-
1 mos
mos, mōris, m. [etym. dub.; perh. root ma-, measure; cf.: maturus, matutinus; prop., a measuring or guiding rule of life; hence], manner, custom, way, usage, practice, fashion, wont, as determined not by the laws, but by men's will and pleasure, humor, self-will, caprice (class.; cf.: consuetudo, usus).I.Lit.:II.opsequens oboediensque'st mori atque imperiis patris,
Plaut. Bacch. 3, 3, 54:huncine erat aequum ex illius more, an illum ex hujus vivere?
Ter. Heaut. 1, 2, 24: alieno more vivendum est mihi, according to the will or humor of another, id. And. 1, 1, 125:nonne fuit levius dominae pervincere mores,
Prop. 1, 17, 15: morem alicui gerere, to do the will of a person, to humor, gratify, obey him:sic decet morem geras,
Plaut. Most. 3, 2, 35; Cic. Tusc. 1, 9, 17:animo morem gessero,
Ter. And. 4, 1, 17:adulescenti morem gestum oportuit,
id. Ad. 2, 2, 6; v. gero.—The will as a rule for action, custom, usage, practice, wont, habit:B.leges mori serviunt,
usage, custom, Plaut. Trin. 4, 3, 36:legi morique parendum est,
Cic. Univ. 11:ibam forte Viā Sacrā, sicut meus est mos,
custom, wont, Hor. S. 1, 9, 1:contra morem consuetudinemque civilem,
Cic. Off. 1, 41, 148:quae vero more agentur institutisque civilibus,
according to usage, according to custom, id. ib.:mos est hominum, ut nolint eundem pluribus rebus excellere,
id. Brut. 21, 84:ut mos est,
Juv. 6, 392;moris erat quondam servare, etc.,
id. 11, 83:more sinistro,
by a perverted custom, id. 2, 87.— So with ut:morem traditum a patribus, ut, etc.,
Liv. 27, 11, 10:hunc morem servare, ut, etc.,
id. 32, 34, 5:virginibus Tyriis mos est gestare pharetram,
it is the custom, they are accustomed, Verg. A. 1, 336:qui istic mos est?
Ter. Heaut. 3, 3, 1:mos ita rogandi,
Cic. Fam. 12, 17, 1:ut mos fuit Bithyniae regibus,
id. Verr. 2, 5, 11, § 27: moris est, it is the custom:negavit, moris esse Graecorum, ut, etc.,
id. ib. 2, 1, 26, § 66; Vell. 2, 37, 5:quae moris Graecorum non sint,
Liv. 36, 28, 4; cf.:(aliquid) satis ex more Graecorum factum,
id. 36, 28, 5:ut Domitiano moris erat,
Tac. Agr. 39.— Plur.:id quoque morum Tiberii erat,
Tac. A. 1, 80:praeter civium morem,
contrary to custom, to usage, Ter. And. 5, 3, 9: sine more, unwonted, unparalleled:facinus sine more,
Stat. Th. 1, 238; so,nullo more,
id. ib. 7, 135:supra morem: terra supra morem densa,
unusually, Verg. G. 2, 227 (cf.:supra modum): perducere aliquid in morem,
to make into a custom, make customary, Cic. Inv. 2, 54, 162:quod jam in morem venerat, ut, etc.,
had become customary, Liv. 42, 21, 7.—In partic., in a moral point of view, conduct, behavior; in plur., manners, morals, character; in a good or bad sense:III.est ita temperatis moderatisque moribus, ut summa severitas summā cum humanitate jungatur,
manners, Cic. Fam. 12, 27, 1:suavissimi mores,
id. Att. 16, 16, A, 6: boni, id. Fragm. ap. Non. 254, 8.—Prov.:corrumpunt mores bonos colloquia mala,
Vulg. 1 Cor. 15, 33:justi,
Cic. de Or. 2, 43, 184:severi et pudici,
Plin. 28, 8, 27, § 106:sanctissimi,
Plin. Ep. 10, 20, 3: feri immanisque natura, Cic. Rosc. [p. 1168] Am. 13, 38:totam vitam, naturam moresque alicujus cognoscere,
character, id. ib. 38, 109:eos esse M'. Curii mores, eamque probitatem, ut, etc.,
id. Fam. 13, 17, 3; id. de Or. 2, 43, 182:mores disciplinamque alicujus imitari,
id. Deiot. 10, 28:perditi,
id. Fam. 2, 5, 2:praefectura morum,
the supervision of the public morals, Suet. Caes. 76:moribus et caelum patuit,
to good morals, virtue, Prop. 4 (5), 11, 101:amator meretricis mores sibi emit auro et purpurā,
polite behavior, complaisance, Plaut. Most. 1, 3, 128:propitiis, si per mores nostros liceret, diis,
i. e. our evil way of life, Tac. H. 3, 72:morum quoque filius,
like his father in character, Juv. 14, 52:ne te ignarum fuisse dicas meorum morum, leno ego sum,
i. e. my trade, Ter. Ad. 2, 1, 6:in publicis moribus,
Suet. Tib. 33; 42.—Transf.A.Quality, nature, manner; mode, fashion:B.haec meretrix fecit, ut mos est meretricius,
Plaut. Men. 5, 4, 8:mores siderum,
qualities, properties, Plin. 18, 24, 56, § 206:caeli,
Verg. G. 1, 51:Carneadeo more et modo disputare,
manner, Cic. Univ. 1:si humano modo, si usitato more peccāsset,
in the usual manner, id. Verr. 2, 2, 3, § 9:Graeco more bibere,
id. ib. 1, 26, 66:apis Matinae More modoque,
after the manner of, like, Hor. C. 4, 2, 27:Dardanius torrentis aquae vel turbinis atri More furens,
Verg. A. 10, 604:more novalium,
Col. 3, 13, 4:caeli et anni mores,
Col. 1, Praef. 23:omnium more,
Cic. Fam. 12, 17, 3; so,ad morem actionum,
Quint. 4, 1, 43:elabitur anguis in morem fluminis,
like, Verg. G. 1, 245:in hunc operis morem,
Hor. S. 2, 1, 63:pecudum in morem,
Flor. 3, 8, 6:morem vestis tenere,
mode, fashion, Just. 1, 2, 3.—A precept, law, rule ( poet. and postAug.):moresque viris et moenia ponet,
precepts, laws, Verg. A. 1, 264; cf.:pacis inponere morem,
id. ib. 6, 852:quod moribus eorum interdici non poterat,
Nep. Ham. 3:quid ferri duritiā pugnacius? sed cedit, et patitur mores,
submits to laws, obeys, is tamed, Plin. 36, 16, 25, § 127:ut leo mores Accepit,
Stat. Ach. 2, 183:in morem tonsa coma, = ex more ludi,
Verg. A. 5, 556.
См. также в других словарях:
More danico — The phrase more danico[1] is a Mediaeval Latin legalistic expression which may be translated as in the Danish manner or by Norse customary law . It designates a type of traditional Germanic marriage practiced in northern Europe during the Middle… … Wikipedia