in-ultus

ulciscor, ultus, 3, v. inch. dep. [etym. dub.].

To avenge one's self on, take vengeance on, or punish for wrong done (very freq. and class.; cf.: vindico, punio, persequor).

With a personal object:

ego pol illum ulciscar hodie Thessalum veneficum, Qui, etc.,

Plaut. Am. 4, 5, 9:

ego illum fame, ego illum Siti, maledictis, malefactis, amatorem Ulciscar,

id. Cas. 2, 1, 10:

inimicos,

id. Trin. 3, 1, 18:

aliquem pro scelere,

Caes. B. G. 1, 14:

ulciscendi Romanos pro iis, quas acceperant, injuriis occasio,

id. ib. 5, 38:

odi hominem et odero: utinam ulcisci possem! sed illum ulciscentur mores sui,

Cic. Att. 9, 12, 2:

numquam illum res publica suo jure esset ulta,

id. Mil. 33, 88:

quos ego non tam ulcisci studeo, quam sanare,

id. Cat. 2, 8, 17:

quos intellegis non, ut per te alium, sed ut per alium aliquem te ipsum ulciscantur, laborare,

id. Div. in Caecil. 6, 22:

victos acerbius,

Sall. J. 42, 4:

Alphesiboea suos ulta est pro conjuge fratres,

Prop. 1, 15, 15 (19):

ulta pellicem,

Hor. Epod. 3, 13; 5, 63; cf.:

inimici ulciscendi causā,

Cic. Inv. 2, 5, 18:

ejus casūs, quem ulciscitur,

Quint. 6, 1, 18.— Absol.:

has tris ulciscendi rationes Taurus scriptas reliquit,

Gell. 7, 14, 5.—

To take revenge for, to avenge, punish injustice, wrongs, etc.;

with a non-personal object: quā in re Caesar non solum publicas sed etiam privatas injurias ultus est,

Caes. B. G. 1, 12:

statuerunt, istius injurias per vos ulcisci,

Cic. Verr. 2, 2, 3, § 9; id. Fam. 12, 1, 2:

injurias rei publicae,

id. Phil. 6, 1, 2:

Etruscorum injurias bello,

id. Rep. 2, 21, 38:

cum alii ulcisci dolorem aliquem suum vellent,

id. Sest. 20, 46:

injuriam,

id. Verr. 2, 1, 28, § 72:

peccata peccatis et injurias injuriis,

id. Inv. 2, 27, 81 al.; cf.:

ultum ire injurias festinare,

to proceed to revenge, to revenge, Sall. J. 68, 1:

ultum ire scelera et injurias,

Quint. 11, 1, 42:

istius nefarium scelus,

Cic. Verr. 2, 1, 27, § 68:

patrui mortem,

id. Rab. Perd. 5, 14:

senis iracundiam,

Ter. Phorm. 1, 4, 12:

offensas tuas,

Ov. Tr. 2, 134:

barbaras Regum libidines,

Hor. C. 4, 12, 8:

illatum a Persis Graeciae bellum,

Just. 2, 15, 13.—

Transf., with the person to whom wrong has been done as the object, to take vengeance for, to avenge a person (much less freq. but class.):

quos nobis poëtae tradiderunt patris ulciscendi causā supplicium de matre sumpsisse,

Cic. Rosc. Am. 24, 66; Auct. Her. 1, 16, 26:

caesos fratres,

Ov. M. 12, 603:

fratrem,

id. ib. 8, 442:

patrem justa per arma,

id. F. 3, 710:

numen utrumque,

id. ib. 5, 574:

cadentem patriam,

Verg. A. 2, 576:

quibus (armis) possis te ulcisci lacessitus,

Cic. de Or. 1, 8, 32:

se,

id. Mil. 14, 38; id. Verr. 2, 4, 40, § 87; Plin. Ep. 8, 7, 2; Ov. M. 7, 397; id. P. 1, 8, 20:

Hannibal se a transfugis ultus est,

Front. Strat. 3, 16, 4.— Transf., of things:

a ferro sanguis humanus se ulciscitur: contactum namque eo celerius subinde rubiginem trahit,

Plin. 34, 14, 41, § 146.—With the two constructions combined:

non hercle ego is sum, qui sum, ni hanc injuriam meque ultus pulcre fuero,

Plaut. Men. 3, 2, 7.

Act. collat. form ulcisco, ĕre: nisi patrem materno sanguine exanclando ulciscerem, Enn. ap. Non. 292, 16 (Trag. v. 184 Vahl.).—

ulciscor, ci, in a passive signif.:

quicquid sine sanguine civium ulcisci nequitur, jure factum sit,

Sall. J. 31, 8: ob iras graviter ultas, graviter ultae, Liv 2, 17, 7; so,

ultus,

avenged, Val. Fl. 4, 753:

ulta ossa patris,

Ov. H. 8, 120.

* * *

* * *

* * *

hibrĭda or hybrĭda ( ibr-), ae, comm. [most prob. kindred with hubrizô, hubris, qs. unbridled, lawless, unnatural; hence], of animals produced from two different species, a mongrel, hybrid.

Lit.:

in nullo genere aeque facilis mixtura cum fero (quam in suibus), qualiter natos antiqui hybridas vocabant ceu semiferos,

Plin. 8, 53, 79, § 213.—

Transf., of persons, one born of a Roman father and a foreign mother, or of a freeman and a slave:

ibique postea ex hybridis, libertinis servisque conscripserat, Auct. B. Afr. 19, 4: hybrida quo pacto sit Persius ultus,

Hor. S. 1, 7, 2; Suet. Aug. 19; Mart. 6, 39, 20; 8, 22:

Q. Varius propter obscurum jus civitatis Hibrida cognominatus,

Val. Max. 8, 6, 4.

ĭn-ultus, a, um, adj.

For whom no revenge is taken, unavenged, unrevenged, not vindicated.

Of persons:

Marius ne inultus esset,

Cic. Sest. 22, 50:

ne inultos imperatores suos jacere sinerent,

Liv. 25, 37, 10:

moriemur inultae?

Verg. A. 4, 659:

non me inulto Victor laetabere,

id. ib. 10, 739; Hor. S. 1, 8, 44; 2, 3, 297:

quam inulti perierint,

Sall. J. 31, 2; id. Hist. Fragm. 3, 74 Dietsch; Ov. F. 2, 233.—

Of things:

mortem suam ne inultam pateretur,

Cic. Div. 1, 27, 57:

injuriae,

id. Div. in Caecil. 16, 53:

cruor,

Val. Max. 9, 2, 3 fin.:

nil poterit Juno, nisi inultos flere dolores?

Ov. M. 4, 426:

nec Ptolemaeo inulta scelera fuerunt,

Just. 24, 3, 10:

Alexandro caedes,

id. 29, 5, 1.—

Upon whom no revenge is taken, unpunished.

Of persons:

numquam me inultus istic ludificabit,

Plaut. Am. 4, 3, 13:

cur Asellium esse inultum tam diu sinis,

Cic. Clu. 62, 172:

hostīs inultos abire sinere,

Sall. J. 58, 5; 70, 4:

hostis Medeae nullus inultus,

Ov. H. 12, 182. —

Transf.

Of things, for which no punishment is inflicted, unpunished:

neque scelus inultum relinquendum,

Sall. J. 106, 6; Val. Max. 9, 7, 2:

quicquid multis peccatur, inultum est,

Luc. 5, 260.—

Unharmed, unhurt, safe, with impunity:

inulto Dicere quod sentit permitto,

Hor. S. 2, 3, 189:

neu sinas Medos equitare inultos,

id. C. 1, 2, 51; cf.:

at ne illud haud inultum, si vivo, ferent ( = inulti),

Ter. Heaut. 5, 1, 45:

sed inultum numquam id auferet,

id. And. 3, 5, 4:

et catulos ferae Celent inultae,

Hor. C. 3, 3, 42.—

Trop., unsated, unappeased, insatiable:

odium,

Hor. Ep. 1, 2, 61; cf.

preces,

unavailing, id. C. 1, 28, 33.

is, ĕa, id (m. eis, C. I. L. 1, 198; n. it, ib. 5, 875 al., and freq. in MSS. of Plaut.), gen. ējus (old form eiius, C. I. L. 3, 1365 et saep.; v. Prisc. 1, 4, 18, p. 545;

also etius,

ib. 2, 1276 al.;

scanned ĕius,

Plaut. Poen. 4, 2, 60; Ter. Eun. 1, 2, 51; v. Lachm. ad Lucr. 3, 374;

also Cic. poët. N. D. 2, 42, 109: eius, monosyl.,

Plaut. Mil. 3, 1, 206; Ter. Eun. 4, 1, 7 et saep.; dat. ĕï, in ante-class. poetry often ēi, Plaut. Most. 4, 2, 32; Ter. Heaut. 3, 1, 46; Lucr. 2, 1136; 5, 300:

eiei, C. I. L. 1, 198, 12 al.: eei,

Inscr. Neap. 2423:

iei, C. I. L. 1, 205, col. 2, 12 al.: ei, monosyl.,

Plaut. Capt. 2, 3, 68; id. Trin. 1, 2, 138 et saep.; Cat. 82, 3; cf. Prisc. 7, 5, 21, p. 740; Lachm. ad Lucr. 3, 374:

eo,

Inscr. Murat. 582; f. eae, Plaut. Mil. 2, 3, 77 Ritschl; Cato, R. R. 46, 1; v. Varr. L. L. 8, 28, 51; acc. im for eum, Lex ap. Cic. Leg. 2, 24, 60; Charis. 1, 17, p. 107 sq.; Paul. ex Fest. p. 103; also em, Tab. XII., tab. 1, fr. 1.— Plur. nom. m. ĕi, Plaut. Mil. 2, 4, 32; id. Stich. 1, 3, 47; Ter. Ad. prol. 23; but in the MSS. ii; Cic. de Or. 1, 19, 87 et saep.:

eei,

Inscr. Neap. 2423, 8: iei, C. I. L. 1, 185; Varr. L. L. 9, 1, 2 al.;

but ī,

Plaut. Trin. prol. 17; id. Mil. 3, 1, 158 al.; v. Ritschl prol. p. 98; gen. eum for eorum, Inscr. Murat. 582, 2; dat. and abl. eīs or iīs, also īs, C. I. L. 1, 198, 48; Plaut. Mil. 3, 1, 140, and freq. in MSS.:

eis, monosyl.,

Ter. And. 1, 1, 36; id. Eun. 5, 8, 59 al.; v. Lachm. ad Lucr. 4, 934: ieis, C. I. L. 1, 204, col. 1, 5 al.;

old form also ībus,

Plaut. Mil. 1, 74; id. Truc. 1, 2, 17: ĭbus, Titin. et Pomp. ap. Non. p. 486; Lucr. 2, 88; cf. S. C. ap. Gell. 4, 6, 2; v. Lachm. l. l.; f. eābus, Cato, R. R. 152; cf. Prisc. 7, 3, 11, p. 733; v. more on these forms, Neue, Formenl. 2, 191-196), pron. demonstr. [root i-; Sanscr. itas; hence, i-ha, here; cf. i-bi, i-ta, i-dem, etc.].

He, she, it; this or that man, woman, thing.

Referring to something already mentioned, in gen.

Referring to the third person:

fuit quidam senex Mercator: navem is fregit apud Andrum insulam: Is obiit mortem,

Ter. And. 1, 3, 16:

venit mihi obviam tuus puer: is mihi litteras abs te reddidit,

Cic. Att. 2, 1, 1:

objecit ut probrum nobiliori, quod is, etc.,

id. Tusc. 1, 2, 3.—

Of the first person:

ego me credidi Homini docto rem mandare: is lapidi mando maxumo,

Plaut. Merc. 3, 4, 47:

haec omnia is feci, qui sodalis Dolabellae eram,

Cic. Fam. 12, 14; Sen. Ep. 63 al. —

Of the second person:

qui magister equitum fuisse tibi viderere, is per municipia cucurristi,

Cic. Phil. 2, 30.—

Esp.

In connection with a noun:

ea re, quia turpe sit, faciendum non esse,

Cic. Off. 3, 13:

ea res ut est Helvetiis enuntiata, etc.,

Caes. B. G. 1, 4:

ne ob eam rem tribueret, etc.,

id. ib. 1, 13:

flumen est Arar... id flumen, etc.,

id. ib. 1, 12: sub id tempus, Liv. [p. 1004] 43, 5:

ejus disputationis sententias memoriae mandavi,

Cic. Lael. 1, 3:

ante eam diem,

id. Att. 2, 11, 2:

ea tempestate,

Sall. C. 36, 4:

quam urbem is rex condidit,

Plin. 6, 17, 21, § 61.—

When is, ea, id would stand in the same case with the relative it is usually omitted; when the relative precedes, it is sometimes employed for emphasis:

male se res habet, cum, quod virtute effici debet, id temptatur pecuniā,

Cic. Off. 2, 6, 22. —

Connected with que and quidem, it gives prominence to a preceding idea:

cum una legione eaque vacillante,

and that, Cic. Phil. 3, 12, 31:

inprimis nobis sermo isque multus de te fuit,

id. Att. 5, 1, 3:

tuus dolor humanus is quidem, sed, etc.,

id. ib. 12, 10:

vincula et ea sempiterna,

id. Cat. 4, 4, 7:

certa flagitiis merces, nec ea parva,

id. Phil. 2, 18, 44.—

It is sometimes used instead of the reflexive pronoun:

Helvetii persuadent Rauracis, ut una cum iis (for secum) proficiscantur,

Caes. B. G. 1, 5:

Caesar etiam privatas injurias ultus est, quod ejus soceri avum Tigurini interfecerant,

id. ib. 1, 12. —

It is sometimes placed, for greater emphasis, after a relative:

multitudinem, quae fortunis vestris imminebat, eam... se fecisse commemorat, ut, etc.,

Cic. Mil. 35, 95; cf.:

urbem novam conditam vi et armis, jure eam legibusque de integro condere parat,

Liv. 1, 19, 1.—

Id, n., to designate an idea in the most general manner, that (thing, fact, thought, circumstance, etc.).

In gen.:

quando verba vana ad id locorum fuerint, rebus standum esse,

hitherto, till now, Liv. 9, 45, 2; so,

ad id (sc. tempus),

id. 3, 22:

ad id diei,

Gell. 17, 8:

ad id quod natura cogeret, i. e. death,

Nep. Att. 22, 2:

id temporis,

at that time, Cic. Mil. 10, 28; id. Cat. 4, 1, 10: id. Att. 13, 33:

id aetatis,

at that age, id. de Or. 1, 47; cf. id. Verr. 2, 2, 37, § 91.—

Esp.

Id, therefore, for that reason, on that account:

id ego gaudeo,

Cic. Q. Fr. 3, 1, 3:

id misera maesta est,

Plaut. Rud. 2, 3, 66:

idne estis auctores mihi?

do you advise me to that? Ter. Ad. 5, 8, 16.—

Id genus = ejus generis, Gell. 9, 12, 13:

aliquid id genus scribere,

Cic. Att. 13, 12, 3.—

Ad id, for that purpose:

ad id quod sua quemque mala cogebant, evocati,

Liv. 3, 7, 8: ad id quod = praeterquam quod, besides that:

consul ad id, quod, etc., tunc quoque, etc.,

id. 44, 37, 12; 3, 62, 1; 26, 45, 8 al.—

In id, to that end, on that account, therefore:

in id fide a rege accepta,

Liv. 28, 17.—

In eo est, it is gone so far, is at that pass:

quod ad me de Lentulo scribis, non est in eo,

it is not come to that, is not so, Cic. Att. 12, 40:

cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,

when the soldiers were just on the point of scaling the walls, Liv. 2, 17, 5; 28, 22, 8; Nep. Milt. 7, 3: in eo est, also, it consists in that, depends upon that:

totum in eo est tectorium, ut sit concinnum,

Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 1:

ejus omnis oratio versata est in eo, ut, etc.,

id. de Or. 1, 57, 254:

sic velim enitare quasi in eo mihi sint omnia,

id. Fam. 15, 14.—

Ex eo, from that, hence:

sed tamen ex eo, quod eam voluptatem videtur amplexari saepe vehementius, etc.,

Cic. Fin. 2, 9. —

Cum eo, ut (with subj.), with the condition or stipulation that, etc., Liv. 8, 14.—

Eo, adverbially, with the comp., so much, by so much; but frequently to be expressed in English by the, Cic. Quint. 9; so id. Q. Fr. 3, 1, 5.—

Sometimes is refers to the foll. substantive, instead of to the preceding relative:

quae vectigalia locasset, ea rata locatio (for eorum),

Liv. 23, 11:

ea libera conjectura est (for de hac re),

id. 4, 20:

quae pars major erit, eo stabitur consilio (for ejus),

id. 7, 35:

existit ea, quae gemma dicitur,

Cic. de Sen. 15.—Sometimes, for emphasis, it is placed before the relative quod, to represent a thought or clause:

ratus, id quod negotium poscebat, Jugurtham venturum,

Sall. J. 56, 1; id. C. 51, 20:

sive ille hoc ingenio potuisset, sive, id quod constaret, Platonis studiosus audiendi fuisset,

Cic. de Or. 1, 20, 89:

si nos, id quod debet, nostra patria delectat,

id. ib. 1, 44, 196:

si, id quod facile factu fuit, vi armisque superassem,

id. Sest. 17, 39; 13, 30; so,

id quo,

id. Inv. 1, 26, 39:

id de quo,

Liv. 21, 10, 9. — It is thus apparently pleonastic after substantives: Octavio Mamilio—is longe princeps Latini nominis erat...—ei Mamilio filiam nuptum dat, Liv. 1, 49, 9:

cultrum, quem habebat, eum defigit,

id. 1, 58, 11; cf. id. 3, 58, 1.—It is rarely pleonastic after the relative:

quod ne id facere posses, idcirco dixeram,

Cic. Ac. 2, 25, 79 dub. (B. and K. bracket id). —

He, she, it; that man or the man ( woman, thing), the one, that one, as a correlative to qui:

si is, qui erit adductus,

Cic. Verr. 2, 3, 89, § 207:

is mihi profecto servus spectatus satis, Cui dominus curae est,

Ter. Ad. 5, 6, 5. And also in the first person:

haec tibi scribo... is, qui flevi,

Sen. Ep. 1.—

Such, of such a sort, character, or quality:

in eum jam rediit locum, ut, etc.,

Ter. Heaut. 2, 3, 118:

neque enim tu is es, qui, quid sis, nescias,

Cic. Fam. 5, 12, 6; 4, 7, 2:

itaque ego is in illum sum, quem tu me esse vis,

id. Att. 7, 8, 1:

is eram natus... ut potuerim,

Liv. 7, 40, 8.— Adj.:

nec tamen eas cenas quaero, ut magnae reliquiae fiant,

Cic. Fam. 9, 16, 8; id. Clu. 70:

quae causae sunt ejus modi, ut de earum jure dubium esse non possit,

id. de Or. 1, 57, 241:

est enim credo is vir iste, ut civitatis nomen sua auctoritate sustineat,

id. Fl. 15, 34. —

Such, so great, of so high a degree:

L. Mescinius ea mecum consuetudine conjunctus est, quod mihi quaestor fuit,

Cic. Fam. 13, 26, 1.—Hence, advv.

ĕā (sc. parte, viā, etc.), on that side, by that way, there:

quod eā proxime accedi poterat,

Cic. Caecin. 8, 21:

itinera muniit: effecit ut eā elephantus ornatus ire posset, quā antea, etc.,

Nep. Ham. 3 fin.:

postquam comperit, transitum eā non esse,

Liv. 21, 32, 9; 5, 43, 2; 24, 2 fin.; 26, 11 fin.; 27, 15 fin. al. —

ĕō, v. 2. eo.

nŭmĕrōsus, a, um, adj. [numerus].

Consisting of a great number, numerous, manifold (post-Aug.):

numerosa pubes,

Val. Fl. 5, 40:

partus,

Plin. 11, 40, 95, § 233:

numerosā caede futuram ultus mortem,

Sil. 10, 172:

herba radice magnā, numerosa,

Plin. 21, 24, 95, § 167:

civitas, numerosissima provinciae totius,

the most populous, Tac. Agr. 17:

numerosissima florum varietas, Plin, 35, 11, 40, § 125: numerosissima suffragia,

id. 7, 28, 29, § 101:

classis,

Juv. 7, 151:

excelsae turris tabulata,

id. 10, 106:

copiosa et numerosa domus,

Plin. Ep. 4, 15, 4:

debitor arcae,

Mart. 3, 31, 3; id. 4, 1, 3:

pullus equinus lato et musculorum toris numeroso pectore,

Col. 6, 29, 2; so,

feminibus torosis ac numerosis,

id. ib.:

pictor diligentior quam numerosior,

who is more accurate than prolific, Plin. 35, 11, 40, § 130:

gymnasium longe numerosius laxiusque,

more extensive, with more wings, Plin. Ep. 10, 48, 4:

numerosa tabula,

a painting with many figures, Plin. 35, 11, 40, § 138:

numerosum opus,

of various contents, Quint. 5, 10, 10:

sermo,

id. 8, 6, 64:

pectus,

Col. 6, 9, 2: numerosa res means variously accomplished, having a knowledge of many things:

RES NVMEROSA FVI,

Inscr. Grut. 655, 3.—

Full of rhythm or harmony, according to rhythm, measured, rhythmical, harmonious, melodious (class.):

numerosaque bracchia ducit,

Ov. Am. 2, 4, 29:

numerosos ponere gressus (al. gestus),

id. P. 4, 2, 33: numerosa oratio, rhythmical, melodious: si numerosum est id in omnibus sonis atque vocibus, quod habet quasdam impressiones et quod metiri possumus intervallis aequalibus;

recte, etc.,

Cic. de Or. 3, 48, 185:

apta et numerosa oratio,

id. Or. 50; 52:

numerosus Horatius,

Ov. Tr. 4, 10, 49:

Myron numerosior in arte, quam Polycletus,

more harmonious, Plin. 34, 8, 19, § 58. —Hence, adv., in two forms.

nŭmĕ-rōsē.

Numerously, multifariously (not in Cic.):

numerosius onerare,

Col. 4, 21, 2:

numerosius dividere,

Plin. 33, 3, 19, § 61. — Sup.:

familias numerosissime comparant,

App. de Deo Socr. p. 54, 14:

sententias versare quam numerosissime,

Quint. 10, 5, 9:

numerose loqui,

to speak in the plural number, Tert. adv. Prax. 12.—

Rhythmically, harmoniously, melodiously (class.):

fidiculae numerose sonantes?

Cic. N. D. 2, 8, 22:

(sententia) cadit numerose,

id. Brut. 8, 34:

numerose dicere,

id. Or. 66, 221; 65, 219; 62, 210:

numerosius dicere,

Gell. 7, 3, 53.—

nŭmĕrōsĭter, rhythmically, harmoniously, melodiously, Arn. 2, 73.

sōlus, a, um ( gen. regular. solius; dat. soli; gen. m. soli, Cato ap. Prisc. p. 694 P.; dat. m. SOLO, Inscr. Orell. 2627; f. solae, Plaut. Mil. 4, 2, 28; Ter. Eun. 5, 6, 3), adj. [orig. the same with sollus, q. v.; cf. salus. By Pott referred to sui, Kühn. Zeitschr. 5, 242].

Lit.

In gen., alone, only, single, sole (syn.:

unus, unicus, singularis): quod egomet solus feci, nec quisquam alius affuit,

Plaut. Am. 1, 1, 269:

cum omnibus potius quam soli perire voluerunt,

Cic. Cat. 4, 7, 14:

cum visum esset utilius solum quam cum altero regnare,

id. Off. 3, 10, 41:

licebit eum solus ames,

id. Att. 6, 3, 7:

tot mea Solius solliciti sint causa, ut, etc.,

Ter. Heaut. 1, 1, 77:

nec mihi soli versantur ante oculos... sed, etc.,

Cic. Lael. 27, 102:

non sibi se soli natum meminerit,

id. Fin. 2, 14, 45 fin.:

extra Peloponnesum Aenianes, etc.... soli absunt a mari,

id. Rep. 2, 4, 8:

quae sola divina sunt,

id. Tusc. 1, 27, 66:

ita sola errare videbar,

Enn. Ann. 1, 45; cf. Plaut. Am. 1, 1, 2:

Africanum solitum esse dicere, se numquam minus solum esse, quam cum solus esset,

Cic. Rep. 1, 17, 27:

rem narrabit sola soli,

Ter. Hec. 3, 2, 15; 4, 1, 42; id. Eun. 3, 5, 31; Cato ap. Prisc. p. 694 P.:

de viginti Restabam solus,

Ov. M. 3, 688:

solus ex plurimis servis,

Plaut. Most. 4, 1, 23:

solus ex toto illo collegio,

Cic. Prov. Cons. 8, 18:

Stoici soli ex omnibus,

id. de Or. 3, 18, 65:

tu ex omnibus,

id. Fam. 2, 17, 6:

ego meorum solus sum meus,

Ter. Phorm. 4, 1, 21:

coturnices solae animalium,

Plin. 10, 23, 33, § 69:

solus inter omnes,

Mart. 4, 2, 1:

quae (actio) sola per se ipsa quanta sit, histrionum ars declarat,

Cic. de Or. 1, 5, 18; so,

per se,

id. Top. 15, 59; Liv. 1, 49; 10, 1 al.—With subj. inf.:

nam solum habere velle summa dementia est,

Cic. Tusc. 4, 26, 56.—Strengthened by unus: Ch. Quid, duasne is uxores habet? So. Obsecro:

unam ille quidem hanc solam,

Ter. Phorm. 5, 1, 27:

solum unum hoc vitium affert senectus hominibus,

id. Ad. 5, 3, 47:

furta praetoris quae essent HS. duodecies, ex uno oppido solo exportata sunt,

Cic. Verr. 2, 2, 75, § 185:

unam solam scitote esse civitatem, quae, etc.,

id. ib. 2, 2, 5, §

13: te unum solum suum depeculatorem venisse,

id. Pis. 40, 96.—With other numerals (freq. and class.), Plaut. Bacch. 4, 9, 51; Cic. Ac. 2, 45, 138; id. Att. 2, 1, 5; id. Phil. 11, 8, 18; id. Verr. 2, 2, 74, § 182: Ge. Quantum tibi opus est argenti? Ph. Solae triginta minae, Ter. Phorm. 3, 3, 24; Caes. B. G. 1, 40:

qui solos novem menses Asiae praefuit,

Cic. Att. 5, 17, 5; Liv. 1, 55, 8; 6, 36, 8; 37, 23, 10; and Suet. Aug. 97. —In voc.: felix lectule talibus sole amoribus, Attic. ap. Prisc. p. 673 P.—

In partic., alone, lonely, solitary, forsaken, deserted; without relatives, friends, etc. (rare;

syn. solitarius): sola sum: habeo hic neminem, Neque amicum neque cognatum,

Ter. Eun. 1, 2, 67; cf. id. Ad. 3, 1, 4; id. And. 2, 3, 7:

solus atque omnium honestarum rerum egens,

Sall. J. 14, 17; id. H. 3, 61, 3 Dietsch:

gaudet me vacuo solam tabescere lecto,

Prop. 3, 5 (4, 6), 23.—

Transf., of places, lonely, solitary, unfrequented, desert, = desertus (class.):

hic solis locis composita sum, Hic saxa sunt, hic mare sonat, nec quisquam Homo mihi obviam venit,

Plaut. Rud. 1, 3, 22; cf.:

cum in locis solis moestus errares,

Cic. Div. 1, 28, 59:

loca,

Lucr. 6, 396; Cic. Fragm. ap. Quint. 5, 13, 28; Nep. Eum. 8, 6 (for which shortly before: loca deserta); Sall. J. 103, 1:

locus,

Plaut. Aul. 4, 6, 7; Ter. And. 2, 4, 3:

terrae,

Plaut. Rud. 1, 4, 8; id. Most. 4, 3, 3; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 86:

Libyae agri,

Verg. G. 3, 249:

insula,

Cat. 64, 184:

in harena,

id. 64, 57:

solā sub rupe,

Verg. E. 10, 14; Cat. 64, 154:

in monte,

Tib. 1, 2, 72 (Müll. solito) et saep.—Hence, adv.: sōlum, alone, only, merely, barely.

Affirmatively (rare but class.; syn. tantum, but never with numerals, except unus; cf.

solus, A. supra): de re unā solum dissident, de ceteris mirifice congruunt. Ain' tandem? unā de re solum est dissensio?

Cic. Leg. 1, 20, 53: nos nuntiationem solum habemus:

consules etiam spectionem,

id. Phil. 2, 32, 81; id. Or. 48, 160:

quasi vero atrā bili solum mens ac non saepe vel iracundia graviore vel timore moveatur,

id. Tusc. 3, 5, 11:

quae hominum solum auribus judicantur,

id. N. D. 2, 58, 146:

quasi vero perpetua oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit,

id. Fin. 2, 6, 17.—

Strengthened by modo, and joined with it in one word, sōlummŏdo (only late Lat., for the true reading, Plin. 34, 8, 19, § 92, is unam tantum, Jan. Detlef.;

whereas tantummodo is class.): de exercitore solummodo Praetor sentit,

Dig. 4, 9, 1, § 2:

pretii solummodo fieri aestimationem,

ib. 9, 2, 23, § 1; 11, 5, 1, § 3; 28, 5, 1, § 1; Quint. Decl. 247; Tert. Res. Carn. 26; Hier. Ep. 12.—

Negatively: non solum, nec (neque) solum... sed (verum) etiam (et), etc., not only ( not merely, not barely)... but also, etc. (class. and freq.):

non solum publicas, sed etiam privatas injurias ultus est,

Caes. B. G. 1, 12 fin.:

urbes non solum multis periculis oppositae, sed etiam caecis,

Cic. Rep. 2, 3, 6:

importantur non merces solum adventiciae, sed etiam mores,

id. ib. 2, 4, 7:

neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. ib. 2, 15, 28:

te non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā esse sapientem,

id. Lael. 2, 6:

non nobis solum nati sumus,

id. Off. 1, 7, 22:

ut sapiens solum contentus possit vivere,

id. Fin. 1, 13, 44 Madv. ad loc.:

bestiae sibi solum natae sunt,

id. ib. 3, 19, 63:

nec vero solum hanc libidinem laudant,

id. Tusc. 4, 19, 44:

servavit ab omni Non solum facto verum opprobrio quoque turpi,

Hor. S. 1, 6, 84:

non enim jus illud solum superbius populo, sed violentius videri necesse erat,

Cic. Leg. 3, 7, 17; id. Cat. 3, 10, 24:

non solum ortum novum populum, sed adultum jam, etc.,

id. Rep. 2, 11, 21:

quibus opibus ac nervis non solum ad minuendam gratiam, sed paene ad perniciem suam uteretur,

Caes. B. G. 1, 20:

quae non solum facta esse, sed ne fieri quidem potuisse cernimus,

Cic. Rep. 2, 15, 28:

bene meriti de rebus communibus, ut genere etiam putarentur non solum ingenio esse divino,

id. ib. 2, 2, 4:

neque solum civis, set cujusmodi genus hominum,

Sall. C. 39, 6; v. non and sed.

Sŏlūs, untis, f., = Solous, a town on the northern coast of Sicily, now Castello di Solanto, Plin. 3, 8, 14, § 90.—Hence, Sŏ-luntīni, ōrum, m., the inhabitants of Solus, Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103; sing., id. ib. 2, 2, 42, § 102.

sŏlus, ūs, m., v. solum init.

sōlus, a, um ( gen. regular. solius; dat. soli; gen. m. soli, Cato ap. Prisc. p. 694 P.; dat. m. SOLO, Inscr. Orell. 2627; f. solae, Plaut. Mil. 4, 2, 28; Ter. Eun. 5, 6, 3), adj. [orig. the same with sollus, q. v.; cf. salus. By Pott referred to sui, Kühn. Zeitschr. 5, 242].

Lit.

In gen., alone, only, single, sole (syn.:

unus, unicus, singularis): quod egomet solus feci, nec quisquam alius affuit,

Plaut. Am. 1, 1, 269:

cum omnibus potius quam soli perire voluerunt,

Cic. Cat. 4, 7, 14:

cum visum esset utilius solum quam cum altero regnare,

id. Off. 3, 10, 41:

licebit eum solus ames,

id. Att. 6, 3, 7:

tot mea Solius solliciti sint causa, ut, etc.,

Ter. Heaut. 1, 1, 77:

nec mihi soli versantur ante oculos... sed, etc.,

Cic. Lael. 27, 102:

non sibi se soli natum meminerit,

id. Fin. 2, 14, 45 fin.:

extra Peloponnesum Aenianes, etc.... soli absunt a mari,

id. Rep. 2, 4, 8:

quae sola divina sunt,

id. Tusc. 1, 27, 66:

ita sola errare videbar,

Enn. Ann. 1, 45; cf. Plaut. Am. 1, 1, 2:

Africanum solitum esse dicere, se numquam minus solum esse, quam cum solus esset,

Cic. Rep. 1, 17, 27:

rem narrabit sola soli,

Ter. Hec. 3, 2, 15; 4, 1, 42; id. Eun. 3, 5, 31; Cato ap. Prisc. p. 694 P.:

de viginti Restabam solus,

Ov. M. 3, 688:

solus ex plurimis servis,

Plaut. Most. 4, 1, 23:

solus ex toto illo collegio,

Cic. Prov. Cons. 8, 18:

Stoici soli ex omnibus,

id. de Or. 3, 18, 65:

tu ex omnibus,

id. Fam. 2, 17, 6:

ego meorum solus sum meus,

Ter. Phorm. 4, 1, 21:

coturnices solae animalium,

Plin. 10, 23, 33, § 69:

solus inter omnes,

Mart. 4, 2, 1:

quae (actio) sola per se ipsa quanta sit, histrionum ars declarat,

Cic. de Or. 1, 5, 18; so,

per se,

id. Top. 15, 59; Liv. 1, 49; 10, 1 al.—With subj. inf.:

nam solum habere velle summa dementia est,

Cic. Tusc. 4, 26, 56.—Strengthened by unus: Ch. Quid, duasne is uxores habet? So. Obsecro:

unam ille quidem hanc solam,

Ter. Phorm. 5, 1, 27:

solum unum hoc vitium affert senectus hominibus,

id. Ad. 5, 3, 47:

furta praetoris quae essent HS. duodecies, ex uno oppido solo exportata sunt,

Cic. Verr. 2, 2, 75, § 185:

unam solam scitote esse civitatem, quae, etc.,

id. ib. 2, 2, 5, §

13: te unum solum suum depeculatorem venisse,

id. Pis. 40, 96.—With other numerals (freq. and class.), Plaut. Bacch. 4, 9, 51; Cic. Ac. 2, 45, 138; id. Att. 2, 1, 5; id. Phil. 11, 8, 18; id. Verr. 2, 2, 74, § 182: Ge. Quantum tibi opus est argenti? Ph. Solae triginta minae, Ter. Phorm. 3, 3, 24; Caes. B. G. 1, 40:

qui solos novem menses Asiae praefuit,

Cic. Att. 5, 17, 5; Liv. 1, 55, 8; 6, 36, 8; 37, 23, 10; and Suet. Aug. 97. —In voc.: felix lectule talibus sole amoribus, Attic. ap. Prisc. p. 673 P.—

In partic., alone, lonely, solitary, forsaken, deserted; without relatives, friends, etc. (rare;

syn. solitarius): sola sum: habeo hic neminem, Neque amicum neque cognatum,

Ter. Eun. 1, 2, 67; cf. id. Ad. 3, 1, 4; id. And. 2, 3, 7:

solus atque omnium honestarum rerum egens,

Sall. J. 14, 17; id. H. 3, 61, 3 Dietsch:

gaudet me vacuo solam tabescere lecto,

Prop. 3, 5 (4, 6), 23.—

Transf., of places, lonely, solitary, unfrequented, desert, = desertus (class.):

hic solis locis composita sum, Hic saxa sunt, hic mare sonat, nec quisquam Homo mihi obviam venit,

Plaut. Rud. 1, 3, 22; cf.:

cum in locis solis moestus errares,

Cic. Div. 1, 28, 59:

loca,

Lucr. 6, 396; Cic. Fragm. ap. Quint. 5, 13, 28; Nep. Eum. 8, 6 (for which shortly before: loca deserta); Sall. J. 103, 1:

locus,

Plaut. Aul. 4, 6, 7; Ter. And. 2, 4, 3:

terrae,

Plaut. Rud. 1, 4, 8; id. Most. 4, 3, 3; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 86:

Libyae agri,

Verg. G. 3, 249:

insula,

Cat. 64, 184:

in harena,

id. 64, 57:

solā sub rupe,

Verg. E. 10, 14; Cat. 64, 154:

in monte,

Tib. 1, 2, 72 (Müll. solito) et saep.—Hence, adv.: sōlum, alone, only, merely, barely.

Affirmatively (rare but class.; syn. tantum, but never with numerals, except unus; cf.

solus, A. supra): de re unā solum dissident, de ceteris mirifice congruunt. Ain' tandem? unā de re solum est dissensio?

Cic. Leg. 1, 20, 53: nos nuntiationem solum habemus:

consules etiam spectionem,

id. Phil. 2, 32, 81; id. Or. 48, 160:

quasi vero atrā bili solum mens ac non saepe vel iracundia graviore vel timore moveatur,

id. Tusc. 3, 5, 11:

quae hominum solum auribus judicantur,

id. N. D. 2, 58, 146:

quasi vero perpetua oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit,

id. Fin. 2, 6, 17.—

Strengthened by modo, and joined with it in one word, sōlummŏdo (only late Lat., for the true reading, Plin. 34, 8, 19, § 92, is unam tantum, Jan. Detlef.;

whereas tantummodo is class.): de exercitore solummodo Praetor sentit,

Dig. 4, 9, 1, § 2:

pretii solummodo fieri aestimationem,

ib. 9, 2, 23, § 1; 11, 5, 1, § 3; 28, 5, 1, § 1; Quint. Decl. 247; Tert. Res. Carn. 26; Hier. Ep. 12.—

Negatively: non solum, nec (neque) solum... sed (verum) etiam (et), etc., not only ( not merely, not barely)... but also, etc. (class. and freq.):

non solum publicas, sed etiam privatas injurias ultus est,

Caes. B. G. 1, 12 fin.:

urbes non solum multis periculis oppositae, sed etiam caecis,

Cic. Rep. 2, 3, 6:

importantur non merces solum adventiciae, sed etiam mores,

id. ib. 2, 4, 7:

neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. ib. 2, 15, 28:

te non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā esse sapientem,

id. Lael. 2, 6:

non nobis solum nati sumus,

id. Off. 1, 7, 22:

ut sapiens solum contentus possit vivere,

id. Fin. 1, 13, 44 Madv. ad loc.:

bestiae sibi solum natae sunt,

id. ib. 3, 19, 63:

nec vero solum hanc libidinem laudant,

id. Tusc. 4, 19, 44:

servavit ab omni Non solum facto verum opprobrio quoque turpi,

Hor. S. 1, 6, 84:

non enim jus illud solum superbius populo, sed violentius videri necesse erat,

Cic. Leg. 3, 7, 17; id. Cat. 3, 10, 24:

non solum ortum novum populum, sed adultum jam, etc.,

id. Rep. 2, 11, 21:

quibus opibus ac nervis non solum ad minuendam gratiam, sed paene ad perniciem suam uteretur,

Caes. B. G. 1, 20:

quae non solum facta esse, sed ne fieri quidem potuisse cernimus,

Cic. Rep. 2, 15, 28:

bene meriti de rebus communibus, ut genere etiam putarentur non solum ingenio esse divino,

id. ib. 2, 2, 4:

neque solum civis, set cujusmodi genus hominum,

Sall. C. 39, 6; v. non and sed.

Sŏlūs, untis, f., = Solous, a town on the northern coast of Sicily, now Castello di Solanto, Plin. 3, 8, 14, § 90.—Hence, Sŏ-luntīni, ōrum, m., the inhabitants of Solus, Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103; sing., id. ib. 2, 2, 42, § 102.

sŏlus, ūs, m., v. solum init.

sōlus, a, um ( gen. regular. solius; dat. soli; gen. m. soli, Cato ap. Prisc. p. 694 P.; dat. m. SOLO, Inscr. Orell. 2627; f. solae, Plaut. Mil. 4, 2, 28; Ter. Eun. 5, 6, 3), adj. [orig. the same with sollus, q. v.; cf. salus. By Pott referred to sui, Kühn. Zeitschr. 5, 242].

Lit.

In gen., alone, only, single, sole (syn.:

unus, unicus, singularis): quod egomet solus feci, nec quisquam alius affuit,

Plaut. Am. 1, 1, 269:

cum omnibus potius quam soli perire voluerunt,

Cic. Cat. 4, 7, 14:

cum visum esset utilius solum quam cum altero regnare,

id. Off. 3, 10, 41:

licebit eum solus ames,

id. Att. 6, 3, 7:

tot mea Solius solliciti sint causa, ut, etc.,

Ter. Heaut. 1, 1, 77:

nec mihi soli versantur ante oculos... sed, etc.,

Cic. Lael. 27, 102:

non sibi se soli natum meminerit,

id. Fin. 2, 14, 45 fin.:

extra Peloponnesum Aenianes, etc.... soli absunt a mari,

id. Rep. 2, 4, 8:

quae sola divina sunt,

id. Tusc. 1, 27, 66:

ita sola errare videbar,

Enn. Ann. 1, 45; cf. Plaut. Am. 1, 1, 2:

Africanum solitum esse dicere, se numquam minus solum esse, quam cum solus esset,

Cic. Rep. 1, 17, 27:

rem narrabit sola soli,

Ter. Hec. 3, 2, 15; 4, 1, 42; id. Eun. 3, 5, 31; Cato ap. Prisc. p. 694 P.:

de viginti Restabam solus,

Ov. M. 3, 688:

solus ex plurimis servis,

Plaut. Most. 4, 1, 23:

solus ex toto illo collegio,

Cic. Prov. Cons. 8, 18:

Stoici soli ex omnibus,

id. de Or. 3, 18, 65:

tu ex omnibus,

id. Fam. 2, 17, 6:

ego meorum solus sum meus,

Ter. Phorm. 4, 1, 21:

coturnices solae animalium,

Plin. 10, 23, 33, § 69:

solus inter omnes,

Mart. 4, 2, 1:

quae (actio) sola per se ipsa quanta sit, histrionum ars declarat,

Cic. de Or. 1, 5, 18; so,

per se,

id. Top. 15, 59; Liv. 1, 49; 10, 1 al.—With subj. inf.:

nam solum habere velle summa dementia est,

Cic. Tusc. 4, 26, 56.—Strengthened by unus: Ch. Quid, duasne is uxores habet? So. Obsecro:

unam ille quidem hanc solam,

Ter. Phorm. 5, 1, 27:

solum unum hoc vitium affert senectus hominibus,

id. Ad. 5, 3, 47:

furta praetoris quae essent HS. duodecies, ex uno oppido solo exportata sunt,

Cic. Verr. 2, 2, 75, § 185:

unam solam scitote esse civitatem, quae, etc.,

id. ib. 2, 2, 5, §

13: te unum solum suum depeculatorem venisse,

id. Pis. 40, 96.—With other numerals (freq. and class.), Plaut. Bacch. 4, 9, 51; Cic. Ac. 2, 45, 138; id. Att. 2, 1, 5; id. Phil. 11, 8, 18; id. Verr. 2, 2, 74, § 182: Ge. Quantum tibi opus est argenti? Ph. Solae triginta minae, Ter. Phorm. 3, 3, 24; Caes. B. G. 1, 40:

qui solos novem menses Asiae praefuit,

Cic. Att. 5, 17, 5; Liv. 1, 55, 8; 6, 36, 8; 37, 23, 10; and Suet. Aug. 97. —In voc.: felix lectule talibus sole amoribus, Attic. ap. Prisc. p. 673 P.—

In partic., alone, lonely, solitary, forsaken, deserted; without relatives, friends, etc. (rare;

syn. solitarius): sola sum: habeo hic neminem, Neque amicum neque cognatum,

Ter. Eun. 1, 2, 67; cf. id. Ad. 3, 1, 4; id. And. 2, 3, 7:

solus atque omnium honestarum rerum egens,

Sall. J. 14, 17; id. H. 3, 61, 3 Dietsch:

gaudet me vacuo solam tabescere lecto,

Prop. 3, 5 (4, 6), 23.—

Transf., of places, lonely, solitary, unfrequented, desert, = desertus (class.):

hic solis locis composita sum, Hic saxa sunt, hic mare sonat, nec quisquam Homo mihi obviam venit,

Plaut. Rud. 1, 3, 22; cf.:

cum in locis solis moestus errares,

Cic. Div. 1, 28, 59:

loca,

Lucr. 6, 396; Cic. Fragm. ap. Quint. 5, 13, 28; Nep. Eum. 8, 6 (for which shortly before: loca deserta); Sall. J. 103, 1:

locus,

Plaut. Aul. 4, 6, 7; Ter. And. 2, 4, 3:

terrae,

Plaut. Rud. 1, 4, 8; id. Most. 4, 3, 3; Ter. Phorm. 5, 7 (8), 86:

Libyae agri,

Verg. G. 3, 249:

insula,

Cat. 64, 184:

in harena,

id. 64, 57:

solā sub rupe,

Verg. E. 10, 14; Cat. 64, 154:

in monte,

Tib. 1, 2, 72 (Müll. solito) et saep.—Hence, adv.: sōlum, alone, only, merely, barely.

Affirmatively (rare but class.; syn. tantum, but never with numerals, except unus; cf.

solus, A. supra): de re unā solum dissident, de ceteris mirifice congruunt. Ain' tandem? unā de re solum est dissensio?

Cic. Leg. 1, 20, 53: nos nuntiationem solum habemus:

consules etiam spectionem,

id. Phil. 2, 32, 81; id. Or. 48, 160:

quasi vero atrā bili solum mens ac non saepe vel iracundia graviore vel timore moveatur,

id. Tusc. 3, 5, 11:

quae hominum solum auribus judicantur,

id. N. D. 2, 58, 146:

quasi vero perpetua oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit,

id. Fin. 2, 6, 17.—

Strengthened by modo, and joined with it in one word, sōlummŏdo (only late Lat., for the true reading, Plin. 34, 8, 19, § 92, is unam tantum, Jan. Detlef.;

whereas tantummodo is class.): de exercitore solummodo Praetor sentit,

Dig. 4, 9, 1, § 2:

pretii solummodo fieri aestimationem,

ib. 9, 2, 23, § 1; 11, 5, 1, § 3; 28, 5, 1, § 1; Quint. Decl. 247; Tert. Res. Carn. 26; Hier. Ep. 12.—

Negatively: non solum, nec (neque) solum... sed (verum) etiam (et), etc., not only ( not merely, not barely)... but also, etc. (class. and freq.):

non solum publicas, sed etiam privatas injurias ultus est,

Caes. B. G. 1, 12 fin.:

urbes non solum multis periculis oppositae, sed etiam caecis,

Cic. Rep. 2, 3, 6:

importantur non merces solum adventiciae, sed etiam mores,

id. ib. 2, 4, 7:

neque solum fictum, sed etiam imperite absurdeque fictum,

id. ib. 2, 15, 28:

te non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā esse sapientem,

id. Lael. 2, 6:

non nobis solum nati sumus,

id. Off. 1, 7, 22:

ut sapiens solum contentus possit vivere,

id. Fin. 1, 13, 44 Madv. ad loc.:

bestiae sibi solum natae sunt,

id. ib. 3, 19, 63:

nec vero solum hanc libidinem laudant,

id. Tusc. 4, 19, 44:

servavit ab omni Non solum facto verum opprobrio quoque turpi,

Hor. S. 1, 6, 84:

non enim jus illud solum superbius populo, sed violentius videri necesse erat,

Cic. Leg. 3, 7, 17; id. Cat. 3, 10, 24:

non solum ortum novum populum, sed adultum jam, etc.,

id. Rep. 2, 11, 21:

quibus opibus ac nervis non solum ad minuendam gratiam, sed paene ad perniciem suam uteretur,

Caes. B. G. 1, 20:

quae non solum facta esse, sed ne fieri quidem potuisse cernimus,

Cic. Rep. 2, 15, 28:

bene meriti de rebus communibus, ut genere etiam putarentur non solum ingenio esse divino,

id. ib. 2, 2, 4:

neque solum civis, set cujusmodi genus hominum,

Sall. C. 39, 6; v. non and sed.

Sŏlūs, untis, f., = Solous, a town on the northern coast of Sicily, now Castello di Solanto, Plin. 3, 8, 14, § 90.—Hence, Sŏ-luntīni, ōrum, m., the inhabitants of Solus, Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103; sing., id. ib. 2, 2, 42, § 102.

sŏlus, ūs, m., v. solum init.