-
1 extendere
растягивать: а) распускать, ext. vela (1. 12 § 20 D. 33, 7.), (l. 7 pr. D. 16. 3);b) расширять, ext. rivum (1. 1 § 11. D. 43, 21);
c) простирать, распространять, ad ulteriores voluntatem suат ext. (1. 1 § 20 D. 14, 1. § 3 J. 4, 18. 1. 32 § 6. D. 31. Vatic. § 321. Gai. IV. 37).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > extendere
-
2 lodicula
lōdīcula, ae f. [demin. к lodix ]1) одеяльце, небольшое покрывало Su -
3 nervia
ae f.струна (кишечная) (nervias extendere Vr; nerviae in fidibus AG) -
4 pondus
eris n. [ pendo ]1) вес, тяжесть ( onus maximi pondĕris Vtr)talea ad certum p. examinata Cs — брусок определённого веса2) гиря, груз ( tela suspensis ponderibus extendere Sen)3) весомое тело, масса ( omnia pondera in terram feruntur C)4) весовой римский фунт (as erat libra p. Vr; argenti pondĕra quinque M)6) равновесиеtellus ponderibus librata suis O — земля, пришедшая в равновесие7) бремя, обуза ( pondera amara senectae Sen)p. utĕri Prp — утробный плод8) количество, множество (magnum p. argenti Cs)9) значение, вес, важность, роль ( litterae maximi ponderis C)p. majestatis Pt — величавая серьёзность (стиля)10) твёрдость, стойкость, постоянство (p. habere Prp)11) серьёзность, важность ( vultūs VM)12) прочное основание, фундамент ( interjecto intrinsĕcus pondere Ap)13) Ctl, St pl. = testiculi -
5 pruina
pruīna, ae f.1) иней, изморозь (p. gignitur ex rore gelido PM) -
6 Stát sua cúique diés
Каждому назначен свой день.Вергилий, "Энеида"; X, 467:Stát sua cúique diés; brev(e) et írreparábile témpusÓmnibus ést vitáe, sed fám(am) exténdere fáctis,Hóc virtútis opús. Trojáe sub móenibus áltisTót gnatí cecidére deúm; quin óccidit únaSárpedón, mea prógeniés. Etiám sua TúrnumFáta vocánt metásque datí pervénit ad áevi.Свой для каждого день: невосстановимо и краткоВремя жизни для всех; но стяжать деяньями славу -Доблести дело. Легло под стенами высокими ТроиСколько потомков богов! Не погиб ли также и самый,Отрасль моя, Сарпедон? Ожидает также и ТурнаСобственный рок: он достиг меты положенного века.(Перевод С. Соловьева)- Слова Юпитера.Разве Новосильцев не был мечтатель с сильными средствами приводить мечты в исполнение? Что за нужды, сам ли он мечтал или другие за него? Разве не пользовался он своим всемогуществом на чреде высокой? И что же оставил по себе? Память добрых начинаний, благородных побуждений, но уродливые планы народного просвещения, уродливые учебные и ученые институты, которыми в свое время либералы так же восхищались, как мы теперь - соединением Ланкастерских школ с Библейским обществом. Stat sua cuique dies и в этом случае. (А. И. Тургенев - П. А. Вяземскому, 10.IX 1819.)Что он поведал другим, не знаю; тебе он сказал, что жить тебе осталось недолго, и что ты должен бросить поэзию. Что до первого, то твои стихи мне непонятны, - и Петрарка подробно развивает идею о неизбежности смерти: всякому свой час, цитирует он стихи Вергилия: stat sua cuique dies. (А. Н. Веселовский, Боккачьо, его среда и сверстники.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Stát sua cúique diés
-
7 in
(praep.) 1) в, а) на вопрос: где? на ком? куда? deponere in aede (см. s. а); ип flumine factum (1. 1 § 11 D. 43, 12. 1. 1 § 4. 1. 7 § 5 D. 43, 24. 1. 1 § 2 D. 47, 9. 1. 23 pr. 25 pr. D. 48, 5);succedere in jus, locum etc. (см. succed.);
conferre in aliquid s. aliquem (см. s. 4. 5);
imputari in quartam etc. (см. imputare s. 1. 1. 7 § 5 D. 40, 12. 1. 6 D. 4, 1. 1. 5 D. 1, 6);
esse in causa aliqua, in potestate, servitute etc. (см. esse s. c.);
in adoptionem dare, habere;
in adoptione esse (см. adoptio);
in possessione esse;
in possessionem mittere (см. possidere);
in eo esse, ut etc. (1. 44 D. 2, 14. 1. 30 § 2 D. 29, 2. 1. 24 D. 42, 8);
in difficili esse (1. 29 § 15 D. 28, 2);
in pendenti, suspenso esse (см.);
in rebus humanis esse (см. humanus);
esse in facultatibus, dote etc. (см. esse s. g.);
in bonis habere (1. 73 pr. D. 35, 2);
b) для обознач. времени а) = intra, в, в течение = intra (1. 1 § 9 D. 38, 9), напр. ita data conditione: illud facito in diebus, in biduo conditionem impleri oportet (1. 217 § 1 D. 50, 16. 1. 3 § 11 D. 40, 7. cf. l. 40 pr. D. 18, 1. 1. 8 D. 2, 12. 1. 29 pr. D. 28, 2. 1. 2 § 6 D. 28, 6);
b) при определ. момента, минуты, в, во время (1. 78 § 2. 1. 91 § 1. 1. 92 pr. D. 32. 1. 16 D. 39, 5. и. 53 D. 26, 7. 1. 6 § 1 D. 18, 1. 1. 32 D. 8, 3);
in praesenti, in praesentiarum (см. praesens s. 1. b);
in continenti (см. s. 2);
c) о cpoке, с которого напр. сделка подлежит исполнению, in diem vel sub conditione debitorem esse, deberi (1. 16 pr. D. 5, 3. 1. 14 D. 34, 3. 1. 27 pr. D. 40, 9);
stipulari (1. 22 D. 44, 7. 1. 8 § 1 D. 46, 2. 1. 5 eod. 1. 43 § 1 D. 23, 3. 1. 44 § 1 D. 44, 7. 1. 16 § 5 D. 46, 1. 1. 12 § 2 D. 20, 4. 1. 73 § 4 D. 35, 2. 1. 8 § 1 D. 46, 2. 1. 49 D. 35, 1. cf. 1. 41 § 15 D. 40, 5. 1. 6 § 6. 1. 22 § 2 D. 36, 1. 1. 22 D. 28, 7. 1. 55 § 1 D. 36, 1. 1. 62 pr. D. 28, d);
in diem addicere (см. s. 2); 5) тк. для обозн. прекратительного срока, когда определяется конец времени, по которое юридическое действие или обязательство должно существовать = ad s. 4. а.напр. in advintum (=usque ad adv.) successoris jus dicere debet proconsul (1. 10 pr. D. 1, 16);
in Calendas Julias precario possidere (1. 12 pr. D. 43, 26. 1. 56 § 4 D. 45, 1. 1. 3 § 4 D. 43, 30. 1. 57 D. 24, 1. 1. 58 pr. D. 36, 1. cf. 1. 40 D. 22, 1. 1. 7 § 15 D. 26, 7. 1. 15 § 1. 2 D. 39, 2. 1. 10 D. 46, 5. 1. 9 § 1. 1. 24 § 2 D. 19, 2. 1. 8 § 3. 4 D. 2, 15. 1. 12 pr. C. 3, 33); иногда показывает меру, ип tantum, it;
in totum, in assem, in infi. nitum (см.);
2) между, в числе, creditores habere, in quibus et Sejum (1. 67 § 2 D. 12, 6. 1. 73 § 1 D. 50, 17. § 9 J. 2, 10). 3) на, для (цель), in hoc accipere, ut etc. (1. 31 § 2 D. 39, 6. 1. 39 D. 4, 3. 1. 13 D. 40, 2);in totam, omnem causam se obligare etc. (см. causa s. 4. b.).
legare in hoc (1. 14 § 1 eod. 1. 8 § 15 D. 2, 15);
in fraudem alicuius facere (см. fraus s. 3. 4);
4) касательно: in rem pacisci (1. 27 D. 2, 14);ludere in pecuniat, играть на деньги (1. 2 § 1 D. 11, 5).
in portionem legatorum pacisci (1. 73 pr. D. 35, 2);
5) против, imperium habere in aliq. (1. 3 D. 1, 18. 1. 10 pr. D. 2, 11. 1. 3 § 2 D. 2, 12. 1. 3 § 5 D. 23, 5. 1. 7 D. 22, 3. 1. 1 § 19. 27. 1. 2. 3 D. 48, 18);in litem jurare (см. lis s. 2. 1. 5. 8 D. 1, 6. 1. 27 pr. D. 2, 14. 1. 17 D. 2, 15. 1. 25 pr. D. 3, 3. 1. 31 § 1. 1. 34 D. 3, 5. 1. 29, D. 29, 1. 1. 88 D. 50, 16. 1. 69 § 3 D. 21, 2. 1. 8 § 3 D. 4, 2. 1. 58 D. 2, 14. 1. 55 eod.).
6) на, no, сообразно, in pedes singulos dare, in pedes mensurasve praestare (1. 30 § 3. 1. 36 D. 19, 2);valere in aliq. (1. 17 § 5 D. 2, 14).
7) in mortem (еще после смерти) mquisitionem extendere (1. 4 § 4 C. 1, 6).dividere in capita, stirpes (см. caput s. 2. 1. 31 C. 9, 9).
-
8 porrigere
1)протягивать, простираться, porr. radices in fundum vicini (1. 6 § 2 D. 47, 7);2) простирать, paспространять, = extendere (1. 8 D. 1, 3);porr. manus ad s. adversus aliquem (см. s. 1).
3) подавать, gladium porrig. furenti (1. 7 § 6 D. 9, 2. 1. 36 pr. D. 50, 1);latius porr. indicium (1. 5 § 2 D. 11, 6. 1. 36 D. 40, 7).
preces (1. 1 C. 1, 20), дaвать: porr. alicui privilegium (1. 3 C. 12, 58);
vacationem (1. 14 C. 10, 31);
porrig. viris, служить позорным орудием мужеложства (1. 31 C. 9, 9 - причисляется к трудным, но интересным фрагментам, porrigere = meretricio more;
cp. p. 349. s. v. nubere).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > porrigere
См. также в других словарях:
extendere — index expand, extend (enlarge), prolong Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
étendre — [ etɑ̃dr ] v. tr. <conjug. : 41> • estendre déb. XIIe; lat. extendere I ♦ 1 ♦ Déployer (un membre, une partie du corps) dans sa longueur (en l écartant du corps, etc.). ⇒ déplier, détendre, développer, extension. Étendre les bras, les… … Encyclopédie Universelle
extension — [ ɛkstɑ̃sjɔ̃ ] n. f. • 1361; bas lat. extensio, de extendere « étendre » 1 ♦ Didact. Action de se développer dans le sens de la longueur; son résultat. « Une matière ductile qui par son extension devient un filet herbacé » (Buffon). ⇒ allongement … Encyclopédie Universelle
экстензор — (лат. extendere растягивать) анат. разгибатель, мышца, производящая разгибание какой л. части тела ср. флексор). Новый словарь иностранных слов. by EdwART, , 2009. экстензор [ < лат. extendere растягивать] – анат. разгибатель, мышца, производящая … Словарь иностранных слов русского языка
extender — (Del lat. extendere.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Hacer que una cosa ocupe más lugar o espacio del que antes ocupaba: ■ el incendio se extendió por todo el bosque; extiende bien la masa en el molde para que el pastel te salga homogéneo. SE… … Enciclopedia Universal
extendieren — weiten; spreizen; ausdehnen; ausleiern (umgangssprachlich); breiter machen; expandieren; aufweiten; dehnen; erweitern; ausweiten; v … Universal-Lexikon
extinde — EXTÍNDE, extínd, vb. III. tranz. şi refl. A face să ocupe sau a ocupa un spaţiu mai mare decât cel iniţial; a (se) lărgi (ca sferă de acţiune); a (se) întinde, a (se) mări. – Din lat. extendere (după întindere). Trimis de RACAI, 21.11.2003. Sursa … Dicționar Român
extend — verb Etymology: Middle English, from Anglo French or Latin; Anglo French estendre, from Latin extendere, from ex + tendere to stretch more at thin Date: 14th century transitive verb 1. to spread or stretch forth ; unbend < extended both her arms… … New Collegiate Dictionary
étendue — [ etɑ̃dy ] n. f. • estendue XVe; a éliminé étente, estente (XIIe XVIe); lat. pop. °extendita, de extendere → étendre 1 ♦ Philos. Propriété des corps d être situés dans l espace et d en occuper une partie. ⇒ extension. Tout corps, tout objet… … Encyclopédie Universelle
in extenso — ● in extenso locution adverbiale (latin in extenso, en entier) Tout au long, en entier : Publier un discours in extenso. ● in extenso (expressions) locution adverbiale ( … Encyclopédie Universelle
Extensität — Ex|ten|si|tät 〈f. 20; unz.〉 1. Ausdehnung 2. Umfang [→ Extension] * * * Ex|ten|si|tät, die; [zu lat. extensum, 2. Part. von: extendere, ↑ extendieren] (bildungsspr.): Ausdehnung, Umfang. * * * Ex|ten|si|tät … Universal-Lexikon