Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

infamis

  • 1 infamis

    infamis, e [st2]1 [-] mal famé, décrié. [st2]2 [-] perdu d'honneur, déshonoré, infâme, déshonorant.    - infamis furtis (ob furta, per furta): déshonoré par ses vols.    - infamis digitus, Pers.: doigt du milieu: le doigt du milieu (qu'on étendait pour accuser ou blâmer).
    * * *
    infamis, e [st2]1 [-] mal famé, décrié. [st2]2 [-] perdu d'honneur, déshonoré, infâme, déshonorant.    - infamis furtis (ob furta, per furta): déshonoré par ses vols.    - infamis digitus, Pers.: doigt du milieu: le doigt du milieu (qu'on étendait pour accuser ou blâmer).
    * * *
        Infamis, et hoc infame, pen. prod. Cic. Qui ha mauvais bruit ou renom, Infame, Mal famé et renommé.
    \
        Homines vitiis atque omni dedecore infames. Cicero. Qui ont bruit d'estre remplis de touts vices.
    \
        Infamem facere. Terent. Diffamer, Esclandrir, Descrier.
    \
        Infames frigoribus Alpes. Liu. Qui sont descriees de froid qu'il y a, Grandement renommees à cause du grand froid qu'il y fait.
    \
        Infamis annus pestilentia. Liu. Une annee de renom pour la grande peste qu'il y eut.
    \
        Infame os Antonii. Cic. Infame et vilain, Ord et sale.
    \
        Terrae infames caede. Ouid. Descriees, Mal renommees, Esclandries.

    Dictionarium latinogallicum > infamis

  • 2 infamis

    infamis infamis, e дурную репутацию имеющий

    Латинско-русский словарь > infamis

  • 3 īnfāmis

        īnfāmis e, adj.    [2 in + fama], of ill repute, disreputable, notorious, infamous: mulier: auctor deserendae Italiae, L.: scopuli, H.: flagitiis infamem fieri, T.: homines omni dedecore: captarum pecuniarum suspicione, L.: mensa acipensere, H.: terrae caede virorum, O.—Bringing reproach, disgraceful: vita: nuptiae, L.
    * * *
    infamis, infame ADJ
    notorious, disreputable, infamous

    Latin-English dictionary > īnfāmis

  • 4 infamis

    in-fāmis, e, adj. [2. in-fama], of ill report, ill spoken of, disreputable, notorious, infamous (class.):

    homines ceteris vitiis atque omni dedecore infames,

    Cic. Clu. 47, 130:

    Metellus, infamis auctor deserendae Italiae,

    Liv. 27, 11, 12:

    captarum pecuniarum suspicione,

    id. 42, 45, 8:

    Valens ob lucra et quaestus infamis,

    Tac. H. 2, 56:

    filius,

    Quint. 9, 2, 79:

    ut inops infamis ne sim,

    Plaut. Trin. 3, 2, 63.—

    Of things: domus infamis et pestilens,

    Plin. Ep. 7, 27, 5: digitus, the middle finger, because used in unbecoming and scornful gestures (cf. Juv. 10, 53), Pers. 2, 33 Gildersleeve ad loc.:

    tabella,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24:

    turpis adulescentia, vita infamis,

    id. Font. 11, 24:

    carmen,

    Ov. R. Am. 254:

    annus,

    Liv. 8, 18, 2:

    Alpes frigoribus,

    id. 8, 21, 31:

    scopuli,

    Hor. C. 1, 3, 20:

    materia,

    Gell. 17, 12, 1:

    quo facto (maledicto) condemnatus infamis efficitur,

    Paul. Sent. 5, 4, 19.— Adv.: infāmĭ-ter, infamously; only sup.:

    alicui infamissime adhaerere,

    Capitol. Pert. 13, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > infamis

  • 5 infamis

    īn-fāmis, e (in u. fama), I) berüchtigt, verrufen, verschrien, v. Pers., alqā re, Cic.: ob alqd, Tac.: absol., filius, Quint.: male audit, infamis est, Sen.: Plur. subst., obsceni et infames, Lampr. Alex. Sev. 15, 2. – v. Lebl., corpus, Liv.: vita, Cic.: annus, Liv.: Alpes frigoribus infames, Liv.: infames scopuli, Acroceraunia, Plin. ep.: digitus, v. Mittelfinger, Pers.: carmen, Zauberformel, Ov.: materia, griech. ύποθεσις ἄδοξος, Gell. – II) in üblen Ruf bringend, entehrend, schmachvoll, schimpflich, tabella, Cic.: palmae, Cic.: nuptiae, Liv.: pax, Eutr.: infamissima vilitas, Cod. Iust. 10, 31, 34: mors infamissima, Serv. Verg. Aen. 12, 603: alci infame est m. folg. quod, August. b. Suet. vit. Hor. p. 46, 11 R.; mit folg. Acc. u. Infin., Auct. b. Alex. 34, 2. Quint. 3, 7, 21.

    lateinisch-deutsches > infamis

  • 6 infamis

    īn-fāmis, e (in u. fama), I) berüchtigt, verrufen, verschrien, v. Pers., alqā re, Cic.: ob alqd, Tac.: absol., filius, Quint.: male audit, infamis est, Sen.: Plur. subst., obsceni et infames, Lampr. Alex. Sev. 15, 2. – v. Lebl., corpus, Liv.: vita, Cic.: annus, Liv.: Alpes frigoribus infames, Liv.: infames scopuli, Acroceraunia, Plin. ep.: digitus, v. Mittelfinger, Pers.: carmen, Zauberformel, Ov.: materia, griech. ύποθεσις ἄδοξος, Gell. – II) in üblen Ruf bringend, entehrend, schmachvoll, schimpflich, tabella, Cic.: palmae, Cic.: nuptiae, Liv.: pax, Eutr.: infamissima vilitas, Cod. Iust. 10, 31, 34: mors infamissima, Serv. Verg. Aen. 12, 603: alci infame est m. folg. quod, August. b. Suet. vit. Hor. p. 46, 11 R.; mit folg. Acc. u. Infin., Auct. b. Alex. 34, 2. Quint. 3, 7, 21.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > infamis

  • 7 infamis

    īn-fāmīs, e [ fama ]
    1) пользующийся дурной известностью ( Alpes frigoribus infames L); опасный (для мореходов) ( scopuli H); опороченный, покрытый позором (homo L etc.)
    i. re aliquā C и ob aliquid T — опозоренный чём-л.
    carmen infame O — магическая формула, заклинание
    digitus i. Persdigitus impudīcus (см. impudicus 3.)
    2) бесславный, постыдный, позорный (pax Eutr; vita C)

    Латинско-русский словарь > infamis

  • 8 infamis

    1) бесчестный (см. iufamia s. 2). 2) известный по (1. 31 § 21. D. 20, 1). 3) постыдный, позорный = ignominiosus, turpis, напр. infami iniuria affecti servi (1. 2 D. 1, 6. 1. 34 C. 10, 31).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > infamis

  • 9 infamiter

    in-fāmis, e, adj. [2. in-fama], of ill report, ill spoken of, disreputable, notorious, infamous (class.):

    homines ceteris vitiis atque omni dedecore infames,

    Cic. Clu. 47, 130:

    Metellus, infamis auctor deserendae Italiae,

    Liv. 27, 11, 12:

    captarum pecuniarum suspicione,

    id. 42, 45, 8:

    Valens ob lucra et quaestus infamis,

    Tac. H. 2, 56:

    filius,

    Quint. 9, 2, 79:

    ut inops infamis ne sim,

    Plaut. Trin. 3, 2, 63.—

    Of things: domus infamis et pestilens,

    Plin. Ep. 7, 27, 5: digitus, the middle finger, because used in unbecoming and scornful gestures (cf. Juv. 10, 53), Pers. 2, 33 Gildersleeve ad loc.:

    tabella,

    Cic. Div. in Caecil. 7, 24:

    turpis adulescentia, vita infamis,

    id. Font. 11, 24:

    carmen,

    Ov. R. Am. 254:

    annus,

    Liv. 8, 18, 2:

    Alpes frigoribus,

    id. 8, 21, 31:

    scopuli,

    Hor. C. 1, 3, 20:

    materia,

    Gell. 17, 12, 1:

    quo facto (maledicto) condemnatus infamis efficitur,

    Paul. Sent. 5, 4, 19.— Adv.: infāmĭ-ter, infamously; only sup.:

    alicui infamissime adhaerere,

    Capitol. Pert. 13, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > infamiter

  • 10 infamia

    1) позор, срам: infamare, опозоривать, обесславливать (1. 5 § 9. 1. 15 § 12. 25. 27 D. 47, 10. 1. 37 pr. eod. 1. 14 § 1 D. 48, 5. 1. 9. 10 C. 9, 35. 1. 7 pr. D. 4, 2. 1. 9 pr. D. 40, 2);

    infamatus s. infamis, опороченный, известный по: natio non infamata - magis infamis (1. 31 § 21 D. 21, 1).

    2) бесчестие, т. е. упадение гражданской чести, как последствие известных позорных действий;

    inf. наступала или в силу закона, или в силу судебного приговора (tit. D. 3, 2. C. 2, 12. 10, 57. cf. 1. 2 D. 1, 22. 1. 65 D. 47, 2. 1. 1. 7 D. 48, 1. 1. 8 D. 48, 2. 1. 1 pr. 1. 8 D. 48, 7. 1. 10 § 2 D. 48, 19. 1. 4 § 4 D. 49, 16. 1. 12 D. 50, 2. 1. 104 D. 50, 17. 1. 1 § 1 C. 1, 1);

    infamare, лишать кого гражданской чести (1. 66 pr. D. 23, 2. 1. 18 0. 2, 12).

    3) вообще=ignominia, turpitudo, стыд, напр. licet verbis edicti non. habeantur infames ita condemnati, re tamen ipsa et оpinione hominum non effugiunt infamiae notam (1. 2 pr. D. 37, 15. 1. 3 § 5 D. 22, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > infamia

  • 11 defamis

    dēfamis, e Ap = infamis

    Латинско-русский словарь > defamis

  • 12 digitus

    ī m.
    d. pollex Csбольшой палец
    d. index H (salutaris Su, gustator Hier) — указательный палец
    d. medius Q (medianus Veg, infamis Pers, impudīcus M, Is) — средний палец
    d. anularis Is (medicus Is, medicinalis и minimo vicinus и proxĭmus Macr) — безымянный палец
    d. minimus AG (auricularis Is, brevissimus Macr) — мизинец
    digito se caelum attingere putare погов. C — быть на седьмом небе, блаженствовать
    digitum tollere Cподнимать палец (на торгах, при голосовании)
    computare digitis Pl, PM (numerare per digitos O) — считать по пальцам
    novi digitos tuos C — знаю, что ты мастер считать
    proferre digitum C — пошевеливаться, приступать к делу
    pugnare (concurrere M) ad digitum Q — бороться до тех пор, пока одна из сторон не поднимет пальца (т. е. не признает себя побеждённой)
    3) ( у птиц) коготь Vr etc.
    5) палец, перст, мера длины = 18,5 мм (римский дюйм)

    Латинско-русский словарь > digitus

  • 13 infamia

    īnfāmia, ae f. [ infamis ]
    1) дурная молва, бесславие, бесчестье Ter, Nep, C, Cs etc.
    trahere aliquid ad infamiam T — распустить о чём-л. дурные слухи
    2) срам, позор (i. nostri saeculi O)

    Латинско-русский словарь > infamia

  • 14 infamo

    īnfāmo, āvī, ātum, āre [ infamis ]
    1) обесславить, позорить, чернить (aliquem, aliquid C, Nep, O; ferrum veneno Sil; aliquem secretis criminationibus T)
    2) винить, порицать (aliquem alicujus rei Sen, AV)

    Латинско-русский словарь > infamo

  • 15 infamus

    īnfāmus, a, um LM = infamis

    Латинско-русский словарь > infamus

  • 16 perinfamis

    per-īnfāmis, e
    обесславленный, опозоренный (vir Su; alicujus rei Ap)

    Латинско-русский словарь > perinfamis

  • 17 unguis

    is (abl. e, поэт. иногда i) m.
    1) ноготь (ungues subsecare O, rodere H)
    ab imis unguibus adusque summos capillos Ap (или ad verticem summum C) погов.с головы до ног
    (ejus) pluris erat u., quam tu totus погов. Ptты весь ногтя его не стоишь
    traversum unguem non (или non ungue latius Ap) discedere погов. Cне отступать ни на волос
    de tenero ungui погов. H — с раннего детства, по др. всей душой
    ad (in) unguem погов. V, H, Ap — со всей тщательностью, с величайшей точностью ( lapis ad unguem coaequatus Ap)
    ad unguem factus Homo H — лощёный, светский человек
    aliquem unguibus quaerere погов. Pt = — усердно разыскивать кого-л.
    2) коготь (leonis V, H; aquilae V)
    3) копыто или нога (sc. equi M)
    4) ногтеобразный кончик, коготок (лепестков, побегов и пр.) PM
    6) ноготок, род улитки Vr

    Латинско-русский словарь > unguis

  • 18 avaritia

    avāritia, ae, f. (avarus), I) jede unmäßige Begierde, die Gier, v. der Eßgier, Plaut rud. 1239: talorum nucumve et aeris minuti, Sen. de const. sap. 12, 2: temporis, Geizen mit d. Z., Sen. de brev. vit. 3, 1: gloriae, Ruhmgier, Curt. 9, 2 (7), 9. – II) insbes., die Habsucht, Habgier, Geldgier, der Geldgeiz (vgl. Cornif. rhet. 4, 35. Cic. Tusc. 4, 26; Ggstz. liberalitas, Cic. Flacc. 89. Plin. ep. 9, 30, 2: Ggstz. innocentia, Caes. b. G. 1, 40, 13: Ggstz. luxuria, Liv. 34, 4, 2. Sen. ep. 94, 13; 108, 12. Tac. hist. 2, 62: Ggstz. luxus, Tac. ann. 4, 14: Ggstz. prodigalitas, Sen. de rem. fort. 10, 6. vol. 3. p. 452 H.: cupiditas atque avaritia, Ggstz. abstinentia, Suet. Dom. 9, 1), ardens, Cic.: hians et imminens, Cic.: insanabilis, Sall.: caecus avaritiā, Sall. u. Liv., cupiditate atque avaritiā, Cic.: avaritiae cupido, Aur. Vict.: avaritia bellorum mater, Iustin.: prima scelerum mater avaritia, Claud.: propter avaritiam ipsius, Plaut.: avaritia pecuniae studium habet, Sall.: neque avaritiam neque sordes obiciet vere quisquam mihi, Hor.: avaritia parsimoniae nomine lenietur, Quint.: ardere avaritiā, Cic.: avaritiam constringere fenebribus legibus, Liv.: avaritiā omnium fortunas devorare, Cic.: omnia avaritiae atque pecuniae causā facere, Cato fr.: avaritiam exuere, Tac.: alqm increpare avaritiae, Suet.: avaritiā perire, Cic.: avaritiam relaxare (Ggstz. luxuriam astringere), Sen.: avaritiam sanare, Sen. – verb. sordes et avaritia od. avaritia ac sordes, schmutzige (gemeine) Habsucht, Tac. hist. 1, 52 u. 60: extremae avaritiae et sordis infimae infamis homo, Apul. met. 1, 21. – Plur., omnes avaritiae, alle Arten der H., Cic. de fin. 4, 75.

    lateinisch-deutsches > avaritia

  • 19 capio [1]

    1. capio, cēpī, captum, ere (vgl. κάπτω, ich schnappe, κώπη, der Griff), nehmen, I) zugreifend nehmen, fassen, ergreifen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw., calculum (Stein in der Urinblase), Cels.: flabellum, Ter.: alcis vestem, Ter.: baculum, Ov.: hanc cotem, Liv.: arma, zu den Waffen greifen, Cic. u.a. (s. Wunder Cic. Planc. 36, 88. Fabri Liv. 22, 5, 3). – saxa manu, Verg.: florem ternis digitis, Plin.: scutum laevā, Plin. – sibi coronam in caput, Plaut. Amph. 999. – b) durch Besitzergreifen übh.: terras, Land gewinnen, sich zur Erde herablassen (von Vögeln), Verg. Aen. 1, 396. – So nun bes. α) (als milit. t. t.) irgendwo Posto fassen, einen Ort besetzen, einnehmen, locum, Posto fassen, sich afstellen, Caes., Cic. u. Verg.: loca, Caes.: locum editum, Nep.: locum paulo editiorem, Sall.: montem, Caes.: arcem, Caes. – β) einen Ort erreichen, an od. in einen Ort gelangen, an einem Orte anlangen, bes. zu Schiffe, insulam. Caes.: portum, Caes.: u. (im Bilde) portum otii, Cic.: cum ignorarent, quem locum reliquae (naves) cepissent, Caes. – u. einen Ort zu erreichen suchen, proximos colles capere universos, Caes. b. c. 2, 42, 1: montes proximos fugā capiunt, Liv. 9, 43, 20. – γ) einen Ort zu einem bestimmten Zwecke in Beschlag nehmen, ausersehen, auswählen, locum oculis, Verg. – u. als milit. t. t., locum castris, Liv.: u. so bl. loca, Caes. – u. als t. t. der Auguralspr., prospectum ad urbem agrumque, Liv.: tabernaculum recte, parum recte, vitio, Cic.: templa ad inaugurandum, Liv. – δ) als jurist. u. publiz. t. t.: pignus (pignera) capere, s. pīgnus.

    2) übtr.: a) eine Tätigkeit, ein Beginnen usw. gleichs. in od. vor die Hand nehmen, α) übh., ein Beginnen usw. nehmen, ergreifen, in Angriff nehmen = vornehmen, anstellen u. dgl., impetum, s. impetus no. II, A, 1 u. B, 2: fugam, die Flucht ergreifen, Caes.: conatus ad erumpendum, Liv.: initium ex alqa re, Quint.: primordia agendi ab alqo, Cic.: finem, Verg. – augurium, Liv.: orgia cum alqo, Verg. – consilium (Entschluß), coniecturam, s. cōnsilium, coniectūra. – β) eine leitende, bes. öffentliche Tätigkeit in die Hand nehmen, antreten, übernehmen, provinciam duram, Ter.: moderamina (navis), Ov. – magistratum, consulatum, Cic.: pontificatum maximum, Suet. – b) eine Gelegenheit usw. gleichs. in Beschlag nehmen, abpassen, ablauern, ersehen, causam, Ter.: occasionem mittendae ad Syphacem legationis, Frontin.: u. bes. tempus (den günstigen Zeitpunkt, den günstigen Augenblick), Liv.: satis scite et commode tempus ad alqm abeundi, Cic. – c) einen Beweis, ein Beispiel woher entnehmen, documentum ex alqo, Cic.: specimen alcis rei ex alqa re, Cic.: exemplum de alqo u. ex alqa re, Ter. u. Cic. – d) eine Eigenschaft, Gesinnung, Gewohnheit usw. sich aneignen, virtutem animo, Plaut.: modum, Plaut.: avi prudentiam, Cic.: patrium animum virtutemque, Cic.: consuetudinem exercitationemque, Cic. – e) eine Pers. nehmen, d.i. α) zu einem Zwecke zuziehen, magistrum ad eam rem improbum, Ter. Andr. 192. – m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm fatorum comitem, Verg.: alqm consiliis socium, Verg. – β) aus einer Menge nehmen, ausersehen, wählen, virginem Vestalem, Suet.: in locum demortuae (virginis Vestalis) aliam, Suet. – in singulos annos sacerdotem Iovis sortito (durchs Los), Cic. – u. m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm iudicem, Plaut. u. Liv.: alqm arbitrum, Ter.: alqm flaminem, Liv.: alqam sibi patronam, Ter.

    B) als Feind nehmen, wegnehmen, sich eines Ggstds. bemeistern, etw. in seinen Besitz-, in seine Gewalt bringen, 1) eig.: a) übh.: fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutant, Cic.: lubido rei publicae capiundae, Sall.: oppressā captāque re publicā, Cic. – b) im Kriege, im Kampfe nehmen, α) bewegl. Ggstde. u. Ländereien = erbeuten, erobern, magnas praedas, Nep.: iuncta vehicula mille, Liv.: naves, Nep. – pecuniam ex hostibus, Liv.: agros de hostibus, Cic.: signum ex Macedonia, Cic. – signum Carthagine (zu K.), Cic. – β) eine Örtl. u. dgl. nehmen, einnehmen, erobern, oppidum, Sall.: urbem, castra hostium, Cic.: calles, Cic. – moenia scalis, Liv.: oppidum vi, Cato fr.: oppidum vi oppugnando, Vatin. in Cic.

    ep.: Sassula urbs ex Tiburtibus capta, Liv.: post captam Troiam atque deletam, Augustin.: ager Etruscus de Tarquiniensibus quondam captus, Liv. – u. als Zeitbestimmung, post Troiam captam, Vell.: post urbem captam, Eutr.: ab condita urbe Roma ad captam candem urbem, Liv. – γ) Menschen gefangen nehmen, fangen, belli nefarios duces, Cic.: quattuor milia hostium cum multis militaribus signis, Liv.: vivum (lebendig) Thuyn cum uxore et liberis, Nep.: u. (im Bilde) numquam erit... tam captus equester ordo, so unterjocht, so unfrei, Cic. Sest. 52. – servus ex hoste captus, Quint.: capta ex Caria, Ter. – Livium captum Tarenti, Cic. – Partiz. subst., captus, ī, m. = captivus, ī, m., der Gefangene, in Prosa gew. nur im Plur., zB. in captos clementiā uti, Nep.; u. capta, ae, f., die Gefangene, Sen. rhet. – c) Tiere (bes. auf der Jagd, beim Vogelstellen, beim Fischen) erlegen, fangen, einfangen, prolapsorum equitum vacuos equos, Liv.: cervum, Phaedr.: aves, Varr. LL.: murem, Val. Max.: pisces, Cic.: ista fera periculose capta, Sen.: illa quidem pro lepusculis capiebantur, patellae, paterae, Cic.

    2) übtr.: a) übh. jmd. ergreifen, sich jmds. bemächtigen, v. äußern Zuständen, ubi periculum quemque ceperat, ibi resistere, Sall. Iug. 51, 1. – v. innern = befallen, anwandeln, admiratio, metus capit alqm, Liv.: capit alcis animum cura sacrorum, Liv.: nos post reges exactos servitutis oblivio ceperat, Cic.: non prius sum conatus misericordiam commovere quam misericordiā sum ipse captus, Cic. – b) jmd. gleichs. einnehmen, α) übh. physisch od. geistig, Passiv capi, physisch od. geistig eingenommen, gelähmt werden, m. Ang. wodurch? (deutsch woran?) im Abl. (vgl. Fabri Liv. 21, 58, 5), altero oculo capi, auf einem Auge blind werden, Liv.: luminibus capi, erblinden, Liv.: oculis et auribus captus, blind u. taub, Cic.: captus pedibus, Sall. fr. u. pedibus captus, Liv.: membris omnibus captus ac debilis, an a. Gl. gänzlich gelähmt, Cic.: caput captum leto, das vom Tode befallene, todumnachtete Haupt, Verg. – captus mente, geistig umnachtet, verrückt, Cic.: velut captus animi, Tac., od. velut mente captā, Liv., als hätte er den Kopf verloren, wie verrückt: capti et stupentes animi, befangene, Liv. – β) jmds. Willenskraft, jmd. bestricken, überlisten, betrügen, adversarium, Cic.: aures, Cic. – adulescentium animos dolis, Sall.: capi dolo alcis, Nep.: capi errore, Liv. – γ) jmds. Neigung u. Gemüt, jmd. fangen, fesseln, für sich einnehmen, gewinnen, bestechen, verlocken, betören, berücken, ut etiam adversantem ac repugnantem uti imperator fortis ac bonus capere possit, Cic.: quod insit in his aliquid probi, quod capit ignaros, Cic.: capior et scire cupio quomodo etc., lasse mich verlocken, Cic.: captus est, er hat sich fangen lassen (v. einem Verliebten), Ter. – capere alqm suā humanitate, Nep.: u. capi voluptate, Cic.: amore captivae captus, Liv.: captus adulescentis et humanitate et doctrinā, Nep. – δ) vor Gericht u. übh. jmd. überführen (wie αἱρειν τινά τινος), alqm impudicitiai, Plaut. Amph. 821.

    II) empfangend nehmen, fassen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw. nehmen, sich geben lassen, empfangen (Ggstz. dare), praemia, Verg.: tantum praemium, Plin. pan.: nitidam praemia (als Belohnung) vaccam, Ov.: essedum aliquod capias suadeo et ad nos quam primum recurras, Cic. – per alqm aut honores aut divitias, Cic. – ex calamitate alcis nomen, Caes.: de re publica nihil praeter gloriam, Cic.: u. poenam de alqo, Liv. – regnum ab alqo, Ov. – So nun bes.: α) als publiz. t. t., pecuniam (pecunias) capere, Geld nehmen, sich geben lassen, sich aneignen, sowohl auf dem Wege der Erpressung als auf dem Wege der Bestechung (v. Magistraten in den Provinzen, die dann de pecuniis repetundis belangt wurden; vgl. Madvig Cic. de fin. 1, 24. p. 532. Dietsch Sall. Iug. 32, 1), Cic. u.a.: contra leges, Cic.: per vim atque iniuriam, Cic.: ob rem iudicandam od. iudicatam, Cic.: captarum pecuniarum ab regibus Illyriorum suspicione infamis, sich habe bestechen lassen von usw., Liv. – β) als jurist. t. t., rechtlich erwerben, an etw. Eigentumsrecht erlangen, oft bei ICt. – bes. als Erbe erwerben, bekommen, erben, ex hereditate nihil, Cic.: qui morte testamentoque capiat quantum omnes heredes, Cic.: abdicatus, ne quid de bonis patris capiat, Quint.: si capiendi ius nullum uxori, Iuven. – absol., capere = erbfähig sein, perzipieren, Valens dig. 49, 14, 42 in. – γ) als t. t. der Geschäftsspr., eine Abgabe, einen Ertrag usw. einnehmen, beziehen, lösen, stipendium iure belli, Caes.: plus fructi (alt = fructus) capies, si etc., Cato: vix auctione totā quinquagensiens, Plaut.: vectigal ex agro, Liv.: quinquagena talenta vectigalis ex castro, Nep.: ex eis praediis talenta argenti bina, Ter.: ex praediis sescenta sestertia, Cic.: u. bes. (im Bilde) fructum u. fructum duplicem ex alqa re, Phaedr. u. Cic.: (im Bilde) utilitates ex amicitia maximas, ernten, Cic. – δ) eine andere Beschaffenheit, Gestalt usw. bekommen, annehmen, duritiem tacto ab aëre, Ov.: faciem aliquam morando, Ov.: vultus priores, Ov. – b) in od. an seinen Körper aufnehmen, α) lebl. Objj., in sich aufnehmen, zu sich nehmen, eindringen lassen, durchlassen, plenos capit alveus amnes, Ov.: fauces cibum et potum capiunt, Cels.: u. v. Pers., cibum, Komik., Sall. u.a.: potionis quantum volet capiat, Cels.: quae gloria est capere multum? Sen. – β) (poet.) leb. Objj.: alter ab undecimo tum me iam ceperat annus, ich war schon ins zwölfte J. getreten, Verg. – u. bes. v. Örtl., jmd. gastlich aufnehmen, donec fessos Aegyptia tellus ceperit, Ov.

    2) übtr.: a) einen äußern od. innern Zustand, eine äußere od. innere Empfindung u. dgl. bekommen, gewinnen, erwerben, schöpfen, ernten, tragen od. ertragen müssen, empfinden, erleiden, erdulden (vgl. Burmann Ov. art. am. 2, 346), somnum capere non posse, Cic.: non partem ullam quietis, Cic.: ex suo propinquo rure hoc commodi, Ter.: aliquid commodi ex ea re, Ter.: aliquid detrimenti (bes. in der publiz. Formel dent operam od. curent od. videant consules, ne quid res publica detrimenti capiat), Cic.: maximam calamitatem, Cic.: inimicitias, Ter.: miseriam omnem (Ggstz. potiri gaudia), Ter.: laborem inanem, Ter.: laborem ex alqo u. ob alqm, Ter.: desiderium ex filio, Cic.: magnum dolorem animo, Cic.: dolorem od. dolorem magnum ex alqa re, Cic.: gaudium ex civibus victis, Liv.: animi laetitiam memoriā alcis rei, Cic.: summam laetitiam ex reditu alcis, Cic.: veram laudem, Ter.: u. maximam laudem ex alqa re, Cic.: gloriam egregiam ex hoste, Liv. – maximam gloriam ob alqd, Cic.: voluptatem non mediocrem animo, quod etc., Cic. – voluptatem malis alienis, Cic.: voluptatem ex alqa re, Plaut. – b) jmd. bekommen zu usw., m. dopp. Acc., inimicos omnes homines, Ter. Andr. 695.

    B) prägn., räumlich etwas fassen, d.i. für etwas Raum haben od. bieten, etw. in sich fassen od. begreifen, enthalten, 1) eig., v. räuml. Ggstdn., tot domus locupletissimas istius domus una capiet? Cic.: armarium, quod non legendos, sed lectitandos libros capit, Plin. ep.: lapis excisus sic, ut pedes capiat, Cels.: portus ingentem vim navium capit, Liv.: populi, quos dives Achaia cepit, Ov.: aptius hae capiant vadimonia garrula cerae, Ov. – mit einer Negation, non (vix u. dgl.) capere, nicht (kaum) fassen (können), nicht Raum genug haben für usw. = zu klein sein für usw., aedes nostrae vix capient, Ter.: pons fugientes non capiebat, Curt.: unā domo capi non possunt, Cic.: nec iam se capit unda, faßt (hält) sich nicht mehr in sich, Verg.: u. im Bilde, capere eius amentiam civitas, Italia, provinciae, regna non poterant, hatten nicht Raum genug für seinen Wahnsinn, d.i. konnten ihn nicht befriedigen, Cic.: nec te Troia capit, ist für dich zu klein, Verg.: ebenso orbis te non caperet, Curt.; vgl. Mützell Curt. 3, 4 (11), 12. p. 62.

    2) übtr.: a) übh., etw. zu tun od. zu ertragen nicht zu groß finden, d.i. zu etwas (körperlich od. geistig) tüchtig-, fähig-, reif sein, etw. zulassen, vertragen, gestatten, nicht ausschließen, quicquid mortalitas capere poterat (was der Menschheit möglich war), explevimus, Curt.: summo, quantum capit aetas illa, labore, Quint.: capere id rerum naturam, Quint.: contio capit omnem vim orationis, Cic. de or. 2, 334: si aliquam superlationem res capit, Arnob. 1, 51. – u. mit der Negation, concupiscis quae non capis, was für dich zu groß ist, Curt.: iram non capit ipsa suam Procne, ist ihres Zorns nicht mächtig, Ov.: aetates nondum rhetorem capientes, noch nicht reif für usw., Quint.: rimam fissuramque non capit cedrus, Plin. – dah. (= ενδέχεται) es ist zulässig, es geht an, es ist möglich, m. folg. Infin., Eccl. (s. Rönsch Itala p. 351). – b) geistig in sich aufnehmen, α) mit dem Gefühl = die Größe od. hohe Bedeutung von etw. fühlen, gew. mit einer Negation, non capiunt angustiae pectoris tui, non recipit levitas ista... tantam personam, Cic.: nullam esse gratiam tantam, quam non capere animus meus posset, Cic.: v. Pers., vix spes ipse suas animo capit, fühlt kaum im Herzen die Größe dessen, was er hofft, Ov. – β) mit dem Verstande = etw. in seiner Totalität fassen od. auffafsen, in seinem ganzen Umfange verstehen, sich eine richtige Vorstellung von etw. machen (während intellegere = geistig durchdringen, s. Spalding Quint. 11, 1, 45), mens nostra intelligentiaque capit, quae sit et beata natura et aeterna, Cic.: quod mentes eorum capere possent, Liv. – v. Pers., ne iudex eam orationem vel intellegere vel capere possit, Quint.: u. quem (senatum) qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepit, Liv.: quantum capio, soviel ich verstehe, Augustin. serm. 311, 2. – / Archaist. Form capso = cepero, Plaut. Bacch. 712: capsis = ceperis, Cic. or. 154 (wo falsch erklärt): capsit = ceperit, Plaut. Pseud. 1022. Acc. tr. 454 (vgl. Paul. ex Fest. 57, 15): capsimus = ceperimus, Plaut. rud. 304: cepet = cepit, Column. rostr. Duil. a. 167 a. Chr. im Corp. inscr. Lat. 3, 1420322: Imperf. capebat, Commodian. apol. 120.

    lateinisch-deutsches > capio [1]

  • 20 commendabilis

    commendābilis, e, Adi. m. Compar. (commendo), empfehlenswert, multa in eo (rege) et dexteritas et humanitas visa, quae commendabilia apud Africanum erant, die bei Afr. zur Empfehlung gereichten, Liv. – m. Ang. wodurch? durch Abl., (Perseus) multis caedibus infamis nec ullo commendabilis merito, Liv.: Pomponius novitate inventi a se operis c., Vell.: aviculae cantu commendabiles, Val. Max.

    lateinisch-deutsches > commendabilis

См. также в других словарях:

  • infamis — index disputable, disreputable Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • infamis — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mos I a. IIIa, Mc. infamissie, lm M. y || i {{/stl 8}}{{stl 7}} szlachcic skazany na infamię; człowiek wyjęty spod prawa <łac.> {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Infamis —         (лат. пользующийся дурной славой), в рим. праве лицо, утратившее уважение сограждан (вследствие наказания или бесчестных занятий, например актерской игры или сводничества) и потому огранич. в правах (например, лишенное пассивного… …   Словарь античности

  • infamis — m IV, DB. a, Ms. infamissie; lm M. y a. infamissi, DB. ów hist. «w dawnym prawie polskim: człowiek ukarany infamią» ‹łac.› …   Słownik języka polskiego

  • infamis — /infeymas/ In Roman law, a person whose right of reputation was diminished (involving the loss of some of the rights of citizenship) either on account of his infamous avocation or because of conviction for crime …   Black's law dictionary

  • infamis — /infeymas/ In Roman law, a person whose right of reputation was diminished (involving the loss of some of the rights of citizenship) either on account of his infamous avocation or because of conviction for crime …   Black's law dictionary

  • infamis — Of ill repute; infamous; disreputable …   Ballentine's law dictionary

  • majore pcena affectus quam legibus statuta est, non est infamis — /majoriy piyna afektas kwaem liyjabas statyuwta est, non est anfeymas/ One affected with a greater punishment than is provided by law is not infamous …   Black's law dictionary

  • majore pcena affectus quam legibus statuta est, non est infamis — /majoriy piyna afektas kwaem liyjabas statyuwta est, non est anfeymas/ One affected with a greater punishment than is provided by law is not infamous …   Black's law dictionary

  • repellitur a Sacramento infamis — /rapelatar ey saekramentow infeymas/ An infamous person is repelled or prevented from taking an oath …   Black's law dictionary

  • Majore poena affectus quam legibus statuta est, non est infamis — A person who undergoes a greater punishment than that fixed or established by law is not infamous …   Ballentine's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»