Перевод: с азербайджанского на все языки

со всех языков на азербайджанский

düşməl

  • 121 hərəkət

    I
    сущ.
    1. движение:
    1) изменение положения предмета или его частей, перемещение. Planetlərin hərəkəti движение планет, havanın hərəkəti движение воздуха, cismin hərəkəti движение тела, ritmik hərəkət ритмическое движение, dairəvi hərəkət вращательное движение; qövsvari hərəkət движение дугой, yayındırıcı hərəkət отвлекающее движение
    2) действие, работа какого-л. механизма. Dəyirman çarxının hərəkəti движение мельничного колеса
    3) филос. способ существования материи, непрерывный процесс изменения и развития материального мира. Hərəkətsiz materiya yoxdur без движения нет материи
    4) перемещение в пространстве в каком-л. направлении; передвижение. Buzların hərəkəti движение льдов, paroxodun hərəkəti движение парохода
    5) действие того или иного вида транспорта. Maşınların hərəkət sürəti скорость движения машин, ж.-д. qatarların hərəkət cədvəli расписание движения поездов, hərəkət şöbəsi отдел движения
    6) езда и ходьба в разных направлениях – на улицах, дорогах. Küçə hərəkəti qaydaları правила уличного движения, hərəkətin təhlükəsizliyi безопасность движения
    7) изменение положения тела или его частей; телодвижение, жест. Əllərin hərəkəti движение рук, başının hərəkəti ilə движением головы
    8) развитие действия в литературном произведении, направленность, оживленность его. Pyesdə hərəkət azdır в пьесе мало движения
    9) количественное и качественное изменение; рост, развитие, сдвиг. İşdə irəliyə doğru böyük hərəkət var в работе имеется большое движение вперед
    2. поступок (совершаемое кем-л. действие). Qəhrəmancasına hərəkət героический поступок, cəmiyyətəzidd hərəkət антиобщественный поступок, nalayiq hərəkət непристойный (недостойный) поступок, yersiz hərəkət неуместный поступок
    3. воен. действие (военные операции). Düşmənin hərəkətini dayandırmaq приостановить действие врага, hərəkət planı план действий
    4. упражнение (занятие, выполняемое тем, кто учится чему-л., совершенствует свои навыки в чем-л.). Hərbitətbiqi hərəkətlər военно-прикладные упражнения, спорт. sərbəst hərəkətlər вольные упражнения, gimnastika hərəkətləri гимнастические упражнения, turnikdə hərəkətlər упражнения на турнике
    II
    прил.
    1. двигательный. Hərəkət vərdişləri двигательные навыки, hərəkət reaksiyası двигательная реакция, hərəkət aparatı двигательный аппарат
    2. движущий. Hərəkət qüvvəsi (hərəkətverici qüvvə) движущая сила
    3. движущийся. эл.-тех. Hərəkət momenti движущийся момент
    4. рабочий (связанный с полезной работой механизма). Hərəkət mexanizmi рабочий механизм
    5. ходовой:
    1) связанный с движением, перемещением, относящийся к ходу. Gəminin hərəkət (işləmə) sınaqları ходовые испытания судна
    2) связанный с действием какого-л. механизма. тех. Hərəkət avadanlığı ходовое оборудование; hərəkət etmək:
    1) двигаться, перемещаться. Kimsə bizə tərəf hərəkət edir кто-то двигается в нашем направлении
    2) поступать, поступить (совершить какой-н. поступок). Siz düz hərəkət etdiniz вы поступили правильно, öz bildiyi kimi hərəkət etmək поступить по своему усмотрению, самостоятельно
    3) действовать (совершать действия). Dolayı yollarla hərəkət etmək действовать окольными путями, qəti hərəkət etmək действовать решительно; hərəkətdən düşmək не двигаться, не действовать, обессилеть. Əlləri hərəkətdən düşüb руки не действуют; ayaqları hərəkətdən düşüb ноги не двигаются; hərəkətə gəlmək приходить, прийти в движение. Bütün kənd hərəkətə gəldi все село пришло в движение; hərəkətə gətirmək приводить, привести в движение, в действие:
    1. заставить машину, прибор, аппарат и т.п. совершить какое-л. движение, действие. Maşını hərəkətə gətirmək приводить в движение машину
    2. уговорить, побудить действовать; расшевелить. Uşaqları hərəkətə gətirmək привести детей в движение

    Azərbaycanca-rusca lüğət > hərəkət

  • 122 iddia

    I
    сущ.
    1. притязание, претензия на что-л. Ağalıq iddiası притязание на господство, alimlik iddiası притязание на ученость; ərazi iddiaları территориальные притязания
    2. юрид. иск. İddia vermək предъявить иск, qarşılıqlı iddia встречный иск, ilk iddia первоначальный иск
    3. утверждение, настаивание на чем-л. Əsassız iddialar необоснованные утверждения
    4. высокомерие, надменность, спесивость
    II
    прил. исковой. İddia ərizəsi исковое заявление; iddia etmək, eləmək:
    1. претендовать, притязать на что-л.
    2. утверждать, настаивать. Əksini iddia etmək утверждать обратное, настаивать на обратном, nə iddiasına düşmək претендовать на что, iddiasında olmaq nəyin см. iddiasına düşmək; iddia satmaq важничать, вести себя высокомерно; iddiası böyükdür, iddiası yerə-göyə sığmır kimin очень высокого мнения о себе кто

    Azərbaycanca-rusca lüğət > iddia

  • 123 işıq

    I
    сущ.
    1. свет:
    1) лучистая энергия, воспринимаемая зрением, делающая видимым окружающий мир. Ay işığı лунный свет, fənər işığı свет фонаря, günəş işığı солнечный свет, lampa işığı свет лампы, физ. işığın gücü сила света, işığın səpələnməsi рассеивание света, işığın sınması преломление света
    2) освещение, характерное для какой-л. части суток. Gündüz işığı дневной свет, axşam işığı вечерний свет, səhər işığı утренний свет
    3) источник освещения в домах, на улицах и т.п. İşığı yandırmaq зажечь свет, işığı söndürmək погасить свет
    4) место, откуда исходит свет, освещённое пространство. Arxası işığa tərəf durmaq встать спиной к свету, işığa tutmaq nəyi повернуть к свету что
    5) перен. то, что делает радостной, счастливой жизнь. İşıq və səadət gətirmək kimə принести свет и радость кому, xalq işığa doğru gedirdi народ стремился к свету
    2. освещение (свет от какого-л. источника). Süni işıq искусственное освещение, gur işıq яркое освещение
    3. огонь, огонёк (свет от чего-л. горящего, освещённого). Fənərlərin işığı огоньки фонарей, şəhərin işıqları огни города, yolkanın işıqları огни ёлки
    II
    прил.
    1. световой:
    1) относящийся к свету. физ. İşıq enerjisi световая энергия, işıq şüası световой луч, işıq dəstəsi световой пучок
    2) растущий на свету, в незатемнённых местах. İşıq bitkiləri бот. световые растения
    3) служащий для освещения. İşıq lyuku световой люк
    4) производимый с помощью света. İşıq siqnalı световой сигнал
    2. осветительный (служащий для искусственного освещения). İşıq şəbəkəsi осветительная сеть, işıq cihazları осветительные приборы, işıq məftili светопровод, işıq texnikası светотехника, işıq süzgəci светофильтр, işığa salma мед. облучение, просвечивание; işıq vermək светиться:
    1. излучать свет
    2. сиять, сверкать, отражая свет; işıq salmaq: 1. освещать, осветить (сделать светлым, видимым); 2. светить (направлять свет на что-л., куда-л.); işıq saçmaq: 1. светиться (излучать свет); светить; 2. сверкать (ярко блестеть, переливаться, отражая свет)
    ◊ işıqdan düşmək ослабевать, ослабеть (стать менее острым, восприимчивым – о зрении); işıq üzü görməmək света белого не видеть:
    1. быть очень занятым
    2. очень страдать; işıq üzünə həsrət qalmaq см. işıq üzü görməmək; işığı düşmək выделяться белизной кожи (о девушке); göz verib işıq verməmək kimə поедом есть кого; проходу не давать кому; gözünə işıq vermək воодушевлять, воодушевить; окрылять, окрылить кого; gözünə işıq gəldi ожил (воспрянул духом, почувствовал прилив сил, бодрости); gözümün işığı свет очей моих; işıq gələn yerə barmaq dürtmək (tıxamaq) лишать, лишить себя последней надежды; işıq üzü görmək увидеть свет (быть изданным), опубликованным

    Azərbaycanca-rusca lüğət > işıq

  • 124 iynə

    I
    сущ.
    1. игла, иголка:
    1) тонкий металлический стержень с заостренным концом и ушком для вдевания нити. Tikiş iynəsi швейная игла, cərrahlıq iynəsi хирургическая игла
    2) металлический стержень специального назначения. Patefon iynəsi патефонная игла, oyma iynəsi гравировальная игла
    3) лист хвойных деревьев. Küknar ağacının iynələri еловые иглы, şam ağacının iynələri сосновые иглы
    4) колючка, шип у некоторых растений. Böyürtkən kolunun iynələri шипы ежевики
    5) твердые колючие образования на теле у некоторых животных. Kirpinin iynələri иглы ежа
    6) тонкий заостренный кристалл чего-л.. Buz iynələri ледяные иглы
    2. жало:
    1) колющая часть органа защиты и нападения насекомых. Arının iynəsi жало пчелы, qarışqa iynəsi жало муравья
    2) колюще-сосущий хоботок некоторых насекомых. Ağcaqanadın iynəsi жало комара, mozalan iynəsi жало овода
    3. мед. укол:
    1) подкожное впрыскивание. Analgin iynəsi анальгиновый укол, iynə vurmaq сделать укол
    2) перен. то, что причиняет обиду, оскорбляет, уязвляет кого-л
    II
    прил. игольный. İynə gözü игольное ушко; iynə qutusu игольник
    ◊ iynə ağzından çıxmış с иголочки (о новом, только что сшитом платье); iynə atsan yerə düşməz иголку негде воткнуть, шагу негде ступить, плюнуть негде, яблоку негде упасть; iynə batırana biz batırmaq платить за зло двойным злом; iynə ilə gor qazmaq заниматься трудной, кропотливой работой, требующей большого терпения; iynə itsə tapılar об очень светлом месте, помещении; об очень светлой, лунной ночи; iynə udmuş it kimi о человеке, который худеет изо дня в день (с каждым днём, день ото дня); iynə kimi incəlmək сильно похудеть, истощиться, превратиться в спичку; iynə gözü kimi очень тесный, узкий; iynə olub gözə batmaq вызывать зависть у кого-л., быть предметом зависти; iynə olub yoxa çıxmaq исчезнуть как иголка; iynə salmağa yer yoxdur см. iynə atsan yerə düşməz; iynə samanın içində itən kimi затеряться как иголка в стогу сена (соломы); iynə ucu boyda с гулькин нос, с воробьиный нос; elə bil iynə üstündə oturub сидит как на иголках; iynənin ucu qədər (də) … нисколечко (употр. обычно в отрицательных конструкциях); iynənin ucu qədər (о чём-л. крайне ничтожном, мизерном количестве, размере чего-л.); iynənin gözündən keçər об очень изящном, стройном человеке; iynə ulduzu böyüklüyündə с булавочную головку; elə bil iynəsi itib будто иголку потерял (о том, кто ведет себя беспокойно); iynə hara, sap da ora куда иголка, туда и нитка

    Azərbaycanca-rusca lüğət > iynə

  • 125 iz

    сущ. след:
    1. отпечаток ноги или лапы на какой-л. поверхности. Ayaq izləri следы ног, dovşan izi заячий след
    2. углубление, полоса на поверхности чего-л. после движения, перемещения по ней. Təkərlərin izi следы колес, təzə izlər свежие следы, köhnə izlər старые следы, qumdakı izlər следы на песке
    3. остаток чего-л., знак, оставшийся после чего-л. Yara izləri следы ран, yanıq izləri следы ожога, barmaqların izi:
    1) следы пальцев
    2) юрид. отпечатки пальцев
    4. перен. характерный отпечаток, возникший в результате чего-л., свидетельствующий о чём-л. Keçmiş gözəlliyin izi следы былой красоты, yuxusuzluğun izi следы бессонницы, xəstəliyin izləri следы болезни
    5. результат, последствия чьей-л. деятельности, какого-л. события. Müharibənin izləri следы войны, ağır günlərin izi следы тяжелых дней, cinayətin izi следы преступления
    6. небольшой, незначительный остаток чего-л. Qədim qalanın izləri следы старой крепости; silinməz iz неизгладимый след, dərin iz глубокий след
    ◊ iz azdırmaq: 1. замести следы чего; 2. заговорить зубы; 3. давать ложные показания; iz axtarmaq искать следы; iz açmaq оставлять, оставить следы; iz buraxmaq: 1. накладывать, наложить какой-л. отпечаток на кого-л., что-л.; 2. запечатлеться, оставить (неизгладимый) след в памяти, iz izləmək идти, пойти по следу; iz itirmək запутывать, запутать следы; izə düşmək: 1. напасть на чей-л. след; 2. найти свой путь, свою дорогу; izinə düşmək kimin, nəyin напасть на чей след, следовать по пятам, гнаться по пятам чьим; izini tutmaq kimin, nəyin преследовать кого, что, идти по чьим-л. следам; izini azdırmaq см. iz azdırmaq; izini itirmək kimin, nəyin:
    1. потерять следы, запутать следы
    2. замести, уничтожить следы, хоронить концы, прятать концы в воду; iz salmaq см. iz buraxmaq; izinə salmaq kimin, nəyin направлять на чей след; nə izi var, nə tozu и следа нет, и след простыл, и след пропал

    Azərbaycanca-rusca lüğət > iz

  • 126 kar

    1
    прил. глухой
    1. полностью или частично лишённый слуха. Kar qarı глухая старуха, bir qulağından kar глухой на одно ухо, anadangəlmə kar глухой от рождения
    2. перен. безразличный, равнодушный, не желающий слышать (о человеке). Elə bil kardır (он) как будто глухой; в знач. сущ. глухой, глухая. Karla lalın nə söhbəti глухому с немым не о чем говорить, karlar məktəbi школа для глухих, karlar cəmiyyəti общество глухих; kar olmaq: 1. быть глухим; 2. стать глухим, оглохнуть; kar samit лингв. глухой согласный (согласный, произносимый без участия голоса)
    2
    прил. геол. геогр. каровый (созданный деятельностью вод, дождя и снега – о чашеобразных углублениях). Kar gölləri каровые озера, kar buzlaqları каровые ледники
    3
    сущ. разг.
    1. дело, работа. Nə karın sahibidir каким делом занят
    2. действие (влияние, воздействие)
    3. польза, выгода, прибыль. Kar gətirmək приносить пользу, kar çıxarmaq извлекать прибыль
    ◊ kar aşmır kimsiz, nəsiz не получается, не обходится без кого, без чего; kar vermir не подходит, не с руки; kar etmir kimə nə не действует на кого что; kar görmür см. kara gəlmir; kara düşmək см. kara gəlmək; kara gəlmək оказаться нужным; kardan düşmək оказаться ненужным, негодным; karına gəlmək: 1. kimin оказаться нужным для кого; пригодиться; 2. приходить на помощь кому

    Azərbaycanca-rusca lüğət > kar

  • 127 kök

    1
    I
    сущ.
    1. корень:
    1) подземная часть растения. Ağacın kökü корень дерева
    2) внутренняя, вросшая в тело часть волоса, зуба, ногтя и т.п. Dişin kökü корень зуба, saçın kökü корень волоса
    3) перен. основа, источник чего-л. Məsələnin kökü корень вопроса, səhvlərin kökü корень ошибок
    4) род, семья, начало поколения. Sizin kökünüzə bələdəm знаю какого вы корня, onlar bir kökdəndirlər они от одного корня
    5) лингв. основная часть слова без приставок и суффиксов. Sözün kökü корень слова
    6) мат. величина, которая при возведении ее в определенную степень, дает данное число. Kvadrat kök квадратный корень, kök almaq извлечь корень
    2. морковь. Bazardan kök almaq купить морковь на базаре
    II
    прил.
    1. корневой:
    1) относящийся к корню как подземной части растения. Kök tumurcuğu бот. корневая почка
    2) относящийся к корню как к части волоса, ногтя и т.д. Kök kanalı стомат. корневой канал
    3) лингв. относящийся к корню как части слова; являющийся корнем. Kök morfem корневая морфема
    2. морковный. Kök şirəsi морковный сок
    ◊ kök atmaq пускать, пустить корни; kök salmaq врастать, врасти, прирасти корнями; kökünüz kəsilsin бран. чтобы вы провалились; чтобы перестал существовать ваш род; kökündən baltalamaq рубить под корень; kökünə baxmaq nəyin глядеть, смотреть в корень чего; kökündən dəyişmək: 1. в корне измениться; 2. kimi, nəyi изменять, изменить в корне кого, что; kökündən qoparıb atmaq (çıxarmaq) вырвать с корнем; пресечь в корне; kökü üstə на корню
    2
    прил.
    1. полный, тучный, полнотелый
    2. упитанный. Kök qoyun упитанный (тучный) баран
    ◊ шутл. kök iki жирная двойка, kök beş жирная пятерка
    3
    сущ. муз. строй (соотношение тонов музыкального инструмента), лад. Minor kök минорный строй (лад); kök etmək (kökləmək) настраивать, настроить инструмент, муз. kökdən düşmək расстроиться (о инструменте), kökdən salmaq расстроить (инструмент)
    4
    сущ. намётка (шов крупными стежками); kök atmaq наметывать, наметать (швы); kök getmək см. kök atmaq
    5
    сущ. разг. состояние (в сочет.): pis kökdə в ужасном виде, в ужасном состоянии; pis kökə qoymaq, pis kökə salmaq kimi, nəyi довести до ужасного состоянии кого, что; pis kökə düşmək (pis kökdə olmaq) оказаться, быть в ужасном состоянии

    Azərbaycanca-rusca lüğət > kök

  • 128 lərzə

    сущ. трепет, дрожь:
    1. колебание, дрожание
    2. содрогание, сильное волнение, напряжённость чувств, переживаний
    2. страх, боязнь; lərzəyə gəlmək трепетать, содрогаться, содрогнуться; lərzəyə salmaq приводить, привести в трепет, наводить, навести трепет, страх; lərzəyə düşmək испытывать трепет, трепетать; lərzəyə gətirmək см. lərzəyə salmaq; bədəninə lərzə düşmək дрожать от страха; ürəyinə lərzə salmaq kimin внушать, внушить страх к ому, приводить, привести в содрогание кого

    Azərbaycanca-rusca lüğət > lərzə

Страницы

См. также в других словарях:

  • düşmək — f. 1. Öz ağırlığının təsiri ilə yerə enmək, yuxarıdan aşağıya enmək, tökülmək. Göydən üç alma düşdü. . . (nağılların sonu). Paraşütlə düşmə. Qayadan dərəyə iri daşlar düşürdü. – Bu zaman bir bomba düşür uzağa; Dalğa vurub onu sərir torpağa. M. R …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmən — is. <fars.> 1. Birinə qarşı ədavət, düşmənçilik bəsləyən və onunla mübarizə aparan, çəkişən şəxs. Onun düşməni var. – Ey məh, mənimlə dustlərim düşmən eylədin; Düşmən həm eyləməz bu işi, kim sən eylədin. F.. <İzzət:> Düşmən hər nə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmə — 1. «Düşmək»dən f. is. <Qədir> ağaların, yüzbaşıların taxtdan düşməsini təsəvvür edə bilmirdi. M. C.. 2. sif. Təsadüfi, gözlənilməyən, təsadüfən ələ keçən. Düşmə iş. Düşmə şey …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşməli — sif. Düşməyə, düşmək (7 ci mənada) üçün yararlı (münasib) olan. Düşməli yer. – <Kərbəlayı Xudaverdi:> Burada bir düşməli karvansara yoxdurmu? Ə. H …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmə — (Ağdaş) azmış, sahibsiz (heyvan). – Bizdə bir düşmə kəl var …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • düşməncə(sinə) — z. Düşmən kimi, düşmənə qarşı olduğu kimi. Düşməncəsinə münasibət. Düşməncəsinə hərəkət. – <Qətibə:> Onun <Atabəyin> qonşu hökumətlərlə olan rəftarı olduqca düşməncəsinədir. M. Ordubadi …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmənçilik — bax düşmənlik. . . Qaraca qızın nə qədər Ağca xanıma ürəyi yanıb yazığı gəldisə, bir o qədər də mürəbbiyəyə düşmənçiliyi artdı. S. S. A.. <Səfər bəy:> Çox mübarək, çox şadam ki, mahalımızın rəhbərləri bundan sonra daha düşmənçilik etməyib,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmənlik — is. Düşməncəsinə münasibət və hərəkət; ədavət. Düşmənlik etmək. – Yerişindən elə bildim sərsandır; Dostluğunan düşmənliyi birdəndir. «Koroğlu». <Bülənd> dünənki düşmənliyə inanmayırdı. Ə. Ə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • düşmənanə — f. düşmən kimi; düşməncəsinə …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • düşmənkam — f. 1) düşmən kimi, istəyi düşmənin istəyi ilə üst üstə düşən; 2) uğursuz, taleyi pis, bədbəxt …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • düşmənəndaz — f. düşmənləri məhv edən, düşmənlərə qalib gələn …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»