-
1 chodzić
(-dzę, -dzisz); imp -dź; vi( spacerować) to walk; ( uczęszczać) to go; ( funkcjonować) to work; (pot: kursować) to run, ( poruszać się) to movechodzić z kimś — pot to go out with sb
chodzi o to, że... — the thing is that...
chodzi mi to po głowie — pot it is on my mind
* * *ipf.1. (= stawiać kroki) walk, go (around l. about); chodzić na spacery go for walks; chodzić po lesie walk l. take a walk in the forest; chodzić po górach go hiking in the mountains; chodzić po nocy walk at night; chodzić ulicami walk (along) the streets; chodzić na palcach walk on one's tiptoes; tiptoe; chodzić na czworakach crawl on all fours; chodzić o lasce walk with a cane; nie chodź po trawie! keep off the grass!; chodź tu! come here!; chodź ze mną come with me; chodźmy! come on!, let's go!; chodźmy coś zjeść let's go for a meal; chodź, zabawimy się let's go and have some fun; chodzić przy nodze ( o psie) heel.2. (= robić coś regularnie) chodzić na dziewczyny pot. pick up girls; chodzić po zakupy go shopping; chodzić na polowanie go hunting; chodzić na grzyby go mushroom-picking; chodzić po prośbie go begging.3. przen. chodząca encyklopedia żart. walking encyclopedia; chodzić na rzęsach pot. go around raising hell; co ci chodzi po głowie? what's on your mind?; pieniądze piechotą nie chodzą money doesn't grow on trees; wypadki chodzą po ludziach accidents will happen; Adam chodzi z Ewą Adam is going out with l. seeing Ewa; nieszczęścia chodzą parami it never rains, but it pours; chodzić od Annasza do Kajfasza go from one to the next; chodzić własnymi drogami follow one's own path; chodzić w glorii be bathed in glory; ta piosenka ciągle chodzi mi po głowie I can't get that song out of my head; w tym wypadku talent chodzi w parze ze skromnością in this case, talent goes hand in hand with modesty.4. (= bywać gdzieś regularnie) go to, attend; chodzić do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; chodzić do teatru/kina go to the theater/movies; chodzić na zebrania attend meetings.5. (= pilnować) take care of, look after; chodzić koło dzieci look after the children.6. chodzić w czymś (= nosić) wear sth; nie mam w czym chodzić I don't have anything to wear; chodzić w mundurze wear a uniform.7. o co chodzi? what's the matter l. problem?, what's up?; chodzi o to, że... the point l. issue is that...; o co ci chodzi? what's your point l. problem?, what do you mean?; chodzi o nasze życie our lives are a stake (here); jeśli o mnie chodzi, to... as far as I'm concerned...; tu nie o to chodzi, żeby... the point l. issue here is not to...; nie chodzi tu o pieniądze money isn't the issue (here); rozumiem, o co ci chodzi I see what you mean; I get the picture; jeśli chodzi o... as regards...; ach, o to chodzi ah, so that's it; (właśnie) o to chodzi that's (just l. exactly) the point, that's the idea; (właśnie) o to mi chodzi that's (precisely) what I mean.8. (= kursować) pot. run; na tej trasie pociągi chodzą bardzo rzadko trains run along this line only every so often.9. (= funkcjonować) work, run; mój zegarek nie chodzi my watch stopped working l. running; silnik chodzi bez zarzutu the engine runs fine; silnik chodzi jak w zegarku the engine is purring like a pussycat; klucz w zamku ciężko chodzi the key doesn't want to turn in the lock.10. (= drgać) shake, tremble; ściany chodzą od wybuchów the wall are shaking from the explosions; wino chodzi wine ferments.11. (= krążyć) go; chodzą słuchy, że... word is going around that...; dreszcze chodzą mi po plecach I get shivers l. chills down my spine.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chodzić
-
2 chodzić cho·dzić
-dzę, -dzisz; impf -dźvi1) (= spacerować) to walk2) (= uczęszczać) to go3) (= działać) to workCultural note: chodzić/iść/pójść Chodzić, iść and pójść are all verbs of motion meaning to go (on foot), but they have different implications. With the perfective verb - pójść - the emphasis is on the act of going to and arriving at the destination, whereas with the imperfective verbs - chodzić and iść - the focus is more on the act of going itself and it is not made clear whether the subject arrives at the destination or not. Chodzić is also used to describe habitual activities and iść is used to describe going to or from a particular point on one occasion.chodzi o to, że... — the thing is...
-
3 cho|dzić
impf Ⅰ vi 1. (stawiać kroki) [osoba, zwierzę] to walk, to go- zaczął chodzić, gdy miał rok he started walking when he was a year old- pacjent zaczyna już chodzić the patient’s beginning to walk- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- chodzić po pokoju/po mieszkaniu to walk around the room/flat- chodzić po drzewach to climb trees- chodzić po zakupy to go shopping- chodzić na czworakach to crawl on all fours- chodzić na palcach/na rękach to walk on tiptoe/on one’s hands- chodzić o lasce to use a walking stick- chodzić o kulach to walk on a. go about on crutches- chodzić z kimś to go out with sb- ta piosenka chodzi za mną cały dzień that song’s been going around in my head all day- od rana chodzi za mną coś słodkiego I’ve been longing for something sweet to eat since this morning- chodzić za czymś pot. to be looking for sth- chodziłem za jakimś ładnym drobiazgiem dla mamy I’ve been looking for something nice for Mum2. (uczęszczać, bywać) to go- chodzić do pracy/szkoły/biura to go to work/school/the office- chodzić do kościoła to go to church- chodzić do podstawówki/gimnazjum/liceum to go to primary school/middle school/upper school- chodzić do kina/teatru to go to the cinema/theatre- chodzić na uniwersytet to go to university- chodzić na wykłady/zajęcia to attend a. go to lectures/classes- raz w tygodniu chodzę na angielski I have a. I go to English lessons once a week- chodzić na zebrania/na koncerty to go to meetings/concerts- chodzić na basen to go swimming- chodzić na masaże to go to massage sessions- chodzić na wagary to play truant- chodzić na wycieczki to go on walks/walking tours- chodzić po kawiarniach/dyskotekach to go round coffee bars/discos- chodzić po znajomych to go round visiting friends- chodzić na grzyby to go mushroom picking- chodzić na jagody to go berrying, to pick blueberries- chodzić na ryby/polowanie to go fishing/hunting- chodzić na zwiad to go on reconnaissance trips a. missions- w niedziele chodzimy z wizytą do teściów on Sundays we visit my in-laws- on często do nich chodzi he often visits them3. (kursować) [autobus, pociąg] to go, to run; [statek] to sail- chodzić dokądś to go somewhere- dokąd chodzi ten tramwaj? where does this tram go to?- w dni świąteczne autobusy chodzą rzadziej the buses don’t run so often on holidays- metro chodzi do północy the metro runs until midnight4. (funkcjonować) to work- klucz w zamku lekko chodzi the key turns easily in the lock- zegar dobrze/źle chodzi the clock keeps/doesn’t keep good time5. (poruszać się) [pierś] to heave; [grdyka] to bob- szczęki mu chodziły z wściekłości his chin quivered in fury- wino chodzi pot. the wine is fermenting6. (krążyć) [plotki] to go around- chodzą wieści, że zginął there are rumours going around that he’s died- chodzą słuchy, że zagra główną rolę pot. everyone’s saying that s/he’ll play the main part- chodzą mi po głowie różne pomysły I’ve got various ideas floating around in my head- chodzić w płaszczu/spodniach to wear a coat/trousers- chodzić w czerni/bieli to wear black/white- chodzić w żałobie to be in a. wear mourning- cały miesiąc chodziła w gipsie she had to wear a plaster cast for a whole month- chodzić koło kogoś to look after sb- ona umie chodzić koło dzieci she’s (very) good with children- chyba się zakochał, bo chodzi koło niej jak psiak I think he’s in love – he runs around her like a little dog- chodzić koło własnych spraw/interesów to look after one’s own affairs/interests9. środ. Żegl. (pływać) to sail- chodzić pod żaglami to sailⅡ v imp. chodzić o coś to be about sth, to concern sth- chodzi o to, że(by)… the point is that…- chodziło o to, że szef niektórych faworyzował the point was that certain people were favoured by the boss- nie chodzi o to, żeby… it’s not that…- o co chodzi? what’s up, what’s the problem a. matter?- nie rozumiem, o co chodzi w tym filmie I don’t get a. understand that film at all- chodzi o nasze zarobki… it’s about our earnings…- chodzi o sąsiada – właśnie miał wypadek it’s about our neighbour – he’s had an accident- tu chodzi o sprawę najwyższej wagi we’re talking about an issue of the utmost gravity- chodzi o jej szczęście/dobro it’s her happiness/well-being that’s at issue- jeśli o mnie chodzi, to wolę jechać pociągiem as far as I’m concerned, I’d prefer to go by train- (to w ogóle) nie o to chodzi that’s not the point (at all)- o co ci chodzi? what do you mean?- nie o to mi chodziło that’s not what I meant- chodzi nam o dywan we’d like to buy a carpetⅢ chodź/chodźcie inter. come on, let’s go- dziewczyny, chodźcie popływać come on, girls, let’s go for a swim- chodź, pokażę ci całe mieszkanie come on, I’ll show you the whole flat- chodźcie jeść! let’s (go and) get something to eat- chodź no tutaj! come here, will you!- chodzić własnymi drogami przen. to do things a. go one’s own way- po ile chodzą teraz dolary? what’s the going rate for the dollar? pot.- takie kurtki dobrze chodzą na bazarze jackets like these sell well at the market- chodzić w parze z czymś to go hand in hand with sth elseThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cho|dzić
-
4 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
5 pójść pój·ść
-dę, -dziesz; impf -dź; pt poszedł, poszła, poszlivbCultural note: chodzić/iść/pójść Chodzić, iść and pójść are all verbs of motion meaning to go (on foot), but they have different implications. With the perfective verb - pójść - the emphasis is on the act of going to and arriving at the destination, whereas with the imperfective verbs - chodzić and iść - the focus is more on the act of going itself and it is not made clear whether the subject arrives at the destination or not. Chodzić is also used to describe habitual activities and iść is used to describe going to or from a particular point on one occasion.pójść do diabła przen — go to hell
-
6 o
ntO jak Olga — ≈O for Oliver (BRIT), ≈O for Olive (US)
* * *I.on.indecl. ( litera) O, o; O jak Olga O for Olive, O as in Olive.II.o1int.1. ( wyraża zdziwienie) oh; o rety! oh boy!, oh my!; o Boże! oh my God!, o nie! oh no!2. ( wyraża gest wskazywania) look!; o tam! over there!III.o2prep.1. + Acc. l. Loc. (cel myślenia, mówienia, pytania) about; mówić o kimś/czymś talk about sb/sth; myśleć o kimś/czymś think about sb/sth; pytać o kogoś/coś ask about sb/sth; prosić o coś ask for sth; gniewać się o coś be angry about sth, be angry over sth; kłócić się o coś quarrel about sth; przyprawiać kogoś o mdłości make sb sick; być zazdrosnym o kogoś/coś be jealous of sb/sth; oskarżać kogoś o coś accuse sb of sth, charge sb with sth; mieć o czymś pojęcie have an idea of sth; nie mieć zielonego pojęcia o czymś not to have the foggiest l. faintest idea of sth.2. + Acc. (obiekt, na który skierowana jest czynność) against, on; opierać się o kogoś/coś lean against sb/sth; uderzać o coś hit against sth, hit sth; potykać się o coś trip over sth, trip on sth, stumble on sth.3. + Acc. ( różnica wielkości) by; większy o metr one meter longer, longer by one meter; starszy/młodszy o rok one year older/younger.4. + Loc. ( termin) at; o godzinie szóstej at six (o'clock); o północy at midnight; o świcie at dawn.5. + Loc. ( określone cechy) with, of; człowiek o silnych nerwach man with strong nerves; roślina o pięknych kwiatach plant with beautiful flowers; dziewczyna o ujmującym uśmiechu girl with a charming smile; człowiek o dużych wymaganiach demanding person, person of high expectations; chodzić o kulach walk on crutches; chodzić o lasce walk with a stick; chodzić o własnych siłach walk on one's own; żyć o chlebie i wodzie live on bread and water.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o
-
7 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
8 sztywno
adv(sterczeć, zamocować) rigidly; (chodzić, zachowywać się) stiffly* * *adv.(sterczeć, chodzić, zginać się) stiffly, inflexibly; ( traktować przepisy) rigidly, inflexibly; ( zachowywać się) stiffly, formally; sztywno chodzić stalk.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sztywno
-
9 pocho|dzić2
pf vi 1. (po mieście) to walk; (po górach, lesie) to ramble, to stroll- pochodzić (sobie) po parku to have a stroll in a park- lubię (sobie) pochodzić po górach I enjoy an a. the occasional hike in the mountains- pochodź trochę po mieście have a walk around the city- muszę trochę pochodzić po sklepach I have to go to some shops ⇒ chodzić2. (w ubraniu) to wear vt- pochodziłem w tych butach dwa miesiące I wore these shoes for two months ⇒ chodzić3. pot. (dopilnować) pochodzić za czymś a. koło czegoś to attend to sth- trzeba pochodzić koło swoich spraw you have to look after your own affairs ⇒ chodzićThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pocho|dzić2
-
10 iść
-idę, -idzieszviCultural note: chodzić/iść/pójść Chodzić, iść and pójść are all verbs of motion meaning to go (on foot), but they have different implications. With the perfective verb – pójść - the emphasis is on the act of going to and arriving at the destination, whereas with the imperfective verbs – chodzić and iść - the focus is more on the act of going itself and it is not made clear whether the subject arrives at the destination or not. -
11 boso
adv. [chodzić, biegać] barefoot(ed)■ boso ale w ostrogach poor but genteel* * *adv* * *adv.barefoot, barefooted; chodzić boso go barefoot.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > boso
-
12 chadzać
(-am, -asz); vi( chodzić czasami) to go (from time to time)* * *ipf.1. (= chodzić od czasu do czasu) go (every now and then l. from time to time); chadzać na spotkania w klubie go to club meetings every now and then; chadzać do kina go to cinema from time to time.2. chadzać w czymś (= nosić) wear sth (every now and then l. from time to time); chadzać w sandałach/w słomkowym kapeluszu wear sandals/a straw hat (every now and then).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chadzać
-
13 chleb
m 1. bread U; (bochenek) loaf- świeży/czerstwy chleb fresh/stale bread- bochenek chleba a loaf (of bread)- kromka/pajda chleba a slice/thick slice of bread- kup dwa chleby buy two loaves- skórka (od) chleba the crust- piętka a. przylepka chleba the (end) crust a. heel (of a loaf)- chleb z miodem bread and honey- smarować chleb masłem to butter some bread2. sgt przen. (utrzymanie) bread and butter, livelihood C/U- robić coś dla chleba to do something for money- zarabiać/pracować na chleb to work for one’s living, to earn one’s daily bread- być a. żyć na czyimś/własnym chlebie to live off sb else’s/one’s earnings- wyjechał z kraju za chlebem he left the country to work abroad- odbierać komuś chleb to take the bread out of sb’s mouth3. sgt przen. (praca zarobkowa) work, job- dziennikarski chleb the work of a journalist- nauczycielski chleb the job of teaching4. sgt (zboże) corn- □ biały chleb white bread- chleb pszenny wheat bread- chleb razowy wholemeal bread- chleb chrupki crispbread, diet bread- czarny chleb black bread- chleb żytni rye bread■ chleba i igrzysk bread and circuses- chleb powszedni (jedzenie) one’s daily bread; (środki do życia) one’s daily bread, bread and butter; (codzienna rzecz) quite a normal thing, nothing unusual- lekki chleb (lekka praca) easy money, money for jam a. old rope pot.; euf. (prostytuowanie się) prostitution- łaskawy a. gotowy chleb living on sb’s charity- być u kogoś na łaskawym chlebie to live on sb’s charity- suchy chleb dry bread; przen. a diet of bread and water- ciężki a. trudny kawałek chleba a hard way to earn a living- łamanie chleba Relig. the breaking of bread- łamać z kimś chleb to break bread with sb daw., to be on close terms with sb- być potrzebnym jak chleb to be as vital as the air we breathe- chodzić po proszonym chlebie to lead the life of a beggar; to beg one’s bread daw.- darmo jeść czyjś chleb to live off sb- pójść na swój chleb to start earning one’s own living- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and water- chleb go/ich bodzie riches make him/them proud- z niejednego pieca chleb jadł he’s seen quite a few things (in his time); he’s knocked around (the world) a bit pot.- czapką, chlebem i solą ludzie ludzi niewolą przysł. kindness wins hearts- głodnemu chleb na myśli przysł. well, we all know what’s on your mind a. what you’re thinking- kto na ciebie kamieniem, ty na niego chlebem przysł. to turn the other cheek, to answer a. meet insult with kindness- nie samym chlebem żyje człowiek Bibl. man does not live a. one cannot live by bread alone- z tej mąki chleba nie będzie przysł. nothing (good) will come of it* * ** * *miGen. -a ( pieczywo) bread; chleb biały white bread; chleb ciemny l. czarny brown bread; chleb pszenny wheat bread; chleb razowy wholewheat bread; chleb żytni rye bread; czerstwy chleb stale bread; świeży chleb fresh bread; wiejski chleb Br. cob, cobloaf; bochenek chleba loaf of bread; chleb z masłem bread and butter; chleb z szynką bread and ham; kromka chleba slice of bread; skórka od chleba crust; suchy chleb dry bread; chleb powszedni daily bread; lekki chleb easy living; łaskawy chleb charity; rozczyniać l. miesić chleb knead bread; piec chleb bake bread; Chleb Pański l. Eucharystyczny rel. the Eucharist, the Host; chleb i wino rel. bread and wine; łamanie chleba rel. fraction, breaking of the bread; chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj Bibl. give us our daily bread; chleb świętojański bot. ( drzewo) carob ( Caretonia siliqua); ( strąk) carob; Br. t. Saint John's bread; to dla mnie chleb z masłem it's a piece of cake for me; zwykły zjadacz chleba an average mortal; z niejednego pieca chleb jadał he's seen life; żyć o chlebie i wodzie subsist on bread and water; dzielić się z kimś ostatnim kawałkiem chleba share one's last crust with sb; pracować (ciężko) na chleb work hard for one's bread and cheese; robić coś dla chleba do sth to earn a living; odebrać komuś chleb l. pozbawić kogoś chleba take the bread out of sb's mouth; być bez chleba be jobless; wędrować za chlebem seek livelihood; być na cudzym chlebie live on sb's charity; ciężki kawałek chleba hard bread; zarabiać na kawałek chleba earn one's daily bread; chodzić po proszonym chlebie be a beggar; nie jem chleba za darmo I earn my living; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; z tej mąki chleba nie będzie it's no use; przyjąć kogoś chlebem i solą greet sb with bread and salt ( according to an old Polish tradition); głodnemu chleb na myśli the tongue always l. ever turns to the aching tooth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chleb
-
14 czubek
tip; (głowy, drzewa) top; (pot: idiota) nut (pot)mam to na czubku języka — (przen) it's on the tip of my tongue
* * *mi- bk- Gen. -a1. (= stercząca fryzura) mohican.2. zool. crest.3. (= najwyższa część) top; od czubka do pięt from head to toe; po czubek to the top; czubek głowy crown of the head.4. (= wystająca część) point, tip; łyżka z czubkiem heaping spoonful; czubek palca fingertip; sam czubek czegoś extreme tip of sth; na czubku nosa on the tip of one's nose; chodzić na czubkach palców tiptoe, go l. walk on tiptoe; postawić coś na czubku put sth endwise.mp- bk- pl. -i pot., pog. (= wariat) nut; wsadzić kogoś do czubków l. zamknąć kogoś u czubków put sb to a lunatic asylum.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czubek
-
15 drzwi
plt (G drzwi) 1. (zamknięcie) door sg- drzwi do kuchni/stajni a kitchen/stable door- dwoje/troje drzwi two/three doors- drzwi wejściowe/kuchenne a front/kitchen door- drzwi balkonowe French window(s) GB- drzwi od szafy/serwantki a cupboard door- pukać do drzwi to knock at a. on the door- otworzyć/zamknąć drzwi to open/close a. shut the door- otworzyć komuś drzwi (wpuścić) to open the door to sb, to answer the door; (przepuścić) to open the door for sb- mieszkać z kimś drzwi w drzwi to live next door to sb- zamknąć a. zatrzasnąć komuś drzwi przed nosem to shut a. slam the door in sb’s face- zamknąć przed kimś drzwi to shut the door on sb także przen.- wyrzucić kogoś za drzwi to throw sb out, to turn sb out- za drzwi! get out!- nie wiedział, co znajduje się za drzwiami he didn’t know what there was behind the door- drzwi uchyliły/otworzyły/zatrzasnęły się the door opened slightly/opened/slammed shut- trzasnąć drzwiami to slam the door- „nie trzaskać drzwiami” ‘don’t slam the door’- przy drzwiach otwartych [rozprawa] in open court- przy drzwiach zamkniętych a. za zamkniętymi drzwiami behind closed doors, in camera2. (otwór) doorway sg- stanąć/pojawić się w drzwiach to stand/appear in the doorway- stać w drzwiach to stand in the doorway- przepuścić kogoś w drzwiach to let sb in/out- minęłam się z nim w drzwiach I was going out just as he was coming in/he was going out as I was coming in3. przen. (możliwość) otworzyć/zamknąć przed kimś drzwi do czegoś to open the door to sth for sb/to close a. shut the door on sth- ta rola otworzyła przed nim drzwi do kariery that role was a springboard to a career a. opened the doors to a career for him- □ drzwi dwuskrzydłowe a. podwójne double door(s)- drzwi jednoskrzydłowe single door- drzwi obrotowe revolving door- drzwi harmonijkowe folding door- drzwi rozsuwane sliding door- drzwi wahadłowe swing door, swinging door US■ chodzić od drzwi do drzwi to go from door to door- dostać się a. wejść kuchennymi drzwiami to get in by the back door- dostać się a. wejść tylnymi drzwiami to sneak in by a. through the back door- drzwi się nie zamykają it’s all go GB- pokazać a. wskazać komuś drzwi to show sb the door- nie kładź palca między drzwi don’t stick your neck out- te drzwi stoją przed tobą/nimi otworem you/they are always welcome* * *-; pldrzwi obrotowe/rozsuwane — a revolving/sliding door
drzwi wejściowe/kuchenne — the main/back door
wyrzucać (wyrzucić perf) kogoś za drzwi — to throw sb out
przy drzwiach otwartych/zamkniętych — in open court/in camera
drzwi się u nich nie zamykają — (przen) they keep an open house
* * *pl.Gen. -i door; drzwi wejściowe front door, main door; drzwi kuchenne back door, kitchen door; drzwi na taras terrace door, French windows; drzwi otwarte na oścież wide-open door; pukać do drzwi knock at the door; dobijać się do drzwi bang at the door, pound on the door; zamknąć drzwi close the door; podsłuchiwać pod drzwiami eavesdrop at a door; stanąć w drzwiach stand in the doorway l. on the threshold; wyrzucić kogoś za drzwi throw sb out; wskazać l. pokazać komuś drzwi show sb the door; dom, w którym drzwi się nie zamykają open house; zatrzasnąć komuś drzwi przed nosem dosł. slam the door in sb's face; przen. turn sb from one's door; drzwi stoją przed kimś otworem door is open to sb; pchać się drzwiami i oknami crowd; wyważać otwarte drzwi state l. prove the obvious; za zamkniętymi drzwiami behind closed doors; rozprawa przy drzwiach zamkniętych in camera trial; obrady przy drzwiach otwartych open session; polityka otwartych drzwi open door policy; chodzić od drzwi do drzwi go door-to-door, beg; za drzwi! out!; nie kładź palca między drzwi it's none of your business; don't interfere in someone else's business; drzwi jednoskrzydłowe single door; drzwi dwuskrzydłowe double doors; drzwi obrotowe revolving door; drzwi rozsuwane sliding door; drzwi wahadłowe swing door; dwoje/troje drzwi two/three doors.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > drzwi
-
16 dupa
(pot!: pośladki) arse (BRIT) (pot!), ass (US) (pot!), (pot!: oferma) arsehole (BRIT) (pot!), asshole (US) (pot!)* * *f.wulg.1. (= pośladki) butt, ass; (jest) do dupy (it's) crappy l. shitty; do dupy z takim podejściem to hell with that kind of attitude; dać dupy get screwed; dać po dupie give sb a whipping; dostać po dupie get (one's ass) whipped; dać komuś w dupę give sb an ass whipping; możesz mnie w dupę pocałować you can kiss my ass; możesz sobie te pieniądze w dupę wsadzić you can shove the money up your ass; mam cię w dupie I don't give a shit l. fuck about you; jak cię złapię, to nogi ci z dupy powyrywam when I catch you, I'll kick your ass inside out; podnieś l. rusz dupę move your ass, get your ass moving l. in gear; siedź na dupie sit on your ass; włazić komuś w dupę kiss sb's ass; pocałuj mnie w dupę kiss my ass; bierz dupę w troki! get lost!; ty w dupę jebany! you fucking asshole!, you motherfucker!; dobiorę ci się do dupy I'll get your ass; chodzić z gołą dupą walk around bare-assed; (= nie mieć pieniędzy) not have a pot to piss in; tam, gdzie psy dupami szczekają where the sun never shines; chuj ci w dupę fuck you, up yours; leżysz cały dzień do góry dupą you lay (around) on your ass all day; gadać o dupie Maryny shoot the shit; nie truj mi dupy get off my ass; nie trząś dupą don't lose your shit, keep your shit together; dbać tylko o swoją dupę only worry about one's own ass; on wyżej dupy nie podskoczy he hasn't got it in him; nie zawracaj mi dupy get off my ass; nawalony w trzy dupy totally shitfaced; no to dupa zimna this is screwed; dupa Jasiu! bullshit!3. (= kobieta) piece of ass, chick; poderwać dupę pick up a chick; chodzić na dupy go looking for some ass.4. (= oferma) asshole, jerk; dupa wołowa asshole, chump.5. (= tył) tail; wjechać w dupę samochodu run into the tail of a car.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dupa
-
17 interes
m (G interesu) 1. (sprawa do załatwienia) business U- załatwiać interes a. interesy to see to some business- mieć pilny interes (do załatwienia) to have urgent business (to attend to)- to nie twój interes! pot. it’s none of your business- pilnuj swojego interesu pot. mind your own business- mam do ciebie interes I’ve got something I’d like to talk to you about2. (korzyść) interest- mieć na celu swój interes to have one’s self-interest a. one’s own interest(s) in mind- działać w czyimś (najlepszym) interesie to act in sb’s (best) interest(s)- działać w interesie czegoś to act in the interests of sth- obniżanie kosztów leży w naszym interesie it’s in our interest(s) to lower our costs- sprzeczny ze społecznym a. z publicznym interesem contrary to the public interest3. zw. pl (przedsięwzięcie) business U, dealing zw. pl- człowiek interesu a business person- człowiek stworzony do interesów a born business person- mieć głowę do interesów to have a good head for business- podróżować w interesach to travel on business- prowadzić interes a. interesy to be a business person, to be in business- prowadzić a. robić z kimś interesy to do business with sb, to have (business) dealings with sb- robić na czymś (dobry) interes a. (dobre) interesy to make a profit on sth- ubić interes to make a deal- interesy idą a. stoją dobrze/źle business is brisk/slack4. zw. sg pot. (firma) business- prowadzić dochodowy/nieopłacalny interes to run a profitable/unprofitable business- założyć rodzinny/własny interes to start up a. establish a family/one’s own business5. pot. (penis) thing euf.- zrobić na czymś kokosowy interes to make a bundle on sth pot.- ładny interes! pot. a pretty a. fine kettle of fish pot.- nie ma karesu bez interesu przysł. there’s no such thing as a free lunch* * *( korzyść) interest; (sprawa, firma, sklep) business; ( transakcja) dealw czyimś/swoim interesie — in sb's/one's (best) interest
mam do ciebie interes — pot I want a word with you (pot)
* * *mi1. (= sprawa, prośba) business, matter, affair; mieć do kogoś interes pot. have sth to talk to sb about; have a matter to take up with sb; have a little business (to discuss) with sb; mieszać się do czyichś interesów pot. meddle with sb's affairs; poke l. pry into sb's affairs; (to) nie twój interes pot. (it's) not your business; (it's) no business of yours; (it's) none of your business.2. (= zysk, korzyść) bargain; interes polityczny polit. political matter; chodzić koło swoich interesów go about one's business; serve one's own interests; coś leży w czyimś interesie sth is to sb's (best) interest(s); sth is in sb's interest; mieć w czymś (swój) interes have an axe to grind in sth; have a vested interest in sth; sprzeczność interesów clash of interests, conflict of interest(s).3. (= działalność gospodarcza) business activity; człowiek interesu businessman; ( kobieta) businesswoman; nieczysty interes shady deal; uczciwy interes square deal; ruch w interesie business is booming, flourishing l. brisk; robić na czymś interes do a roaring trade in sth; profit from sth; wziąć się do interesu get down to business.4. pot. (= prywatne przedsiębiorstwo, sklep, zakład) business; otworzyć własny interes open up a business, start a business; rozkręcić interes set up in business.5. sl. (= penis) one's thing.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > interes
-
18 kościół
( budynek) church; ( organizacja) Church* * *mi-o- Gen. -a Loc. - ele1. (= świątynia) church; kościół parafialny parish church; kościół garnizonowy garrison church; iść pod kościół przen. start begging; chodzić do kościoła go to church; słyszał, że dzwonią, ale nie wie, w którym kościele in the right church but in the wrong pew; wrongly heard, wrongly answered.2. (= wierni) Church, Christendom.3. (= wyznanie chrześcijańskie) Church; Kościół anglikański the Anglican Church, the Church of England; Kościół grekokatolicki the Greek Orthodox Church; Kościół katolicki the Catholic Church; Kościół prawosławny the (Eastern) Orthodox Church; Kościół rzymskokatolicki the Roman-Catholic Church; Kościół unicki the Uniate Church; Ojciec/Doktor Kościoła rel. Father/Doctor of the Church.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kościół
-
19 laska
- ki; -ki; dat sg -ce; gen pl; -ek; fcane, walking stick; (pot: dziewczyna) chick (pot)chodzić o lasce — to use a stick lub cane (for walking)
* * *f.1. (= kij do podpierania) walking stick; (ciężka, spacerowa) cane; ( długa) staff; laska pasterza shepherd's crook; laska marszałkowska parl. speaker's staff; złożyć projekt do laski marszałkowskiej parl. present a bill to the speaker; chodzić o lasce walk with (the help of) a cane.3. bud. mullion.4. pot. ( o dziewczynie) chick, babe.5. wulg. (= członek męski) rod, dick; zrobić komuś laskę wulg. give sb head l. a blow job, suck sb off.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > laska
-
20 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
См. также в других словарях:
chodzić — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, chodzićdzę, chodzićdzi, chodź {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o człowieku i zwierzętach: poruszać się bez określonego kierunku za pomocą nóg w taki sposób, że jedna z nich (lub … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić — 1. Chodząca cnota, cnotliwość, dobroć, powaga, uczciwość itp. «o człowieku godnym, dobrym, rozsądnym, uczciwym itp.»: Moja teściowa, kobieta niezwykle energiczna i uczynna, uchodzi we wsi (...) za chodzącą dobroć. PorD 5/1999. 2. Chodząca kronika … Słownik frazeologiczny
chodzić — ndk VIa, chodzę, chodzisz, chodź, chodził 1. «przenosić się z miejsca na miejsce, udawać się dokądś stawiając kroki, stąpając» Chodzić lekko, szybko, pieszo, piechotą. Chodzić na palcach, energicznym krokiem. Chodzić po lesie, po górach. Chodzić… … Słownik języka polskiego
chodzić [iść i syn.] jak ślimak — {{/stl 13}}{{stl 7}} chodzić bardzo wolno, ślamazarnie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś chodzi, idzie, wlecze się jak ślimak. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić [iść, pójść] po prośbie — {{/stl 13}}{{stl 7}} żebrać, utrzymywać się z jałmużny : {{/stl 7}}{{stl 10}}W ostatnich latach życia musiał chodzić po prośbie, aby nie umrzeć z głodu. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić [iść] ślad w ślad [trop w trop] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{za kimś, za czymś} {{/stl 8}}{{stl 7}} chodzić (iść) za kimś, za czymś tą samą drogą, w bardzo małej odległości {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić jak błędna owca — {{/stl 13}}{{stl 7}} chodzić bez celu, nie wiedząc, co robić, być zagubionym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodzisz po domu jak błędna owca, zamiast się wziąć do jakiejś roboty. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić jak błędny — {{/stl 13}}{{stl 7}} chodzić bez celu, nie wiedząc, co dalej robić, będąc w bardzo złym stanie psychicznym {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić [kłaść się] spać z kurami — {{/stl 13}}{{stl 7}} chodzić spać bardzo wcześnie, zaraz po zmierzchu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Co to, chodzicie spać z kurami, że nie możecie posiedzieć u nas dłużej? {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić po świecie — {{/stl 13}}{{stl 7}} żyć, istnieć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Po jakim ty chodzisz świecie? Nikt nie wie, jak długo będzie chodzić po świecie. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
chodzić do kościoła — {{/stl 13}}{{stl 7}} być praktykującym katolikiem, uczęszczać regularnie na mszę świętą : {{/stl 7}}{{stl 10}}Czy twój chłopak chodzi do kościoła? Mieć sąsiadów, którzy chodzą do kościoła. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień