Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

cēno

  • 1 cēnō

        cēnō āvī, ātus, āre    [cena], to dine, take a meal, eat dinner: spes bene cenandi, Iu.: bene, frugaliter: lauto paratu, Iu.: apud Domitium: unā: cum cenatum esset, L.—P. perf., cenatus, having dined, after dinner: cum cenatus cubitum isset: te cenatum occidere: milites cenatos esse in castris iubet, S.: amet scripsisse (versūs) cenatus, H.— To make a meal of, eat, dine upon. aves, H.: aprum, H.: patinas omasi, H.: pisces, H.: ostrea, Iu.
    * * *
    cenare, cenavi, cenatus V
    dine, eat dinner/supper; have dinner with; dine on, make a meal of

    Latin-English dictionary > cēnō

  • 2 ceno

    cēno ( caen- and coen-), āvi (e. g. Lucil. ap. Cic. Fin. 2, 8, 24: Plaut. Am. 1, 1, 154; Cic. Fam. 1, 2, 3; Suet. Aug. 64; id. Calig. 24 al.; acc. to Varr. ap. Gell. 2, 25, 7, also cenatus sum, but of that only the part. cenatus is in use; v. infra, and cf. poto and prandeo), ātum, 1, v. n. and a. [cena].
    I.
    Neutr., to take a meal, to dine, eat (class., and very freq.):

    libenter,

    Cato, R. R. 156, 1:

    cenavi modo, Plant. Am. 1, 1, 154: lepide nitideque,

    id. Cas. 3, 6, 32: bene, Lucil l. l.; cf. belle, Mart. 11, 34, 4:

    solus,

    id. 11, 35, 4 spes bene cenandi, Juv. 5, 166:

    bene, libenter, recte, frugaliter, honeste... prave, nequiter, turpiter,

    Cic. Fin. 2, 8, 25:

    melius,

    id. Tusc. 5, 34, 97:

    foris,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; Mart. 12, 19:

    foras,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19:

    lauto paratu,

    Juv. 14, 13 al.:

    apud aliquem,

    Plaut. Stich. 4, 1, 7; Cic. Fam. 1, 2, 3; Appius ap. Cic. de Or. 2, 60, 246; Suet. Caes. 39 al.:

    cum aliquo,

    Hor. Ep. 1, 7, 70; Suet. Calig. 24; Juv. 10, 235 al.:

    unā,

    Hor. S. 2, 8, 18; Suet. Aug. 64; id. Vit. Ter. 2:

    in litore,

    Quint. 7, 3, 31 et saep.—
    (β).
    Pass. impers.:

    cenaretur,

    Suet. Tib. 42:

    apud eum cenatum est,

    Nep. Att. 14, 1; so Liv. 2, 4, 5.—
    (γ).
    Part. perf.: cenatus, that has taken food, having dined (class.): cenatus ut pransus, ut potus, ut lotus, id est confectā coenā, Varr. ap. Non. p. 94, 14 sq.:

    cenati atque appoti,

    Plaut. Curc. 2, 3, 75:

    quid causae excogitari potest, cur te lautum voluerit, cenatum noluerit occidere,

    Cic. Deiot. 7, 20; Plaut. Aul. 2, 7, 6; Cic. Div. 1, 27, 57; id. Att. 2. 16, 1; Sall. J. 106, 4; Hor. S. 1, 10, 61 (cf. Zumpt, Gram. § 633).—
    II.
    Act.: aliquid, to make a meal of something, to eat, dine upon (so only poet. or in post-Aug. prose;

    esp. freq. in Plaut. and Hor.): cenam,

    Plaut. Rud. 2, 6, 24:

    coctum,

    id. Ps. 3, 2, 56:

    alienum,

    id. Pers. 4, 3, 4:

    aves,

    Hor. S. 2, 8, 27:

    aprum,

    id. ib. 2, 3, 235:

    olus,

    id. Ep. 1, 5, 2; 2, 2, 168:

    pulmenta,

    id. ib. 1, 18, 48:

    patinas omasi,

    id. ib. 1, 15, 34:

    pisces,

    id. S. 2, 8, 27:

    septem fercula,

    Juv. 1, 95:

    ostrea,

    id. 8, 85; Mart. 12, 17, 4:

    remedia,

    Plin. 24, 1, 1, § 4; 10, 51, 72, § 142:

    olla cenanda Glyconi,

    Pers. 5, 9.—
    B.
    Trop.:

    magnum malum,

    Plaut. As. 5, 2, 86: divorum adulteria, i. e. represents at table, Poët. ap. Suet. Aug. 70 (v. the passage in connection).—
    * C.
    Of time, to pass in feasting or banqueting:

    cenatae noctes,

    Plaut. Truc. 2, 2, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > ceno

  • 3 ceno

    to dine.

    Latin-English dictionary of medieval > ceno

  • 4 caeno

    cēno ( caen- and coen-), āvi (e. g. Lucil. ap. Cic. Fin. 2, 8, 24: Plaut. Am. 1, 1, 154; Cic. Fam. 1, 2, 3; Suet. Aug. 64; id. Calig. 24 al.; acc. to Varr. ap. Gell. 2, 25, 7, also cenatus sum, but of that only the part. cenatus is in use; v. infra, and cf. poto and prandeo), ātum, 1, v. n. and a. [cena].
    I.
    Neutr., to take a meal, to dine, eat (class., and very freq.):

    libenter,

    Cato, R. R. 156, 1:

    cenavi modo, Plant. Am. 1, 1, 154: lepide nitideque,

    id. Cas. 3, 6, 32: bene, Lucil l. l.; cf. belle, Mart. 11, 34, 4:

    solus,

    id. 11, 35, 4 spes bene cenandi, Juv. 5, 166:

    bene, libenter, recte, frugaliter, honeste... prave, nequiter, turpiter,

    Cic. Fin. 2, 8, 25:

    melius,

    id. Tusc. 5, 34, 97:

    foris,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; Mart. 12, 19:

    foras,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19:

    lauto paratu,

    Juv. 14, 13 al.:

    apud aliquem,

    Plaut. Stich. 4, 1, 7; Cic. Fam. 1, 2, 3; Appius ap. Cic. de Or. 2, 60, 246; Suet. Caes. 39 al.:

    cum aliquo,

    Hor. Ep. 1, 7, 70; Suet. Calig. 24; Juv. 10, 235 al.:

    unā,

    Hor. S. 2, 8, 18; Suet. Aug. 64; id. Vit. Ter. 2:

    in litore,

    Quint. 7, 3, 31 et saep.—
    (β).
    Pass. impers.:

    cenaretur,

    Suet. Tib. 42:

    apud eum cenatum est,

    Nep. Att. 14, 1; so Liv. 2, 4, 5.—
    (γ).
    Part. perf.: cenatus, that has taken food, having dined (class.): cenatus ut pransus, ut potus, ut lotus, id est confectā coenā, Varr. ap. Non. p. 94, 14 sq.:

    cenati atque appoti,

    Plaut. Curc. 2, 3, 75:

    quid causae excogitari potest, cur te lautum voluerit, cenatum noluerit occidere,

    Cic. Deiot. 7, 20; Plaut. Aul. 2, 7, 6; Cic. Div. 1, 27, 57; id. Att. 2. 16, 1; Sall. J. 106, 4; Hor. S. 1, 10, 61 (cf. Zumpt, Gram. § 633).—
    II.
    Act.: aliquid, to make a meal of something, to eat, dine upon (so only poet. or in post-Aug. prose;

    esp. freq. in Plaut. and Hor.): cenam,

    Plaut. Rud. 2, 6, 24:

    coctum,

    id. Ps. 3, 2, 56:

    alienum,

    id. Pers. 4, 3, 4:

    aves,

    Hor. S. 2, 8, 27:

    aprum,

    id. ib. 2, 3, 235:

    olus,

    id. Ep. 1, 5, 2; 2, 2, 168:

    pulmenta,

    id. ib. 1, 18, 48:

    patinas omasi,

    id. ib. 1, 15, 34:

    pisces,

    id. S. 2, 8, 27:

    septem fercula,

    Juv. 1, 95:

    ostrea,

    id. 8, 85; Mart. 12, 17, 4:

    remedia,

    Plin. 24, 1, 1, § 4; 10, 51, 72, § 142:

    olla cenanda Glyconi,

    Pers. 5, 9.—
    B.
    Trop.:

    magnum malum,

    Plaut. As. 5, 2, 86: divorum adulteria, i. e. represents at table, Poët. ap. Suet. Aug. 70 (v. the passage in connection).—
    * C.
    Of time, to pass in feasting or banqueting:

    cenatae noctes,

    Plaut. Truc. 2, 2, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > caeno

  • 5 coeno

    cēno ( caen- and coen-), āvi (e. g. Lucil. ap. Cic. Fin. 2, 8, 24: Plaut. Am. 1, 1, 154; Cic. Fam. 1, 2, 3; Suet. Aug. 64; id. Calig. 24 al.; acc. to Varr. ap. Gell. 2, 25, 7, also cenatus sum, but of that only the part. cenatus is in use; v. infra, and cf. poto and prandeo), ātum, 1, v. n. and a. [cena].
    I.
    Neutr., to take a meal, to dine, eat (class., and very freq.):

    libenter,

    Cato, R. R. 156, 1:

    cenavi modo, Plant. Am. 1, 1, 154: lepide nitideque,

    id. Cas. 3, 6, 32: bene, Lucil l. l.; cf. belle, Mart. 11, 34, 4:

    solus,

    id. 11, 35, 4 spes bene cenandi, Juv. 5, 166:

    bene, libenter, recte, frugaliter, honeste... prave, nequiter, turpiter,

    Cic. Fin. 2, 8, 25:

    melius,

    id. Tusc. 5, 34, 97:

    foris,

    Plaut. Men. 1, 2, 17; Mart. 12, 19:

    foras,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 6, § 19:

    lauto paratu,

    Juv. 14, 13 al.:

    apud aliquem,

    Plaut. Stich. 4, 1, 7; Cic. Fam. 1, 2, 3; Appius ap. Cic. de Or. 2, 60, 246; Suet. Caes. 39 al.:

    cum aliquo,

    Hor. Ep. 1, 7, 70; Suet. Calig. 24; Juv. 10, 235 al.:

    unā,

    Hor. S. 2, 8, 18; Suet. Aug. 64; id. Vit. Ter. 2:

    in litore,

    Quint. 7, 3, 31 et saep.—
    (β).
    Pass. impers.:

    cenaretur,

    Suet. Tib. 42:

    apud eum cenatum est,

    Nep. Att. 14, 1; so Liv. 2, 4, 5.—
    (γ).
    Part. perf.: cenatus, that has taken food, having dined (class.): cenatus ut pransus, ut potus, ut lotus, id est confectā coenā, Varr. ap. Non. p. 94, 14 sq.:

    cenati atque appoti,

    Plaut. Curc. 2, 3, 75:

    quid causae excogitari potest, cur te lautum voluerit, cenatum noluerit occidere,

    Cic. Deiot. 7, 20; Plaut. Aul. 2, 7, 6; Cic. Div. 1, 27, 57; id. Att. 2. 16, 1; Sall. J. 106, 4; Hor. S. 1, 10, 61 (cf. Zumpt, Gram. § 633).—
    II.
    Act.: aliquid, to make a meal of something, to eat, dine upon (so only poet. or in post-Aug. prose;

    esp. freq. in Plaut. and Hor.): cenam,

    Plaut. Rud. 2, 6, 24:

    coctum,

    id. Ps. 3, 2, 56:

    alienum,

    id. Pers. 4, 3, 4:

    aves,

    Hor. S. 2, 8, 27:

    aprum,

    id. ib. 2, 3, 235:

    olus,

    id. Ep. 1, 5, 2; 2, 2, 168:

    pulmenta,

    id. ib. 1, 18, 48:

    patinas omasi,

    id. ib. 1, 15, 34:

    pisces,

    id. S. 2, 8, 27:

    septem fercula,

    Juv. 1, 95:

    ostrea,

    id. 8, 85; Mart. 12, 17, 4:

    remedia,

    Plin. 24, 1, 1, § 4; 10, 51, 72, § 142:

    olla cenanda Glyconi,

    Pers. 5, 9.—
    B.
    Trop.:

    magnum malum,

    Plaut. As. 5, 2, 86: divorum adulteria, i. e. represents at table, Poët. ap. Suet. Aug. 70 (v. the passage in connection).—
    * C.
    Of time, to pass in feasting or banqueting:

    cenatae noctes,

    Plaut. Truc. 2, 2, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > coeno

  • 6 cēnātus

        cēnātus    P. of ceno
    * * *
    cenata, cenatum ADJ
    having dined/eaten; supplied with dinner

    Latin-English dictionary > cēnātus

  • 7 cēnitō

        cēnitō —, —, āre, freq.    [ceno], to dine often, dine habitually: foris; apud alqm.
    * * *
    cenitare, cenitavi, cenitatus V
    dine/eat habitually (in a particular place/manner); have dinner, dine (often)

    Latin-English dictionary > cēnitō

  • 8 caenatus

    cēnātus ( caen- and coen-), a, um, v. ceno fin.

    Lewis & Short latin dictionary > caenatus

  • 9 caenito

    cēnĭto ( caen- and coen-), āre, v. freq. [ceno], to dine often or much, to be accustomed to dine, to dine (rare but class.).
    (α).
    Absol.:

    si foris cenitarem,

    Cic. Fam. 7, 16, 2:

    apud aliquem,

    id. ib. 7, 9, 7; 9, 16, 7; Plin. 33, 11, 50, § 143; Suet. Aug. 76:

    in superiore parte aedium,

    Varr. L. L. 5, § 162 Müll.:

    nonnunquam et in publico,

    Suet. Ner. 27:

    cum aliquo,

    Val. Max. 2, 1, 2 al. — Pass. impers.: cenitatur, one dines:

    patentibus januis,

    Macr. S. 2, 13, 1.—
    (β).
    To dine upon; with acc.:

    epulas sacrificialis cum aliquo,

    App. M. 9, 1, p. 217.

    Lewis & Short latin dictionary > caenito

  • 10 cenator

    cēnātor ( coen-) [ceno], a diner, guest, deipnêtês, Gloss. Gr. Lat.

    Lewis & Short latin dictionary > cenator

  • 11 cenatus

    cēnātus ( caen- and coen-), a, um, v. ceno fin.

    Lewis & Short latin dictionary > cenatus

  • 12 cenito

    cēnĭto ( caen- and coen-), āre, v. freq. [ceno], to dine often or much, to be accustomed to dine, to dine (rare but class.).
    (α).
    Absol.:

    si foris cenitarem,

    Cic. Fam. 7, 16, 2:

    apud aliquem,

    id. ib. 7, 9, 7; 9, 16, 7; Plin. 33, 11, 50, § 143; Suet. Aug. 76:

    in superiore parte aedium,

    Varr. L. L. 5, § 162 Müll.:

    nonnunquam et in publico,

    Suet. Ner. 27:

    cum aliquo,

    Val. Max. 2, 1, 2 al. — Pass. impers.: cenitatur, one dines:

    patentibus januis,

    Macr. S. 2, 13, 1.—
    (β).
    To dine upon; with acc.:

    epulas sacrificialis cum aliquo,

    App. M. 9, 1, p. 217.

    Lewis & Short latin dictionary > cenito

  • 13 coenator

    cēnātor ( coen-) [ceno], a diner, guest, deipnêtês, Gloss. Gr. Lat.

    Lewis & Short latin dictionary > coenator

  • 14 coenatus

    cēnātus ( caen- and coen-), a, um, v. ceno fin.

    Lewis & Short latin dictionary > coenatus

  • 15 delibuo

    dē-lĭbŭo, ŭi, ūtum (dēlībūta comas, Prud. Psych. 312), 3, v. a. [LIBUO = leibô, cf. aleiphô], to besmear, anoint with a liquid: delibuo katabrechô, elaiô, brechô, Gloss. Cyrill. (in the verb. finit. only late Lat.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Verb. finit.:

    eum unguentis delibuit,

    Sol. 12: unguentis delibuitur, Tert. Cor. mil. 12.—
    (β).
    Part. perf.:

    multis medicamentis propter dolorem artuum delibutus,

    Cic. Brut. 60, 217; cf. Quint. 11, 3, 129: delibutus unguentis, Cic. ap. Non. 309, 2; cf. Phaedr. 5, 1, 12;

    capillus,

    Cic. Rosc. Am. 46, 135:

    (meretrices) Miserae, ceno delibutae,

    Plaut. Poen. 1, 2, 55: tetra sanie, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106:

    atro cruore,

    Hor. Ep. 17, 31: cf.

    dona (Medeae),

    id. ib. 3, 13:

    labra pingui ceroto,

    Mart. 11, 98, 6:

    unguento,

    Vulg. Amos, 6, 6. —
    II.
    Trop. (only in the part. perf.):

    delibutus gaudio,

    Ter. Ph. 5, 6, 16:

    senium luxu delibutum,

    Plin. 4, 12, 26, § 90.

    Lewis & Short latin dictionary > delibuo

  • 16 edo

    1.
    ĕdo, ēdi, ēsum, 3 ( sup.:

    esum,

    Plaut. Curc. 2, 1, 13; id. Men. 3, 1, 11; id. Stich. 1, 3, 28:

    esu,

    id. Ps. 3, 2, 35.—The contr. forms es, est, estis, etc., are very freq. in prose and poetry:

    est,

    Verg. A. 4, 66; 5, 683; Hor. S. 2, 2, 57:

    esset,

    id. ib. 2, 6, 89; Verg. G. 1, 151:

    esse,

    Quint. 11, 3, 136; Juv. 15, 102:

    esto,

    Cato R. R. 156, 1.—Hence, also in the pass.:

    estur,

    Plaut. Most. 1, 3, 78; id. Poen. 4, 2, 13; Cels. 27, 3; Ov. Pont. 1, 1, 69; and:

    essetur,

    Varr. L. L. 5, § 106 Müll.—Archaic forms of the subj. praes.:

    edim,

    Plaut. Aul. 3, 2, 16; id. Trin. 2, 4, 73; 74; Caecil. and Pompon. ap. Non. 507, 7:

    edis,

    Plaut. Poen. 4, 2, 45; id. Trin. 2, 4, 72:

    edit,

    Cato R. R. 1, 56, 6; 1, 57, 9 sq.; Plaut. Capt. 3, 1, 1; 3; id. Aul. 4, 6, 6; id. Poen. prol. 9; Hor. Epod. 3, 3; id. S. 2, 8, 90:

    edimus,

    Plaut. Poen. 3, 1, 34:

    editis, Nov. ap. Non. l. l.: edint,

    Cic. Fin. 2, 7, 22), v. a. [Sanscr. ad-mi, eat; Gr. ed-ô, esthiô; Lat. edax, esca, esurio, etc.; cf. also Gr. odous, odont- Aeol. plur. edontes, dens], to eat (for syn. cf.: comedo, vescor, pascor, devoro, haurio, mando, ceno, epulor).
    I.
    Lit.: ille ipse astat, quando edit, Naev. ap. Prisc. p. 893; cf.

    so uncontr.,

    Cic. Att. 13, 52:

    miserrimus est, qui cum esse cupit, quod edit non habet,

    Plaut. Capt. 3, 1, 3:

    ut de symbolis essemus,

    Ter. Eun. 3, 4, 2:

    mergi eos (sc. pullos) in aquam jussit, ut biberent, quoniam esse nollent,

    Cic. N. D. 2, 3, 7 et saep.—
    2.
    Prov.
    a.
    Multos modios salis simul edisse, to have eaten bushels of salt with another, i. e. to be old friends, Cic. Lael. 19.—
    b.
    De patella, i. e. to show contempt for religion (v. patella), Cic. Fin. 2, 7 fin.
    c.
    Pugnos, to taste one's fists, i. e. to get a good drubbing, Plaut. Am. 1, 1, 153.—
    B.
    Transf.
    1.
    Bona, to squander, dissipate, Plaut. Truc. 4, 2, 29.—
    2.
    Of inanimate subjects, qs. to eat up, i. e. to consume, destroy ( poet.):

    ut mala culmos Esset robigo,

    Verg. G. 1, 151:

    carinas lentus vapor (i. e. flamma),

    id. A. 5, 683:

    corpora virus,

    Ov. Ib. 608 al. —
    II.
    Trop., to corrode, consume, devour (almost exclusively poet.):

    si quid est animum,

    Hor. Ep. 1, 2, 39; cf.:

    nimium libenter edi sermonem tuum,

    have devoured, Plaut. Aul. 3, 6, 1:

    nec te tantus edat tacitam dolor,

    Verg. A. 12, 801:

    nec edunt oblivia laudem,

    Sil. 13, 665 et saep.
    2.
    ē-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a., to give out, put forth, bring forth (freq. and class.).
    I.
    In gen.:

    foras per os est editus aër,

    Lucr. 3, 122; cf.:

    sputa per fauces tussi,

    id. 6, 1189:

    urinam,

    Plin. 28, 4, 7, § 38; cf.

    stercus,

    Col. 2, 14: animam, to breathe out, i. e. to die, expire, Cic. Sest. 38, 83; Ov. H. 9, 62; cf.:

    extremum vitae spiritum,

    Cic. Phil. 12, 9:

    vitam,

    id. Fin. 5, 2, 4; id. Planc. 37, 90:

    clamorem,

    to send forth, utter, id. Div. 2, 23; cf.:

    miros risus,

    id. Q. Fr. 2, 10, 2:

    fremitum patulis sub naribus (equus),

    Lucr. 5, 1076:

    voces,

    Cic. Tusc. 2, 8:

    dulces modos,

    Ov. F. 1, 444:

    questus,

    id. M. 4, 588:

    hinnitus,

    id. ib. 2, 669:

    latratus,

    id. ib. 4, 451 et saep.:

    Maeander in sinum maris editur,

    discharges itself, Liv. 38, 13; 39, 53 fin.:

    clanculum ex aedibus me edidi foras,

    have slipped out, Plaut. Most. 3, 2, 9.
    II.
    In partic., to bring forth any thing new, to produce, beget, form, etc.
    A.
    Of what is born, begotten (mostly poet. and in post-Aug. prose):

    progeniem in oras luminis,

    Lucr. 2, 617:

    crocodilos dicunt, cum in terra partum ediderint, obruere ova, deinde discedere,

    Cic. N. D. 2, 52; so,

    partum,

    Liv. 1, 39; cf.:

    aliquem partu,

    Verg. A. 7, 660; Ov. M. 4, 210; 13, 487:

    aliquem maturis nisibus,

    id. F. 5, 172:

    geminos Latona,

    id. M. 6, 336:

    nepotem Atlantis (Pleïas),

    id. F. 5, 664 al.: (draconem) Qui luci ediderat genitor Saturnius, idem Abdidit, Cic. Poëta Div. 2, 30, 64; cf.:

    Electram maximus Atlas Edidit,

    Verg. A. 8, 137.—In the pass.:

    hebetes eduntur,

    Quint. 1, 1, 2. —More freq. in the part.: in lucem editus, Poëta ap. Cic. Tusc. 1, 48, 115 (a transl. of the Euripid. ton phunta); cf. Ov. M. 15, 221:

    editus partu,

    id. ib. 5, 517; 9, 678; id. F. 5, 26:

    Venus aquis,

    id. H. 7, 60; cf.:

    Limnate flumine Gange,

    id. M. 5, 48;

    for which: de flumine,

    id. H. 5, 10 (cf. Zumpt, Gramm. §

    451): ille hac,

    Ov. M. 10, 298; cf.:

    Maecenas atavis regibus,

    Hor. C. 1, 1, 1:

    infans ex nepte Julia,

    Suet. Aug. 65 et saep.—
    2.
    Transf.:

    (tellus) Edidit innumeras species,

    Ov. M. 1, 436; cf. Liv. 21, 41:

    frondem ulmus,

    puts forth, Col. 5, 6, 2:

    ea (sc. academia) praestantissimos in eloquentia viros edidit,

    Quint. 12, 2, 25.—
    B.
    Of literary productions, to put forth, to publish (class.):

    de republica libros,

    Cic. Brut. 5, 19; so,

    librum contra suum doctorem,

    id. Ac. 2, 4, 12:

    annales suos,

    id. Att. 2, 16, 4:

    orationem scriptam,

    Sall. C. 31, 6:

    aliquid,

    Cic. Leg. 1, 2, 7; Quint. 5, 10, 120; 3, 1, 18; 2, 1, 11; Hor. A. P. 390 et saep.—
    C.
    Transf., to set forth, publish, relate, tell, utter, announce, declare = exponere;

    esp. of the responses of priests and oracles, the decrees of authorities, etc.: apud eosdem (sc. censores) qui magistratu abierint edant et exponant, quid in magistratu gesserint,

    Cic. Leg. 3, 20, 47; cf. Hor. S. 2, 5, 61:

    ede illa, quae coeperas, et Bruto et mihi,

    Cic. Brut. 5, 20:

    nomen parentum,

    Ov. M. 3, 580; 9, 531; Hor. S. 2, 4, 10:

    veros ortus,

    Ov. M. 2, 43; cf.:

    auctor necis editus,

    id. ib. 8, 449:

    mea fata tibi,

    id. 11, 668 et saep. —With acc. and inf.:

    Apollo Pythius oraculum edidit, Spartam nulla re alia esse perituram, etc.,

    Cic. Off. 2, 22, 77; cf. Liv. 40, 45; 22, 10; 42, 2.—With dupl. acc.:

    auctorem doctrinae ejus falso Pythagoran edunt,

    id. 1, 18; cf. id. 1, 46; 27, 27 fin.:

    haec mihi, quae canerem Titio, deus edidit ore,

    Tib. 1, 4, 73:

    iis editis imperiis,

    id. 29, 25; cf.:

    edito alio tempore ac loco (with constitutum tempus et locus),

    Quint. 4, 2, 98:

    opinio in vulgus edita,

    spread abroad, Caes. B. C. 3, 29, 3; cf. Nep. Dat. 6, 4:

    consilia hostium,

    i. e. to divulge, betray, Liv. 10, 27 et saep.— Poet.:

    arma violentaque bella,

    i. e. to sing, celebrate in song, Ov. Am. 1, 1, 1.—Hence,
    2.
    Jurid. and polit. t. t., to give out, promulgate, proclaim, ordain:

    qua quisque actione agere volet, eam prius edere debet. Nam aequissimum videtur, eum, qui acturus est, edere actionem, etc.,

    Dig. 2, 13 (tit. De edendo), 1 sq.:

    verba,

    Cic. Quint. 20, 63; cf.

    judicium,

    id. ib. 21: tribus, said of the plaintiff in a causa sodaliciorum, to name the tribus (since he had the right, in order to choose the judges, to propose to the defendant four tribus, from which the latter could reject only one, and then to choose the judges according to his own pleasure out of the remaining three, Cic. Planc. 15, 36 sqq.:

    judices editi (= editicii),

    id. ib. 17, 41; cf.

    Wund. Cic. Planc. p. LXXVI. sq., and see editicius: socium tibi in hujus bonis edidisti Quintium,

    hast mentioned, Cic. Quint. 24 fin.:

    quantum Apronius edidisset deberi, tantum ex edicto dandum erat,

    id. Verr. 2, 3, 29; 2, 2, 42: mandata edita, Liv. 31, 19; cf. id. 34, 35:

    ederet (consul) quid fieri velit,

    to command, id. 40, 40; cf. id. 45, 34.—
    (β).
    Transf. beyond the jurid. sphere:

    postquam hanc rationem cordi ventrique edidi, etc.,

    Plaut. Aul. 2, 8, 12.—
    D.
    Of other objects, to produce, perform, bring about, cause (freq. and class.):

    oves nullum fructum edere ex se sine cultu hominum et curatione possent,

    Cic. N. D. 2, 63, 158:

    vitales motus,

    Lucr. 3, 560:

    proelia pugnasque,

    id. 2, 119; 4, 1010; Liv. 8, 9; 21, 43 al.; cf.

    caedem,

    id. 5, 13; 10, 45 al.:

    strages,

    Verg. A. 9, 785 and 527:

    aliquantum trepidationis,

    Liv. 21, 28; cf.

    tumultum,

    id. 36, 19:

    ruinas,

    Cic. Leg. 1, 13 fin.:

    scelus, facinus,

    to perpetrate, id. Phil. 13, 9 fin.:

    annuam operam,

    i. e. to perform, Liv. 5, 4; cf. id. 3, 63; Suet. Tib. 35:

    munus gladiatorium (with parare),

    to exhibit, Liv. 28, 21; Suet. Calig. 18; cf.

    ludos,

    Tac. A. 1, 15; 3, 64; Suet. Caes. 10 al.:

    spectaculum,

    Tac. A. 14, 17; id. H. 2, 67; Suet. Caes. 44 et saep.:

    gladiatores,

    Suet. Aug. 45 et saep.:

    exemplum severitatis,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 5;

    so more freq.: exempla in aliquem,

    Ter. Eun. 5, 6, 21; Caes. B. G. 1, 31, 12; Liv. 29, 9 fin. and 27; cf.:

    scelus in aliquem,

    Cic. Sest. 27.
    III.
    To raise up, lift, elevate:

    corpus celerem super equum,

    Tib. 4, 1, 114.—Hence,
    1.
    ēdĭtus, a, um, P. a. (set forth, heightened; hence, like excelsus).
    A.
    Prop., of places, elevated, high, lofty (cf.:

    altus, celsus, excelsus, sublimis, procerus, arduus, praeceps, profundus), opp. to flat, level (cf.: collis paululum ex planitie editus,

    Caes. B. G. 2, 8, 3; id. B. C. 1, 43, 2; Sall. J. 92, 5; Tac. A. 15, 27—very freq. and class.):

    Henna est loco perexcelso atque edito,

    Cic. Verr. 2, 4, 48; Caes. B. G. 3, 19, 1 (with acclivis); 7, 18, 3; id. B. C. 3, 37, 4; Sall. J. 92, 5; 98, 3; Liv. 2, 50 et saep.— Comp., Caes. B. C. 1, 7, 5; 1, 43, 2; Sen. N. Q. 7, 5. — Sup., Auct. B. Alex. 28; 31; 72; Just. 2, 1, 17 al.—
    * B.
    Trop.:

    viribus editior,

    stronger, Hor. S. 1, 3, 110.— Adv. does not occur.—
    2.
    ēdĭtum, i, n.
    A.
    A height:

    in edito,

    Suet. Aug. 72:

    ex edito,

    Plin. 31, 3, 27.— Plur.:

    edita montium,

    Tac. A. 4, 46; 12, 56: in editis, Treb. Trig. Tyr. 26.—
    B.
    Transf., a command, order, Ov. M. 11, 647; cf. Liv. 25, 12, 4.
    3.
    ĕdo, ōnis, m. [1. edo], a glutton, Varr. ap. Non. 48, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > edo

  • 17 inceno

    in-cēno ( in-coen-), āre, 1, v. n., to dine there, to dine in or at a place:

    incenante eo,

    Suet. Tib. 39 dub. (al. cenante eo).

    Lewis & Short latin dictionary > inceno

  • 18 incoeno

    in-cēno ( in-coen-), āre, 1, v. n., to dine there, to dine in or at a place:

    incenante eo,

    Suet. Tib. 39 dub. (al. cenante eo).

    Lewis & Short latin dictionary > incoeno

  • 19 mordicus

    1.
    mordĭcus, adv. [mordeo], by biting, with bites, with the teeth, odax (class.).
    I.
    Lit.:

    mordicus arripere,

    Plaut. Curc. 5, 1, 7:

    si adbites propius, os denasabit tibi Mordicus,

    will bite your nose off, id. Capt. 3, 4, 73; cf. id. Men. 1, 3, 12:

    equus eum mordicus interfecit,

    Varr. R. R. 2, 7, 9:

    premere capita mordicus,

    Cic. N. D. 2, 49, 124:

    auriculam fortasse mordicus abstulisset,

    would have bitten off, id. Q. Fr. 3, 4, 2:

    caudā mordicus apprehensā,

    Plin. 8, 37, 55, § 132:

    calcibus feriens et mordicus appetens,

    App. M. 3, p. 140.—Prov.: mordicus petere aurum e flammā expediat, e ceno cibum, Lucil. ap. Non. 138, 21.—
    II.
    Trop.:

    rem mordicus tenere,

    to hold fast to, not give up, Cic. Ac. 2, 16, 51:

    verba tenent mordicus,

    id. Fin. 4, 28, 78; Afran. ap. Charis. p. 184 P.
    2.
    mordĭcus, a, um, adj. [id.], biting, snappish:

    quem equi mordici distraxerunt (al. mordicus, al. mordicibus),

    Hyg. Fab. 273.

    Lewis & Short latin dictionary > mordicus

  • 20 subceno

    suc-cēno ( subc-, succoe-), āre, 1, v. a., to eat below, dine underneath:

    Galba de piscibus, qui cum pridie ex parte adesi et versati postero die appositi essent, Festinemus, alii subscenant, inquit,

    Quint. 6, 3, 90 Spald. N. cr.

    Lewis & Short latin dictionary > subceno

См. также в других словарях:

  • ceno- (1) — {{hw}}{{ceno (1)}{{/hw}} primo elemento: in parole composte dotte significa ‘recente’: cenozoico. ceno (2) {{hw}}{{ceno (2)}{{/hw}} primo elemento: in parole composte dotte significa ‘vuoto’: cenotafio. ceno (3) {{hw}}{{ceno (3)}{{/hw}} primo… …   Enciclopedia di italiano

  • ceño — sustantivo masculino 1. Gesto que consiste en arrugar la frente o el entrecejo para demostrar enfado o preocupación: fruncir el ceño. 2. Espacio que separa las dos cejas: Pepe tiene un ceño que parece siempre malhumorado. Frases y locuciones 1.… …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • ceno — |ê| s. m. [Antigo] Lodo; lama.   ‣ Etimologia: latim caenum, i, sujidade, lama   • Confrontar: seno. ceno |ê| s. m. Cenho.   ‣ Etimologia: espanhol ceño   • Confrontar: seno …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • ceno- — 1 a combining form meaning new, recent, used in the formation of compound words: cenogenesis. Also, caeno , caino . [comb. form repr. Gk kainós] ceno 2 a combining form meaning common, used in the formation of compound words: cenobite. Also, co …   Universalium

  • ceno- — (keno ) DEFINICIJA kao prvi dio riječi znači su , skupno, zajednički, zajedno, opće u odnosu na ono što je u drugome dijelu [cenobij] ETIMOLOGIJA grč. koinós: zajednički …   Hrvatski jezični portal

  • čeno — čèno (čèsno) sr DEFINICIJA lokal., v. češanj ETIMOLOGIJA vidi češanj …   Hrvatski jezični portal

  • ceno- — [sē′nō, sē′nə; sen′ə] [< Gr koinos, common < * komios < IE base * kom, with, beside > L cum] combining form common [cenospecies]: also, before a vowel, cen …   English World dictionary

  • ceño — I (Del lat. cingulus, cinturón.) ► sustantivo masculino 1 Aro que ajusta alguna cosa. SINÓNIMO anillo arete cerco marco 2 VETERINARIA Especie de cerco elevado que suele formarse en la tapa del casco a las caballerías …   Enciclopedia Universal

  • ceño — sustantivo masculino 1) capote (coloquial), sobrecejo, sobreceño. «¿Qué es sobrecejo? La parte de la frente inmediata a las cejas. ¿Qué es ceño? Una demostración de enojo, la acción de dejar caer el sobrecejo arrugando la frente (...). Se dice,… …   Diccionario de sinónimos y antónimos

  • ceño — {{#}}{{LM C07877}}{{〓}} {{SynC08128}} {{[}}ceño{{]}} ‹ce·ño› {{《}}▍ s.m.{{》}} {{<}}1{{>}} Gesto que se hace en señal de enfado arrugando la frente y juntando las cejas: • Cuando te vi con ese ceño, supe que algo te había pasado.{{○}} {{<}}2{{>}}… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • ceño — s m 1 Región de la cara situada entre las cejas y gesto que se forma en ella: el ceño adusto 2 Fruncir el ceño Contracción que se hace de esta parte de la cara, generalmente para expresar enojo o preocupación: Frunció el ceño, dio un golpe y se… …   Español en México

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»