j-n+auf+die

I prp üst; 1. “harada” sualına cavab verdikdə (D) halını tələb edir və “üstündə; da/də” kimi tərcümə olunur; die Lampe steht \auf dem Tisch çıraq masanın üstündədir; \auf der Reise yolda; \auf diesem Weg bu yolla, beləliklə; \auf der Universität universitetdə; ◊ \auf der Stelle dərhal, yerindəcə; 2. haraya sualına cavab verdikdə (A) tələb edir; ich lege die Lampe \auf den Tisch çırağı masanın üstünə qoyuram; 3. “səmt, istiqamət” bildirir; \auf … zu doğru; er lief \auf das Haus zu o, evə doğru qaçdı; \auf die Post gehen poçta getmək; 4. çeşidli münasibətlər bildirir; \auf die Bitte … (G) kiminsə xahişinə görə; \auf den ersten Blick ilk baxışdan; \auf azerbaidshanicsch azərbaycanca; \auf diese Weise bu üsulla, bu cür; \auf jeden Fall hər halda; \auf Wunsch arzuya, xahişə görə; sich \auf etw. verstehen bir şeydən başı çıxmaq; sich \auf etw. freuen qabaqcadan sevinmək; \auf ein Jahr bir ilə; \aufs beste olduqca yaxşı; bis \auf dich səndən başqa; ein Viertel \auf eins birə onbeş dəqiqə işləmiş; \auf Wiedersehen xudahafiz!, sağ olun!; \auf ihr Wohl! sizin sağlığınıza!; das liegt \auf der Hand bu aydındır; das hat nichts \auf sich eybi yoxdur; \aufs neue yenidən; \auf einmal birdən; II adv yuxarıya, oraya; von … \auf dan / dən; von klein \auf uşaqlıqdan; \auf und ab dala-qabağa, irəligeri, yuxarı-aşağı; \auf sein 1. ayaq üstdə olmaq; 2. açıq olmaq; ich fand ihn \auf mən gələndə o, ayaq üstdə idi (yerindən durmuşdu); die Tür ist \auf qapı açıqdır; III cj \auf daß… ötrü; IV int: \auf! qalx!

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

f (11) 1. tərəf; böyür, yan; von der \Seite (her) yandan, yan tərəfdən; \Seitean\Seite yanyana; an jemandes \Seite gehen* / j-m zur \Seite gehen* 1) kimləsə yanaşı getmək / yerimək; 2) kimisə dəstəkləmək; ihm kann nichts an die \Seite gestellt werden ona bərabər ola bilməz; sich auf die \Seite legen böyrü üstə uzanmaq, yanını yerə vermək; sich auf die \Seite machen aradan çıxmaq, əkilmək; die Hände in die \Seiten stemmen əllərini belinə qoymaq; j-m zur \Seite stehen* kiməsə kömək etmək; sich vor Lachen die \Seiten halten* gülməkdən ölmək, gülməkdən axıb getmək; 2. səhifə; 3. tərəf (çəkişmədə, vuruşmada və s.); auf j-s \Seite sein kiminsə tərəfində olmaq; auf j-s \Seite treten* kiminsə tərəfinə keçmək; ◊ j-n auf die \Seite schaffen* kimisə aradan götürmək

f (11) dodaq; ◊ \Lippe an \Lippe dodaq-dodağa; die \Lippen hängenlassen dan. dodaqlarını sallamaq; j-m die \Lippen lösen məc. kiminsə dilini açmaq; sich (D/A) auf die \Lippen beißen məc. 1) dodağını gəmirmək (hirsdən); 2) dodağını dişləmək (gülüşü boğmaq üçün); er brachte kein Wort über die \Lippen o, ağzını açıb bir söz də demədi; die Frage drängt sich auf die \Lippe sual tələb olunur; das Wort schwebt mir auf den \Lippen söz dilim ucundadır; das Wort erstarb ihm auf den \Lippen onun sözü ağzında qaldı, onun sözü ağzında qurudu; ◊ j-m an den \Lippen hängen / an j-s \Lippen hängen məc. kiminsə ağzından çıxan hər kəlməni tutmaq; das Herz auf den \Lippen haben məc. ürəyində olanı dilinə gətirmək

I vt 1. (an A) qoymaq (harayasa); oturtmaq; 2. tex. soba tikmək / quraşdırmaq; 3. mətb. yığmaq (şrifti); 4.: ein Gedicht in Musik \setzen şerə musiqi bəstələmək; j-n auf die Straße \setzen məc. kimisə küçəyə atmaq; j-n an die Luft \setzen, j-m den Stuhl vor die Tür \setzen kimisə evdən qovmaq; ans Land \setzen quruya çıxarmaq, düşürmək (gəmidən); sich (D) etw. in den Kopf \setzen nəyisə beyninə yeritmək; sich (D) ein Ziel \setzen qarşısına məqsəd qoymaq; j-m den roten Hahn aufs Dach \setzen məc. kiminsə evinə od vurmaq; j-n auf freien Fuß \setzen kimisə azadlığı buraxmaq; große Hoffnungen auf etw. \setzen nəyəsə böyük ümidlər bəsləmək; etw. aufs Spiel \setzen risk etmək, təhlükə altına qoymaq; in Bewegung \setzen hərəkətə gətirmək, işə salmaq; in Umlauf \setzen istifadəyə vermək; die Flagge \setzen bayrağı qaldırmaq; \setzen wir den Fall, daß … fərz edək ki…; II vi (s); das Pferd setzt über den Graben at xəndəyin üstündən hoppanır; III sich \setzen 1. oturmaq; 2. çəkmək; sich aufs hohe Roß \setzen özünü öymək, lovğalanmaq; sich auf die Hinterfüße \setzen tərslik etmək; şahə qalxmaq; in Freiheit \setzen azadlığa buraxmaq; sich mit j-m in Verbindung \setzen kimləsə əlaqəyə girmək; IV vimp: es setzt Hiebe dan. cəza olacaq, yaxşı kötək olacaq

n (2) 1. ayaq (pəncəyə qədər); əşyanın ayağı; j-n auf die \Beine bringen kimisə sağaltmaq; məc. kömək etmək; wieder auf die \Beine kommen sağalmaq; sich auf die \Beine machen yola düşmək; j-m ein \Bein stellen kiməsə badalaq vurmaq; auf eigenen \Beinen stehen heç kəsdən asılı olmamaq; ◊ sich die \Beine in den Leib stehen ayaq üstə durmaqdan yorulmaq; 2. sümük; durch Mark und \Bein gehen iliyinə qədər islanmaq

I vt 1. döymək, əzmək; Fleisch \klopfen ət döymək; 2. çırpmaq; Teppiche \klopfen xalçanı çırpmaq; den Staub aus den Kleidern \klopfen paltarın tozunu çırpmaq; 3. çalmaq, vurmaq; einen Nagel in die Wand \klopfen divara mıx çalmaq; 4. döymək, vurmaq, döyəcləmək; dem Kind auf den Popo \klopfen uşağın yanına döyəcləmək; II 1. vi (an A / D) döymək; taqqıldatmaq, vurmaq, çalmaq; an die / der Tür \klopfen qapını döymək; auf den Busch \klopfen tanış olmayan yeri yoxlamaq; j-m auf die Schulter \klopfen kiminsə kürəyinə döymək (vurmaq); j-m auf die Finger \klopfen kiminsə əlinin üstündən vurmaq; es klopft \klopfen qapı döyülür; 2. tib. döyəcləyib (taqqıldadıb) müayinə etmək; 3. döyünmək (ürək)

m (6) barmaq (əldə); drei \Finger breit üç barmaq enində; keinen \Finger breit zərrə qədər də yox; der kleine \Finger çeçələ barmaq; ◊ j-m den kleinen \Finger geben məc. kiməsə cüzi köməklik göstərmək; mein kleiner \Finger sagt mir das bu, ürəyimə damıb; ◊ j-m auf die \Finger klopfen məc. kiminsə əlinəəlinə döymək (pis əməldən çəkindirmək); (eins) auf die \Finger bekommen* məc. qulaqburması almaq; durch die \Finger sehen* məc. barmaqarası baxmaq; j-m auf die \Finger sehen* kimisə gözdən qoymamaq; nicht einen \Finger für etw. krümmen əlini ağdanqaraya vurmamaq; lange \Finger haben dan. əliuzunluq eləmək; etw. im kleinen \Finger haben, etw. an den \Fingern hersagen nəyisə mükəmməl bilmək

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

I vi (s) içəri girmək, addımlamaq; auf der Stelle \treten hərb. yerində addımlamaq; an j-s Stelle \treten kiminsə yerini tutmaq / yerinə köçmək; einer Sache näher \treten işin mətləbinə yaxınlaşmaq; ◊ j-m unter die Augen \treten kiminsə gözünə görünmək; j-m auf die Hühneraugen \treten kiminsə yağırını basmaq; in j-s Fuß(s)tapfen \treten kimisə özünə nümunə bilmək / saymaq; in Erscheinung / zutage \treten aşkara çıxmaq; in den Streik \treten tətil etmək; über die Ufer / aus den Ufern \treten daşmaq (çay); II vt tapdalamaq; ◊ etw. mit Füßen \treten məc. nəyisə ayaqlar altına atmaq; die Kelter \treten üzüm sıxmaq; entzwei / in Stücke \treten sındırmaq, parçalamaq, den Blasebalg \treten körük çəkmək

f (11) iz, ləpir; j-n auf die richtige \Fährte bringen* kimisə doğru izə salmaq; auf die richtige \Fährte kommen* doğru izə düşmək; j-m auf der \Fährte sein kimisə izləmək

I vt (an A) qoymaq; yanına qoymaq; eine Frage \stellen sual vermək; eine Frage zur Debatte \stellen hansısa məsələni müzakirəyə qoymaq; einen Antrag \stellen təklif irəli sürmək; j-n auf die Probe \stellen kimisə sınamaq; j-n in den Schatten \stellen kimisə ötmək, keçmək; ◊ etw. in Abrede \stellen nəyisə inkar etmək; j-n zur Rede \stellen kimdənsə cavab istəmək; II sich \stellen 1. (D) durmaq, olmaq (kiminsə qarşısında); sich j-m in den Weg \stellen kiməsə əngəl olmaq; sich auf eigene Füße \stellen müstəqil yaşamağa başlamaq; sich auf die Hinterbeine \stellen müqavimət göstərmək; 2. yalandan özünü göstərmək, özünü … vurmaq; sich krank \stellen özünü xəstəliyə vurmaq

I f (3) 1. skamya, oturacaq; 2. dəniz. dayazlıq, dayaz yer; 3. tex. dəzgah, dülgər dəzgahı; 4. hərb. sipər; ◊ alle durch die \Bank hamı müstəsnasız; auf die lange \Bank schieben süründürməçiliyə salmaq; auf der faulen \Bank liegen avaralıq etmək

II f (10) 1. iqt. bank; 2. kart. bank (qumar oyununda ortaya qoyulan pul); die \Bank auflegen banka pul qoymaq

f (3) 1. dəri (insanda); bis auf die \Haut durchnäßt sein dan. təpədən dırnağa kimi islanmaq; mit heiler \Haut davkonkommen* məc. canını yaxşı qurtarmaq; 2. dəri; qabıq; seine \Haut abwerfen* / abstreifen qabıqdan çıxmaq; 3. nazik pərdə, qaysaq; ehrliche \Haut düz adam; auf der faulen \Haut liegen* tənbəllik etmək; sich seiner \Haut wehren özünü müdafiə etmək, qorunmaq; mit \Haut und Haar bütünlüklə, təpədəndırnağa; seine \Haut zu Markte tragen* təhlükəyə uğramaq; həyatını təhlükə altına salmaq; ◊ j-m die \Haut über die Ohren ziehen* dan. kiminsə gönünü soymaq, kiminsə var-yoxunu əlindən almaq

f (11) 1. pişik; 2. tex. ağırlıq qaldıran mexanizmdə arabacıq; 3. pul kisəsi; ◊ das ist für die Katz’ bu nahaq yerə çəkilən zəhmətdir; die \Katze im Sack kaufen bir şeyi yoxlamadan/kor-koranə almaq; die \Katze aus dem Sack lassen sirri açıb söyləmək; die \Katze trägt es am Schwanze fort bu, tük kimi yüngüldür; bu çox azdır; das macht der \Katze keinen Buckel bununla zərər artmaz; Er fällt immer auf die Füße wie die \Katze ≅ O, sudan həmişə quru çıxır/Pişik kimi arxasını yerə vermir; wie die \Katzen um den heißen Brei gehen işə nədən başlamağı bilməmək; wo die \Katzen und Eulen einander gute Nacht sagen ≅ dan. dünyanın o başında; cəhənnəmin qurtaran yerində; Die \Katze läßt das Mausen nicht ≅ ata. söz. Canavarı necə bəsləsən də yenə gözü meşədədir; Pişiyin peşəsi siçan tutmaqdır; Vögel, die zu früh singen, holt die \Katze sevinməkdən qabaq axırını gözlə

ich recht? kimi görürəm?!; nach j-m \sehe kimisə aramaq / axtarmaq; kiminsə dalınca baxmaq; die Fenster \sehe nach dem Garten pəncərə bağa baxır / açılır; j-m auf die Finger \sehe kiməsə göz qoymaq / yetirmək; durch die Finger \sehe məc. barmaqarası baxmaq; j-m ähnlich \sehe kiməsə oxşamaq; ich sah ihn kommen* mən onun gəldiyini gördüm; \sehe lassen göstərmək; sich (A) \sehe lassen* görünmək; sich (A) nach j-m fast blind \sehe, sich (D) die Augen aus dem Kopfe \sehe gözləməkdən gözünün kökü saralmaq; sich (A) satt \sehe an (D) nəyəsə doyunca baxmaq; er läßt sich (D) nicht in die Karten \sehe o öz niyyətini bildirmir

I m (1) nərə balığı

II f oh. pl sifarişçinin evində işləmə; in / auf die \Stör gehen*, auf die \Stör kommen* sifarişçinin evində işləmək

I vt, vi sıxışdırmaq, sıxmaq; tələsdirmək; er drängte mich auf die (zur) Seite o, məni kənara itələdi; die Menge drängte gegen das Tor izdiham darvazaya doğru irəliləyirdi; II sich \drängen sıxılmaq, özünü yığmaq; sich durch die Menge \drängen soxulub keçmək; die Zeit drängt vaxt gözləmir

f (11) şalvar; ◊ das Herz fiel ihm in die \Hose(n) dan. onun ürəyi düşdü; das ist Jacke wie \Hose məc. bu da onun tayıdır; həmin tas, həmin hamam; j-m die \Hosen straff / stramm ziehen* kimisə şallaqlamaq; eine krumme \Hose anhaben əyriqıç olmaq, qıçdan əyri olmaq; sich auf die \Hosen setzen oturub əzbərləmək; sie hat die \Hosen an o, (qadın) evin həm kişisidir, həm arvadı; wenn du in meinen \Hosen stecktest mənim yerimdə sən olsaydın

m (7) sümük; er ist nur Haut und \Knochen o, bir dəri, bir sümükdür; ◊ alter \Knochen zar. ağsaqqal; məzun əsgər (dənizçi); elender \Knochen əclaf, murdar; die \Knochen zusammenreißen / zusammennehmen var gücünü toplamaq; die \Knochen im Sack / Sacktuch / Schnupftuch nach Hause tragen evə sür-sümüyü sınıq dönmək (dava-dalaşdan sonra); das geht auf die \Knochen bu, adamı lap əldən salır; ihm steckt etwas in den \Knochen o nədənsə xəstədir; der Schreck ist ihm in die \Knochen gefahren onun qorxudan ürəyi düşdü