-
101 durum
положе́ние (с) ситуа́ция (ж) состоя́ние (с)* * *1) положе́ние, обстано́вка, ситуа́цияgüç bir duruma düşmek — попа́сть в затрудни́тельное положе́ние
siyaso durum — полити́ческая обстано́вка
2) состоя́ниеhava durumu — состоя́ние пого́ды
sağlık durumu — состоя́ние здоро́вья
sağlık durumu dolayısıyla — по состоя́нию здоро́вья
sihho durum — санита́рное состоя́ние
yolların durumu — состоя́ние доро́г
durumda olmak — быть в состоя́нии (что-л. сделать)
karar verecek durumda değilim — я не в состоя́нии приня́ть реше́ние
3) вид, фо́рмаmesele siyasî bir durum almıştı — вопро́с при́нял полити́ческую окра́ску
-
102 dünür
-
103 düşman
враг (м)* * *1) врз. враг, проти́вникdüşman eline düşmek — попа́сть в ру́ки проти́вника
düşman gemi — вра́жеское су́дно
düşmanı önlemek — упреди́ть проти́вника
amansız düşman — смерте́льный / лю́тый враг
baş düşman — гла́вный враг
can düşmanı — закля́тый враг
2) разг. тот, кто мно́го потребля́ет (чего-л.)ekmek düşmanı — люби́тель [пое́сть] хле́ба
pilav düşmanı — [большо́й] люби́тель пло́ва
••- düşman başınadüşman düşmana gazel / mevlit / yâsin okumaz — посл. от врага́ добра́ не ждут
- düşman çatlatmak
- düşman kesilmek -
104 düşme
гл. имя от düşmekdüşme devri — пери́од упа́дка
elden düşme — поде́ржанный, поно́шенный; бы́вший в употребле́нии
kıymetten / değerden düşme — обесце́нение (денег, ценных бумаг и т. п.)
düşme sürati — ско́рость паде́ния
düşme yüksekliği — а) тех. высота́ паде́ния; б) гидр. высота́ напо́ра, перепа́д
-
105 el
кисть (ж) рука́ (ж)* * *I1) рука́, ру́киel sıkmak — пожа́ть ру́ку
el sıkışma — рукопожа́тие
2) ру́чкаkapı eli — дверна́я ру́чка
3) ход ( в некоторых играх)şimdi el bende — сейча́с мой ход
4) счётное слово разhavaya üç el ateş etti — он сде́лал три вы́стрела в во́здух
••elini veren kolunu alamaz — посл. ему́ дай па́лец, он ру́ку отхва́тит
elinle ver ayağınla ara — погов. ему́ дай [в долг] рука́ми, а [обра́тно] проси́ нога́ми
- elde- eldeki- elde mi?- elden- elinde
- elinden- eliyle- el açmak- eline ağır
- ele alınmaz
- ele almak
- eline almak
- el altında
- elinin altında
- el altından
- el atmak
- ele avuca sığmamak
- eli ayağı bağlı
- eli ayağı buz kesilmek
- el ayak çekilmek
- eli ayağı düzgün
- eline ayağına kapanmak
- elini ayağını kesmek
- elini ayağını çekmek
- elini ayağını öpeyim!
- eli ayağı tutmak
- eli ayağı kesilmek
- eli ayağı tutmamak
- eline ayağına üşenmemek
- ele bakmak
- eline bakmak
- el basmak
- eli boş dönmek
- eli boş gelmek
- eli böğründe kalmak
- eli koynunda kalmak
- elini çabuk tutmak
- el çekmek
- elini çekmek
- elden çıkarmak
- elden çıkmak
- el çırpmak
- eli dar
- eli darda
- el değiştirmek
- el değmemiş
- eline doğmak
- eli dursa ayağı durmaz
- eline düşmek
- elden düşürmemek
- eli ekmek tutmak
- elden ele dolaşmak
- elden ele gezmek
- el elden üstün
- el ele vermek
- el ense etmek
- eli ermez gücü etmez
- elini eteğini çekmek
- eline eteğine doğru
- el etek öpmek
- eline eteğine sarılmak
- el etmek
- elde etmek
- elden geçirmek
- ele geçirmek
- ele geçmek
- eline geçmek
- elinden geleni ardına
- elinden geleni arkasına komamak
- elinden geleni bırakmamak
- elden geleni yapmak
- elinden geleni yapmak
- elden gelmek
- elinden gelmek
- elinden gelse...
- elden ne gelir?
- elden gelmemek
- elinden gelmemek
- eli genişlemek
- elde gezmek
- ellerde gezmek
- elinin hamuruyla erkek işine karışmak
- elinden hiç bir şey kurtulmaz
- elinden bir iş çıkmamak
- elinden kaza çıkmak
- elinden bir kaza çıkmak
- elinden iş gelmemek
- elinden bir iş gelmemek
- eli işe yatmak
- elini kalbine koyarak söylemek sürmek
- elini kalbine koyarak düşünmek sürmek
- elini kalbine koyarak hüküm sürmek
- elden kaçırmak
- el kaldırmak
- eli kalem tutmak
- elinde kalmak
- eline kalmak
- elinden kan çıkmak
- elini kana bulamak
- el katmak
- eli kırılmak
- elini kolunu bağlamak
- eli kolu bağlı kalmak
- elini kolunu sallaya sallaya gelmek
- elini kolunu sallaya sallaya gezmek
- el koymak
- eli koynunda - elinden hiç bir şey kurtulmamak
- eli kurusun!
- eli olmak
- elinde olmak
- elde olmamak
- elinde olmamak
- elini oynatmak
- eli para görmek
- eline sağlık!
- elinize sağlık!
- elini sallasa ellisi başını sallasa tellisi
- elini sıcak sudan soğuk suya sokmamak
- eli silâh tutan
- eline su dökemez
- el sürmemek
- eli şakağında
- el tazelemek
- el tutmak
- elinde tutmak
- elinden tutmak
- elle tutulacak tarafı kalmamak
- elle tutulacak yanı kalmamak
- elle tutulur gözle görülür
- el uzatmak
- el üstünde tutmak
- eli varmamak
- eli gitmemek
- el vermek
- ele vermek
- el vurmamak
- eli yatmak
- bu işte eli yok
- eller yukarı!
- bir eli yağda bir eli balda II1) чужо́й, чужа́к2) страна́, крайyabancı ellerde — в чужи́х края́х, на чужби́не
3) наро́д, населе́ние4) пле́мя••elin ağzı torba değil ki büzesin — посл. на чужо́й рото́к не наки́нешь плато́к
el ile gelen düğün bayram — посл. ≈ на миру́ и смерть красна́
elin derdi ele masal gelir — посл. чужу́ю беду́ рука́ми разведу́
- el kapısında çalışmakel kazanıyla aş kaynatmak — погов. прийти́ на гото́венькое
-
106 el kapısı
1) чужо́й дом (место, где можно заработать на пропитание)el kapısında çalışmak — жить в лю́дях
2) чужи́е края́el kapısına düşmek — поки́нуть родны́е места́, жить на чужби́не
-
107 endişe
беспоко́йство* * *беспоко́йство, трево́га; опасе́ние, сомне́ниеendişeye düşmek — беспоко́иться, трево́житься; опаса́ться
endişe etmek — беспоко́иться; трево́житься
endişeye kapılmak — встрево́житься, всполоши́ться
endişe vermek — внуша́ть опасе́ния; беспоко́ить, трево́жить
-
108 esir
пле́нник (м) пле́нный эфи́р (м)* * *I1) пле́нныйesir almak — взять / захвати́ть пле́нного
esir düşmek — попа́сть в плен
esir etmek — брать в плен; порабоща́ть
esir olmak — а) попа́сть в плен; б) перен. стать пле́нником
esir yatmak — находи́ться в плену́ ( продолжительное время)
2) разг. рабesir ticareti — работорго́вля; торго́вля раба́ми
3) перен. пле́нник, рабâdet esiri — раб привы́чки
güzelliğinin esiri oldu — он был пленён её красото́й
II хим. физ.kocasının esiri oldu — она́ преврати́лась в рабы́ню своего́ му́жа
эфи́р -
109 etki
влия́ние (с)* * *де́йствие, возде́йствие; влия́ниеetki derecesi — сте́пень возде́йствия
••- etkisi altına düşmek -
110 etkisi altına girmek
= etkisi altına düşmek подпа́сть под чьё-л. влия́ние -
111 fırsat
удо́бный слу́чай* * *удо́бный моме́нт / слу́чай; возмо́жностьfırsat beklemek / aramak — ждать / иска́ть удо́бный слу́чай
fırsat bilmek — воспо́льзоваться слу́чаем
fırsat bu fırsat — са́мый подходя́щий моме́нт
fırsat bulmak — улови́ть удо́бный моме́нт
fırsat düşmek / çıkmak — предста́виться - об удо́бном слу́чае / моме́нте
fırsatı ganimet bilmek — воспо́льзоваться подходя́щим слу́чаем
fırsat kaçırmamak — не упусти́ть удо́бного слу́чая
fırsat kollamak / gözlemek — выжида́ть удо́бный слу́чай
fırsat vermek — предоста́вить возмо́жность
-
112 gevşeklik
озвонч. -ği1) сла́бость; слабина́2) ры́хлость, дря́блость (напр. тела)3) рассла́бленность, вя́лость4) перен. апа́тия, апати́чность; бесси́лие, ине́ртность; бесхара́ктерностьgevşekliğe düşmek — впасть в апа́тию
-
113 girdap
водоворо́т (м)* * *озвонч. -bıпучи́на, водоворо́т тж. перен.girdaba düşmek / kapılmak / yakalanmak — а) быть вовлечённым в водоворо́т, попа́сть в пучи́ну; б) попа́сть в беду́
-
114 göbek
пупо́к (м)* * *озвонч. -ği1) пупо́кgöbeği çatlamak — а) получи́ть пупо́чную гры́жу; б) перен. надорва́ться; перенести́ нема́ло тру́дностей
göbeği düşmek — а) получи́ть пупо́чную гры́жу; б) отва́ливаться - о пупови́не ребёнка
göbeğini kesmek — перере́зать пупови́ну
2) большо́й живо́т; пу́зоgöbek bağlamak — распусти́ть живо́т, отрасти́ть брю́хо
3) центр (города, страны)4) сердцеви́на (плодов, овощей)5) узо́р в середи́не (чего-л.)6) вту́лка, крестови́на, серде́чникmiknatıs göbeği — магни́тный серде́чник
7) коле́но, поколе́ние ( в родословной)••- göbeği bağlı kesilmiş
- göbeği bağlı beraber kesilmiş
- göbek havası
- göbeği sokakta kesilmiş
- göbek taşı -
115 gölge
тень (ж)* * *1) теньgölge düşmek — па́дать - о те́ни
gölge düşürmek — а) затеня́ть, отбра́сывать тень; б) перен. броса́ть тень на кого-что
2) жив. тень, те́ниgölge ışık — светоте́нь
gölge ışık oyunları — светово́й эффе́кт; игра́ све́та и те́ни
3) перен. сень, защи́та; покрови́тельство•••- gölgesinden korkmak -
116 gurbet
чужби́на (ж)* * *чужби́наgurbet çekmek — испы́тывать тя́готы чужби́ны
gurbete çıkmak — уе́хать в да́льние стра́ны
gurbete düşmek — оказа́ться на чужби́не вдали́ от ро́дины / родны́х [люде́й]
-
117 hâlsiz
-
118 hasta
боле́зненный больно́й* * *1.больно́йhasta düşmek — слечь, заболе́ть
2.ayak hastası — ходя́чий больно́й
1) врз. больно́йhasta gözler — больны́е глаза́
2) арго безде́нежный•• -
119 hata
опло́шность (ж) оши́бка (ж)* * *1) оши́бкаhata etmek / işlemek — соверша́ть оши́бку
hataya düşmek — ошиба́ться
2) погре́шность, опло́шность3) вина́, прови́нность, просту́пок -
120 hayret
изумле́ние (с)* * *удивле́ние, изумле́ниеhayrette bırakmak — изумля́ть, удивля́ть, поража́ть
hayret[ler]a düşmek — удивля́ться, поража́ться
hayrette kalmak, hayretler içinde kalmak — оцепене́ть; засты́ть от удивле́ния
hayret edecek bir şey yok — нет ничего́ удиви́тельного
См. также в других словарях:
düşmek — e, er 1) Yer çekiminin etkisiyle boşlukta, yukarıdan aşağıya inmek Havada uçan kuş vurulmuş gibi birdenbire sokağa düşüyor. R. N. Güntekin 2) den Durduğu, bulunduğu, tutunduğu yerden ayrılarak veya dayanağını, dengesini yitirerek yukarıdan… … Çağatay Osmanlı Sözlük
aykırı düşmek — uygun gelmemek, ters gelmek, ters düşmek Yüzük ona biraz aykırı düşen bir parlaklıkla parmağında parlıyordu. T. Buğra … Çağatay Osmanlı Sözlük
bitap düşmek — çok yorulmak, yorgun düşmek Sabaha doğru bitap düştü, onun kucağında uyuyakaldı. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
döşeğe düşmek — yatağa düşmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
gradosu düşmek — argo itibarı azalmak, derecesi düşmek Kızda insanlığın ve her türlü kabiliyetlerinin gradosu seneden seneye düşerken, böyle sevginin aslındaki temizlikle devam etmesine imkân yoktu. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
pişmiş armut gibi (birinin) eline düşmek — olmuş armut gibi birinin eline düşmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
tepeüstü düşmek — başının üzerine düşmek, yuvarlanmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
tongaya basmak (veya düşmek) — kendisini kötü bir duruma düşürmek için hazırlanan bir düzene uğramak, tuzağa düşmek Fakat insan salim kafayla bir dakika düşündü mü tongaya bastığını anlar. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
yorgun düşmek — çok yorulmak, bitkin duruma gelmek Ben de uykusuzluktan yorgun düşmek üzereyim, yatacağım. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
darasını düşmek — tarttıktan sonra kabın ağırlığını hesaptan düşmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kapana düşmek (veya girmek veya kısılmak veya koymak veya tutulmak veya yakalanmak) — içinden çıkılmaz bir duruma düşmek, ele geçmek Onlar beni kapana koyacaklarını sanadursunlar. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük