-
1 crus
crūs, crūris, n. (vgl. armenisch srun-k', »Schienbeine«), I) der Unterschenkel, gew. vorzugsweise das Bein (Ggstz. femur, der Oberschenkel, das Dickbein, gew. bl. vorzugsweise »der Schenkel«), bestehend aus zwei Knochen, aus dem Wadenbeine (sura) und dem Schienbeine (tibia), s. Cels. 8, 1 extr. p. 328, 24 sqq. (D.), a) von Menschen, oft verb. crus femurque, crura femoraque, pes et crus, crura pedesque, pedes cruraque, crura brachiaque, crura manusque, Cels. u.a. – exilitas crurum, Sen.: gracilitas crurum, Sen. – crura carnosa, Plin.: crure debili, Suet.: crus dextrum (Ggstz. crus sinistrum), Cels.: crura gracillima, Suet.: media, Quint.: homo simis naribus et cruribus repandis (von Sokrates), Sen. fr.: cr. saucium, Curt.: homines singulis cruribus (einbeinige), Plin. – alligare (verbinden) crus, Sen.; vgl. fasciā candidā alligatum crus, Val. Max.: contrahuntur (ziehen sich [krampfhaft] zusammen) crura od. crura manusque alcis, Cels.: deducere sinistrā manu sinum ad ima crura, Suet.: diducere in diversa pedem et crus, Cels.: extendere crus, crura, Cels.: cadere et crus frangere, ICt.: u. so (durch einen Fall) crus frangere, Suet.: u. fracta hominum crura, Col.: dagegen frangere alci crus, crura (einem Missetäter als Strafe, einem Gekreuzigten, bevor er vom Kreuze abgenommen wird), Cic., Sen. u.a.: gerere cruribus compedes, manibus catenas, Plin. ep.: insistere crure uno, Plin.: interponere cruribus suis arundinem, ein Steckenpferd zwischen seine Beine stecken, Val. Max.: pendet crus saucium, Curt.: praefringere alci crura (als Strafe), Sen.: reponere (wieder einrichten) brachia et crura, Cels.: sanare fracta crura, Col: suffringere alci crura (bei der Kreuzigung), Aur. Vict. (vgl. no. b): ille et crura, hic ne alas quidem vellit, Sen.: fasciae, quibus crura vestiuntur, Quint. – b) v. Tieren: altitudo crurum, Plin.: brevitas crurum, Plin.: longa internodia crurum, Ov. (vgl. alces crura habent sine nodis articulisque, Caes.). – brevia crura (Ggstz. longa), Plin.: obliqua crura, Plin.: praelonga crura, Plin.: recta crura, Plin.: rigida crura, Cic.: crura porcina = ἀκροκώλια, Schweinsklauen, Cael. Aur. acut. 1, 11, 94. – crura frangere (zB. von einem Pferde), ICt.: succīdere crura equo (im Gefechte, neben suffodere ilia), Liv. – alci crura frangere od. suffringere (als Strafe), Iuven. u. Cic. – II) übtr.: a) an Bäumen, der untere Teil des Stammes, der Schenkel, Col. u. Pallad. – b) Plur. crura, die Stützen od. Pfeiler an Brücken, inepta crura ponticuli, der wackelbeinige Unterbau, Catull. 17, 3. – / Genet. Plur. immer crurum, nicht crurium; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 1, 424.
-
2 crus
crūs, crūris, n. (vgl. armenisch srun-k', »Schienbeine«), I) der Unterschenkel, gew. vorzugsweise das Bein (Ggstz. femur, der Oberschenkel, das Dickbein, gew. bl. vorzugsweise »der Schenkel«), bestehend aus zwei Knochen, aus dem Wadenbeine (sura) und dem Schienbeine (tibia), s. Cels. 8, 1 extr. p. 328, 24 sqq. (D.), a) von Menschen, oft verb. crus femurque, crura femoraque, pes et crus, crura pedesque, pedes cruraque, crura brachiaque, crura manusque, Cels. u.a. – exilitas crurum, Sen.: gracilitas crurum, Sen. – crura carnosa, Plin.: crure debili, Suet.: crus dextrum (Ggstz. crus sinistrum), Cels.: crura gracillima, Suet.: media, Quint.: homo simis naribus et cruribus repandis (von Sokrates), Sen. fr.: cr. saucium, Curt.: homines singulis cruribus (einbeinige), Plin. – alligare (verbinden) crus, Sen.; vgl. fasciā candidā alligatum crus, Val. Max.: contrahuntur (ziehen sich [krampfhaft] zusammen) crura od. crura manusque alcis, Cels.: deducere sinistrā manu sinum ad ima crura, Suet.: diducere in diversa pedem et crus, Cels.: extendere crus, crura, Cels.: cadere et crus frangere, ICt.: u. so (durch einen Fall) crus frangere, Suet.: u. fracta hominum crura, Col.: dagegen frangere alci crus, crura (einem Missetäter als Strafe, einem Gekreuzigten, bevor er vom Kreuze abgenommen wird), Cic., Sen. u.a.: gerere cruribus compedes, manibus catenas,————Plin. ep.: insistere crure uno, Plin.: interponere cruribus suis arundinem, ein Steckenpferd zwischen seine Beine stecken, Val. Max.: pendet crus saucium, Curt.: praefringere alci crura (als Strafe), Sen.: reponere (wieder einrichten) brachia et crura, Cels.: sanare fracta crura, Col: suffringere alci crura (bei der Kreuzigung), Aur. Vict. (vgl. no. b): ille et crura, hic ne alas quidem vellit, Sen.: fasciae, quibus crura vestiuntur, Quint. – b) v. Tieren: altitudo crurum, Plin.: brevitas crurum, Plin.: longa internodia crurum, Ov. (vgl. alces crura habent sine nodis articulisque, Caes.). – brevia crura (Ggstz. longa), Plin.: obliqua crura, Plin.: praelonga crura, Plin.: recta crura, Plin.: rigida crura, Cic.: crura porcina = ἀκροκώλια, Schweinsklauen, Cael. Aur. acut. 1, 11, 94. – crura frangere (zB. von einem Pferde), ICt.: succīdere crura equo (im Gefechte, neben suffodere ilia), Liv. – alci crura frangere od. suffringere (als Strafe), Iuven. u. Cic. – II) übtr.: a) an Bäumen, der untere Teil des Stammes, der Schenkel, Col. u. Pallad. – b) Plur. crura, die Stützen od. Pfeiler an Brücken, inepta crura ponticuli, der wackelbeinige Unterbau, Catull. 17, 3. – ⇒ Genet. Plur. immer crurum, nicht crurium; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 1, 424. -
3 vestio
vestĭo, īvi or ĭi, ītum, 4 ( imperf. vestibat, Verg. A. 8, 160; inf. vestirier, Prud. Psych. 39), v. a. [vestis], to cover with a garment, to dress, clothe, vest (syn.: induo, amicio).I.Lit.: Vatinii strumam sacerdotii dibaphhô vestiant, Cic. Att. 2, 9, 2:B.vir te vestiat, tu virum despolies,
Plaut. Cas. 4, 4, 4:candide vestitus,
id. ib. 4, 1, 10:vos tam maestiter vestitas,
id. Rud. 1, 5, 7:homines male vestiti,
Cic. Pis. 25, 61:fasciae, quibus crura vestiuntur,
Quint. 11, 3, 144:te bis Afro Murice tinctae Vestiunt lanae,
Hor. C. 2, 16, 37:sic Indos suae arbores vestiunt,
Plin. 12, 11, 22, § 39:Phrygiā vestitur bucca tiarā,
Juv. 6, 516:unam vestire tribum tua vellera possunt,
Mart. 2, 46, 5.—Mid.: vestiri in foro honeste mos erat, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:lino alii vestiuntur aut lanis,
Mel. 3, 7, 3.—So, in late Lat., in the active form:tu mihi vitio dabis, quod parcius pasco, levius vestio,
am clothed, App. Mag. p. 287, 26; Tert. Pall. 1.—Transf.1.Of animals:2.animantes aliae coriis tectae sunt, aliae villis vestitae,
Cic. N. D. 2, 47, 121:sandyx pascentis vestiet agnos,
Verg. E. 4, 45:pleraque contra frigus ex suo corpore vestiuntur,
Quint. 2, 16, 14.—In gen., of inanimate things, to clothe, cover, deck, array, attire, surround, adorn, etc.:3.campos lumine (aether),
Verg. A. 6, 640:natura oculos membranis tenuissimis vestivit et saepsit,
Cic. N. D. 2, 57, 142; cf.:deus animum circumdedit corpore et vestivit extrinsecus,
id. Univ. 6 fin.:sepulcrum saeptum undique et vestitum vepribus et dumetis,
id. Tusc. 5, 23, 64:his tabulis templi parietes vestiebantur,
id. Verr. 2, 4, 55, § 122.—Esp., of vegetation:II.montes silvis,
Liv. 32, 13, 3:vite hederāque vestiti montes,
Just. 12, 7, 7.— Absol.:montes vestiti,
i. e. covered with verdure, Cic. N. D. 2, 53, 132:trabes multo aggere,
Caes. B. G. 7, 23; cf.of the beard: molli lanugine malas,
Lucr. 5, 889:genas flore,
Verg. A. 8, 160:oleā magnum Taburnum,
Verg. G. 2, 38:gramine vestitis accubuere toris,
Ov. F. 1, 402:incendit vestitos messibus agros,
id. ib. 4, 707; Curt. 6, 5, 15; Prop. 3, 13 (4, 12), 31:ubi se vites frondibus vestierint,
Col. 4, 27, 1:se gramine (terra),
Verg. G. 2, 219.—Trop., to clothe, etc.:B.reconditas exquisitasque sententias mollis et pellucens vestiebat oratio,
Cic. Brut. 79, 274:inventa vestire atque ornare oratione,
id. de Or. 1, 31, 142:gloriā aliquem supra vires,
Hor. Ep. 1, 18, 22:res, quae illo verborum habitu vestiuntur,
Quint. 8, praef. § 20; cf.of mental culture: aridum atque jejunum non alemus et quasi vestiemus?
id. 2, 8, 9.—Esp., to invest with the imperial purple, to make emperor:quaere quem vestias,
Amm. 26, 4, 1.—Hence, vestītus, a, um, P. a., clothed, clad (very rare):neque unā pelle vestitior fuit (Hercules),
App. Mag. p. 288, 28.—So comp., Tert. Anim. 38.— Sup.:id pecus (oves) ex omnibus animalibus vestitissimum,
Col. 7, 3, 8. -
4 fascia
ae f. [одного корня с fascis ]1) повязка, бинт ( devinctus fasciis C); бандаж (f. ad repellendum intestīnum CC)3) шаль или платок ( catellam involvere fascia Pt)5) pl. пелёнки, свивальник Pl7) головная повязка, тж. диадема Sen, Su10) гряда облаков (f. nigra J)11) (= fascis) связка, перен. группа
См. также в других словарях:
CRURA — varicandi ac disparandi modi duo, quorum alterum Daedalus in simulacris primus expressit, vide infra in voce Varus. Illa, uti pedes, tibias, ac femora, fasciis involvebant Antiqui, Hebraei, Graeci, Romani; interque eos aegroti primum et… … Hofmann J. Lexicon universale
PEDALE — apud recentioris aevi Scriptores: inter alia signisicata, pedum integumentum notat, in Chron. Vindesheim ensi l. 2. c. 23. Sed hoc Pedule potius Frontoni, graece πόδιον. Erat autem Pedule vel Pedulis fascia, pedum involucrum. Hesych. πόδια,… … Hofmann J. Lexicon universale