drought

n. ган гачиг.

v. (goes, went, gone) 1. явах, зорчих. We went by bus. Бид автобусаар явав. 2. явах, харих, буцах, мордох, хөдлөх. They came at six and went at nine. Тэд зургаад ирээд найман цагт явцгаав. When does the train \go ? Галт тэрэг хэзээ хөдлөх вэ ? 3. -д, -т явах/ очих. \go to school/ church сургуульд явах/ сүмд очих. 4. юманд явах. Let's \go fishing. Загас барихаар явцгаая. He had gone to buy a newspaper. Тэр, сонин авахаар явсан. 5. хүрэх, очих. Does this road \go to the station? Энэ зам өөртөө рүү очих уу? 6. байдал нь өөрчлөгдөх, хувирах,... болох. Her hair's going grey. Түүний үс нь цайж байна. The milk went sour. Сүү гашлав. 7. муудах, эвдрэх, хуучрах, элэгдэх. 8. эхлэх. 9. ажиллах, явах, хөдлөх. This clock doesn't \go. Энэ цаг явахгүй байна. 10. таарах, зохих, тохирох. 11. зарагдах, гүйх. The new dictionary is going well. Шинэ толь бичиг сайн гүйж байна. 12. \go (on sth) мөнгө үрэгдэх/ дуусах. All her earnings \go on clothes. Түүний олсон бүх мөнгө хувцсандаа явдаг. 13. нас барах, таалал төгсөх. 14. дохио өгөх, хонх дугарах, дуу авиа гаргах. No one may leave the classroom until the bell goes. Хонх дуугартал нэг ч хүн ангиас гарч болохгүй. The gun went bang. Буу пан хийв. 15. алга болох. 16. өнгөрөх. Summer had gone. Зун өнгөрлөө. How did the game \go? Тоглоом ямаршуу болж өнгөрөв? be going on (for) sth... орчим насны/ тооны байх,... цагийн орчим болох. He must be going on for ninety. Тэр, ер дөхөж байх ёстой. There were going on for fifty people at the party. Yдэшлэгт тавь орчим тооны хүн ирсэн байв. be going to do sth 1. ирээдүйд юу хийхээ төлөвлөх. We're going to spend our holidays in Wales this year. Бид энэ жил Уэллст амрахаар бодож байна. 2. (хойшид/ ирээдүйд юу болохыг заахад хэрэглэдэг): If the drought continues there's going to be a famine. Хэрэв ган тайлагдахгүй бол өлсгөлөн болно. enough/ something/ sth to be going on with түр аргалах, ойр зуур хэрэглэхэд хүрэх/ хангалттай байх. 'How much money do you need?' '50$ should be enough to be going on with' 'Чамд хэдий хэмжээний мөнгө хэрэгтэй юм бэ?' 'Тавин доллар байхад болно доо.' go all out for sth; go all out to do sth бүх хүчээ дайчлах, чармайх,... төлөө зүтгэх. The Democratic Party are going all out to win the election. Ардчилсан нам сонгуульд ялахын төлөө чадах бүхнээ хийж байна. go on (with you) яв цаашаа (дүргүйцэх эсвэл үл итгэсэн байдлыг илэрхийлэхэд хэрэглэдэг). go about 1. see go round/ around/ about. 2. завь зүг чигээ өөрчлөх. go about sth үргэлжлүүлэн хийсээр л байх. Despite the threat of war, people went about their work as usual. Хэдийгээр дайны аюул нүүрлэж байсан авч хүмүүс ердийнхөөрөө ажлаа хийцгээсээр л байв. go about sth/ doing sth юм оролдох/ хийж эхлэх. go after sb араас нь хөөх, мөрөөр нь мөшгих. go after sb/ sth араас нь хөөх/ хөөцөлдөх. He goes after every woman he meets. Тэр, учирсан хүүхэн бүрийн хойноос гүйж байдаг. go against sb ашиг сонирхолд үл нийцэх, эсрэг болох. The case may \go against you. Хэрэг явдал таны эсрэг эргэж болох юм шүү. go against sb/ sth эсэргүүцэх, сөрөх. She went against her mother's wishes and became a dancer. Тэр, ээжийнхээ үгнээс зөрж бүжигчин болов. go against sth зөрөх, эсрэг байх, зөрчилдөх, харшилдах. go ahead 1. түрүүлэн явах. 2. болох, хийгдэх. go ahead (with sth) юмыг зөвшөөрсөний/ хэсэг эргэлзсэний / эсэргүүцэлтэй тулгарсны дараа хийж эхлэх. go along with sb/ sth санал нийлэх, хүлээн зөвшөөрөх. go at sb дайрах, довтлох. They went at each other furiously. Тэд бие бие рүүгээ улаан галзуу дайрцгаав. go at sth зүтгэх, чармайх, улайран ажиллах. go away 1. явах, зайлах. \go away! яв/ зайл/ далд ор! 2. ажлаар/ амралтаар явах. 3. сарних, аажмаар алга болох. go back (to...) буцаж/ эргэж очих. She doesn't want to \go back to her husband. Тэр, хар хүнтэйгээ эргэж нийлэх хүсэлгүй билээ. go back (to sth) 1. эргэн санах/ үзэх. 2.... цаг үеэс үүсэн бий болсон байх. go back on sth амласнаа үл биелүүлэх. He never goes back on his word. Тэр ямагт хэлсэндээ хүрдэг. go back to sth/ doing sth хэсэг завсарлаад дахин хийж эхлэх. She's decided to \go back to teaching. Тэр, эргээд багшлахаар шийдсэн. go before урьд цагт/ өмнө нь болж өнгөрөх. go before sb/ sth -ний өмнө танилцуулах, -нд асуудал оруулах. go beyond sth хэтрэх, -аас их байх. The matter has gone beyond a joke. Уг хэрэг тоглоом биш шоглоом болжээ. go by цаг хугацаа өнгөрөх. go by sth -ний дагуу хийх/ гүйцэтгэх/ шийдэх. go down 1. газар унах/ ойчих. 2. живэх. 3. (нар) жаргах. 4. залгих, хоолойгоор орох. 5. буух, буурах, татрах, унах. The flood waters are going down. Yерийн ус татарч байна. 6. муудах, дордох. 7. түр зогсох, саатал гарах. go down (in sth) бичигдэх, тэмдэглэгдэх. \go down in history түүхэнд тэмдэглэгдэх. go down (to sb) ялагдах. go down with sth өвчлөх, өвчин авах. go for sb дайрах, довтлох. go for sb/ sth 1. хамаарах, хамаатай байх. What I said about Peter goes for you, too. Питерийн тухай хэлсэн миний үг чамд ч бас хамаатай шүү. 2. юманд явах, явж олж ирэх. Shall I \go for a doctor? Би эмч аваад ирэх үү? 3. сэтгэл татагдах, таашаах, илүүд үзэх. go for sth 1. сонгож авах, шилэх. 2. оролдоод үзэх. go in 1. дотогшоо орох. Let's \go in, it's getting cold. Хүйтэрч байна орцгооё. 2. нар, сар үүлсийн цаагуур орох. go in for sth 1. шалгалт өгөх, уралдаан/ тэмцээнд оролцох. 2. мэргэжил сонгох. 3. сонирхох, хорхойтой болох. go into sth 1. машин юм мөргөх. The car skidded and went into a tree. Машин шарваад мод мөргөв. 2. орох, элсэх. 3. жолооч ба машин техник ямар нэгэн үйлдэл хийж эхлэх. 4. ааш хөдлөх,... байдал гаргах. She went into hysterics. Эмэгтэйн зүрхний хий хөдлөв. He went into a long explanation of the affair. Тэр, эл хэргийг нуршин тайлбарлаж гарав. 5. сайтар шалгах/ судлах. 6. мөнгө/ цаг хугацаа зарцуулагдах. go off 1. явах. He's gone off to the dentist's. Тэр, шүдний эмчид үзүүлэхээр явсан. 2. дэлбэрэх. 3. гэнэт чимээ гаргах. 4. гэрэл унтрах, цахилгаан тасрах, г. м. 5. унтах. 6. хоол хүнс муудах, бээх. 7. чанар нь муудах/ дордох. go off sb/ sth залхах, дургүй болох. go off with sb өөр хүнтэй нөхцөж эхнэрээ/ нөхрөө/ амрагаа хаях. go off with sth бусдын юмыг аваад арилаад өгөх. Who's gone off with my pen? Миний үзгийг хэн аваад явчихав аа? go on 1. болох. What's going on here? Энд юу болж байна? go on with sth/ doing sth үргэлжлүүлэн хийх. He went on talking even though no one was listening. Хэн ч сонсохгүй байхад тэр ярьсаар л байв. go on to sth нэг сэдвээс нөгөөд шилжих. go on (at sb) чихнээс хонх уях, муу хэлэх. go on to do sth нэг юмыг дуусгаад нөгөөг эхлэх. go out 1. гэрээс гадагш гарах. 2. явуулах, илгээх. 3. радио/ телевизээр нэвтрүүлэх. 4. унтрах. 5. мэдээ/ мэдээлэл олны сонорт хүрэх. go out (of sth) 1. тэмцээнээс хасагдах. 2. моодноос гарах. go out (to...) төрсөн нутгаасаа гарч өөр газар очих. Our daughter went out to Australia ten years ago. Манай охин арван жилийн өмнө нутгаасаа гарч Австралид очсон. go out of sb/ sth арилах, алга болох. go out with sb; go out (together) найзлах, явалдах, хамтдаа цаг нөхцөөх. go over sth 1. сайтар үзэх, нэгбүрчлэн шалгах. 2. нарийн тайлбарлах. go over to бодлоо өөрчлөх, нэг намаас/ шашинаас нөгөөд орох. go round 1. эргэх, эргэлдэх. 2. тойруу замаар явах, холуур тойрох. 3. хүрэлцээтэй/ хангалттай байх. There aren't enough chairs to go round. Сандал хүрэлцэхгүй байна. go round/ around/ about 1. нааш цааш явах, холхих, явах. 2. (цуу яриа, зар) тарах, түгэх. 3. өвчин тарах, халдварлах. There's a lot of flu going round at the moment. Одоо гадуур ханиад томуу маш их байна. go round (to...) ороод/ дайраад гарах. \go round to the post office шуудангаар дайраад гарах. go round/ around/ about with sb нийлэх, цаг хамт өнгөрөөх. go through (хууль, гэрээ, г. м.) албан ёсны болгох/ батлах. go through sth 1. зовлон бэрхшээл давах, туулах, үзэх/ амсах. 2. сайтар үзэх, эрэх, хайх. 3. нарийвчлан авч үзэх/ судлах. 4. шат дамжлага дамжих. 5. номыг сайжруулан дахин хэвлэх. 6. юу ч үгүй дуусгах, цөлмөх. go through with sth төлөвлөсөн/ бодсон зүйлээ хийж гүйцэлдүүлэх. He's determined to \go through with the marriage despite his parents' opposition. Хэдийгээр эцэг эх нь дургүйцэж байвч тэр гэрлэхээр шийдсэн. go to sb/ sth (шагнал, өв хөрөнгө г. м.) -нд очих. The estate went to the eldest son. Хөрөнгө ууган хүүд өвлөгдөн очив. go towards sth мөнгө хандивлах, мөнгөнд нэмэр болгох. The money will \go towards a deposit for a house. Энэ мөнгө байшин авах гэж хадгалж буй мөнгөнд нэмэр болно. go under 1. усан онгоц/ завь живэх. 2. ажил төрөл нурах, дампуурах. go up 1. өсөх, нэмэгдэх. Prices have gone up sharply this year. Энэ жил үнэ огцом өслөө. 2. барилга байшин баригдах/ босох. A lot of new houses are going up round here. Энэ хавиар олон шинэ байшин баригдаж байна. 3. театрын хөшиг нээгдэх. go up in flames шатах, гал авалцах. go with sb явалдах. go with sth; go together 1. өнгө/ амт таарах, зохих. White wine goes well with fish. Цагаан дарс загастай сайхан таардаг. 2. дагалдах, нэг дор байх. Disease often goes with poverty/ disease and poverty often \go together. Өвчин ядуу зүдүүг үргэлж дагаж байдаг/ өвчин ба ядуу зүдүү үргэлж хамт байдаг. go without (sth) -гүй байх. She went without sleep for three days. Тэр, гурав хоног нойргүй байв. n. (pl goes) 1. тоглоомын ээлж. Whose \go is it? Хэний ээлж вэ?/ хэн явах вэ? 2. идэвхтэй байдал, завгүй байх. at one go нэг амьсгаагаар, шууд, дор нь. be all go тун завгүй байх. first, second, etc go эхний, хоёрдахь оролдлогоо. She passed her driving test first \go. Тэр, эхний оролтоор жолооны шалгалтыг давав. have a go (at sth/ doing sth) хийх гэж оролдох/ үзэх. have a go at sb/ sth загнах, шүүмжлэх, чихнээс нь хонх уях. leave go/ hold (of sth) тавих. Leave \go of my arm - you're hurting me! Өвдөж байна шүү дээ - гарыг минь тавиач! make a go of sth ахих, амжилт гаргах.

v. (-nn-; ran, run) 1. гүйх. 2. гүйлтийн тэмцээнд оролцох. 3. уралдуулах, гүйлгэх. 4. (автобус, галт тэрэг) хооронд явах. Buses to Oxford \run every half hour. Оксфорд руу хагас цаг тутам автобуснууд явдаг. 5. унаагаар хүргэж өгөх. 6. гүйх, гулсах. 7. гүйх, ирвэгнэх. 8. (усан онгоц) хөвөх. 9. (утас, хашаа) татсан байх, татах. 10. үргэлжлэх. 11. нууцаар оруулж ирэх/ нэвтрүүлэх. 12. урсах, цутгах. The River Rhine \runs into the North Sea. Рейн мөрөн Хойд Тэнгист/ Балтийн тэнгист цутгадаг. 13. ус гоожуулах/ тавих, хийж өгөх. \run the hot tap халуун ус тавих. 14. хайлах, урсах. 15.... байдалтай болох. The river ran dry during the drought. Ган болж гол ширгэв. 16. \run at sth (байдалд, түвшинд) хүрэх. 17. удирдах, явуулах, эрхлэх. 18. зохион байгуулах. 19. ажиллах. Our van \runs on diesel. Манай ачааны машин дизелийн түлшээр ажилладаг. 20. ажиллуулах. 21. сонгуульд нэр дэвших. 22. (сонин сэтгүүлүүд) цуврал нийтлэл гаргах. 23. хөврөх, утас гүйх. run across sb/ sth санаандгүй уулзах/ тааралдах. run after sb хөөх. run along хол бай! холдоцгоо! run at sb дайрах, довтлох, давшлах. He ran at me with a knife. Тэр над руу хутга барьж давшлав. run away (from sb/...) зугтах. run away from sth зугтах, дүлэх. run away with one эзэмдэх. run sth back буцаах, эргүүлэх. run back over sth дахин хэлэлцэх/ хянах. run (sth) down зогсох, ажиллахгүй болох, (аж үйлдвэр) аажмаар зогсох, хаагдах. run sb/ sth down 1. (машин) дайрах. 2. зад шүүмжлэх/ муулах. 3. удаан эрэл болсны эцэст олох. run sb in цагдаад барьж өгөх. run into sb тааралдах, уулзах. run into sth 1. (бороонд) цохиулах, (машинд) дайруулах г. м. 2. зовлон амсах, хүндрэл бэрхшээлтэй тулгарах. 3. -нд хүрэх. Her income \runs into six figures. Түүний ашиг орлого зургаан оронтой тоонд хүрэв. run (sth) into sb/ sth мөргөх, дайрах. run (sth) off 1. урсах, гоожих. 2. асгах. run off with sth хулгайлж хувьдаа завших. run on удаан үргэлжлэх. run out хугацаа дуусах, хүчингүй болох. run out on sb хэцүү үед нь хаяж явах. He ran out on her when she became pregnant. Эмэгтэйг хөл хүнд болмогц тэр хаяв. run over sth гүйлгэн харах, хурдхан давтах. run through sth 1. гялсхийн өнгөрөх. 2. шингэх, нэвчих. 3. хурдхан давтах, гүйлгэн харах. run to sth 1. (хэмжээнд) хүрэх. 2. мөнгө хүрэх. run sth up 1. овоорох, бөөгнөрөх, хураагдах. 2. хурдан оёх, шидэх. 3. туг өргөх/ мандуулах. run up against sth (бэрхшээл, зовлонтой) учрах, тулгарах. n. 1. гүйх. 2. гүйлт. 3. аялал, рейс. 4. цуврал тоглолт. 5. зурвас үе. 6. малын хашаа, хороо. 7. sport зам. 8. оноо, бөмбөг хийх. 9. чиг, хандлага. 10. утас гүйх, хөврөх. give sb the run of sth орох/ ашиглах зөвшөөрөл өгөх. on the run 1. оргох, зугтах. He's on the \run from the police. Тэр, цагдаагийнхнаас зугтаад байгаа. 2. үргэлж хөдлөх, хөл дээрээ байх. run-down n. тоог багасгах/ цөөрүүлэх. adj. 1. навсайсан, ямбий. 2. ядрангуй, эцэнхий. run-in n. 1. бэлтгэл ажил. 2. хэрүүл, зодоон.

v. (pt woke, pp woken) 1. wake (up)(to sth) сэрэх. \wake up! It`s eight o`clock. Сэрээрэй! Найман цаг болж байна. 2. wake sb (up) сэрээх, сануулах. They woke him up early. Тэд түүнийг өглөө эрт сэрээв. \wake memories of the past өнгөрсөн улирлсныг санагдуулах. wake up сэргээх, урамшуулах. wake up to sth ойлгох, ухаарах. He hasn`t yet woken up the seriousness of the situation. Нөхцөл байдал ноцтой болоод байгааг тэр одоо хир гүйцэд ухаараагүй байгаа. n. 1. in the wake of sth үр дагавар, уршиг, дагалдах. Outbreaks of the disease ocurred in the \wake of the drought. Ган гачигийн үр дагавар болон өвчин эмгэг газар авав. 2. хойтын буян үлдэх. wakeful adj. 1. нойргүй, сэрүүн байх. 2. сэрүүн, сэргэг. waken v. 1. нойрноос сэрэх. 2. сэрээх. waking n. нойргүй, сэрүүн.