der+arbeit

f (10) 1. iş, əmək, peşə; in \Arbeit sein işdə olmaq; işlənmək; \Arbeit leisten iş görmək; bei j-m in \Arbeit stehen kiminsə yanında işləmək; die \Arbeit einstellen 1) işi dayandırmaq; 2) tətilə başlamaq; auf \Arbeit gehen bir yerdə işləmək; die \Arbeit schwänzen proqul etmək; işdən boyun qaçırmaq; sich an die \Arbeit machen işə başlamaq (girişmək); etw. in \Arbeit nehmen iş götürmək; etw. in der \Arbeit haben bir işin üzərində çalışmaq; keine \Arbeit haben işsiz qalmaq; 2. oh. pl əmək, əmək prinsipi; körperliche \Arbeit fiziki əmək; geistige \Arbeit zehni əmək; 3.: eingelegte \Arbeit tex. şirmayı işi

prp (D) yanında, yaxın; \bei hundert Mann yüz nəfərə yaxın; nahe \bei yanında; dicht \bei lap yaxın; \bei Nacht gecə, gecə vaxtı; \bei Tisch masa arxasında; \bei der aserbeidschanischen Armee Azərbaycan ordusunun sıralarında; \bei der Ğberwindung der Schwierigkeiten çətinliklərin aradan qaldırılmasında; \bei der Arbeit sein işlə məşğul olmaq; \bei Jahren sein yaşa dolmaq; \bei weitem çox, xeyli; \bei weltem nicht heç də; \bei weitem nicht so heç də belə deyil; \bei Kräften sein iqtidarında olmaq, qüvvədə olmaq; du bist wohl nicht \bei dir dan. deyəsən ağlın başında deyil

I prp (D) 1. … sonra, … keçəndən sonra; \nach der Arbeit işdən sonra; \nach Tisch nahardan sonra; \nach einiger Zeit bir müddət keçəndən sonra; zehn Minuten \nach sechs yeddiyə 10 dəqiqə işləmiş; \nach zwölf Uhr saat 12-dən sonra; 2. … sonra, … keçəndən sonra (keçmiş zamanda vaxtı göstərdikdə); er kehrte \nach zwei Tagen zurück o, iki gündən sonra qayıtdı; 3. -a/-ə, -ya/-yə, … sarı, … doğru (ölkə və yaşayış məntəqələri, yaxud istiqamət bildirdikdə); \nach Berlin fahren Berlinə getmək; \nach Hause evə; \nach oben yuxarıya; 4. … dan, … dən, … üzrə; … görə … əsasən (əksər halda isimdən sonra durur); wir lernen \nach diesem Buch biz bu kitab üzrə öyrənirik; j-n nur dem Namen \nach kennen kimisə yalnız adından tanımaq; der Reihe \nach sıra ilə; meiner Meinung \nach mənim fikrimcə; II adv: \nach wie vor əvvəlki kimi, hələ də; \nach und \nach yavaşyavaş, tədricən

II präf: 1) hərəkətin istiqamətini: nachlaufen ardınca qaçmaq; 2) yamsılamanı, təqlidi bildirir: nachmachen yamsılamaq

I vt 1. (von D) mane olmaq (nədəsə); Halte mich nicht von der Arbeit ab! Mənə işləməyə mane olma!; yubatmaq, saxlamaq, ləngitmək; 2. keçirmək, düzəltmək, təşkil etmək; II vi; das Schiff hält vom Lande ab gəmi sahildən uzaq durur; auf eine Richtung \abhalten … doğru istiqamət almaq

I vt 1. saxlamaq, dayandırmaq; 2. əməl etmək, gözləmək; den Termin \einhalten vaxtında yerinə yetirmək; II vi dayanmaq; mit der Arbeit \einhalten işi dayandırmaq

adv: \mitten auf, \mitten in, \mitten durch… ortasında; \mitten im Gedränge izdihamın tən ortasında; \mitten am Tage günün günorta çağı(nda); \mittenentzwei yarıdan, tən yarı; \mitten in der Arbeit işin qızğın çağında

f (11) 1. can, ruh; qəlb, ürək; məc. adam; ◊ er ist mit Leib und \Seele bei der Arbeit o, canla-başla işə girişib; eine \Seele von einem Menschen çox səmimi adam; ◊ j-m etw. auf die \Seele binden* (nəyinsə) qayğısını çəkməyi kiminsə boynuna qoymaq; 2. elek., tex. nüvə, içlik; damar (kabeldə); 3. hərb. lülənin içi (silahda); namlunun içi (silahda)

I a 1. uzaq; das liegt nicht in \weitem Feld bu uzaq deyil; bu yaxın gələcəkdə olacaq / baş verəcək; 2. geniş, gen-bol, enli; das Weite sichen qaçıb yaxasını qurtarmaq; II adv uzaqda, uzaqlarda; (özündən sonra sifət comp.’də gəldikdə) daha, daha da; \weit größer daha çox; zu \weit gehen* məc. həddini aşmaq; \weit ausholen məc. dolayı yollarla mətləbin üstünə gəlmək; die Tür stand \weit offen qapı taybatay açıq idi; wie \weit bist du mit der Arbeit? məc. iş nə qədər yerinə yetirilib?; bei \weitem nicht heç də; von \weitem uzaqdan, von \weit uzaqdan, uzaq yerdən; so \weit dan. buraya qədər; \weit und breit hər yerdə, hər yanda, hər tərəfdə; ◊ nicht \weit her sein çox da yüksək keyfiyyətli olmamaq; dar düşüncəli olmaq; es ist so \weit əsil məqamdır

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

I pron rel 1. die’nin G sg’ı; die Schülerin, deren Arbeit gut ist işi yaxşı olan məktəbli qız; 2. der, die, das’ın G pl’ı; II pron dem 1. die’nin G sg’ı; Sehen Sie diese Schülerin? Das ist deren Arbeit! Bu şagirdi görürsüz? Bu onun işidir! derenthalben, derentwegen, derentwillen adv onun (onların) xətrinə; hansına (hansılara) görə ki

vi (h, bəzən s) 1. oturmaq, yerləşmək; über einer Arbeit \sitzen bir iş üzərində işləmək; fest im Sattel \sitzen yəhərdə möhkəm oturmaq (həmç. məc.); zu Tisch \sitzen nahar üçün masaya əyləşmək, süfrəyə əyləşmək; (wie) auf glühenden Kohlen \sitzen məc. iynə üstündə oturmaq; in der Patsche \sitzen məc. işi baş tutmamaq, əngələ düşmək; 2. iclas etmək; das Kollegium sitzt heute nicht bu gün kollegiyanın iclası yoxdur; 3. həbsdə oturmaq; er sitzt schon lange o çoxdan tutulub; 4. olmaq; 5. yaraşmaq, bədəninə uyğun gəlmək (D); der Hieb sitzt zərbə yerinə düşdü!; das hat gesessen! dan. lap yerinə düşdü!; auf dem Trockenen \sitzen qəpik-quruşsuz qalmaq; çətin vəziyyətdə olmaq

vi (s) durmaq; olmaq; auf eigenen Füßen \steh(e)n məc. müstəqil olmaq; mir standen die Haare zu Berge məc. tüklərim biz-biz oldu; ich weiß nicht, wo mir der Kopf steht başımı itirmişəm; der Hafer steht gut yulaf yaxşı cücərib / boy atıb; j-m zur Verfügung \steh(e)n kiminsə ixtiyarında / sərəncamında olmaq; j-m nahe \steh(e)n kiməsə yaxın olmaq / yaxınlıq etmək; für etw. \steh(e)n nəyəsə cavabdeh olmaq; j-m im Wege \steh(e)n kiməsə əngəl törətmək, mane olmaq; in Arbeit \steh(e)n işləmək; wie geht’s, wie steht’s işlər necədir?, wie steht es? (mit D, um A) işlər nə haldadır / vəziyyətdədir; seinen Mann \steh(e)n məc. adını batırmamaq; j-m Rede und Antwort \steh(e)n kiməsə cavab vermək; im Begriffe \steh(e)n niyyət etmək, nəyinsə niyyətində olmaq; das Kleid steht dir gut paltar sənə yaxşı yaraşır; sich gut \steh(e)n yaxşı mədaxili olmaq; təmin olunmaq; sich mit j-m gut \steh(e)n kimləsə yaxşı münasibətdə olmaq; nach etw. \steh(e)n nəyəsə can atmaq; es steht zu wünschen yaxşı olardı, … arzu olunur; es steht dir frei nəsə sənin ixtiyarına verilir, özün bilərsən

I vi (s) 1. gəlmək, gəlib çıxmaq; wie bist du hierher \geraten? bura necə gəlib çıxdın?; aneinander\geraten bir-birinin üstünə düşmək; məc. dalaşmaq; an eine falsche Adresse \geraten məc. səhv müraciət etmək, yerinə düşməmək; auf den Einfall \geraten fikrə düşmək; aus der Bahn \geraten yoldan çıxmaq, yolu itirmək, azmaq; außer sich \geraten məc. özündən çıxmaq, hirslənmək; einander in die Haare \geraten saçyoldusuna çıxmaq; in Brand \geraten yanmaq, od tutmaq; in Harnisch \geraten hirslənmək, acıqlanmaq; in die Klemme \geraten bəlaya (çətin) vəziyyətə düşmək; in Vergessenheit \geraten yaddan çıxmaq; in Verwirrung \geraten çaşmaq, özünü itirmək; in Verzweiflung \geraten ümidsizləşmək; in Wut / Zorn \geraten qəzəblənmək, hiddətlənmək; 2. baş tutmaq; die Arbeit ist gut \geraten iş baş tutdu; das Getreide ist gut \geraten taxıl yaxşı yetişdi (məhsul yaxşı gətirdi)

II a müvəffəqiyyətli, yaxşı; ein gut \geratenes Kind yaxşı uşaq

m (1*) 1. əmək haqqı; pl qazanc, gəlir; 2. mükafat, bəxşiş; məc. əvəz, haqq; Wie die Arbeit, so der \Lohn ata. söz. İşinə binəm də donluğu olar

I prp 1. (haradan sualına D, haraya sualına A) alt; Arbeit \unter Tage məd. yer altında aparılan iş; ◊ mit j-m \unter einer Decke stecken kimləsə əlbir olmaq; j-m etw. \unter die Nase reiben nəyisə kiminsə başına qaxmaq; 2. (D) arasında; \unter den Zuschauern tamaşaçılar arasında; \unter sich öz aralarında; \unter uns gesagt öz aramızda qalsın; \unter anderem yeri gəlmişkən; 3. (D) … -dan/-dən; az; çatmamış; aşağı; \unter zehn Jahren on yaşdan az; 4. (D) … ilə; ərzində; -da/-də; \unter der Bedingung … şəraitdə; \unter den Augen göz qabağında; \unter vier Augen ikimizin arasında; II a aşağı; das \untere Stockwerk aşağı mərtəbə