Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

infamia

  • 1 infamia

    infāmĭa, ae, f. (infamis], ill fame, ill report of a person or thing; bad repute, dishonor, disgrace, infamy (class.; cf.:

    ignominia, opprobrium): hominum immortalis est infamia,

    Plaut. Pers. 3, 1, 27:

    in infamiam populo ponere,

    id. Trin. 3, 3, 11:

    atque indignitas rei,

    Caes. B. G. 7, 56:

    haec res est mihi infamiae,

    Ter. And. 2, 6, 13:

    illa indicia senatoria operta dedecore et infamia,

    Cic. Clu. 22, 61:

    ignominiam et infamiam ferre,

    id. Tusc. 4, 20, 45:

    in summa infamia esse,

    Ter. Heaut. 2, 3, 18:

    flagrare infamiā,

    Cic. Att. 4, 18, 2:

    infamia notatur qui ab exercitu ignominiae causa dimissus erit,

    Dig. 3, 2, 1:

    ictus fustium infamiam non importat,

    ib. 3, 2, 22:

    aspergi,

    Nep. Alc. 3:

    urgeri,

    Cic. Verr. 1, 12, 36:

    ex infamia eripere,

    id. ib. 2, 3, 60, §

    140: de re aliqua infamiam capere,

    Hirt. B. G. 8, 30:

    colligere,

    Just. 3, 4:

    habere,

    Caes. B. G. 6, 22:

    irrogare alicui,

    Dig. 3, 2, 13:

    inferre,

    Cic. Lael. 18, 42:

    movere,

    Liv. 44, 25, 12:

    ferre alicui,

    Tac. A. 14, 22:

    sarcire,

    to repair, Caes. B. C. 3, 74:

    libellos ad infamiam alicujus edere,

    Suet. Aug. 55:

    trahere aliquid ad infamiam,

    to bring into disrepute, to give a bad name to a thing, Tac. A. 12, 4:

    Cacus Aventinae timor atque infamia silvae,

    Ov. F. 1, 551:

    saecli,

    disgrace of the age, id. M. 8, 97:

    pecuniae,

    the disgrace of avarice, Vell. 2, 33, 2:

    quid enim salvis infamia nummis?

    Juv. 1, 48.— Plur.:

    si ad paupertatem admigrant infamiae, Gravior paupertas fit,

    Plaut. Pers. 3, 1, 19; Tac. A. 4, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > infamia

  • 2 infamia

    īnfāmia, ae, f. (infamis), der üble Ruf, das üble Gerücht, worin ein Mensch od. eine Sache steht, u. die daraus entstehende Schande, der Schimpf, die Schmach (während ignominia die Beschimpfung, der mit Schande verbundene Verlust äußerer Ehre u. Ehrenzeichen), I) eig.: α) absol.: res est mihi infamiae, Ter.: in infamia esse, Ter.: infamiā aspergi, Nep.: infamiā flagrare, Cic.: infamiam capere, Hirt. b. G.: infamiam habere, Caes.: subire infamiae maculam, Iustin.: subire infamiam sempiternam, Cic.: infamiam inferre, Cic., od. movere, Liv., verursachen: infamiam delere, Cic.: infamiam sarcire, Caes. – Plur., Plaut. Pers. 347. Arnob. 6, 1: infamias subire, Tac. ann. 4, 33. – β) m. obj. Genet.: duarum legionum, der Schimpf wegen der beiden Legionen, Caes.: pecuniae, die Schmach, Schande (wegen) der Geldgier, Vell. 2, 33, 2. – II) meton., a) das Gefühl der Schmach, das Schmachgefühl, rubore et infamiā, im Scham- u. Schmachgefühle, Tac. hist. 4, 62. – b) von dem, der etwas in üblen Ruf setzt, Schimpf, Schande, infamia silvae, v. Kakus, Ov. fast. 1, 551: nostri infamia saecli, Ov. met. 8, 97. – / Nbf. infamium s. bes.

    lateinisch-deutsches > infamia

  • 3 infamia

    infamĭa, ae, f. [st2]1 [-] mauvaise réputation. [st2]2 [-] honte, opprobre, déshonneur, infamie, ignominie.    - infamiam alicui facere: jeter le discrédit sur qqn.    - infamiae esse, Ter.: être déshonorant.    - trahere aliquid ad infamiam, Tac. A. 12, 4: jeter le discrédit sur qqch.    - infamiam sarcire, Caes. B. C. 3, 74: effacer la honte.    - flagrare infamiâ, Cic. Att. 4, 18, 2: être couvert d'infamie.    - Cacus infamia silvae, Ov.: Cacus, honte de la forêt.
    * * *
    infamĭa, ae, f. [st2]1 [-] mauvaise réputation. [st2]2 [-] honte, opprobre, déshonneur, infamie, ignominie.    - infamiam alicui facere: jeter le discrédit sur qqn.    - infamiae esse, Ter.: être déshonorant.    - trahere aliquid ad infamiam, Tac. A. 12, 4: jeter le discrédit sur qqch.    - infamiam sarcire, Caes. B. C. 3, 74: effacer la honte.    - flagrare infamiâ, Cic. Att. 4, 18, 2: être couvert d'infamie.    - Cacus infamia silvae, Ov.: Cacus, honte de la forêt.
    * * *
        Infamia, infamiae. Terent. Mauvais bruit et renom de deshonneur, Diffame, Infamie, Esclandre.
    \
        - cauit ne vnquam infamiae Ea res sibi esset. Terent Qu'il ne fust deshonoré de cela.

    Dictionarium latinogallicum > infamia

  • 4 infamia

    īnfāmia, ae, f. (infamis), der üble Ruf, das üble Gerücht, worin ein Mensch od. eine Sache steht, u. die daraus entstehende Schande, der Schimpf, die Schmach (während ignominia die Beschimpfung, der mit Schande verbundene Verlust äußerer Ehre u. Ehrenzeichen), I) eig.: α) absol.: res est mihi infamiae, Ter.: in infamia esse, Ter.: infamiā aspergi, Nep.: infamiā flagrare, Cic.: infamiam capere, Hirt. b. G.: infamiam habere, Caes.: subire infamiae maculam, Iustin.: subire infamiam sempiternam, Cic.: infamiam inferre, Cic., od. movere, Liv., verursachen: infamiam delere, Cic.: infamiam sarcire, Caes. – Plur., Plaut. Pers. 347. Arnob. 6, 1: infamias subire, Tac. ann. 4, 33. – β) m. obj. Genet.: duarum legionum, der Schimpf wegen der beiden Legionen, Caes.: pecuniae, die Schmach, Schande (wegen) der Geldgier, Vell. 2, 33, 2. – II) meton., a) das Gefühl der Schmach, das Schmachgefühl, rubore et infamiā, im Scham- u. Schmachgefühle, Tac. hist. 4, 62. – b) von dem, der etwas in üblen Ruf setzt, Schimpf, Schande, infamia silvae, v. Kakus, Ov. fast. 1, 551: nostri infamia saecli, Ov. met. 8, 97. – Nbf. infamium s. bes.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > infamia

  • 5 īnfāmia

        īnfāmia ae, f    [infamis], ill fame, ill report, bad repute, dishonor, disgrace, infamy: rei, Cs.: ne infamiae Ea res sibi esset, T.: indicia operta infamiā: mendax, calumny, H.: infamiam ferre: infamiā aspergi, N.: se eripere ex infamiā: latro cinia nullam habent infamiam, Cs.: movere, L.: sarcire, repair, Cs.: quid enim salvis infamia nummis? Iu.—A reproach, disgrace: Cacus silvae, reproach, O.: nostri saecli, O.
    * * *
    disgrace, dishonor; infamy

    Latin-English dictionary > īnfāmia

  • 6 infamia

    infamia infamia, ae бесчестье, позор

    Латинско-русский словарь > infamia

  • 7 infamia

    infamia infamia, ae f дурная молва

    Латинско-русский словарь > infamia

  • 8 infamia

    īnfāmia, ae f. [ infamis ]
    1) дурная молва, бесславие, бесчестье Ter, Nep, C, Cs etc.
    trahere aliquid ad infamiam T — распустить о чём-л. дурные слухи
    2) срам, позор (i. nostri saeculi O)

    Латинско-русский словарь > infamia

  • 9 infamia

    1) позор, срам: infamare, опозоривать, обесславливать (1. 5 § 9. 1. 15 § 12. 25. 27 D. 47, 10. 1. 37 pr. eod. 1. 14 § 1 D. 48, 5. 1. 9. 10 C. 9, 35. 1. 7 pr. D. 4, 2. 1. 9 pr. D. 40, 2);

    infamatus s. infamis, опороченный, известный по: natio non infamata - magis infamis (1. 31 § 21 D. 21, 1).

    2) бесчестие, т. е. упадение гражданской чести, как последствие известных позорных действий;

    inf. наступала или в силу закона, или в силу судебного приговора (tit. D. 3, 2. C. 2, 12. 10, 57. cf. 1. 2 D. 1, 22. 1. 65 D. 47, 2. 1. 1. 7 D. 48, 1. 1. 8 D. 48, 2. 1. 1 pr. 1. 8 D. 48, 7. 1. 10 § 2 D. 48, 19. 1. 4 § 4 D. 49, 16. 1. 12 D. 50, 2. 1. 104 D. 50, 17. 1. 1 § 1 C. 1, 1);

    infamare, лишать кого гражданской чести (1. 66 pr. D. 23, 2. 1. 18 0. 2, 12).

    3) вообще=ignominia, turpitudo, стыд, напр. licet verbis edicti non. habeantur infames ita condemnati, re tamen ipsa et оpinione hominum non effugiunt infamiae notam (1. 2 pr. D. 37, 15. 1. 3 § 5 D. 22, 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > infamia

  • 10 infamia

    , ae f
      дурная молва, дурная слава; бесславие, позор

    Dictionary Latin-Russian new > infamia

  • 11 ardeo

    ardĕo, ēre, arsi, arsum    - intr., qqf. tr. -    - part. fut. arsurus Virg. En. 11, 77; Tib. 1, 1, 61; Ov. M. 2, 245; Liv. 25, 24, 14, etc. --- part. pass. arsus, Plin.-Val. 2, 9 --- parf. arduerint Cil. 6, 2107. [st1]1 [-] être enflammé, être brûlé, être en feu.    - ardet bello Syria, Cic.: la Syrie est en feu.    - ardentes faces, Cic. Tusc. 5, 76: torches en feu.    - domus ardebat Cic. Dom. 62: la maison brûlait.    - ardet Ucalegon, Virg. En. 2, 311: Ucalégon [le palais d'Ucalégon] est en feu.    - ardentes laminae, Cic. Verr. 5, 163: lames de fer rougies.    - caput arsisse Servio Tullio dormienti, Cic. Div. 1, 121: [on raconte] que la tête de Servius Tullius, pendant qu'il dormait, fut entourée de flammes. [st1]2 [-] briller, étinceler, resplendir.    - campi armis ardent, Virg. En. 11, 602: la plaine flamboie de l'éclat des armes.    - ardet apex capiti, Virg. En. 10, 270: le cimier étincelle sur sa tête.    - ardebant oculi, Cic. Verr. 5, 161: ses yeux étincelaient (flamboyaient). [st1]3 [-] être consumé, être dévoré, être tourmenté, souffrir violemment.    - ardebat Domitianus et crudelitatis et iniquitatis infamiā, Plin. Ep. 4: Domitien était tourmenté par l'infamie que lui valaient sa cruauté et son injustice.    - podagrae doloribus ardere, Cic. Fin. 5, 94: être tourmenté par les douleurs de la goutte. [st1]4 [-] brûler (d'une passion), être transporté par un sentiment violent, être enflammé; brûler d'amour.    - ardere Galliam, Caes. BG. 5, 29, 4: [il disait] que la Gaule était en feu [que les passions étaient allumées en Gaule].    - ut non solum incendere judicem, sed ipse ardere videaris, Cic. de Or. 2, 188: tellement que tu parais non seulement enflammer les juges, mais être toi-même embrasé du même feu.    - cupiditate libertatis ardere, Cic. Phil. 10, 14: brûler du désir de la liberté.    - odio ardere, Cic. Phil. 4, 4: brûler de haine.    - dolore, irā ardere, Cic. Att. 2, 19, 5: être transporté de dépit, de colère.    - mais ardere invidiā, Cic. de Or. 3, 8; Liv. 5, 11, 4: être la proie (être en butte) à la haine, à la malveillance.    - ardere infamiā, Plin. 4, 11, 4: être en butte à la réprobation.    - arsit Atrides virgine raptā, Hor. O. 2, 4, 7: le fils d'Atrée brûla pour une vierge prisonnière.    - ardere in virgine, Ov. M. 9, 725: brûler pour une vierge.    - avec ad + gérongif animi ad ulciscendum ardebant, Caes. BG. 6, 34, 7: les esprits brûlaient de se venger.    - avec inf. persequi Jugurtham animo ardebat, Sall. J. 39, 5: il brûlait de poursuivre Jugurtha.    - ardet in arma, Virg. En. 12, 71: il brûle de combattre.    - avec acc. Corydon ardebat Alexin, Virg. B, 2, 1: Corydon brûlait d'amour pour Alexis.    - arsisti aliam, Virg.: tu as brûlé pour une autre.    - Thestylon Aulus amat sed nec minus ardet Alexin, Mart. 8, 63: Aulus aime Thestyle et n'en brûle pas moins pour Alexis.    - cf. Hor. O. 4, 9, 13; Gell. 6, 8, 3. [st1]5 [-] abs. s'enflammer, se déchaîner, être à son paroxysme.    - ardet ambitus, Cic.: la brigue se déchaîne, la brigue est à son paroxysme.    - cum arderet acerrime conjuratio, Cic. Sull. 53: alors que la conjuration était dans son feu le plus vif.    - cum maxime furor arderet Antoni, Phil. 3, 3: alors que la démence d'Antoine était à son paroxysme.    - omnium in illum odia civium ardebant desiderio mei, Cic. Mil. 39: la haine de tous les citoyens était allumée contre lui par le regret de mon absence.    - dolor ossibus ardet, Virg. En. 9, 65: le dépit porte son feu jusque dans la moelle de ses os.
    * * *
    ardĕo, ēre, arsi, arsum    - intr., qqf. tr. -    - part. fut. arsurus Virg. En. 11, 77; Tib. 1, 1, 61; Ov. M. 2, 245; Liv. 25, 24, 14, etc. --- part. pass. arsus, Plin.-Val. 2, 9 --- parf. arduerint Cil. 6, 2107. [st1]1 [-] être enflammé, être brûlé, être en feu.    - ardet bello Syria, Cic.: la Syrie est en feu.    - ardentes faces, Cic. Tusc. 5, 76: torches en feu.    - domus ardebat Cic. Dom. 62: la maison brûlait.    - ardet Ucalegon, Virg. En. 2, 311: Ucalégon [le palais d'Ucalégon] est en feu.    - ardentes laminae, Cic. Verr. 5, 163: lames de fer rougies.    - caput arsisse Servio Tullio dormienti, Cic. Div. 1, 121: [on raconte] que la tête de Servius Tullius, pendant qu'il dormait, fut entourée de flammes. [st1]2 [-] briller, étinceler, resplendir.    - campi armis ardent, Virg. En. 11, 602: la plaine flamboie de l'éclat des armes.    - ardet apex capiti, Virg. En. 10, 270: le cimier étincelle sur sa tête.    - ardebant oculi, Cic. Verr. 5, 161: ses yeux étincelaient (flamboyaient). [st1]3 [-] être consumé, être dévoré, être tourmenté, souffrir violemment.    - ardebat Domitianus et crudelitatis et iniquitatis infamiā, Plin. Ep. 4: Domitien était tourmenté par l'infamie que lui valaient sa cruauté et son injustice.    - podagrae doloribus ardere, Cic. Fin. 5, 94: être tourmenté par les douleurs de la goutte. [st1]4 [-] brûler (d'une passion), être transporté par un sentiment violent, être enflammé; brûler d'amour.    - ardere Galliam, Caes. BG. 5, 29, 4: [il disait] que la Gaule était en feu [que les passions étaient allumées en Gaule].    - ut non solum incendere judicem, sed ipse ardere videaris, Cic. de Or. 2, 188: tellement que tu parais non seulement enflammer les juges, mais être toi-même embrasé du même feu.    - cupiditate libertatis ardere, Cic. Phil. 10, 14: brûler du désir de la liberté.    - odio ardere, Cic. Phil. 4, 4: brûler de haine.    - dolore, irā ardere, Cic. Att. 2, 19, 5: être transporté de dépit, de colère.    - mais ardere invidiā, Cic. de Or. 3, 8; Liv. 5, 11, 4: être la proie (être en butte) à la haine, à la malveillance.    - ardere infamiā, Plin. 4, 11, 4: être en butte à la réprobation.    - arsit Atrides virgine raptā, Hor. O. 2, 4, 7: le fils d'Atrée brûla pour une vierge prisonnière.    - ardere in virgine, Ov. M. 9, 725: brûler pour une vierge.    - avec ad + gérongif animi ad ulciscendum ardebant, Caes. BG. 6, 34, 7: les esprits brûlaient de se venger.    - avec inf. persequi Jugurtham animo ardebat, Sall. J. 39, 5: il brûlait de poursuivre Jugurtha.    - ardet in arma, Virg. En. 12, 71: il brûle de combattre.    - avec acc. Corydon ardebat Alexin, Virg. B, 2, 1: Corydon brûlait d'amour pour Alexis.    - arsisti aliam, Virg.: tu as brûlé pour une autre.    - Thestylon Aulus amat sed nec minus ardet Alexin, Mart. 8, 63: Aulus aime Thestyle et n'en brûle pas moins pour Alexis.    - cf. Hor. O. 4, 9, 13; Gell. 6, 8, 3. [st1]5 [-] abs. s'enflammer, se déchaîner, être à son paroxysme.    - ardet ambitus, Cic.: la brigue se déchaîne, la brigue est à son paroxysme.    - cum arderet acerrime conjuratio, Cic. Sull. 53: alors que la conjuration était dans son feu le plus vif.    - cum maxime furor arderet Antoni, Phil. 3, 3: alors que la démence d'Antoine était à son paroxysme.    - omnium in illum odia civium ardebant desiderio mei, Cic. Mil. 39: la haine de tous les citoyens était allumée contre lui par le regret de mon absence.    - dolor ossibus ardet, Virg. En. 9, 65: le dépit porte son feu jusque dans la moelle de ses os.
    * * *
        Ardeo, ardes, arsi, arsum, ardere. Virgil. Ardre, ou ardoir, brusler.
    \
        Ardere, actiua significatione, pro Adurere. Virg. Brusler quelque chose.
    \
        Ardere. Virg. Resplendir, Reluire.
    \
        Ardent oculi. Cic. Les yeulx luy estincellent.
    \
        Ardere. Virgil. Estre fort actif, Estre aspre et ardant à faire quelque chose.
    \
        Ardeo te videre. Pli. iunior. Je desire fort de te veoir, Je brusle de desir, etc. J'endesve de te veoir.
    \
        Ardere aliquem. Virg. Aimer aucun oultre mesure, Brusler d'amour.
    \
        Ex aequo ardere. Ouid. S'entraimer esgalement.
    \
        Ardere in virgines. Ouid. Aimer une pucelle.
    \
        Foeliciter ardere. Ouid. Aimer heureusement, Estre heureux en amours.
    \
        Ardebat amore illius hospitae. Cic. Il brusloit d'amour.
    \
        Ardere. Virg. Estre fort courroucé.
    \
        Ardere. Virg. Estre emflambé.
    \
        Auaritia ardere. Cic. Brusler d'avarice.
    \
        Quum cuncta bello arderent. Li. La guerre estant par tout allumee.
    \
        Conscientia ardere. Cic. Estre fort troublé, se sentant estre coulpable de quelque chose.
    \
        Cupiditate Cic. Fort convoiter.
    \
        Podagrae doloribus. Cic. Estre grandement vexé ou travaillé des gouttes.
    \
        Flagitio. Plaut. Estre attainct et convaincu d'un grand forfaict.
    \
        Iracundia. Terent. Estre fort courroucé.
    \
        Quum arderent inuidia Patres. Liu. Estant grandement blasmez et hais.
    \
        Ardens odio vestri. Cic. Vous hayant en grande haine.
    \
        Omnia in illum odia ciuium ardebant desyderio mei. Cic. Le desir qu'on avoit de moy, avoit enflambé la haine de tous à l'encontre de luy.

    Dictionarium latinogallicum > ardeo

  • 12 flagro

    flagro, āvī, ātum, āre (vgl. griech. φλέγω, ahd. blecchazen, blitzen), I) intr. flackern, flammen, lodern, A) eig.: 1) brennen, onerariae flagrantes, Cic.: telum flagrans, Blitz, Verg.: prägn., arae flagrantes, brennende Altäre, Ov. – 2) glühen, flammen, funkeln, flagrant lumina nymphae, Ov.: flagrant ac micant oculi (des Zornigen), Sen.: m. Akk., oculi mite quiddam, sed nihilominus vivido igne flagrantes, mild strahlende und dennoch in lebhaftem Feuer erglänzende, Sen. ep. 115, 4. – B) übtr., gleichs. brennen, lodern, a) v. konkr. Subjj., bes. v. Pers.: α) von einem Übel: Italia flagrans bello, wo die Kriegsflamme lodert, Cic.: cum omnia bello flagrarent, überall die Kriegsflamme loderte, Liv.: convivia, quae domesticis stupris flagitiisque flagrabunt, bei den Gelagen werden Unzucht und schandbare Lüste in ihrer ganzen Glut herrschen, Cic.: infamiā, in sehr schlechtem Rufe stehen, Cic.: maiore adhuc ac turpiore infamiā, sich viel Schlimmeres u. Schändlicheres nachsagen lassen müssen, Suet.: rumore malo, Hor.: invidiā et infamiā non recenti, sed vetere ac diuturnā, Cic.: invidiā propter interitum C. Gracchi, Cic.: inopiā et cupidinibus, von Mangel u. üblen Begierden geplagt sein, Sall. fr.: pravo amore, Sen. – β) von (vor) einer Leidenschaft brennen, glühen, cupiditate, desiderio, amore, odio, studio dicendi, Cic.: mirabili pugnandi cupiditate, Nep.: irā, Sen.: libidinibus in mulieres, Suet.: eximio litterarum amore, für die W. begeistert sein (schwärmen), Quint.: recentibus praeceptorum studiis flagrans, noch begeistert von den frischen Eindrücken, die jene Lehren auf dich gemacht, Cic. – m. Acc. resp., flagrans amor Heben, glühend für usw., Prop. 1, 13, 23. – m. folg. Infin., brennen vor Begierde zu usw., comitari, Stat. Theb. 10, 221: elidere caput, Claud. in Rufin. 2, 433: ire in aciem, Tac. hist. 2, 46: m. folg. Acc. u. Infin., Stilichone augeri curules, Claud. de cons. Stil. 2, 265. – b) v. Zuständen u. Affekten, die in ihrer ganzen Stärke sich zeigen, flagrante adhuc Poenorum bello, wie wohl der pun. Kr. noch in vollem Gange war, Tac.: flagrante etiamtum libertate, wo der Geist der Freiheit noch lebte, Tac.: ut cuiusque studium flagrabat, wie eines jeden Neigung aufloderte, Sall.: flagrabant vitia libidinis apud illum, loderten in ihm, Cic. – II) tr. jmd. zur Liebe entzünden, miseram patri flagrabat Elissam, Stat. silv. 5, 2, 120 zw. (Heinsius u. Bährens flammabat).

    lateinisch-deutsches > flagro

  • 13 flagro

    flăgro, āre, āvi, ātum - intr. -    - voir flagrans [st1]1 [-] brûler, être en feu. --- Cic. Div. 1, 69.    - fig. Italiam flagraturam bello intelligo, Cic. Att. 7, 17, 4: je vois que la guerre mettra l'Italie en feu. [st1]2 [-] être animé [d'une passion]; brûler de.    - flagrare desiderio, Cic. Att. 5, 11, 1: être rongé par le regret.    - flagrare amore, Cic. Tusc. 4, 71: brûler d'amour.    - flagrare odio, Cic.: être animé par la haine, détester.    - flagrare + inf.: désirer ardemment, brûler de. --- Stat. Th. 3, 118.    - ire in aciem flagrabant, Tac.: ils brûlaient d'aller au combat.    - flagrare studio alicujus rei: brûler de zèle pour qqch. [st1]3 [-] fig. être la proie de.    - flagrare infamiā, Cic. Att. 4, 18, 2: être couvert d'infamie.    - convivia, quae flagitiis flagrabunt, Cic. Verr. 4, 71: festins où se déchaînera la débauche.    - flagrare amentiā, Cic.: être furieux.    - flagrare rumore malo, Hor.: être en butte aux mauvais propos, avoir une mauvaise réputation.    - flagrare inopiā, Sall.: être dévoré de misère. [st1]4 [-] en parl. de ch. être ardent.    - ut cujusque studium flagrabat, Sall. C. 14, 6: suivant le goût ardent (la passion) de chacun.    - flagrabant vitia libidinis apud illum, Cic. Cael. 12: les vices du libertinage avaient chez lui l'ardeur de la flamme.    - flagrante adhuc libertate, Tac.: la liberté vivant encore dans leurs âmes.    - flagrant oculi, Sen. Ir. 1, 1, 4: les yeux s'enflamment. [st1]4 [-] enflammer d'amour. - tr. - miseram patri flagrabat Elissam, *Stat. S. 5, 2, 120: (Ascagne) enflammait pour son père (Enée) le coeur de la malheureuse Elissa.
    * * *
    flăgro, āre, āvi, ātum - intr. -    - voir flagrans [st1]1 [-] brûler, être en feu. --- Cic. Div. 1, 69.    - fig. Italiam flagraturam bello intelligo, Cic. Att. 7, 17, 4: je vois que la guerre mettra l'Italie en feu. [st1]2 [-] être animé [d'une passion]; brûler de.    - flagrare desiderio, Cic. Att. 5, 11, 1: être rongé par le regret.    - flagrare amore, Cic. Tusc. 4, 71: brûler d'amour.    - flagrare odio, Cic.: être animé par la haine, détester.    - flagrare + inf.: désirer ardemment, brûler de. --- Stat. Th. 3, 118.    - ire in aciem flagrabant, Tac.: ils brûlaient d'aller au combat.    - flagrare studio alicujus rei: brûler de zèle pour qqch. [st1]3 [-] fig. être la proie de.    - flagrare infamiā, Cic. Att. 4, 18, 2: être couvert d'infamie.    - convivia, quae flagitiis flagrabunt, Cic. Verr. 4, 71: festins où se déchaînera la débauche.    - flagrare amentiā, Cic.: être furieux.    - flagrare rumore malo, Hor.: être en butte aux mauvais propos, avoir une mauvaise réputation.    - flagrare inopiā, Sall.: être dévoré de misère. [st1]4 [-] en parl. de ch. être ardent.    - ut cujusque studium flagrabat, Sall. C. 14, 6: suivant le goût ardent (la passion) de chacun.    - flagrabant vitia libidinis apud illum, Cic. Cael. 12: les vices du libertinage avaient chez lui l'ardeur de la flamme.    - flagrante adhuc libertate, Tac.: la liberté vivant encore dans leurs âmes.    - flagrant oculi, Sen. Ir. 1, 1, 4: les yeux s'enflamment. [st1]4 [-] enflammer d'amour. - tr. - miseram patri flagrabat Elissam, *Stat. S. 5, 2, 120: (Ascagne) enflammait pour son père (Enée) le coeur de la malheureuse Elissa.
    * * *
        Flagro, flagras, flagrare. Plin. Ardoir.
    \
        Flagrare libidinibus, per translationem. Sueton. Brusler de paillardise.
    \
        Flagrare amentia. Cic. Estre du tout hors du sens et sans raison, Estre espris de folie, et estre si insensé, que plus on ne peult.
    \
        Amore. Cic. Brusler d'amour.
    \
        Flagrat bello tota Italia. Cic. Toute l'Italie est pleine de guerre, Elle brusle de guerre, Est embrasee de guerre.
    \
        Flagrare gratia. Tacit. Estre fort en bonne grace.
    \
        Infamia. Cic. Estre fort mal renommé.
    \
        Inopia et cupiditatibus. Sallust. Estre en grande povreté.
    \
        Inuidia. Cic. Estre fort hay.
    \
        Odio alicuius rei. Plinius. Brusler de mal talent qu'on ha contre quelque chose.
    \
        Flagrant mutuo odio mugil et lupus. Plin. S'entrehayent fort.
    \
        Rumore malo flagrare. Horat. Avoir fort mauvais bruit.
    \
        Studiis. Cic. Estre fort ardant aux estudes.
    \
        Vt cuiusque studium ex aetate flagrabat. Sallust. Selon ce que un chascun estoit fort addonné à quelque chose.
    \
        Flagrant conuiuia stupris et flagitiis. Cic. Ardent et sont embrasez.

    Dictionarium latinogallicum > flagro

  • 14 flagro

    flagro, āvī, ātum, āre (vgl. griech. φλέγω, ahd. blecchazen, blitzen), I) intr. flackern, flammen, lodern, A) eig.: 1) brennen, onerariae flagrantes, Cic.: telum flagrans, Blitz, Verg.: prägn., arae flagrantes, brennende Altäre, Ov. – 2) glühen, flammen, funkeln, flagrant lumina nymphae, Ov.: flagrant ac micant oculi (des Zornigen), Sen.: m. Akk., oculi mite quiddam, sed nihilominus vivido igne flagrantes, mild strahlende und dennoch in lebhaftem Feuer erglänzende, Sen. ep. 115, 4. – B) übtr., gleichs. brennen, lodern, a) v. konkr. Subjj., bes. v. Pers.: α) von einem Übel: Italia flagrans bello, wo die Kriegsflamme lodert, Cic.: cum omnia bello flagrarent, überall die Kriegsflamme loderte, Liv.: convivia, quae domesticis stupris flagitiisque flagrabunt, bei den Gelagen werden Unzucht und schandbare Lüste in ihrer ganzen Glut herrschen, Cic.: infamiā, in sehr schlechtem Rufe stehen, Cic.: maiore adhuc ac turpiore infamiā, sich viel Schlimmeres u. Schändlicheres nachsagen lassen müssen, Suet.: rumore malo, Hor.: invidiā et infamiā non recenti, sed vetere ac diuturnā, Cic.: invidiā propter interitum C. Gracchi, Cic.: inopiā et cupidinibus, von Mangel u. üblen Begierden geplagt sein, Sall. fr.: pravo amore, Sen. – β) von (vor) einer Leidenschaft brennen, glühen, cupiditate, desiderio, amore, odio, studio dicendi,
    ————
    Cic.: mirabili pugnandi cupiditate, Nep.: irā, Sen.: libidinibus in mulieres, Suet.: eximio litterarum amore, für die W. begeistert sein (schwärmen), Quint.: recentibus praeceptorum studiis flagrans, noch begeistert von den frischen Eindrücken, die jene Lehren auf dich gemacht, Cic. – m. Acc. resp., flagrans amor Heben, glühend für usw., Prop. 1, 13, 23. – m. folg. Infin., brennen vor Begierde zu usw., comitari, Stat. Theb. 10, 221: elidere caput, Claud. in Rufin. 2, 433: ire in aciem, Tac. hist. 2, 46: m. folg. Acc. u. Infin., Stilichone augeri curules, Claud. de cons. Stil. 2, 265. – b) v. Zuständen u. Affekten, die in ihrer ganzen Stärke sich zeigen, flagrante adhuc Poenorum bello, wie wohl der pun. Kr. noch in vollem Gange war, Tac.: flagrante etiamtum libertate, wo der Geist der Freiheit noch lebte, Tac.: ut cuiusque studium flagrabat, wie eines jeden Neigung aufloderte, Sall.: flagrabant vitia libidinis apud illum, loderten in ihm, Cic. – II) tr. jmd. zur Liebe entzünden, miseram patri flagrabat Elissam, Stat. silv. 5, 2, 120 zw. (Heinsius u. Bährens flammabat).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > flagro

  • 15 flagro

    flā̆gro, āvi, ātum, 1, v. n. [root in Sanscr. brag-, to glow; Gr. phlegô, phlegethô, phlox; Lat. fulgeo, fulgur, fulmen, flamma, flamen, fulvus; Angl.-Sax. blāc, pale; Germ. bleich; connected with flagito, flagitium, etc., by Corss. Ausspr. 1, 398], to flame, blaze, burn (class.; trop. signif. most freq.; not in Caes.; syn.: ardeo, deflagro, caleo, ferveo, etc.).
    I.
    Lit.:

    flagrantes onerariae,

    Cic. Div. 1, 32, 69:

    crinemque flagrantem excutere,

    Verg. A. 2, 685:

    flagrabant ignes,

    Ov. F. 6, 439:

    intima pars hominum vero flagrabat ad ossa,

    Lucr. 6, 1168:

    flocci molles et sine oleo flagrant,

    Plin. 16, 7, 10, § 28:

    ut flagret (carbo),

    id. 33, 13, 57, § 163.—
    II.
    Trop., sc. according as the notion of heat or of the pain produced by burning predominates (cf. flamma, II.).
    A.
    To be inflamed with passion (in a good and a bad sense), to blaze, glow, burn, be on fire, to be violently excited, stirred, provoked. —With abl.:

    non dici potest, quam flagrem desiderio urbis,

    Cic. Att. 5, 11, 1; so,

    desiderio tui,

    id. ib. 7, 4, 1:

    dicendi studio,

    id. de Or. 1, 4, 14; cf.:

    eximio litterarum amore, Quint. prooem. § 6: mirabili pugnandi cupiditate,

    Nep. Milt. 5, 1:

    cupiditate atque amentia,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 75; cf. id. Clu. 5, 12:

    amore,

    id. Tusc. 4, 33, 71; Hor. Epod. 5, 81; cf.:

    cupidine currus,

    Ov. M. 2, 104:

    libidinibus in mulieres,

    Suet. Gramm. 23:

    odio,

    Cic. de Or. 2, 45, 190:

    totam Italiam flagraturam bello intelligo,

    id. Att. 7, 17, 4:

    bello flagrans Italia,

    id. de Or. 3, 2, 8:

    convivia quae domesticis stupris flagitiisque flagrabunt,

    id. Verr. 2, 4, 32, § 71.— Absol.:

    flagrabant vitia libidinis apud illum,

    id. Cael. 5, 12; cf.:

    uti cujusque studium ex aetate flagrabat,

    Sall. C. 14, 6.— Poet. with acc. of respect, to love:

    caelestem flagrans amor Herculis Heben,

    Prop. 1, 13, 23:

    Cerberus et diris flagrat latratibus ora,

    Verg. Cul. 220.—
    * 2.
    Poet. as a v. a., to inflame with passion:

    Elisam,

    Stat. S. 5, 2, 120.—
    B.
    To be greatly disturbed, annoyed, vexed; to suffer:

    consules flagrant infamiā,

    Cic. Att. 4, 18, 2; cf.:

    invidiā et infamiā,

    id. Verr. 1, 2, 5:

    invidiā,

    id. Clu. 49, 136; id. Sest. 67, 140: Tac. A. 13, 4; Plin. Ep. 9, 13, 21; Suet. Aug. 27; id. Galb. 16:

    infamiā,

    id. Caes. 52; id. Tib. 44:

    rumore malo,

    Hor. S. 1, 4, 125;

    ignominiā et pudore,

    Flor. 2, 18:

    inopiā et cupidinibus,

    Sall. Or. Philipp. p. 220 ed. Gerl.—Hence, flā̆grans, antis, P. a., flaming, blazing, burning, glowing.
    A.
    Lit.: fulmen, Varr. Atacin. ap. Quint. 1, 5, 18; cf.

    telum,

    Verg. G. 1, 331:

    flagrantis hora Caniculae,

    Hor. C. 3, 13, 9; cf.:

    flagrantissimo aestu,

    Liv. 44, 36, 7:

    genae,

    Verg. A. 12, 65:

    oscula,

    Hor. C. 2, 12, 25.—
    2.
    Transf., of color, glittering, shining:

    (Aeneas) Sidereo flagrans clipeo et caelestibus armis,

    Verg. A. 12, 167:

    redditur extemplo flagrantior aethere lampas (i. e. sol),

    Sil. 12, 731.—
    B.
    Trop., glowing with passion, ardent, eager, vehement:

    oratoria studia quibus etiam te incendi, quamquam flagrantissimum acceperam,

    Cic. Fat. 2, 3:

    non mediocris orator, sed et ingenio peracri et studio flagranti,

    id. de Or. 3, 61, 230:

    recentibus praeceptorum studiis flagrans,

    id. Mur. 31, 65:

    flagrans, odiosa, loquacula, Lampadium fit,

    flickering, restless, Lucr. 4, 1165:

    in suis studiis flagrans cupiditas,

    Cic. Tusc. 4, 19, 44:

    flagrantissima flagitia, adulteria,

    Tac. A. 14, 51:

    flagrantissimus amor,

    Plin. Ep. 6, 8, 2:

    Nero flagrantior in dies amore Poppaeae,

    Tac. A. 14, 1; id. H. 4, 39:

    Othonis flagrantissimae libidines,

    id. ib. 2, 31; Val. Max. 8, 14 ext. 3:

    studia plebis,

    Tac. A. 2, 41 fin.:

    aeger et flagrans animus,

    id. ib. 3, 54:

    flagrantior aequo Non debet dolor esse viri,

    Juv. 13, 11: adhuc flagranti crimine comprehensi, i. e. in the very act, Cod. Just. 9, 13, 1.—Hence, flā̆granter, adv., ardently, vehemently, eagerly (post-Aug.):

    Germani exarsere flagrantius,

    Amm. 31, 10, 5:

    flagrantius amare,

    Fronto, Ep. ad Anton. 2 ed. Mai.:

    flagrantissime cupĕre,

    Tac. A. 1, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > flagro

  • 16 attingo

    attingo (adtingo), ĕre, tĭgi, tactum [ad + tango] - tr. - [st2]1 [-] toucher à, toucher, porter la main sur, atteindre. [st2]2 [-] arriver vers, aborder; être contigu à, confiner à. [st2]3 [-] au fig. toucher, atteindre, faire impression sur. [st2]4 [-] s'occuper de, s'appliquer à, toucher, aborder (un sujet). [st2]5 [-] tenir à, avoir rapport à, approcher de, concerner.    - pedibus terram attingere, Nep. Eum. 5, 5: toucher la terre de ses pieds.    - Asiam attingere, Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8: toucher le sol de l'Asie.    - poeticam attigit: il s'occupa de poésie.    - caelum digito attingere, Cic.: être au comble de la joie.    - digitis extremis attingere, Cic.: toucher du bout des doigts.
    * * *
    attingo (adtingo), ĕre, tĭgi, tactum [ad + tango] - tr. - [st2]1 [-] toucher à, toucher, porter la main sur, atteindre. [st2]2 [-] arriver vers, aborder; être contigu à, confiner à. [st2]3 [-] au fig. toucher, atteindre, faire impression sur. [st2]4 [-] s'occuper de, s'appliquer à, toucher, aborder (un sujet). [st2]5 [-] tenir à, avoir rapport à, approcher de, concerner.    - pedibus terram attingere, Nep. Eum. 5, 5: toucher la terre de ses pieds.    - Asiam attingere, Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8: toucher le sol de l'Asie.    - poeticam attigit: il s'occupa de poésie.    - caelum digito attingere, Cic.: être au comble de la joie.    - digitis extremis attingere, Cic.: toucher du bout des doigts.
    * * *
        Attingo, attingis, attigi, pe. cor. attactum, attingere. Virg. Attaindre, ou toucher tant soit peu, Attoucher.
    \
        Ne me attingas sceleste. Terent. Meschant, ne t'approche point pour me toucher.
    \
        Nihil attingit ad rem. Plaut. Cela ne fait rien au propos.
    \
        Attingit te haec res. Cic. Cela te touche.
    \
        Locus qui attingit in naturam humanam. Cic. Qui parle, ou Traicte de la nature humaine.
    \
        Haec non attingunt nomen legis. Cic. N'approchent point, et ne meritent en rien d'estre appelez loix.
    \
        Attingit me sanguine, vel cognatione. Pli. iunior. Liu. Il est mon parent.
    \
        Attingere summa necessitudine aliquem. Cic. Estre tresprochain parent et familier à quelcun.
    \
        Attingere aliquem suspicione. Cic. Souspeconner aucun de quelque cas.
    \
        Attingere rem aliquam suspicione. Cic. Venir à la cognoissance de quelque chose par souspecon, et la comprendre.
    \
        Attingit eum haec infamia. Liu. Cest infamie le touche, Il est diffamé de cela.
    \
        Erant perpauci, quos ea infamia attingeret. Liu. Qui estoyent attains de ceste mauvaise renommee, Entachez de ce cas.
    \
        Attingere senectutem. Colum. Venir à vieillesse.
    \
        Attingere leuiter studia. Suet. Estudier tellement quellement.
    \
        Attingere forum. Cic. Commencer à hanter et frequenter les jugemens et le public.
    \
        Attingere rem aliquam. Ci. Traicter quelque chose legierement, En faire briefve mention.
    \
        Voce tantum attigi legum initium et iudicii. Cic. Je ne fey que nommer la loy.
    \
        Attingere res gestas versibus. Cic. Commencer à escrire histoires en vers.
    \
        Ad verbum rem attingere. Cic. Appeler la chose, ou la nommer par nom qui luy appartient.
    \
        Singulatim vnamquanque rem attingere. Cic. Par le menu.
    \
        Summatim attingere. Lucret. Sommairement.
    \
        Attingere oram aliquam, siue regionem. Cic. Estre tenant ou aboutissant à quelque contree, region, terre, ou rue, Estre voisin.
    \
        Attigit Britanniam. Caesar. Il arriva en Angleterre.
    \
        Si qua te attingit cura. Cic. Si tu en as aucun soing, Si t'en chault aucunement.
    \
        Attingere caelum digito se putant nostri principes, si mulli barbati in piscinis sint, qui ad manus accedant. Cic. Nos princes s'estiment tenir Dieu par les pieds, Ils pensent estre Dieux, et estre plus heureux que tous les autres, si, etc.
    \
        Attingere aliquem. Ci. Parler ou faire mention d'aucun, le nommer.
    \
        Attingere extremis digitis aliquod genus vitae. Cic. Suyvre quelque peu une maniere de vivre.
    \
        Attingi dolore. Cic. Estre attainct de douleur, ou desplaisir.
    \
        Attingit eum inuidia. Cic. Il est blasmé, et en male grace.

    Dictionarium latinogallicum > attingo

  • 17 opertus

    [st1]1 [-] ŏpertus, a, um: part. passé de operio. - [abcl][b]a - couvert, caché; dissimulé, secret. - [abcl]b - accablé de, chargé de. - [abcl]c - clos, fermé.[/b]    - operto capite esse, Cic.: avoir la tête couverte.    - infamiā opertus, Tac.: couvert d'infamie.    - opertum, i, n.: - [abcl]a - lieu retiré, lieu fermé (aux profanes), sanctuaire. - [abcl]b - secret, mystère.    - in operto esse, Cic.: se tenir caché, ne pas paraître en public.    - operta telluris, Virg.: les entrailles de la terre.    - Apollinis operta, Cic.: les oracles obscurs d'Apollon.    - opertum bonae deae, Cic.: lieu retiré, réservé aux mystères de la Bonne Déesse. [st1]2 [-] ŏpertŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - action de couvrir. - [abcl]b - voile.[/b]
    * * *
    [st1]1 [-] ŏpertus, a, um: part. passé de operio. - [abcl][b]a - couvert, caché; dissimulé, secret. - [abcl]b - accablé de, chargé de. - [abcl]c - clos, fermé.[/b]    - operto capite esse, Cic.: avoir la tête couverte.    - infamiā opertus, Tac.: couvert d'infamie.    - opertum, i, n.: - [abcl]a - lieu retiré, lieu fermé (aux profanes), sanctuaire. - [abcl]b - secret, mystère.    - in operto esse, Cic.: se tenir caché, ne pas paraître en public.    - operta telluris, Virg.: les entrailles de la terre.    - Apollinis operta, Cic.: les oracles obscurs d'Apollon.    - opertum bonae deae, Cic.: lieu retiré, réservé aux mystères de la Bonne Déesse. [st1]2 [-] ŏpertŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - action de couvrir. - [abcl]b - voile.[/b]
    * * *
        Opertus, Particip. vt Montes operti arbore. Ouid. Couverts.
    \
        Operti praeda. Plin. iunior. Couverts et chargez.
    \
        Vt capite operto sit. Cic. Qu'il ait la teste couverte.
    \
        Opertis oculis aliquid facere. Seneca. Ses yeulx cloz et fermez.
    \
        In operto esse. Cic. Estre à couvert, Estre enfermé en sa maison, et ne hanter point.

    Dictionarium latinogallicum > opertus

  • 18 timor

    tĭmŏr, ōris, m. [st2]1 [-] crainte, appréhension, effroi, peur. [st2]2 [-] crainte religieuse. [st2]3 [-] objet de crainte, crainte.    - timor ne + subj.: la crainte que.    - timor ne frumentum deficiat: la crainte de voir le blé manquer.    - timor + prop. inf.: la crainte que.    - in timore civitas fuit, obsides captivosque Poenorum ea moliri, Liv. 32, 26, 16: la cité craignit que des otages et des prisonniers de guerre eussent trempé dans ce complot des Carthaginois.    - alicui res timori est: une chose cause de la crainte à qqn.    - facere (injicere) timorem alicui: inspirer de la crainte à qqn.    - esse in magno timore: éprouver de grandes craintes.    - timor de illo meus: ma crainte pour lui, la crainte que j'éprouve pour lui.    - e timore se colligere: se remettre de sa peur.    - timorem omittere, Cic.: cesser de craindre.    - Cacus Aventinae timor atque infamia silvae, Ov. F. 1, 551: Cacus, la crainte et la honte des forêts de l'Aventin.    - magnus uterque timor latronibus, Hor. S. 1, 4, 67: (jurisconsultes) tous deux la terreur des brigands.    - timores, Stat. S. 3, 2, 80: ceux pour qui l'on craint.    - Timor, oris, m.: la Crainte (personnifiée).
    * * *
    tĭmŏr, ōris, m. [st2]1 [-] crainte, appréhension, effroi, peur. [st2]2 [-] crainte religieuse. [st2]3 [-] objet de crainte, crainte.    - timor ne + subj.: la crainte que.    - timor ne frumentum deficiat: la crainte de voir le blé manquer.    - timor + prop. inf.: la crainte que.    - in timore civitas fuit, obsides captivosque Poenorum ea moliri, Liv. 32, 26, 16: la cité craignit que des otages et des prisonniers de guerre eussent trempé dans ce complot des Carthaginois.    - alicui res timori est: une chose cause de la crainte à qqn.    - facere (injicere) timorem alicui: inspirer de la crainte à qqn.    - esse in magno timore: éprouver de grandes craintes.    - timor de illo meus: ma crainte pour lui, la crainte que j'éprouve pour lui.    - e timore se colligere: se remettre de sa peur.    - timorem omittere, Cic.: cesser de craindre.    - Cacus Aventinae timor atque infamia silvae, Ov. F. 1, 551: Cacus, la crainte et la honte des forêts de l'Aventin.    - magnus uterque timor latronibus, Hor. S. 1, 4, 67: (jurisconsultes) tous deux la terreur des brigands.    - timores, Stat. S. 3, 2, 80: ceux pour qui l'on craint.    - Timor, oris, m.: la Crainte (personnifiée).
    * * *
        Timor, timoris. Cic. Crainte, Peur, ou Paour, Cremeur.
    \
        Timor meus de te. Brutus ad Ciceronem. La crainte ou peur que j'ay que mal ne t'advienne.
    \
        Afficere timore. Brut. Antonio. Donner crainte, Intimider.
    \
        Maximo timore de nobis afficiuntur amici nostri. Brutus. Ont fort grand peur de nous, que mal ne nous advienne.
    \
        Ferre timorem. Catull. Avoir peur.
    \
        Iniicere timorem. Cic. Faire peur, Intimider.
    \
        Magno timore sum. Cic. J'ay fort grand peur.
    \
        Magno timori esse populis. Lucanus. Estre fort craint et redoubté de, etc.
    \
        Tantum trahit ille timoris. Ouid. Tant de peur Hector traine ou ameine avec soy, Tant de peur il fait à ses ennemis, quelque part qu'il arrive sur eulx.

    Dictionarium latinogallicum > timor

  • 19 notare

    1) обозначать, exheredatione notati = nominatim exheredati (1. 8 pr. D. 37, 4). 2) отмечать, замечать (1. 9 § 2 D. 1, 8. 1. 21 § 1 D. 4, 6. 1. 1 § 5 D. 25, 4. 1. 7 § 5 D. 43, 24); особ. о замечаниях юристов (1. 10 § 1 D. 3, 5. 1. 7 § 7 D. 4, 3. 1. 7 § 1 D. 15, 1. 1. 10 § 1 D. 18, 6. 1. 39 D. 28, 5. 1. 20. 69. D. 35, 1. 1. 9 D. 50, 16). 3) порицать, хулить: sententia notata ab aliquo (1. 16 D. 5, 1. 1. 42 pr. D. 29, 2. cf. 1. 9 § 8 D. 4, 2. 1. 17 § 5 D. 28, 5). 4) нанести бесчестие, опозорить кого (infamia), qui edicto Praetoris ut infames notantur (1. 1 § 8 D. 3, 1);

    notari infamia, ignominia (1. 1 pr. 1. 2 pr. 1. 11 § 4 D. 3, 2. 1. 42 D. 47, 10. 1. 6 § 3 D. 50, 2. 1. 43 § 4. 12. 13 D. 23, 2. 1. 22 D. 34, 9. 1. 4 D. 48, 2. 1. 15 D. 49, 16. 1. 3 pr. D. 22, 5. 1. 2 C. 12, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > notare

  • 20 adspergo

    1.
    a-spergo ( adsp-, Ritschl, Jan; asp-, others; in MSS. sometimes aspar-go, v. Cort. ad Luc. 1, 384, and Wagner ad Verg. G. 3, 419, and infra examples from Lucr. and Hor.; cf. 2. aspergo), ersi, ersum, 3, v. a. [spargo].
    I.
    Aliquid (alicui rei), to scatter, strew something on something; or of liquids, to sprinkle, spatter over (syn.: adfundo, inicio; never in Ovid, but he often uses the simple spargo).
    A.
    Lit.:

    aequor Ionium glaucis aspargit virus ab undis,

    Lucr. 1, 719 Lachm.:

    Ah! adspersisti aquam, Jam rediit animus,

    you have dashed water on me, have revived me, Plaut. Truc. 2, 4, 15:

    Euax, adspersisti aquam,

    id. Bacch. 2, 3, 13:

    guttam bulbo (with a play upon the names Gutta and Bulbus),

    Cic. Clu. 26, 71:

    pigmenta in tabulā,

    id. Div. 1, 13, 23:

    corpus ejus adustum adspergunt aliis carnibus,

    Plin. 8, 38, 57, § 136:

    liquor adspersus oculis,

    id. 12, 8, 18, § 34:

    Bubus glandem tum adspergi convenit,

    id. 18, 26, 63, § 232:

    corpus floribus aspersis veneratus est,

    Suet. Aug. 18:

    pecori virus aspergere,

    to infect, poison, Verg. G. 3, 419:

    aspergens cinerem capiti,

    Vulg. 2 Reg. 13, 15:

    huc tu jussos asperge sapores,

    Verg. G. 4, 62:

    Non nihil aspersis gaudet Amor lacrimis,

    Prop. 1, 12, 16:

    sanguinem aspergere,

    Vulg. 2 Par. 29, 24:

    nivem,

    ib. Eccli. 43, 19.—
    B.
    Trop.:

    cum clarissimo viro non nullam laudatione tuā labeculam aspergas,

    fasten upon, Cic. Vatin. 17, 41:

    ne qua ex tuā summā indignitate labes illius dignitati aspersa videatur,

    id. ib. 6, 15:

    notam alicui,

    Dig. 37, 14, 17 fin. (cf.:

    allinere notam,

    Cic. Verr. 1, 6, 17).—So of an inheritance, to bestow, bequeath something to, to set apart for:

    Aebutio sextulam aspergit,

    Cic. Caecin. 6, 17.— Poet.:

    alas: lacteus extentas aspergit circulus alas,

    Claud. VI. Cons. Hon. 175.—In gen., to add to, to join, = adjungere:

    si illius (sc. Catonis majoris) comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,

    Cic. Mur. 31 fin.:

    huic generi orationis aspergentur etiam sales,

    id. Or. 26, 87; id. ad Q. Fr. 2, 10:

    hos aspersi, ut scires etc.,

    id. Fam. 2, 16 fin.
    II.
    Aliquem or aliquid aliquā re (cf. Ramsh. Gr. p. 362; Zumpt, Gr. § 418), to strew some person or thing with something, to splash over, besprinkle, bespatter, bedew, lit. and trop.
    A.
    Lit.:

    ah, guttulā Pectus ardens mihi adspersisti (cf. supra, aquam),

    Plaut. Ep. 4, 1, 28:

    quas (sedes) nec nubila nimbis Aspergunt,

    Lucr. 3, 20:

    ne aram sanguine aspergeret,

    Cic. N. D. 3, 36, 88; so Vulg. 4 Reg. 9, [p. 175] 33; ib. Apoc. 19, 13:

    sanguine mensas,

    Ov. M. 5, 40; and with de:

    asperget de sanguine ejus (turturis) parietem altaris,

    Vulg. Lev. 5, 9:

    vaccam semine,

    Liv. 41, 13:

    Vinxit et aspersas altera vitta comas,

    the sprinkled hair, Prop. 5, 11, 34 (Müller, † acceptas):

    imbre lutoque Aspersus,

    Hor. Ep. 1, 11, 12 K. and H.; Claud. B. Gild. 494:

    aquā,

    Vulg. Num. 8, 7; ib. 2 Macc. 1, 21:

    hyssopo,

    ib. Psa. 50, 9:

    cinere,

    ib. Jer. 25, 34:

    terrā,

    ib. 2 Macc. 10, 25 al.—
    B.
    Trop.:

    (Mons Idae) primo parvis urbibus aspersus erat,

    dotted over with, Mel. 1, 18, 2:

    aures gemitu,

    to fill, Val. Max. 3, 3, ext. 1:

    auditiunculā quādam aspersus, i. e. imbutus,

    instructed, Gell. 13, 19, 5:

    aspersi corda a conscientiā malā,

    Vulg. Heb. 10, 22.—Esp., to spot, stain, sully, defile, asperse:

    hunc tu vitae splendorem maculis aspergis istis?

    Cic. Planc. 12, 30; so also absol.:

    leviter aspersus,

    id. Fam. 6, 6, 9:

    istius facti non modo suspitione, sed ne infamiā quidem est aspersus,

    id. Cael. 10; so Liv. 23, 30:

    aspergebatur etiam infamiā, quod, etc.,

    Nep. Alcib. 3 fin.; so Suet. Ner. 3: aliquem linguā, Auct. ad Her. 4, 49, 62:

    e quibus unus amet quāvis aspargere cunctos, i. e. quibusvis dicteriis perstringere, laedere,

    Hor. S. 1, 4, 87 K. and H.
    2.
    aspergo (Merk., Müller, Strüb.; in MSS. sometimes aspargo, Lachm., Rib., e. g. Verg. A. 3, 534, acc. to Non. p. 405, 5, and Vel. Long. p. 2234 P.; v. 1. aspergo), ĭnis, f. (in the ante-class. per. com. acc. to Prisc. p. 658 P.) [1. aspergo].
    I.
    A sprinkling, besprinkling (most freq. in the poets, never in Cic., who uses aspersio, q. v.):

    aspergo aquarum,

    Ov. M. 7, 108:

    aquae,

    Petr. 102, 15:

    (Peneus) Nubila conducit, summasque aspergine silvas Impluit,

    Ov. M. 1, 572:

    sanguis virides aspergine tinxerat herbas,

    id. ib. 3, 86;

    3, 683 al.: Aspergine et gelu pruinisque (lapides) rumpuntur,

    Plin. 36, 22, 48, § 167:

    parietum,

    the moisture, sweat, upon walls, Cato, R. R. 128; so Vitr. 5, 11, 1, and Plin. 22, 21, 30, § 63.— Trop.:

    omni culparum aspergine liber,

    Prud. Apoth. 1005.—
    II.
    Meton. (abstr. for concr.), that which is sprinkled, drops:

    hic ubi sol radiis.... Adversa fulsit nimborum aspargine contra,

    opposite to the falling rain, Lucr. 6, 525 Lachm.:

    Objectae salsā spumant aspargine cautes,

    the spray, Verg. A. 3, 534:

    Flammiferā gemini fumant aspergine postes,

    Ov. M. 14, 796:

    maduere graves aspergine pennae,

    id. ib. 4, 729:

    arborei fetus aspergine caedis in atram Vertuntur faciem,

    by means of the sprinkled blood, id. ib. 4, 125 al.

    Lewis & Short latin dictionary > adspergo

См. также в других словарях:

  • infamia — sustantivo femenino 1. (no contable) Cualidad de infame: la infamia de su conducta. 2. Pérdida de la honra, el buen nombre o la estimación: Que viva en la infamia para siempre. 3. Acción o palabra infame: No le alteraron tus infamias …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Infamia —    • Infamia, в общем смысле называлось дурное слово, скверные слухи о ком либо, в тесном смысле ignominia, высказанная преторским эдиктом, вследствие чего лица, этому подвергшиеся, терпели большой ущерб в своих правах. Infamis терял ius… …   Реальный словарь классических древностей

  • infamia — /in famja/ s.f. [dal lat. infamia, der. di infamis infame ]. 1. [condizione di disonore e di biasimo pubblico] ▶◀ abiezione, abominio, (lett.) disdoro, disonore, ignominia, (pop.) infamità, (lett.) onta, vergogna. ◀▶ onorabilità, onore, stima. 2 …   Enciclopedia Italiana

  • infamia — (Del lat. infamĭa). 1. f. Descrédito, deshonra. 2. Maldad, vileza en cualquier línea …   Diccionario de la lengua española

  • infamia — index discredit, disgrace, dishonor (shame), disrepute, ignominy, infamy, notoriety, shame …   Law dictionary

  • infâmia — s. f. 1. Ato ou dito que revela sentimentos vis. 2. Descrédito. 3. Desonra, ignomínia. 4. Calúnia, aleive …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • infamia — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż IIb, lm D. infamiamii {{/stl 8}}{{stl 7}} w dawnym prawie polskim: pozbawienie szlachcica praw obywatelskich, ochrony prawnej i czci na podstawie wyroku sądowego; niesława, hańba; także: czyn niegodny szlachcica : {{/stl …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • infamia — in·fà·mia s.f. 1a. CO condizione di disonore e di pubblico biasimo in cui si trova qcn. dopo avere commesso azioni vergognose: macchiarsi, coprirsi di infamia, cadere nell infamia, bollare d infamia, procurare, causare infamia a qcn. Sinonimi:… …   Dizionario italiano

  • Infamia — La Infamia en la Antigua Roma, es lo que se conceptúa como la Degradación del honor civil , que consiste en la pérdida de reputación o descrédito en la que caía el ciudadano romano una vez efectuado el Censo por parte del magistrado competente… …   Wikipedia Español

  • infamia — (Del lat. infamia.) ► sustantivo femenino 1 Acción infame y ruin cometida contra una persona: ■ estaba enojado por las infamias y acusaciones de que fue objeto. SINÓNIMO afrenta abyección 2 Situación del que ha perdido la reputación y el honor: ■ …   Enciclopedia Universal

  • infamia — {{#}}{{LM I21734}}{{〓}} {{SynI22285}} {{[}}infamia{{]}} ‹in·fa·mia› {{《}}▍ s.f.{{》}} {{<}}1{{>}} Deshonra, descrédito o pérdida de la buena fama o de la estimación: • La infamia cayó sobre la familia cuando se descubrió el escándalo.{{○}}… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»