Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

inter-associate

  • 21 implicō (in-pl-)

        implicō (in-pl-) āvī or uī, ātus or itus, āre,    to infold, involve, entangle, entwine, inwrap, envelop, encircle, embrace, clasp, grasp: incertos orbīs, V.: quam flumine curvo Implicuit Cephisos, O.: comam laevā, grasped, V.: pedes, V.: inter se acies, V.: aciem, S.: (lues) ossibus implicat ignem, V.: bracchia collo, O.: Canidia brevibus implicata viperis Crines, H.—Fig., to attach closely, connect intimately, unite, associate, join (only pass. or with se): qui nostris familiaritatibus implicantur: implicata inscientiā impudentia est: implicatus amicitiis: haec ratio pecuniarum implicata est cum illis pecuniis, etc.—To entangle, implicate, involve, envelop, embarrass, engage: di vim suam hominum naturis implicant: alienis (rebus) nimis implicari: ipse tuā defensione implicabere: nisi irae implicaverint animos vestros, confounded, L.: tanti errores implicant temporum (sc. scriptorem), such confused chronology, L.: multis officiis implicatum tenere: quae quattuor inter se conligata atque implicata: eripere atris Litibus implicitum, H.— P. perf., in the phrase: implicitus morbo or in morbum, sick, disabled by sickness: morbo implicitum exercitum tenere, L.: graviore morbo implicitus, Cs.: implicitus in morbum, N.

    Latin-English dictionary > implicō (in-pl-)

  • 22 sum

    1.
    sum, fui, esse (2d pers. es, but usu. es in Plaut and Ter; old forms, indic. pres. esum for sum, acc. to Varr. L. L. 9, § 100 Mull.: essis for es, Att. ap. Non. 200, 30, or Trag. Rel. p. 283 Rib.: simus for sumus, used by Augustus, acc. to Suet. Aug. 87; fut. escit for erit, XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25:

    esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Mull.: escunt for erunt,

    Cic. Leg. 2, 24, 60, 3, 3, 9; Lucr. 1, 619; perf. fuvimus for fuimus, Enn. ap. Cic. de Or. 3, 42, 168:

    FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fuit,

    Plaut. Capt. 3, 4, 23; id. Mil. 3, 1, 159:

    fuerim,

    id. ib. 4, 8, 54:

    fuerit,

    id. As. 4, 1, 37; subj. pres. siem, sies, siet, etc., very freq., esp. in Plaut.; e. g. siem, Am. prol. 57; Ter. And. 3, 4, 7:

    sies,

    Plaut. Am. 3, 2, 43; Ter. And. 2, 5, 13:

    siet,

    Plaut. Am. prol. 58; Ter. And. 1, 4, 7; Lucr. 3, 101:

    sient,

    Plaut. Am. 1, 1, 54; Ter. And. 2, 3, 16; cf. Cic. Or. 47, 157; also,

    fuam, fuas, etc., regarded by G. Curtius, de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 48; id. Mil. 2, 6, 112: fuas, Liv. Andron. ap. Non 111, 13; Plaut. Capt. 2, 3, 71; 2, 3, 83; id. Pers. 1, 1, 52; id. Trin. 2, 1, 32: fuat, Pac. ap. Non. 111, 8; Carm. ap. Liv. 25, 12; Plaut. Am. 3, 4, 2; id. Aul. 2, 2, 56; id. Capt. 2, 2, 10 et saep.; Ter. Hec. 4, 3, 4; Lucr. 4, 639; Verg. A. 10, 108:

    fuant,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 110; id. Ep. 5, 1, 13; id. Ps. 4, 3, 12: fuvisset, Enn. ap. Gell. 12, 4, 4; part. pres. ens, used by Caesar, acc. to Prisc. p. 1140 P.; and by Sergius Flavius, acc. to Quint. 8, 3, 33; fut. inf. fore for futurum esse, very freq., and so always with partt.; cf. Madv. Gram. § 108; whence, subj. imperf. forem fores, etc., for essem; esp. in conditional sentences and in the histt., but very rare in Cic.; v. Neue, Formenl. 2, 597 sqq.), v. n. [root es; Sanscr. as-mi, and the Greek es-mi, whence eimi; perf. fui; root in Sanscr. bhu, to become; bhavas, condition; Gr. phuô, to beget; cf.: fetus, futuo, etc.], to be, as a verb substantive or a copula.
    I.
    As a verb substantive, to be.
    A.
    In gen.
    1.
    Asserting existence, to be, exist, live:

    definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea dico, quae cerni tangive possunt, ut fundum, aedes, parietem, cetera. Non esse rursus ea dico, quae tangi demonstrarive non possunt, cerni tamen animo atque intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc.... definias,

    Cic. Top. 5, 26 sq.:

    si abest, nullus est,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 16:

    nunc illut est, quom me fuisse quam esse nimio mavelim,

    id. Capt. 3, 3, 1:

    ita paene nulla sibi fuit Phronesium ( = paene mortuus est),

    id. Truc. 1, 2, 95:

    omne quod eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse,

    Cic. de Or. 2, 38, 157:

    non statim, quod esse manifestum est, etiam quid sit apparet,

    Quint. 3, 6, 81: est locus, Hesperiam quam mortales perhibebant, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 23 Vahl.):

    flumen est Arar, quod, etc.,

    Caes. B. G. 1, 12:

    homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt!

    Cic. Fam. 11, 21, 1; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

    si quos inter societas aut est aut fuit aut futura est,

    id. Lael. 22, 83:

    nec enim, dum ero, angar ulla re, cum omni vacem culpa: et, si non ero, sensu omnino carebo,

    id. Fam. 6, 3, 4:

    si modo futuri sumus, erit mihi res opportuna,

    id. Att. 11, 4, 1:

    si quando erit civitas, erit profecto nobis locus: sin autem non erit, etc.,

    id. Fam. 2, 16, 6:

    nolite arbitrari, me cum a vobis discessero, nusquam aut nullum fore,

    id. Sen. 22, 79:

    si erit ulla res publica... sin autem nulla erit,

    id. Fam. 2, 16, 5:

    fuimus Troes, fuit Ilium,

    Verg. A. 2, 325:

    sive erimus seu nos fata fuisse volunt,

    Tib. 3, 5, 32: per quinquennia decem fuimus, Prud. Cath. praef. 2.—
    2.
    Of events, to be, happen, occur, befall, take place:

    illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo,

    Cic. Rep. 1, 16, 25:

    neque enim est periculum, ne, etc.,

    id. ib. 1, 23, 37:

    amabo, quid tibi est?

    Ter. Heaut. 2, 4, 24:

    quid se futurum esset,

    Liv. 33, 27. —
    3.
    Of location, to be present, to be at a place.
    (α).
    With adv., or other expressions of place:

    cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 41, § 100:

    cum Athenis decem ipsos dies fuissem,

    id. Fam. 2, 8, 3; id. de Or. 2, 7, 27:

    cum Africanus constituisset in hortis esse,

    id. Rep. 1, 9, 14:

    cum essemus in castris,

    id. ib. 1, 15:

    nonne mavis sine periculo tuae domi esse quam cum periculo alienae?

    id. Fam. 4, 7, 4:

    vos istic commodissime sperem esse,

    id. ib. 14, 7, 2: te hic tutissime puto fore, Pompon. ap. Cic. Att. 8, 11, A.—
    (β).
    Of passages in a book or writing, with in and abl., to be, stand, be written, etc.:

    deinceps in lege est, ut, etc.,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    quid enim in illis (litteris) fuit praeter querelam temporum,

    id. Fam. 2, 16, 1.—
    (γ).
    Of personal relations, with ad or apud and acc., or cum and abl. of person:

    cum esset (Sulpicius Gallus) casu apud M. Marcellum,

    Cic. Rep. 1, 14, 21:

    eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset apud me mecumque vixisset, etc.,

    id. Brut. 90, 309:

    erat nemo, quicum essem libentius quam tecum et pauci, quibuscum essem aeque libenter,

    id. Fam. 5, 21, 1:

    qui me admodum diligunt multumque mecum sunt,

    id. ib. 4, 13, 6; cf. with simul:

    Smyrnae cum simul essemus complures dies,

    id. Rep. 1, 8, 13.—Hence, esp.: esse cum aliquo (aliqua), to be with, i. e. live with, associate with, as husband or wife:

    cujus soror est cum P. Quintio,

    Cic. Quint. 24, 77:

    ea nocte mecum illa hospitis jussu fuit,

    Plaut. Merc. 1, 1, 101; Ov. A. A. 3, 664:

    cum hac (meretrice) si qui adulescens forte fuerit,

    Cic. Cael. 20, 49; Ov. Am. 2, 8, 27: tum ad me fuerunt, qui, etc., Varr. ap. Non. 133, 28:

    Curio fuit ad me sane diu,

    Cic. Att. 10, 4, 8:

    cum ad me bene mane Dionysius fuit,

    id. ib. 10, 16, 1; cf.:

    esse sub uno tecto atque ad eosdem Penates,

    Liv. 28, 18.—
    4.
    Of relations analogous to place, of dress, condition, position, office, etc., to be, live, be found, etc., with in and abl.:

    cum est in sagis civitas,

    Cic. Phil. 8, 11, 32:

    in laxa toga,

    Tib. 2, 3, 78: sive erit in Tyriis, Tyrios laudabis amictus;

    Sive erit in Cois, Coa decere puta,

    Ov. A. A. 2, 297: hominem non modo in aere alieno nullo, sed in suis nummis multis esse et semper fuisse, Cic. Verr [p. 1798] 2, 4, 6, §

    11: in servitute,

    id. Clu. 7, 21:

    in illa opinione populari,

    id. ib. 51, 142:

    in magno nomine et gloria,

    id. Div. 1, 17, 31:

    in spe,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    in tanta moestitia,

    id. Phil. 2, 15, 37:

    in odio,

    id. Att. 2, 22, 1:

    in probris, in laudibus,

    id. Off. 1, 18, 61:

    in officio,

    id. ib. 1, 15, 49:

    in injustitia,

    id. ib. 1, 14, 42:

    in vitio,

    id. ib. 1, 19, 62; id. Tusc. 3, 9, 19:

    ne in mora quom opus sit, sies,

    Ter. And. 2, 5, 13:

    ne in mora illi sis,

    id. ib. 3, 1, 9:

    hic in noxia'st,

    id. Phorm. 2, 1, 36:

    quae (civitas) una in amore atque in deliciis fuit,

    Cic. Verr. 2, 4, 1, § 3:

    in ingenti periculo,

    Liv. 5, 47:

    in pace,

    id. 31, 29.—So with abl. without in, when qualified by an adj.:

    (statua) est et fuit tota Graecia summo propter ingenium honore et nomine,

    Cic. Verr. 2, 2, 35, § 87:

    si quis asperitate ea est et inmanitate naturae,

    id. Lael. 23, 87:

    ne quo periculo proprio existimares esse,

    id. Fam. 4, 15, 2 (B. and K. ex conj.:

    in periculo): ego sum spe bona,

    id. ib. 12, 28, 3:

    res nunc difficili loco mihi videtur esse,

    id. ib. 12, 28, 3:

    incredibili sum sollicitudine de tua valetudine,

    id. ib. 16, 15, 1; esp. in phrase periculo alicujus esse, to be at the risk of any one:

    rem illam suo periculo esse,

    id. Att. 6, 1, 6:

    ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi publico periculo essent,

    Liv. 23, 49, 2 Weissenb. ad loc.:

    dare nummos meo periculo,

    Dig. 46, 1, 24:

    communi periculo,

    ib. 13, 6, 21, § 1 (cf. II. B. 1. b. infra).—
    5.
    To depend upon, rest with, with in and abl.:

    res erat non in opinione dubia,

    Cic. Dom. 5, 11:

    sed totum est in eo, si, etc.,

    id. Att. 2, 22, 5:

    omnem reliquam spem in impetu esse equitum,

    Liv. 10, 14, 12:

    quoniam totum in eo sit, ne contrectentur pocula,

    Col. 12, 4, 3. —
    B.
    In partic.
    1.
    Esse (est, sunt, etc.) often stands without a subject expressed, or with an indef. subj., as antecedent of a rel.-clause, whose verb may be in the indic. or subj.; the former only when the subject is conceived as particular or limited, and actually existing; the latter always when it is conceived as indefinite; cf. Zumpt, Gram. § 562 sq.; Roby, Gram. § 1686 sq.; Madv. Gram. § 365; but the distinctions usually drawn by grammarians are not always observed by the best writers; and the subjunctive is always admissible, being the prevailing construction after sunt qui in class. prose, and nearly universal in postAug. writers: sunt, qui (quae), there are those ( people or things) who ( that), or simply some.
    a.
    With indic.
    (α).
    Without subject expressed:

    mulier mane: sunt Qui volunt te conventam,

    Plaut. Cist. 4, 2, 37:

    sunt hic quos credo inter se dicere,

    id. Cas. prol. 67:

    sunt quae te volumus percontari,

    id. Ps. 1, 5, 47:

    quid est, quod tu gestas tabellas?

    id. ib. 1, 1, 10:

    quid est, quod tu me nunc optuere?

    id. Most. 1, 1, 69; cf.:

    quid hoc est, quod foris concrepuit?

    id. ib. 5, 1, 15:

    tun' is es, Qui in me aerumnam obsevisti?

    id. Ep. 4, 1, 34:

    quid est, quod tuo animo aegre est?

    id. Cas. 2, 2, 9; id. Cist. 4, 1, 3:

    at ego est quod volo loqui,

    id. As. 1, 3, 79:

    est quod te volo secreto,

    id. Bacch. 5, 2, 30:

    sunt quos scio amicos esse, sunt quos suspicor,

    id. Trin. 1, 2, 54:

    ita subitum'st, quod eum conventum volo,

    id. ib. 5, 2, 51:

    sunt quae ego ex te scitari volo,

    id. Capt. 2, 2, 13:

    sed est quod suscenset tibi,

    Ter. And. 2, 6, 17:

    est quod me transire oportet,

    id. Hec. 2, 2, 31:

    quid sit quapropter te jussi, etc.,

    id. ib. 5, 1, 7:

    sunt item quae appellantur alces,

    Caes. B. G. 6, 27 init.:

    (nationes) ex quibus sunt qui ovis vivere existimantur,

    id. ib. 4, 10 fin.:

    sunt qui putant posse te non decedere,

    Cic. Fam. 1, 9, 25:

    sunt autem, qui putant non numquam complexione oportere supersederi,

    id. Inv. 1, 40, 72:

    quamquam sunt, qui propter utilitatem modo petendas putant amicitias,

    id. ib. 2, 55, 167:

    sunt autem quae praeterii,

    id. Att. 10, 4, 11:

    sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut Epicurus. Sunt, qui satis putant ostendere, nihil inopinati accidisse... Sunt etiam qui haec omnia genera consolandi colligunt,

    id. Tusc. 3, 31, 76 Kuhn. N. cr.:

    sunt, qui, quod sentiunt, non audent dicere,

    id. Off. 1, 24, 84:

    Argiletum sunt qui scripserunt ab Argola, etc.,

    Varr. L. L. 5, § 157 Mull.:

    sunt qui ita dicunt,

    Sall. C. 19, 4:

    sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent,

    Quint. 11, 3, 55:

    sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat,

    Hor. C. 1, 1, 3; cf. id. S. 1, 4, 24: sunt quibus unum opus est, etc., id. C. 1, 7, 5:

    sunt quibus in satira videor nimis acer,

    id. S. 2, 1, 1:

    sunt quorum ingenium nova tantum crustula promit,

    id. ib. 2, 4, 47.—
    (β).
    With a subject expressed by an indefinite word or clause:

    sunt alii qui te volturium vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 64:

    est genus hominum qui se primos omnium esse volunt,

    Ter. Eun. 2, 2, 17:

    multae sunt causae, quam ob rem cupio abducere,

    id. ib. 1, 2, 65 Fleck. (Ussing, cupiam):

    erat quidam eunuchus, quem mercatus fuerat,

    id. ib. 3, 5, 21:

    multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni multa detrahunt,

    Cic. Lael. 16, 57:

    sunt ejus aliquot orationes, ex quibus lenitas ejus perspici potest,

    id. Brut. 48, 177:

    fuerunt alia genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant,

    id. de Or. 3, 17, 62:

    nonnulli sunt, qui aluerunt, etc.,

    id. Cat. 1, 12, 301:

    sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant,

    id. Lael. 20, 72:

    sunt vestrum, judices, aliquam multi, qui L. Pisonem cognoverunt,

    id. Verr. 2, 4, 25, § 56:

    multae et pecudes et stirpes sunt, quae sine procuratione hominum salvae esse non possunt,

    id. N. D. 2, 52, 130:

    sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid simile virtutis, etc.,

    id. Fin. 5, 14, 38:

    permulta sunt, quae dici possunt, quare intellegatur, etc.,

    id. Rosc. Am. 33, 94; cf. id. Div. in Caecil. 7, 22; id. Off. 1, 14, 43; 1, 20, 69; id. Div. 1, 54, 123:

    fuere complures, qui ad Catilinam initio profecti sunt,

    Sall. C. 39, 5: haec sunt, quae clamores et admirationes in bonis oratoribus efficiunt. Cic. de Or. 1, 33, 152:

    alia fuere, quae illos magnos fecere,

    Sall. C. 52, 21.—
    b.
    With. subj.: sunt, qui discessum animi a corpore putent esse mortem;

    sunt qui nullum censeant fieri discessum,

    Cic. Tusc. 1, 9, 18:

    sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent,

    id. Off. 1, 21, 71:

    de impudentia singulari sunt qui mirentur,

    id. Verr. 2, 1, 2, § 6:

    est eisdem de rebus quod dici potest subtilius,

    id. Tusc. 3, 15, 32:

    praesto est qui neget rem ullam percipi esse sensibus,

    id. Ac. 2, 32, 101:

    quicquid est quod deceat, id, etc.,

    id. Off. 1, 27, 94:

    sunt qui nolint tetigisse nisi illas, etc.,

    Hor. S. 1, 2, 28:

    sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras,

    id. Ep. 1, 1, 78:

    vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere,

    id. ib. 2, 2, 182 et saep.—
    (β).
    With a more or less indefinite expression of the subject:

    sunt quidam e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent satis esse, etc.,

    Cic. Fam. 1, 9, 31:

    rarum est quoddam genus eorum, qui se a corpore avocent,

    id. Div. 1, 49, 111:

    quotus igitur est quisque qui somniis pareat?

    id. ib. 2, 60, 125; id. de Or. 2, 50, 196:

    solus est hic, qui numquam rationes ad aerarium referat,

    id. Verr. 2, 1, 38, § 98:

    quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro nihilo putent,

    id. Lael. 23, 86:

    erat nemo in quem ea suspicio conveniret,

    id. Rosc. Am. 23, 65, cf.:

    quis enim miles fuit, qui Brundisii illam non viderit? quis, qui nescierit, etc.,

    id. Phil. 2, 25, 61:

    sit aliquis, qui nihil mali habeat,

    id. Tusc. 1, 35, 85:

    sunt nonnullae disciplinae, quae officium omne pervertant,

    id. Off. 1, 2, 5:

    est quaedam animi sanitas quae in insipientem quoque cadat,

    id. Tusc. 4, 13, 30:

    Syracusis lex est de religione, quae jubeat,

    id. Verr. 2, 2, 51, § 126:

    unus est qui curet constantia magis quam consilio,

    id. Att. 1, 18, 7:

    si est una ex omnibus quae sese moveat,

    id. Rep. 6, 26, 28:

    multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum,

    Sen. Ep. 24, 26:

    erant sententiae quae castra Vari oppugnanda censerent,

    Caes. B. C. 2, 30:

    fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent,

    Sall. C. 36, 4:

    sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis,

    Hor. Ep. 1, 1, 34:

    sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus,

    id. A. P. 347.—
    * c.
    Poet.: est, quibus (acc. to the Gr. estin hois):

    est quibus Eleae concurrit palma quadrigae: est quibus in celeres gloria nata pedes,

    Prop. 3, 9 (4, 8), 17.—
    2.
    With dat., to belong or pertain to; or, rendering the dative as the subject of the verb, to have ( possess, = the Fr. etre a used of property, and of permanent conditions or characteristics, not of temporary states, feelings, etc.; cf. Krebs, Antibarb. p. 417 sq.): aliquid reperiret, fingeret fallacias, Unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. Heaut. 3, 2, 23:

    nomen Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: nisi jam tum esset honos elo quentiae,

    Cic. Brut. 10, 40:

    est igitur homini cum deo similitudo,

    id. Leg. 1, 8, 25:

    familiaritas, quae mihi cum eo est,

    id. Att. 8. 3, 2:

    privatus illis census erat brevis,

    Hor. C. 2, 15, 13; cf.:

    Trojae et huic loco nomen est,

    Liv. 1, 1, 5:

    Hecyra est huic nomen fabulae,

    Ter. Hec. prol. 1:

    cui saltationi Titius nomen esset,

    Cic. Brut. 62, 225:

    cui (fonti) nomen Arethusa est,

    id. Verr. 2, 4, 53, § 118:

    Scipio, cui post Africano fuit cognomen,

    Liv. 25, 2, 6.—With ellips. of dat. ( poet.):

    nec rubor est emisse palam (sc. ei),

    nor is she ashamed, Ov. A. A. 3, 167:

    neque testimonii dictio est (sc. servo),

    has no right to be a witness, Ter. Phorm. 2, 1, 63.—
    b.
    Esse alicui cum aliquo, to have to do with, to be connected with a person:

    tecum nihil rei nobis, Demipho, est,

    Ter. Phorm. 2, 3, 74:

    sibi cum illa mima posthac nihil futurum,

    Cic. Phil. 2, 31, 77:

    jussit bona proscribi ejus, quicum familiaritas fuerat, societas erat,

    id. Quint. 6, 25:

    si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus,

    id. Fam. 15, 10, 2.—
    3.
    Esse with certain prepp. and their cases (cf. also I. A. 2. 3. 4. supra).
    (α).
    Esse ab aliquo, to be of a person, to be the servant, disciple, adherent, partisan, etc., of:

    es ne tu an non es ab illo milite e Macedonia?

    do you belong to? Plaut. Ps. 2, 2, 21:

    ab Andria est ancilla haec,

    Ter. And. 3, 1, 3; 4, 4, 17:

    erat enim ab isto Aristotele,

    Cic. de Or. 2, 38, 160:

    sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me,

    makes for me, id. de Or 1, 13, 55 (cf. ab, I. B. 3., II. B. 2. o.). —
    (β).
    Esse pro aliquo, to be in favor of, make for:

    (judicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,

    Cic. Clu. 32, 88.—
    (γ).
    Esse ex aliqua re, to consist of, be made up of:

    (creticus) qui est ex longa et brevi et longa,

    Cic. de Or. 3, 47, 183; cf.:

    duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus,

    id. Or. 63, 212:

    etsi temeritas ex tribus brevibus et longa est,

    id. ib. 63, 214; 64, 215 (v. also 6. infra). —
    4.
    Euphem., in perf. tempp., of one who has died or a thing that has perished, to be no more, to be gone, departed, dead ( poet.):

    horresco misera, mentio quoties fit partionis: Ita paene tibi fuit Phronesium,

    i. e. had almost died, Plaut. Truc. 1, 2, 92:

    nunc illud est, cum me fuisse quam esse nimio mavelim,

    id. Capt. 3, 3, 1:

    sive erimus, seu nos fata fuisse velint,

    Tib. 3, 5, 32:

    fuimus Troes, fuit Ilium et ingens Gloria Teucrorum,

    Verg. A. 2, 325:

    certus in hospitibus non est amor: errat ut ipsi, Cumque nihil speres firmius esse, fuit,

    Ov. H. 16, (17), 192.—
    5.
    Pregn., to be real or a fact, to be the case; so esp.: est, esto, it is even so, be it so, such is or let such be the case, granted, well, etc.:

    quid tibi vis dicam, nisi quod est?

    Plaut. Ep. 1, 1, 17:

    sunt ista, Laeli,

    Cic. Lael. 2, 6:

    ista esse credere,

    id. Tusc. 1, 6, 10: est vero, inquit, Africane, id. Fragm. ap. Lact. 1, 18:

    est ut dicis, inquam,

    id. Fin. 3, 5, 19:

    sit quidem ut sex milia seminum intereant,

    Col. 3, 3, 13:

    esto: ipse nihil est, nihil potest,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 47; cf.:

    verum esto,

    id. Fin. 2, 23, 75:

    esto,

    Verg. A. 7, 313; 10, 67; Hor. Ep. 1, 1, 81; 1, 17, 37 al.—Hence,
    b.
    The connections est ut, ubi, cum, quod, or with a subject-clause, it happens or chances that, it is the case that, there is cause or reason why, there is a time when, it is allowed or permissible that, one may, etc.
    (α).
    Est ut, it is the case or fact, that, etc.:

    sin est, ut velis Manere illam apud te, dos hic maneat,

    Ter. Phorm. 5, 7 (8), 32:

    si est, ut dicat velle se, Redde,

    id. Hec. 4, 1, 43:

    si est, culpam ut Antipho in se admiserit,

    id. Phorm. 2, 1, 40:

    est, ut id maxime deceat,

    Cic. Or. 59, 199:

    quando fuit, ut, quod licet, non liceret?

    id. Cael. 20, 48:

    non est igitur, ut mirandum sit, ea praesentiri, etc.,

    id. Div 1, 56, 128:

    non erat, ut fieri posset, mirarier umquam,

    Lucr. 5, 979:

    futurum esse ut omnes pellerentur,

    Caes. B. G. 1, 31:

    non est, ut copia major Ab Jove donari possit tibi,

    Hor. Ep. 1, 12, 2:

    est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis,

    id. C. 3, 1, 9; Dig. 38, 7, 2.—Cf. esse after a neg., with quin:

    numquam est enim, quin aliquid memoriae tradere velimus,

    Auct. Her. 3, 24, 40.—Also, est ut, there is reason, that, etc.:

    magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut, etc.,

    Cic. Cael. 6, 14 fin.: ille erat ut odisset primum defensorem salutis meae, he had good reason for hating [p. 1799] id. Mil. 13, 35; cf.:

    quid erat cur Milo optaret,

    id. ib. 13, 34:

    neque est ut putemus ignorari ea ab animalibus,

    Plin. 18, 1, 1, § 3. —
    (β).
    Est ubi, sometime or another, sometimes:

    erit, ubi te ulciscar, si vivo,

    Plaut. Ps. 5, 2, 26:

    est, ubi id isto modo valeat,

    Cic. Tusc. 5, 8, 23.—
    (γ).
    Est cum, sometimes:

    est cum non est satius, si, etc.,

    Auct. Her. 4, 26, 36.—
    (δ).
    Est quod, there is reason to, I have occasion:

    est quod visam domum,

    Plaut. Aul. 2, 2, 26:

    etsi magis est, quod gratuler tibi quam quod te rogem,

    I have more reason to, Cic. Att. 16, 5, 2:

    est quod referam ad consilium: sin, etc.,

    Liv. 30, 31, 9:

    quod timeas non est,

    Ov. H. 19, 159:

    nil est illic quod moremur diutius,

    Ter. Heaut. 4, 7, 6:

    non est quod multa loquamur,

    Hor. Ep. 2, 1, 30.—Cf. with cur:

    non est cur eorum spes infragatur,

    Cic. Or. 2, 6:

    nihil est cur,

    id. Fam. 6, 20, 1.—
    (ε).
    Est, sit, etc., with infin. in Gr. constr., it is possible, is allowed, permitted, one may, etc. (mostly poet. and post-class.):

    est quadam prodire tenus, si non datur ultra,

    Hor. Ep. 1, 1, 32:

    Cato, R. R. prooem. § 1: scire est liberum Ingenium atque animum,

    Ter. Ad. 5, 3, 42:

    nec non et Tityon terrae omniparentis alumnum Cernere erat,

    Verg. A. 6, 596; 8, 676; Sil. 2, 413:

    neque est te fallere quicquam,

    Verg. G. 4, 447:

    unde Plus haurire est,

    Hor. S. 1, 2, 79:

    est Gaudia prodentem vultum celare,

    id. ib. 2, 5, 103:

    quod versu dicere non est,

    id. ib. 1, 5, 87:

    quod tangere non est,

    Ov. M. 3, 478:

    quae verbo objecta, verbo negare sit,

    Liv. 42, 41, 2 Weissenb. ad loc.:

    ut conjectare erat intentione vultus,

    Tac. A. 16, 34:

    est videre argentea vasa,

    id. G. 5; Val. Max. 2, 6, 8; v. Zumpt, Gram. § 227.— With dat.:

    ne tibi sit frigida saxa adire,

    Prop. 1, 20, 13; Tib. 1, 6, 24 (32):

    tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum!) Alpinas nives Me sine vides,

    Verg. E. 10, 46:

    fuerit mihi eguisse aliquando amicitiae tuae,

    Sall. J. 110, 3; Dig. 46, 3, 72, § 4.—
    (ζ).
    In eo ease ut, etc., to be in a condition to reach the point that, to be possible, etc., to be about to, on the point of, etc. ( impers. or with res, etc., as subj.):

    cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,

    Liv. 2, 17, 5:

    si viderent in eo jam esse ut urbs caperetur,

    id. 28, 22, 8:

    jamque in eo rem fore, ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,

    id. 8, 27, 3:

    cum res non in eo essent ut, etc.,

    id. 33, 41, 9:

    non in eo esse Carthaginiensium res, ut, etc.,

    id. 30, 19, 3; 34, 41. —With person. subj. (late Lat.):

    cum ab Ulixe adducta Iphigenia in eo esset, ut immolaretur,

    Hyg. Fab. 261. —
    6.
    Like the Engl. to be, for to come, fall, reach, to have arrived, etc. (hence also with in and acc.):

    ecquid in mentem est tibi, Patrem tibi esse?

    Plaut. Bacch. 1, 2, 54:

    nam numero mi in mentem fuit,

    id. Am. 1, 1, 26:

    ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,

    Cic. Quint. 5, 22:

    portus in praedonum fuisse potestatem sciatis,

    id. Imp. Pomp. 12, 33:

    ut certior fieret, quo die in Tusculanum essem futurus,

    id. Att. 15, 4, 2:

    qui neque in provinciam cum imperio fuerunt,

    id. Fam. 8, 8, 8:

    quae ne in potestatem quidem populi Romani esset,

    Liv. 2, 14, 4:

    nec prius militibus in conspectum fuisse,

    Suet. Aug. 16:

    esse in amicitiam populi Romani dicionemque,

    Cic. Div. in Caecil. 20, 66; cf.:

    in eorum potestatem portum futurum,

    id. Verr. 2, 5, 38, § 98; v. Gell. 1, 7, 16 sq.; Zumpt, Gram. § 316.—
    7.
    Of time, to pass, elapse (rare but class.):

    diem scito nullum esse, quo, etc.,

    Cic. Q. Fr. 3, 3, 1.
    II.
    As a copula, to be any thing or in any manner.
    A.
    In gen.
    1.
    With an adj., subst., or pron.:

    et praeclara res est et sumus otiosi,

    Cic. Lael. 5, 17:

    quod in homine multo est evidentius,

    id. ib. 8, 27:

    sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore,

    id. ib. 4, 15:

    non sum ita hebes, ut istud dicam,

    id. Tusc. 1, 6, 12:

    cum, ignorante rege, uter esset Orestes, Pylades Orestem se esse diceret, Orestes autem ita ut erat, Orestem se esse perseveraret,

    id. Lael. 7, 24:

    consul autem esse qui potui? etc.,

    id. Rep. 1, 6, 10:

    nos numerus sumus et fruges consumere nati,

    are a mere number, Hor. Ep. 1, 2, 27:

    pars non minima triumphi est victimae praecedentes,

    Liv. 45, 49:

    nobile erit Romae pascua vestra forum,

    Prop. 4 (5), 9, 20:

    sanguis erant lacrimae,

    Luc. 9, 811:

    ego tu sum, tu es ego: unanimi sumus,

    Plaut. Stich. 5, 4, 49:

    tuos sum,

    id. Bacch. 1, 1, 60: domus non ea est, quam parietes nostri cingunt, Cic. Rep. 1, 13, 19:

    is enim fueram, cui, etc.,

    id. ib. 1, 4, 7.—
    2.
    Less freq. with adv. (esp. in colloq. language): Am. Satin' tu sanus es? Sos. Sic sum ut vides, Plaut. Am. 2, 1, 57:

    sic, inquit, est,

    Cic. Rep. 1, 38, 60:

    est, inquit, ut dicis,

    id. ib. 1, 40, 63:

    quod ita cum sit,

    id. ib. 1, 45, 69:

    quia sunt haud procul ab hujus aetatis memoria,

    id. ib. 1, 1, 1 B. and K.:

    nec vero habere virtutem satis est,

    id. ib. 1, 2, 2: frustra id inceptum Volscis fuit. Liv. 2, 25:

    dato qui bene sit: ego, ubi bene sit, tibi locum lepidum dabo,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 51:

    apud matrem recte est,

    Cic. Att. 1, 7:

    cum in convivio comiter et jucunde fuisses,

    id. Deiot. 7, 19:

    omnes hanc quaestionem haud remissius sperant futuram,

    id. Rosc. Am. 5, 11:

    dicta impune erant,

    Tac. A. 1, 72.—Esp.: facile alicubi (in aliqua re) esse, with pleasure, glad to be:

    quod in maritimis facillime sum,

    Cic. Fam. 2, 16, 2:

    locum habeo nullum ubi facilius esse possum,

    id. Att. 13, 26, 2 (on esse with an adverb, v. Haase ap. Reisig, Vorles. p. 394; cf. also bene under bonus fin.).—
    B.
    In partic.
    1.
    With gen. part., to be of, belong to a class, party, etc.:

    in republica ita est versatus, ut semper optimarum partium et esset et existimaretur,

    Nep. Att. 6, 1:

    qui ejusdem civitatis fuit,

    id. Them. 9, 1:

    qui Romanae partis erant, urbe excesserunt,

    Liv. 35, 51, 7: ut aut amicorum aut inimicorum Campani simus;

    si defenditis, vestri, si deseritis, Samnitium erimus,

    id. 7, 30, 9 sq. —
    2.
    With gen. or abl. denoting quality.
    (α).
    With gen.:

    nimium me timidum, nullius animi, nullius consilii fuisse confiteor,

    Cic. Sest. 16, 36:

    disputatio non mediocris contentionis est,

    id. de Or. 1, 60, 257:

    magni judicii, summae etiam facultatis esse debebit,

    id. Or. 21, 70:

    (virtus) nec tantarum virium est, ut se ipsa tueatur,

    id. Tusc. 5, 1, 2; id. Fin. 5, 12, 36:

    Sulla gentis patriciae nobilis fuit,

    Sall. J. 95, 3:

    summi ut sint laboris,

    Caes. B. G. 4, 2:

    civitas magnae auctoritatis,

    id. ib. 5, 54:

    refer, Cujus fortunae (sit),

    Hor. Ep. 1, 7, 54:

    se nullius momenti apud exercitum futurum,

    Nep. Alcib. 8, 4:

    qui ejusdem aetatis fuit,

    id. ib. 11, 1:

    invicti ad laborem corporis erat,

    Liv. 9, 16:

    nec magni certaminis ea dimicatio fuit,

    id. 21, 60:

    somni brevissimi erat,

    Suet. Claud. 33.—So of extent, number, etc.:

    classis centum navium,

    Nep. Them. 2, 2; 2, 5:

    annus trecentarum sexaginta quinque dierum,

    Suet. Caes. 40.—
    (β).
    With abl.:

    bono animo es,

    Ter. Eun. 1, 2, 4:

    jam aetate ea sum, ut, etc.,

    id. Hec. 5, 1, 11:

    bellum varia victoria fuit,

    Sall. J. 5, 1:

    L. Catilina nobili genere natus fuit magna vi et animi et corporis, set ingenio malo,

    id. C. 5, 1:

    Sulla animo ingenti,

    id. J. 95, 3:

    esse magna gratia,

    Caes. B. G. 1, 8:

    tenuissima valetudine esse,

    id. ib. 5, 40:

    si fuerit is injustus, timidus, hebeti ingenio atque nullo,

    Cic. Tusc. 5, 15, 45:

    mira sum alacritate ad litigandum,

    id. Att. 2, 7, 2:

    bono animo sint et tui et mei familiares,

    id. Fam. 6, 18, 1:

    ut bono essent animo,

    id. Rep. 1, 17, 29:

    ut uxores eodem jure sint quo viri,

    id. ib. 1, 43, 67:

    qui capite et superciliis semper est rasis,

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    abi, quaere, unde domo quis, Cujus fortunae, quo sit patre quove patrono,

    Hor. Ep. 1, 7, 54 (cf. I. A. 4. supra). —
    3.
    With gen. or abl. of price or value.
    (α).
    With gen.:

    pluris est oculatus testis quam auriti decem,

    Plaut. Truc. 2, 6, 8:

    videtur esse quantivis pretii,

    Ter. And. 5, 2, 15:

    a me argentum, quanti (servus) est, sumito,

    id. Ad. 5, 9, 20:

    si ullo in loco frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,

    Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:

    ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit,

    id. Rosc. Com. 12, 33:

    ut quisque, quod plurimi sit, possideat, ita, etc.,

    id. Par. 6, 2, 48:

    magni erunt mihi tuae litterae,

    id. Fam. 15, 15, 4:

    parvi sunt foris arma, nisi, etc.,

    id. Off. 1, 22, 76:

    an emat denario quod sit mille denarium,

    id. ib. 3, 23, 92:

    parvi pretii est quod nihili est,

    id. Q. Fr. 1, 2, 4:

    mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,

    is worth more to me, weighs more with me, id. Att. 12, 28, 2:

    neque pluris pretii cocum quam vilicum habeo,

    Sall. J. 85, 39:

    erat (agellus) centum milium nummum,

    Plin. Ep. 6, 3, 1. —
    (β).
    With abl.: sextante sal et Romae et per totam I i aliam erat, was worth, stood at, Liv. 29, 37.—
    4.
    With gen. of possession, etc., it belongs, pertains to; or it is the part, property, nature, mark, sign, custom, or duty of, etc.
    (α).
    In gen.:

    audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc.,

    who possess, Cic. Rep. 1, 7, 12:

    ea ut civitatis Rhodiorum essent,

    Liv. 37, 55, 5:

    teneamus eum cursum, qui semper fuit optimi cujusque,

    Cic. Rep. 1, 2, 3:

    quamobrem neque sapientis esse accipere habenas,

    id. ib. 1, 5, 9; id. de Or. 2, 20, 86:

    sapientis est consilium explicare suum, etc.,

    id. ib. 2, 81, 333:

    temeritas est florentis aetatis, prudentia senescentis,

    id. Sen. 6, 20:

    est adulescentis majores natu vereri,

    id. Off. 1, 34, 122:

    Aemilius, cujus tum fasces erant,

    Liv. 8, 12, 13:

    tota tribuniciae potestatis erat,

    id. 3, 48:

    alterius morientis prope totus exercitus fuit,

    id. 22, 50:

    jam me Pompeii totum esse scis,

    Cic. Fam. 2, 13, 2:

    hominum, non causarum, toti erant,

    Liv. 3, 36:

    plebs novarum, ut solet, rerum atque Hannibalis tota esse,

    were devoted to, favored, id. 23, 14:

    Dolopes numquam Aetolorum fuerant: Philippi erant,

    id. 38, 3:

    Ptolemaeus propter aetatem alieni arbitrii erat,

    id. 42, 29:

    est miserorum ut malevolentes sint,

    Plaut. Capt. 3, 4, 51:

    quod alterum divinitatis mihi cujusdam videtur,

    Cic. de Or. 2, 20, 86:

    negavit moris esse Graecorum, ut, etc.,

    id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    non est gravitatis ac sapientiae tuae, ferre immoderatius casum incommodorum tuorum,

    id. Fam. 5, 16, 5:

    est hoc Gallicae consuetudinis, uti, etc.,

    Caes. B. G. 4, 5.—Rarely with pronom. posses.:

    est tuum, Cato, videre quid agatur,

    Cic. Mur. 38, 83:

    fuit meum quidem jam pridem rem publicam lugere,

    id. Att. 12, 28, 2.—
    (β).
    Esp., with gerundive, to denote tendency, effect, etc.:

    quae res evertendae rei publicae solerent esse,

    Cic. Verr. 2, 2, 53, § 132:

    regium inperium, quod initio conservandae libertatis fuerat,

    Sall. C. 6, 7:

    qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent,

    Liv. 3, 31, 7:

    ea prodendi imperii Romani, tradendae Hannibali victoriae esse,

    id. 27, 9, 12:

    nihil tam aequandae libertatis esse quam potentissimum quemque posse dicere causam,

    id. 38, 51, 8:

    frustrationem eam legis tollendae esse,

    id. 3, 24, 1 Weissenb. ad loc.; 3, 39, 8; 5, 3, 5; 40, 29, 11.—
    5.
    With dat. of the end, object, purpose, etc.:

    vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere,

    Cic. Rosc. Am. 17, 48:

    etiam quae esui potuique non sunt, contineri legato,

    Dig. 33, 9, 3; Gell. 4, 1, 20:

    ut divites conferrent, qui essent oneri ferendo,

    Liv. 2, 9:

    magis vis morbi curae esset, maxime quod, etc.,

    id. 4, 21, 5:

    cum solvendo aere (i. e. aeri) alieno res publica non esset,

    id. 31, 13:

    iniciuntur ea, quae umori extrahendo sunt,

    Cels. 4, 10 fin. — Esp. in phrase solvendo esse, to be solvent, able to pay:

    tu nec solvendo eras,

    Cic. Phil. 2, 2, 4:

    cum solvendo civitates non essent,

    id. Fam. 3, 8, 2 (v. solvo).—
    6.
    With predicative dat. sing., denoting that which the subject is, becomes, appears to be, etc.
    (α).
    Without second dat. of pers.:

    auxilio is fuit,

    Plaut. Am. prol. 94:

    magis curae'st,

    id. Bacch. 4, 10, 3; id. Curc. 4, 2, 15; id. As. 1, 3, 23; id. Capt. 5, 2, 13 sq.:

    cui bono fuerit,

    Cic. Phil. 2, 14, 35:

    eo natus sum ut Jugurthae scelerum ostentui essem,

    Sall. J. 24, 10: cupis me esse nequam;

    tamen ero frugi bonae,

    Plaut. Ps. 1, 5, 51:

    magnoque esse argumento, homines scire pleraque antequam nati sint, quod, etc.,

    Cic. Sen. 21, 78:

    multi Indicioque sui facti persaepe fuere, Lucr 4, 1019: ejus rei ipsa verba formulae testimonio sunt,

    Cic. Rosc. Com. 4, 11:

    haec res ad levandam annonam impedimento fuit,

    Liv. 4, 13:

    cujus rei Demosthenes atque Aeschines possunt esse documento,

    Quint. 7, 1, 2.—
    (β).
    With second dat. of pers.:

    obsecro vos ego mi auxilio sitis,

    Plaut. Aul. 4, 9, 5; id. Ep. 5, 2, 11; id. Most. 1, 2, 68:

    ne quid Captioni mihi sit,

    id. ib. 3, 3, 19:

    mihi cordi est,

    id. Cist. 1, 1, 110:

    ubi eris damno molestiae et dedecori saepe fueris,

    id. As. 3, 2, 25:

    metuo illaec mihi res ne malo magno fuat,

    id. Mil. 2, 6, 12:

    nec Salus nobis saluti jam esse potest,

    id. Most. 2, 1, 4:

    bono usui estis nulli,

    id. Curc. 4, 2, 15:

    quae sint nobis morbo mortique,

    Lucr. 6, 1095:

    quo magis quae agis curae sunt mihi,

    Ter. Ad. 4, 5, 46:

    omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt,

    Cic. Rep. 1, 1, 1: ut mihi magnae curae tuam vitam ac dignitatem esse scires, Anton. ap. Cic. Att. 10, 8, A fin.:

    accusant ei, quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,

    Cic. Rosc. Am. 5, 13: haec tam parva [p. 1800] civitas praedae tibi et quaestui fuit, id. Verr. 2, 3, 37, § 85:

    ea dictitare, quae detrimento, maculae, invidiae, infamiae nobis omnibus esse possint,

    id. ib. 2, 3, 62, §

    144: minus ea bella curae patribus erant, quam, etc.,

    Liv. 35, 23, 1:

    sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc.,

    id. 4, 7, 6:

    si hoc perinde curae est tibi quam illud mihi,

    Plin. Ep. 6, 8, 9:

    quantaeque curae tibi fuit, ne quis, etc.,

    id. Pan. 25, 3:

    quantae sit mihi curae,

    id. Ep. 6, 8, 2:

    si judicibus ipsis aut gloriae damnatio rei aut deformitati futura absolutio,

    Quint. 6, 1, 12.—Rarely with dat. gerund:

    nec tamen impedimento id rebus gerundis fuit,

    Liv. 26, 24 (for a full account of this dative, v. Roby, Gram. 2, praef. pp. xxv.-lvi., and § 1158 sq.).—
    7.
    Esse ad aliquid, to be of use for, to serve for:

    vinum murteum est ad alvum crudam,

    Cato, R. R. 125:

    completae naves taeda et pice reliquisque rebus quae sunt ad incendia,

    Caes. B. C. 3, 101:

    valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime,

    Cic. Verr. 2, 4, 56, § 124.—
    8.
    Id est or hoc est, with predic.-clause by way of explanatory addition, that is, that is to say; sometimes also with a climax in the sense, which is as much as to say, or which is the same thing:

    sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur,

    Cic. Brut. 46, 172:

    quodsi in scena, id est in contione verum valet, etc.,

    id. Lael. 26, 97:

    meos amicos, in quibus est studium, in Graeciam mitto, id est ad Graecos ire jubeo,

    id. Ac. 1, 2, 8:

    si Epicurum, id est si Democritum probarem,

    id. ib. 1, 2, 6:

    ut (sapiens) aegritudine opprimatur, id est miseria,

    id. Tusc. 3, 13, 27: a parte negotiali, hoc est pragmatikêi, Quint. 3, 7, 1:

    cum in bona tua invasero, hoc est, cum te docuero,

    id. 8, 3, 89.—
    9.
    Poet., with Greek inf. pleonastically:

    esse dederat monumentum,

    Verg. A. 5, 572 (cf.: dôke xeinêion einai, Hom. Il. 10, 269).
    2.
    sum = eum, Enn. ap. Fest., v. is.
    3.
    sum- in composition, for sub before m; v. sub fin.

    Lewis & Short latin dictionary > sum

  • 23 AE

    1) Общая лексика: ответственный исполнитель, контактор ((сокр. от) account executive, advertising executive), американский английский (American English), appliance electronics (сокр.) (бытовая электроника; электроника бытовых электроприборов), НЯ (нежелательные явления (Adverse Events/Effects)), adult education (сокр.) (обучение взрослых), assistant engineer (сокр.) (помощник инженера, младший инженер)
    2) Компьютерная техника: Active Entity
    3) Биология: aminoethyl
    4) Морской термин: ( &\#198;) third class (сокр.) (третий класс (по классификации Английского Ллойда))
    6) Американизм: Architect And Engineering
    7) Военный термин: Aerial Exploitation, Army Europe, Army education, Army in Europe, Attack Electronic, acoustic emission, acquisition executive, added entry, aeromedical evacuation, aerospace education, air engineer, airborne equipment, angle of elevation, armor, artillery, and engineers aptitude area, assistant engineer, atomic energy, auxiliary equipment, aviation engineer, air engineering( сокр.) (1. авиаинженерный 2. авиационно-технической службы ( специализация офицера) (Великобритания)), air electrical (сокр.) (авиационно-электротехнический (НАТО)), auxiliary engineering (сокр.) (инженерно-вспомогательный), availability of equipment (сокр.) (наличие оборудования)
    9) Сельское хозяйство: avian encephalomyelitis, agricultural engineer
    10) Шутливое выражение: Awesome Entertainment, Awful Entertainment
    11) Химия: Auger Electron
    12) Математика: Auxiliary Equation, абсолютная ошибка (absolute error), абсолютный экстенсор (absolute extensor), арифметическое выражение (arithmetic expression), асимптотическая эффективность (asymptotic efficiency), почти всюду (almost everywhere)
    13) Экономика: All England( сокр.) (всеанглийский), American Express Company (сокр.) (компания «Америкен Экспресс»), Alaska Economic Report (сокр.) (наименование американского периодического издания по экономическим вопросам), accrued expenditure (сокр.) (нарастающие расходы, затраты нарастающим итогом)
    14) Бухгалтерия: Actual Expense, annual exemption
    15) Телевидение: audio erase
    16) Сокращение: (type abbreviation) Ammunition ship (small; L), Aeronautical Engineer, Aircraft Establishment, American English, American Eskimo, Ammunition ship (USA), Application Execution, Armada Espanola (Spanish Navy), Assault Echelon, air escape, armament and electronics, (USN Rating) Aviation Electrician's Mate, ASCII Express, Above Elbow (amputation), Academic Edition (Microsoft), Acceptance Equipment, Access Enforcer (SAP GRC Access Control Product), Accident & Emergency, Acclaim Entertainment, Inc., Account Engineer, Accuracy of Estimation, Acela Express (Amtrak train service), Acoustic Engineer, Acquisition Economics, Acquisition Engineer/Executive, Acrodermatitis Enteropathica (zinc deficiency), Action Entry, Action Express (pistol cartridge), Active Emission, Active Enhancement, Activity End Invocation (ITU-T), Adaptive Enterprise (HP), Adaptive Equalizer, Additional Entry (USPS), Address Extension (Sprint), Adult Entertainment, Advanced Exchange, Adverse Effect, Adverse Event, Aero Postale (clothing manufacturer), Aerobic Exercise, Aeronautical Engineering, Aerosol, Aerospace Engineers/Aerospace Engineering, After Earth (Titan A.e.), Age Equivalent, Aggregate Expenditures (economics), Agricultural Engineer/Agricultural Engineering, Ahorristas Estafados (Paraguay), Air Efficiency Award (RAF), Air Entry, Air Europa, Air Evacuation, Akademia Economiczna (Polish), Albert Einstein, Algorithm Enable, Allegheny & Eastern (railroad), Allegheny Energy, Inc., Almost Everywhere (mathematics), Alpha Elites (gaming), Also Eligible (horse racing), Alveolar Echinococcosis, Alzheimer Europe, American Eagle, American Eagle Outfitters, American Express, Ammunition & Explosives, Ammunition Ship, Amplifier Extender (FS-1037c), Amtrak Express (railroad), Analog Equipment, Analytical Equipment, Anchor Site East, Angled End, Angstro"meinheit, Anion Exchange Protein, Ansaldo Energia, Antenna Electronics, Anything Else?, AppleEvent (inter-application communications for Macintosh OS), Applicant Entity, Application Engineer, Application Engineering, Application Engineers, Application Environment, Applications Environment, Applied Entomology, Apportioned Effort, Approved Equal, Aptitude Area, Arbeitseinheit, Arcane Explosion (gaming, World of Warcraft), Arch Enemy (band), Architect Evangelist (Microsoft), Architect and Engineering Firm, Architect-Engineer (also abbreviated A-E), Architectural Engineer, Architectural Engineering, Architecture Engineering, Area of Effect (gaming), Argument from Evil (philosophy), Armed Forces Africa (used with APO/FPO), Armed Forces Canada (used with APO/FPO), Armed Forces Middle East (used with APO/FPO), Armies In Europe (used with APO/FPO), Army Experiment, Articles Editor (law review), Ascent/Entry, Assigned Evaluator, Associate Editor, Associated Electrics, Inc (radio controlled cars), Associated Equipment (EMC testing), Atmospheric Explorer, Atomic Emission, Attenuation Equalizer, Attitude Ephemeris, Auroral Electrojet index, Australian Encephalitis, Australian English, Autechre (band), Auto Estrada (Motorway), Auto Exposure, Automation Equipment, Automotive Extrication (emergency & rescue services), Auxiliary Explosive (US Navy ammunition ship designation), Avian Encephalomalacia (Vitamin E Deficiency), Avian Encephalomyelitis (poultry viral disease), Mandarin Airlines (IATA airline code), United Arab Emirates (Internet TLD), above or equal
    17) Университет: Academic Enrichment, Agricultural Engineering
    20) Вычислительная техника: arithmetic element, arithmetic expression, Application Entity / Environment / Execution / Engineering (APE), Apple Events (Apple)
    21) Нефть: anode effect
    22) Иммунология: Adult Equivalent
    24) Фирменный знак: Acoustic Electric, Action Express, Associated Electrics
    26) Почта: Armed Forces Europe, Canada, Middle East (Префикс военной почты для Европы, Канады и Ближнего Востока)
    27) Образование: Additional Exercise, Alternative Education
    28) Инвестиции: account executive
    29) Сетевые технологии: application entity
    30) Полимеры: absolute error
    31) Контроль качества: asymptotic efficiency
    32) Телефония: прикладной объект
    34) Военно-морской флот: Aviation Electrician's Mate (сокр.) (старшина—авиационный электрик)
    36) Электротехника: accidental error, admissible error
    38) AMEX. Adams Resources & Energy, Inc.
    39) Клинические исследования: нежелательное явление

    Универсальный англо-русский словарь > AE

  • 24 ae

    1) Общая лексика: ответственный исполнитель, контактор ((сокр. от) account executive, advertising executive), американский английский (American English), appliance electronics (сокр.) (бытовая электроника; электроника бытовых электроприборов), НЯ (нежелательные явления (Adverse Events/Effects)), adult education (сокр.) (обучение взрослых), assistant engineer (сокр.) (помощник инженера, младший инженер)
    2) Компьютерная техника: Active Entity
    3) Биология: aminoethyl
    4) Морской термин: ( &\#198;) third class (сокр.) (третий класс (по классификации Английского Ллойда))
    6) Американизм: Architect And Engineering
    7) Военный термин: Aerial Exploitation, Army Europe, Army education, Army in Europe, Attack Electronic, acoustic emission, acquisition executive, added entry, aeromedical evacuation, aerospace education, air engineer, airborne equipment, angle of elevation, armor, artillery, and engineers aptitude area, assistant engineer, atomic energy, auxiliary equipment, aviation engineer, air engineering( сокр.) (1. авиаинженерный 2. авиационно-технической службы ( специализация офицера) (Великобритания)), air electrical (сокр.) (авиационно-электротехнический (НАТО)), auxiliary engineering (сокр.) (инженерно-вспомогательный), availability of equipment (сокр.) (наличие оборудования)
    9) Сельское хозяйство: avian encephalomyelitis, agricultural engineer
    10) Шутливое выражение: Awesome Entertainment, Awful Entertainment
    11) Химия: Auger Electron
    12) Математика: Auxiliary Equation, абсолютная ошибка (absolute error), абсолютный экстенсор (absolute extensor), арифметическое выражение (arithmetic expression), асимптотическая эффективность (asymptotic efficiency), почти всюду (almost everywhere)
    13) Экономика: All England( сокр.) (всеанглийский), American Express Company (сокр.) (компания «Америкен Экспресс»), Alaska Economic Report (сокр.) (наименование американского периодического издания по экономическим вопросам), accrued expenditure (сокр.) (нарастающие расходы, затраты нарастающим итогом)
    14) Бухгалтерия: Actual Expense, annual exemption
    15) Телевидение: audio erase
    16) Сокращение: (type abbreviation) Ammunition ship (small; L), Aeronautical Engineer, Aircraft Establishment, American English, American Eskimo, Ammunition ship (USA), Application Execution, Armada Espanola (Spanish Navy), Assault Echelon, air escape, armament and electronics, (USN Rating) Aviation Electrician's Mate, ASCII Express, Above Elbow (amputation), Academic Edition (Microsoft), Acceptance Equipment, Access Enforcer (SAP GRC Access Control Product), Accident & Emergency, Acclaim Entertainment, Inc., Account Engineer, Accuracy of Estimation, Acela Express (Amtrak train service), Acoustic Engineer, Acquisition Economics, Acquisition Engineer/Executive, Acrodermatitis Enteropathica (zinc deficiency), Action Entry, Action Express (pistol cartridge), Active Emission, Active Enhancement, Activity End Invocation (ITU-T), Adaptive Enterprise (HP), Adaptive Equalizer, Additional Entry (USPS), Address Extension (Sprint), Adult Entertainment, Advanced Exchange, Adverse Effect, Adverse Event, Aero Postale (clothing manufacturer), Aerobic Exercise, Aeronautical Engineering, Aerosol, Aerospace Engineers/Aerospace Engineering, After Earth (Titan A.e.), Age Equivalent, Aggregate Expenditures (economics), Agricultural Engineer/Agricultural Engineering, Ahorristas Estafados (Paraguay), Air Efficiency Award (RAF), Air Entry, Air Europa, Air Evacuation, Akademia Economiczna (Polish), Albert Einstein, Algorithm Enable, Allegheny & Eastern (railroad), Allegheny Energy, Inc., Almost Everywhere (mathematics), Alpha Elites (gaming), Also Eligible (horse racing), Alveolar Echinococcosis, Alzheimer Europe, American Eagle, American Eagle Outfitters, American Express, Ammunition & Explosives, Ammunition Ship, Amplifier Extender (FS-1037c), Amtrak Express (railroad), Analog Equipment, Analytical Equipment, Anchor Site East, Angled End, Angstro"meinheit, Anion Exchange Protein, Ansaldo Energia, Antenna Electronics, Anything Else?, AppleEvent (inter-application communications for Macintosh OS), Applicant Entity, Application Engineer, Application Engineering, Application Engineers, Application Environment, Applications Environment, Applied Entomology, Apportioned Effort, Approved Equal, Aptitude Area, Arbeitseinheit, Arcane Explosion (gaming, World of Warcraft), Arch Enemy (band), Architect Evangelist (Microsoft), Architect and Engineering Firm, Architect-Engineer (also abbreviated A-E), Architectural Engineer, Architectural Engineering, Architecture Engineering, Area of Effect (gaming), Argument from Evil (philosophy), Armed Forces Africa (used with APO/FPO), Armed Forces Canada (used with APO/FPO), Armed Forces Middle East (used with APO/FPO), Armies In Europe (used with APO/FPO), Army Experiment, Articles Editor (law review), Ascent/Entry, Assigned Evaluator, Associate Editor, Associated Electrics, Inc (radio controlled cars), Associated Equipment (EMC testing), Atmospheric Explorer, Atomic Emission, Attenuation Equalizer, Attitude Ephemeris, Auroral Electrojet index, Australian Encephalitis, Australian English, Autechre (band), Auto Estrada (Motorway), Auto Exposure, Automation Equipment, Automotive Extrication (emergency & rescue services), Auxiliary Explosive (US Navy ammunition ship designation), Avian Encephalomalacia (Vitamin E Deficiency), Avian Encephalomyelitis (poultry viral disease), Mandarin Airlines (IATA airline code), United Arab Emirates (Internet TLD), above or equal
    17) Университет: Academic Enrichment, Agricultural Engineering
    20) Вычислительная техника: arithmetic element, arithmetic expression, Application Entity / Environment / Execution / Engineering (APE), Apple Events (Apple)
    21) Нефть: anode effect
    22) Иммунология: Adult Equivalent
    24) Фирменный знак: Acoustic Electric, Action Express, Associated Electrics
    26) Почта: Armed Forces Europe, Canada, Middle East (Префикс военной почты для Европы, Канады и Ближнего Востока)
    27) Образование: Additional Exercise, Alternative Education
    28) Инвестиции: account executive
    29) Сетевые технологии: application entity
    30) Полимеры: absolute error
    31) Контроль качества: asymptotic efficiency
    32) Телефония: прикладной объект
    34) Военно-морской флот: Aviation Electrician's Mate (сокр.) (старшина—авиационный электрик)
    36) Электротехника: accidental error, admissible error
    38) AMEX. Adams Resources & Energy, Inc.
    39) Клинические исследования: нежелательное явление

    Универсальный англо-русский словарь > ae

  • 25 увязывать

    1) General subject: bunch, coordinate, dovetail, interlink, link( smth) with (smth) (что-л., с чем-л.), relate (The activity plan relates inter-dependencies between the structured tests), square, reconcile
    2) Geology: tie up
    3) Military: trade-off
    4) Engineering: associate, bind, bundle (при упаковке), connect, correlate, couple
    5) Mathematics: link
    6) Forestry: truss
    7) Information technology: map
    8) Sakhalin energy glossary: align
    9) Automation: negotiate
    10) Makarov: gear (to), tack (события, факты), tie in (with), correlate with
    11) Logistics: lash

    Универсальный русско-английский словарь > увязывать

  • 26 общаться

    гл.
    (inter)communicate, associate, socialize

    Russian-english psychology dictionary > общаться

  • 27 विटः _viṭḥ

    विटः [विट्-क]
    1 A paramour; त्वद्वत्सलः क्व स तपस्विज- नस्य हन्ता कन्याविटः पतिरसौ परिरक्षतु त्वाम् Māl.8.8; Śi.4.48.
    -2 A voluptuary, sensualist; प्रतिक्षणं नव्यवदच्युतस्य यत् स्त्रिया विटानामिव साधुवार्ता Bhāg.1.13.2.
    -3 (In dramas) The companion of a prince or dissolute young man, or of a courtezan (who is described as being skilled in the arts of singing, music, and poetry and as a para- site on familiar terms with his associate to whom he nearly serves the purpose of the Vidūṣaka; see inter alia Mk. acts 1, 5 and 8); for definition, see S. D.78; अन्येभ्यश्च वसन्ति ये$स्य भवने लब्धप्रसादा विटाः Mu.3.14.
    -4 A rogue, cheat.
    -5 A catamite.
    -6 A rat.
    -7 The Khadira tree.
    -8 The orange tree.
    -9 A branch together with its shoot.
    -1 A mineral salt.
    -Comp. -कान्ता turmeric.
    -पेटकः, -कम् a multitude of rogues.
    -माक्षिकम् a kind of mineral.
    -लवणम् a medicinal salt.

    Sanskrit-English dictionary > विटः _viṭḥ

  • 28 ascīscō (ad-sc-)

        ascīscō (ad-sc-) scīvī, scītus, ere,    to take to oneself, adopt, accept: leges: aliā (civitate) ascitā, by accepting citizenship elsewhere, N.: si non esset (civis), asciscendum fuisse, ought to be made one: socios sibi ad bellum, Cs.: in civitatem et patres, L.: inter patricios, Ta.: alqm civem: (Aenean) generum urbi, V.: superis ascitus Caesar, O.— To associate with oneself, take into association, accept, win over: alquem ad sceleris foedus: homines, S.: voluntarios ad spem praedae, L.: Spem Aetolum in armis, in the alliance, V.—To receive, take, appropriate, adopt, approve: sacra a Graecis: Coroniden sacris urbis, add by adoption, O.: ritūs, L.: nova verba, H.: vacuitatem doloris, to seek as a good. — To claim, aspire to, lay claim to: imperium, L.: mihi sapientiam.

    Latin-English dictionary > ascīscō (ad-sc-)

  • 29 cōnectō

        cōnectō (not connecto), —, nexus, ere    [com+ necto], to bind together, connect, entwine, join, unite, link: omnia inter se conexa: (apes) pedibus conexae ad limina pendent, V.: nodos, O.— Fig., to connect: amicitia cum voluptate conectitur: discrimini patris filiam, to involve in, Ta.— In discourse, to connect, join, compose: illud ex pluribus continuatis conectitur: Verba, H. — In philos., to conclude, infer: omne, quod ipsum ex se conexum sit, every identical proposition.
    * * *
    conectere, conexi, conexus V TRANS
    join/fasten/link together, connect/associate; lead to; tie; implicate/involve

    Latin-English dictionary > cōnectō

  • 30 cōn-sociō

        cōn-sociō āvī, ātus, āre,    to make common, share, associate, join, unite, connect: regnum, L.: animos eorum, L.: Umbram (arbores), H.: (sidera) consociata, O.: cum amicis iniuriam: cum malefico Usum ullius rei, Ph.: omnia cum iis, L.: rem inter se, L.: se in consilia.

    Latin-English dictionary > cōn-sociō

  • 31 povezan

    pp & adj linked, connected, tied up (with), bound with; associated, identified with; related, correlated; in touch with, having links/ties with; (rana) dressed, bandaged; - uvezan | uzajamno povezan interconnected, interlinked, interrelated, interlocking, inter
    * * *
    • bound
    • coined
    • linked
    • banded
    • connected
    • correlated
    • affiliated
    • affine
    • associative
    • associated
    • associate
    • attached
    • on line
    • online
    • merged
    • relative
    • referenced
    • related

    Hrvatski-Engleski rječnik > povezan

  • 32 program

    программа; план; задача; составлять программу [план]; планировать; программировать, задавать программу (напр. ЭВМ)

    morale, welfare and recreation program — программа мероприятий по бытовому обеспечению, организации отдыха и развлечений

    rationalization, standardization and interoperability program — программа рационализации, стандартизации и интероперабельности (оборудования)

    telecommunications and C2 program — программа создания систем руководства, управления и (дальней) связи

    English-Russian military dictionary > program

  • 33 ortački

    adj of a partner/associate itd. ( -čki) | jur ortačkii udio share, partnership inter- est; ortačkia imovina/glavnica partnership funds, members' capital

    Hrvatski-Engleski rječnik > ortački

  • 34 adrogo

    ar-rŏgo ( adr-, Fleck., B. and K., Dietsch, Halm, Weissenb.; arr-, Holder, Dinter; Keller uses both forms), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Jurid. and polit. t. t.
    A.
    To ask or inquire of one, to question: Venus haec volo adroget te, * Plaut. Rud. 5, 2, 45; cf. Dig. 1, 7, 2.—
    * B.
    Alicui, t. t., to add one officer to another, to associate with, place by the side of:

    cui consuli dictatorem adrogari haud satis decorum visum est patribus,

    Liv. 7, 25, 11.—
    C.
    To take a homo sui juris in the place of a child, to adopt (v. arrogatio), Gell. 5, 19, 4; cf. Dig. 1, 7, 1; 1, 7, 2; 1, 7, 22 al.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    To appropriate that which does not belong to one, to claim as one's own, to arrogate to one's self, to assume:

    quamquam mihi non sumo tantum, judices, neque adrogo, ut, etc.,

    Cic. Planc. 1:

    non enim mihi tantum derogo, tametsi nihil adrogo, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 32:

    sapientiam sibi adrogare,

    id. Brut. 85, 292: ego tantum tibi tribuo, [p. 166] quantum mihi fortasse arrogo, id. Fam. 4, 1 fin.:

    Quod ex alienā virtute sibi adrogant, id mihi ex meā non concedunt,

    Sall. J. 85, 25:

    Nihil adrogabo mihi nobilitatis aut modestiae,

    Tac. H. 1, 30:

    Nec sibi cenarum quivis temere arroget artem,

    Hor. S. 2, 4, 35.—
    B.
    Poet.: alicui aliquid, to adjudge something to another as his own, to confer upon or procure for (opp. abrogare):

    Scire velim, chartis pretium quotus adroget annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 35:

    decus arrogavit,

    id. C. 4, 14, 40:

    nihil non arroget armis,

    adjudge every thing to arms, think every thing must yield to, id. A. P. 121.— Hence, arrŏgans ( adr-), antis, P. a., acc. to II. A., appropriating something not one's own; hence, assuming, arrogant (syn.: superbus, insolens, ferox).
    A.
    Lit.:

    si essent adrogantes, non possem ferre fastidium,

    Cic. Phil. 10, 9:

    Induciomarus iste minax atque adrogans,

    id. Font. 12; id. Verr. 2, 1, 60:

    ne arrogans in praeripiendo populi beneficio videretur,

    Caes. B. C. 3, 1:

    pigritia adrogantior,

    Quint. 12, 3, 12:

    adrogantissima persuasio,

    id. Decl. 8, 9.—
    B.
    As a consequence of assumption, haughty, proud, overbearing, insolent (cf. arrogantia, I. B.):

    proponit inania mihi nobilitatis, hoc est hominum adrogantium nomina,

    Cic. Verr. 1, 6:

    de se persuasio,

    Quint. 2, 4, 16:

    crudelitas adrogans,

    Cic. Fam. 5, 4, 2:

    dictum,

    id. Sull. 8, 25:

    consilium,

    id. de Or. 2, 39, 165:

    moderatio,

    Tac. A. 1, 3:

    adversus superiores tristi adulatione, adrogans minoribus, inter pares difficilis,

    id. ib. 11, 21:

    omnem adrogantem humilia,

    Vulg. Job, 40, 6:

    abominatio Domino est omnis adrogans,

    ib. Prov. 16, 5:

    beatos dicimus adrogantes,

    ib. Mal. 3, 15.— Adv.: arrŏgan-ter ( adr-), with assumption, arrogantly, haughtily, proudly, insolently:

    aliquid dicere,

    Cic. de Or. 2, 83, 339; id. Off. 1, 1, 2; Quint. 4, 2, 86:

    scribere,

    Cic. Att. 6, 1:

    aliquid praejudicare,

    id. ad Brut. 1, 4:

    petere,

    id. Lig. 10, 30:

    adsentire,

    id. Inv. 2, 3, 10:

    facere,

    Caes. B. G. 1, 40: adversarios sustinere, D. Brutus ap. Cic. Fam. 11, 13, 4: ingredi, * Vulg. Soph. 1, 9:

    consulere in deditos,

    Tac. Agr. 16.— Comp.:

    multo adrogantius factum,

    Suet. Caes. 79:

    insolentius et adrogantius uti gloriā artis,

    Plin. 36, 10, 36, § 71:

    adrogantius et elatius praefari,

    Gell. 9, 15.— Sup., Oros. 7, 25; 7, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > adrogo

  • 35 arrogo

    ar-rŏgo ( adr-, Fleck., B. and K., Dietsch, Halm, Weissenb.; arr-, Holder, Dinter; Keller uses both forms), āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Jurid. and polit. t. t.
    A.
    To ask or inquire of one, to question: Venus haec volo adroget te, * Plaut. Rud. 5, 2, 45; cf. Dig. 1, 7, 2.—
    * B.
    Alicui, t. t., to add one officer to another, to associate with, place by the side of:

    cui consuli dictatorem adrogari haud satis decorum visum est patribus,

    Liv. 7, 25, 11.—
    C.
    To take a homo sui juris in the place of a child, to adopt (v. arrogatio), Gell. 5, 19, 4; cf. Dig. 1, 7, 1; 1, 7, 2; 1, 7, 22 al.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    To appropriate that which does not belong to one, to claim as one's own, to arrogate to one's self, to assume:

    quamquam mihi non sumo tantum, judices, neque adrogo, ut, etc.,

    Cic. Planc. 1:

    non enim mihi tantum derogo, tametsi nihil adrogo, ut, etc.,

    id. Rosc. Am. 32:

    sapientiam sibi adrogare,

    id. Brut. 85, 292: ego tantum tibi tribuo, [p. 166] quantum mihi fortasse arrogo, id. Fam. 4, 1 fin.:

    Quod ex alienā virtute sibi adrogant, id mihi ex meā non concedunt,

    Sall. J. 85, 25:

    Nihil adrogabo mihi nobilitatis aut modestiae,

    Tac. H. 1, 30:

    Nec sibi cenarum quivis temere arroget artem,

    Hor. S. 2, 4, 35.—
    B.
    Poet.: alicui aliquid, to adjudge something to another as his own, to confer upon or procure for (opp. abrogare):

    Scire velim, chartis pretium quotus adroget annus,

    Hor. Ep. 2, 1, 35:

    decus arrogavit,

    id. C. 4, 14, 40:

    nihil non arroget armis,

    adjudge every thing to arms, think every thing must yield to, id. A. P. 121.— Hence, arrŏgans ( adr-), antis, P. a., acc. to II. A., appropriating something not one's own; hence, assuming, arrogant (syn.: superbus, insolens, ferox).
    A.
    Lit.:

    si essent adrogantes, non possem ferre fastidium,

    Cic. Phil. 10, 9:

    Induciomarus iste minax atque adrogans,

    id. Font. 12; id. Verr. 2, 1, 60:

    ne arrogans in praeripiendo populi beneficio videretur,

    Caes. B. C. 3, 1:

    pigritia adrogantior,

    Quint. 12, 3, 12:

    adrogantissima persuasio,

    id. Decl. 8, 9.—
    B.
    As a consequence of assumption, haughty, proud, overbearing, insolent (cf. arrogantia, I. B.):

    proponit inania mihi nobilitatis, hoc est hominum adrogantium nomina,

    Cic. Verr. 1, 6:

    de se persuasio,

    Quint. 2, 4, 16:

    crudelitas adrogans,

    Cic. Fam. 5, 4, 2:

    dictum,

    id. Sull. 8, 25:

    consilium,

    id. de Or. 2, 39, 165:

    moderatio,

    Tac. A. 1, 3:

    adversus superiores tristi adulatione, adrogans minoribus, inter pares difficilis,

    id. ib. 11, 21:

    omnem adrogantem humilia,

    Vulg. Job, 40, 6:

    abominatio Domino est omnis adrogans,

    ib. Prov. 16, 5:

    beatos dicimus adrogantes,

    ib. Mal. 3, 15.— Adv.: arrŏgan-ter ( adr-), with assumption, arrogantly, haughtily, proudly, insolently:

    aliquid dicere,

    Cic. de Or. 2, 83, 339; id. Off. 1, 1, 2; Quint. 4, 2, 86:

    scribere,

    Cic. Att. 6, 1:

    aliquid praejudicare,

    id. ad Brut. 1, 4:

    petere,

    id. Lig. 10, 30:

    adsentire,

    id. Inv. 2, 3, 10:

    facere,

    Caes. B. G. 1, 40: adversarios sustinere, D. Brutus ap. Cic. Fam. 11, 13, 4: ingredi, * Vulg. Soph. 1, 9:

    consulere in deditos,

    Tac. Agr. 16.— Comp.:

    multo adrogantius factum,

    Suet. Caes. 79:

    insolentius et adrogantius uti gloriā artis,

    Plin. 36, 10, 36, § 71:

    adrogantius et elatius praefari,

    Gell. 9, 15.— Sup., Oros. 7, 25; 7, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > arrogo

  • 36 congrego

    con-grĕgo, āvi, ātum, 1, v. a., to collect into a flock or herd, to assemble.
    I.
    Prop. (rare;

    mostly in Pliny the elder): oves,

    Plin. 8, 47, 72, § 188.—Mid.:

    apium examina congregantur,

    collect in swarms, Cic. Off. 1, 44, 157; cf. id. N. D. 2, 48, 124:

    cetera animantia congregari videmus,

    Plin. 7, prooem. 1, §

    5: cum ceteris,

    id. 8, 22, 34, § 81:

    in loca certa,

    id. 10, 23, 31, § 61:

    se ad amnes (ferae),

    id. 8, 16, 17, § 42.—More freq. (in good prose; esp. freq. in Cic.),
    II.
    In gen., to collect or assemble a multitude together, to unite, join, associate.
    A.
    Lit.:

    dissipatos homines,

    Cic. Tusc. 1, 25, 62; cf.:

    dispersos homines in unum locum,

    id. de Or. 1, 8, 33:

    se unum in locum ad curiam,

    id. Phil. 14, 6, 15:

    dissipatos (homines) unum in locum,

    id. Sest. 42, 91:

    multitudinem fugitivorum unum in locum,

    id. Par. 4, 1, 27; Tac. A. 1, 28 fin.:

    hominem in idem Vettii indicium atque in eundem hunc numerum,

    Cic. Vatin. 10, 25.—With cum:

    se cum aequalibus,

    Cic. Fin. 5, 15, 42; id. Quint. 16, 52; id. Rab. Perd. 7, 21 fin. —With dat.:

    cum illis moror quibus me tempus aliquod congregavit,

    Sen. Ep. 62, 2.— Absol.:

    deterrimum quemque,

    Tac. A. 1, 16 fin. —Mid.:

    secedant improbi, unum in locum congregentur,

    Cic. Cat. 1, 13, 32:

    in fano congregantur commentandi causā,

    id. Div. 1, 41, 90:

    in Academiā congregati,

    id. Ac. 1, 9, 34:

    armati locis patentibus congregantur,

    Liv. 24, 21, 9:

    congregabantur undique ad Titum Tatium,

    id. 1, 10, 1:

    quanta vis oriens et congregata,

    Cic. Dom. 25, 67:

    Gamphasantes nulli externo congregantur,

    Plin. 5, 8, 8, § 45:

    ciconiae abiturae congregantur in certo loco,

    id. 10, 23, 31, § 61:

    cuncti deinde ad portum congregantur,

    Just. 19, 2, 10:

    inter se,

    Tac. A. 1, 30:

    in urbe,

    id. H. 3, 82. —And in tmesis:

    conque gregantur,

    Lucr. 6, 456.—Prov.:

    pares cum paribus facillime congregantur,

    Cic. Sen. 3, 7.—
    B.
    Trop. (rare; mostly in Quint.), to collect, accumulate:

    argumenta infirmiora,

    Quint. 5, 12, 4:

    verba,

    id. 9, 3, 45; cf.

    turbam (verborum),

    id. 10, 1, 7; cf. congregatio, II.

    Lewis & Short latin dictionary > congrego

  • 37 contraho

    con-trăho, xi, ctum, 3, v. a., to draw or bring several objects together, to collect, assemble (freq. and class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit. (syn. colligo;

    opp. dissipo): quae in rerum naturā constarent quaeque moverentur, ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam,

    Cic. Lael. 7, 24:

    cohortes ex finitimis regionibus,

    Caes. B. C. 1, 15:

    exercitum in unum locum,

    id. B. G. 1, 34; cf.:

    omnes copias Luceriam,

    Cic. Att. 8, 1, 2; and:

    omnia in unum locum,

    id. ib. 8, 11, B, 3:

    omnes copias eo,

    Nep. Ages. 3, 1:

    navibus circiter LXXX. coactis, contractisque,

    Caes. B. G. 4, 22; cf.:

    magnam classem,

    Nep. Con. 4, 4:

    naves,

    Suet. Calig. 19:

    agrestes,

    Ov. F. 4, 811:

    captivos,

    Liv. 37, 44, 3:

    utrumque ad colloquium,

    id. 28, 18, 2:

    undique libros,

    Suet. Aug. 31; cf.

    exemplaria,

    id. Gram. 24:

    muscas in manu,

    Plin. 12, 25, 54, § 122; cf.

    serpentes,

    id. 28, 9, 42, § 151: ii, qui in idem (collegium) contracti fuerint, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 34 (43), 1—
    B.
    Trop.
    1.
    To bring about, carry into effect, accomplish, execute, get, contract, occasion, cause, produce, make, etc. (very freq.):

    amicitiam,

    Cic. Lael. 14, 48:

    vinculum amicitiae,

    Val. Max. 4, 7 init.:

    aliquid litigii,

    Plaut. Cas. 3, 2, 31; cf.

    lites,

    id. Capt. prol. 63: qui hoc [p. 458] mihi contraxit, id. Cas. 3, 2, 21; cf.:

    negotium mihi,

    Cic. Cat. 4, 5, 9; and:

    numinis iram mihi (arte),

    Ov. M. 2, 660:

    bellum Saguntinis,

    Liv. 24, 42, 11:

    aliquid damni,

    Cic. Fin. 5, 30, 91:

    molestias,

    id. Fam. 2, 16, 5; cf. Sall. H. 2, 41, 8 Dietsch:

    aes alienum,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25:

    causam certaminis,

    Liv. 22, 28, 4; cf.

    certamen,

    id. 23, 26, 11; 25, 34, 10 al.:

    necessitates ad bellum,

    id. 44, 27, 12:

    culpam,

    to incur, Cic. Att. 11, 24, 1 al.:

    cruditatem,

    Quint. 7, 3, 38; cf. id. 2, 10, 6:

    morbum,

    Plin. 30, 8, 21, § 65:

    pestilentiam,

    id. 36, 27, 69, § 202:

    saginam corporis,

    Just. 21, 2:

    causam valetudinis ex profluvio alvi,

    Suet. Aug. 97 fin. et saep.: porca contracta, owed, due, sc. for the expiation of a crime, Cic. Leg. 2, 22, 57 fin.
    2.
    In the lang. of business, t. t., to make a contract, conclude a bargain, to contract:

    rationem, rem cum illo,

    Cic. Clu. 14, 41; cf. id. Off. 1, 17, 53; id. Sull. 20, 56; id. Att. 7, 7, 7:

    in tribuendo suum cuique et rerum contractarum fide,

    id. Off. 1, 5, 14:

    ex rebus contrahendis,

    id. ib. 3, 15, 61:

    in contrahendis negotiis,

    id. ib. 2, 11, 40:

    adfinitas inter Caesarem et Pompeium contracta nuptiis,

    Vell. 2, 44, 3 et saep.—
    b.
    Transf. beyond the sphere of business:

    cum aliquo,

    to have intercourse with, to associate with, Cic. Off. 1, 2, 4:

    nihil cum populo,

    id. Tusc. 5, 36, 105.—
    II.
    In partic., with the prevailing idea of shortening or diminishing by drawing together (cf.: cogo, colligo, etc.), to draw close or together, to draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish (freq. and class.; opp. porrigo, dilato, tendo).
    A.
    Lit.:

    animal omne membra quocumque volt flectit, contorquet, porrigit, contrahit,

    Cic. Div. 1, 53, 120:

    pulmones tum se contrahunt adspirantes, tum intrante spiritu dilatant,

    id. N. D. 2, 55, 136:

    contractum aliquo morbo bovis cor,

    id. Div. 2, 16, 37; cf.:

    se millepeda tactu,

    Plin. 29, 6, 39, § 136:

    bina cornua (opp. protendere),

    id. 9, 32, 51, § 101: collum. Cic. Tusc. 2, 17, 41;

    opp. tendere,

    Quint. 11, 3, 82:

    frontem,

    to wrinkle, contract, Cic. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125:

    supercilia (opp. deducere),

    Quint. 11, 3, 79:

    medium digitum in pollicem,

    id. 11, 3, 92; cf.:

    contractum genibus tangas caput,

    Hor. S. 2, 7, 61:

    gravissimo frigore solus atque contractus vigilabit in lectulo,

    Hier. Ep. 53:

    castra,

    Caes. B. G. 7, 40:

    vela,

    Hor. C. 2, 10, 23; Quint. 12, prooem. § 4; cf. Cic. Att. 1, 16, 2:

    orbem (lunae),

    Ov. M. 15, 198:

    umbras,

    id. ib. 3, 144:

    orationem (with summittere),

    Quint. 11, 1, 45; cf. id. 12, 11, 16:

    tempora dicendi,

    id. 6, 5, 4 et saep.:

    lac,

    to curdle, coagulate, Plin. 23, 7, 63, § 117.—Of bees:

    contracto frigore pigrae ( = contractae frigore pigro),

    Verg. G. 4, 259; cf.:

    pigrum est enim contractumque frigus,

    Sen. Ira, 2, 19, 2:

    horrida tempestas contraxit caelum,

    narrows, Hor. Epod. 13, 1:

    vulnera,

    Plin. 24, 8, 33, § 48; cf.

    cicatrices,

    id. 12, 17, 38, § 77:

    ventrem,

    to stop, check, Cels. 4, 19; cf.

    alvum,

    id. ib.:

    vomitiones,

    Plin. 20, 2, 6, § 11.—
    2.
    Esp., archit. t. t., to narrow, make smaller or tapering:

    columnam,

    Vitr. 4, 3, 4; cf. id. 3, 3, 12; 4, 7, 2:

    pyramis XXIV. gradibus in metae cacumen se contrahens,

    Plin. 36, 5, 4, § 31.—
    B.
    Trop., to draw in, lessen, check, restrain ( = certis limitibus quasi coartare et circumscribere;

    opp. remittere, diffundere): cui non animus formidine divum contrahitur?

    Lucr. 5, 1219; cf.:

    te rogo, ne contrahas ac demittas animum,

    do not suffer your spirits to droop, Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4; and:

    animos varietas sonorum (opp. remittere),

    id. Leg. 2, 15, 38: terram quasi tristitiā (sol;

    opp. laetificas),

    id. N. D. 2, 40, 102:

    ut et bonis amici quasi diffundantur et incommodis contrahantur,

    are made sad, id. Lael. 13, 48 (cf. id. Tusc. 4, 6, 14):

    ex quibus intellegitur, appetitus omnes contrahendos sedandosque,

    id. Off. 1, 29, 103; cf.

    cupidmem,

    Hor. C. 3, 16, 39 et saep. —Hence, contractus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together into a narrow space, i. e. compressed, contracted, close, short, narrow, abridged, restricted, limited, etc.
    A.
    Lit.:

    tanto contractioribus ultimis digitis,

    Quint. 11, 3, 95:

    nares contractiores habent introitus,

    Cic. N. D. 2, 57, 145:

    contractior ignis,

    smaller, Lucr. 5, 569:

    aequora,

    Hor. C. 3, 1, 33; cf.

    freta,

    Ov. F. 6, 495:

    locus (with exiguus),

    Verg. G. 4, 295:

    Nilus contractior et exilior,

    Plin. Pan. 30, 3: contractiora spatia ordinum, Col. 5, 5, 3.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of language, etc.:

    et brevis ambitus verborum,

    Cic. Brut. 44, 162; cf.:

    contractior oratio,

    id. ib. 31, 120:

    propositum dicendi (opp. uberius),

    Quint. 11, 1, 32:

    summissā atque contractā voce (opp. erectā et concitatā),

    id. 11, 3, 175; so,

    vox,

    id. 11, 3, 64: parvum opusculum lucubratum his jam contractioribus noctibus, Cic. Par. prooem. § 5.—
    2.
    In gen.:

    quae studia in his jam aetatibus nostris contractiora esse debent,

    Cic. Cael. 31, 76:

    paupertas,

    stinted, Hor. Ep. 1, 5, 20 (cf.:

    angusta pauperies,

    id. C. 3, 2, 1);

    in the same sense transf. to the person: ad mare descendet vates tuus et sibi parcet Contractusque leget,

    retired, solitary, id. ib. 1, 7, 12; cf.

    homo,

    Verg. M. 78.— Adv.: contractē, on a contracted scale; only in comp.:

    assuescamus. servis paucioribus serviri, habitare contractius,

    Sen. Tranq. 9, 3; Lact. 2, 8, 39 al.

    Lewis & Short latin dictionary > contraho

  • 38 latus

    1.
    lātus, a, um, adj. [old Lat. stlātus, Paul. ex Fest. p. 313; Sanscr. root star-, strnāmi = sterno; Gr. stor- in stornumi, stratos; Lat. sterno, stratus, torus; cf. strāges, struo; not connected with platus, nor with 3. lātus = tlêtos], broad, wide.
    I.
    Lit.:

    fossa,

    Cic. Tusc. 5, 20, 59:

    mare,

    id. Verr. 2, 4, 46, § 103:

    via,

    id. ib. 2, 4, 53, §

    119: agri,

    id. Rep. 5, 2, 3:

    clavus,

    Quint. 11, 3, 138 (v. clavus):

    umeri,

    Verg. A. 9, 725; cf.:

    artus barbarorum,

    Tac. A. 2, 21:

    lati et lacertosi viri,

    broad-shouldered, Col. 1, 9, 4; Cic. Rep. 6, 20, 21:

    rana bove latior,

    Phaedr. 1, 24, 5:

    palus non latior pedibus quinquaginta,

    Caes. B. G. 7, 19:

    latissimum flumen,

    id. ib. 2, 27:

    latissimae solitudines,

    id. ib. 6, 22:

    comesse panem tris pedes latum,

    Plaut. Bacch. 4, 1, 8:

    fossae quindecim pedes latae,

    Caes. B. G. 7, 72:

    areas latas pedum denum facito,

    Col. 2, 10, 26:

    populi,

    Verg. A. 1, 225:

    moenia lata videt,

    id. ib. 6, 549:

    latis otia fundis,

    id. G. 2, 468: ne latos fines parare studeant. Caes. B. G. 6, 21:

    ager,

    Liv. 23, 46:

    orbis,

    Hor. C. 1, 12, 57:

    terrae,

    Ov. M. 2, 307:

    lata Polyphemi acies,

    wide eye, Juv. 9, 64.— Neutr. absol.:

    crescere in latum,

    to increase in width, widen, Ov. M. 1, 336.— Absol.:

    per latum,

    Vulg. Ezech. 46, 22:

    in lato pedum centum,

    Lampr. Alex. Sev. 26, 7.—
    B.
    Transf., poet., for proud, swelling (cf. Eng. vulg. spreading):

    latus ut in circo spatiere,

    that you may stalk along largely, proudly, Hor. S. 2, 3, 183:

    lati incesserunt et cothurnati (histriones),

    Sen. Ep. 76, 31. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., broad, wide, wide-spread, extended (mostly post-Aug.):

    vox,

    Quint. 11, 3, 82; cf.:

    verba,

    pronounced broadly, Cic. de Or. 3, 12, 46:

    gloria,

    widespread, Plin. Ep. 4, 12, 7:

    lato Murrus caligat in hoste,

    Sil. 1, 499:

    interpretatio,

    broad, not strict, lenient, Dig. 22, 1, 1:

    culpa,

    great, ib. 50, 16, 213; 11, 6, 1 fin.:

    fuga,

    a kind of banishment, whereby all places are forbidden to the exile but one, ib. 48, 22, 5.—
    B.
    In partic., of style, diffuse, detailed, copious, prolix:

    oratio Academicorum liberior et latior (opp. Stoicorum oratio astrictior et contractior),

    Cic. Brut. 31, 120:

    latum atque fusum,

    Quint. 11, 3, 50:

    latiore varioque tractatu,

    id. 7, 3, 16:

    latiore quadam comprehensione,

    id. 2, 5, 14:

    genus orandi latum et sonans,

    Tac. H. 1, 90:

    Aeschines his latior et audentior,

    Quint. 12, 10, 23.— Hence, adv.: lātē, broadly, widely, extensively; with longe, on all sides, far and wide, everywhere.
    1.
    Lit.:

    late longeque diffusus,

    Cic. Leg. 1, 12, 34:

    omnibus longe lateque aedificiis incensis,

    Caes. B. G. 4, 35:

    minus late vagari,

    id. ib. 1, 2:

    regnare,

    Just. 13, 7:

    populus late rex,

    Verg. A. 1, 21; cf.:

    diu Lateque victrix,

    Hor. C. 4, 4, 23:

    cladem inferre,

    Tac. H. 3, 23.— Comp.:

    latius demum operaest pretium ivisse,

    Plaut. Most. 3, 2, 156:

    itaque latius quam caedebatur ruebat (murus),

    Liv. 21, 11:

    possidere (agros),

    Ov. M. 5, 131:

    metui,

    Tac. A. 12, 43. — Sup.:

    ager latissime continuatus,

    Cic. Agr. 2, 26, 70:

    quam latissime possint, ignes faciant,

    Nep. Eum. 9, 3.—
    2.
    Trop.: ars late patet, widely. Cic. de Or. 1, 55, 235:

    Phrygiae late refer primordia gentis,

    Ov. H. 17, 57.— Comp.:

    latius loquuntur rhetores, dialectici compressius,

    Cic. Fin. 2, 6, 17: quod [p. 1042] pateat latius, of rather extensive application, Cic. Off. 3, 4, 19:

    latius perscribere,

    Caes. B. C. 2, 17:

    uti opibus,

    more lavishly, Hor. S. 2, 2, 113.— Sup.:

    fidei bonae nomen latissime manat,

    Cic. Off. 3, 17, 70:

    latissime patere,

    id. ib. 3, 17, 69.
    2.
    lătus, ĕris, n. [cf. Gr. platus; Lat. lăter, Latium, plautus or plotus], the side, flank of men or animals.
    I.
    Lit.:

    ego vostra faciam latera lorea,

    Plaut. Mil. 2, 1, 2: quid conminatu's mihi? Con. Istud male factum arbitror, quia non latus fodi, id. Aul. 3, 2, 4:

    occidisse ex equo dicitur, et latus offendisse vehementer,

    Cic. Clu. 62, 175:

    cujus latus ille mucro petebat,

    id. Lig. 3, 9:

    laterique accommodat ensem,

    Verg. A. 2, 393; Quint. 2, 13, 12; 11, 3, 69; 118:

    laterum inclinatione forti ac virili,

    id. 1, 11, 18: vellere latus digitis, to twitch one by the side (in order to attract attention), Ov. A. A. 1, 606; cf.:

    si tetigit latus acrior,

    Juv. 7, 109:

    tum latus ei dicenti condoluisse... dieque septimo est lateris dolore consumptus,

    pleurisy, Cic. de Or. 3, 2, 6; so,

    lateris dolor,

    Cato, R. R. 125; Cels. 2, 7; 8; Plin. 21, 21, 89, § 155:

    lateris vigili cum febre dolor,

    Juv. 13, 229; cf.:

    laterum dolor aut tussis,

    Hor. S. 1, 9, 32: artifices lateris, i. e. those who make skilful side movements or evolutions, ballet-dancers, Ov. A. A. 3, 351:

    latus tegere alicui,

    to walk by the side of one, Hor. S. 2, 5, 18:

    claudere alicui,

    Juv. 3, 131; and:

    mares inter se uxoresque contendunt, uter det latus illis (sc. pantomimis),

    Sen. Q. N. 7, 32, 3.—Of animals:

    equorum,

    Lucr. 5, 1324:

    cujus (equi aënei) in lateribus fores essent,

    Cic. Off. 3, 9, 38.—
    2.
    Of orators, the lungs:

    lateribus aut clamore contendere,

    Cic. de Or. 1, 60, 255:

    quae vox, quae latera, quae vires, etc.,

    id. Verr. 2, 4, 30, § 67:

    ut lateris conatus sit ille, non capitis,

    Quint. 1, 11, 8; cf.:

    lateris pectorisve firmitas an capitis etiam plus adjuvet,

    id. 11, 3, 16; so id. 11, 3, 40:

    dum vox ac latus praeparetur,

    id. 10, 7, 2; 11, 3, 13:

    voce, latere, firmitate (constat orator),

    id. 12, 11, 2:

    neque enim ex te umquam es nobilitatus, sed ex lateribus et lacertis tuis,

    Cic. de Sen. 9, 27:

    cum legem Voconiam voce magna et bonis lateribus suasissem,

    id. ib. 5, 14:

    illa adhuc audaciora et majorum, ut Cicero existimat, laterum,

    Quint. 9, 1, 29.—
    3.
    Poet., in mal. part., Lucil. ap. Non. 260, 30; Ov. H. 2, 58; 19, 138; Prop. 2, 2, 12:

    lateri parcere,

    Juv. 6, 37.—
    B.
    Transf., in gen.
    1.
    The side, flank, lateral surface of a thing (opp. frons and tergum;

    v. h. vv.): collis ex utraque parte lateris dejectus habebat et in frontem leniter fastigatus paulatim ad planiciem redibat,

    on each side, Caes. B. G. 2, 8; cf. Plin. 17, 23, 35, § 202:

    terra angusta verticibus, lateribus latior,

    Cic. Rep. 6, 20, 21:

    latus unum castrorum,

    Caes. B. G. 2, 5:

    insula, cujus unum latus est contra Galliam,

    id. ib. 5, 13:

    et (Fibrenus) divisus aequaliter in duas partis latera haec (insulae) adluit,

    Cic. Leg. 2, 3, 6.—Of a maritime country, the coast, seaboard:

    Illyricum,

    Juv. 8, 117:

    castelli,

    Sall. J. 93:

    tum prora avertit et undis Dat latus,

    the ship's side, Verg. A. 1, 105:

    ubi pulsarunt acres latera ardua fluctus,

    Ov. M. 11, 529:

    nudum remigio,

    Hor. C. 1, 14, 4; id. Epod. 10, 3:

    dextrum (domus),

    id. Ep. 1, 16, 6:

    mundi,

    id. C. 1, 22, 19:

    crystallus sexangulis nascitur lateribus,

    surfaces, Plin. 37, 2, 9, § 26.—Of an army, the flank, Tac. Agr. 35:

    reliquos equites ad latera disponit,

    Caes. B. G. 6, 7:

    ex itinere nostros latere aperto aggressi,

    id. ib. 1, 25; cf. id. ib. 2, 23 fin.:

    ad latus apertum hostium constitui,

    id. ib. 4, 25:

    ne simul in frontem, simul in latera, pugnaretur,

    Tac. Agr. 35.—So in fighting: latus dare, to expose one's side or flank to the adversary, Val. Fl. 4, 304 (v. II. A. infra).—
    b.
    Esp. freq.: a (ab) latere, on or at the side or flank; a or ab lateribus, on or at the sides or flanks (opp. a fronte, in front, before, and a tergo, at the back, behind):

    a tergo, a fronte, a lateribus tenebitur,

    Cic. Phil. 3, 13, 32:

    a fronte atque ab utroque latere cratibus ac pluteis protegebat,

    Caes. B. C. 1, 25 fin.; id. B. G. 2, 25:

    ab omni latere securus,

    Amm. 16, 9, 3:

    ab latere aggredi,

    Liv. 27, 48:

    disjectos ab tergo aut lateribus circumveniebant,

    Sall. J. 50 fin.:

    ne quis inermibus militibus ab latere impetus fieri posset,

    Caes. B. G. 3, 29:

    Sulla profligatis iis, quos advorsum ierat, rediens ab latere Mauris incurrit,

    Sall. J. 101, 8: si ex hac causa unda prorumperet, a lateribus undae circumfunderentur, Sen. Q. N. 6, 6, 4:

    a lateribus, a fronte, quasi tria maria prospectat,

    Plin. Ep. 2, 17, 5.—
    c.
    Less freq. with ex:

    latere ex utroque,

    Lucr. 2, 1049:

    ex lateribus aggredi aliquem,

    Sall. C. 60:

    tribus ex lateribus (locus) tegebatur,

    Hirt. B. Alex. 28, 4:

    ex alio latere cubiculum est politissimum,

    Plin. Ep. 2, 17, 10:

    omni ex latere armorum molibus urgeri,

    Amm. 19, 7, 7.—
    d.
    With de:

    de latere ire,

    Lucr. 6, 117.—Without prep.:

    alio latere,

    Tac. A. 3, 74.—
    2.
    Poet. (pars pro toto), the body:

    penna latus vestit, tenet,

    Ov. M. 2, 376:

    nunc latus in fulvis niveum deponit harenis,

    id. ib. 2, 865; cf. id. ib. 3, 23;

    14, 710: forte,

    Hor. Ep. 1, 7, 26:

    fessum longā militiā,

    id. C. 2, 7, 18:

    credidit tauro latus,

    id. ib. 3, 27, 26:

    liminis aut aquae Caelestis patiens latus,

    id. ib. 3, 10, 20.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.: in latera atque in terga incurrere, to attack the sides, i. e. the unguarded points, Quint. 9, 1, 20:

    aliena negotia centum Per caput et circa saliunt latus,

    encompass on every side, Hor. S. 2, 6, 34:

    ut a sems latere numquam discederem,

    never left his side, Cic. Lael. 1, 1; cf.: aliquem lateri alicujus adjungere, to attach to his side, i. e. to give him for a companion, Quint. 1, 2, 5; so,

    alicui latus dare, of a client,

    Sen. Q. N. 7, 32, 3 (cf. B. 1. infra):

    lateri adhaerere gravem dominum,

    hung about them, threatened them, Liv. 39, 25:

    Illyriorum rex, lateri ejus haerens, assiduis precibus promissa exigebat,

    Just. 29, 4, 8; cf.:

    Agathocles regis lateri junctus, civitatem regebat,

    id. 30, 2, 5:

    circumfusa turba lateri meo,

    Liv. 6, 15.—Esp.:

    sacpe dabis nudum latus,

    expose, Tib. 1, 4, 52:

    la. tus imperii nudum,

    Flor. 3, 5, 4:

    nec adulatoribus latus praebeas,

    expose yourself, lay yourself open to, Sen. Q. N. 4 praef.: latere tecto abscedere, i. e safe, unharmed, Ter. Heaut. 4, 2, 5:

    hic fugit omnes Insidias nullique malo latus obdit apertum,

    Hor. S. 1, 3, 59:

    ex uno latere constat contractus,

    on one side, Dig. 19, 1, 13 fin.; so ib. 3, 5, 5:

    nulla ex utroque latere nascitur actio,

    ib. 3, 5, 6, § 4.—
    B.
    In partic.
    1.
    To express intimacy, attachment:

    latus alicui cingere,

    to cling to, Liv. 32, 39, 8; esp. in the phrase: ab latere, at the side of, i. e. in intimate association with (rare, and perh. not ante-Aug.):

    ab latere tyranni: addit eos ab latere tyranni,

    Liv. 24, 5, 13; Curt. 3, 5, 15; cf.:

    ille tuum, Castrice, dulce latus,

    your constant associate, Mart. 6, 68, 4.—
    2.
    Relationship, kindred, esp. collateral relationship (post-Aug.):

    quibus (liberis) videor a meo tuoque latere pronum ad honores iter relicturus,

    Plin. Ep. 8, 10, 3:

    sunt et ex lateribus cognati ut fratres sororesque,

    Dig. 38, 10, 10, § 8:

    ex latere uxorem ducere,

    ib. 23, 2, 68:

    latus omne divinae domus,

    Stat. S. 5 praef.: omnes personae cognatorum aut supra numerantur, aut infra, aut ex transverso, sive a latere... a latere, fratres et sorores, liberique eorum; item parentium fratres et sorores liberique eorum, (Ulp.) de Grad. Cogn. 2 ap. Huschke, Jurisp. Antejust. p. 530.
    3.
    lātus, a, um, Part., v. fero.

    Lewis & Short latin dictionary > latus

  • 39 socio

    sŏcĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [id.], to join or unite together, to associate; to do or hold in common, to share a thing with another, etc. (freq. and class.; in Cic. mostly with inanimate objects;

    syn. jungo): coetus utilitatis communione sociatus,

    Cic. Rep. 1, 25, 39:

    concilia coetusque hominum jure sociati,

    id. ib. 6, 13, 13:

    omne genus hominum sociatum inter se esse,

    id. Leg. 1, 11, 32:

    (Romulus) regnum suum cum illorum (Sabinorum) rege sociavit,

    id. Rep. 2, 7, 13; cf.:

    quae nos domo socias,

    Verg. A. 1, 600:

    quid si testium studium cum accusatore sociatum est?

    Cic. Fl. 10, 21: cum vel periculum vitae tuae mecum sociare voluisses, to risk your life for me, id. Planc. 30, 73; cf.:

    tecum ut longae sociarem gaudia vitae,

    Tib. 3, 3, 7:

    qui vim rerum cognitionemque cum scientiā atque exercitatione sociaris,

    Cic. de Or. 3, 32, 131:

    diligentiam cum scientiā,

    Col. 3, 3, 7:

    ne societur sanguis,

    Liv. 4, 4, 6; cf.

    of union by marriage: se alicui vinclo jugali,

    Verg. A. 4, 16:

    cubilia cum aliquo,

    Ov. M. 10, 635:

    corpus,

    id. Am. 2, 8, 5:

    conjugia,

    Vulg. Deut. 7, 3; Ov. H. 3, 109:

    perpetuoque mihi sociatam foedere lecti,

    id. Ib. 15:

    juvencos aratro imposito,

    Stat. Th. 1, 132:

    dextras,

    Sil. 11, 149; cf.:

    manus alicui,

    Val. Fl. 5, 290:

    se participem in omnis casus,

    Sil. 1, 75:

    vitem ulmis,

    Stat. S. 5, 1, 48:

    curas,

    to share, Val. Fl. 5, 282:

    verba loquor socianda chordis,

    to be accompanied, Hor. C. 4, 9, 4; so,

    carmina nervis,

    Ov. M. 11, 5:

    homo simili sui sociabitur,

    Vulg. Ecclus. 13, 20:

    Theseus sociati parte laboris Functus,

    undertaken in company with another, common, Ov. M. 8, 546:

    parricidium (shortly before: societas facinoris),

    Just. 10, 1, 6.—Mid.:

    sociari facinoribus,

    to take part in deeds of villany, Liv. 39, 13 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > socio

  • 40 socius

    sŏcĭus, a, um, adj. [root sec- of sequor], sharing, joining in, partaking, united, associated, kindred, allied, fellow (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf. subst. infra):

    hic (Augustus) socium cum Jove nomen habet,

    Ov. F. 1, 608:

    aurea possedit socio Capitolia templo Mater,

    i. e. in common with Jupiter, id. ib. 6, 73:

    regnum,

    id. M. 5, 378:

    classis,

    id. ib. 13, 352:

    sepulcrum,

    id. H. 11, 123:

    lectus,

    id. A. A. 2, 377:

    ignes,

    id. M. 9, 795:

    anni,

    id. H. 2, 33:

    linguae,

    id. Tr. 5, 10, 35:

    dei,

    id. F. 2, 618:

    spes,

    id. M. 13, 375:

    sociis quid noctibus uxor anxia,

    Stat. S. 3, 5, 1:

    platanus clara in Lyciā gelidi fontis sociā amoenitate,

    Plin. 12, 1, 5, § 9:

    potestas,

    Amm. 26, 2, 8.—
    II.
    Esp., leagued, allied, confederate:

    cura sociae retinendae urbis,

    Liv. 27, 1; so,

    urbs,

    id. 31, 24:

    civitates,

    id. 41, 6 fin.; Quint. 3, 8, 12; cf.:

    civitas nobis,

    Tac. A. 13, 57:

    agmina,

    Verg. A. 2, 371: manus, i. e. of the allies (in the Bellum Sociale), Ov. Am. 3, 15, 10:

    classis,

    id. M. 13, 352:

    arma,

    Sil. 7, 635.—Hence, substt
    A.
    sŏcĭus, i, m. ( gen. plur. socium, Liv. 43, 6, 12; 44, 21, 10; v. II. B. infra;

    also in the poets,

    Verg. A. 5, 174; Prop. 3, 7, 41; Neue, Formenl. 1, 112 sq.).
    1.
    In gen., fellow, sharer, partner, comrade, companion, associate (very freq. and class.;

    syn.: consors, particeps): belli particeps et socius et adjutor,

    Cic. Att. 9, 10, 5; cf.:

    consiliorum omnium particeps et socius paene regni,

    id. Rep. 2, 20, 35; cf.:

    regni sociis,

    Luc. 1, 92:

    hereditatis,

    Plin. Pan. 38:

    tuorum consiliorum (with particeps),

    Plaut. Mil. 4, 2, 22:

    fortunarum omnium (with particeps),

    Cic. Font. 17, 37 (21, 47):

    me quidem certe tuarum actionum, sententiarum, rerum denique omnium socium comitemque habebis,

    id. Fam. 1, 9, 22:

    praeter Laelium neminem habeo culpae socium,

    id. Att. 11, 14, 1:

    Agusius, omnium laborum, periculorum meorum socius,

    id. Fam. 13, 71:

    socius et consors gloriosi laboris,

    id. Brut. 1, 2; Sall. J. 29, 2:

    Romuli socius in Sabino proelio,

    Cic. Rep. 2, 8, 14; for which, with dat.:

    alicui socius,

    Plaut. Rud. 1, 2, 72:

    hunc cape consiliis socium,

    Verg. A. 5, 712:

    hos castris adhibe socios,

    id. 8, 56:

    socium esse in negotiis,

    Ter. Heaut. 3, 1, 9:

    quia sine sociis nemo quicquam tale conatur,

    Cic. Lael. 12, 42:

    socium ad malam rem quaerere,

    Plaut. As. 2, 2, 22:

    cum sociis operum,

    Hor. Ep. 2, 1, 142:

    ante alios Infert se socium Aeneas,

    Verg. A. 4, 142:

    amissā sociorum parte,

    Ov. M. 14, 242.— Poet.:

    generis socii,

    i. e. relatives, Ov. M. 3, 259; cf.

    sanguinis,

    id. Tr. 4, 5, 29:

    tori,

    i. e. a spouse, consort, id. M. 14, 678.—
    2.
    In partic.
    a.
    In mercant. lang., a copartner, partner in business:

    socii putandi sunt, quos inter res communicata est, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 20, § 50; id. Rosc. Am. 40, 116; id. Quint. 3, 12:

    nefarium est socium fallere qui se in negotio conjunxit,

    id. Rosc. Com. 6, 16.—So, socii, of the company of farmers of the public revenue, Cic. Fam. 13, 9, 3; Plin. 33, 7, 40, § 120; cf. societas, II. A. 2. —Hence,
    (β).
    Jurid. t. t.:

    pro socio (agere, damnari, etc.),

    for defrauding a partner, Cic. Fl. 18, 43; id. Quint. 3, 13; cf. Dig. 17, [p. 1716] tit. 2: Pro socio.—
    b.
    In publicists' lang., an ally, confederate (cf. foederatus); plur., Plaut. Men. 1, 2, 25:

    servate vestros socios,

    id. Cist. 1, 3, 51:

    Boios receptos ad se socios sibi asciscunt,

    Caes. B. G. 1, 5 fin.; 1, 11 fin.; 1, 14; 1, 15;

    1, 36: Cyprius rex, cujus majores huic populo socii atque amici semper fuerunt,

    Cic. Dom. 20, 52; Liv. 29, 17; 44, 1 et saep. al.;

    opp. hostes,

    Sall. C. 51, 38; id. J. 92, 2.— Sing.:

    socius et amicus populi Romani,

    Sall. J. 24, 3.—In the connection, socii et Latini, or, more freq., socii et nomen Latinum, the term socii denotes the Italian people dwelling out of Latium who were under the protection of and allied with Rome, the Italian allies, Cic. Lael. 3, 12; id. Rep. 6, 12, 12; id. Sest. 13, 30; id. Rep. 1, 19, 31; 3, 29, 41; Sall. J. 39, 2; 42, 1:

    socii nomenque Latinum,

    id. ib. 43, 4 Kritz N. cr.; Liv. 29, 27;

    for which, also: socii ac nominis Latini,

    id. 41, 8;

    and without ellipsis: per homines nominis Latini et socios Italicos impedimenta parabant,

    Sall. J. 40, 2; cf.

    also: quos (milites) uti ex Latio et a sociis cogeret,

    id. ib. 95, 1. —The socii Latini nominis, on the other hand, are simply the Latin allies, the Latins, Liv. 40, 36; 32, 8; 41, 12:

    socii ab nomine Latino,

    id. 22, 38.—In this sense the gen. plur. is usually socium, Liv. 21, 17, 2; 22, 27, 11 et saep.:

    socii navales,

    id. 21, 50; v. navalis.—
    B.
    sŏcĭa, ae, f.:

    eos, qui nos socias sumpserunt sibi,

    Plaut. Stich. 1, 2, 45:

    (eloquentia) pacis est comes otiique socia,

    Cic. Brut. 12, 45:

    vitae socia virtus, mortis comes gloria,

    id. Font. 17, 39 (21, 49); cf.: est socia mortis homini vita ingloria, Publ. Syr. App. 213 Rib.:

    nox socia,

    Cic. Phil. 2, 18, 45:

    quam plurimas uxores habent.... nulla pro sociā obtinet,

    Sall. J. 80, 7:

    addit se sociam,

    Verg. E. 6, 20:

    socias sorores Impietatis habet,

    Ov. M. 4, 3:

    hic socias tu quoque junge moras,

    id. A. A. 1, 492:

    sociae doloris casusque tui,

    App. M. 5, p. 166, 18.— Poet.: socia generisque torique, related by blood and marriage, relative and wife (Juno), Ov. M. 1, 620; so,

    tori,

    id. ib. 8, 521;

    10, 268: ulmus cum sociā vite,

    id. ib. 14, 662.

    Lewis & Short latin dictionary > socius

См. также в других словарях:

  • Inter-Parliamentary Union — The Inter Parliamentary Union (IPU) (French: L Union Interparlementaire (UIP) ) is an international organization established in 1889 by William Randal Cremer (United Kingdom) and Frédéric Passy (France). It was the first permanent forum for… …   Wikipedia

  • Associate Justice of the Supreme Court of the Philippines — An Associate Justice of the Supreme Court of the Philippines is one of 15 members of the Philippine Supreme Court, the highest court in the Philippines. The Chief Justice presides over the High Court, but carries only 1 of the 15 votes in the… …   Wikipedia

  • Inter-Parliamentary Union — ▪ international organization       international organization of parliaments of sovereign states established in 1889 in Paris to promote representative democracy and world peace. The Nobel Prize for Peace was awarded eight times to leading… …   Universalium

  • Oxford Inter-Collegiate Christian Union — The Oxford Inter Collegiate Christian Union, usually known as OICCU, was the second university Christian Union and is the University of Oxford s most prominent student Protestant organisation. It was formed in 1879. Due to the strength of the… …   Wikipedia

  • Cisco Certified Network Associate — Cisco Systems, Inc. Unternehmensform Corporation Gründung 1984 …   Deutsch Wikipedia

  • International Organizations and Groups — Note: The Socialist Federal Republic of Yugoslavia (SFRY) has dissolved and ceases to exist. None of the successor states of the former Yugoslavia, including Serbia and Montenegro, have been permitted to participate solely on the basis of the… …   Universalium

  • St. Joseph's College, Hong Kong — Infobox Secondary school name = St. Joseph s College motto = Labore et Virtute (Labour and Virtue) established = 1875 type = Government aided boys secondary school affiliation = Catholic, Institute of the Brothers of the Christian Schools free… …   Wikipedia

  • Northern Mariana Islands national football team — Northern Mariana Islands Nickname(s) Blue Ayuyus Association Northern Mariana Islands Football Association Sub confederation EAFF (East Asia) …   Wikipedia

  • Parliamentary Assembly of the Mediterranean — The Parliamentary Assembly of the Mediterranean, (PAM) is an Organisation established with the aim of bringing together all the littoral States of the Mediterranean on an equal footing under a unique forum of their own, to examine questions and… …   Wikipedia

  • Jersey cricket team — Jersey Flag of Jersey ICC membership granted 2005 ICC member status Associate member ICC development r …   Wikipedia

  • Commonwealth of Independent States — CIS redirects here. For other uses, see CIS (disambiguation). Commonwealth of Independent States (CIS) Содружество Независимых Государств (СНГ) Sodruzhestvo Nezavisimykh Gosudarstv (SNG) …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»