er+ist+aus

I prp (D) -dan, dən, içindən; \aus vollem Halse böğazı gəldikcə, çox ucadan (bərkdən); \aus der Stadt şəhərdən; II adv qurtardı; die Stunde ist \aus dərs qurtardı; es ist \aus mit ihm o öldü; von hier \aus buradan başlayaraq; er ist darauf \aus o buna can atır; er weiß weder \aus noch ein o, çıxılmaz vəziyyətdədir; von Grund \aus əsaslı surətdə

präf əsas etibarı ilə 1) xaricə doğru istiqaməti bildirir; 2) hərəkətin bitməsini göstərir (fel prefiksi kimi işlənərkən ayrılır)

vi (s) 1. qurtarmaq; es ist aus qurtardı; 2.: auf etw. \aussein nəyəsə cəhd etmək (can atmaq); 3.: er ist oft aus o çox vaxt evdə olmur

a: doğulmuş, törəmiş; er ist aus Bonn \gebürtig o, nəsillikcə Bonnludur

n (5) 1. meşə materialı, taxta; 2. oduncaq; 3. odun; \Holz fällen / hauen* ağac doğramaq (qırmaq); ◊ er läßt \Holz auf sich hacken o səbirlidir (üzüyoladır); sözqanandır (güzəştə gedəndir); er ist aus demselben \Holz geschnitten / geschnitzt ikisi də bir bezin qırağıdır

f (11) qabıq (meyvədə, tərəvəzdə); nazik qabıq; ◊ j-m auf der \Pelle bleiben dan. kiminsə canını boğazına yığmaq; j-m auf die \Pelle rücken dan. kiminsə üstünə düşmək, kimisə basmarlamaq; kimisə sıxışdırmaq; er ist aus der \Pelle gefahren dan. o özündən çıxıb; j-m nicht von der \Pelle gehen, j-m (dauernd) auf der \Pelle sitzen dan. kimdənsə əl çəkməmək; kiməsə yapışıb / ilişib qalmaq

vt, vi sormaq, əmmək; sich voll \saugen əmib doymaq; das ist aus den Fingern gesogen məc. bu tamam uydurmadır

vt kəsmək, naxış açmaq (ağacda); ◊ er ist aus hartem Holz geschnitzt o çox iradəli adamdır

n (5) 1. ev, bina; tikinti; aus dem \Hause evdən; nach \Hause evə; von\Hauszu\Haus evdən-evə; zu \Hause evdə; das \Haus hüten məc. evdə oturmaq; evdən bayıra çıxmamaq; 2. palata, parlament; das \Haus der Gemeinen icma palatası (aşağı palata); das \Haus des Lords lordlar palatası; 3. məc. ailə; nəsil; ev təsərrüfatı; er ist von \Haus aus ein Proletarier o, anadangəlmə proletardır; wo ist er zu \Haus e? onun əsil-nəsli kimdir?, o hardandır? 4.: altes \Haus dan. məc. dost, qoca (müraciət); fideles \Haus məc. zarafatçı, xoştəbiət adam; gelehrtes \Haus məc. çox oxumuş adam; 5. mea.; das \Haus ist ausverkauft tea. bütün biletlər satılmışdır; von \Haus aus lap əvvəldən, uşaqlıqdan, lap kiçik yaşından; in etw. zu \Hause sein yaxşı bələd olmaq (bilmək); ◊ man kann Häuser auf ihn bauen dan. ona etibar etmək olar, ona bel bağlamaq olar; mit der Tür ins \Haus fallen* dan. açıqcasına danışmaq, eyhamsız danışmaq; damit bleib mir zu \Hause dan. məni bundan xilas elə; Sie sind mit ihren Gedanken nicht zu \Hause fikriniz dağınıqdır

a 1. (\alle, \alles, \alle) hamısı, hamı; vor \allem, vor \allen Dingen hər şeydən öncə; \alle beide hər ikisi; \alles Gute! salamat qalın!; in \aller Eile tələsik; in \aller Stille səssiz-səmirsiz, xəlvətcə; das ist \all es var-yox budur; \alles eingerechnet hər şeyi hesaba alaraq; \alles in \allem cəmi; in \aller Frühe səhər tezdən; xoruz banlamamış; mit \aller Gewalt var qüvvə ilə; aus \allem dem, aus \alle diesem bunların hamısından; über \alles hər şeydən artıq; bei \allem dem, bei \alle diesem buna baxmayaraq; Mädchen für \alles hər işi görən qulluqçu; gəzəyən qız; \alle Rechte vorbehalten başqası tərəfindən nəşri qadağandır (alman kitablarının titul vərəqinin arxasında olan yazı); 2. hər kəs, hər hansı; auf \alle Fälle hər ehtimala qarşı, ehtiyatdan, ehtiyat üçün; \alle acht Tage hər həftə; \alle Tage hər gün; \aller Art cürbəcür; \alle Welt hər kəs, hamı; 3. wer \alles kim olur olsun; was \alles nə olur olsun; wo \alles harada olurolsun; das ist nicht \alle Welt wieviel kim bilir, bu nə qədərdir; wer in \aller Welt … axı kim; wer in \aller Welt konnte es wissen! bunu kim bilərdi ki!; nicht um \alles in der Welt heç bir vəchlə, heç vaxt; \aller Anfang ist schwer hər şeyin başlanğıcı çətindir

vt 1. qurtarmaq; həll etmək (mübahisəli işi); das ist ausgemacht bu belədir; es ist ausgemacht, daß … şübhə yoxdur ki, bu…; 2. yox etmək, təmizləmək (ləkə); Flecken \ausmachen ləkəni təmizləmək; 3. söndürmək; kəsmək (işıq, qaz və s.); Licht \ausmachen işığı söndürmək; 4. tərtib etmək; das macht nichts aus bunun heç bir əhəmiyyəti yoxdur; was macht das aus? bu neçəyədir?, bu nə qədər edir?; 5. sözləşmək; 6. qazıb çıxarmaq

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

I vt 1. etmək; icra etmək; hazırlamaq; 2. … ibarət olmaq; das macht im ganzen … bu … ibarətdir; 3. səbəb olmaq, bais olmaq; \machen, daß … elə etmək ki… j-m Durst \machen kimdəsə coşqun həvəs oyatmaq; j-m Angst \machen kimisə qorxutmaq; den Anfang \machen başlamaq, bir işin bünövrəsini qoymaq; Anstalten \machen nəyəsə hazırlaşmaq; das Bett \machen yatağı (yorğan-döşəyi) yığışdırmaq; böses Blut \machen həyəcanlandırmaq; narazılığa səbəb olmaq; den Dummen \machen aldadılmaq; axmaq yerinə qalmaq; Einwände / Einwürfe \machen etiraz etmək; Feierabend \machen işi qurtarmaq, dayandırmaq; Feuer \machen ocaq qalamaq; Gebrauch \machen von etw. nədənsə istifadə etmək; Geschichte \machen tarix açmaq; Geschichten \machen əngəl törətmək; sich (D) Illusionen \machen xəyalpərvərlik etmək; Licht \machen işığı yandırmaq; j-m Mut \machen kimisə ruhlandırmaq; eine Partie \machen bir əl oynamaq (şahmat və s.); sie machte eine gute Partie o, yaxşı ər tapdı; einen Punkt \machen nöqtə qoymaq, son qoymaq; Schluß \machen bitirmək, qurtarmaq; es ist nicht zu \machen bu, mümkün olan iş deyil; es ist nichts zu \machen nə edəsən, buna çarə yoxdur; das macht nichts! zərər yoxdur; sich (D) nichts aus etw. \machen nəyəsə əhəmiyyət verməmək; nəyisə ürəyinə salmamaq; mach schnell! tez ol!, tələs!; er macht’s nicht mehr lange onun ömrünə az qalıb; II sich \machen: sich an etw. \machen bir işə girişmək; sich auf den Weg / die Beine / die Socken \machen yola düşmək / düzəlmək; sich aus dem Staube \machen sürüşquluya dəm vermək

f oh. pl intiqam, qisas; aus \Rache intiqam arzusundan; aus \Rache (für A) qisas almaq üçün, əvəzini çıxmaq üçün; \Rache üben / nehmen (an D) (kimdənsə) intiqam almaq; \Rache brüten intiqam hissi ilə alışıb-yanmaq; seine \Rache kühlen / stillen qisas alıb soyumaq; ◊ \Rache ist neues Unrecht ata. söz. Qisas yeni haqsızlıqdır; \Rache ist süß ata. söz. Qisasda şirinlik var

I vi (s) 1. düşmək; dağılmaq; 2. məhv olmaq, tələf olmaq; 3. qırılmaq (malqara); 4. alçalmaq, enmək (qiymət və s.); azalmaq; in Ohnmacht \fallen ürəyi getmək; 5. həlak olmaq, ölmək (döyüşdə); 6. guruldamaq; ein Schuß fällt atəş eşidilir; 7. doğulmaq (heyvanlarda); ◊ er ist nicht auf den Kopf gefallen o, axmaq deyil; aus allen Himmeln \fallen, aus den Wolken \fallen peşman olmaq, həddindən artıq təəccüblənmək; aus der Rolle \fallen çaşmaq, karıxmaq; j-m um den Hals \fallen kiminsə boynuna sarılmaq; ins Auge \fallen gözə çarpmaq; auf einen freien Tag \fallen boş günə düşmək, istirahət gününə düşmək; das Lernen fällt ihm leicht oxumaq ona çətin gəlir; j-m ins Wort \fallen kiminsə sözünü kəsmək; j-m zur Last \fallen kiməsə yük olmaq; mit der Tür ins Haus \fallen qəflətən/gözlənilmədən nə haqdasa danışmaq; \fallen lassen* əldən salmaq; ein Thema \fallen lassen* mövzudan imtina etmək; II sich \fallen: sich lahm \fallen yıxılıb çolaq olmaq

a 1. xüsusi; özünəxas; etw. sich (D) zu \eigen machen mənimsəmək, özünə mal etmək; auf / für \eigene Rechnung öz hesabına; aus \eigenem Antrieb öz xoşu ilə; öz təşəbbüsü ilə; in \eigener Person şəxsən özü; es ist ihm \eigen bu ona xas olan şeydir; 2. xüsusi, qəribə, orijinal; er ist sehr \eigen o, çox qəribə adamdır/vasvasıdır; mir ist \eigen zu Mute mən özümdə deyiləm

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

f (3) 1. hava; yel, külək; ədəb. əsmə; \Luft holen / schnappen 1) rahat nəfəs almaq; 2) təmiz hava almaq; in der \Luft schweben / hängen məc. havadan asılıb qalmaq; keine \Luft bekommen havası çatışmamaq; təngnəfəs olmaq; wieder\Luft bekommen / kriegen azad nəfəs almaq; ◊ etw. aus der \Luft greifen məc. özündən uydurmaq; sich (D) \Luft machen ürəyini boşaltmaq; j-n an die \Luft setzen kimisə qovmaq; seinem Herzen \Luft machen ürəyini boşaltmaq; \Luft bekommen 1) ayılmaq, özünə gəlmək; 2) vəziyyətini yüngülləşdirmək, yüngüllük hiss etmək; ◊ die \Luft ist rein / es ist reine \Luft qorxu yoxdur; bizi dinləyən yoxdur; er ist für mich \Luft o mənim üçün heç nədir; es liegt in der \Luft bu hələ sözdür; in die \Luft sprengen partlamaq; in die \Luft fliegen partlamaq, dağılmaq; dicke \Luft! dan. təhlükə (var)! 2. kim. qaz; ◊ \Luft lassen qaz buraxmaq, xarab qaz buraxmaq

m (1*) 1. hərəkət; 2. uçma, uçuş, qatar (quşlar); 3. keçmə keçiş; kütləvi yeriş, təntənəli nümayiş; 4. d.y. qatar; 5. hava cərəyanı, yelçəkər; 6. məc. şiddətli arzu, meyil; dem \Zuge des Herzens folgen ürək istədiyi kimi hərəkət etmək; 7. baca, buxarı; 8. qurtum, udum; auf eienen \Zug məc. birnəfəsə, birqurtuma; mit einem \Zug məc. birdən, dərhal; ein \Zug aus der Pfeife bir qullab; in einem \Zuge hərb. bir sıçrayışla; dayanmadan; 9. cizgi (üzün); xassə, xüsusiyyət; in kurzen Zügen məc. müxtəsər; in großen Zügen məc. təfsilatsız, ümumi şəkildə; 10. hərb. vzvod; eşelon; 11. hərb. qoşqu qayışı; 12. şahm. gediş; der \Zug ist an Ihnen gediş sizinkidir; \Zug um \Zug tədriclə; 13. im \Zuge sein işə alışmaq; böyük həvəslə işləmək; da ist \Zug drin burada coşqun fəaliyyət hiss edilir

f (10) 1. cins; növ; nəsil; wenn sie der \Art sind, wie… əgər onlar da bunlar kimidirsə; von der \Art bu cür, bu tipli; 2. üsul, qayda; auf diese \Art (und Weise) bu üsulla; auf jede \Art und Weise hər cür, hansı üsulla olursa olsun; auf eigene \Art özü bilən kimi, istədiyi kimi; das ist gar keine \Art (und Weise) bu yaramaz; bu, heç cür olmaz; aus der \Art schlagen nəsli pozulmaq, cırlaşmaq

vi (s) 1. (mit D) dolanmaq, keçinmək; mit dem Gelde \auskommen olan pulla keçinmək; damit kommt er nicht aus bu ona çatmaz; 2. yola getmək; mit ihm ist nicht auszukommen onunla yola getmək çətindir; 3. çıxmaq, baş tutmaq; die Rechenaufgabe kommt nicht aus hesab məsələsi düz çıxmır