fóta·burðr

m. the bearing of the feet, gait, Bs. i. 670.

(-ar, -ir), m.

1) carriage, bearing, of the limbs or body (burðr líkamans birtir hugskotsins ráð);

2) birth (frá Krists burði); of domestic animals, lambing, calving (þær kýr, er bezt búast til burðar);

3) fetus, the thing born, offspring (fíll gengr tvó ár með burðinum; hinn hæsti burðr várr dróttinn J. Kr.);

4) pl., burðir, birth, extraction; heiðinn at burðum, heathen by birth burðir ok ætt, birth and kinship.

* * *

ar, m. pl. ir, [Engl. birth; Hel. giburd; Germ. geburt; cp. bera A. II]:—birth, esp. of the birth of Christ; frá Guðs, Drottins, Krists burði, Bs. i. 112, 145, 158, 173; frá hingað-burði Christi, id., 64, 75, 79, 85; til burðar Christi, Rb. 84: of men, sótt burðar = jóðsótt, labours, K. Á. 104.

2. of domestic animals, calving, lambing, hence sauð-burðr, the lambing-time; þeim kúm er bezt búast til burðar, Bs. i. 194.

3. birth, the thing born, an embryo; Fíllinn gengr tvö ár með burðinum, Stj. 70; at þær (viz. the ewes) skyldi sinn burð geta, 178; fæða sinn burð, 97; með konum leysisk burðr (abort), Bs. i. 798.

4. in pl. birth, extraction; heiðinn at burðum (MS. sing.), heathen by birth, Ver. 40; burðir ok ætt, kith and kin, Fms. i. 83; er ekki er til Noregs kominn fyrir burða sakir, ix. 389; Hákon jarl hafði burði til þess, at halda foðurleifð sinni, ok hafa jarlsnafn, i. 223; þykkjumk ek hafa til þess burði ok frænda styrk, Eg. 474; hence in mod. usage burðir means one’s ‘physique,’ strength; burðamaðr mikill, a mighty strong man; hafa litla burði, to have little strength; yfir-burðir, superior strength (cp. bera yfir), and afburðir, q. v.

II. the bearing of limbs, body; lima-burðr, fóta-burðr, höfuð-burðr.

III. [bera C], the compds at-burðr, við-burðr, til-burðr, hop, accident; fyrir-burðr, vision.

IV. answering to bera A. I, vide byrðr, and compds like á-burðr.

β. saman-burðr, comparison.

COMPDS: burðamunr, burðardagr, burðarmaðr, burðarsveinn, burðartími.