haben+auf

I köməkçi fel (tərcümə olunmur); II vt 1. malik olmaq; ich habe varımdır; ich habe nicht yoxumdur; ich habe nichts davon bundan mənə heç bir xeyir yoxdur; was hast du? sənə nə olub?; die Sache hat Eile işi gecikdirmək olmaz; jetzt habe ich ihn 1) indi onu tutdum; 2) məc. indi o mənim əlimdədir; bei uns ist alles zu \haben bizdə hər şey əldə etmək (tapmaq) olar (mümkündür); das Buch ist noch zu \haben kitab satışda hələ var; 2. (inf+zu): ich habe zu… mən gərək …; er hat hier nichts zu sagen onun burada əmr verməyə ixtiyarı yoxdur; es hat nichts zu sagen bunun əhəmiyyəti yoxdur, bu vacib deyil; wir \haben noch ein Kilometer bis dahin (zu gehen*) biz hələ bir kilometr getməliyik; ich habe nicht zu lesen* oxumağa bir şeyim yoxdur; ich habe zu tun* işim var, məşğulam; ich will damit nichts zu tun* \haben mən bu işə qarışmaq istəmirəm; 3. (inf’lə zu’suz): du hast gut reden sənin üçün demək asandır; Sie \haben gut fragen sizin üçün soruşmaq asandır; 4. (“es” tamamlığı ilə birlikdə); es bequem \haben rahat(ca) yerləşmək; es gut \haben yaxşı yaşamaq; es eilig \haben tələsmək; ich habe es weit yolum uzaqdır; jetzt habe ich’s! indi bildim, indi tapdım!; es hat nichts auf sich bunun mənası (əhəmiyyəti) yoxdur; er hat es von ihm 1) bunu ondan öyrəndi (bildi); 2) bunu ondan aldı; ich will es so \haben mən belə istəyirəm; 5.: da \haben wir die Bescherung / den Braten / den Salat! gördün başımıza nə gəldi!; da hast du’s, da \haben wir’s! əcəb işdir!; hab dich nicht so! çox lovğalanma!, burnunu çox dik tutma!; habe Dank! təşəkkür edirəm!

m (1*) 1. diş; j-m die Zähne zeigen / weisen* kiməsə diş qıcamaq / qıcatmaq; ◊ sich an etw. (D) die Zähne ausbeißen* məc. nəyəsə dişi batmamaq, nədəsə ağzı yanmaq; bis an die Zähne bewaffnet məc. təpədən dırnağa qədər silahlanmış; 2. tex. diş; 3. bot. dişcik; ◊ einen \Zahn haben (auf, gegen, wider A) kimə qarşısa kin bəsləmək / saxlamaq; das ist nur für den hohlen \Zahn bu olduqca azdır, j-m auf den \Zahn fühlen kimisə dişinə vurmaq, sınamaq; kimdənsə nəyisə öyrənməyə çalışmaq; Haare auf den Zähnen haben deyingən olmaq, deyingənlik etmək; lange Zähne machen, die Zähne heben* dan. iştahasız yemək, sımsırıqlıq etmək

f (10) niyyət, qəsd, fikir; böse \Absicht pis niyyət; mit \Absicht qəsdən, bilə-bilə; ohne \Absicht bilmədən, fikirləşmədən; \Absichten haben auf etw. bir şeyin niyyətində olmaq; seine \Absicht auf etw. (A) richten bir şeyə can atmaq

vi 1. ağarmaq, bozarmaq, solmaq; 2. iz qoymaq, möhür basmaq; meine Ansichten haben auf ihn abgefärbt dünyagörüşüm onda təcəssüm tapmışdır

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

f (11) 1. anat. dil; mit der \Zunge anstoßen fışıltı ilə danışmaq; eine böse / scharfe \Zunge haben dili acı olmaq, dildən acı olmaq; eine falsche \Zunge haben yalançı olmaq; eine feine \Zunge haben ağzının dadını bilmək; einem die \Zunge herausstrecken kiməsə dil çıxarmaq; ich habe das Wort auf der \Zunge, das Wort schwebt mir auf der \Zunge söz dilimin ucundadır; böse \Zungen behaupten, daß … yaman dillər danışır ki, …; j-m die \Zunge binden məc. kiminsə dilini-ağzını bağlamaq; j-m die \Zunge lösen məc. kiminsə dilini açmaq; ◊ sein Herz auf der \Zunge tragen* / haben məc. ürəyiaçıq olmaq; die \Zunge im Zaum halten* məc. dilini qarnında saxlamaq; 2. dilç. dil; 3. dil (çəkmədə; qarmonda və s.); 4. d.y. strelkanın ucu; 5. tex. tətik

n (13) 1. qulaq; 2. məc. eşitmə, eşitmə qabiliyyəti; er ist ganz \Ohr məc. o, diqqətlə qulaq asır; bis über die \Ohren məc. qulaqlarının dibinə kimi; sich (A) aufs \Ohrlegen dan. yatmağa getmək, uzanmaq; ◊ die \Ohr en spitzen, lange \Ohren machen, die \Ohr en steifhalten məc. qulaqlarını şəkləmək, diqqətlə qulaq asmaq; ein taubes \Ohrfinden məc. hüsn-rəğbət tapmamaq; j-m sein \Ohr leihen məc. kimisə dinləmək; tauben \Ohren predigen boş yerə danışmaq; er sitzt auf den\Ohren o tamamilə kardır, o heç nə eşitmir; sein \Ohr j-m verschließen kiminsə sözünə / məsləhətinə qulaq asmamaq; die \Ohr en auftun / aufsperren / aufmachen məc. böyük maraqla dinləmək; ein feines \Ohr haben yaxşı/incə eşitmə qabiliyyəti olmaq; auf einem \Ohr schlecht hören bir qulaqdan pis eşitmək; ein schlechtes \Ohr für etw. haben bir şey haqqında pis rəydə olmaq; die \Ohr en hängen lassen məc. ağzını açıb qulaq asmaq, qulaqlarını sallamaq; eins hinter die \Ohren geben şillə vurmaq (yemək); sich hinter den \Ohren kratzen / krauen (pərt edilmiş) qulağının dalını qaşımaq; Er ist noch nicht trocken hinter den \Ohren ata. söz. ≅ Onun ağzından hələ süd iyi gəlir; es (dick) hinter den \Ohren haben dan. üzü üzlər görmək; sich (D) etw. (A) hinter die \Ohren schreiben ≅ bir şeyi qulağında sırğa etmək; schreibe dir das (A) hinter die \Ohren! bunu qulağında sırğa et!; j-n übers \Ohrhauen dan. kimisə aldatmaq; j-m in den \Ohren liegen (mit D) kimisə dəng etmək, təngə gətirmək; j-m einen Floh ins \Ohr setzen sözlə kimdəsə maraq oyatmaq; mit halbem \Ohr hören diqqətsiz qulaq asmaq; er hat kein \Ohr für meine Bitte o mənim xahişimə qulaq asmır; mit beiden \Ohren hören diqqətlə qulaq asmaq; j-m das Fell / die Haut über die \Ohren ziehen məc. kimisə aldatmaq, dərisini soymaq; zu \Ohren kommen qulağına çatmaq; zu \Ohren bringen çatdırmaq, xəbər vermək

m (6) barmaq (əldə); drei \Finger breit üç barmaq enində; keinen \Finger breit zərrə qədər də yox; der kleine \Finger çeçələ barmaq; ◊ j-m den kleinen \Finger geben məc. kiməsə cüzi köməklik göstərmək; mein kleiner \Finger sagt mir das bu, ürəyimə damıb; ◊ j-m auf die \Finger klopfen məc. kiminsə əlinəəlinə döymək (pis əməldən çəkindirmək); (eins) auf die \Finger bekommen* məc. qulaqburması almaq; durch die \Finger sehen* məc. barmaqarası baxmaq; j-m auf die \Finger sehen* kimisə gözdən qoymamaq; nicht einen \Finger für etw. krümmen əlini ağdanqaraya vurmamaq; lange \Finger haben dan. əliuzunluq eləmək; etw. im kleinen \Finger haben, etw. an den \Fingern hersagen nəyisə mükəmməl bilmək

m (1) 1. yer; sich nicht vom \Flecke rühren yerindən tərpənməmək; auf dem alten \Flecke köhnə yerində; nicht vom \Flecke kommen* yerindən tərpənməmək; ◊ das Herz auf dem rechten \Fleck haben məc. cəsarətli olmaq, əsil insan olmaq, xeyirxah, düz, ədalətli olmaq; den Mund / das Maul auf dem rechten \Fleck haben dildən pərgar olmaq; 2. ləkə; blauer \Fleck göy, qançır; ein weißer \Fleck im Auge titə, ağ (göz qarasına düşən ağ ləkə); 3. bir parça torpaq; ein \Fleck Erde bir qarış torpaq (yer); 4. yamaq, pinə; ◊ den \Fleck neben das Loch setzen başdansovdu işləmək

f (11) 1. cib; sich (D) die \Taschen füllen ciblərini doldurmaq; məc. varlanmaq; aus seiner \Tasche bezahlen öz cibindən vermək; 2. çanta; ◊ sie haben zugeknöpfte \Tasche, sie halten die Hände auf der \Tasche onlar pul xərcləyən deyil; j-m (D) auf der \Tasche liegen başqasının hesabına yaşamaq; tief(er) in die \Tasche greifen müssen səxavətli olmaq; j-n (A) in die \Tasche stecken başqasına üstün gəlmək, başqasını ötüb keçmək, kimisə cibinə qoymaq; er kennt die Stadt wie seine \Tasche o bu şəhəri beş barmağı kimi tanıyır; j-n in der \Tasche haben kimisə əlində saxlamaq; du hast es noch nicht in der \Tasche sən bunu özünə hələ yəqin etməmisən

n -ens, -en 1. ürək; qəlb; ums \Herz qəlbdə, ürəkdə; sich etw. zu \Herzen nehmen* məc. nəyisə ürəyinə salmaq; am \Herzen liegen*: das liegt ihm am \Herzen məc. onun ürəyi bu işin yanındadır; an gebrochenem \Herzen sterben qüssədən ölmək; ans \Herz legen (D) nəyisə kimdənsə təkidlə istəmək; ans \Herz gewachsen məc. sevimli, istəkli, əziz; j-n in sein \Herz schließen* məc. kiməsə məhəbbət bağlamaq; ein Kind unter dem \Herzen tragen* hamilə olmaq; von (ganzem) \Herzen, von \Herzen gern həvəslə, qəlbən; vom \Herzen haben məc. qayğını öz üzərindən atmaq; zu \Herzen gehen* ürəyinə toxunmaq; ich kann zu diesem Menschen kein \Herzfassen bu adamdan gözüm su içmir; sein \Herz ausschütten ürəyini boşaltmaq; kein \Herz haben daşürəkli olmaq; sein \Herz auf der Zunge haben ürəyindəkiləri açıq demək; ihm fiel das \Herz in die Schuhe / Hosen onun ürəyi düşdü (ağzına gəldi); 2. məc. cəsarət; j-m \Herz machen kiməsə ürək-dirək vermək; sich ein \Herz fassen ürəklənmək, cürətlənmək; übers \Herz bringen* həll etmək, qərara gəlmək; 3. mərkəz, əsas; 4. qırmızıtoxmaq (qumar kağızı)

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

f (11) dodaq; ◊ \Lippe an \Lippe dodaq-dodağa; die \Lippen hängenlassen dan. dodaqlarını sallamaq; j-m die \Lippen lösen məc. kiminsə dilini açmaq; sich (D/A) auf die \Lippen beißen məc. 1) dodağını gəmirmək (hirsdən); 2) dodağını dişləmək (gülüşü boğmaq üçün); er brachte kein Wort über die \Lippen o, ağzını açıb bir söz də demədi; die Frage drängt sich auf die \Lippe sual tələb olunur; das Wort schwebt mir auf den \Lippen söz dilim ucundadır; das Wort erstarb ihm auf den \Lippen onun sözü ağzında qaldı, onun sözü ağzında qurudu; ◊ j-m an den \Lippen hängen / an j-s \Lippen hängen məc. kiminsə ağzından çıxan hər kəlməni tutmaq; das Herz auf den \Lippen haben məc. ürəyində olanı dilinə gətirmək

f (10) 1. iş, əmək, peşə; in \Arbeit sein işdə olmaq; işlənmək; \Arbeit leisten iş görmək; bei j-m in \Arbeit stehen kiminsə yanında işləmək; die \Arbeit einstellen 1) işi dayandırmaq; 2) tətilə başlamaq; auf \Arbeit gehen bir yerdə işləmək; die \Arbeit schwänzen proqul etmək; işdən boyun qaçırmaq; sich an die \Arbeit machen işə başlamaq (girişmək); etw. in \Arbeit nehmen iş götürmək; etw. in der \Arbeit haben bir işin üzərində çalışmaq; keine \Arbeit haben işsiz qalmaq; 2. oh. pl əmək, əmək prinsipi; körperliche \Arbeit fiziki əmək; geistige \Arbeit zehni əmək; 3.: eingelegte \Arbeit tex. şirmayı işi

n (2) saç; tük; sich (D) die \Haar e (aus)raufen saçlarını yolmaq; an den \Haar en herbeiziehen* məc. güc-bəla ilə qaydaya salmaq; die \Haare stiegen* ihm zu Berge məc. onun tükləri biz-biz oldu; aufs \Haar, bis aufs \Haar nöqtəbənöqtə, lap, tamamilə, eyni ilə; um ein \Haar azacıq, az qala; ◊ \Haare auf den Zähnen haben dilli olmaq; dilotu yemək; sich keine grauen \Haare wachsen lassen* nəyisə ürəyinə salmamaq; mit Haut und \Haar olduğu kimi; sich (D) in den \Haaren liegen* / sich (D) in die \Haare geraten* / sich (D) bei den \Haaren haben /einanfer in die \Haare fahren saçyoldusuna çıxmaq, dalaşmaq, savaşmaq; \Haare lassen* zərər çəkmək; kein gutes \Haar an j-n lassen* kimdəsə sağ yer qoymamaq; \Haare spalten / klauben xırdaçılıq (çürükçülük) etmək; ein \Haar in der Suppe finden* dan. hər xırda şeydən ötrü deyinmək

m (7) peysər, süysün boyun; den Stieren das Joch auf sen \Nacken legen boyunduruğu öküzlərin boynuna qoymaq; sie hatten den Feind im \Nacken düşmən onları daban-dabana izləyirdi; dem Feind im \Nacken sitzen düşməni daban-dabana izləmək; \Nacken der Axt baltanın küpü; ◊ einen steifen \Nacken haben tərslik eləmək; boyun əyməmək; j-m den \Nacken steifen kimisə ruhlandırmaq; j-m den \Nacken beugen kiminsə müqavimətini qırmaq; den Schalk / Schelm im \Nacken haben canında biclik olmaq

m əsəb; die \Nerv en verlieren əsəbləri pozulmaq; (die) \Nerv en behalten sakitliyini qorumaq; \Nerven haben əsəbi olmaq; gute \Nerven haben möhkəm əsəbə malik olmaq; das geht / fällt mir auf die \Nerven bu mənim əsəblərimə toxunur, bu məni əsəbiləşdirir

I f (10) səkkizlik, səkkiz

II f oh. pl diqqət, ehtiyatlılıq; etw. ausser aller \Acht lassen nəyisə tam nəzərdən (diqqətdən) qaçırmaq; auf etw. (A) nicht die mindeste \Acht geben auf etw. (A), jn nicht die geringste \Acht geben / haben kiməsə, nəyəsə qəti diqqət yetirməmək (fikir verməmək)

III f oh. pl köhn. qəzəb; qanundankənar elan edilmə; sürgün etmə; er wurde in \Acht und Bann getan yaxud über ihn wurde die \Acht verhängt / audgesprochen, er wurde in die \Acht erklärt tar. o, qanun xaricində elan edilmişdi; məc. hamı ondan üz döndərmişdi

m 1. zərbə; (gegen A); zərblə toxunma; einen weichen \Anschlag haben astadan (yavaşdan) toxunmaq; 2. afişa, bildiriş; 3. hərb. nişan alma; im \Anschlag liegen / sein nişana yatmaq, uzanaraq nişana almaq; 4. plan; 5. sui-qəsd; einen \Anschlag auf j-n, auf etw. (A) machen kiməsə, nəyəsə qəsd etmək; heimlicher \Anschlag gizli qəsd; 6. smeta, gəlir-çıxar cədvəli; in \Anschlag bringen smetaya salmaq; qəbul etmək; die Kosten in \Anschlag bringen xərci artırmaq; einen \Anschlag schmieden xəyanətkar fikirdə olmaq

a (comp größer; superl größte) 1. böyük, uca (boyda); böyümüş; \großer Buchstabe \groß baş hərf; sie ist 1,56 m \groß onun boyu 1,56 m-dir; so \groß wie… … hündürlüyündə; 2. böyük; nəcib; im \großen geniş dairədə; im \großen und ganzen ümumiyyətlə; ◊ \große Augen machen gözlərini bərəltmək; heyran qalmaq, təəccüb etmək; das \große Maul haben ağzını Allah yoluna qoymaq; \große Stücke auf j-n halten kiminsə barəsində yüksək fikirdə olmaq; auf \großem Fuße leben firavan həyat sürmək; was ist da noch \groß zu tun? orada görüləsi nə böyük iş var?