-
1 метрический
-ая, -ое: метрическое свидетельство о рождении шаҳодатномаи таваллуд; метрическая выписка о рождении нусхаи шаҳодатномаи таваллуд II, -ая, -ое лит. …и арӯз, …и вазни шеър I, -ая, -ое: метрическая система мер системаи метрии ;ченакҳо -
2 засыпаться
Iсов.1. ба дарун рехтан; песок -лся за воротник рег ба даруни гиребон рехт2. пӯшида шудан; ба таги чизе мондан; засыпаться снегом ба таги барф монданIIсов. прост.1. ба даст афтодан (фуромадан); засыпаться на краже дуздӣ карда ба даст афтодан2. (не сдать экзамена) аз имтиҳон нагузаштан, ғалтидансов. (начать сы-паться) ба рехтан даромаданIIнесов.1. см. засыпаться I;2. страд. рехта шудан, андохта шудан; пошида шуданIIнесов. см. засыпатьсянесов. см. заспаться -
3 наметка
Iж1. (по знач.гл. наметать III) кӯк кардан(и), хомдӯзӣ; наметк платя хомдӯзии курта2. риштаи хомдӯзӣ, кӯк; выдернуть наметку риштаи хом-дӯзиро кашида гирифтан; шить по -наметке аз болои кӯк дӯхтанIIж \.(по знач. гл. наметитьII3) муайян (муқаррар) кардан(и); наметка плана работы муайян кардани нақшаи кор2. пешбинӣ, тахмии, фарз; это пока только наметка ин ҳанӯз тахмин асту басж см. намёт 2; ловля рыбы намёткой гирифтани моҳй бо тӯр -
4 а
Iс нескл. а (ҳарфи якуми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охир; кто сказал «а», тот должен сказать и «б» «а» ки гуфтӣ, «б»-ашро ҳам гӯйIIсоюз1. против. аммо, лекин, вале, балки, … бошад, ва ҳол он ки…, на ин ки…, =у (=ю); не я, а ты тому виной дар ин кор ман не, балки ту гунаҳкор; тебе нужен только отдых, а не лечение ба ту фақат истироҳат даркор аст, на муолиҷа2. союз сопост.: мы говорим, а время идёт мо бо гап овораю вақт гузашта истодааст; такой старик, а работает ин қадар пир бошад ҳам, боз кор мекунад; что ни говори, а он прав ҳар чӣ гӯӣ ҳам, гапи вай ҳақ аст3. присоед. ва, лекин, аммо, вале; мне стало грустно, а почему, и сам не знаю дилам танг шуд, аммо сабабашро худам ҳам намедонам4. присоед. усил. (при вопросительном перечислении) -чӣ; что ты сегодня делаешь?, а завтра?, а послезавтра? ту имрӯз чӣ кор мекунӣ?, фардо-чӣ?, пасфардо-чӣ?5. усил. чӣ қадар; ҳар чӣ бошад ҳам; а уж как мы будем рады вашему приезду! аз омаданатон чӣ қадарҳо хурсанд мешавем!; а я всё-таки не согласен ҳар чӣ бошад ҳам, ман розӣ не <> а вдруг [ба] ногоҳ …-чӣ, [ба] нохост …-чӣ, рафту…, раваду…; а вдруг дождь! нохост борон борад-чӣ!; а если агар, мабодо, рафту…, раваду…, чӣ; а если они не приедут? онҳо наоянд-чӣ?; а между тем ва ҳол он ки…, аммо; а [не] то… 1) (иначе) вагарна, набошад, дар акси ҳол; торопись, а [не] то опоздаешь шитоб кун, вагарна дер мемонӣ 2) (потому что) чунки, ки…; закрой дверь, а то дует дарро пӯш, ки шамол медарояд 3) (или, или же) ё, ё ки…; выпей чаю, а то пойди отдохни чой нӯш, ё ки рафта дам гир; а хоть бы, а хотя бы хайрдия, ҳеҷ гап не, фарз кунем, масалан; кто это должен сделать? - А хотя бы и вы инро кӣ бояд кунад? - Масалан, худи шумо; а ну его! э, мон, дафъ шавад!; а кто его знает! кӣ медонад!частица разг.1. побуд. а, о, ҳо; дедушка, а дедушка! бобо, ҳо бобо!2. вопр. а, ҳа, хӯш; ты куда пойдёшь, а? хӯш, ту [ба] куҷо меравӣ?; а? что такое? ҳа? чӣ гап?IVмежд.1. (выражает удивление догадку, злорадство) а, эҳа, оҳ, вой, ҳа, ваҳ; а, вы уже здесь! эҳа шумо дар ин ҷо-ку!; а! ты так! ҳа ту ин тавр мекунӣ!; как он его пробрал, а! ӯро хуб боб кард, а!2. (выражает решимость) а! была не была! э!; хайр!, э! таваккал!, ҳар чӣ бодо бод!; а! не до слов теперь! э! ҳоло вақти гап не!3. (выражает ужас, отчаяние, боль) вой, воҳ, э воҳ, ой, аVприставка (пеш аз садонокҳо) префикси калимаҳои хориҷӣ дар забони русӣ, ки муродифи префикси «бе» ё «но» мебошад: асимметрия асимметрия; асёптика асептика; ана-эробы анаэробҳо -
5 баба
Iж пгсх. шибба, см. бабушкаIIж1. зан, заиф (женщина) занак, анака, авр бабаIIперен. разг. (о мужчине) марди табиат (занмизоҷ), ҳезалак баба одами барфин;ж кул. кулча (равғанини қандин); ромовая баба чаи шарбатин -
6 бабка
Iж1. (бабушка) модаркалон, онакалон, бибӣ2. прост. (старуха) кампир <> повивальная бабка момодояIIж1. (сустав) шитолинг, буҷули (буҷулаки) по2. (игральная кость) буҷулж тех. қаппак (қисми дастгоҳ харротӣ) -
7 банка
Iж банка; стеклянная банка банкаи шишагӣ; банка для варенья банкаи мураббо; консервная банка банкаи консерва, қуттии консерва // чаще мн. банки мед. банка; ставить - и банка мондан <> леиденская банка физ. банкаи лейденӣ (асбобест барои ҷамъ кардани қувваи электр)IIж мор. хараки заврақж мор. пастоб, ҷои пасти об -
8 бар
IV м мор. пастоб, тунукобам горн. пармаIIм метео бар (воҳиди фишори ҳаво)IIм бар (ресторанча ё як қисми он) -
9 дометывать
I, IIнесов. см. дометать II, III -
10 завозиться
Iсов. разг. (начать возиться) ба ҷунбуҷӯл (ба ҳаракат, ба давутоз) даромадан; под гюлом -завозились мыши дар таги пол мушҳо ба давутоз даромадандIIнесов. страд. кашонда оварда (бурда) шудансов. прост. (загрязниться) олуда шудан, чиркин (ифлос) шудан -
11 завязать
Iсов. чгпо1. бастан, гиреҳ бастан, тугун кардан; завязать галстук галстукро бастан; завязать глаза чашмро бастан // во что бастан, печондан; завязать бельё в узел либоси тагро бӯғча кардан2. перен. баркарор кардан, сар кардан, пайдо кардан; завязать дружбу дӯстй баркарор кардан; завязать знакомство шиносоӣ пайдо кардан; завязать переписку мукотиба сар кардан; завязать разговор гап сар кардан; завязать спор баҳсу мунозира сар кардан; завязать ссору ҷангу ҷанҷол сар кардан3. ғӯра бастан, мева андохтан; завязать плод ҳосил бастанIIнесов. см. завязнутьсов. разг. (начать вя-зать) бофтанро сар кардан; \завязать чулок бофтани ҷуробро сар кардан -
12 зажить
I1 сов. дуруст (сиҳат) шудан, ба ҳам омадан; его нога зажила пояш дуруст шуд; рана зажила ҷароҳат ба ҳам омадIIсов. что уст. прост.1. иул кор кардан (мардикорӣ карда)2. кор карда қарзро адо кардансов. (начать жить) зиндагй сар кардан; зажить поновому зиндагиро ба таври нав сар кардан -
13 бор
Iм санавбарзор, чангаи рахтони санавбар <> с бору да с сосенки погов. «аз ҳар палак як ҳандалак; откуда (из-за чего) сыр-бор загорёлся? аз куҷо ин шӯру ғавғо хест?IIм хим. бор (элементи химиявӣ)м мед. бор (пармаи дандон) -
14 бум
Iмежд. гум, гум-гум ( ноқус, нақора, тӯп ва ғ.); бум! - ударил колокол ноқус гум-гум садо баровард <> ни бум-бум не знать (не понимать) прост. ҳеҷ балоро надонистан, алифро аз калтак фарқ накарданIIм разг. ҳаёҳу (1. инкишофи муваққатии саноат ва савдои капиталистӣ2. ҳаёҳуи беасос ва барзиёд дар атрофи чизе); газетный бум ҳаёҳуи газетаҳом уст. спорт. бум (асбок машқи гимнастикӣ) -
15 вал
Iм тех. навард, ғалтак; коленчатый вал зонунавард; вал сцеплёния васлнавард; вал подъёмного механизма наварди механизми болобардор; вал гребного винта наварди винти киштӣм: по валу аз рӯи ҳаҷми умумии истеҳсол; выполнить план по валу планро аз рӯи ҳаҷми умумӣ иҷро карданIIм1. (насыпь) хокрез, хоктеппа садд; крепостной вал садди қалъа // (гря-да) тӯдаи калон, марза; валы снега барфтӯдаҳои калон2. (высокая волна) нара, мавҷи хеле баланд <> артиллерийский (огневой) вал садди оташи туп; девятый вал 1) нараи ниҳоӣ 2) авҷи аъло -
16 венгерка
IV ж разг. венгерка (навъи олу)ж венгерка (рақси венгерӣ ва мусиқии он)IIж уст, (куртка) венгерка (як хел нимтана)IIж венгерзан, венгердухтар, маҷорзан, маҷордухтар, зани (духтари) венгер -
17 гласный
III, -ая, -ое (глас|ен, -на, -но) (открытый, публичный) кушод, маъруф; сделать что-л. гласн ым чизеро маъруф карданIIм ист. аъзои думаи шаҳрӣ, депутати шаҳр (аъзои интихоб-шавандаи органи маҳаллии худидоракунӣ дар Россияи пешазреволютсиони; гласный городской думы аъзои думаи шаҳрӣлингв. садонок; гласные звуки садонокҳо, овозхои садонок // в знач. сущ. гласный м, гласная ж садонок, овози садонок; беглые гласные садонокҳои ноустувор; ударяемые -ые садонокҳои заданок -
18 гриф
Iм муз. даста (оид ба танбӯр, дутор ва дигар асбобҳои мусиқии тордор)м (штемпель) муҳр (муҳре, ки дар вай тасвири имзои ягон кас ё матни дастхате канда шудааст ва нақши ин гуна мӯҳр)IIм1. миф гриф (дар асотири қадим - шери қанотдори уқобсар) 2.зоол. каргас -
19 губа
Iж1. лаб; поджать губы лабҳоро зич кардан; сжать губы лаб фушурдан2. мн. гӯби дандонаи анбӯр (шиканҷа) <> заячья губа лаби чок; не по губам кому-л. прост. мувофиқ не, ношоям, номувофиқ ба касе; закусить губ ы дандон ба дандон мондан; надуть губы лабу лунҷ овезон кардан, лаб дӯл кардан; по губам мазать (помазать) кого прост. ваъдаҳои хушку холӣ до-дан, доман бо чормағзи пуч пур кардан; молоко на губах не обсохло прост. аз даҳанаш бӯи шир меояд; у него губа не дӯра прост. вай мазаро медонад, вай ба таъми чиз меравадIIж (залив, бухта) халиҷ; нёжская губа халиҷи Онегаж обл. и прост. (гриб) қорч, занбӯруғIVж ыст. губа (воҳиди маъмурӣ дар Руси Москва) -
20 губка
Iж уменьш.-ласк. к губаII<> губки бантиком ғунчадаҳон, ғунчалабIIж1. мн. губки зоол. исфанҷ2. (длямытья) исфанҷ, абр (бароытаншӯӣ); мыться губкой худро бо исфанҷ шустушӯ кардан <> впитывать [в себя] как губка рег барин ҷаббиданIIж см. губа III
См. также в других словарях:
III. РОССИЯ. СССР. СНГ - полный — III.1. Племенные союзы восточных славян … Правители Мира
III.6. Правительства периода гражданской войны — ⇑ III. РОССИЯ. СССР. СНГ III.6.1. Европейская Россия III.6.1.1. Юг России III.6.1.2. Дон III.6.1.3. Кубань … Правители Мира
III.9. Содружество независимых государств (СНГ) — ⇑ III. РОССИЯ. СССР. СНГ … Правители Мира
III. Kerületi TVE — III. Kerületi TUE Nombre completo III. Kerületi TVE Futball Club Obuda Fundación 24 de enero de 1887 (124 años) Estadio Hévízi út, Budapest (Hungría) … Wikipedia Español
III Comando Administrativo Aéreo — Activa 4 de febrero de 1938 1944 País Alemania Nazi … Wikipedia Español
III. Korps (Bundeswehr) — III. Korps Verbandsabzeichen Aktiv 6. Apr. 1957–31. Mär. 1994 Land … Deutsch Wikipedia
III Fuerza Expedicionaria de Marines — Activa 1 de octubre de 1942 10 de junio de 1946 7 de mayo de 1965 presente … Wikipedia Español
III Corps (Germany) — III Corps was a corps level formation of the German Army during World War II. III Armeekorps HistoryThe III Corps was formed in October 1934 as III. Armeekorps. The corps took part in Fall Weiss, the 1939 invasion of Poland as a part of… … Wikipedia
III. Korps — steht für folgende militärische Großverbände: III. Korps (Bundeswehr) (1957 1994) III. Armeekorps (Preußen) III. Armee Korps (Deutsches Kaiserreich) III. Armeekorps (Wehrmacht) III. Königlich Bayerisches Armee Korps III. Australisches Korps III.… … Deutsch Wikipedia
III Cuerpo Panzer — Insignia del Cuerpo Panzer Activa 21 de junio de 1942 8 de mayo de 1945 País … Wikipedia Español
III Corps (India) — III Corps Active 1915 ?, 1941 42, 1980s Present Country India Branch Indian Army Type Army Corps Role … Wikipedia