-
101 network
1) (вычислительная) сеть (см. тж net)2) схема•- activity network
- ad hoc network
- adder network
- adding network
- adjustment network
- analog network
- aperiodic network
- arbitration network
- artificial neuron network
- backbone network
- balancing network
- baseband network
- baseline network
- bearer network
- bilateral network
- bluetooth network
- bluetooth voice network
- bridged-T network
- broadcasting network
- bus network
- business-communications network
- campus network
- carrier band network
- centralized network
- circuit-switched network
- circuit network
- closed network
- code slotted network
- coding network
- collapsed backbone network
- combinatorial network
- communication computers network
- computer network
- concentrator network
- connectionless network
- connection-oriented network
- consistent network
- controller area network
- corrective network
- coupling network
- cube-connected network
- cube network
- cube-connected-cycles network
- daisy chain network
- data bank network
- data communications network
- data transportation network
- datacom network
- data-transmission network
- decentralized network
- decoding network
- delay network
- despotic network
- dial-up network
- digital network
- direct-linked network
- distributed backbone network
- distributed function network
- distributed intelligence network
- distributed network
- distributed processing network
- dual network
- elemental network
- expert network
- facsimile network
- feedforward network
- four-terminal network
- fully connected network
- fuzzy-constraint network
- generalized network
- heterogeneous computer network
- hierarchical computer network
- hierarchical network
- high-bandwidth network
- high-degree network
- high-flux network
- highway network
- home-area network
- homogeneous computer network
- host-based network
- inconsistent network
- information network
- integrated services network
- integrated service network
- intelligent network
- interruption network
- IP-routed network
- irredundant network
- iterated network
- knowledge information network
- ladder network
- large-grained network
- leased line network
- local area network
- local network - lumped network
- matching network
- mesh interconnection network
- mesh network
- meshed network
- metropolitain network
- mixed backbone network
- mixed network- monochannel computer network- monochannel network - multiple-work-station network
- multipoint network - multistation network
- multiterminal network
- nearest neighbour network
- network with gains
- neural network
- n-node-fault testable network
- nonpartitionable network
- nonuniform network
- N-port network
- office network
- one-port network
- packet network
- packet switched network
- partitionable network
- passive network
- pass-through network
- PCS network
- peer-to-peer network
- perceptual network
- personal-computer network
- phase-shifting network
- phase-shift network
- planar network
- point-to-point network
- port-to-port network
- power distribution network
- priority network
- private line network
- process network
- propositional network
- public data network
- public network
- public-swithced network
- pulse-forming network
- queueing network
- radio-access network
- reciprocal network
- recognition network
- regional computer network
- regional network
- resistance network
- resistance-capacitance network
- resource-sharing network
- ring-topology network
- ring network
- satellite meshed network
- semantic network
- service-driven network
- shaping network
- shuffle-exchange network
- single-site network
- social network
- star-type network
- star network
- star-wired network
- Steiner network
- stereotype network
- switched message network
- switched network
- switching network
- systolic network
- teleprocessing network
- teletype network
- terrestrial network
- tightly coupled network
- token-bus-based network
- token-passing network
- transit network
- transition network
- transport network
- two-port network
- two-terminal network
- undirected network
- unilateral network
- value-added network
- virtual call network
- virtual-datagram network
- virtual-transport network
- weighted-resistor network
- well-behaved network
- wide-area network
- wireless networkEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > network
-
102 statement
1) утверждение; высказывание; формулировка2) оператор; предложение3) предписание ( КОБОЛ)4) постановка ( задачи)•- abort statement
- accept statement
- access statement
- action statement
- arbitrary statement
- arithmetical statement
- arithmetic statement
- assembly-control statement
- assert statement
- assigned statement - basic statement
- biconditional statement
- blank statement
- branch statement
- break statement
- case statement
- code statement
- command statement
- comment statement
- communication statement
- compile time statement
- composite statement
- compound statement
- computed statement
- conditional GO TO statement
- conditional statement
- consistent statements
- control statement
- counter statement
- data definition statement
- data initialization statement
- data manipulation statement
- data statement
- data-formatting statement
- DD-statement
- debugging statement
- declarative statement
- define constant statement
- define file statement
- define storage statement
- delay statement
- delimiter statement
- destination statement
- dimension statement
- display statement
- DO statement
- do statement
- dummy statement
- editing statement
- edit statement
- end-of-file statement
- examine statement
- exceptional control statement
- executable statement
- execute statement
- exit statement
- expression statement
- external statement
- false statement
- for statement
- format statement
- formatted statement
- function statement
- GO TO statement
- high level statement
- if statement
- imperative statement
- inconsistent statements
- initiate statement
- input/output statement
- instruction statement
- iterative statement
- job control statement
- job statement - loop statement
- macro prototype statement
- model statement
- molecular statement
- move statement
- nonarithmetic statement
- nonexecutable statement
- note statement
- null statement
- ON statement
- perform statement
- postrun statement
- print statement
- problem statement
- program statement
- protocol statement
- prototype statement
- read statement
- repeat statement
- repetitive statement
- return statement
- rewind statement
- select statement
- select wait statement
- sensor statement
- simple statement
- source statement
- specification statement
- substitution statement
- switch statement
- telecommunications statement
- terminal statement
- test statement
- total source statement
- trace statement
- transfer-of-control statement
- true statement
- unconditional statement
- unlabeled statement
- while statement
- write statementEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > statement
-
103 unit
1) единица; единое целое4) компонента программы, модуль•- addressing unit
- address unit
- add-subtract control unit
- allocation unit
- alphanumeric unit
- alphameric unit
- analog operational unit
- analog switching unit
- arithmetic and logic unit
- arithmetic control unit
- arithmetic unit
- arithmetic/logic unit
- assembly unit
- assigned unit
- audio response unit
- automatic calling unit
- availability control unit
- available unit
- bad unit
- bistable unit
- buffer unit
- bus guardian unit
- card punching unit
- card-reader unit
- cassette-loaded magnetic tape unit
- central processing unit
- central processor unit
- central terminal unit
- channel control unit
- clock unit
- cluster tape unit
- coefficient unit
- collating unit
- collator unit
- column-shift unit
- comparator unit
- comparing unit
- computing unit
- configuration control unit
- consistent unit
- constant multiplier coefficient unit
- control unit
- coordinate conversion unit
- core storage unit
- data acquisition unit
- data adapter unit
- data collection unit
- data display unit
- data handling unit
- data unit
- delay unit
- detached unit
- differentiating unit
- digital counting unit
- digital time unit
- direct-access unit
- disbursting unit
- disk unit
- display unit
- division unit
- elementary unit
- engineering unit
- equality unit
- essential unit
- executive unit
- fast unit
- feedback unit
- file unit
- forming unit
- fractional arithmetic unit
- free-standing tape unit
- functional unit
- fundamental unit
- gate unit
- generic program unit
- generic unit
- gold unit
- graphical display unit
- graphic display unit
- hard-disk unit
- identity unit
- impossible unit
- incremental tape unit
- indexing unit
- information content binary unit
- information content decimal unit
- information content natural unit
- information unit
- input unit
- input-output unit
- inquiry unit
- instruction control unit
- instruction fetch unit
- instruction unit
- integrating unit
- interface unit
- interrogation unit
- key punch unit
- key-to-disk unit
- key-to-tape unit
- known good unit
- lag unit
- lexical unit
- library unit
- line interface unit
- linear unit
- linguistic unit
- locking unit
- logical unit
- logic unit
- magnetic tape unit
- magnetic-tape file unit
- main control unit
- manageable unit
- manual input unit
- manual word unit
- master units
- memory control unit
- memory management unit
- memory unit
- micrologic unit
- microprocessor based unit
- microprocessor unit
- microprocessor-controlled unit
- microprogram unit
- microprogrammed unit
- modem sharing unit
- modular unit
- monitor unit
- multiplication-division unit
- multiplier unit
- multiply-divide unit
- multiplying unit
- multistation access unit
- network control unit
- off unit
- off-line unit
- on unit
- on-line unit
- operational unit
- operator interface unit
- output unit
- packet-switching unit
- paragraph unit
- parallel arithmetic unit
- peripheral control unit
- peripheral unit
- photographic printing unit
- physical unit
- pluggable unit
- plug-in unit
- plug-to-plug compatible unit
- polygon-filling unit
- port sharing unit
- power distribution unit
- power supply unit
- power unit
- printing unit
- processing unit
- program control unit
- program unit
- protocol unit
- punched card unit
- punch card unit
- punching unit
- query unit
- reader unit
- read-punch unit
- read-write unit
- recovery unit
- referable unit
- remote display unit
- remote entry unit
- reproducing unit
- retirement unit
- ripple through carry unit
- sample unit
- sampling unit
- scaling unit
- segregating unit
- selection channel control unit
- self-contained unit
- semantic unit
- sensing unit
- sensory unit
- serial arithmetic unit
- setup unit
- set unit
- shaping unit
- shared unit
- smallest recoverable unit
- stand-alone unit
- static unit
- storage control unit
- storage unit
- stream unit
- subtracting unit
- summary punching unit
- summing unit
- supply unit
- switching unit
- switchover unit
- symbolic unit
- syntactical unit
- syntactic unit
- system control unit
- system input unit
- system output unit
- tape cartridge unit
- tape control unit
- tape selection unit
- tape unit
- telecommunications control unit
- telephone communication unit
- terminal unit
- time unit
- timing unit
- transmission control unit
- transport unit
- unit of allocation
- unit of language
- unit of operation
- variable speed tape unit
- vertical format unit
- visual display unit
- voice recognition unitEnglish-Russian dictionary of computer science and programming > unit
-
104 network
сетка, сеть, схема, цепь, контур, звено, вычислительная сеть, сеть ЭВМ, сетевой график
– network communication
– network configuration
– network controller
– network delay
– network diagram
– network graph
– network layer
– network model
– network node
– network structure
– network-wide access protocol
-
105 схема
f. scheme, plan, diagram, circuit, network, pattern;
конечная схема - finite scheme, finite circuit;
схема со многими устойчивыми состояниями - multistable configuration, multistable circuit;
теория схем - communication theory;
схема "и" - "and" circuit;
моделирующая схема - analogous circuit;
схема антисовпадений - anticoincidence circuit;
схема с импульсным возбуждением - pulse-actuated circuit;
схема задержки импульсов - pulse-delay circuit;
схема генерации импульсов - pulse-generating circuit;
релейная схема - relay circuit;
схема удвоения напряжения - voltage-doubling circuit;
схема Вейля - Weyl pattern;
схема Юнга - Young tableau;
блок-схема - block design;
схема функциональных элементов - circuit of (or consisting of) functional elements -
106 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
-
107 amplifier
1) усилитель2) приемник ( прямого усиления)•- acoustic amplifier
- adder amplifier
- all-pass amplifier
- all-purpose amplifier
- all-radial amplifier
- antenna amplifier
- aperiodic amplifier
- audio-distribution amplifier
- audio-frequency amplifier
- audio-video amplifier
- automatic stereophonic recording amplifier
- auxiliary amplifier
- AV-amplifier
- average power amplifier
- backward-wave amplifier
- B-amplifier
- bandpass amplifier
- base amplifier
- beam-parametric amplifier
- binaural-power amplifier
- bioelectric-potential amplifier
- bistable amplifier
- bootstrap amplifier
- branching amplifier
- bridge magnetic amplifier
- bridging amplifier
- broadband amplifier
- broadcasting amplifier
- buck-boost amplifier
- buffer amplifier
- bullet amplifier
- burst amplifier
- calibrated amplifier
- camera amplifier
- capacitor-coupled amplifier
- carrier amplifier
- cascade-coupled amplifier
- cascaded amplifier
- cathode-coupled amplifier
- cavity-type diode amplifier
- ceramic amplifier
- channel amplifier
- choke amplifier
- chopper-stabilized amplifier
- chroma-bandpass amplifier
- chrominance amplifier
- clamped amplifier
- class-A amplifier
- class-AB amplifier
- class-B amplifier
- class-C amplifier
- class-D amplifier
- class-E amplifier
- class-F amplifier
- clipper amplifier
- coaxial amplifier
- coherent-light amplifier
- coincidence amplifier
- cold-cathode amplifier
- color-burst amplifier
- common-collector amplifier
- common-drain amplifier
- common-emitter amplifier
- common-gate amplifier
- common-source amplifier
- compensated amplifier
- compressor amplifier
- conference amplifier
- continuous-signal amplifier
- controlled amplifier
- controlling amplifier
- convertor amplifier
- correcting-antenna amplifier
- coupling amplifier
- cross-field amplifier
- current amplifier
- dc amplifier
- dc power amplifier
- dc restoration amplifier
- deflection amplifier
- degenerate amplifier
- degenerative amplifier
- delay amplifier
- dielectric amplifier
- differential amplifier
- differentiating amplifier
- differentiation amplifier
- digital sound processor amplifier
- digital sound-field processor amplifier
- digitally-controlled amplifier
- diode amplifier
- direct resistance-coupled amplifier
- direct-communication amplifier
- distribution amplifier
- DMB-amplifier
- Doherty amplifier
- double-circuit amplifier
- double-stream amplifier
- double-tuned amplifier
- drift-compensated amplifier
- drift-corrected amplifier
- drift-free amplifier
- driver amplifier
- dual-operational amplifier
- dual-trace amplifier
- duct amplifier
- duplex amplifier
- earlike-response amplifier
- electric-organ amplifier
- electrometric amplifier
- electron-beam amplifier
- electronically-tunable amplifier
- electron-tube amplifier
- elementary amplifier
- end amplifier
- error amplifier
- error-signal amplifier
- extender amplifier
- fader amplifier
- fast-operating amplifier
- feedback amplifier
- feedforward amplifier
- ferrite amplifier
- ferromagnetic amplifier
- fiber-optic system amplifier
- field amplifier
- field-input amplifier
- filter amplifier
- final amplifier
- fixed-gain amplifier
- flat amplifier
- flat-staggered amplifier
- flip-flop amplifier
- follow-up amplifier
- forming amplifier
- forward-wave amplifier
- four-channel power amplifier
- four-stage amplifier
- frame amplifier
- frequency-selective amplifier
- functional amplifier
- gain-matched amplifier
- gain-stabilized amplifier
- galvanic amplifier
- G-amplifier
- gated amplifier
- generator amplifier
- grounded-anode amplifier
- grounded-base amplifier
- grounded-cathode amplifier
- grounded-collector amplifier
- grounded-drain amplifier
- grounded-emitter amplifier
- grounded-gate amplifier
- grounded-grid amplifier
- grounded-plate amplifier
- group amplifier
- group reception amplifier
- group transmission amplifier
- guitar amplifier
- Gunn amplifier
- half-wave amplifier
- head amplifier
- heterodyne amplifier
- Hi-Fi amplifier
- high-current power amplifier
- high-frequency amplifier
- home theater amplifier
- horizontal amplifier
- IF amplifier
- image amplifier
- image-rejecting intermediate amplifier
- IMPATT amplifier
- inductance amplifier
- input amplifier
- instrumentation amplifier
- integrated amplifier
- integrating amplifier
- intensity amplifier
- intermediate-frequency amplifier
- intermediate-power amplifier
- interphone amplifier
- inverting amplifier
- isolating amplifier
- klystron amplifier
- laser amplifier
- launch amplifier
- light amplifier
- limiter amplifier
- limiting amplifier
- line amplifier
- line frequency amplifier
- line power amplifier
- line voltage amplifier
- linear amplifier
- lin-log amplifier
- listening amplifier
- lock-in amplifier
- locomotive receiver amplifier
- logarithmic amplifier
- loud-speaking announcement amplifier
- low-frequency amplifier
- low-noise amplifier
- low-power amplifier
- luminance amplifier
- magnetic amplifier
- magnetron amplifier
- main amplifier
- maser amplifier
- master oscillator amplifier
- matched amplifier
- matrix amplifier
- measuring amplifier
- microphone amplifier
- microstrip amplifier
- microwave amplifier
- mixing amplifier
- modulated amplifier
- monaural power amplifier
- monitoring amplifier
- monolithic amplifier
- multichannel amplifier
- multistage amplifier
- narrow-band amplifier
- narrow-gate amplifier
- n-channel amplifier
- negative resistance amplifier
- negatron amplifier
- noiseless amplifier
- noise-suppressing amplifier
- noncooled amplifier
- nondegenerate amplifier
- noninverting amplifier
- nonlinear amplifier
- note amplifier
- n-stage amplifier
- operating amplifier
- operation amplifier
- optical amplifier
- optoelectronic amplifier
- output amplifier
- overdriven amplifier
- packaged amplifier
- paging amplifier
- parallel amplifier
- paramagnetic amplifier
- parametric amplifier
- paraphase amplifier
- peaked amplifier
- personal tone amplifier
- phase sensor amplifier
- photocurrent amplifier
- pip amplifier
- plasma amplifier
- playback amplifier
- plug-in amplifier
- power amplifier
- precision amplifier
- printed-circuit amplifier
- processing amplifier
- program amplifier
- pulse-distribution amplifier
- push-pull electret amplifier
- push-pull magnetic amplifier
- quadrature amplifier
- quantum amplifier
- radio-frequency amplifier
- Raman amplifier
- R-amplifier
- RC-coupled amplifier
- reactance amplifier
- read amplifier
- reception amplifier
- reciprocal amplifier
- recording amplifier
- recuperative amplifier
- reflecting amplifier
- regenerative amplifier
- remote-tuned amplifier
- repeating amplifier
- reproducing amplifier
- resistance-capacitance amplifier
- resonance amplifier
- resonant amplifier
- reversed-feedback amplifier
- RF-amplifier
- rotary amplifier
- rotating amplifier
- running wave lamp amplifier
- saturated amplifier
- selective amplifier
- self-feedback amplifier
- sense amplifier
- separate amplifier
- series amplifier
- sharpener amplifier
- SHF-amplifier
- signal-shaping amplifier
- simplest amplifier
- simplex amplifier
- single-ended amplifier
- single-frequency amplifier
- single-section amplifier
- single-sideband amplifier
- single-sided amplifier
- single-stage amplifier
- single-step amplifier
- single-tuned amplifier
- slicer amplifier
- solid-state amplifier
- sound frequency amplifier
- source-follower amplifier
- speech amplifier
- square-low amplifier
- square-wave amplifier
- stabilized amplifier
- stable amplifier
- stagger-tuned amplifier
- stereo/mono power amplifier
- straight amplifier
- strip-line amplifier
- studio amplifier
- subscriber amplifier
- Suhl amplifier
- summing amplifier
- super-recuperative amplifier
- supersonic amplifier
- surface-acoustic-wave amplifier
- sweep amplifier
- tandem amplifier
- tapered amplifier
- telephone-repeater amplifier
- terminal amplifier
- TFT-amplifier
- threshold amplifier
- time-shared amplifier
- track-and-hold amplifier
- transceiving amplifier
- transferred-electron amplifier
- transformer amplifier
- transformer-coupled amplifier
- transimpedance amplifier
- transistor amplifier
- transmission-type amplifier
- transmitter amplifier
- traveling wave amplifier
- tuned amplifier
- tunnel diode amplifier
- TV-antenna amplifier
- two-channel playback amplifier
- two-step amplifier
- two-way amplifier
- ultralinear amplifier
- unloading amplifier
- untapered amplifier
- utility video amplifier
- vacuum-tube amplifier
- valve amplifier
- variable transmitter amplifier
- video amplifier
- video-frequency amplifier
- voltage amplifier
- voltage-controlled amplifier
- volume-limiting amplifier
- vortex amplifier
- wide-band amplifier
- writing amplifier
- X-amplifier
- X-axis amplifier
- Y-amplifier
- Y-axis amplifier
- zero-phase drift amplifierEnglish-Russian dictionary of telecommunications and their abbreviations > amplifier
-
108 tie-up
-
109 time
1) время, период (промежуток) временисм. тж. absolute time, acceleration time, access time, add time, arrival time, bit time, boot time, build time, communication time, completion time, context-switch time, cycle time, dead time, delay time, discrete time, download time, execution time, face time, fall time, fetch time, hit time, holding time, response time, run time, sampling time, search time, seek time, settling time, slot time, start time, system time, thread time, time bomb, time interval, time stamp, time zone2) длительность, продолжительность, срок3) момент времени, точка во временисм. тж. decision time4) назначать время; составлять расписание, график; планировать время, рассчитывать [по времени]5) временнойАнгло-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > time
-
110 cable
1) кабель; провод || прокладывать кабель2) канат; трос || закреплять канатом или тросом3) сетевой шнур5) архит. витой орнамент || украшать витым орнаментом6) мор. якорная цепь7) строит. напрягаемая арматура•- RF cable -
111 impede
v препятствовать, затруднять, задерживатьСинонимический ряд:1. bog (verb) bog; encumber; hamper; hold back; retard2. hinder (verb) arrest; bar; block; brake; check; dam; delay; deter; frustrate; halt; hinder; inhibit; obstruct; overslaugh; prevent; restrict; slow; stop; thwartАнтонимический ряд:aid; assist; encourage; facilitate; further; help -
112 line
1. n иск. линия; линии, контур2. n черта, штрихline style — тип линии; тип штриха литеры
draw a line — подвести черту; положить предел
3. n муз. линейка4. n черта, особенность, штрих5. n верёвка, бечёвка6. n проводline communication, line transmission — проводная связь; передача сообщений по проводам
7. n лесаto be clever with rod and line, to throw a good line — быть хорошим рыболовом
fishing line — леса, леска
8. n мор. линь9. n поэт. нитьrubber band line — отрезок типа "резиновая нить"
10. n граница, пограничная линия; предел11. n морщина, складкаface covered with deep lines — лицо, изборождённое глубокими морщинами
12. n линия ладони13. n l14. n контур, очертания; обводыwave line — линия волн; волнообразный обвод
15. n план, теоретический чертёжline plan — контурный план; ситуационный план
16. n ряд, линияsingle-wire line — однопроводная линия; несимметричная линия
17. n строй, ряд18. n воен. развёрнутый строй19. n мор. строй фронтаto go up the line — идти, уходить на фронт
20. n очередь, хвост21. n тех. конвейер, поточная линия22. n тех. трубопровод23. n тех. линия связиparty line — спаренные телефоны; общий провод у нескольких абонентов
24. n тех. линия сообщения25. n тех. линия электросетиline bar — контактный рельс; собирательная шина
in line — входящая линия; входная шина
26. n тех. ж. -д. рельсовый путь27. n тех. экватор28. n тех. редк. меридиан или параллель29. n тех. направление; курс, путьline of march — маршрут, путь следования
party line — политический курс; линия партии
30. n тех. направление, ходline of argument — последовательность доводов; ход доказательства
31. n тех. образ действий; линия поведения32. n тех. полит. линия; курс33. n тех. происхождение, родословная, линия; генеалогия, семья34. n тех. очерёдность; перспектива35. n тех. с. -х. генеалогическая линия36. n тех. короткая запискаjust a line to say that all goes well — несколько слов, чтобы только сказать, что всё благополучно
37. n тех. стих, строчка стиха38. n тех. стихи, стихотворение39. n тех. школ. «строчки», дополнительное задание40. n тех. театр. роль, слова роли41. n тех. разг. свидетельство о браке42. n тех. медицинское свидетельство43. n тех. род занятий, род деятельности; специальность; область интересовin line of duty — при исполнении служебных обязанностей; на посту
line of profession — профессия; специальность
44. n тех. ком. ассортимент; партия товаров; серия изделийline cologne — одеколон, входящий в парфюмерную серию
45. n тех. судьба46. n воен. линия фронта; оборонительный рубежlp/mm line pairs per millimetre — количество пар линий на мм
47. n воен. укреплённая линия48. n воен. сведения, информация49. n воен. нападающие50. n воен. пехотные части51. n воен. амер. строевые войска52. n воен. тлв. строкаin line with — в согласии, в соответствии с
to act out of line — грубить; скандалить; вести себя вызывающе
by line and level, by rule and line — очень точно; аккуратно, методично
all along the line — во всём, во всех отношениях
to draw a line — подвести черту, положить предел ;
line advance — перевод строки; переход на следующую строку
continuation line — строка продолжения; строка-продолжение
line overset — излишек букв в строке, переполнение строки
53. v проводить линии; линоватьcolumn line — линия столбца; линия графы; вертикальная шина
54. v строить, выстраивать в ряд, в линию; устанавливать в ряд55. v стоять, тянуться вдольline wells — скважины, расположенные вдоль границ участка
56. v тех. центрировать, выравнивать, правильно устанавливать57. v редк. завязывать, обвязывать бечёвкой, проволокой58. v амер. редк. удить59. v класть на подкладку, подбивать60. v служить подкладкой61. v обивать, обшивать изнутри; выстилать62. v покрывать; служить обивкойtapestries lined the walls — гобелены покрывали все стены; стены были обиты гобеленами
63. v тех. обкладывать, облицовывать64. v тех. прокладывать65. v метал. футеровать66. v разг. наполнять, набиватьСинонимический ряд:1. border (noun) border; edge; margin2. cord (noun) cord; rope; twine; wire3. course (noun) approach; attack; course; method; passage; path; plan; policy; polity; procedure; program; road; route; tack; technique; way4. dash (noun) band; dash; streak; stripe; stroke5. family (noun) ancestry; birth; blood; bloodline; descent; extraction; family; genealogy; lineage; origin; parentage; pedigree; relative; seed6. furrow (noun) crease; crinkle; furrow; wrinkle7. lie (noun) lie; story8. merchandise (noun) commodities; goods; merchandise; produce; stock; vendibles; wares9. occupation (noun) business; calling; discipline; employment; job; occupation; pursuit; racket; trade; vocation; work10. outline (noun) contour; delineation; figuration; lineament; lineation; outline; profile; silhouette11. programme (noun) policy; procedure; programme12. row (noun) column; echelon; file; queue; rank; row; sequence; string; tier13. adjoin (verb) abut; adjoin; border; butt against; butt on; communicate; join; march; neighbor; touch; verge14. line up (verb) align; allineate; arrange; line up; marshal; order; range15. outline (verb) outline; rule; trace16. pad (verb) embroider; face; pad; panel; paper; quiltАнтонимический ряд:contents; deviation; disarrange; discontinuance; interruption; solution; space; strip; variation -
113 service
1. n услужениеdomestic service — домашняя работа, обязанности слуги
to be in service — быть слугой, служить
2. n работаlength of service — стаж работы; срок службы
3. n рабочий стаж, срок службы4. n государственная служба5. n учреждение6. n службаrailway service, service of trains — железнодорожное сообщение
7. n обслуживание, сервис8. n сфера услуг; обслуживание населения; служба быта, сервисservice workers — работники, занятые в сфере обслуживания
9. n библиотечное обслуживание10. n военная службаactive service, service with the colours — действительная военная служба
11. n воен. вид вооружённых сил; род войскthe three services — the army, the navy, the aviation — три рода войск: сухопутные войска, военно-морской флот и военно-воздушные силы
12. n услуга, одолжение; помощь13. n заслугаdistinguished service order — орден "За боевые заслуги"
14. n сервиз15. n прибор16. n церк. богослужение, службаmemorial service — заупокойная служба, панихида
17. n юр. исполнение постановления суда; вручение; судебное извещениеservice of warrant — вручение судебного приказа, ордера
18. n с. -х. случка19. n мор. клетневание20. n тех. эксплуатация21. a военный; относящийся к вооружённым силамservice test — испытания в войсках, войсковые испытания
service troops — войска обслуживания; тыловые части и подразделения
22. a служебный23. a повседневный; прочный, ноский24. a обслуживающийservice trades — профессии, относящиеся к сфере обслуживания
25. v обслуживать26. v производить осмотр и текущий ремонт27. v заправлять28. n бот. рябина домашняяСинонимический ряд:1. action (noun) action; combat2. agency (noun) agency; bureau; commission; department3. aid (noun) aid; assistance; attendance; cooperation; help; ministration; usefulness; value4. armed forces (noun) armed forces; military5. army (noun) army; duty; stint6. benefit (noun) benefit; utility; wear7. effort (noun) effort; labor8. favor (noun) courtesy; dispensation; favor; favour; grace; indulgence; kindness9. rite (noun) ceremonial; ceremony; formality; liturgy; observance; rite; ritual; sermon; worship10. tableware (noun) china; set; setting; silver; tableware11. use (noun) account; advantage; applicability; application; appropriateness; avail; employment; fitness; relevance; serviceability; use; utilisation12. maintain (verb) maintain; preserve; repair; sustain -
114 line
1. линия; линовать2. контур; очертание3. штрих; штриховой4. стих5. короткое письмо6. единица измерения крупнокегельных шрифтов7. серия; партияline cologne — одеколон, входящий в парфюмерную серию
8. конвейер, поточная линияоклеивать; окрашивать
single-wire line — однопроводная линия; несимметричная линия
9. англ. строка, набранная шрифтом в 5,5 пунктаline advance — перевод строки; переход на следующую строку
continuation line — строка продолжения; строка-продолжение
10. расчётная строка при оплате объявленийbroken line — короткая строка, заканчивающая параграф или абзац
line overset — излишек букв в строке, переполнение строки
11. метка, наносимая в середине обрезного поля12. средняя линияcontrol line — служебная строка, отражающая состояние набора
13. подпись14. заголовокheading line — заглавная строка; строка заголовка
15. линия разрезки, линия рубки16. линия реза17. метки для разрезкиdash-and-dash line — пунктирная линия, пунктир
dot line — пунктирная линия, пунктир
folio line — линия колонцифры, строка для размещения колонцифры
flare line — линия, отводящая газ для сжигания
18. заголовок продолжения19. строка в конце неоконченного текста с указанием страницы продолжения20. амер. проф. заголовок в одну строку21. контурное изображение, абрисline plan — контурный план; ситуационный план
22. строка в нижней части страницы, содержащая перечень и разъяснение использованных обозначенийloose line — «слабая» строка, строка, с неплотной выключкой
makeup line — линия, по которой выравниваются текст и иллюстрации
pecked line — пунктирная линия, пунктир
perfect binding line — поточная линия для бесшвейного скрепления блоков, линия клеевого скрепления
prick line — пунктирная линия, пунктир
printing line — линия печатного контакта, полоса печатного контакта
register line — приводочная метка, приводочная линия
scan line — линия развёртки; строка
signature line — строка, на которой напечатана сигнатура
space line — линейка, шпон; пробельная строка
status line — служебная строка, отражающая состояние набора
tight line — «тугая» строка, строка с плотной выключкой
widow line — изолированная строка; висячая строка
23. отлитая строка; набранная строка24. линия шрифтаlp/mm line pairs per millimetre — количество пар линий на мм
-
115 задержка при передаче пакета
пакетная коммутация; коммутация пакетов — packet switching
Русско-английский большой базовый словарь > задержка при передаче пакета
-
116 многоадресная передача
1. multicast deliveryдействие, признаваемое передачей — legal delivery
2. multicasting3. multidestination deliveryРусско-английский большой базовый словарь > многоадресная передача
-
117 device
устройство; механизм; прибор; приспособление; аппарат; средствоinfrared target seeking device — тепловая головка самонаведения; теплопеленгатор, тепловой координатор цели
power failure detection device — прибор обнаружения отказа двигателя, сигнализатор потери мощности [тяги] двигателя
visual stall warning device — визуальный сигнализатор срыва [сваливания]
zero-gravity positive expulsion device — устройство для обеспечения топливоподачи (из баков) в условиях невесомости
-
118 unit
единица; агрегат; узел; блок; ( войсковая) часть, подразделение; удельныйair support signal unit — Бр. подразделение связи авиационной поддержки
aircraft torpedo development unit — Бр. подразделение по испытанию и усовершенствованию авиационных торпед
air-sea warfare development unit — подразделение разработки приёмов борьбы авиации с кораблями противника
angular rate control unit — блок двухстепенных [прецессионных] гироскопов
auxiliary takeoff rocket unit — ракетный стартовый ускоритель [ускоритель взлета]
combat crew training unit — часть [подразделение] подготовки боевых экипажей
hose(-drum, -reel) unit — шланговый агрегат (системы дозаправки топливом)
jet assisted takeoff unit — реактивный ускоритель взлета; ркт. стартовый двигатель
long-range combat air unit — часть [подразделение] бомбардировочной авиации; подразделение истребителей-бомбардировщиков дальнего действия
main unit of landing gear — главная но: га шасси
monitor and equalization display unit — блок контроля и индикации рассогласования подсистем (резервированной системы)
range temperature control unit — дв. всережимный регулятор по температуре воздуха
rocket assisted takeoff unit — ракетный ускоритель взлета; ркт. стартовый двигатель
rudder artificial feel unit — механизм загрузки [усилий] руля направления
spotting and reconnaissance unit — корректировочно-разведывательная часть [подразделение]
vertical gyro control unit — гиродатчик вертикали; матка авиагоризонта
— I/O unit— jatounit— jet unit -
119 линия
line
(геометрическая)
- (трубопровод, электропроводка) — line
-, базовая — base line
вид сбоку (в торец) на горизонтальную плоскость, являющийея нулевой точкой отсчета ординат, — an edge view of а horizontal plane which is used as a zero point from which to measure all ordinates.
- безопасного пролета над препятствиями — obstacle clearance line (ocl)
линия, ограничивающая высоту над препятствием в зоне, аэродроме, ниже которой не обеспечивается безопасный пролет над препятствием при взлете, заходе на посадку, уходе на второй круг, — the height above the aerodrome elevation below which the minimum prescribed vertical clearance cannot be maintained either on takeoff, approach or in event of a missed approach.
-, береговая — shoreline
а line following the general contour of the shore.
- боевого пути (лпб) — run-in track
- бокового уклонения (лбу) (см. уклонение, линейное боковое) — cross track distance (xtk). а distance left or right from desired track to present position. measured perpendicular to desired track.
-, вертикальная (на полях документа, указывающая на енесение изменения в текст) — vertical line. the portion of the text affected by the current revision is indicated by a vertical black line along the lefthand margin of the page.
- взлетно-посадочной полосы, осевая (рис. 121) — runway center line
выставлять самолет вдоль осовой линии впп — align the airplane with the runway center line
- визирования — line of sight (los)
- визирования на звезду — line of sight to a star, los to a star
-, вихревая — vortex line
-, воздушная (авиатранспортная) — airline
-, воздушная (пневматическая) — pneumatic line
- воздушного дренажа — vent line
- (воздушного) потока — streamline
траектория каждой частицы воздуха, — streamline is а path of each air particle.
- входного (выходного) коридора (впп) — gate line
-, выносная (на чертеже дпя указания размеров и т.п.) — leader. used to indicate where dimensions or notes are intended to apply.
-, выносная, со стрелкой — leader terminating in arrow head
- выносная, с точкой — leader terminated in dot
- выпуска шасси — landing gear extension /down/ line
- горизонта — horizon
- горизонта (авиагоризонта) — horizon bar
- графика (иллюстрирующая пример пользования графиком) (рис. 144) — guide line follow the guide lines to the reference line, and proceed to the left to the appropriate temperature curve.
- действия силы тяги — thrust line
- дренажа (вентиляционная) — vent line
-, дренажная (слива утечек) — drainage line
- заданного пути (лзп) — desired track (dsrtk, dtk)
линия ортодромического курса между двумя последовательными ппm (рис. 124) — this line describes the great circle course between two successive waypoints.
- заданного пути маяка — desired track to beacon, beacon dtk
- заданного пути, текущая — current track
- задержки (цепь) — delay circuit
- заправки (гидросистемы) — supply line
- земли, теоретическая — theoretical ground line
-, изогоническвя — isogonic line
- искусственного горизонта (aг, пкп) (рис. 72) — horizon bar
-, исходная — reference line
- крыла, базовая — wing base line (wbl)
- курса (курс) — heading
-, локсодромическая (см. локсодромия) (рис. 111) — rhumb line
-, магнитная силовая — magnetic line of force
- маршрута (линия пути) (рис. 122) — track, course
- межконтинентальная (авиатранспортная) — intercontinental airline
- местоположений (ла) — line of positions (lop)
- нагнетания — pressure line
-, наклонная (на центровочном графике) — inclined guide line
-, направляющая (иллюстрирующая пример пользования графиком) — guide line
- нулевой подъемной силы — zero-lift line
- обреза — cutting-off line
- ограничения отклонений (от) глиссады — glide slope deviation limit line
- ограничения препятствий (рис. 112) — obstacle (limit) line
-, ортодромическая — great circle line
ортодромический курс - линия пути по ортодромии (большому кругу), включающая точки (пункты) вылета и назначения (рис. 111), — а great circle course is any route or course which follows the line of the great circle which includes the points of departure and destination.
- ортодромического пеленга — great circle bearing line
-, осевая (самолета) — center line (cl, lc)
- отвеса — plumb line
- отсчета (на графике) — reference line (kef, line)
начинать отсчет с левой стороны графика от величины располагаемой взлетной дистанции, провести линию до величины уклона впп, а затем опустить перпендикуляр до пересечения с линией отсчета (рис. 144) — start on left of the chart from the given takeoff distance available, proceed across to the runway slope, then down the guide lines to the referonce line.
-, питающая (гидросистемы) — feed line
- положения — line of position (lop)
геометрическое место точек вероятного местонахождения самолета, соответствующее постоянному значению измеренного навигациоиного параметра. используются след. линии положения: линия ортодромического пеленга, линия равных азимутов (радиопеленгов), линия равных расстаяний и линия равных разностей расстояний (гипербола). — in navigation, а line representing all possible locations of an aircraft at a given instant.
-, пневматическая — pneumatic line
-, пневматическая, заводская — factory airline
-, предвычисленного пеленга — preselected bearing line
-, прицеливания — aiming line
- пролета над препятствиями — obstacle clearance line
-, пунктирная (на графиках) — broken line
- пути (самолета) (лп) — track (тк), course
проекция на земную поверхность траектории его движения в пространстве. применяются две линии пути: ортодромия и лаксодромия (рис. 122). — the path of actual line of an aircraft movement over the surface of the earth. the projection of the path of the centre of gravity of an aircraft on the earth surface.
- пути, заданная (см. л. заданного пути, лзп) (рис. 124) — desired track (dtk, dsrtk)
- пути, истинная — true track
- пути, ортодромическая — great circle track
- пути (по сигналам) вор — vor course /radial/
- пути, фактическая (рис. 124) — track
- равных азимутов (лра) — curve of equal bearings
линия, из любой точки котарой пеленг радиостанции постоянный.
- равных пеленгов (см. л. равных азимутов) — curve of equal bearings
- равных разностей расстояний (гипербола) — line of equal differences in distance, hyperbola
линия, в каждой точке которой разность расстояний до двух фиксированных точек (напр., радиостанций) - постоянная величина.
- равных расстояний (линия положения) — circle of position
линия, все точки которой находятся на одинаковом удалении от фиксированной точки. на земной поверхности: окружность малого круга.
- развертки — sweep
линия движения сканирующей точки на экране рлс. — displacement of а scanning spot оп the screen.
- разъема (конструкции) — break line, split line
выступ бандажа статера соединен шпонками no линии разъема, — the stater shroud ring extension is doweled at the split line.
- связи — communication line
-, секущая (на графике) — line
провести секущую линию до (величины уклона впп 0,55 %). — proceed across to (the runway slope of 0.55 % downhill).
- силы магнитного поля земли — line (of force) of the earth's magnetic field
индукционный датчик гик определяет направление силовых линий магнитного поля земли. — the flux gate detects the direction оf the lines of the earth's magnetic field.
- слива (возврата рабочей жидкости в зону низкого давления) — return line
- слива (за борт) — drain line
- слива масла (при циркуляции в маслосистеме двигателя) — oil return line, return oil line
- слива топлива (на вход наcoca высокого давления из системы управления) — lp fuel return (from control system)
- сноски (на графике) — reference line
- со стрелками, пунктирная (на графике) (рис. 144) — arrowed broken line
-, сплошная (на графике) — continuous line
-, средняя (профиля) — center line (of an airfoil)
линия, равноудаленная от верхней и нижней поверхностей (обводов) аэродинамического профиля. (рис. 139) — а line, each point of which is equidistant from the upper and tower boundaries of the airfoil section
- старта — standing start
перпендикулярная оси впп линия, над которой находится центр тяжести самолета при его стояночном попожении перед началом разбега при взлете. (рис. 139) — the takeoff path extends from а standing start to а point at which the airplane is 1,500 feet above the takeoff surface.
- технологического разъема — production break-line
- тока (возд. потока) — streamline
- тяги — thrust line
- уборки шасси — landing gear retraction /up/ line
- установки вооружения, базовая — armament datum line (adl)
- хорды — chord line
прямая линия соединяющая крайние точки передней и задней кромки аэродинамического профиля, (рис. 138) — the straight line through the centres of curvature at the leading and trailing edges of an aerofoil section.
- хорды лопасти винта — propeller blade chord line the propeller blade chord line is at 2/3 radius section.
- четвертей хорд (рис. 8) — quarter-chord line, 25 % chord line
-, штрих-пунктирная (на графике) — dash-and-dot line
-, эквидистантная полет по лп (90") станции vor в направлении от (к) станции — equidistant line flying on (90") outbound (inbound) vor radial
выводить самолет на лзп — put /roll/ the aircraft on the desired track
выдерживать лзп — maintain the desired track
выставлять самолет в л. горизонтального полета без крена — level the airplane
выходить на лзп — get /roll, rollout/ on the desired track
выходить на лп (90") по сигналам вор (90") — intercept and fly the vor course /radial/
выходить на лп (90") станции вор и стабилизироваться на ней с автоматическим учетом угла сноса — intercept аnd fly the vor (90") radial with crosswind correction automatically computed
проводить вертикальную л. вверх или вниз (на графике) — proceed /go/ up or down
проводить вертикальную л. — go up (down) from the refer
(на графике) из точки линии отсчета к... — еncе line point to...
проводить горизонтальную л. (на графике) до пересечения c... — proceed horizontally to intersection with
проводить л. на графике до — proceed across to intersection
пересечения с... — with..., proceed across to...
следовать no л. графика — follow the guide line (on chart)Русско-английский сборник авиационно-технических терминов > линия
-
120 Jansky, Karl Guthe
[br]b. 22 October 1905 Norman, Oklahoma, USAd. 14 February 1950 Red Bank, New Jersey, USA[br]American radio engineer who discovered stellar radio emission.[br]Following graduation from the University of Wisconsin in 1928 and a year of postgraduate study, Jansky joined Bell Telephone Laboratories in New Jersey with the task of establishing the source of interference to telephone communications by radio. To this end he constructed a linear-directional short-wave antenna and eventually, in 1931, he concluded that the interference actually came from the stars, the major source being the constellation Sagittarius in the direction of the centre of the Milky Way. Although he continued to study the propagation of short radio waves and the nature of observed echoes, it was left to others to develop the science of radioastronomy and to use the creation of echoes for radiolocation. Although he received no scientific award for his discovery, Jansky's name is primarily honoured by its use as the unit of stellar radio-emission strength.[br]Bibliography1935, "Directional studies of atmospherics at high frequencies", Proceedings of the Institute of Radio Engineers 23:1,158.1935, "A note on the sources of stellar interference", Proceedings of the Institute of RadioEngineers.1937, "Minimum noise levels obtained on short-wave radio receiving systems", Proceedings of the Institute of Radio Engineers 25:1,517.1941, "Measurements of the delay and direction of arrival of echoes from nearby short-wave transmitters", Proceedings of the Institute of Radio Engineers 29:322.Further ReadingP.C.Mahon, 1975, BellLabs, Mission Communication. The Story of the Bell Labs.W.I.Sullivan (ed.), 1984, The Early Years of Radio-Astronomy: Reflections 50 Years after Jansky's Discovery, Cambridge: Cambridge University Press.See also: Appleton, Sir Edward VictorKF
См. также в других словарях:
Delay-tolerant networking — (DTN) is an approach to computer network architecture that seeks to address the technical issues in heterogeneous networks that may lack continuous network connectivity. Examples of such networks are those operating in mobile or extreme… … Wikipedia
Delay Tolerant Networking — (DTN) is an approach to computer network architecture that seeks to address the technical issues in heterogeneous networks that may lack continuous network connectivity. Examples of such networks are those operating in mobile or extreme… … Wikipedia
Communication disorder — Classification and external resources ICD 9 315.3 MeSH D003147 A communication disord … Wikipedia
DELAY (J.) — Jean DELAY 1907 1987 De sa naissance à Bayonne le 14 novembre 1907 jusqu’à la fresque sans égale achevée avec sa tétralogie généalogique Avant mémoire , en passant par l’Académie de médecine et l’Académie francaise, chaque moment de la vie de… … Encyclopédie Universelle
Delay spread — In telecommunications, the delay spread is a measure of the multipath richness of a communications channel. In general, it can be interpreted as the difference between the time of arrival of the earliest significant multipath component (typically … Wikipedia
Delay Tolerant Networking — Das Delay Tolerant Networking (DTN) ist eine Protokollarchitektur zur Überwindung der technischen Schwierigkeiten spärlich verbundener und heterogener Kommunikationsnetzwerke. Die Architektur basiert auf dem von der NASA entwickelten… … Deutsch Wikipedia
Delay encoding — In telecommunications, delay encoding is the encoding of binary data to form a two level signal such that (a) a 0 causes no change of signal level unless it is followed by another 0 in which case a transition to the other level takes place at the … Wikipedia
communication — /kəˌmju:nɪ keɪʃ(ə)n/ noun the passing on of views or information ● A house journal was started to improve communication between management and staff. ● Customers complained about the lack of communication about the unexpected delay. ♦ to enter… … Marketing dictionary in english
Delay-locked loop — Une Delay locked loop (DLL) est un dispositif électronique permettant de changer la phase d un signal d horloge. Son fonctionnement est similaire à celui d une Phase Locked Loop, la différence principale étant l absence de VCO dans la DLL. Une… … Wikipédia en Français
Aircraft Communication Addressing and Reporting System — Aircraft Communications Addressing and Reporting System (or ACARS) is a digital datalink system for transmission of small messages between aircraft and ground stations via radio or satellite. The protocol, which was designed by ARINC to replace… … Wikipedia
History of delay tolerant networking — The history of delay tolerant networking examines the bulk of the technologies that began the field that is known today as Delay Tolerant Networking. Research began as projects under United States government grants relating to the necessity of… … Wikipedia