-
21 radix
rādix, īcis ( gen. plur. radicium, Cassiod. H. E. 1, 1; Jul. Val. Itin. Alex. 32 (75)), f. [Gr. rhiza, a root; rhadix, a shoot or twig; cf. ramus], a root of a plant (cf. stirps).I.Lit.1.In gen. (mostly in plur.):2.radices agere,
to strike root, Varr. R. R. 1, 37 fin.; Ov. R. Am. 106; id. M. 4, 254; Col. 5, 6, 8; Plin. 16, 31, 56, § 127; cf.infra, II.: capere radices,
to take root, Cato, R. R. 133, 3; Plin. 17, 17, 27, § 123:penitus immittere radices,
Quint. 1, 3, 5:emittere radices e capite, ex se,
Col. 3, 18, 6; 5, 10, 13:descendunt radices,
Plin. 16, 31, 56, § 129:arbores ab radicibus subruere,
Caes. B. G. 6, 27, 4:herbas radice revellit,
Ov. M. 7, 226:radicibus eruta pinus,
Verg. A. 5, 449:segetem ab radicibus imis eruere,
id. G. 1, 319.— Sing.:(arbos) quae, quantum vertice ad auras, tantum radice in Tartara tendit,
Verg. G. 2, 292; Plin. 16, 31, 56, § 128; Hor. Ep. 2, 2, 150; Ov. H. 5, 147. —In partic., an edible root, Caes. B. C. 3, 48; esp. a radish:B.Syriaca,
Col. 11, 3, 16; 59:also simply radix,
Pall. 1, 35, 5; Hor. S. 2, 8, 8; Ov. M. 8, 666 al.:dulcis,
licorice, Scrib. Comp. 170. —Transf.1.The root, i. e. the lower part of an object, the foot of a hill, mountain, etc.— In plur.:2.in radicibus Caucasi natus,
Cic. Tusc. 2, 22, 52:in radicibus Amani,
id. Fam. 15, 4, 9:sub ipsis radicibus montis,
Caes. B. G. 7, 36; 7, 51 fin.; 69; id. B. C. 1, 41; 3, 85, 1 et saep. — In sing.:a Palatii radice,
Cic. Div. 1, 45, 101; Plin. 37, 10, 66, § 180.—That upon which any thing is fixed or rests (e. g. the tongue, a feather, a rock); a root, foundation ( poet.; used alike in sing. and plur.):3.linguae,
Ov. M. 6, 557:plumae,
id. ib. 2, 583:saxi,
Lucr. 2, 102; Ov. M. 14, 713.—Radix virilis = membrum virile, Cael. Aur. Tard. 2, 1, 13.—II.Trop., a root, ground, basis, foundation, origin, source (almost entirely in the plur.):vera gloria radices agit atque etiam propagatur,
Cic. Off. 2, 12, 43:virtus altissimis defixa radicibus,
id. Phil. 4, 5, 13:audeamus non solum ramos amputare miseriarum, sed omnes radicum fibras evellere,
id. Tusc. 3, 6, 13:facilitatis et patientiae,
id. Cael. 6, 14:Pompeius eo robore vir, iis radicibus,
i. e. so deeply rooted, firmly established in the State, id. Att. 6, 6, 4:illic radices, illic fundamenta sunt,
Quint. 10, 3, 3:a radicibus evertere domum,
from its foundation, utterly, Phaedr. 3, 10, 49:ex iisdem, quibus nos, radicibus natum (C. Marium),
i. e. a native of the same city, Cic. Sest. 22, 50; Varr. R. R. 2, 8, 1; cf. in sing.:Apollinis se radice ortum,
Plin. 35, 10, 36, § 72:ego sum radix David,
Vulg. Apoc. 22, 16 et saep.—Of words,
origin, derivation, Varr. L. L. 6, 5, 61; 7, 3, 88 al. -
22 sanguis
sanguis, ĭnis (acc. SANGVEM, Inscr. Fratr. Arval. tab. 41, 22; Inscr. Orell. 2270 and 5054; cf. ex-sanguis, acc. -em.— Neutr. collat. form sanguen, ante-class., Enn. ap. Non. 224; id.ap.Cic.Rep. 1, 41, 64; id.ap.Cic. Fin. 5, 11, 31; Cic. de Or. 3, 58, 218; id. ap. Prisc. p. 708 P.; Cato ap. Gell. 3, 7, 19; Att. and Varr. ap. Non. l. l.; Lucr. 1, 837; 1, 860; Petr. 59, 1; Arn. 1, 36), m. [etym. dub.; prob. root sak-, sag-, to drop, flow; cf. Angl.-Sax. sūc-an; Germ. saugen], blood (class. only in the sing.; cf. cruor).I.Lit.:2.guttam haut habeo sanguinis,
Plaut. Most. 2, 2, 76: quod sanguen defluxerat, Cato ap. Gell. 3, 7, 19:sine sanguine hoc fieri non posse,
bloodshed, Ter. Eun. 4, 7, 9:sanguen creari,
Lucr. 1, 837:nobis venas et sanguen...esse,
id. 1, 860:in quem (ventriculum cordis) sanguis a jecore per venam illam cavam influit: eoque modo ex his partibus sanguis per venas in omne corpus diffunditur,
Cic. N. D. 2, 55, 138:fluvius Atratus sanguine,
id. Div. 1, 43, 98:flumine sanguinis meum reditum interclu, dendum putaverunt,
id. Red. ad Quir. 5, 14; id. Red. in Sen. 3, 6:nuntiatum est, in foro Subertano sanguinis rivos per totum diem fluxisse,
Liv. 26, 23, 5:cum rivi sanguis flammam orientem restinguere,
id. 28, 23, 2: pugnatum ingenti caede utrimque, [p. 1627] plurimo sanguine, Liv. 2, 64: haurire sanguinem, to shed (another's) blood:ad meum sanguinem hauriendum advolaverunt,
Cic. Sest. 24, 54:tanti sanguinis nostri hauriendi est sitis,
Liv. 26, 13, 14:nisi hauriendum sanguinem laniendaque viscera nostra praebuerimus,
id. 9, 1, 9:relicum sanguinem jubentes haurire,
id. 22, 51, 7:multum sanguinem invicem hausimus,
Curt. 4, 14, 17:multorum sanguinem hauserunt,
Sen. Ben. 6, 30, 5; Lact. 5, 1, 8: sanguinem dare, to shed (one's own) blood, give (one's) life:in beluas strinximus ferrum, hauriendus aut dandus est sanguis,
Liv. 7, 24, 4:dandus invidiae est sanguis,
id. 3, 54, 4:quid super sanguinis, qui dari pro re publicā posset, rogitantes,
id. 4, 58, 13; Sen. Ira, 1, 2, 2; 3, 18, 2:sanguinem mittere,
to bleed, let blood, Cic. Att. 6, 1, 2; so Cels. 2, 10; 4, 13;for which: emittere sanguinem de aure,
Col. 6, 14, 3:sub caudā,
id. 7, 5, 19; 6, 6, 4; 6, 9, 1:demere (e capite),
Varr. R. R. 2, 1, 23:detrahere (ex auriculā),
Col. 6, 14, 3; Cels. 2, 10, 4; 6, 6, 26:ex adversā parte de auriculā sanguinem mittere,
Col. 7, 10, 2:supprimere sanguinem,
to stanch, stop, Cels. 2, 10;for which: cohibere,
id. 8, 4; Plin. 22, 25, 71, § 147:sistere,
id. 20, 7, 25, § 59; 28, 18, 73, § 239.—Plur. (late Lat.):B.vir sanguinum,
i. e. bloody, violent, cruel, Vulg. 2 Reg. 16, 7, 8; id. Psa. 5, 6; 25, 9; 54, 23; cf.:libera me de sanguinibus,
i. e. the guilt of shedding blood, id. ib. 50, 15:vae civitati sanguinum,
id. Ezech. 24, 9.—Transf. (class.; esp. freq. in the poets).1. a.Abstr.:b.sanguine conjuncti,
blood-relations, relatives by blood, Cic. Inv. 2, 53, 161; Sall. J. 10, 3:alicui materno a sanguine jungi,
Ov. M. 2, 368:alicui sanguine cohaerere,
Quint. 8, 3, 75:progeniem Trojano a sanguine duci,
Verg. A. 1, 19; cf.:genus alto a sanguine Teucri,
id. ib. 4, 230:Semiramio Polydaemona sanguine cretum,
Ov. M. 5, 85:sanguine cretus Sisyphio,
id. ib. 13, 31:nostri quoque sanguinis auctor Juppiter est,
id. ib. 13, 142:nec iis tantum quos sanguine attingit amandus,
Plin. Ep. 7, 24, 2:sanguinem sociare,
Liv. 4, 4, 6:Tiridates sanguinis ejusdem,
Tac. A. 6, 32.—Concr., a descendant, offspring: o pater, o genitor, o sanguen dis oriundum! Enn. ap. Cic. Rep. 1, 41, 64; and id. ap. Prisc. p. 708 P. (Ann. v. 117 Vahl.); cf.:2.non magis in alienis, quam in proximis ac sanguine ipso suo exerceret,
Liv. 7, 4, 3:in suum sanguinem saevire,
id. 40, 5, 1:Alexandri sanguis et stirps,
Curt. 10, 6, 10:suum sanguinem perditum ire,
Tac. A. 4, 66; 3, 4:ne secus quam suum sanguinem (eum) foveret ac tolleret,
id. ib. 4, 8; Vell. 1, 10, 5; Val. Max. 5, 9, 4:seu deos regesve canit, deorum Sanguinem, etc.,
Hor. C. 4, 2, 14: clarus Anchisae Venerisque sanguis (i. e. Æneas), id. C. S. 50: regius sanguis (i. e. Europa), id. C. 3, 27, 65: vos, o Pompilius sanguis (i. e. the Pisos), id. A. P. 292:non ego, pauperum Sanguis parentum,
id. C. 2, 20, 6:pro sanguine tuo,
Ov. M. 5, 515:sanguis meus,
Verg. A. 6, 836:tuus,
Tib. 1, 6, 66; Stat. Th. 3, 559.—Of other fluids (rare):II.et viridis nemori sanguis decedit et herbis,
Manil. 5, 212:Baccheus,
i. e. wine, Stat. Th. 1, 329; cf. Plin. 14, 5, 7, § 58:Pallas amat turgentes sanguine baccas,
Nemes. Ecl. 2, 50.—Trop., vigor, strength, force, spirit, life (class.), Plaut. Bacch. 1, 2, 45:amisimus, mi Pomponi, omnem non modo sucum ac sanguinem, sed etiam colorem et speciem pristinam civitatis,
Cic. Att. 4, 18, 2 (4, 16, 10); cf.Sall. Fragm. Or. Lepidi, § 25: vos o, quibus integer aevi Sanguis, ait, solidaeque suo stant robore vires,
Verg. A. 2, 639: quae cum de sanguine detraxisset aerarii, had bled the treasury (the figure taken from blood-letting), Cic. Verr. 2, 3, 36, § 83; cf.: cum ex aphaireseôs provinciam curarit, sanguinem miserit, etc., id. Att. 6, 1, 2:missus est sanguis invidiae sine dolore,
id. ib. 1, 16, 11:qui ab illo pestifero ac perdito civi jam pridem rei publicae sanguine saginantur,
id. Sest. 36, 78; cf.:illa in agendis causis jam detrita: Jugulum petere et Sanguinem mittere...nec offendunt tamen,
Quint. 8, 6, 51.—Of vigor, force of style:sucus ille et sanguis incorruptus usque ad hanc aetatem oratorum fuit, in quā naturalis inesset, non fucatus nitor,
Cic. Brut. 9, 36: orationis subtilitas etsi non plurimi sanguinis est, etc., id. Or. 23, 76:sanguine et viribus niteat,
Quint. 8, 3, 6; so (with vires) id. 10, 2, 12:Calvus metuens, ne vitiosum colligeret, etiam verum sanguinem deperdebat,
Cic. Brut. 82, 283:dicta plena sanguinis,
Quint. 11, 1, 34:sanguinem ipsum ac medullam verborum ejus eruere atque introspicere penitus,
Gell. 18, 4, 2. -
23 stilicidium
stillĭcĭdĭum (also written stilĭcĭd-; v. Lachm. ad Lucr. p. 33), ii, n. [stilla-cado], a liquid which falls drop by drop, a dripping moisture, stillicide:I.stillicidium eo quod stillatim cadat,
Varr. L. L. 5, § 27 Müll.In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):B.stillicidi casus lapidem cavat,
Lucr. 1, 313:grandinis,
Sen. Q. N. 4, 3, 2:urinae,
Plin. 30, 8, 21, § 66; cf.vesicae,
id. 28, 8, 32, § 122:arborum,
id. 17, 12, 18, § 89:mellis,
Tert. Spect. 27 fin.: raritas nubium stillicidia dispergit, App. de Mundo, p. 61.—Trop.:II.per stillicidia emittere animam quam semel exhalare,
little by little, Sen. Ep. 101, 14.—In partic., falling rain, rain-water falling from the eaves of houses (class.):jura parietum, luminum, stillicidiorum,
Cic. de Or. 1, 38, 173; id. Or. 21, 79; id. Top. 5, 27; Vitr. 2, 1; Dig. 8, 6, 8; 8, 2, 20; Pall. Aug. 8, 2. -
24 stillicidium
stillĭcĭdĭum (also written stilĭcĭd-; v. Lachm. ad Lucr. p. 33), ii, n. [stilla-cado], a liquid which falls drop by drop, a dripping moisture, stillicide:I.stillicidium eo quod stillatim cadat,
Varr. L. L. 5, § 27 Müll.In gen. ( poet. and in post-Aug. prose):B.stillicidi casus lapidem cavat,
Lucr. 1, 313:grandinis,
Sen. Q. N. 4, 3, 2:urinae,
Plin. 30, 8, 21, § 66; cf.vesicae,
id. 28, 8, 32, § 122:arborum,
id. 17, 12, 18, § 89:mellis,
Tert. Spect. 27 fin.: raritas nubium stillicidia dispergit, App. de Mundo, p. 61.—Trop.:II.per stillicidia emittere animam quam semel exhalare,
little by little, Sen. Ep. 101, 14.—In partic., falling rain, rain-water falling from the eaves of houses (class.):jura parietum, luminum, stillicidiorum,
Cic. de Or. 1, 38, 173; id. Or. 21, 79; id. Top. 5, 27; Vitr. 2, 1; Dig. 8, 6, 8; 8, 2, 20; Pall. Aug. 8, 2. -
25 sudor
sūdor, ōris, m. [sudo).I.Lit., sweat, perspiration: manat ex omni corpore sudor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 399 Vahl.); Lucr. 6, 944:B.sudor e corpore,
Cic. Div. 2, 27, 58; cf.: totum sudor habet corpus, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 436 Vahl.):sudorem multum consecutum esse audiebamus,
Cic. de Or. 3, 2, 6:Herculis simulacrum multo sudore manavit,
id. Div. 1, 34, 74:sudor fluit undique rivis,
Verg. A. 5, 200:salsusque per artus Sudor iit,
id. ib. 2, 174:gelidus toto manabat corpore sudor,
id. ib. 3, 175:equos Fumantis sudore quatit,
id. ib. 12, 338:cum sudor ad imos Manaret talos,
Hor. S. 1, 9, 10:occupat obsessos sudor mihi frigidus artus,
Ov. M. 5, 632:sudore fluentia multo Bracchia,
id. ib. 9, 57; Sen. Oedip. 923; id. Troad. 487:quibusdam in conspectu populi sudor erumpit,
id. Ep. 2, 2; 122, 6.—As obj. of verbs:sudorem emittere,
Plin. 7, 18, 18, § 78:sudores evocare,
id. 27, 9, 48, § 72:ciere,
id. 37, 10, 46, § 115:facere,
id. 24, 6, 20, § 30:movere,
id. 24, 11, 60, § 101; Cels. 2, 17:elicere,
id. 2, 17:excutere,
Nep. Eum. 5, 5:ducere,
Scrib. Comp. 217:detergere,
Suet. Ner. 24 init.:sistere,
Plin. 35, 17, 57, § 196:sudorem coërcere,
id. 23, 1, 25, § 50:reprimere,
id. 20, 13, 51, § 142:sudores sedare,
id. 35, 15, 52, § 185:inhibere,
id. 28, 19, 79, § 260.— Plur.:sudoribus corpus exinanire,
Sen. Ep. 108, 16:sudores exsistere toto corpore,
Lucr. 3, 154:caeli,
honey-dew, Plin. 11, 12, 12, § 30.—Transf., of any liquid or moisture ( poet. and in post-Aug. prose;II.syn. umor): maris,
Lucr. 2, 465:smyrnae,
id. 2, 504:veneni,
Ov. M. 2, 198:picis (with liquor),
Plin. 16, 11, 21, § 52:lapidis,
id. 35, 15, 52, § 186:argentum quod exit a fornace sudorem vocant,
id. 33, 4, 21, § 69; cf. Sen. Q. N. 3, 15 fin.; Vitr. 8, 1 med.; Dig. 43, 19, 1 med. —Trop. (cf. sudo, I. B.), sweat, i. e. toil, severe labor, weariness, fatigue (class.; syn.: labor, contentio): Salmacida spolia sine sudore et sanguine, Enn. ap. Cic. Off. 1, 18, 61 (Trag. v. 36 Vahl.):victor exercitus, qui suo sudore ac sanguine inde (a Capuā) Samnites depulisset,
Liv. 7, 38; cf.:multo ejus sudore ac labore,
Cic. Font. 5, 12 (1, 2); Plaut. Merc. 4, 1, 8:stilus ille tuus multi sudoris est,
Cic. de Or. 1, 60, 257:sudor circa testimonia,
Quint. 5, 7, 1; 6, 4, 6:summo cum sudore consequi,
Vell. 2, 128, 3:phalerae multo sudore receptae,
Verg. A. 9, 458:creditur Sudoris minimum habere comoedia,
Hor. Ep. 2, 1, 169: non est viri timere sudorem, Sen. Ep. 31, 7:sudore acquirere quod possis sanguine parare,
Tac. G. 14: et bellicos sudores nostros barbaricae gentes cognoscunt, Just. Inst. prooem. § 1.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
emittere — index emit, send Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
emittere — e|mit|te|re vb., r, de, t (ØKONOMI udstede pengesedler og værdipapirer; FYSIK udsende partikler el. stråling) … Dansk ordbog
émettre — [ emɛtr ] v. tr. <conjug. : 56> • 1790; dr. « interjeter » 1476; lat. emittere, d apr. mettre 1 ♦ Produire au dehors, mettre en circulation, offrir au public. Les billets émis par la Banque de France. Émettre une nouvelle pièce de monnaie.… … Encyclopédie Universelle
émissaire — 1. émissaire [ emisɛr ] n. m. • 1519; lat. emissarius ♦ Agent chargé d une mission secrète. ⇒ envoyé. « des tribus, auxquelles les émissaires allemands racontaient que nous étions battus en Europe » (Tharaud). émissaire 2. émissaire [ emisɛr ]… … Encyclopédie Universelle
Emitter — Zeichengeber; Sender * * * Emit|ter [e mɪtɐ , engl.: ɪ mɪtə ], der; s, [engl. emitter, zu: to emit = aussenden < lat. emittere, ↑ emittieren] (Technik): Teil des Transistors, der die Elektronen emittiert. * * * I Emitter … Universal-Lexikon
emittieren — in Umlauf setzen; auflegen; ausstellen; in Umlauf bringen; herausgeben; verbreiten; ausgeben (Banknoten); ausstrahlen; abstrahlen; Strahlen aussenden * * * emit|tie|ren 〈V. tr.; hat〉 1. ausgeben, in Umlauf setzen (Wertpapiere) 2 … Universal-Lexikon
emitir — (Del lat. emittere.) ► verbo transitivo 1 Producir y echar fuera de sí una cosa a otra: ■ el Sol emite calor y luz. SINÓNIMO emanar 2 Hacer pública o manifestar una opinión o una decisión: ■ no emitas juicios de valor. SINÓNIMO exponer 3 ECONOMÍA … Enciclopedia Universal
émissif — émissif, ive [ emisif, iv ] adj. • 1834; lat. emissum, supin de emittere → émettre ♦ Phys. Relatif à l émission, qui a la faculté d émettre. Pouvoir émissif : puissance rayonnée par unité de surface émettrice de particules, de radiations. ●… … Encyclopédie Universelle
emite — A emite ≠ a recepţiona Trimis de siveco, 03.08.2004. Sursa: Antonime EMÍTE vb. 1. a elabora, a enunţa, a expune, a formula. (A emite o nouă teorie.) 2. a transmite. (Radioul emite pe diverse lungimi de undă.) 3. v. pronunţa. 4. a produce, a… … Dicționar Român
эмити́ровать — 1) рую, руешь; сов. и несов., перех. фин. Произвести (производить) эмиссию1. [От лат. emittere выпускать] 2) рует; сов. и несов. перех. физ. Выделить (выделять) электроны1. [От лат. emittere выпускать] … Малый академический словарь
ЭМИССАР — (от лат. emittere высылать). Агент; лицо, посылаемое за границу с тайным поручением. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ЭМИССАР лицо, посылаемое правительством к. н. страны в другое государство с… … Словарь иностранных слов русского языка