Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

i'd+sooner

  • 1 fyrr eîa seinna

    Íslensk-ensk orðabók > fyrr eîa seinna

  • 2 FYRR

    adv.
    1) before, sooner; því betr þykki mér er vér skiljum f., the sooner we part the better; svá sem f. sögðum vér, as we said before; f. en, before (conj.), sooner than;
    2) rather.
    * * *
    compar. adv. sooner; FYRST, superl. first, soonest: [cp. Goth. faurþis = πρωτον, πρότερον, and faurþizei = πρίν; Engl. for-mer; Swed.-Dan. för, först; Lat. prius.]
    I. compar. sooner, before; því betr þykki mér er vér skiljum fyrr, the sooner we part the better, Fas. ii. 535; at vér bræðr myndim þetta fyrr gört hafa, Nj. 61; veitti Eirekr fyrr, Landn. 216: fyrr enn, before that, Lat. priusquam, enginn veit sína æfina fyrr en öll er (a saying); fyrr enn ek hefir eignask allan Noreg, Fms. i. 3, Nj. 5, Stj. 135, Ld. 176.
    2. before; ekki hefi ek þar fyrr verit, er …, Eb. 224; sem engi veit fyrr gört hafa verit, K. Á. 28; svá sem fyrr sögðum vér, Fms. x. 366.
    II. superl. first; fyrst sinna kynsmanna, Ld. 162; þá sök fyrst er fyrst er fram sögð, Grág. i. 79; sá fyrst ( first) er hánum var first ( last) boðit, N. G. L. i. 14: first, in the beginning, foremost, opp. to síðarr or síðast, Eirekr veitti fyrst vel ok ríkmannliga en Hallsteinn síðarr, Landn. 216, v. l.; gékk Hrútr fyrst, foremost, Nj. 6; hreppsóknar-menn eru fyrst aðiljar at þessum sökum, Grág. i. 295; at eigi sé fyrst ( for a while) samlendir, Ísl. ii. 386.
    β. sem fyrst, as soon as possible, Nj. 4, Eg. 602.
    2. for that, because, as, very freq. in mod. usage, but hardly ever found in old writers; and the following passages—fyrst þín bón kemr þar til, Bárð. 171; fyrst hestunum mátti eigi við koma, Sturl. i. 19; fyrst hón er karls dóttir, Fas. i. 22—are all taken from paper MSS.; Bárð. new Ed. 20 has ‘síðan þú leggr þat til,’ and Sturl. MS. Brit. Mus. the proper word ‘er.’
    III. as imitations of Latin supradictus or praedictns are the following—á fyrr-greindum árum (jörðum), aforesaid, Vm. 44, Dipl. ii. 4; fyrr nefndr, afore-named, Stj., Bs. passim, but never in old vernacular writings. fyrr-meir, adv. ‘fore-more,’ i. e. formerly, in former times, Ísl. ii. 365, Finnb. 212, Lv. 64, H. E. i. 434.

    Íslensk-ensk orðabók > FYRR

  • 3 EÐR

    conj.,
    1) or; fyrr eða siðar, sooner or later; annathvárt … eða, either … or; hvárt … eða, whether (if) … or; hvart er … eða, whether … or;
    2) in comparison of two unlike things, and (mikinn mun eigum vér at gera þin eða annarra heimamanna);
    3) after a comparative, and perhaps (ek em eigi verri riddari en S. konungr, eða nökkuru betri);
    4) introducing a question, but (ek beiti Auðgisl, — eða ertu H. vandræðaskáld?);
    5) sometimes after a negation, = né, nor (þeir munu hvárki fyrir sjá fé sínu eða fjörvi).
    * * *
    or eða, which is the more freq. form in mod. use, conj., [Goth. auþþa; A. S. oððe; Engl. or; Germ. oder]:—or; joining two nouns, verbs, or adjectives, hold eðr blóð, heitr eða kaldr, illr eða góðr, etc., esp. after the pronouns annaðhvárt, hvárt, either; héraðsektir e. utanferðir, Nj. 189; slíkr vetr eða verri, Ísl. ii. 138; kaupmenn e. formenn, Fms. i. 11; í Blálandi eðr Arabia, Bb. 468; kirkjum eðr klaustrum, H. E. i. 419; í skógum eðr í öðrum fylsnum, Fms. iv. 384; skjóta e. kasta, e. höggva e. leggja, Sks. 430; fyrr e. síðar, sooner or later, Hkr. ii. 368.
    β. in comparison of two unlike things, the two things are connected with the disjunctive eða instead of the copulative ok, where the Engl. may use and, e. g. the proverb, sitt er hvað, gæfa eðr görfuleiki, there’s a difference between luck and wit; er úglíkt at hafa með sér góða drengi ok hrausta eðr einhleypinga, Ísl. ii. 325; úlíkr er þessi eða hinn fyrri, he is unlike and the first one, Mar. (Fr.); mun nokkut allíkt, garpskapr Bersa eðr stuldir Þórarins, i. e. can one compare the valour of B. and the thievishness of Thorarin? Korm. 142.
    γ. after a comparative, or even, sooner; ek em eigi verri riddari en Salomon konungr, eðr nokkuru betri, I am no worse a knight than king S., nay, rather somewhat better, Þiðr. 161; eigi síðr, … eðr nokkrum mun heldr, not less, but rather a little more. Barl. 97: otherwise, else, = ella, lykt skal landskyld vera fyrir sumarmál, eðr …, N. G. L. ii. 106 (rare): ellipt. = enn, than, meta hvárt þau sé meiri, eðr hennar föng sé, Js. 61.
    δ. denoting a query, exclamation, abrupt sentence, or the like, as Engl. or, what, but; ek heiti Auðgisl, eðr ertú Hallfreðr, my name is A., or art thou Hallfred? Fms. ii. 80; ek heiti Önundr, … eða hvert ætli þit at fara, but whither do you think of going? 81; nú vil ek gera at skapi þínu, eðr hvar skulum vit á leita? Nj. 3; sagði, at þeir mundi vera menn stórlátir, eðr hvat þeir mundi fyrir ætlask, Eg. 17; eðr með hverjum fórstu norðan? Finnb. 256; vituð ér enn, eðr hvat? Vsp. 22, 31, 38, 39.

    Íslensk-ensk orðabók > EÐR

  • 4 VÁN

    (pl. -ir), f. hope, expectation, prospect;
    mér er ván, at, I expect that;
    er ván e-s, it is to be expected;
    sliks var ván, this was to be looked for;
    þeim var ills ván at Þór, they apprehended evil from Th.;
    sem hann hafði áðr sagt á ván, as he had given to understand;
    sem ván var at, as was to be expected;
    vita sér engis ótta vánir, to apprehend no danger;
    konungs var þangat ván, the king was expected there;
    e-t stendr til vánar, it bids fair;
    e-t er at vánum, it is what could be looked for (ok er þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs);
    vita ván til e-s, to expect;
    hann vissi enga ván, at, he had no expectation that;
    eiga barn í vánum, to have a child in prospect;
    draga e-t í ván, to hold out a prospect of;
    mörgum þykkir fyrir ván komit, many think it is past all hope;
    þá er allar vánir vóru rannsakaðar, when all likely places were searched;
    dat., vánu, with compar., vánu bráðara, skjótara, sooner than expected;
    * * *
    (vón, von), f., old nom. v́n with umlaut, Skálda (Thorodd); old dat. vánu, with compar., see below; ónu, Ls. 36; tungan er málinu vn en at tönnunum er bitsins v́n, Thorodd: vón, spónum make a rhyme, Gísl.; ón, Am. 67, Hom. 60: dat. ónu, Ls. 36: [Ulf. wêns = ἐλπίς; A. S. wên, cp. Engl. ween; Germ. wahn; the Dan. haab, Swed. hopp are mod. and borrowed from the Germ.]:—a hope, expectation; er mikil ván, at …, Fms. xi. 13; mér er ván, at …, I expect, apprehend, that …, Eg. 353; sem hann hafði áðr sagt á ván um, given to understand, Fms. xi. 87; eiga ván til e-s, 623. 17; allar þjóðir munu hafa ón mikla ( a high hope) til namns hans, Hom. 60; slíks var ván, Nj. 5; engi ván er til þess, Eg. 157: sem ván var at, as was to be expected. Glúm. 337; vita sér engis ótta vánir, to apprehend no danger, Fms. xi. 46, Orkn. 414, Eg. 74; konungs var þangat ván, the king was expected, Fms. x. 323; þar var ván féfangs mikils, Eg. 265; ván er borin, past hope, Ld. 258; ván er þrotin, Eg. 719; ván rekin, id., Ld. 216; e-t stendr til vánar, bids fair, Eg. 173; e-t er at vánum, it is what could be expected, Nj. 255; but, eptir vonum, as good as could be expected, very good indeed; eiga e-t í vuniim, to have a thing expected; eiga barn í vánum, Grág.
    2. spec. usages; ef hann görir aðrar vánir yfir land annars manns, Gþl. 449; þá er allar vánir vóru rannsakaðar, all places where it could be expected to be found, Fms. v. 216; cp. leita af sér vonina, to seek until one is satisfied it cannot be found.
    3. dat. vánu, with compar.; vánu bráðara, sooner than expected, i. e. quickly, at once, Fms. ix. 408, xi. 112; vánu skjótara, x. 408; ónu verr, worse than might be expected, quite bad, bad indeed, Ls. 36; yrkja kann ek vánu verr, Mkv.; vánu betr, well indeed; vita e-t vánu nær, to know quite, Sks. 183 B.
    II. eccl. hope, N. T., Pass., Vídal. passim.
    III. in a few instances, esp. in a few compds (vánar-völr, see below), ván seems to denote despair, cp. also the name of the myth. river Ván, despair, agony: Ván and Víl were the rivers produced by the slaver from the mouth of the fettered wolf Fenrir, who is hence called Vánar-gandr, the monster of the water W., Edda.
    COMPDS: vánarlauss, vánarmaðr, vánarvölr.

    Íslensk-ensk orðabók > VÁN

  • 5 AFLA

    * * *
    (að), v.
    1) to gain, earn, procure (afla e-m e-s);
    afla sér fjár ok frama, to earn fame and wealth;
    aflaði þessi bardagi honum mikillar frægðar, brought him great fame;
    2) with acc., to earn (aflaði hann þar fé mikit);
    refl., e-m aflast e-t, one gains a thing;
    3) with dat., to perform, accomplish (hann aflaði brátt mikilli vinnu);
    with infin., to be able (ekki aflar hann því at standa í móti yður).
    * * *
    að, [cp. Swed. afvel, breed, slock: Dan. avling, farming; avlsgaard, farm; faareavl, qvægavl, breed of sheep or cattle. In Norse (mod.) avle is to harvest; Swed. afla, to beget. In the Icel. verb afla the idea of producing or gathering prevails, whereas the nouns branch off; the weak afli chiefly denotes produce, means, stores, resources, troops, forces; the strong one—afl— force alone. Yet such phrases as ramr at afli indicate something besides the mere notion of strength. In the mod. Scandin. idioms—Dan., Swed., Norse—there are no traces left of the idea of ‘force:’ cp. the Lat. opes and copiae. The Icel. spelling and pronunciation with bl (abl) is modern, perhaps from the time of the Reformation: cp. the words efla etc. with a changed vowel. The root is OP-, as shown in Lat. ope, ŏpes, the ŏ being changed into a?].
    I. with gen. of the thing, to gain, acquire, earn, procure; vandara at gæta fengins fjár en afla þess (a proverb); þá bjöggu þeir skip ok öfluðu manna til, got men to man it, Eg. 170.
    β. the phrase, afla sér fjár ok frægðar, to earn fame and wealth, of young heroes going sea-roving; fóru um sumarit í víking ok öfluðu sér fjár, Eg. 4; afla sér fjár ok frama, Fs. 5; fjár ok virðingar, id.; hann hafði aflat sér fjár ( made money) í hólmgöngum, Eg. 49; aflaði þessi bardagi honum mikillar frægðar, brought him great fame, Fms. ii. 307; kom honum í hug, at honum mundi mikillar framkvæmdar afla, bring him great advantage, Eb. 112.
    2. as a law term, to cause, inflict a wound; ef maðr aflar einum blóðs eðr bens af heiptugri hendi, N. G. L. i. 387.
    II. with acc., mostly in unclassical writers, but now rare, to earn; aflaði hann þar fé mikit, Fms. vii. 80; aflandi þann thesaur er, 655 xxxii. i; hafit ér ok mikit í aflat, Al. 159; mun ek til hafa atferð ok eljun at afla mér annan við, to contrive, Ld. 318, where, however, the excellent vellum MS. A. M. 309, 4to, has gen.—annars viðar—more classically, as the Saga in other passages uses the gen., e. g. afla sér manna ok hrossa, to procure horses and men, l. c. little below.
    β. reflex., e-m aflask e-t, gains, Fb. 163.
    γ. absol., njót sem þú hefir aflat, of ill-earned means, Nj. 37.
    δ. part. aflandi, Njarð. 366.
    2. now used absol. to fish, always with acc.; a standing phrase in Icel., the acc. only being used in that particular connection.
    III. with dat. in the sense of to perform, manage, be able to; hann aflaði brátt mikilli vinnu, ok var hagr vel, Fms. i. 289; fyr mun hann því afla en ek færa honum höfuð mitt, it will sooner happen, Fms. iv. 291, where the Hkr. reads orka; bauð út leiðangri, sem honum þótti landit mestu mega afla, to the utmost that the country could produce, Fms. x. 118; ekki aflar harm því at standa í móti yðr, he is not man enough to stand against you, Fas. iii.

    Íslensk-ensk orðabók > AFLA

  • 6 BRÁÐR

    (neut. brátt), a.
    1) sudden (bráðr bani);
    2) hasty, hottempered;
    þú hefir verit hølzti bráðr (too eager, too rash) í þessu máli.
    * * *
    adj., neut. brátt, [Swed. bråd; Dan. brad; cp. bráð], sudden, hasty: the allit. law phrase, b. bani, a sudden, violent death, Nj. 99, Fms. v. 289, Sks. 585 (of suicide); b. atburðr, a sudden accident, Fms. x. 328: metaph. hot-tempered, eager, rash, bráð er barn-æskan (a proverb), Am. 75; b. barns-hugir, id., Bev. Fr.; b. í skaplyndi, Nj. 16, Hm. 21; þú hefir verið hölzi b. (too eager, too rash), í þessu máli, Vápn. 13; b. ok ákafr, rash and headlong, Fms. ix. 245; b. hestr, a fiery horse, Bs. i. 743.
    II. brátt, bráðum, and bráðan used adverb., soon, shortly; þá var brátt drukkinn einmenningr, Eg. 551; brátt fanst þat á, it could soon be seen that …, 147; vánu bráðara (Lat. spe citius), (mod., vonum b.), very soon, in a very short time, Fms. xi. 115; sem bráðast, as soon as possible, the sooner the better, Eg. 534: the phrase, e-t berr bráðum (or bráðan) at, a thing happens of a sudden, with the notion of surprise, 361; en öllum féllusk hendr (i. e. were startled), at bráðan bar at, as it came so suddenly, Hkr. ii. 152, cp. Orkn. 50.

    Íslensk-ensk orðabók > BRÁÐR

  • 7 eðr

    conj.,
    1) or; fyrr eða siðar, sooner or later; annathvárt … eða, either … or; hvárt … eða, whether (if) … or; hvart er … eða, whether … or;
    2) in comparison of two unlike things, and (mikinn mun eigum vér at gera þin eða annarra heimamanna);
    3) after a comparative, and perhaps (ek em eigi verri riddari en S. konungr, eða nökkuru betri);
    4) introducing a question, but (ek beiti Auðgisl, — eða ertu H. vandræðaskáld?);
    5) sometimes after a negation, = né, nor (þeir munu hvárki fyrir sjá fé sínu eða fjörvi).
    * * *
    adv. still, yet, older form instead of ‘enn,’ only in poetry; eðr of sér, one still has to see, i. e. the next thing is …, Haustl. 14; stóð eðr í hausi, stood, i. e. remains, still in his head, 19.

    Íslensk-ensk orðabók > eðr

  • 8 EN

    * * *
    I)
    conj.
    1) but;
    en heima mun ek sitja, but I will stay at home;
    2) as a copulative, and, = ok;
    ek kann ráðum, Gunnhildar, en kappsemd Egils, I know the devices of G. and (on the other hand) Egil’s eagerness;
    3) = ‘an’, than (óbrigðra vin fær maðr aldregi en mannvit mikit).
    in Norse MSS. = ef, er (rel. pron. and temp. conj.);
    1) if;
    sælar væri sálurnar, en þær vissi, if they knew;
    2) as a rel. pron., = er;
    mína dóttur, en (= er) allra meyja er fegrst, who is the fairest of all maidens;
    * * *
    1.
    disjunctive conj.; in MSS. spelt either en or enn, [a particle peculiar to the Scandin.; in Danish men; in Swedish both men, än, and endast; Norse enn and also men, Ivar Aasen]:—but; en ef hann hefir, þá …, but if he has, then …, Grág. i. 261; en ef menn gefa þeim mat, id.; en heima mun ek sitja, but I will stay at home, Fms. vi. 100; en fjöldi féll, but a great many fell, Fas. ii. 514; eyrum hlýðir en augum skoðar, Hm. 7; en ekki eigu annarra manna orð, Grág. i. 84, 99, 171; en Skíðblaðnir skipa, en jóa Sleipnir, en hunda garmr, Gm. 44; en ór sveita sjár, en ór beinum björg, Vþm. 21; and passim. It is even used with a slight conjunctive sense; þykki mér sem því muni úhægt saman at koma, kappi þínu ok dirfð ‘en’ skaplyndi konungs, methinks it will be hard to make the two things go together, thy vehemence and rashness ‘and’ (on the other hand) the temper of the king, Eg. 521; ek kann ráðum Gunnhildar ‘en’ kappsemd Egils, I know the devices of Gunnhilda ‘and’ (on the other hand) Egil’s eagerness, 257: used in narratives to begin a sentence, merely denoting the progress of the tale, much the same as ‘and,’ cp. the use of auk III, p. 33; thus in Ýt. some verses begin with ‘en,’—En dagskjarr …, 2, 3, 14, 23; En Gunnlaugr grimman tamði, Hlt.; En Hróalds á höfuðbaðmi, Ad. 19, without any disjunctive notion.
    2.
    temporal adv., better spelt enn, [prob. akin to endr and eðr, q. v.]:—yet, still; þú hefir enn eigi ( not yet) heyrða kenning Drottins, Mar. 656 A. ii. 14; vildi hann enn svá, Fms. i. II; at hann mundi enn svá göra, vi. 100; þá ríkir hann enn fyrir mik, Al. 29; til betri tíma en ( than) enn ( still) er kominn, Sks. 596 B.
    2. before a comparative; enn síðarr, still later, N. G. L. i. 94; enn betr, still better; enn fyrr, still later; enn verri, still worse; enn æðri, still worthier; enn hærri, still higher; enn firr, still further off; enn nær, still nearer; enn heldr, still more, Sks. 304: separated from the comparative, enn vóru fleiri dætr Haralds, the daughters of H. were still more, i. e. H. had more daughters yet, Fms. i. 5.
    β. curious is the use of en (usually spelt in or inn) in old poems, viz. before a comparative, where in prose the ‘en’ can be left out without impairing the sense; thus, hélt-a in lengr rúmi, be kept not his place longer, i. e. ran away, Am. 58; ráð en lengr dvelja, to delay no longer, 61; menn in sælli, a happier man, Skv. 3. 18; né in mætri mægð, worthier affinity, id.; mann in harðara = harðara mann, a hardier man, Hbl. 14; nema þú in snotrari sér, unless thou art wiser, Vþm. 7; drekka in meira mjöð, to drink more mead; bíta en breiðara, to bite broader, i. e. eat with better appetite, Þkv. 35; þars þætti skáld in verri, where poets were kept in less honour, Jomsv. S. (in a verse); né in heldr, neither; né hests in heldr, neither for his horse, Hm. 60; né in heldr hugðir sem var Högni, neither are ye minded as H., Gh. 3, Sdm. 36, Hkv. 1. 12, Skv. 1. 21: in prose, eigi in heldr ætla ek, þat …, neither do I think, that …, Nj. 219.
    3. to boot, further, moreover; bolöxar ok enn amboð nokkur, pole-axes and some tools to boot, Dipl. v. 18; ok þat enn, at, and that still more, that, Róm. 302; Ingibjörg hét enn dóttir Haralds, Ingeburg was further Harold’s daughter, Fms. i. 5.
    3.
    or enn, conj., written an in very old MSS., e. g. Hom., Greg., Eluc., but in the great bulk of MSS. en is the standing form, both ancient and modern; [formed by anacope, by dropping the initial þ; Ulf. þanuh; A. S. þanne; Engl. than; Hel. than; O. H. G. danna; Germ. dann, but here almost replaced by ‘als;’ Swed. änn; Dan. end; Norse enn, Ivar Aasen; the anacope is entirely Scandin.]:—than, Lat. quam; heldr faðir an móðir, more father than mother, Eluc. 5; bjartari an sól, brighter than the sun, 45, 52; meira an aðrir, more than others, Greg. 51; víðara an áðr, wider than before, id.; betr an þegja, better than being silent, 96; æðri an þetta, Eluc. 51; annat an annat, one thing rather than another, 50; ljósara an nú, 44; heldr an vér, 17; annat an dauðan, 15; meira an Guð, 13; fyr an, 6; annat an þú ert, 59; framarr an þeir hafa, id.; framar an vesa, 60; heldr an færi eðr fleiri, Hom. 45; heldr an, 63; betra er þagat an mælt, 96; helgari an annarra manna, 126; framar an sín, 135, etc.; cp. Frump. 158–163: ‘en’ however occurs in Hom. 126.
    II. the form ‘en’ (or ‘enn’) occurs passim, Grág. i. 173, ii. 13, Al. 29, Sks. 596 B, N. G. L. i. 32, etc. etc.
    ☞ The particle en differs in sense when placed before or after the comparative; if before, it means still; if after, than; thus, fyrr enn, áðr enn, before, Lat. prinsquam, but enn fyrr, still earlier, sooner; enn heldr, still more, but heldr enn, rather than; enn betr, still better, but betr enn, better than; enn síðar, still later, but síðar enn, later than, etc. Again, there is a difference of sense, when neither en is a comparative; en ef, but if; ef enn, if still, etc.
    4.
    is now and then in MSS., esp. Norse, used = er, ef, q. v., but this is a mere peculiarity or false spelling:
    1. when; mér vórum í hjá en (= er) þeir, when they, D. N. i. 271; til þess en = til þess er, 81.
    2. as a relat. particle, which; sú hin ríka frú en ( which), Str.; mína dóttur en allra meyja er fegrst, my daughter who is the fairest of all women, Þiðr. 249; af því en hann hefir fingit, Al. 145; sá ótti en, 107; en sungin er, which is sung, Hom. 41; but hvárt en er, whether, N. G. L. i. 349.
    3. = ef, if, [cp. Old Engl. an]; sælar yæri sálurnar, en þær vissi, if they knew, Al. 114; en þeir vildi = ef þeir vildi, 118; en vér færim = ef vér færim, 120, esp. freq. in D. N. (vide Fr.) Very rare in Icel. writings or good MSS., e. g. en ek hefi með Guðs miskunn (i. e. er ek heti), as I have, because I have, Bs. i. 59, Hung. ch. 1; vide er.

    Íslensk-ensk orðabók > EN

  • 9 fljótr

    a. swift, speedy; neut., fljótt, as adv. swiftly, quickly; sem fljótast, as soon as possible, at once.
    * * *
    adj. fleet, swift, of a horse, Flóv. 30: of a ship, Fs. 28, Fms. vi. 262.
    β. metaph. ready, speedy; Ólafr var þess ekki fljótr, ok fór þó at bæn Bolla, Ld. 186.
    II. neut. used adverb. fleetly, swiftly; nú lát við fljótt ok leita dyra, Fms. v. 147; svá fljótt, so soon, 168; sem fljótast, the soonest, at once, Fb. i. 539; þat fljótast sem þú getr, as soon as thou canst, Fms. iii. 94; fljótara, sooner, Dipl. v. 5.
    2. metaph. promptly; hann tekr honum eigi fljótt, he received him coolly, Sd. 139; þeir tóku eigi fljótt undir þat, Fms. ii. 32.

    Íslensk-ensk orðabók > fljótr

  • 10 FYRRI

    * * *
    I)
    a. compar. former.
    adv. (= fyrr) before, sooner, rather (fyrri skal ek deyja, en).
    * * *
    compar. adj. former; FYRSTR, superl. the first, foremost:
    I. compar., yðra fyrri frændr, Fms. i. 282; fyrra sumar, the former summer, before the last, Grág. i. 38; enn fyrra hlut vetrar, in the former part of winter, Eg. 713; spurðisk eigi til þeirra heldr en til enna fyrri, Ó. H. 129; Drottins dag (annan dag viku) inn fyrra í þingi. Grág. i. 49 (the parliament lasted about a fortnight); enn fyrra sunnudag, N. G. L. i. 348; í fyrra dag, the day before yesterday, Háv. 50; í fyrra sumar, the summer before last, id.; með hinum fyrrum fótum, with the fore feet (mod. með fram-fótunum), Bær. 9; ætla ek á engan mann at leita fyrri, Fms. vi. 109; vera e-m fyrri at e-u, to get the start of one, Hm. 122; usually verða f. til e-s, verða fyrri til höggs, Úlf. 7. 56.
    II. superl. the first; þær sakar skal allar fyrstar segja fram, Grág. i. 38; ef sá verðr eigi búinn til er fyrstr hefir hlotið, id.; enn fyrsta aptan er þeir koma til þings, 100; eigi fellr tré við hit fyrsta högg (a saying), Nj. 224.

    Íslensk-ensk orðabók > FYRRI

  • 11 HELDR

    adv. compar.
    1) more, rather;
    heldr en, rather than, more than (vápn þeirra bitu eigi heldr en vendir);
    2) at heldr, any the more;
    also, all the more (at heldr tveimr, at ek mynda gjarna veita yðr öllum);
    at heldr þótt, even although;
    3) rather (nú vartu heldr til skjótr, en ek heldr til seinn);
    var brúðrin döpur heldr, the bride was rather sad;
    4) after a negative, but, on the contrary.
    * * *
    adv. compar.; superl. HELZT; [Goth. haldis; Dan. heller; Swed. hellre, heller: only Scandin., not being found in the Teut. dialects.]
    A. COMPAR.,
    I. more, rather:
    1. with the particle en (an), rather …, than; hann var heldr ljótr an góligr, Eluc. 55; kjós hann heldr til en frá, Bs. i. 480; umbeygilega hljóðs-grein heldr en hvassa, Skálda 182; með margföldu atkvæði heldr en einföldu, Sks. 311; hygg ek at heldr hafi hann helvíti en þessi maðr, Fms. vii. 118; vill hón at honum sé eigi frá vísat … heldr en þeir gefi upp borgina, Fms. i. 157: with a comparative, less than, more than; er þeim sé eigi minni kunnleikr á heldr en nábúum, Grág. ii. 343; bað hann skipa eptir konung-legri miskunn meirr, heldr en eptir hóflausri reiði Amans, Sks. 467.
    2. hvart-heldr …, eða, either …, or; whether …, or …; hvárt sem þat yrði heldr kú ildi eðr vaðmál, Dipl. iv. 13; en nú vitum vér eigi hvárt heldr er, … eða muntú …, now we know not which is the case, whether … or …, Fms. i. 33: eða being understood, Gunnlaugi kveðsk vel líka hvárt at heldr er, G. said he should be well pleased whatsoever was done, Ísl. ii. 267.
    3. at heldr, not merely …, but rather, all the more, or after a negative, any more; at heldr tveimr, at ek munda gjarna veita yðr öllum, not merely for two, but I would gladly yield it to you all, Nj. 117; ok þótti ekki hans hefnt at heldr, þótt (the more, though) þetta væri at gört, Ísl. ii. 273; en eigi er at heldr hefnt göfugra frænda várra, Fms. viii. 136, Hm. 95; ok at heldr þótt ( even though) þeir væri frjálsir menn, þá væri þeir þó ( yet) óbóta-menn, Eg. 737.
    II. intens. very; systur fríða heldr, a very pretty sister, Hom. 115; heldr hljóðr, heldr fámálugr, Fms. xi. 78; var brúðrin döpr heldr, Nj. 11; þaer vóru málgar ok heldr íllorðar, 66; heldr ertú fámennr, Glúm. 377; tala heldr harðfarliga, Eb. 256; konungr var h. úkátr, Eg. 44; mér er heldr kalt, I am very cold, Orkn. (in a verse); þat mun mál manna, at görð sjá sé heldr skökk, Eg. 738; Þorólfr fýsti heldr uppgöngu, Eg. 242; var þá svá komit deginum, at heldr tók út eyktina, that the hour of eykt was just passing, Fb. i. 192.
    III. but, on the contrary, Germ. aber, vielmehr, esp. after a negative; eru þat ekki engla nöfn? answer, heldr (no, but) kenningar-nöfn, Eluc. 12; eigi mælir hann svá …, heldr ( but), 40:—eigi, … nema enn heldr, but on the contrary, Stj. 409, 412, 428, 442; hann rak eigi erendi bróður síns, heldr bað hann þeirrar konu sér til handa, Fms. vii. 103; at hyggjandi sinni skylit maðr hræsinn vera, heldr gætinn at geði, Hm. 6; ekki er þat, heldr vill faðir þinn, at …, Glúm. 379; láta þeir sér þat eigi einhlítt, heldr hafa þeir tekið …, Ó. H. 32; hæfir þat ekki, … heldr er yðr þat sæmd, at …, Fagrsk. ch. 16; með lítilli gleði, heldr með miklu angri, Barl. 144.
    β. but, Lat. sed, at; Rútr mun ámæla þér í öngu, heldr mun hann biðja at allir geymi þín sem bezt, Nj. 14; eru þeir eigi einir saman í ráða-görð sinni, heldr hafa þeir með sér marga vitra menn, Sks. 313: very freq. in mod. usage, but, þar er hvorki kafald né vetrar-ríki né steypi-regn, heldr …, Od. ix; öngvar hafa þeir ráðs-samkomur eða lög, heldr búa þeir í víðum hellrum, 112; ekki hafa hjarðmenn þar yfirför, eða akryrkju-menn, heldr er eyin ávalt óbygð af mönnum, 123; ekki bjuggu Lótofagar bana-ráð mönnum mínum, heldr …, 92; hann vildi ekki aptr snúa … heldr vildu þeir eptir verða, 95; hann var hið mesta tröll, og ekki menskum manni líkr, heldr skógþöktum tindi hárra fjalla, 191; grát eigi lengr svo ákafliga, freista heldr ( but try) …, Od. iv. 544.
    IV. with adverbs; ekki heldr, neither; ekki allnærri, og ekki h. mjög langt undan landi, Od. ix. 117; né heldr, nor either; ekki er þar heldr umgangr af veiði-mönnum, neither is there …, 120; hvorki gróðr-setja þeir nokkra plantan með höndum sínum né heldr ( neither) plægja jörðina, 108: ekki … auk heldr, not to speak of, still less, far less; hann vill ekki ljá mér það, auk heldr gefa, he will not lend it to me, far less give it: hitt-þó-heldr, rather the contrary! proncd. hitt-ó-heldr! ironically, e. g. tarna er fallegt, hittó-heldr, how fine, or rather the contrary! i. e. what a shame! with adverb. datives, öngu heldr, no more; öllu heldr, miklu heldr, much sooner.
    B. SUPERL.,
    I. soonest; hefi ek þat helzt í hug mér, Nj. 21; kunnu þeir þat helzt at segja til Ástríðar, at …, Fms. i. 68; þeir þykkjask nú helzt menn, Nj. 66: most, nú er þetta fylskni helzt, 133; sem ek veit sannast ok réttast ok helzt at lögum, Grág. i. 75.
    2. freq. in mod. usage, soonest, best, most, Germ. am liebsten, am besten; eg vildi það helzt, það væri helzt reynanda.
    II. with adverbs; einkum helzt, especially; þeir er Guði þjóna einkum helzt, 625. 165; hóti helzt, nökkvi helzt; þeir áttu hóti helzt sér nokkura kosti í fémunum, Ísl. ii. 134; ok þat hefir hann nökkvi helzt, er Búi mælir fyrir honum, Fms. xi. 78; þá hafði nú helzt nökkut munr á fengizt, Edda 32; allra h., above all; allra helzt í lögum, Skálda 162; hvar helzt, wheresoever, Hom.
    III. helzti or hölzti, with an adjective, very much, very, often with the notion of far too; hölzti varr, Fms. viii. 91; hölzti nær oss! 133; hölzti vaskligir, Al. 37; hann létzk við hölzti mikinn hraustleik, 41; ok kvað Guðrúnu hölzti gott at vefja honum at höfði sér, Ld. 188, cp. Fms. ii. 255; helzti fáráðir, Fær. 37; helzti lengi ( far too long) hefir svá farit, Fms. vi. 393; þér sitið heima ok látið vænliga, ok eruð æ hölzti margir, Ld. 216; Þórólfr kvað þræl þann helzti auðgan, Eb. 154; hölzti miklir úgæfu-menn, Nj. 191; hölzti höfum vér verit auðtrygg, Fas. i. 531; þyki mér nú sú ræða helzti löng orðin, Sks. 352; ok er þér hvárr-tveggi helzti góðr, Fms. i. 75; kvað konung hölzti lengi þar hafa kropit um lyng, Hkr. iii. 376.

    Íslensk-ensk orðabók > HELDR

  • 12 hug-kvæmr

    (- kœmr), adj. ingenious; h. ok margbreytinn, Vápn. 3, Þorst. S. St. 46, Fms. vi. 217: of things, recurring to the mind, kvað þá hugkvæmra Vatnsdals-meyjum ef hann væri svá nær götu, i. e. they would sooner recollect him, Fs. 67; helzti hugkvæmt er um þau tíðendi, Fms. vi. 36, Valla L. 218, Bjarn. 7 ( dear); hversu h. hann var eptir at leita við vini sína hvat þeim væri at harmi, Fms. vii. 103.

    Íslensk-ensk orðabók > hug-kvæmr

  • 13 SKJÓTR

    I)
    m. vehicle, horse.
    a. swift fleet (skjótr hestr); quick, short (skjót svör); neut., skjótt, as adv. speedily (hón bjó sik skjótt).
    * * *
    adj., skjót, skjótt, swift, fleet; hefir þú skjótara hest séð? Fms. vii. 169; þeir hljópu at þeim, ok varð skjótastr Moðúlfr, Nj. 262; s. til góðra verka, Skálda 169: skjótt, opp. to seint, Edda 127.
    2. of time; skjótari skilning, Fms. i. 97; skjótan órskurð, 42; skjótar sölur, Ísl. ii. 126; þat er skjótast at segja, in short! Fms. vi. 84; rifhrís er skjótara er at rífa upp, it is sooner picked, Grág. ii. 288; mjólk ok aðra hluti þá er þeim vóru skjótastir til lífs, Finnb. 234; skjót samstafa, a short syllable, Edda (Ht.)
    3. neut. skjótt, speedily; hón bjó sik skjótt, Nj. 11; búa sik sem skjótast, Fms. i. 73; þeir sjá skjótt ( soon) logann, Ísl. ii. 152; birta skjótt sinn vilja, Ld. 186; sofna skjótt, Fms. i. 9; líf mannligt endast skjótt, Hallgr., Pass. 8. 17, 14. 1.
    B. COMPDS: skjótfara, skjótfæri, skjótfættr, skjótgörr, skjóthendr, skjótkeypt, skjótkjörinn, skjótlátr, skjótleikinn, skjótlitið, skjótlyndr, skjótmælgi, skjótorðliga, skjótorðr, skjótráðit, skjótráðr, skjótræði, skjótsvarinn, skjóttíndr, skjótyrði.

    Íslensk-ensk orðabók > SKJÓTR

  • 14 SNEMMA

    * * *
    older form snimma, adv.
    1) quickly, soon (hann var snemma mikill ok sterkr);
    2) early (ganga snemma at sofa); snemma um morgininn, early in the morning; with gen., snemma dags, morgins, early in the day, morning; snemma orrostunnar, in the beginning of the battle.
    * * *
    adv., older form snimma; the Cod. Reg. of Sæm. spells it with e and a double m, see the references below (from Bugge); fimm sn emma, Jd. 5 (skothending, according to the metre of that poem); but fimm hundraða snimma (aðalhending), Kormak; fimr snimma, Ht. R. 29; the compar. snemr (snimr) and superl. snemst are obsolete: [A. S. sneome]:— early = árla, q. v.
    1. gener. of time; borinn snemma, Vsp. 32; hve ér yðr s. til saka réðut, Skv. 3. 34; sáttir þínar er ek vil snemma hafa, Alm. 6; veðr mun þar vaxa verða ótt snemma, Am. 17; þat erumk sennt at s., sonr Aldaföður vildi freista …, Bragi; sá sveinn var snemma mikill ok fríðr sýnum, Fms. i. 14; görðisk þegar iþróttamaðr snemma, Hkr. i. 72; snemma fullkominn at afli, Eg. 146; s. mikill ok sterkr, Fs. 86; systir fann þeirra snemst, she was the first who saw them, Akv. 15; snemr enn þú hyggir, sooner than thou thinkest, Skv. 3. 54; hón var snemr ( ere) numin lífi. Edda (in a verse); hvé snemst ( how soonest) vér fám snekkjur búnar, Fas. i. 268 (in a verse); urðu snemst barðir, Bragi; þeirrar mildi ok góðvilja er hann téði oss nú enn snimst ( lately) er hann var í Níðarósi, D. N. ii. 87.
    2. of the day, early; snemma kallaði seggr annan, Vkv. 23; ganga snemma at sofa, Hm. 19; mikilsti snemma, 66; síð eða snemma, Þiðr. 57; síð ok snemma, Fms. x. 277; í nótt eða snemma á myrgin, viii. 397, v. l.; snemma um morguninn, Nj. 23; þriðja dag snimma, Ld. 266; Álfr konungr gékk opt snimma sofa, Hkr. i. 28.
    3. with gen., snimma orrostunnar, Fms. viii. 388; einn aptan snimma Jólanna, vii. 268; þat var ok snemma orrostu er Óláfr konungr féll, x. 399; snemma dags, Am. 67.

    Íslensk-ensk orðabók > SNEMMA

  • 15 stríða

    I)
    f.
    2) hardness, austerity, severity, opp. to blíða( hvárt sem hann mætti blíðu eða stríðu);
    3) strife.
    (-dda, -tt), v.
    1) to harm, with dat. (stríddi hón ætt Buðla);
    2) to fight (s. við e-n, í móti e-m); s. á e-n, to fight against, attack.
    * * *
    1.
    u, f. adversity, Stj. 445: hardness, austerity, severity, er biskup lagði stríðu á stóra höfðingja, Sturl. iii. 266; með valdi ok stríðu heilagrar kirkju, Bs. i. 288; með freku fullrar stríðu, Fms. ii. 243; stríða vendisk brátt í blíðu, Bs. i. 125; hvárt sem hann mætti bliðu eðr stríðu, Fms. vi. 250; gangask heldr fyrir blíðu enn stríðu, to yield sooner to gentleness than to hardness.
    2.
    d, to harm, punish, with dat.; stríddi hón ætt Buðla, Am. 72; hann stríðir þeim með mörgum býsnum ok bardögum, Stj. 436, 517; s. misgörandum en miskunna iðrandum, 567, Bs. ii. 72: the saying, sér stríðir vesall maðr, he is a fool that plagues himself, Hom. (St.); here belongs, Hðm. 8 (at sér né stríddit).
    2. in mod. usage, to vex, tease, provoke, with words; þú mátt ekki stríða henni, do not tease her so!
    3. with prepp.; stríða mót, to strive against, Fms. ix. 399, Stj. 370; stríða á e-n, to fight against, 142, 379, Mar.
    II. to fight, to war; Eatvarðr Engla-konungr stríddi á Skotland, Ann.; þeir stríddu sín á milli, Fms. ix. 229.
    2. recipr., striðask á, Edda (pref.), Stj. 384; at vér samlandar ok frændr stríðimk á með ofr-kappi, Mar.

    Íslensk-ensk orðabók > stríða

  • 16 sæmr

    adj. becoming, fit; þar eru eyru sæmst sem óxu, Nj 80; baugr er á beru sæmstr, Edda (in a verse), a saying; höfuð þitt mun þar sæmst sem nú er þat, Fb. ii. 290; þér væri sęmra, it would become thee better, Hkv. 2. 21; heldr er smri hendi þeirri meðal-kafli enn möndul-tré, 2. 2, o Hkv. Hjörv. 34; fyrr væri sæmra, it would have been better sooner, Fas. ii. 518.

    Íslensk-ensk orðabók > sæmr

  • 17 TROLL

    * * *
    n.
    1) a monstrous, evil-disposed being, not belonging to the human race (hann var mikill sem t.); t. hafi þik, or þína vini, the trolls take thee, or thy friends;
    * * *
    n., the later but erroneous form is tröll; the rhymes require it to be troll; thus, troll and ollu, Fms. vi. 339; troll and kollr, Sturl. ii. 136 (a ditty); troll and sollinn, Rekst., Landn. 212 (in a verse); and so spelt in old vellums, trollz, Vsp. (Kb.) 39; in later vellums tröll, Mar. 1055; and so rhymed, tröll, öll, Mkv.: [Dan.-Swed. trold; Low Germ. droll, whence the mod. Dan. drollen; cp. also trylla and Dan. trylde = to charm, bewitch]
    A. A giant, fiend, demon, a generic term. The heathen creed knew of no ‘devil’ but the troll; in mod. Dan. trold includes any ghosts, goblins, imps, and puny spirits, whereas the old Icel. troll conveys the notion of huge creatures, giants, Titans, mostly in an evil, but also in a good sense; Þórr var farinn í Austrveg at berja troll, Edda; þar mátti engi maðr úti vera fyrir trolla-gangs sakir ok meinvætta, Ó. H. 187; et mat þinn, troll, Fas. iii. 178; trolla þing, ii. 131; trolla-þáttr, Fms. x. 330; maðr mikill sem troll, Eg. 408; hann var mikill vexti sem troll, Gísl. 132; hár sem tröll að líta, Ülf. 7. 13.
    2. a werewolf, one possessed by trolls or demons, = eigi einhamr, cp. hamr, hamramr; ef konu er tryllska kennd í héraði þá skal hón hafa til sex kvenna vitni at hón er eigi tryllsk, sykn saka ef þat fæsk, en ef hón fær þat eigi, fari brott or héraði með fjár-hluti sína, eigi veldr hón því sjólf at hón er troll, N. G. L. i. 351 (Maurer’s Bekehrung ii. 418, foot-note), see kveklriða and Eb. ch. 16; mun Geirríð, trollit, þar komit, G. that troll! Eb. 96, cp. the Dan. din lede trold; troll, er þik bíta eigi járn, troll whom no steel can wound! Ísl. ii. 364; þá þykki mér troll er þú bersk svá at af þér er fotrinn—nei, segir Þorbjörn, eigi er þat trollskapr at maðr þoli sár, 365; fjölkunnig ok mikit troll. Þiðr. 22; Sóti var mikit tröll í lífinu, Ísl. ii. 42; kosti ok skeri troll þetta, this fiendish monster, Eb. 116 new Ed. v. l.; trolli líkari ertú enn manni, þik bita engi járn, Háv. 56; mikit troll ertú, Búi, sagði hann, Ísl. ii. 451, Finnb. 264; þótti líkari atgangr hans trollum enn mönnum, 340; fordæðu-skap ok úti-setu at vekja troll upp (to ‘wake up a troll,’ raise a ghost) at fremja heiðni með því, N. G. L. i. 19.
    3. phrases; at tröll standi fyrir dyrum, a troll standing before the door, so that one cannot get in, Fbr. 57; troll milli húss ok heima, Fms. viii. 41, cp. the Engl. ‘between the devil and the deep sea;’ troll brutu hrís í hæla þeim, trolls brake fagots on their heels, beat them on their heels, pursued them like furies, Sighvat; glápa eins og troll á himna-ríki, to gaze like a troll on the heavens (to gaze in amazement): in swearing, troll hafi þik! Fms. vi. 216; troll hafi líf! Korm. (in a verse); troll hafi þik allan ok svá gull þitt! 188; hón bað troll hafa hann allan, Art. 5; troll hafi þá skikkju! Lv. 48; troll (traull) hafi þína vini! Nj. 52; troll hafi þitt hól! 258; troll vísi yðr til búrs! Bs. i. 601; þykki mér því betr er fyrr taka troll við þér, the sooner the trolls take thee the better! Band. 37 new Ed., Fs. 53; þú munt fara í trolla-hendr í sumar! Ld. 230, Fms. v. 183; þú munt fara allr í trollindr (= trolla hendr), Band. (MS.); munu troll toga, yðr tungu ór höfði, the evil one stretches your tongue, some evil demon speaks through your mouth, Fb. i. 507; honum þótti helzt troll toga tungu ór höfði honum er hann mælti slíkt, Rd. 276; þú ert fól, ok mjök toga troll tungu ór höfði þér, Karl. 534; the verse in Korm. 210 is corrupt; trautt man ek trúa þér, troll, kvað Höskollr, Sturl. ii. 136, from an ancient ballad. In one single instance the trolls, strange to say, play a good part, viz. as being grateful and faithful; trolls and giants were the old dwellers on the earth, whom the gods drove out and extirpated, replacing them by man, yet a few remained haunting lonely places in wildernesses and mountains; these trolls, if they meet with a good turn from man, are said to remain thankful for ever, and shew their gratitude; hence the phrases, tryggr sem tröll, faithful as a troll; and trygða-tröll, hann er mesta trygða-tröll, a faithful soul, faithful person; trölla-trygð, ‘trolls-trust,’ faithfulness to death; troll eru í trygðum bezt is a saying; these milder notions chiefly apply to giantesses (troll-konur), for the troll-carles are seldom well spoken of: for trolls and giants as the older dwellers on earth, see the interesting tale in Ólafs S. Trygg. by Odd, ch. 55, 56 (Fms. x. 328–332).
    II. metaph. usages, a destroyer, enemy of; þess hlutar alls er troll sem þat má fyrir fara, Edda ii. 513; bryn-tröll, q. v.
    III. in local names; Trolla-botnar = the Polar Bay, between Greenland and Norway, believed to be peopled by trolls, A.A.; Trolla-dingja, Trolla-gata, Trolla-háls, Trolla-kirkja, Ísl. Þjóðs. i. 142: [cp. Troll-hættan in Sweden.]
    B. COMPDS: trollagangr, trollagrös, trollshamr, trollsháttr, trollahlað, trollsliga, trollsligr, trollslæti, trollasaga, trollaslagr, trollaurt, trollaþáttr, trollaþing.

    Íslensk-ensk orðabók > TROLL

  • 18 VARA

    I)
    (að), v.
    1) to warn, caution; v. e-n við e-u, to caution one against, bid one beware of (þú hefir þat ráð upp tekit, er ek varaða þik mest við); v. sik, to be on one’s guard, beware;
    2) refl., varast = vara sik (þeir Þorgils vissu sér engis ótta ván ok vörudust ekki); v. af e-u to take warning from (svá at aðrir varist af úförum þinum); v. e-t, to be on one’s guard against, shun, take care not to (hann varaðist þat mest at koma við landit); bad jarlinn við v., to be on his guard.
    (-ði), v. to give (one) a foreboding of; þess varir mik, at, I have a presentiment that; þeir kómu þar jafnan fram, er engi mann varði, where no one expected; bar hann skjótara at en þá varði, sooner than they expected; þá er minnst varir, when one least expects it.
    f. wares, in Norway chiefly of fur (grá-, skinna-vara), in Iceland of wadmal (vara íslenzk).
    * * *
    1.
    að, [varr], to warn; vara sik, to be on one’s guard, beware, Fms. viii. 288; vara þú þik svá. Hkr. i. 253; v. e-n við e-u, to bid one beware of a thing; íll dæmi vari oss við syndum, Hom. 97; Hrafn hafði varat hann við úfriðinum, Sturl. iii. 186 (úfriðinn Cod.); þú hefir þat ráð upp tekit er ek varaða þik mest við, Eg. 82; varaða ek ykkr bæði við at þit skyldit, Sks. 544; vil ek vara yðr við, at þér flytið hann eigi, Fms. passim.
    II. reflex. to beware of, be on one’s guard against, shun; þeir hjala mart ok varask hvárgi annan, Sturl. i. 27; varask þú þat ( beware) at eigi hittir þú hóf fyrir þer, Eg. 21: eigi má varask nema viti, a saying, D. N. iii. 751; varaðisk Ingólfr hann þó, Fs. 64; varaðisk Gunnarr þat ekki, Nj. 63; þeir vissu sér engis ótta vánir ok vöruðusk ekki, Eg. 74; svá at aðrir varisk af þínum úförum, Sks. 744; hvat ek skal varask, Fms. i. 261; hann skyldi varask at göra Ólaf eigi of stóran, Hkr. i. 212; varask við. Blas. 46; varisk ok við at byggja dautt fé á leigu, K. Á.; þat skaltú varask (beware, take care) um allan varning er þú setr at hann sé óspiltr, Sks. 19.
    2.
    pres. vari, pret. varði, part. varat; [Engl. ware, a-ware; cp. varða]:—to be aware of, ween, expect, have a forboding of: impers., þess varir mik, at þú mælir feigum munni, Nj. 9; mik varði eigi þessa áburðar, Fms. ii. 57; eigi varði mik þess af yðr, xi. 54; mundi mik annars vara af yðr, Eg. 426; mundi mik af þér alls annars vara, enn at þú mundir oss stuld kenna, Ld. 206; sem mik varir, as I ween, Rb. 196; þeir kómu jafnan fram sem engi mann varði, where no one expected. Fms. viii. 432; fyrr enn hann (acc.) varði, x. 413; þá er hann varði minnst, Eg. 296; skjótar enn þá varði, Korm. 40; þá er minnst varir, when one least expects it, Fms. i. 104; verðr það opt þá varir minnst vofeifleg hætta búin finnst, Pass. 5. 2: the saying, verðr þat er varir ok svá þat er ekki varir, Grett. 91 A.
    II. to endure, last,(mod.)
    3.
    u, f., pl. vörur, [Dan. vare; Engl. wares], wares; in Norway chiefly of fur, in Icel. of wadmal; vara í sekkum ok allskyns varningr, Fs. 5; vöru-hlaði, id.; flytja vöru til skips, Nj. 4; bera upp vöruna, Eg. 54; ljós vara, light ware, i. e. ermine, opp. to grá-vara, grey fur, 69; skinna-vara, skins, fur, id.; virðingar-fé eða vara, Vm. 140: sex hundruð virt til vöru, Rd. 259; kýr, korn, smjör ok vöru, Gþl. 305; annat-hvárt haust skal greiða gelding tvævetran, en annat-hvárt halfa mörk vöru, Vm. 167; hann fær honum vöru ok silfr nokkut, Gísl. 44 (vaðmál, 129, v. l.); þrjátigi pakka vöru, Bs. i. 912 (vaðmáls, 872, l. c.); vöru hundrað, a hundred (value) in wares, i. e. wadmal, Vm. 83.
    COMPDS: vörugildr, vöruklæði, vörusekkr, vörusmíði, vöruváð, vöruvirðr.

    Íslensk-ensk orðabók > VARA

  • 19 vára

    I)
    (að), v.
    1) to warn, caution; v. e-n við e-u, to caution one against, bid one beware of (þú hefir þat ráð upp tekit, er ek varaða þik mest við); v. sik, to be on one’s guard, beware;
    2) refl., varast = vara sik (þeir Þorgils vissu sér engis ótta ván ok vörudust ekki); v. af e-u to take warning from (svá at aðrir varist af úförum þinum); v. e-t, to be on one’s guard against, shun, take care not to (hann varaðist þat mest at koma við landit); bad jarlinn við v., to be on his guard.
    (-ði), v. to give (one) a foreboding of; þess varir mik, at, I have a presentiment that; þeir kómu þar jafnan fram, er engi mann varði, where no one expected; bar hann skjótara at en þá varði, sooner than they expected; þá er minnst varir, when one least expects it.
    f. wares, in Norway chiefly of fur (grá-, skinna-vara), in Iceland of wadmal (vara íslenzk).
    * * *
    að, (óra, Orkn. in a verse), to become spring: impers., þá er váraði, Fms. i. 22, Nj. 11; en er várar, Ld. 176; er vára tók, Eg. 156; váraði svá seint at jörð var lítt ígróðra at fardögum, Bs. i. 172; þér berit aptr er órar orð þau, Orkn. l. c., and passim.
    2. reflex., Nj. 9.

    Íslensk-ensk orðabók > vára

  • 20 eða

    conj.,
    1) or; fyrr eða siðar, sooner or later; annathvárt … eða, either … or; hvárt … eða, whether (if) … or; hvart er … eða, whether … or;
    2) in comparison of two unlike things, and (mikinn mun eigum vér at gera þin eða annarra heimamanna);
    3) after a comparative, and perhaps (ek em eigi verri riddari en S. konungr, eða nökkuru betri);
    4) introducing a question, but (ek beiti Auðgisl, — eða ertu H. vandræðaskáld?);
    5) sometimes after a negation, = né, nor (þeir munu hvárki fyrir sjá fé sínu eða fjörvi).

    Íslensk-ensk orðabók > eða

См. также в других словарях:

  • Sooner or Later (disambiguation) — Sooner or Later may refer to:*Sooner or Later, an album by BBMak *Sooner or Later (Murray Head album) *Sooner or Later (song), by Duncan James *Sooner or Later (Madonna song) *Sooner or Later, a song by the Grass Roots *Sooner or Later, a song by …   Wikipedia

  • Sooner or Later — «Sooner or Later» Canción de Madonna banda sonora I m Breathless Publicación 21 de mayo de 1990 …   Wikipedia Español

  • Sooner Legends — (Norman,США) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: 1200 24th Avenue Southwest, N …   Каталог отелей

  • sooner or later — {adv. phr.} At some unknown time in the future; sometime. * /John will come back sooner or later./ * /Grandpa is very slow about fixing things around the house, but he always does it sooner or later./ Compare: OR OTHER …   Dictionary of American idioms

  • sooner or later — {adv. phr.} At some unknown time in the future; sometime. * /John will come back sooner or later./ * /Grandpa is very slow about fixing things around the house, but he always does it sooner or later./ Compare: OR OTHER …   Dictionary of American idioms

  • Sooner State — Oklahoma; a nickname. [Webster 1913 Suppl.] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Sooner or Later (Rex Smith album) — Sooner or Later is an album by Rex Smith, released on the Columbia label in 1979. Track listing # You Take My Breath Away # Sooner Or Later # Simply Jessie # Better Than It s Ever Been Before # Love Street # Never Gonna Give You Up # Sway # Oh… …   Wikipedia

  • sooner rather than later — ˌsooner rather than ˈlater idiom after a short time rather than after a long time • We urged them to sort out the problem sooner rather than later. Main entry: ↑soonidiom …   Useful english dictionary

  • Sooner — Soon er, n. In the western United States, one who settles on government land before it is legally open to settlement in order to gain the prior claim that the law gives to the first settler when the land is opened to settlement; hence, any one… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • sooner than due — index premature Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • sooner than intended — index premature Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»