es+auf

I prp üst; 1. “harada” sualına cavab verdikdə (D) halını tələb edir və “üstündə; da/də” kimi tərcümə olunur; die Lampe steht \auf dem Tisch çıraq masanın üstündədir; \auf der Reise yolda; \auf diesem Weg bu yolla, beləliklə; \auf der Universität universitetdə; ◊ \auf der Stelle dərhal, yerindəcə; 2. haraya sualına cavab verdikdə (A) tələb edir; ich lege die Lampe \auf den Tisch çırağı masanın üstünə qoyuram; 3. “səmt, istiqamət” bildirir; \auf … zu doğru; er lief \auf das Haus zu o, evə doğru qaçdı; \auf die Post gehen poçta getmək; 4. çeşidli münasibətlər bildirir; \auf die Bitte … (G) kiminsə xahişinə görə; \auf den ersten Blick ilk baxışdan; \auf azerbaidshanicsch azərbaycanca; \auf diese Weise bu üsulla, bu cür; \auf jeden Fall hər halda; \auf Wunsch arzuya, xahişə görə; sich \auf etw. verstehen bir şeydən başı çıxmaq; sich \auf etw. freuen qabaqcadan sevinmək; \auf ein Jahr bir ilə; \aufs beste olduqca yaxşı; bis \auf dich səndən başqa; ein Viertel \auf eins birə onbeş dəqiqə işləmiş; \auf Wiedersehen xudahafiz!, sağ olun!; \auf ihr Wohl! sizin sağlığınıza!; das liegt \auf der Hand bu aydındır; das hat nichts \auf sich eybi yoxdur; \aufs neue yenidən; \auf einmal birdən; II adv yuxarıya, oraya; von … \auf dan / dən; von klein \auf uşaqlıqdan; \auf und ab dala-qabağa, irəligeri, yuxarı-aşağı; \auf sein 1. ayaq üstdə olmaq; 2. açıq olmaq; ich fand ihn \auf mən gələndə o, ayaq üstdə idi (yerindən durmuşdu); die Tür ist \auf qapı açıqdır; III cj \auf daß… ötrü; IV int: \auf! qalx!

1) yuxarıya doğru hərəkəti; 2) bir şeyin üstünə qoyulmasını; 3) açılmanı bildirir

= auf das superlativ ilə; \aufs beste, \aufs schönste ən yaxşı halda; \aufs höchste ən yüksək dərəcədə; \aufs neue yenidən; \aufs Geratewohl təvəkkül, bəxtəbəxt, kor-koranə

m (1*) 1. anat. ayaq; 2. ayaq, qıç (masa və s.) Gewehr bei \Fuß! hərb. ayağa al!; auf / mit bloßen Füßen ayaqyalın; stehenden \Fußes 1) o saat, o dəqiqə, dərhal; 2) ayaq üstdə; (festen) \Fuß fassen ayaqları üstdə möhkəm durmaq; auf freien \Fuß setzen azad etmək; auf großem \Fuß(e) leben varlı həyat keçirmək; auf eigenen Füßen stehen* müstəqil olmaq; mit j-m auf gutem \Fuß stehen* kimləsə yaxşı münasibətdə olmaq; j-m Füße machen kimisə qovmaq; sich die Füße ablaufen* gəzməkdən yorulmaq; zu \Fuß piyada; das hat Hand und \Fuß bu diqqətəlayiqdir (dəyərlidir); das hat weder Hand noch \Fuß bu heç nəyə yaramır; sich mit Händen und Füsen gegen etw. wehren var gücü ilə özünü müdafiə etmək; 3. ətək, yamac (dağda); 4. bölgü (şeirdə); 5. inv fut (ölçü); ◊ auf dem \Fuß(e) folgen dalınca getmək

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

f (11) dodaq; ◊ \Lippe an \Lippe dodaq-dodağa; die \Lippen hängenlassen dan. dodaqlarını sallamaq; j-m die \Lippen lösen məc. kiminsə dilini açmaq; sich (D/A) auf die \Lippen beißen məc. 1) dodağını gəmirmək (hirsdən); 2) dodağını dişləmək (gülüşü boğmaq üçün); er brachte kein Wort über die \Lippen o, ağzını açıb bir söz də demədi; die Frage drängt sich auf die \Lippe sual tələb olunur; das Wort schwebt mir auf den \Lippen söz dilim ucundadır; das Wort erstarb ihm auf den \Lippen onun sözü ağzında qaldı, onun sözü ağzında qurudu; ◊ j-m an den \Lippen hängen / an j-s \Lippen hängen məc. kiminsə ağzından çıxan hər kəlməni tutmaq; das Herz auf den \Lippen haben məc. ürəyində olanı dilinə gətirmək

f (11) 1. tərəf; böyür, yan; von der \Seite (her) yandan, yan tərəfdən; \Seitean\Seite yanyana; an jemandes \Seite gehen* / j-m zur \Seite gehen* 1) kimləsə yanaşı getmək / yerimək; 2) kimisə dəstəkləmək; ihm kann nichts an die \Seite gestellt werden ona bərabər ola bilməz; sich auf die \Seite legen böyrü üstə uzanmaq, yanını yerə vermək; sich auf die \Seite machen aradan çıxmaq, əkilmək; die Hände in die \Seiten stemmen əllərini belinə qoymaq; j-m zur \Seite stehen* kiməsə kömək etmək; sich vor Lachen die \Seiten halten* gülməkdən ölmək, gülməkdən axıb getmək; 2. səhifə; 3. tərəf (çəkişmədə, vuruşmada və s.); auf j-s \Seite sein kiminsə tərəfində olmaq; auf j-s \Seite treten* kiminsə tərəfinə keçmək; ◊ j-n auf die \Seite schaffen* kimisə aradan götürmək

n (2) 1. ayaq (pəncəyə qədər); əşyanın ayağı; j-n auf die \Beine bringen kimisə sağaltmaq; məc. kömək etmək; wieder auf die \Beine kommen sağalmaq; sich auf die \Beine machen yola düşmək; j-m ein \Bein stellen kiməsə badalaq vurmaq; auf eigenen \Beinen stehen heç kəsdən asılı olmamaq; ◊ sich die \Beine in den Leib stehen ayaq üstə durmaqdan yorulmaq; 2. sümük; durch Mark und \Bein gehen iliyinə qədər islanmaq

I prp (\bis an, \bis auf, \bis nach, \bis zu) …qədər, …kimi, …can/cən, \bis auf weiteres gələcək sərəncamadək; \bis dahin oraya qədər, oraya kimi, orayacan; \bis hierher buraya qədər, burayadək; \bis jetzt bu vaxta qədər, indiyə kimi; \bis oben ağzına qədər, ağzınacan; \bis über… -dan/-dən yuxarı; \bis wann? nə vaxta qədər?; \bis wohin? haraya qədər?; alle \bis auf einen hamı; bir nəfərdən başqa hamı; er hat seine Schuld \bis auf den letzten Manat bezalt o, borcunu son manatına qədər ödəmişdir; \bis aufs Blut son damla qanınacan; \bis über die Ohren xirtdəyəcən; \bis über die Knie dizdən yuxarı; \bis gestern dünənəcən, dünənə kimi; 6-8 Euro 6-dan 8 avroyadək; II cj: (daß) hələlik, hələ ki; -ca/-cə; -can/-cən

I m (1) 1. yıxılma, düşmə; zu \Fall(e) kommen* düşmək; zu \Fall(e) bringen* 1) vurub yıxmaq; 2) yıxmaq; 3) məc. qızı tovlamaq (yoldan) çıxarmaq; 2. iş (məhkəmə); hadisə, qəziyyə; auf jedem \Fall hər halda; auf alle Fälle \Fall hər ehtimala qarşı; von \Fall zu \Fall təsadüfdən-təsadüfə; auf keinen \Fall heç bir vəchlə; besten \Fall(e)s ən yaxşı halda; im \Fall(e), daß …, für den \Fall, daß … işdir, əgər … olarsa; gesetzt den \Fall, daß … tutaq ki…; ist das der \Fall əgər bu belədirsə; das war aber nicht der \Fall ancaq bu olmamışdır; das ist der \Fall bu belədir; (das ist) ganz mein \Fall bu mənim zövqümə uyğundur. 3. qram. hal; 4. eniş, yamac; 5. məd. bol filiz yatağı; 6. şəlalə; 7. oh. pl azalma, düşmə, aşağı salma, aşağı salınma; 8. heyvan tələfatı; ◊ auf Knall und \Fall birdən, gözlənilmədən

II n (13) dəniz. fal (gəmilərdə yelkənlərin siqnal bayrağını qaldırmaq üçün ip)

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

I vt 1. döymək, əzmək; Fleisch \klopfen ət döymək; 2. çırpmaq; Teppiche \klopfen xalçanı çırpmaq; den Staub aus den Kleidern \klopfen paltarın tozunu çırpmaq; 3. çalmaq, vurmaq; einen Nagel in die Wand \klopfen divara mıx çalmaq; 4. döymək, vurmaq, döyəcləmək; dem Kind auf den Popo \klopfen uşağın yanına döyəcləmək; II 1. vi (an A / D) döymək; taqqıldatmaq, vurmaq, çalmaq; an die / der Tür \klopfen qapını döymək; auf den Busch \klopfen tanış olmayan yeri yoxlamaq; j-m auf die Schulter \klopfen kiminsə kürəyinə döymək (vurmaq); j-m auf die Finger \klopfen kiminsə əlinin üstündən vurmaq; es klopft \klopfen qapı döyülür; 2. tib. döyəcləyib (taqqıldadıb) müayinə etmək; 3. döyünmək (ürək)

I vt 1. (auf A) yükləmək; 2. tex. doldurmaq; den Hochofen \laden domna sobasını doldurmaq; 3. hərb. doldurmaq (silahı); scharf \laden dolu güllələrlə doldurmaq; 4. eine Verantwortung auf sich (A) \laden məsuliyyəti öz üzərinə götürmək; eine Schuld auf j-n \laden təqsiri kiminsə üstünə atmaq (yıxmaq); ◊ er ist (auf mich) geladen onun (mənə) acığı tutub; er hat schwer / schief geladen o çox içib

II vt 1. çağırmaq, dəvət etmək; 2. məc. cəlb etmək; 3. çağırmaq; vor Gericht \laden məhkəməyə çağırmaq

I vt 1. (an A) qoymaq (harayasa); oturtmaq; 2. tex. soba tikmək / quraşdırmaq; 3. mətb. yığmaq (şrifti); 4.: ein Gedicht in Musik \setzen şerə musiqi bəstələmək; j-n auf die Straße \setzen məc. kimisə küçəyə atmaq; j-n an die Luft \setzen, j-m den Stuhl vor die Tür \setzen kimisə evdən qovmaq; ans Land \setzen quruya çıxarmaq, düşürmək (gəmidən); sich (D) etw. in den Kopf \setzen nəyisə beyninə yeritmək; sich (D) ein Ziel \setzen qarşısına məqsəd qoymaq; j-m den roten Hahn aufs Dach \setzen məc. kiminsə evinə od vurmaq; j-n auf freien Fuß \setzen kimisə azadlığı buraxmaq; große Hoffnungen auf etw. \setzen nəyəsə böyük ümidlər bəsləmək; etw. aufs Spiel \setzen risk etmək, təhlükə altına qoymaq; in Bewegung \setzen hərəkətə gətirmək, işə salmaq; in Umlauf \setzen istifadəyə vermək; die Flagge \setzen bayrağı qaldırmaq; \setzen wir den Fall, daß … fərz edək ki…; II vi (s); das Pferd setzt über den Graben at xəndəyin üstündən hoppanır; III sich \setzen 1. oturmaq; 2. çəkmək; sich aufs hohe Roß \setzen özünü öymək, lovğalanmaq; sich auf die Hinterfüße \setzen tərslik etmək; şahə qalxmaq; in Freiheit \setzen azadlığa buraxmaq; sich mit j-m in Verbindung \setzen kimləsə əlaqəyə girmək; IV vimp: es setzt Hiebe dan. cəza olacaq, yaxşı kötək olacaq

I m, (9*) müdrik adam, alim, üləma

II f (11) 1. vasitə; üsul, tərz; qayda; auf welche \Weise? necə?, nə cür?; auf diese \Weise bu yolla; auf jegliche \Weise hər vasitə ilə, hər cür; jeder auf seine / nach seiner \Weise hərə istədiyi kimi; 2. nəğmə, hava, melodiya, təranə

f (10) 1. cins; növ; nəsil; wenn sie der \Art sind, wie… əgər onlar da bunlar kimidirsə; von der \Art bu cür, bu tipli; 2. üsul, qayda; auf diese \Art (und Weise) bu üsulla; auf jede \Art und Weise hər cür, hansı üsulla olursa olsun; auf eigene \Art özü bilən kimi, istədiyi kimi; das ist gar keine \Art (und Weise) bu yaramaz; bu, heç cür olmaz; aus der \Art schlagen nəsli pozulmaq, cırlaşmaq

vi (s) 1. çıxmaq, qalxmaq; die Sonne geht auf gün çıxır; 2. açılmaq; aralanmaq; die Tür geht auf qapı açılır; ihm gehen die Augen auf \aufgeh(e)n məc. onun gözləri açılır; işin nə yerdə olduğunu anlayır; 3. xərclənmək, işlənmək (pul, mal və s.); 4. tib. deşilmək (çiban); 5. bot. tumurcuqlanmaq; 6. açılmaq (bağ); sökülmək (tikiş); 7. riyaz. tam/kəsirsiz bölünmək; 8.: in etw. \aufgeh(e)n nəyinsə içində ərimək aufgeklärt a oxumuş, bilikli; (über A) nədənsə xəbərdar, məlumatlı

I f vi 1. diqqətli olmaq, sayıq olmaq; paß(t) auf!, diqqət!, bax(ın)!; 2. nəzarət etmək; güdmək; paß auf deinen kleinen Bruder auf balaca qardaşına göz ol; II vt tex. quraşdırmaq, yanaşdırmaq

I vi (s) 1. axmaq, axıb tökülmək; 2. dəniz. yola düşmək, limandan çıxmaq; 3. yayılmaq (rəng); 4. mətb. şişmək (yığıma aid); 5. (in D / auf A) qurtarmaq, bitmək; (həmç. məc.); das Gespräch lief auf einen Streit aus söhbət mübahisə ilə qurtardı; das läuft auf dasselbe aus bu elə eyni şeydir; Il sich \auslaufen 1. doyunca qaçmaq; 2. tex. yeyilmək, köhnəlmək (maşın, mexanizm)