gráta+yfir+e-u

* * *

(að), v. to dye (l. sik í blóði).

* * *

pres. lít; pret. leit, 2nd pers. leizt, pl. litu; part. litinn; imperat. lít and líttu; [a Goth. wleiton may be assumed, cp. litr, lit, leita, A. S. wlîtan; Lat. vultus; cp. Germ. ant-litz]:—to look, behold, see; ek lít, I see, behold, Haustl.; hinnig værir þú undir brún at líta, Nj. 55; Sölvi gat at líta hvar þeir flýðu, 247; ok í augu leit, and looked him in the eyes, Vsp. 21; hón leit báða uxana váta, Ísl. ii. 89; hón leit frú sína gráta, Str. 17: freq. in old and mod. usage, þá hóf hann upp sín augu ok leit Abraham langt burt, og Lazarum í hans skauti, Luke xvi. 23:—the phrases, líta ástar, vinar, öfundar, miskunnar augum til e-s, to cast a glance of love, friendship, envy, mercy, Fb. i. 421, passim; hann mátti eigi réttum augum til hans líta, he could not bear to look straight at him, Fms. iv. 48.

II. with prepp.; líta á e-t, to look at or on; hann stóð nokkura stund á hinn fótinn ok leit á stúfinn …, eigi þarftú at líta á, jafnt er sem þér sýnisk, af er fótrinn, Nj. 97; til á at líta ok eptir at skoða um landa-merki, Dipl. ii. 19; Þórr lítr á hornit ok sýnist ekki mikit, Edda 32; líttú á ljúfan, leggðú munn við grön … á leit Guðrún, Gkv. 1: metaph. to consider, er þat ekki jafnræði … mun því ekki verða á litið, Ísl. ii. 214; eigi er á at líta, drepum þenna hund sem skjótast, Fms. xi. 146; en hvert mál er skal dæma, þá verðr at líta á tilgörð með efnum, Eg. 417, (a saying); ek mun hafa skjótt á litið, ok vartú fjarri at kenna mér ráðin, Orkn. 214: líta á með e-m, to keep an eye on, take care of, Fb. iii. 305, Fs. 172:—líta aptr, to look back after one, Karl. 404:—líta til e-s, to look towards one; hann leit seint til þeirra ok glotti um tönn, Edda 30; þeir litu til ok kváðusk sjá hann, Nj. 70: metaph., hver spurning lítr jafnan til svara, a question looks for an answer, a saying, Sks. 307:—líta yfir, to look over, look about, view; en er Þorsteinn hafði litið yfir verk húskarla sinna, Eg. 741; kemr heim á Mel ok lítr yfir eignir sínar, Band. 3; hafa brátt yfir litið, Fb. iii. 386:—líta við e-m, to look to one; keisari leit við honum, ok spurði hverr hann væri, Fms. i. 125; konungr leit við þeim ok svarar heldr stutt, Eg. 95:—líta upp, to lift the eyes, Hm. 130; en hann leit upp ok sá þá hina ríku, Luke xxi. 1:—líta niðr fyrir sig, to look down.

III. reflex. he seems, it appears to one that, e-t lízk e-t; leizk honum mærin fögr, Eg. 23; hann sér hvat leið drykkr inum, ok lízk honum svá sem allítill munr mun vera, Edda 32; svá lízk mér ( methinks) … sem þessi mun mestr ætlaðr, id.; svá lízk mér, frændi, sem nú munim vit hafa gört ráð okkat, Nj. 5; lízk mér svá sem engum várum bræðrum muni trúligt, Fms. i. 53; ok lítisk þeim svá at hann vili vörn hans glepja í því, Grág. i. 60. beta. with prepp.; e-m lítzk á e-t, it seems, pleases me so and so; hversu lítzk þér á mey þessa, þykki þér eigi fögr vera? Nj. 2; teksk umræða mikil hversu þeim hafði á litisk konunginn … svá leizk mér vel á konunginn it fyrsta sinn er ek sá hann, Ld. 174; hefir mér opt vel litisk á konunginn, en aldri betr en nú, Fms. x. 296 (ii. 37); ok bað móður sína göra sér góð klæði, at Steingerði mætti sem bezt á sik lítask, Korm. 32; spyrr Karli hversu Leifi litisk á fé þetta, Fms. iv. 346.

γ. one likes to have it, ellipt. for lítask ráð; honum leizt at fara, passim in mod. usage:— to like, lízk þér eigi silfrit, does not the silver like thee? Fms. iv. 346; see lítask á.

2. recipr. to look to one another; fellzk hvárt öðru vel í geð, ok litusk þau vel til ok bliðliga, Band. 3.

(acc. -van), a.

1) quick, alive, living (yfir þá götu náði engi kvikr komast);

skera e-n kvikvan, to dissect alive;

2) lively, glad (svá verðr herrinn kvikr við þenna kvitt, at).

* * *

adj., also kykr, with a characteristic v, which is often retained before a vowel, so that we have two forms, kvikvan or kykvan, kvikvir or kykvir; in mod. usage this v has been dropt; [Ulf. qius = ζων; A. S. and Hel. quic; Engl. quick; provinc. Germ. queck; Swed. quick; cp. Dan. quæg = cattle and quæge; the Lat. virus, vivere, as also Gr. βίος, are according to comparative philologers, identical with the Teut. word]:—quick, alive, living, chiefly with the notion of feeling, the ‘quick,’ as opp. to the unfeeling or dead; kyks né dauðs, quick nor dead, Edda 39 (in a verse); dauðan eða kvikvan, Hallfred (kykvan, Hkr. l. c., but wrongly, as the syllable rhymes with bliks); ef allir hlutir í heiminum, kykvir ok dauðir, gráta hann, Edda 38; kvikum né dauðum, Hom. 59; ef hann sýnir eigi at þinglausnum hrossit kvikt né dautt, Grág. i. 140; ey getr kvikr kú, Hm. 69; kvöl þótti kvikri at koma í hús Atla, Am. 98; yfir þá götu | náði engi kvikr komask (no quick, no living), Sól. 1; sem á kykum manni, Ó. H. 231 (in a verse); skera e-n kvikvan, to dissect alive, Akv. 24, Gh. 17; yrða ek þik kvikvan, Am. 22; ok ertú kvik en konung-borna, Hkv. 2. 46: sem kykvir tívar, like quick men, Sighvat (Ó. H. 230 in a verse); þeir flettu hann af klæðum ok ætluðu at flá hann kvikvan, Fms. vii. 227; sem hann væri fleginn kvikr, Mork. 221; ef þá verðr nokkut kvikt fyrir sjónum þeim, Fms. i. 9; þá bauð Helena at brenna þá alla kvikva í eldi, Hom. 101; þat barn er eigi arfgengt, er kvikt er í kviði móðurinni, Grág. i. 178; hvat segir þú, kvikr Fjandi? MS. 4. 15: allit., engi kvik kind, D. I. i. 246; á kykum kvisti, 303.

2. quick, sensitive; kykr vöðvi, the quick muscle, the quick of toes and nails; hann batt höfuð hans við slagálar sér, ok laust kykva-vöðva sínum á tönnina, er skagði ór höfðinn, Hkr. i. 100, (Orkn. 12, l. c., alters the word into ‘kálfanum,’ but erroneously; the legend of the death of earl Sigurd bears resemblance to that of Hannibal’s death, as told in Pausan. viii. 11,—τιτρώσκεται τον δάκτυλον.)

3. lively, glad; svá verðr herrinn kvikr við þenna kvitt, at …, Al. 117.

4. in the phrase, skríða kvikr, to be alive, swarming; þótti jörðin öll kvik skríða fyrir mannfjölda, Stj. 598: of vermin, á þessum haug lá hundrinn Argus, og skreið nú kvikr, Od. xvii. 300 (ἐνίπλειος κυνοραιστέων).