Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

joint

  • 1 genu

    gĕnu, ūs, n. (also nom. sing. gĕnum, n., Front. Ep. ad M. Caes. 5, 44; and gĕnus, m., Lucil. ap. Non. 207, 28; gen. sing. genuis; dat. genui, genu, Mart. Cap. 3, § 293. —In neutr., nom. and acc. sing. genus, Cic. Arat. 45; 46; 399; 403; plur. gēnu͡a, as a dissyllable, Carey's Lat. Prosody, § 47; Verg. A. 5, 432; 12, 905; gen. plur. genuorum, Vitr. 9, 6 dub.; dat. plur. genubus, Sen. Thyest. 406; Hippol. 667; Mart. Cap. 3, § 293;

    but usu. genibus,

    Curt. 10, 5, 24; Tac. A. 12, 18; Liv. 44, 31 fin.; Ov. M. 13, 585) [kindr. with Sanscr. jānu; Gr. gonu; Goth. kniu; Germ. Knie; Engl. knee], the knee.
    I.
    Lit.:

    meus est ballista pugnus, cubitus catapulta est mihi, Umerus aries: tum genu ut quemque icero, ad terram dabo,

    Plaut. Capt. 4, 2, 17: hujus genus, Cic. ap. Serv. ad Verg. A. 3, 22:

    fine genus vestem ritu succincta Dianae,

    Ov. M. 10, 536:

    per aquam ferme genus tenus altam,

    Liv. 44, 40, 8 Drak. N. cr.:

    in ipsa genus utriusque commissura,

    knee-joint, Plin. 11, 45, 103, § 250:

    sedatis tibi doloribus genus,

    Fronto Ep. p. 134 Rom.:

    dolorem genus suscitare,

    id. ib. p. 138:

    ne quem in cursu capite aut cubito offendam aut genu,

    Plaut. Curc. 2, 3, 3:

    genu mehercule M. Antonium vidi, cum contente pro se ipse lege Varia diceret, terram tangere,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57:

    genua inediā succidunt,

    Plaut. Curc. 2, 3, 30:

    dumque virent genua,

    Hor. Epod. 13, 4:

    genuum junctura,

    knee-joint, Ov. M. 2, 823:

    genuumque tumebat orbis,

    knee-pan, id. ib. 8, 809: ad genua accidere, Enn. ap. Non. 517, 16 (Com. Rel. v. 9 Vahl.):

    procidere,

    Sen. Contr. 7, 17, 12:

    ad genua se alicui submittere,

    Suet. Tib. 20; cf.:

    genua amplexus genibusque volutans Haerebat,

    Verg. A. 3, 607:

    atqui pol hodie non feres, ni genua confricantur,

    i. e. be clasped in earnest entreaty, Plaut. As. 3, 3, 80; so,

    fricare,

    ib. 88:

    nunc tibi amplectimur genua egentes opum,

    id. Rud. 1, 5, 16; cf.:

    exurgite a genibus,

    id. ib. v. 22: advolvi, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 1, 311; Tac. A. 1, 13 fin.; 6, 49; 15, 71;

    for which: genibus se advolvere or advolvi,

    Liv. 8, 37 fin.; 28, 34, 4; Vell. 2, 80 fin.:

    nixi genibus ab senatu petierunt, ne, etc.,

    Liv. 43, 2, 2:

    muta metu terram genibus summissa petebat,

    Lucr. 1, 92:

    corde et genibus tremit,

    Hor. C. 1, 23, 8:

    jus imperiumque Phraates Caesaris accepit genibus minor,

    i. e. kneeling, beseeching, id. Ep. 1, 12, 28; Vulg. Phil. 2, 10 saep.:

    genu ponere,

    to bow the knee, Curt. 4, 6, 28; so,

    alicui,

    id. 8, 7, 13:

    genu flectere, Hier. in. Eph. 3, 14: inflexo genu adorare aliquem,

    Sen. Herc. Fur. 410:

    nixi genibus,

    on bended knees, Liv. 43, 2, 2:

    per tua genua te opsecro,

    Plaut. Curc. 5, 2, 31:

    genua incerare deorum,

    i. e. to attach to the statues of the gods wax tablets with prayers written on them, Juv. 10, 55.—
    II.
    Transf., of plants, a knot, joint, usually called geniculum:

    a genibus (ferulae) exeuntia folia,

    Plin. 13, 22, 42, § 123.

    Lewis & Short latin dictionary > genu

  • 2 genum

    gĕnu, ūs, n. (also nom. sing. gĕnum, n., Front. Ep. ad M. Caes. 5, 44; and gĕnus, m., Lucil. ap. Non. 207, 28; gen. sing. genuis; dat. genui, genu, Mart. Cap. 3, § 293. —In neutr., nom. and acc. sing. genus, Cic. Arat. 45; 46; 399; 403; plur. gēnu͡a, as a dissyllable, Carey's Lat. Prosody, § 47; Verg. A. 5, 432; 12, 905; gen. plur. genuorum, Vitr. 9, 6 dub.; dat. plur. genubus, Sen. Thyest. 406; Hippol. 667; Mart. Cap. 3, § 293;

    but usu. genibus,

    Curt. 10, 5, 24; Tac. A. 12, 18; Liv. 44, 31 fin.; Ov. M. 13, 585) [kindr. with Sanscr. jānu; Gr. gonu; Goth. kniu; Germ. Knie; Engl. knee], the knee.
    I.
    Lit.:

    meus est ballista pugnus, cubitus catapulta est mihi, Umerus aries: tum genu ut quemque icero, ad terram dabo,

    Plaut. Capt. 4, 2, 17: hujus genus, Cic. ap. Serv. ad Verg. A. 3, 22:

    fine genus vestem ritu succincta Dianae,

    Ov. M. 10, 536:

    per aquam ferme genus tenus altam,

    Liv. 44, 40, 8 Drak. N. cr.:

    in ipsa genus utriusque commissura,

    knee-joint, Plin. 11, 45, 103, § 250:

    sedatis tibi doloribus genus,

    Fronto Ep. p. 134 Rom.:

    dolorem genus suscitare,

    id. ib. p. 138:

    ne quem in cursu capite aut cubito offendam aut genu,

    Plaut. Curc. 2, 3, 3:

    genu mehercule M. Antonium vidi, cum contente pro se ipse lege Varia diceret, terram tangere,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57:

    genua inediā succidunt,

    Plaut. Curc. 2, 3, 30:

    dumque virent genua,

    Hor. Epod. 13, 4:

    genuum junctura,

    knee-joint, Ov. M. 2, 823:

    genuumque tumebat orbis,

    knee-pan, id. ib. 8, 809: ad genua accidere, Enn. ap. Non. 517, 16 (Com. Rel. v. 9 Vahl.):

    procidere,

    Sen. Contr. 7, 17, 12:

    ad genua se alicui submittere,

    Suet. Tib. 20; cf.:

    genua amplexus genibusque volutans Haerebat,

    Verg. A. 3, 607:

    atqui pol hodie non feres, ni genua confricantur,

    i. e. be clasped in earnest entreaty, Plaut. As. 3, 3, 80; so,

    fricare,

    ib. 88:

    nunc tibi amplectimur genua egentes opum,

    id. Rud. 1, 5, 16; cf.:

    exurgite a genibus,

    id. ib. v. 22: advolvi, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 1, 311; Tac. A. 1, 13 fin.; 6, 49; 15, 71;

    for which: genibus se advolvere or advolvi,

    Liv. 8, 37 fin.; 28, 34, 4; Vell. 2, 80 fin.:

    nixi genibus ab senatu petierunt, ne, etc.,

    Liv. 43, 2, 2:

    muta metu terram genibus summissa petebat,

    Lucr. 1, 92:

    corde et genibus tremit,

    Hor. C. 1, 23, 8:

    jus imperiumque Phraates Caesaris accepit genibus minor,

    i. e. kneeling, beseeching, id. Ep. 1, 12, 28; Vulg. Phil. 2, 10 saep.:

    genu ponere,

    to bow the knee, Curt. 4, 6, 28; so,

    alicui,

    id. 8, 7, 13:

    genu flectere, Hier. in. Eph. 3, 14: inflexo genu adorare aliquem,

    Sen. Herc. Fur. 410:

    nixi genibus,

    on bended knees, Liv. 43, 2, 2:

    per tua genua te opsecro,

    Plaut. Curc. 5, 2, 31:

    genua incerare deorum,

    i. e. to attach to the statues of the gods wax tablets with prayers written on them, Juv. 10, 55.—
    II.
    Transf., of plants, a knot, joint, usually called geniculum:

    a genibus (ferulae) exeuntia folia,

    Plin. 13, 22, 42, § 123.

    Lewis & Short latin dictionary > genum

  • 3 articulus

        articulus ī, m dim.    [2 artus]. a joint, knuckle: crura sine articulis, Cs.: quo iungitur capiti cervix, L.: sarmentorum. — Esp., plur, the fingers: labella abstergere articulis, Ct.—Fig., of discourse, a part, member. — Of time: in ipso articulo temporis, at the nick of time: in ipso articulo, T.
    * * *
    joint; portion of limb/finger between joints; part; (critical) moment; crisis; point of time; (Vulgate)

    Latin-English dictionary > articulus

  • 4 coāgmentum

        coāgmentum ī, n    [cogo], a joining together, joint: inter coagmenta lapidum, Cs.
    * * *
    joint; (vertical between stones); overlapping side of tile; joining (letters)

    Latin-English dictionary > coāgmentum

  • 5 commissūra

        commissūra ae, f    [committo], a joining together, joint, seam, juncture, commissure: molles digitorum: mirabiles ossium: pluteorum, Cs.
    * * *
    joint, juncture, seam, gap; intersection, common point; boundary/dividing line

    Latin-English dictionary > commissūra

  • 6 cōnscientia

        cōnscientia ae, f    [conscio], joint knowledge, consciousness, common knowledge, privity, cognizance: conscientiae contagio: alqm in conscientiam adsumere, Ta.: a conscientiae suspitione abesse: perfugit, suam conscientiam metuens, L.: conscientiae eius modi facinorum: hominum: plurium, L.—Consciousness, knowledge, feeling, sense: nostra: sua, L.: virium nostrarum, L.: pulcherrimi facti: scelerum tuorum, Cs.: spretorum (deorum), L.: de culpā, S.: conscientiā, quid abesset virium, detractavere pugnam, L.: inerat conscientia derisui fuisse triumphum, he was keenly aware, Ta. — A sense of right, moral sense, conscience: recta, a good conscience: egregia, L.: bonae conscientiae pretium, of self - approval, Ta.: Abacta nullā conscientiā, scruple, H.: generis humani, the moral judgment, Ta.: mala, S.—A good conscience, self - approval: maximi aestimare conscientiam mentis suae: in gravi fortunā conscientiā suā niti. — A sense of guilt, remorse: fuga, et sceleris et conscientiae testis: conscientiā convictus: angor conscientiae: mentem vastabat, S.: animi.—With ne, guilty fear, Ta.
    * * *
    (joint) knowledge, complicity (of crime); conscience; sense of guilt, remorse

    Latin-English dictionary > cōnscientia

  • 7 societās

        societās ātis, f    [socius], fellowship, association, union, community, society: hominum inter ipsos: generis humani: nulla cum tyrannis: consiliorum omnium: quorum (criminum) tibi societas Cum Verre eius modi est.— A copartnership, association in business: societatem cum Naevio facere: magnā fide societatem gerere: quae (pecunia) tibi ex societate debeatur.— A company of publicans, revenue farmers' association: societas: provinciarum, Cs.— A political league, alliance, confederacy: cum Ptolemaeo societas erat facta, Cs.: Romam miserant societatem rogatum, S.: in societate manere, N.
    * * *
    I
    society (association of people); joint pursuit/enjoyment/possession; connection, affinity; conjugal union
    II
    society; alliance/partnership; trading company; fellowship, communion; joint pursuit/enjoyment/possession; connection, affinity; conjugal union

    Latin-English dictionary > societās

  • 8 complico

    I
    complicare, complicavi, complicatus V TRANS
    fold/tie up/together; roll/curl/double up, wind (round); involve; bend at joint
    II
    complicare, complicui, complicitus V TRANS
    fold/tie up/together; roll/curl/double up, wind (round); involve; bend at joint

    Latin-English dictionary > complico

  • 9 condulus

    knob/knuckle of a joint; joint of a reed, reed; fist (pl.); ring (OLD)

    Latin-English dictionary > condulus

  • 10 condylus

    knob/knuckle of a joint; joint of a reed, reed; fist (pl.); ring (OLD)

    Latin-English dictionary > condylus

  • 11 conplico

    I
    conplicare, conplicavi, conplicatus V TRANS
    fold/tie up/together; roll/curl/double up, wind (round); involve; bend at joint
    II
    conplicare, conplicui, conplicitus V TRANS
    fold/tie up/together; roll/curl/double up, wind (round); involve; bend at joint

    Latin-English dictionary > conplico

  • 12 consponsor

    joint surety; one who takes a joint/mutual oath; who obligates himself (L+S)

    Latin-English dictionary > consponsor

  • 13 correus

    joint defendant; co-respondent; joint/co-criminal (Ecc)

    Latin-English dictionary > correus

  • 14 arma

    arma, ōrum, n. ( gen. plur. armūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155; Att. ap. Non. p. 495, 23, considered by Cic. in the connection armūm judicium as less correct than armorum) [cf. ARÔ, arariskô = to fit; arthron = joint; harmos = armus = joint, shoulder; artaô = artio, arto = to fit, to fit in closely; artios = fit, exact; artus = close, narrow; ars (artis) = the craft of fitting things; artifex, artificium; Goth. arms = O. H. Germ. aram = Engl. arm; Sanscr. ar = to hit upon, attain; aram = fit, fast; īrmas = arm. Curt.].
    I.
    Lit.
    A.
    1.. What is fitted to the body for its protection, defensive armor, as the shield, coat of mail, helmet, etc.:

    tot milia armorum, detracta corporibus hostium,

    Liv. 45, 39:

    induere arma,

    id. 30, 31:

    arma his imperata, galea, clipeum, ocreae, lorica, omnia ex aere,

    id. 1, 43:

    pictis et auro caelatis refulgens armis,

    id. 7, 10. —
    2.
    Specifically, a shield:

    at Lausum socii exanimem super arma ferebant,

    on a shield, Verg. A. 10, 841:

    caelestia arma, quae ancilia appellantur,

    Liv. 1, 20 (v. ancile); id. 8, 30; 1, 37; cf. Verg. A. 1, 119 Heyne; Tac. G. 11 Rup.; Plin. Ep. 5, 6, 43:

    Aeneas se collegit in arma,

    gathered himself under his shield, Verg. A. 12, 491.—Hence, in a more extended sense,
    B.
    Implements of war, arms, both of defence and offence (but of the latter only those which are used in close contest, such as the sword, axe, club; in distinction from tela, which are used in contest at a distance; hence, arma and tela are often contrasted; v. the foll., and cf. Bremi and Dähne ad Nep. Dat. 11, 3): arma rigent, horrescunt tela, Enn. ap. Macr. S. 6, 4; id. ap. Non. p. 469, 26:

    arma alia ad tegendum, alia ad nocendum,

    Cic. Caec. 21:

    armis condicione positis aut defetigatione abjectis aut victoriā detractis,

    id. Fam. 6, 2:

    illum dicis cum armis aureis, Quoius etc.,

    Plaut. Mil. 1, 1, 16:

    ibi Simul rem et gloriam armis belli repperi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 60:

    arma antiqua manus, ungues dentesque fuerunt Et lapides, et item, silvarum fragmina, ramei,

    Lucr. 5, 1283; so,

    Mutum et turpe pecus (i. e. primeval man), glandem et cubilia propter Unguibus et pugnis, dein fustibus, atque ita porro Pugnabant armis, quae post fabricaverat usus,

    Hor. S. 1, 3, 100 sqq.:

    capere,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; id. Phil. 4, 3, 7; id. Rab. Perd. 6 and 7:

    sumere,

    id. Planc. 36, 88 Wund.; id. Tusc. 2, 24, 58; Vulg. Gen. 27, 3; ib. 3 Reg. 22, 30:

    accipere, ib. Judith, 14, 2: adprehendere,

    ib. Psa. 34, 2:

    resumere,

    Suet. Calig. 48:

    aptare,

    Liv. 5, 49:

    induere,

    id. 30, 31; Ov. M. 14, 798; id. F. 1, 521; Verg. A. 11, 83; Luc. 1, 126:

    accingi armis,

    Verg. A. 6, 184, and Vulg. Jud. 18, 11:

    armis instructus,

    ib. Deut. 1, 41; ib. 1 Par. 12, 13:

    concitare ad arma,

    Caes. B. G. 7, 42:

    descendere ad arma,

    id. ib. 7, 33:

    vocare ad arma,

    Cic. Rab. Perd. 7, 21:

    vocare in arma,

    Verg. A. 9, 22:

    ferre contra aliquem,

    Vell. 2, 56:

    decernere armis,

    Cic. Att. 7, 3:

    armis cum hoste certare,

    id. Off. 3, 22, 87; so,

    saevis armis,

    Verg. A. 12, 890:

    dimicare armis cum aliquo,

    Nep. Milt. 1, 2:

    esse in armis,

    Caes. B. G. 1, 49; Suet. Caes. 69:

    ponere, abicere,

    Cic. Fam. 6, 2:

    relinquere,

    Liv. 2, 10:

    tradere,

    Nep. Ham. 1, 5; Suet. Vit. 10:

    amittere,

    Verg. A. 1, 474:

    proicere,

    Vulg. 1 Macc. 5, 43;

    7, 44: deripere militibus,

    Hor. C. 3, 5, 19:

    dirimere,

    Luc. 1, 104 et saep.—Hence, arma virosque, per arma, per viros, etc., Liv. 8, 25; 8, 30 al.; v. Burm. ad Verg. A. 1, 1, and cf. Liv. 9, 24:

    tela et arma: armorum atque telorum portationes,

    Sall. C. 42, 2; Liv. 1, 25; Col. 12, 3; Tac. G. 29 and 33:

    armis et castris, prov. (like remis velisque, viris equisque),

    with vigor, with might and main, Cic. Off. 2, 24, 84.—
    II.
    Trop., means of protection, defence, weapons:

    tenere semper arma (sc. eloquentiae), quibus vel tectus ipse esse possis, vel, etc.,

    Cic. de Or. 1, 8, 32:

    prudentiae,

    id. ib. 1, 38, 172:

    senectutis,

    id. Lael. 4. 9:

    tectus Vulcaniis armis, id est fortitudine,

    id. Tusc. 2, 14, 33:

    eloquentiae,

    Quint. 5, 12, 21:

    facundiae,

    id. 2, 16, 10:

    justitiae,

    Vulg. Rom. 6, 13; ib. 2 Cor. 6, 7:

    arma lucis,

    ib. Rom. 13, 12:

    horriferum contra Borean ovis arma ministret, i. e. lanas,

    Ov. M. 15, 471:

    haec mihi Stertinius arma (i. e. praecepta) dedit,

    Hor. S. 2, 3, 297; cf. id. Ep. 1, 16, 67:

    arma militiae nostrae non carnalia sunt,

    Vulg. 2 Cor. 10, 4.
    a.
    War (once in opp. to pax, v. infra):

    silent leges inter arma,

    Cic. Mil. 4, 10; id. Att. 7, 3, 5:

    arma civilia,

    civil war, id. Fam. 2, 16, and Tac. A. 1, 9:

    civilia arma,

    id. Agr. 16; id. G. 37 (otherwise, bella civilia, Cic. Off. 1, 25, 86, and Tac. Agr. 13):

    ab externis armis otium erat,

    Liv. 3, 14; 9, 1; 3, 69 Drak.; 9, 32; 42, 2; Tac. H. 2, 1 al.:

    a Rubro Mari arma conatus sit inferre Italiae,

    Nep. Hann. 2, 1 (for which more freq. bellum inferre alicui, v. infero):

    ad horrida promptior arma,

    Ov. M. 1, 126:

    qui fera nuntiet arma,

    id. ib. 5, 4;

    14, 479: compositis venerantur armis,

    Hor. C. 4, 14, 52. So the beginning of the Æneid: Arma virumque cano; cf. Hor. Ep. 1, 19, 7:

    melius visum Gallos novam gentem pace potius cognosci quam armis,

    Liv. 5, 35 fin.; cf.:

    cedant arma togae,

    Cic. Off. 1, 22, 76.—Also for battle, contest:

    in arma feror,

    Verg. A. 2, 337; so id. ib. 2, 655.—
    b.
    (Abstr. for concr.) The warriors themselves, soldiers, troops:

    nulla usquam apparuerunt arma,

    Liv. 41, 12:

    nostro supplicio liberemus Romana arma, i. e. Romanum exercitum,

    id. 9, 9; 21, 26:

    Hispanias armis non ita redundare,

    Tac. H. 2, 32:

    expertem frustra belli et neutra arma secutum,

    neither party, Ov. M. 5, 91: auxiliaria arma, auxiliaries, auxiliary troops = auxiliares (v. auxiliaris, I.), id. ib. 6, 424; cf. id. ib. 14, 528.—
    III.
    Transf., poet. (like hoplon and entea in Gr.), implements, instruments, tools, utensils, in gen. Of implements for grinding and baking:

    Cerealia arma,

    the arms of Ceres, Verg. A. 1, 177 (cf. Hom. Od. 7, 232: entea daitos). —Of implements of agriculture, Ov. M. 11, 35:

    dicendum est, quae sint duris agrestibus arma, Quīs sine nec potuere seri nec surgere messes,

    Verg. G. 1, 160.—Of the equipments, tackle of a ship ( mast, sails, rudder, etc.):

    colligere arma jubet validisque incumbere remis,

    Verg. A. 5, 15; 6, 353.—Hence used by Ovid for wings:

    haec umeris arma parata suis, A. A. 2, 50 (cf. in the foll. verse: his patria est adeunda carinis).—And so of other instruments,

    Mart. 14, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > arma

  • 15 articulatim

    artĭcŭlātim, adv. [articulatus].
    I.
    Joint by joint, limb by limb, piecemeal:

    aliquem concidere,

    Plaut. Ep. 3, 4, 52: membra (pueri) articulatim dividit, poët. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67; cf. Planck, Eur. Medea, p. 102: comminuere articulatim diem, Plaut. Fragm. ap. Gell. 3, 3, 5.—
    II.
    Trop., of discourse, properly divided (v. articulus, II. A.); hence, clearly, distinctly, point by point: verba discernere articulatim, Lucr. 4, 555:

    aliquid explicare,

    Varr. L. L. 10, 4, 179: aliquid articulatim distincteque dicere, * Cic. Leg. 1, 13, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > articulatim

  • 16 artum

    1.
    artus (not arctus), a, um, adj. [v. arma], prop. fitted; hence,
    I.
    Lit., close, strait, narrow, confined, short, brief:

    exierunt regionibus artis,

    Lucr. 6, 120:

    claustra,

    id. 1, 70; so id. 3, 808:

    nec tamen haec ita sunt arta et astricta, ut ea laxare nequeamus,

    Cic. Or. 65, 220:

    artioribus apud populum Romanum laqueis tenebitur,

    id. Verr. 2, 1, 5:

    nullum vinculum ad astringendam fidem jure jurando majores artius esse voluerunt,

    id. Off. 3, 31, 111:

    compages,

    Verg. A. 1, 293:

    nexus,

    Ov. M. 6, 242:

    arto stipata theatro,

    pressed together in a contracted theatre, Hor. Ep. 2, 1, 60:

    toga,

    a narrow toga without folds, id. ib. 1, 18, 30 (cf. exigua toga, id. ib. 1, 19, 13):

    nimis arta convivia,

    i. e. with too many guests, who are therefore compelled to sit close together, id. ib. 1, 5, 29 et saep.—Hence, subst.: artum, i, n., a narrow place or passage:

    ventus cum confercit, franguntur in arto montes nimborum,

    Lucr. 6, 158 Lachm.:

    multiplicatis in arto ordinibus,

    Liv. 2, 50; so id. 34, 15:

    nec desilies imitator in artum,

    nor, by imitating, leap into a close place, Hor. A. P. 134.—
    II.
    Trop., strict, severe, scanty, brief, small:

    sponte suā cecidit sub leges artaque jura,

    subjected himself to the severity of the laws, Lucr. 5, 1147:

    Additae leges artae et ideo superbae quasque etc.,

    Plin. 16, 4, 5, § 12:

    vincula amoris artissima,

    Cic. Att. 6, 2: artior somnus, a sounder or deeper sleep, id. Rep. 6, 10:

    arti commeatus,

    Liv. 2, 34; Tac. H. 4, 26; cf.:

    in arto commeatus,

    id. ib. 3, 13:

    artissimae tenebrae,

    very thick darkness, Suet. Ner. 46 (for which, in class. Lat., densus, v. Bremi ad h. l., and cf. densus) al.—So, colligere in artum, to compress, abridge:

    quae (volumina) a me collecta in artum,

    Plin. 8, 16, 17, § 44.—Of hope, small, scanty:

    spes artior aquae manantis,

    Col. 1, 5, 2: ne spem sibi ponat in arto, diminish hope, expectation, [p. 169] Ov. M. 9, 683:

    quia plus quam unum ex patriciis creari non licebat, artior petitio quattuor petentibus erat,

    i. e. was harder, had less ground of hope, Liv. 39, 32; and of circumstances in life, etc., straitened, distressing, wretched, needy, indigent (so in and after the Aug. per. for the class. angustus):

    rebus in artis,

    Ov. P. 3, 2, 25:

    artas res nuntiaret,

    Tac. H. 3, 69:

    tam artis afflictisque rebus,

    Flor. 2, 6, 31; so Sil. 7, 310:

    fortuna artior expensis,

    Stat. S. 5, 3, 117:

    ne in arto res esset,

    Liv. 26, 17.— Adv.: artē (not arcte), closely, close, fast, firmly.
    I.
    Lit.:

    arte (manus) conliga,

    Plaut. Ep. 5, 2, 29:

    boves arte ad stipites religare,

    Col. 6, 2, 5:

    arte continere aliquid,

    Caes. B. G. 7, 23:

    aciem arte statuere,

    Sall. J. 52, 6:

    arte accubare,

    Plaut. Stich. 4, 2, 39.— Comp.:

    calorem artius continere,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    artius astringi,

    Hor. Epod. 15, 5:

    signa artius conlocare,

    Sall. C. 59, 2:

    artius ire,

    Curt. 4, 13, 34:

    artius pressiusque conflictari,

    Gell. 10, 6.— Sup.:

    milites quam artissime ire jubet,

    Sall. J. 68, 4:

    artissime plantas serere,

    Plin. 12, 3, 7, § 16.—
    II.
    Trop.:

    arte contenteque aliquem habere,

    Plaut. As. 1, 1, 63; id. Merc. prol. 64:

    arte et graviter dormire,

    soundly, Cic. Div. 1, 28, 59:

    arte appellare aliquem,

    briefly, by shortening his name, Ov. P. 4, 12, 10:

    artius adstringere rationem,

    Cic. Fat. 14, 32:

    abstinentiam artissime constringere,

    Val. Max. 2, 2, 8.—
    III.
    Transf.:

    arte diligere aliquem,

    strongly, deeply, Plin. Ep. 6, 8; so also id. ib. 2, 13.
    2.
    artus, ūs, m. [id.], mostly plur. (artua, n., Plaut. Men. 5, 2, 102; quoted in Non. p. 191, 12.—Hence, dat. acc. to Vel. Long. p. 2229 P. and Ter. Scaur. p. 2260 P. artibus; yet the ancient grammarians give their decision in favor of artubus, which form is also supported by the best MSS.; cf. arcus.—The singular is found only in Luc. 6, 754; Val. Fl. 4, 310, and Prisc. p. 1219 P.).
    I.
    A.. Lit., a joint:

    molles commissurae et artus (digitorum),

    Cic. N. D. 2, 60, 150:

    suffraginum artus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248:

    elapsi in pravum artus,

    Tac. H. 4, 81:

    dolor artuum,

    gout, Cic. Brut. 60, 217.—Sometimes connected with membra, Plaut. Men. 5, 2, 102:

    copia materiaï Cogitur interdum flecti per membra, per artus,

    in every joint and limb, Lucr. 2, 282; 3, 703 al.; Suet. Calig. 28; cf.

    Baumg.-Crus., Clavis ad Suet.: cernere laceros artus, truncata membra,

    Plin. Pan. 52, 5.—
    B.
    Trop., the muscular strength in the joints; hence, in gen., strength, power: Epicharmeion illud teneto;

    nervos atque artus esse sapientiae, non temere credere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 10.—More freq.,
    II.
    The limbs in gen. (very freq., esp. in the poets; in Lucr. about sixty times): cum tremulis anus attulit artubus lumen, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 Vahl.); so Lucr. 3, 7; cf. id. 3, 488; 6, 1189:

    artubus omnibus contremiscam,

    Cic. de Or. 1, 26, 121: dum nati (sc. Absyrti) dissupatos artus captaret parens, vet. poet. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67:

    copia concita per artus Omnīs,

    Lucr. 2, 267:

    moribundi artus,

    id. 3, 129 al.:

    rogumque parari Vidit et arsuros supremis ignibus artus, etc.,

    Ov. M. 2, 620 al.:

    salsusque per artus Sudor iit,

    Verg. A. 2, 173; 1, 173 al.:

    veste strictā et singulos artus exprimente,

    and showing each limb, Tac. G. 17:

    artus in frusta concident,

    Vulg. Lev. 1, 6; 8, 20;

    ib. Job, 16, 8.—Of plants: stat per se vitis sine ullo pedamento, artus suos in se colligens,

    its tendrils, Plin. 14, 1, 3, § 13, where Jahn reads arcus.

    Lewis & Short latin dictionary > artum

  • 17 artus

    1.
    artus (not arctus), a, um, adj. [v. arma], prop. fitted; hence,
    I.
    Lit., close, strait, narrow, confined, short, brief:

    exierunt regionibus artis,

    Lucr. 6, 120:

    claustra,

    id. 1, 70; so id. 3, 808:

    nec tamen haec ita sunt arta et astricta, ut ea laxare nequeamus,

    Cic. Or. 65, 220:

    artioribus apud populum Romanum laqueis tenebitur,

    id. Verr. 2, 1, 5:

    nullum vinculum ad astringendam fidem jure jurando majores artius esse voluerunt,

    id. Off. 3, 31, 111:

    compages,

    Verg. A. 1, 293:

    nexus,

    Ov. M. 6, 242:

    arto stipata theatro,

    pressed together in a contracted theatre, Hor. Ep. 2, 1, 60:

    toga,

    a narrow toga without folds, id. ib. 1, 18, 30 (cf. exigua toga, id. ib. 1, 19, 13):

    nimis arta convivia,

    i. e. with too many guests, who are therefore compelled to sit close together, id. ib. 1, 5, 29 et saep.—Hence, subst.: artum, i, n., a narrow place or passage:

    ventus cum confercit, franguntur in arto montes nimborum,

    Lucr. 6, 158 Lachm.:

    multiplicatis in arto ordinibus,

    Liv. 2, 50; so id. 34, 15:

    nec desilies imitator in artum,

    nor, by imitating, leap into a close place, Hor. A. P. 134.—
    II.
    Trop., strict, severe, scanty, brief, small:

    sponte suā cecidit sub leges artaque jura,

    subjected himself to the severity of the laws, Lucr. 5, 1147:

    Additae leges artae et ideo superbae quasque etc.,

    Plin. 16, 4, 5, § 12:

    vincula amoris artissima,

    Cic. Att. 6, 2: artior somnus, a sounder or deeper sleep, id. Rep. 6, 10:

    arti commeatus,

    Liv. 2, 34; Tac. H. 4, 26; cf.:

    in arto commeatus,

    id. ib. 3, 13:

    artissimae tenebrae,

    very thick darkness, Suet. Ner. 46 (for which, in class. Lat., densus, v. Bremi ad h. l., and cf. densus) al.—So, colligere in artum, to compress, abridge:

    quae (volumina) a me collecta in artum,

    Plin. 8, 16, 17, § 44.—Of hope, small, scanty:

    spes artior aquae manantis,

    Col. 1, 5, 2: ne spem sibi ponat in arto, diminish hope, expectation, [p. 169] Ov. M. 9, 683:

    quia plus quam unum ex patriciis creari non licebat, artior petitio quattuor petentibus erat,

    i. e. was harder, had less ground of hope, Liv. 39, 32; and of circumstances in life, etc., straitened, distressing, wretched, needy, indigent (so in and after the Aug. per. for the class. angustus):

    rebus in artis,

    Ov. P. 3, 2, 25:

    artas res nuntiaret,

    Tac. H. 3, 69:

    tam artis afflictisque rebus,

    Flor. 2, 6, 31; so Sil. 7, 310:

    fortuna artior expensis,

    Stat. S. 5, 3, 117:

    ne in arto res esset,

    Liv. 26, 17.— Adv.: artē (not arcte), closely, close, fast, firmly.
    I.
    Lit.:

    arte (manus) conliga,

    Plaut. Ep. 5, 2, 29:

    boves arte ad stipites religare,

    Col. 6, 2, 5:

    arte continere aliquid,

    Caes. B. G. 7, 23:

    aciem arte statuere,

    Sall. J. 52, 6:

    arte accubare,

    Plaut. Stich. 4, 2, 39.— Comp.:

    calorem artius continere,

    Cic. N. D. 2, 9, 25:

    artius astringi,

    Hor. Epod. 15, 5:

    signa artius conlocare,

    Sall. C. 59, 2:

    artius ire,

    Curt. 4, 13, 34:

    artius pressiusque conflictari,

    Gell. 10, 6.— Sup.:

    milites quam artissime ire jubet,

    Sall. J. 68, 4:

    artissime plantas serere,

    Plin. 12, 3, 7, § 16.—
    II.
    Trop.:

    arte contenteque aliquem habere,

    Plaut. As. 1, 1, 63; id. Merc. prol. 64:

    arte et graviter dormire,

    soundly, Cic. Div. 1, 28, 59:

    arte appellare aliquem,

    briefly, by shortening his name, Ov. P. 4, 12, 10:

    artius adstringere rationem,

    Cic. Fat. 14, 32:

    abstinentiam artissime constringere,

    Val. Max. 2, 2, 8.—
    III.
    Transf.:

    arte diligere aliquem,

    strongly, deeply, Plin. Ep. 6, 8; so also id. ib. 2, 13.
    2.
    artus, ūs, m. [id.], mostly plur. (artua, n., Plaut. Men. 5, 2, 102; quoted in Non. p. 191, 12.—Hence, dat. acc. to Vel. Long. p. 2229 P. and Ter. Scaur. p. 2260 P. artibus; yet the ancient grammarians give their decision in favor of artubus, which form is also supported by the best MSS.; cf. arcus.—The singular is found only in Luc. 6, 754; Val. Fl. 4, 310, and Prisc. p. 1219 P.).
    I.
    A.. Lit., a joint:

    molles commissurae et artus (digitorum),

    Cic. N. D. 2, 60, 150:

    suffraginum artus,

    Plin. 11, 45, 101, § 248:

    elapsi in pravum artus,

    Tac. H. 4, 81:

    dolor artuum,

    gout, Cic. Brut. 60, 217.—Sometimes connected with membra, Plaut. Men. 5, 2, 102:

    copia materiaï Cogitur interdum flecti per membra, per artus,

    in every joint and limb, Lucr. 2, 282; 3, 703 al.; Suet. Calig. 28; cf.

    Baumg.-Crus., Clavis ad Suet.: cernere laceros artus, truncata membra,

    Plin. Pan. 52, 5.—
    B.
    Trop., the muscular strength in the joints; hence, in gen., strength, power: Epicharmeion illud teneto;

    nervos atque artus esse sapientiae, non temere credere,

    Q. Cic. Petit. Cons. 10.—More freq.,
    II.
    The limbs in gen. (very freq., esp. in the poets; in Lucr. about sixty times): cum tremulis anus attulit artubus lumen, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 36 Vahl.); so Lucr. 3, 7; cf. id. 3, 488; 6, 1189:

    artubus omnibus contremiscam,

    Cic. de Or. 1, 26, 121: dum nati (sc. Absyrti) dissupatos artus captaret parens, vet. poet. ap. Cic. N. D. 3, 26, 67:

    copia concita per artus Omnīs,

    Lucr. 2, 267:

    moribundi artus,

    id. 3, 129 al.:

    rogumque parari Vidit et arsuros supremis ignibus artus, etc.,

    Ov. M. 2, 620 al.:

    salsusque per artus Sudor iit,

    Verg. A. 2, 173; 1, 173 al.:

    veste strictā et singulos artus exprimente,

    and showing each limb, Tac. G. 17:

    artus in frusta concident,

    Vulg. Lev. 1, 6; 8, 20;

    ib. Job, 16, 8.—Of plants: stat per se vitis sine ullo pedamento, artus suos in se colligens,

    its tendrils, Plin. 14, 1, 3, § 13, where Jahn reads arcus.

    Lewis & Short latin dictionary > artus

  • 18 collega

    col-lēga ( conl-), ae, m. [1. lego].
    I.
    Lit., one who is chosen at the same time with another:

    collegae, qui una lecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—Hence,
    B.
    Esp., a partner in office, a colleague (freq. and class.):

    bis una consules, collegae in censurā,

    Cic. Lael. 11, 39:

    Pericles cum haberet collegam in praeturā Sophoclem,

    id. Off. 1, 40, 144:

    in consulatu,

    Plin. 19, 8, 45, § 156:

    consulatūs,

    Vell. 2, 56, 4:

    habere,

    Cic. Phil. 2, 34, 85: ibi M. Marcellum, conlegam nostrum, conveni, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 1 sq.; Hor. S. 1, 6, 40:

    dare alicui,

    Nep. Alcib. 3, 1; 7, 1:

    esse alicui,

    Tac. H. 3, 66:

    se consulatui ejus destinavit,

    id. A. 2, 42.—
    II.
    Transf., of an associate in other than official position, a colleague, associate, companion, fellow:

    Metrodorus, Epicuri collega sapientiae,

    Cic. N. D. 1, 40, 114; a fellow-member of a club or sodalitia, Cic. Sull. 2, 7; a joint-guardian, Dig. 26, 7, 13 and 45; fellow-slaves, Plaut. As. 3, 2, 10 and 30; a fellow-actor, Juv. 8, 197; joint-heirs, Dig. 27, 1, 41; 42 and 46 al.

    Lewis & Short latin dictionary > collega

  • 19 condylus

    condylus (‡ condŭlus, Paul. ex Fest. p. 38, 14 Müll.), i, m., = kondulos.
    * I.
    The knob or knuckle of a joint; esp. plur., the fist:

    complicatis in condylos digitis,

    Mart. Cap. 1, § 88.—
    * II.
    ( A joint of a reed; hence meton.) A reed, Mart. 5, 78, 30 dub.—
    * III.
    = anulus, Paul. ex Fest. l. l.

    Lewis & Short latin dictionary > condylus

  • 20 conlega

    col-lēga ( conl-), ae, m. [1. lego].
    I.
    Lit., one who is chosen at the same time with another:

    collegae, qui una lecti,

    Varr. L. L. 6, § 66 Müll.—Hence,
    B.
    Esp., a partner in office, a colleague (freq. and class.):

    bis una consules, collegae in censurā,

    Cic. Lael. 11, 39:

    Pericles cum haberet collegam in praeturā Sophoclem,

    id. Off. 1, 40, 144:

    in consulatu,

    Plin. 19, 8, 45, § 156:

    consulatūs,

    Vell. 2, 56, 4:

    habere,

    Cic. Phil. 2, 34, 85: ibi M. Marcellum, conlegam nostrum, conveni, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 12, 1 sq.; Hor. S. 1, 6, 40:

    dare alicui,

    Nep. Alcib. 3, 1; 7, 1:

    esse alicui,

    Tac. H. 3, 66:

    se consulatui ejus destinavit,

    id. A. 2, 42.—
    II.
    Transf., of an associate in other than official position, a colleague, associate, companion, fellow:

    Metrodorus, Epicuri collega sapientiae,

    Cic. N. D. 1, 40, 114; a fellow-member of a club or sodalitia, Cic. Sull. 2, 7; a joint-guardian, Dig. 26, 7, 13 and 45; fellow-slaves, Plaut. As. 3, 2, 10 and 30; a fellow-actor, Juv. 8, 197; joint-heirs, Dig. 27, 1, 41; 42 and 46 al.

    Lewis & Short latin dictionary > conlega

См. также в других словарях:

  • joint — adj 1: common to two or more: as a: involving the combined activity or negligence of two or more a joint tort see also joint tortfeasor compare several b …   Law dictionary

  • joint — joint, ointe 1. (join, join t ) part. passé de joindre. 1°   Il se dit de choses mises à côté l une de l autre, de manière à se toucher, à tenir ensemble. Ces pièces de bois n ont pas été jointes, ne sont pas bien jointes. •   Un voyageur… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • Joint — (joint), n. [F. joint, fr. joindre, p. p. joint. See {Join}.] [1913 Webster] 1. The place or part where two things or parts are joined or united; the union of two or more smooth or even surfaces admitting of a close fitting or junction; junction; …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Joint — (joint), a. [F., p. p. of joindre. See {Join}.] [1913 Webster] 1. Joined; united; combined; concerted; as, joint action. [1913 Webster] 2. Involving the united activity of two or more; done or produced by two or more working together. [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • joint — joint, articulation, suture denote a place where two things are united or the mechanism by which they are united. Joint is the most inclusive of these terms and is freely usable in reference both to anatomical and mechanical structures. In… …   New Dictionary of Synonyms

  • joint — [joint] n. [OFr < L junctus, pp. of jungere, to join, YOKE] 1. a place or part where two things or parts are joined 2. the way in which two things are joined at such a part 3. one of the parts or sections of a jointed whole 4. a large cut of… …   English World dictionary

  • joint — [dʒɔɪnt] adjective [only before a noun] shared by, owned by, or involving two or more people, organizations, or countries: • The companies made a joint statement last night. • The two men were appointed joint managing directors in June. • The two …   Financial and business terms

  • Joint — Joint, v. t. [imp. & p. p. {Jointed}; p. pr. & vb. n. {Jointing}.] [1913 Webster] 1. To unite by a joint or joints; to fit together; to prepare so as to fit together; as, to joint boards. [1913 Webster] Pierced through the yielding planks of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • JOINT — «JOINT» Sencillo de Mami Kawada del álbum Savia Formato CD Grabación 2007 Género(s) J Pop Duración 17:40 …   Wikipedia Español

  • joint — [adj] shared, combined collective, common, communal, concerted, conjoint, conjunct, consolidated, cooperative, hand in hand, intermutual, joined, mutual, public, united; concepts 577,708 Ant. disjoint, separate, single, uncombined, unshared  … …   New thesaurus

  • joint — ► NOUN 1) a point at which parts are joined. 2) a structure in a body by which two bones are fitted together. 3) the part of a plant stem from which a leaf or branch grows. 4) Brit. a large piece of meat. 5) informal an establishment of a… …   English terms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»