-
1 inventio
I.In gen.:II.illa vis quae investigat occulta, quae inventio atque excogitatio dicitur,
Cic. Tusc. 1, 25, 61; 1, 26, 65; Plin. Pan. 72.—Rhet., the faculty of invention:inventio est excogitatio rerum verarum aut verisimilium, quae causam probabilem reddant,
Auct. Her. 1, 2; cf.:partes eae (rhetoricae artis)... inventio, dispositio, etc.,
Cic. Inv. 1, 7, 9:rerum,
Quint. 12, 10, 36. -
2 inventiō
inventiō ōnis, f [BA-], the faculty of invention: illa vis quae investigat occulta, etc.—In rhet., invention: excogitatio rerum, etc.* * *invention/discovery (action/thing); action of devising/planning; plan/stratagem -
3 excogitatio
excōgĭtātĭo, ōnis, f. [excogito], a thinking out, a contriving, devising, inventing (syn. inventio):quid? illa vis quae tandem est, quae investigat occulta, quae inventio atque excogitatio dicitur?
Cic. Tusc. 1, 25, 61: excogitationem non habent difficilem, may be thought out without difficulty, [p. 679] id. de Or. 2, 27, 120:hominum malae artis,
Vulg. Sap. 15, 4. -
4 Kross-messa
u, f. Cross-mass, twice in a year, once in the spring (Krossmessa á vár), the 3rd of May ( Inventio Crucis), and once in autumn, the 14th of September ( Elevatio Crucis), K. Á. 188, Rb. 372, Fms. ix. 374. -
5 consumo
con-sūmo, sumpsi, sumptum, 3 ( perf. sync. consumpsti, Prop. 1, 3, 37; inf. consumpse, Lucr. 1, 234), v. a., to take wholly or completely, i. e.,I.Lit.A.In gen. (post-Aug. and rare):B.vasti surgunt immensis torquibus orbes, tergaque consumunt pelagus,
take up, completely cover, Manil. 5, 584:tela omnia solus pectore consumo,
Sil. 5, 640; cf.:clipeo tela,
id. 10, 129:jugulo ensem,
Stat. Th. 10, 813:ferrum pectore,
id. ib. 12, 745; cf. id. Achill. 2, 205; Dig. 26, 7, 54.—In partic., of food, to eat, consume, devour (class.):II.agri multa efferunt quae vel statim consumantur vel mandentur condita vetustati,
Cic. N. D. 2, 60, 151:frumenta,
Caes. B. G. 6, 43; cf. id. ib. 7, 17;7, 77: fruges,
Hor. Ep. 1, 2, 27:vitiatum (aprum),
id. S. 2, 2, 92:angues,
Cic. N. D. 1, 36, 101:draconem,
Suet. Tib. 72:mensas accisis dapibus,
Verg. A. 7, 125 al. —Transf.1.In gen., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy, bring to naught, kill.a.Of inanimate things:b.faciat quod lubet: Sumat, consumat, perdat,
Ter. Heaut. 3, 1, 56; cf. Sall. C. 12, 2:patrimonium per luxuriam,
Cic. Rosc. Am. 2, 6:bona paterna,
Quint. 3, 11, 13; 3, 11, 16:omnem materiam,
Ov. M. 8, 876: omne id aurum in ludos, Liv. 39, 5, 9; Val. Max. 3, 1, 1 fin.; cf. 2. b infra:omnes fortunas sociorum,
Caes. B. G. 1, 11; cf.:omnes opes et spes privatas meas,
Sall. H. Fragm. 2, 96, 2 Dietsch:omnia flammā,
Caes. B. C. 2, 14; cf.:aedes incendio,
Liv. 25, 7, 6:domum incendio,
Suet. Calig. 59:consumpturis viscera mea flammis,
Quint. 6, prooem. §3: viscera fero morsu,
Ov. M. 4, 113:anulum usu,
id. P. 4, 10, 5; cf.:ferrum rubigine,
to eat, consume, Curt. 7, 8, 15.—Of time, to spend, pass:horas multas saepe suavissimo sermone,
Cic. Fam. 11, 27, 5:dicendo tempus,
id. Verr. 2, 2, 39, § 96:diem altercatione,
id. Fam. 1, 2, 1; id. Univ. 1 fin.; id. Fam. 7, 1, 1:annua tempora,
Lucr. 5, 618:consumitur vigiliis reliqua pars noctis,
Caes. B. G. 5, 31; id. B. C. 2, 23:magnam partem diei,
id. B. G. 5, 9 fin.:omne tempus,
Liv. 29, 33, 9; 24, 14, 10:dies decem in his rebus,
Caes. B. G. 5, 11:in eo studio aetatem,
Cic. Off. 1, 1, 2:tota nox in exinaniendā nave consumitur,
id. Verr. 2, 5, 25, § 64; Caes. B. C. 2, 23, 1:multos dies per dubitationem,
Sall. J. 62, 9; cf. Tac. H. 4, 43 fin.:omne tempus circa Medeam,
id. Or. 3:continuum biduum epulando potandoque,
Suet. Tib. 42: precando Tempora cum blandis verbis, to waste or lose time and words in supplications, Ov. M. 2, 575:multis diebus et laboribus consumptis,
Sall. J. 93, 1:ubi longa meae consumpsti tempora noctis?
Prop. 1, 3, 37.—Of strength, feeling, voice, etc.:in quo tanta commoveri actio non posset, si esset consumpta superiore motu et exhausta,
Cic. de Or. 3, 26, 103:adfectus,
Quint. 2, 13, 13; 4, 2, 120:spiritus,
id. 11, 3, 53:vocem instans metus,
Tac. H. 1, 42:ignominiam,
id. ib. 3, 24:gratiam rei nimiā captatione,
Quint. 8, 6, 51:vires ipsā subtilitate,
id. 12, 2, 13:bona ingenii,
id. 12, 5, 2; 3, 11, 23; cf. Sall. J. 25, 11.— Poet.: cum mare, cum terras consumpserit, aëra tentet, i. e.- seek a refuge therein in vain, Ov. H. 6, 161.—Of living beings.(α).To destroy, kill:(β).si me vis aliqua morbi aut natura ipsa consumpsisset,
Cic. Planc. 37, 90; cf.:quos fortuna belli consumpserat,
Sall. H. 1, 41, 5 Dietsch:tantum exercitum fame,
Caes. B. G. 7, 20 fin.; so,siti,
Hirt. B. G. 8, 41 fin.:acie,
Vell. 2, 52, 5:morte,
Tib. 1, 3, 55:morbo,
Nep. Reg. 2, 1:senio et maerore,
Liv. 40, 54, 1 al. —Facete:garrulus hunc consumet,
Hor. S. 1, 9, 33.—Rarely, to waste, weaken, enervate:2.inediā et purgationibus et vi ipsius morbi consumptus es,
Cic. Fam. 16, 10, 1; cf. Ov. M. 9, 663;and consumpta membra senectā,
id. ib. 14, 148.—In partic.a.To divide, make an exhaustive division of (very rare):b.inventio in sex partis consumitur,
Auct. Her. 1, 3, 4.—Aliquid in aliquā re, rar. in aliquid or absol. (in Cic. only with in and abl.; cf. Madv. ad Cic. Fin. 5, 19, 53), to bestow upon something, to use, employ, spend upon or about something.(α).In aliquā re:(β).pecuniam in agrorum emptionibus,
to lay out, invest, Cic. Agr. 1, 5, 14:aurum in monumento,
id. ib. 1, 4, 12; Nep. Timoth. 1, 2:studium in virorum fortium factis memoriae prodendis,
Cic. Fam. 6, 12, 5; cf.:in armis plurimum studii,
Nep. Epam. 2, 5:tantum laboris in rebus falsis,
Quint. 12, 11, 15:curam in re unā,
Hor. S. 2, 4, 48:ingenium in musicis,
Cic. Fin. 5, 19, 50; cf. id. Phil. 5, 18, 49; id. Sest. 13, 31; Quint. 1, 2, 11.—In aliquid (cf. the Gr. analiskein eis ti):(γ).tota in dulces consument ubera natos,
Verg. G. 3, 178; Prop. 4 (5), 6, 55:umorem in arbusta,
Sen. Q. N. 3, 11, 3:bona paterna in opera publica,
Quint. 3, 11, 13:pecuniam in monumentum,
Dig. 35, 1, 40 fin. —Absol.:si quid consili Habet, ut consumat nunc, quom nil obsint doli,
use up, exhaust, Ter. And. 1, 1, 133. -
6 facilitas
I.In gen. (mostly post-Aug.):II.haec in bonis rebus, quod alii ad alia bona sunt aptiores, facilitas nominetur, in malis proclivitas,
inclination, disposition, Cic. Tusc. 4, 12, 28; cf.:aetatis illius (i. e. puerilis) facilitas,
capability, Quint. 1, 12, 11:audendi facilitas,
id. 12, 6, 7:pariendi,
Plin. 21, 24, 95, § 167:oris,
i. e. easy enunciation, Quint. 10, 7, 26:corporis,
a tendency to blush, Sen. Ep. 11:soli,
facility in working, Plin. 18, 19, 49, § 178:picea tonsili facilitate,
id. 16, 10, 18, § 40:(smaragdi) ad crassitudinem sui facilitate translucida,
i. e. facility in transmitting the rays of light, id. 37, 5, 16, § 63.—In partic.A.Of speech, facility or fluency of expression (post-Aug.):B.Fabianus disputabat expedite magis quam concitate, ut possis dicere, facilitatem esse illam, non celeritatem,
Sen. Ep. 40:quae in oratore maxima sunt, ingenium, inventio, vis, facilitas,
Quint. 10, 2, 12; 10, 5, 1; 10, 7, 20; 11, 1, 42; Suet. Gramm. 23 al.; cf. Quint. 10, cap. 7.—(Acc. to facilis, II. A.) Of character.1.In a good sense, willingness, readiness, good-nature, courteousness, affability (freq. in Cic.;2.syn.: lenitas, humanitas): male docet te mea facilitas multa,
Ter. Heaut. 4, 1, 35:si illius comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,
Cic. Mur. 31, 66; cf. id. Lael. 18, 66:pro tua facilitate et humanitate,
id. Fam. 13, 24, 2:facilitas in audiendo,
id. Q. Fr. 1, 1, 7, § 21; cf.:facilitas et lenitudo animi,
id. Off. 1, 25, 88 Orell. N. cr.:facilitas indulgentiaque,
Suet. Caes. 72:facilitate par infimis esse,
Cic. de Imp. Pomp. 14, 41:sermonis,
id. Att. 12, 40, 2:magis id facilitate quam alia ulla culpa mea contigit,
id. de Or. 2, 4, 15:actio facilitatem significans,
id. ib. 2, 43, 184.— -
7 indagatio
indāgātĭo, ōnis, f. [id.], a searching into, investigation (class. but rare):initiorum,
Cic. Tusc. 5, 24, 69:atque inventio veri,
id. Off. 1, 5, 15:rarioris verbi,
Gell. 18, 2, 6. -
8 inexploratus
ĭn-explōrātus, a, um, adj., unexplored, not examined, unknown (not in Cic. or Cæs.):A. B.vada,
Liv. 26, 48, 4; 39, 51, 6; 43, 4, 6:inventio mihi,
Plin. 35, 6, 25, § 43.— Advv.ĭn-explō-rātō, without previous examination (a favorite word of Livy):ibi inexplorato profectus, in insidias praecipitatus,
Liv. 21, 25, 9; 6, 30, 4; 22, 4, 4; 27, 26, 6. -
9 inventiuncula
inventĭuncŭla, ae, f. dim. [inventio], a trifling invention (post-Aug.):minimis inventiunculis gaudere,
Quint. 8, 5, 22. -
10 inventus
1.inventus, a, um, Part., from invenio.2.inventus, ūs, m., only in abl. sing. [invenio], an invention (for inventio), Plin. 17, 21, 35, § 162. -
11 quaestio
quaestĭo, ōnis, f. [quaero], a seeking.I.In gen. (Plautin.):II.cave, fuas mi in quaestione,
lest you suffer yourself to be to seek, lest I have to look after you, Plaut. Pers. 1, 1, 52:tibi ne in quaestione essemus,
id. Capt. 2, 2, 3; id. Ps. 2, 2, 68.—In partic., an inquiry, investigation, a questioning, question, subject of inquiry:2.quaestio est appetitio cognitionis, quaestionisque finis inventio,
Cic. Ac. 2, 8, 26; 2, 36, 115:quae veri simillima (sententia sit), magna quaestio est,
id. Tusc. 1, 11, 23; id. Fin. 2, 11, 34:rem in disceptationem quaestionemque vocare,
to investigate, id. de Or. 3, 32, 129:res in quaestione versatur,
is under investigation, id. Clu. 58, 159:de moribus ultima fiet quaestio,
Juv. 3, 141:res in quaestionem venit,
comes under investigation, Quint. 5, 14, 16:modo aliquam quaestionem poëticam ei proponeret,
Nep. Att. 20, 2; cf. Cic. Att. 7, 19 fin.; Sen. Ben. 5, 8, 6; id. Ep. 48, 1; Suet. Tib. 56:quaestionem instituere,
to institute an investigation, Quint. 7, 1, 6:quaestionem solvere,
Sen. Ep. 48, 11; Quint. 5, 10, 26.—A public judicial investigation, examination by torture, a criminal inquiry, inquisition; the crime is usu. constr. with de:B.cum praetor quaestionem inter sicarios exercuisset,
instituted a trial for assassination, Cic. Fin. 2, 16, 54:verberibus ac tormentis quaestionem habuit pecuniae publicae,
id. Phil. 11, 2, 5:quaestionem mortis paternae de servis paternis habere,
id. Rosc. Am. 28, 78:quaestionem fugitare,
id. ib. 28, 78:servos in quaestionem polliceri,
id. ib. 28, 77:quaestionem ferre in aliquem,
to appoint, institute, make a motion for, id. de Or. 1, 53, 227:habere ex aliquo,
Liv. 33, 28:facere alicui,
against any one, Dig. 34, 3, 20:quaestionem de furto constituere,
Cic. Clu. 64, 181:quaestionem instituere de morte alicujus,
id. ib. 64, 181:quaestionem de morte viri habere,
id. ib. 65, 182;63, 176: quaestionem habere de servis in caput filii,
id. ib. 63, 176:ad quaestionem abripi,
to examination by torture, id. ib. 33, 89:alicui servum in quaestionem ferre,
id. ib. 64, 181:postulare servum in quaestionem,
id. ib. 64, 181:quaestiones severius exercere,
Liv. 9, 34:quaestioni praeesse,
to conduct a trial as judge, Cic. Rosc. Am. 4, 11: quaestiones perpetuae, the inquisitions concerning certain crimes (repetundarum, majestatis, de falso, de sicariis, de injuriis, etc.), conducted annually, after 605 A. U. C., by a standing commission, and presided over by the prætor, Cic. Brut. 27, 106:judex quaestionis,
the director of the criminal court under the presidency of the prætor, id. Clu. 54, 148; 33, 89; id. Brut. 76, 264:quaestiones extraordinariae,
trials out of the common course, held under a special commission, Liv. 39, 14; so,quaestio nova,
Cic. Mil. 5, 13:A QVAESTIONIBVS,
an attendant in examinations, a torturer, inquisitor, Inscr. Grut. 545, 6; 560, 1. —Transf.1.The court, the judges:2.dimittere eo tempore quaestionem,
Cic. Verr. 2, 2, 30, § 74:totam quaestionem a severitate ad clementiam transtulit,
Val. Max. 8, 1, 6.—The subject of investigation, the matter, case, question:b.perdifficilis et perobscura quaestio est de naturā deorum,
Cic. N. D. 1, 1, 1:dividere totam de dis immortalibus quaestionem in partis quattuor,
id. ib. 2, 1, 3:quaestio proposita,
Quint. 9, 2, 39.—In partic., in rhet.(α).The rhetorical subject of debate: quaestionum duo sunt genera: alterum infinitum, alterum definitum. Definitum est, quod hupothesin Graeci, nos causam: infinitum, quod thesin illi appellant, nos propositum possumus nominare, Cic. Top. 21, 79. —(β).The main point in a disputed matter, the issue in a cause: quaestio est quae ex conflictione causarum gignitur controversia, hoc modo: Non jure fecisti: jure feci. Causarum autem haec est conflictio, in quā constitutio constat;(γ).ex eā igitur nascitur controversia, quam quaestionem dicimus, hoc modo: jurene fecerit,
Cic. Inv. 1, 13, 18; cf. id. ib. 1, 6, 8.—A question, a disputed point, quaestio est, it is doubtful, may be disputed:sapientia efficit sapientis sola per se: beatos efficiat necne sola per se quaestio est,
Cic. Top. 15, 60; id. Tusc. 4, 13, 29; id. Inv. 2, 20, 60:quaestio est, an, etc.,
Quint. 7, 3, 22; cf.:nulla quaestio est,
Aug. Retract. 1, 19, 6; cf.also: in quaestione est,
Plin. 11, 17, 18, § 57; 10, 22, 27, § 52:quaestionis est immensae,
id. 7, 28, 29, § 101; 28, 2, 3, § 10.
См. также в других словарях:
Inventio — is the system or method used for the discovery of arguments in Western rhetoric and comes from the Latin word, meaning invention or discovery . Inventio is the central, indispensable canon of rhetoric, and traditionally means a systematic search… … Wikipedia
Inventio — steht für: das erste Produktionsstadium einer Rede siehe Rhetorik Inventio crucis, Fest der Kreuzauffindung, 3. Mai Inventio Stephani, Fest der Auffindung der Gebeine des Hl. Stephanus in Jerusalem, 3. August Dies … Deutsch Wikipedia
Inventio — puede referirse a: Una fase del discurso (véase retórica) Descubrimiento o invención, especialmente el de una reliquia sagrada en el cristianismo. Esta página de desambiguación cataloga artículos relacionados con el mismo título. Si llegaste aquí … Wikipedia Español
inventio — index contrivance Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Inventio — (del latín invenire , encontrar el tema del que se va a hablar , una de la reglas de la retórica) es un término empleado tradicionalmente por los escritores para referirse a la leyenda o al relato de asuntos que llegan a trascender, en el mismo… … Enciclopedia Universal
inventio — in·ven·tio s.f.inv., lat. TS ret. → invenzione {{line}} {{/line}} ETIMO: lat. inventio … Dizionario italiano
inventio — (s.f.) Dal latino invenire trovare, inventare . Rientra tra le cinque importanti attività della retorica insieme alla dispositio, all elocutio, alla memoria e all actio (anche pronuntiatio). L invenzione riguarda il reperimento di argomenti e … Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani
Inventio Fortunata — (also Inventio Fortunate , Inventio Fortunat or Inventio Fortunatae ), Fortunate, or fortune making, discovery , is a lost book, probably dating from the 14th century, containing a description of the North Pole as a magnetic island surrounded by… … Wikipedia
Inventio Fortunate — (également Inventio Fortunata, Inventio Fortunat ou Inventio Fortunatae), Fortunate, ou de la fortune de décision, de la découverte , est un livre perdu, datant probablement du XIVe siècle, contenant une description du pôle Nord magnétique.… … Wikipédia en Français
INVENTIO S. Crucis — Festum Eccl. Rom, quod ad Nonas. Maii celebrari iussit Fabianus Papa, Can. Crucis Dom. de consecr. dist. 3. apud C. Marcr. in Hieral … Hofmann J. Lexicon universale
inventio — /invensh(iy)ow/ In the civil law, finding; one of the modes of acquiring title to property by occupancy … Black's law dictionary