Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

ius

  • 1 ius

    1) право, a) в объективном смысле б) обнимает собой правила и нормы, определяющие порядок совместной жизни людей - это, так сказать, norma agendi, Rechtsordnung, Gesetz, Ge und Verbot): iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere (1. 10 § 1 D. 1, 1. 1. 40 D. 1, 3. 1. 2 D. 1, 4. 1. 32 pr. D. 1, 3. 1. 6 § 1 D. 1, 1. cf. § 3. 9 J. 1, 2);

    ius naturale, gentium, civile;

    ius legitimum, solenne - honorarium, praetorium;

    ius publicum - privatum;

    iuris auctoritas (см. s. 3.), ratio (см.), forma (см. 1. e.);

    observatio et lex iuris (1. 14 pr. D. 29, 7);

    iuris ignorantia, error (см.), dubitatio (1. 85 § 2 D. 50, 17. 1. 2 § 43. D. 1, 2. 1. 2 § 11 eod. 1. 9 D. 1, 3);

    quid iuris sit? (1. 11 D. 18, 6. 1. 7 § 2 D. 20, 5. 1. 18 pr. D. 24, 1. 1. 30 D. 26, 2);

    id iuris est (1. 5 D. 13, 7);

    hoc s. eo iure utimur (1. 4 D. 2, 15. 1. 7 D. 28, 2. 1. 4 pr. D. 28, 6. 1. 152 pr. D. 50, 17);

    iure (non) valere (1. 54 D. 12, 6. 1. 31 pr. D. 39, 5. 1. 8 § 2 D. 29, 7. 1. 31 D. 28, 2. 1. 1 D. 5, 3. 1. 2 § 1 D. 29, 3. 1. 12 § 1 D. 37, 4. 1. 1 D. 28, 3. 1. 5 pr. 1. 24 D. 34, 9. 1. 6 pr. D. 48, 10. 1. 25 pr. 1. 38 D. 1, 7. 1. 3 § 1 D. 26, 2. 1. 39 § 2 D. 26, 7);

    iure quaesiti liberi прот. vulgo quaes. (1. 18 D. 38, 2); (l. 34 § 1 D. 23, 2. 1. 100 D. 50, 17. 1. 127 § 5 D. 45, 1);

    iure vindicare (1. 56 D. 26, 7. 1. 34 § 1 D. 4, 4. 1. 30 D. 42, 5);

    iure solutione liberari (1. 88 D. 46, 3. 1. 60 D. 46, 1);

    ipso iure (см. ipse s. c. 1. 19 D. 49, 1. 1. 1 pr. D. 47, 10. cf. 1. 3 D. 1, 1. 1. 5 § 1 D. 9, 2. 1. 1 pr. 1. 20 § 11 D. 39, 1);

    iure licito - per iniuriam (1. 3 § 1 D. 4, 2); в) правило, положение, источник права, lege vel quo alio iuri agere etc. (1. 3 D. 1, 14. 1. 131 § 1 D. 5, 16. 1. 5 pr. D. 22, 3. 1. 45 pr. D. 23, 2. 1. 82 D. 50, 17. 1. 52 § 3 D. 2, 14);

    ius S Cti inducere (1. 3 § 2 D. 38, 4);

    iura condere, reddere, interpretari (§ 8 J. 1, 2. 1. 2. 10. 13. D. 1, 2. 1. 2 § 8 eod.);

    scripta iura (1. 35 D. 1, 3. 1. 1 D. 12, 1. 1. 2 D. 29, 1);

    vetustatis iura (1. 4 § 2 C. 6, 38); г) право в силу судебного решения, ius facit pronunciatio (1. 50 § 1 D. 30);

    ius fieri ex sententia iudicis (1. 17 § 1 D. 5, 2);

    si perlusorio iudicio actum sit - an ius faciat iudex? (1. 14 pr. D. 49, 1); д) особ. обоз. ius правило гражд. права против. преторскому праву (Gai. II. 32); отсюда ipso iure, уже по гражд. праву (см. ipse s. 3); (1. 60 D. 41, 1. 1. 1 pr. D. 7, 4. 1. 1 § 1 D. 2, 12). С другой стороны, под ius понимают также преторское право (ius honorarium, praetorium) и ius dicere, statuere, reddere относятся к постановлениям и решениям сановников, которые имели судебную власть (1. 1 D. 2, 1. 1. 10 eod. 1. 14 eod. 1. 18 eod. 1. 20 eod. 1. 1 § 1 D. 2, 3. 1. 2 § 13 D. 1, 2. 1. 26 D. 39, 3. 1. 7 § 2 D. 1, 16. 1. 26 § 4 D. 4, 6. 1, 25 C. 2, 13. 1. 2 § 1 D. 16, 1. 1. 16 D. 1, 18);

    ius dicere de capite civis rom. (1. 2 § 23 D. 1, 2);

    dies, quibus ius Praetor reddit (1. 1 D. 44, 3. 1. 11 D. 1, 1. 1. 1 § 1 D. 2, 2);

    iniquum ius adversus aliq. impetrare (1. 3 pr. eod.); е) наука права: ius est ars boni et aequi (1. 1 pr. D. 1, 1. 1. 1 cit. 1. 1 D. 1, 22. 1. 9 § 4 D. 48, 19. 1. 4 D. 50, 13);

    b) в субъективном смысле - есть свободная воля человека, способность свободного действия (facultas agendi, Befugniss, Berechtigung): nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet (1. 54. cf. 1. 160 § 2 D. 50, 17);

    nullus videtur dolo (s. vim) facere, qui suo iure utitur (1. 55. 155 § 1 eod. 1. 175 § 1 eod.);

    ius suum conservare (1. 41 D. 1; 3);

    nihil iuris habere (1. 49 D. 5, 3. 1. 15 D. 40, 4. 1. 15 § 33 D. 39, 2. 1. 181 D. 50, 16. 1. 21 § 1 D. 20, 4. 1. 78 § 4 D. 31. 1. 30 pr. D. 39, 2. 1. 13 § 1. 1. 19 pr. eod. 1. 25 D. 8, 6. cf. 1. 1 § 19 D. 43, 20);

    ius in rem habere (1. 20 D. 32. 1. 1 pr. B. 13, 3);

    iuris velut possessor (1. 18 § 1 D. 5, 3);

    iura praediorum = servitutes (1. 1 § 1 D. 1, 8. 1. 2. 6 D. 8, 2. 1. 3 D. 8, 6. 1. 11 § 3 D. 20, 1. 1. 86 D. 50, 16. 1, 23 eod.);

    viam aut aliquod ius fundi emere (1. 20 D. 8, 1);

    ius crediti, debiti (1. 12 § 2. 1. 13 D. 4, 2. 1. 21 § 1 D. 29, 5);

    ius testandi, testamenti faciendi (1. 6 pr. D. 28, 1. 1. 13 § 2 D. 36, 1);

    ius donandi, vendendi, concedendi (1. 163 D. 50, 17. 1. 32 D. 23, 2. 1. 4 D. 40, 10. 1. 14 D. 1, 7);

    sui iuris persecutio (1. 46 D. 2, 14);

    iuris experiundi causa vocare (1. 1 D. 2, 14); обоз. тк. совокупность всех имущественных прав известного лица: succedere, successio in ius demortui, in omne s. universum ius (1. 13 § 1 D. 21, 3. 1. 37 D. 29, 2. 1. 3 pr. D. 37, 1. 1. 11 D. 44, 3. 1. 24 D. 50, 16. 1. 128 § 1 D. 50, 17. 1. 9 § 12 D. 28, 5. § 11 J. 2, 20);

    c) = potestas, quaedam personae sui iuris sunt;

    quaedam alieno iuri subiectae (pr. J. 1, 8. 1. 1 pr. D. 1, 6. 1. 3 § 3 D. 24, 1. 1. 5 § 6 D. 26, 8. 1. 7 pr. D. 4, 5. 1. 14 § 3 D. 36, 2. 1. 50 pr. § 4 D. 32. 1. 38 pr. D. 38, 2);

    proprii i. constitutus (1. 15 C. 5, 3);

    d) = status напр. emancipari a patre adoptivo, atque ita pristinum ius recuperare (1. 33 cf. 1. 18 D. 1, 7);

    e) = conditio s. 1, causa s. 5.напр. ius actoris deterius facere, прот. in eadem causa sistere (1. 1 § 1 D. 2, 9. 1. 126 D. 50, 16. 1. 15 D. 13, 7. 1. 29 § 2 D. 20, 1. 1. 8 D. 33, 10. 1. 12 § 42 D. 33, 7): f) отношение (1. 12 D. 1, 1. 1. 23 D. 1, 7).

    2) = iudicium, суд (как место) (1. 11 D. 1, 1. 1. 4 § 1 D. 11, 1); напр. in ius vocare (tit. D. 2, 4 7);

    produci (1. 5 § 2 D. 2, 7. 1. 23 § 4 D. 28, 5);

    ad quem de ea re ius s. in iure aditum erit (1. 6 D. 2, 12. 1. 2 § 1 D. 16, 1);

    in iure sisti (1. 4 pr. D. 2, 4. 1. 1 § 2. 8 D. 3, 1. tit. D. 11, 1);

    respondere (1. 26 § 3. 1. 27 § 1 D. 9, 4);

    confiteri (1. 1 § 7 D. 38, 5. 1. 29 § 1 D. 39, 5. 1. 56 D. 42, 1);

    pecuniam offerre (1. 56 § 1 D. 17, 1);

    in iure cedere, cessio (см. cedere s. 3. 1. 9 D. 42, 3).

    3) = iudicium, судебное рассмотрение дела, dies, in quibus debent iura differri (1. 7 C. 3, 12)

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ius

  • 2 ius

    , iusis n
    право

    Latin-Russian dictionary > ius

  • 3 ius postliminii

    право возвратитьси на родину и вступить в прежние права: римский гражданин, взятый в плен, терял свободу, но возвратившийся из плена восстановлялся в своем правовом положении на основании юридической фикции, как будто он никогда не терял свободы (§ 5 I. 1, 12. tit. D. 49, 15. C. 8, 51. 1. 5 § 1 D. cit. 1. 19 pr. eod. 1. 20 D. 1, 5. 1. 26 D. 7, 4. 1. 11 § 4 D. 44, 2); пер. aedificio dilapso quasi iure postl. revertitur locus in pristinam causam (1. 6 pr. D. 1, 8).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ius postliminii

  • 4 Aquil(l)ius

    Aquīl(l)ius, a, um
    Аквилий, римск. nomen
    1) Manius A., в 103 г. до н. э. легат Мария; в 101 г. до н. э., будучи консулом, подавил восстание рабов в Сицилии C, Fl; в 88 г. до н. э. был убит Митридатом в М. Азии
    2) C. A. Gallus, юрист, претор 66 г. до н. э., друг Цицерона C

    Латинско-русский словарь > Aquil(l)ius

  • 5 Aquil(l)ius

    Aquīl(l)ius, a, um
    Аквилий, римск. nomen
    1) Manius A., в 103 г. до н. э. легат Мария; в 101 г. до н. э., будучи консулом, подавил восстание рабов в Сицилии C, Fl; в 88 г. до н. э. был убит Митридатом в М. Азии
    2) C. A. Gallus, юрист, претор 66 г. до н. э., друг Цицерона C

    Латинско-русский словарь > Aquil(l)ius

  • 6 Boet(h)ius

    Boēt(h)ius, ī m.
    (Anicius Manlius Torquatus Severinus B.) Боэтий, философ (род. ок. 475 г., казнён в 524 г. н. э.), автор «De Consolatione philosophiae libri V» и др.

    Латинско-русский словарь > Boet(h)ius

  • 7 Boet(h)ius

    Boēt(h)ius, ī m.
    (Anicius Manlius Torquatus Severinus B.) Боэтий, философ (род. ок. 475 г., казнён в 524 г. н. э.), автор «De Consolatione philosophiae libri V» и др.

    Латинско-русский словарь > Boet(h)ius

  • 8 Cres(s)ius

    Crēs(s)ius, a, um [Creta II \]

    Латинско-русский словарь > Cres(s)ius

  • 9 Cres(s)ius

    Crēs(s)ius, a, um [Creta II \]

    Латинско-русский словарь > Cres(s)ius

  • 10 Duil(l)ius

    Duīl(l)ius, a, um
    Дуиллий, римск. nomen; наиболее известны
    1) М. (?) D., народный трибун, по совету которого плебеи ушли на Mons Sacer L
    2) C. D., консул в 260 г. до н. э.; одержал победу над карфагенским флотом в I Пунической войне, в честь чего была воздвигнута Columna Rostrata C, Fl, Sil

    Латинско-русский словарь > Duil(l)ius

  • 11 Duil(l)ius

    Duīl(l)ius, a, um
    Дуиллий, римск. nomen; наиболее известны
    1) М. (?) D., народный трибун, по совету которого плебеи ушли на Mons Sacer L
    2) C. D., консул в 260 г. до н. э.; одержал победу над карфагенским флотом в I Пунической войне, в честь чего была воздвигнута Columna Rostrata C, Fl, Sil

    Латинско-русский словарь > Duil(l)ius

  • 12 Mamur(r)ius

    Мамурий Ветурий, этруск-медник, выковавший ancilia (см.) Prp, O

    Латинско-русский словарь > Mamur(r)ius

  • 13 Mamur(r)ius

    Мамурий Ветурий, этруск-медник, выковавший ancilia (см.) Prp, O

    Латинско-русский словарь > Mamur(r)ius

  • 14 Parnas(s)ius

    Латинско-русский словарь > Parnas(s)ius

  • 15 Parnas(s)ius

    Латинско-русский словарь > Parnas(s)ius

  • 16 Petil(l)ius

    Petīl(l)ius, a, um
    Петилий, римск. nomen: Q. P. Cerealis, римск. полководец и наместник в Британии и в области батавов (умер в 72 г. н. э.) L

    Латинско-русский словарь > Petil(l)ius

  • 17 Petil(l)ius

    Petīl(l)ius, a, um
    Петилий, римск. nomen: Q. P. Cerealis, римск. полководец и наместник в Британии и в области батавов (умер в 72 г. н. э.) L

    Латинско-русский словарь > Petil(l)ius

  • 18 Tartes(s)ius

    Tartēs(s)ius, a, um Vr, O = Tartesiacus

    Латинско-русский словарь > Tartes(s)ius

  • 19 Tartes(s)ius

    Tartēs(s)ius, a, um Vr, O = Tartesiacus

    Латинско-русский словарь > Tartes(s)ius

  • 20 Eu(h)ius

    ī m.
    (греч. «взывающий euoe», «ликующий») эпитет Вакха Lcr, C, Pt

    Латинско-русский словарь > Eu(h)ius

См. также в других словарях:

  • ius — (izg. jȗs) m DEFINICIJA pravn. 1. izvorno, u rimskom pravu propisi vlasti 2. pravo, pravna znanost SINTAGMA ius civile (izg. ius civíle) građansko pravo; rimsko građansko pravo; ius civitatis (izg. ius civitátis) državno pravo; ius cogens (izg.… …   Hrvatski jezični portal

  • Ius —   [lateinisch »Recht«] das, , Jus, römisch rechtlicher Ausdruck für Recht, von der lateinischen Gelehrtensprache in vielerlei Zusammensetzungen in das deutsche und kirchliche Recht übernommen. Ius aequum, auf Treu und Glauben beruhendes Recht.… …   Universal-Lexikon

  • ius — s.m.inv., lat. TS dir. diritto soggettivo; norma, ordinamento giuridico {{line}} {{/line}} ETIMO: lat. ius …   Dizionario italiano

  • IUS — steht für: Inertial Upper Stage International Union of Students Intrauterinsystem, ein Verhütungsmittel Siehe auch: Jus Diese Seite ist eine Be …   Deutsch Wikipedia

  • Ius — steht für: Inertial Upper Stage International Union of Students Intrauterinsystem, ein Verhütungsmittel Siehe auch: Jus …   Deutsch Wikipedia

  • ius — index law, right (entitlement), statute Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • ius — s. n., pl. iúsuri Trimis de siveco, 13.03.2008. Sursa: Dicţionar ortografic …   Dicționar Român

  • iuş — iuş, iuşuri, s.n. (reg.) Drept (de moştenire). Trimis de claudia, 01.12.2005. Sursa: DAR …   Dicționar Român

  • Ius — Droit romain Monarchie romaine 753 – 509 av. J. C. République romaine 509 – 27 av. J. C. Empire romain 27 av. J. C. – …   Wikipédia en Français

  • Ius — El término Ius es la palabra en latín que hace referencia al Derecho. Es llamado así por derivar de justicia, pues, como define Juvencio Celso (el hijo de Celso): El Derecho es la técnica de lo bueno y lo justo. En razón de lo cual se puede… …   Wikipedia Español

  • ius — ag·e·la·ius; ius; oc·to·nar·ius; se·nar·ius; …   English syllables

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»