es+auf+etw

I prp üst; 1. “harada” sualına cavab verdikdə (D) halını tələb edir və “üstündə; da/də” kimi tərcümə olunur; die Lampe steht \auf dem Tisch çıraq masanın üstündədir; \auf der Reise yolda; \auf diesem Weg bu yolla, beləliklə; \auf der Universität universitetdə; ◊ \auf der Stelle dərhal, yerindəcə; 2. haraya sualına cavab verdikdə (A) tələb edir; ich lege die Lampe \auf den Tisch çırağı masanın üstünə qoyuram; 3. “səmt, istiqamət” bildirir; \auf … zu doğru; er lief \auf das Haus zu o, evə doğru qaçdı; \auf die Post gehen poçta getmək; 4. çeşidli münasibətlər bildirir; \auf die Bitte … (G) kiminsə xahişinə görə; \auf den ersten Blick ilk baxışdan; \auf azerbaidshanicsch azərbaycanca; \auf diese Weise bu üsulla, bu cür; \auf jeden Fall hər halda; \auf Wunsch arzuya, xahişə görə; sich \auf etw. verstehen bir şeydən başı çıxmaq; sich \auf etw. freuen qabaqcadan sevinmək; \auf ein Jahr bir ilə; \aufs beste olduqca yaxşı; bis \auf dich səndən başqa; ein Viertel \auf eins birə onbeş dəqiqə işləmiş; \auf Wiedersehen xudahafiz!, sağ olun!; \auf ihr Wohl! sizin sağlığınıza!; das liegt \auf der Hand bu aydındır; das hat nichts \auf sich eybi yoxdur; \aufs neue yenidən; \auf einmal birdən; II adv yuxarıya, oraya; von … \auf dan / dən; von klein \auf uşaqlıqdan; \auf und ab dala-qabağa, irəligeri, yuxarı-aşağı; \auf sein 1. ayaq üstdə olmaq; 2. açıq olmaq; ich fand ihn \auf mən gələndə o, ayaq üstdə idi (yerindən durmuşdu); die Tür ist \auf qapı açıqdır; III cj \auf daß… ötrü; IV int: \auf! qalx!

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

I vt 1. (an A) qoymaq (harayasa); oturtmaq; 2. tex. soba tikmək / quraşdırmaq; 3. mətb. yığmaq (şrifti); 4.: ein Gedicht in Musik \setzen şerə musiqi bəstələmək; j-n auf die Straße \setzen məc. kimisə küçəyə atmaq; j-n an die Luft \setzen, j-m den Stuhl vor die Tür \setzen kimisə evdən qovmaq; ans Land \setzen quruya çıxarmaq, düşürmək (gəmidən); sich (D) etw. in den Kopf \setzen nəyisə beyninə yeritmək; sich (D) ein Ziel \setzen qarşısına məqsəd qoymaq; j-m den roten Hahn aufs Dach \setzen məc. kiminsə evinə od vurmaq; j-n auf freien Fuß \setzen kimisə azadlığı buraxmaq; große Hoffnungen auf etw. \setzen nəyəsə böyük ümidlər bəsləmək; etw. aufs Spiel \setzen risk etmək, təhlükə altına qoymaq; in Bewegung \setzen hərəkətə gətirmək, işə salmaq; in Umlauf \setzen istifadəyə vermək; die Flagge \setzen bayrağı qaldırmaq; \setzen wir den Fall, daß … fərz edək ki…; II vi (s); das Pferd setzt über den Graben at xəndəyin üstündən hoppanır; III sich \setzen 1. oturmaq; 2. çəkmək; sich aufs hohe Roß \setzen özünü öymək, lovğalanmaq; sich auf die Hinterfüße \setzen tərslik etmək; şahə qalxmaq; in Freiheit \setzen azadlığa buraxmaq; sich mit j-m in Verbindung \setzen kimləsə əlaqəyə girmək; IV vimp: es setzt Hiebe dan. cəza olacaq, yaxşı kötək olacaq

n -(e)s, oh. pl 1. işıq; atəş; işıqlandırma; 2. etw. ans \Licht bringen məc. ifşa etmək, üstünü açmaq; faş etmək; ans \Licht kommen məc. aşkara çıxmaq; üzə çıxmaq; faş olmaq; etw. ins rechte \Licht stellen / setzen məc. nəyisə düzgün izah etmək; \Licht in eine Angelegenheit bringen məc. nəyəsə aydınlıq gətirmək; auf etw. (A) \Licht werfen məc. nəyəsə işıq salmaq, nəyisə izah etmək; 3. (2) şam; 4. (5) astr. göy cismi (həmç. məc.) 5. (pl. -er) gözlər (heyvan); 6. (5) işıltı, işıq; die \Licht er der Stadt şəhərin işıqları; ◊ mir geht ein \Licht auf birdən gözlərim açıldı; j-n hinters \Licht führen məc. kimisə aldatmaq; das \Licht der Welt erblicken doğulmaq, dünyaya gəlmək; sein \Licht unter den Scheffel stellen həddindən artıq təvazökar olmaq; j-m ein \Licht über etw. aufstecken kiminsə gözünü açmaq, kimisə ayıltmaq; in günstigem \Licht darstellen özünə əl verən şəkildə təsvir etmək

vi (s) 1. gəlmək; gəlib çıxmaq; er kommt wie gerufen o lap yerində gəlib çıxır; in den Sinn \kommen fikrə gəlmək; zu sich \kommen özünə gəlmək; 2. getmək; dalınca getmək; 3. əmələ gəlmək, baş vermək; das durfte nicht \kommen bu olmamalı idi; das kommt wohl bisweilen belə şeylər olur; woher / wie kommt es, daß… 1) necə olur ki…; 2) nədən baş vermişdir ki…; 4. yayılmaq, gəlmək (səs); 5. (inf + zu) məlum olmaq, aşkar olmaq; es kam oben zu liegen bu yuxarıda imiş; neben j-m zu sitezen* \kommen kimləsə yanaşı olmaq; auf j-n sprechen* \kommen kiminsə haqqında danışmaq; hoch / teuer zu stehen* \kommen baha başa gəlmək; 6. (part II ilə): (an)gefahren \kommen gəlmək (miniklə); angelaufen \kommen qaçaraq gəlmək; 7. \kommen lassen çağırtdırmaq; yol vermək, icazə vermək; dahin darf man es nicht \kommen lassen buna yol vermək olmaz; 8. j-m grob \kommen kiməsə kobud cavab vermək; das kommt mir unerwartet mən bunu gözləmirdim; so mußt du mir nicht \kommen! mənimlə belə rəftar etmək olmaz; hart einander \kommen birisilə toqquşmaq; plötzlich auf etw. (A) anderes \kommen danışığı birdən başqa səmtə yönəltmək; 9. payına düşmək; es \kommen auf jeden 100 Rubel hər adama 100 manat düşür; auf j-n nichts \kommen lassen bir kəs haqqında pis şey danışmağa qoymamaq; 10. j-m /einer Sache auf die Spur \kommen kiminsə (nəyinsə) izinə düşmək; 11. damit kommst du nicht weit beləliklə heç bir şeyə nail ola bilməzsən; das ist an den rechten Mann gekommen bu, yaxşı adamın əlinə düşüb; an den Tag \kommen aşkar olmaq, üzə çıxmaq; an die Reihe \kommen növbədə (sırada) olmaq; außer Atem \kommen tövşümək, təngnəfəs olmaq; außer Fassung /aus der Fassung\kommen özünü itirmək, özündən çıxmaq; auseinander \kommen ayrılmaq, görüşüb ayrılmaq; aus dem Sinn \kommen yadından çıxmaq; ein Unglück kam über mich mənə bədbəxtlik üz verdi; um etw. (A)\kommen nədənsə məhrum olmaq; nicht vom Fleck / von der Stelle \kommen yerindən tərpənməmək; von Sinnen \kommen ağlını itirmək, başını itirmək; ich bin nicht dazu gekommen mənim vaxtım yox idi; mən çatdıra bilmədim; es war dazu gekommen iş o yerə çatdı ki; wie \kommen Sie dazu? siz necə cürət edirsiniz?; zu Atem \kommen cürətlənmək, ürəklənmək; zur Besinnung \kommen özünə gəlmək; zu nichts \kommen heç bir şeyə nail olmamaq; zu Kräften \kommen bax: Kraft; zum Ausdruck \kommen ifadə olunmaq; wie es gerade kommt! imkan daxilində; ◊ Kommt Zeit, kommt Rat ata. söz. ≅ Ölmərik/yaşayarıq, görərik; Axşamın xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır

I f (10) səkkizlik, səkkiz

II f oh. pl diqqət, ehtiyatlılıq; etw. ausser aller \Acht lassen nəyisə tam nəzərdən (diqqətdən) qaçırmaq; auf etw. (A) nicht die mindeste \Acht geben auf etw. (A), jn nicht die geringste \Acht geben / haben kiməsə, nəyəsə qəti diqqət yetirməmək (fikir verməmək)

III f oh. pl köhn. qəzəb; qanundankənar elan edilmə; sürgün etmə; er wurde in \Acht und Bann getan yaxud über ihn wurde die \Acht verhängt / audgesprochen, er wurde in die \Acht erklärt tar. o, qanun xaricində elan edilmişdi; məc. hamı ondan üz döndərmişdi

I vt 1. qoymaq, uzandırmaq; 2. Eier \legen yumurtlamaq; nichts in den Weg \legen məc. əngəl törətməmək; den Grund \legen (zu D) əsasını qoymaq; Bresche \legen (in D) zərbə endirmək (nəyəsə); yarmaq; Wert auf etw. \legen nəyəsə dəyər vermək; j-m etw. zur Last \legen kimisə nədəsə suçlandırmaq; (ein Haus) in Asche \legen yandırmaq; külə döndərmək; in Trümmer \legen dağıtmaq, xaraba qoymaq; II sich \legen 1. uzanmaq; 2. sakitləşmək, yatmaq (külək, boran və s.); 3. sich auf etw. (A) \legen nə iləsə bərk məşğul olmaq; sich für j-n ins Zeug \legen kim üçünsə canla-başla əlləşmək; sich ins Mittel \legen araya girmək, vasitəçi olmaq

f (10) niyyət, qəsd, fikir; böse \Absicht pis niyyət; mit \Absicht qəsdən, bilə-bilə; ohne \Absicht bilmədən, fikirləşmədən; \Absichten haben auf etw. bir şeyin niyyətində olmaq; seine \Absicht auf etw. (A) richten bir şeyə can atmaq

I vi 1. (auf D) ayağını dirəmək (nəyəsə); 2. məc. əsaslanmaq, arxalanmaq; II vt: etw. auf etw. \fußen bir şeyi bir şeyə əsaslandırmaq

I vt 1. saxlamaq; dayandırmaq; 2. əməl etmək; eine Festung \halten qalanı müdafiə etmək; Frieden \halten sülhü qorumaq; Maß \halten həddini bilmək; Ruhe \halten sakitliyi qorumaq; Schritt \halten mit j-m kimləsə ayaqlaşmaq; Ordnung \halten səliqəli saxlamaq; Wort \halten məc. sözünün üstündə durmaq; 3. eine Rede \halten nitq söyləmək; eine Vorlesung \halten mühazirə oxumaq; j-n beim Worte \halten kimisə sözündən tutmaq; eine Zeitung \halten qəzetə abunəçi olmaq; den Mund \halten dilini (ağzını) saxlamaq; 4. (für A) hesab etmək, saymaq; zənn etmək, güman etmək; j-n kurz \halten kiməsə sərbəstlik verməmək; II vi dayanmaq, saxlamaq; ein Auto hält vor dem Tor avtomobil darvazanın qarşısında dayanır; die Züge \halten hier 5 Minuten qatarlar burada 5 dəqiqə dayanır; auf etw. (A) \halten nəyəsə diqqət (əhəmiyyət) vermək; viel auf j-n / von j-m \halten kimisə çox dəyərləndirmək; III sich \halten 1. özünü saxlamaq (həmç. məc.); 2.: sich an j-n, etw. \halten kimdənsə, nədənsə yapışmaq; sich rechts \halten sağ tərəflə (tərəfdən) getmək; sich gut \halten 1) özünü yaxşı aparmaq; 2) yaxşı qalmaq (meyvə, çaxır və s.)

I vt 1. nəzərdə tutmaq; qeyd etmək; ich werde es mir \merken bunu yadımda saxlayaram; 2. duymaq, hiss etmək; davon ist nichts zu \merken bu hiss olunur; \merken lassen* hiss etdirmək, bildirmək; sich etw. nicht \merken lassen* özünü görməməzliyə qoymaq; II vi: auf etw. (A) \merken bir şeyi nəzərə almaq

I vt 1. başa düşmək; j-m etw. zu \versteh(e)n geben* kiməsə nəyisə anlatmaq; 2. bacarmaq, əlindən gəlmək; er versteht gut zu tanzen o, yaxşı rəqs edir; II sich \versteh(e)n bir-birini başa düşmək; sich auf etw. \versteh(e)n nədənsə başı çıxmaq; sich mit j-m in einer Sache \versteh(e)n kimləsə nədəsə həmfikir olmaq

f (10) (auf A) diqqət, hörmət (nəyəsə); mit \Rücksicht auf etw. nəyisə nəzərə alaraq; bir şeylə hesablaşaraq; keinerlei \Rücksicht(en) üben / nehmen / kennen heç bir şeylə hesablaşmamaq; \Rücksicht nehmen auf j-n (A) kiməsə hörmət etmək

m 1. zərbə; (gegen A); zərblə toxunma; einen weichen \Anschlag haben astadan (yavaşdan) toxunmaq; 2. afişa, bildiriş; 3. hərb. nişan alma; im \Anschlag liegen / sein nişana yatmaq, uzanaraq nişana almaq; 4. plan; 5. sui-qəsd; einen \Anschlag auf j-n, auf etw. (A) machen kiməsə, nəyəsə qəsd etmək; heimlicher \Anschlag gizli qəsd; 6. smeta, gəlir-çıxar cədvəli; in \Anschlag bringen smetaya salmaq; qəbul etmək; die Kosten in \Anschlag bringen xərci artırmaq; einen \Anschlag schmieden xəyanətkar fikirdə olmaq

vi (s) 1. çıxmaq, qapıdan çıxmaq; 2. qurtarmaq, taqətdən düşmək; 3. ağarmaq, rəngini itirmək; 4. sönmək (atəş); 5.: \ausgehen auf etw. bir işə başlamaq; auf Abenteuer \ausgehen fırıldaq işlərlə məşğul olmaq; frei \ausgehen cəzasını çəkməmək; cəzasız qalmaq; leer \ausgehen olduğu kimi qalmaq

a sakit, rahat; cəsarətli; sich auf etw. \gefaßt machen nəyəsə hazırlaşmaq; auf alles \gefaßt sein hər şeyə hazır olmaq

I vt 1. itələmək; təkan vurmaq; 2. zərbə endirmək; 3. buynuzlamaq, kəllə vurmaq; von sich (D)\stoßen itələmək, özündən uzaqlaşdırmaq; von (D) \stoßen məc. yıxmaq; j-n mit der Nase auf etw. (A) \stoßen məc. nəyisə kiminsə gözünə soxmaq; ◊ j-n vor den Kopf \stoßen karıxdırmaq, çaşdırmaq; heyrətləndirmək; kimisə təhqir etmək; j-n über den Haufen \stoßen kimisə vurub yıxmaq; 4. döymək, əzmək (həvəngdə); II vi (h, s) 1. buynuz vurmaq; silkələmək, yırğalamaq; 2. (an A) yanaşdırmaq, yapışdırmaq (nəyisə); dirənmək, söykənmək; (zu D) qoşulmaq (nəyəsə); 3. (auf A) toqquşmaq, rast gəlmək (nəyəsə); 4.: vom Lande \stoßen dəniz. sahildən ayrılmaq, yola düşmək (gəmi); ans Land \stoßen dəniz. sahilə yan almaq (gəmi); ins Horn \stoßen şeypur çalmaq; III sich \stoßen 1. itələmək; 2. (an D) əzilmək, zədələnmək (nədənsə); 3. məc. ədəbsiz saymaq

a düşkün, həris, aludə (auf A); auf etw. \versessen sein nəyinsə düşkünü olmaq; mübtəla olmaq (hər hansı bir fikrə)

vt 1. unutmaq, tərgitmət (adəti); çıxartmaq, ayırmaq; das Wasser \abstellen suyun qabağını kəsmək; 2. müəyyən bir yerdə saxlamaq, dayandırmaq; 3. saxlatdırmaq, ləğv etmək (əmri); 4. tex. dayandırmaq, kəsmək (qazı, işığı); 5. einen Mißbrauch \abstellen cinayəti (nöqsanı) aradan qaldırmaq; 6. auf etw. abgestellt sein bir şey üçün nəzərdə tutulmaq

I vi (s) 1. gəlib çatmaq; daxil olmaq; rechtzeitig / zeitig \ankommen vaxtında gəlib çatmaq; 2. yanaşmaq; 3. işə qəbul olunmaq; qəbul olunmaq; ◊ es kommt darauf an! şəraitdən asılı olaraq!, darauf kommt es (eben) an iş elə ondadır ki; es kommt ihm sehr darauf an bu onun üçün çox önəmlidir; darauf kommt es nicht an! iş bundan asılı deyil; da ist er gut angekommen məc. o, payını aldı; es auf etw. (A) \ankommenlassen nəyisə təhlükə altına almaq; II vt: die Lust kam ihn an onun həvəsi gəldi; die Furcht kommt mich an məni vahimə basır