być wyrozumiałym dla kogoś

* * *

understanding; być wyrozumiałym (dla kogoś) make allowances (for sb).

wyrozumiały [vɨrɔzumjawɨ] adj

być \wyrozumiałym wobec kogoś jdm gegenüber nachsichtig [ lub verständnisvoll] sein

Nachsicht <- > f

wyrozumiałość f

[mit jdm] \Nachsicht haben być [dla kogoś] wyrozumiałym

* * *

1. rel. blessing, benediction; udzielać komuś błogosławieństwa give the benediction to sb; ojcowskie błogosławieństwo father's blessing; obsypać błogosławieństwami cover sb in blessings; błogosławieństwa na górze Bibl. the beatitudes.

2. (= dobrodziejstwo) blessing; być dla kogoś (prawdziwym) błogosławieństwem be a (real) blessing to sb; błogosławieństwo losu blessed by fate.

- świeży/czerstwy chleb fresh/stale bread

- bochenek chleba a loaf (of bread)

- kromka/pajda chleba a slice/thick slice of bread

- kup dwa chleby buy two loaves

- skórka (od) chleba the crust

- piętka a. przylepka chleba the (end) crust a. heel (of a loaf)

- chleb z miodem bread and honey

- smarować chleb masłem to butter some bread

- robić coś dla chleba to do something for money

- zarabiać/pracować na chleb to work for one’s living, to earn one’s daily bread

- być a. żyć na czyimś/własnym chlebie to live off sb else’s/one’s earnings

- wyjechał z kraju za chlebem he left the country to work abroad

- odbierać komuś chleb to take the bread out of sb’s mouth

- dziennikarski chleb the work of a journalist

- nauczycielski chleb the job of teaching

- □ biały chleb white bread

- chleb pszenny wheat bread

- chleb pytlowy a type of white bread

- chleb razowy wholemeal bread

- chleb świętojański Bot. (drzewo) carob (tree), locust tree; (strąk) carob (bean)

- chleb chrupki crispbread, diet bread

- czarny chleb black bread

- chleb żytni rye bread

■ chleba i igrzysk bread and circuses

- chleb powszedni (jedzenie) one’s daily bread; (środki do życia) one’s daily bread, bread and butter; (codzienna rzecz) quite a normal thing, nothing unusual

- lekki chleb (lekka praca) easy money, money for jam a. old rope pot.; euf. (prostytuowanie się) prostitution

- łaskawy a. gotowy chleb living on sb’s charity

- być u kogoś na łaskawym chlebie to live on sb’s charity

- suchy chleb dry bread; przen. a diet of bread and water

- ciężki a. trudny kawałek chleba a hard way to earn a living

- łamanie chleba Relig. the breaking of bread

- łamać z kimś chleb to break bread with sb daw., to be on close terms with sb

- być potrzebnym jak chleb to be as vital as the air we breathe

- chodzić po proszonym chlebie to lead the life of a beggar; to beg one’s bread daw.

- darmo jeść czyjś chleb to live off sb

- pójść na swój chleb to start earning one’s own living

- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and water

- chleb go/ich bodzie riches make him/them proud

- z niejednego pieca chleb jadł he’s seen quite a few things (in his time); he’s knocked around (the world) a bit pot.

- czapką, chlebem i solą ludzie ludzi niewolą przysł. kindness wins hearts

- głodnemu chleb na myśli przysł. well, we all know what’s on your mind a. what you’re thinking

- kto na ciebie kamieniem, ty na niego chlebem przysł. to turn the other cheek, to answer a. meet insult with kindness

- nie samym chlebem żyje człowiek Bibl. man does not live a. one cannot live by bread alone

- z tej mąki chleba nie będzie przysł. nothing (good) will come of it

* * *

* * *

Gen. -a ( pieczywo) bread; chleb biały white bread; chleb ciemny l. czarny brown bread; chleb pszenny wheat bread; chleb razowy wholewheat bread; chleb żytni rye bread; czerstwy chleb stale bread; świeży chleb fresh bread; wiejski chleb Br. cob, cobloaf; bochenek chleba loaf of bread; chleb z masłem bread and butter; chleb z szynką bread and ham; kromka chleba slice of bread; skórka od chleba crust; suchy chleb dry bread; chleb powszedni daily bread; lekki chleb easy living; łaskawy chleb charity; rozczyniać l. miesić chleb knead bread; piec chleb bake bread; Chleb Pański l. Eucharystyczny rel. the Eucharist, the Host; chleb i wino rel. bread and wine; łamanie chleba rel. fraction, breaking of the bread; chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj Bibl. give us our daily bread; chleb świętojański bot. ( drzewo) carob ( Caretonia siliqua); ( strąk) carob; Br. t. Saint John's bread; to dla mnie chleb z masłem it's a piece of cake for me; zwykły zjadacz chleba an average mortal; z niejednego pieca chleb jadał he's seen life; żyć o chlebie i wodzie subsist on bread and water; dzielić się z kimś ostatnim kawałkiem chleba share one's last crust with sb; pracować (ciężko) na chleb work hard for one's bread and cheese; robić coś dla chleba do sth to earn a living; odebrać komuś chleb l. pozbawić kogoś chleba take the bread out of sb's mouth; być bez chleba be jobless; wędrować za chlebem seek livelihood; być na cudzym chlebie live on sb's charity; ciężki kawałek chleba hard bread; zarabiać na kawałek chleba earn one's daily bread; chodzić po proszonym chlebie be a beggar; nie jem chleba za darmo I earn my living; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; z tej mąki chleba nie będzie it's no use; przyjąć kogoś chlebem i solą greet sb with bread and salt ( according to an old Polish tradition); głodnemu chleb na myśli the tongue always l. ever turns to the aching tooth.

* * *

1. (= waga) weight.

2. fiz. mass, weight; ciężar atomowy atomic weight; ciężar cząsteczkowy molecular weight; ciężar pozorny apparent weight; ciężar właściwy specific gravity; ciężar gatunkowy przen. importance.

3. (= obciążenie, bagaż) load, burden, weight; uginać się pod ciężarem be overburdened; podnoszenie ciężarów sport weightlifting.

4. przen. (= brzemię) burden; być dla kogoś ciężarem be a burden on l. to sb; zdjąć l. zrzucić ciężar z serca l. z głowy l. z myśli take a load off sb's mind, set one's heart at rest.

5. (zwykle pl.) (= obowiązki) responsibilities, duties; (= podatki) taxes.

* * *

- szk- Gen. -a

1. = garnczek.

2. (= kubek) mug.

3. przen. (= utrzymanie) być u kogoś na garnuszku be maintained by sb; be dependent on sb.

* * *

visit, stay, sojourn; być u kogoś w gościnie stay at sb's place; podziękować komuś za gościnę thank sb for his/her hospitality.

* * *

1. (= przychylność) favor, grace, goodwill; zaskarbić sobie czyjąś łaskę win sb's favor; bez łaski l. łaski bez! pot. I can do without it!, big deal!; co łaska any amount is appreciated, I leave it to your generosity; z łaski swojej l. jeśli łaska if you please; artysta z bożej łaski (= utalentowany artysta) born artist; (= amator) amateur (artist); a pomóc mi nie łaska? pot. you're not gonna help me?; być u kogoś w łaskach be in favor with sb, be in sb's good graces; być zdanym na łaskę losu be at the mercy of fortune l. fate; być na łasce kogoś/czegoś be at the mercy of sb/sth; robić coś z łaski pot. do sth grudgingly l. reluctantly; wkraść się l. wkupić się w czyjeś łaski worm o.s. into sb's favor, ingratiate o.s. with sb.

2. (= ułaskawienie) pardon, amnesty; prawo łaski prawn. power of pardon; w drodze łaski (= przez złagodzenie kary) by act of pardon; (= wyjątkowo) as an exception, exceptionally; w niełasce in sb's black books, in sb's bad graces.

3. rel. grace, divine l. God's grace; stan łaski state of grace.

* * *

1. (= niechybny) sure, certain; pewna śmierć certain death; pewne zwycięstwo certain l. sure victory.

2. (= godny zaufania) sure, dependable, reliable; zostawić kogoś/coś w pewnych rękach put sb/sth in safe hands.

3. (= niewątpliwy) sure, certain, reliable; pewna informacja reliable information; pewne źródło informacji reliable source of information; z pewnego źródła ( o informacjach) straight from the horse's mouth; to pewne, że... it's a sure thing that...

4. (= niezawodny) sure, certain, unfailing; pewna ręka steady hand; pewny krok firm step.

5. (= przekonany o czymś) confident, sure, certain; musisz być tego pewien l. pewny make no mistake about it; nie jestem pewien I'm not sure, I don't know exactly; jestem pewien zwycięstwa I'm sure l. certain of victory l. winning; nie jestem tego taka pewna I'm not so sure; nie jesteśmy pewni jutra there's no telling what the future l. tomorrow holds l. will bring; jestem absolutnie pewny Adama I have complete confidence in Adam; jesteś zbyt pewny siebie you're overconfident.

6. (= bezpieczny) secure, safe; tylko tutaj mogę czuć się pewna this is the only place I feel safe.

* * *

1. (= sprzeczność) contrast, conflict; w przeciwieństwie do... as opposed to..., in contrast to..., unlike..., contrary to...; w przeciwieństwie do ciebie unlike you, as opposed to you.

2. (= coś odwrotnego) opposite, contradiction; być przeciwieństwem kogoś/czegoś be the opposite of sb/sth; dokładne przeciwieństwo exact l. direct opposite, antipode.

3. (= przeszkoda) adversity, misfortune; przeciwieństwa losu life's adversities.

4. log., fil. antithesis, opposition.

* * *

contrast, opposition; być przeciwstawieniem kogoś/czegoś be the opposite of sb/sth; w przeciwstawieniu do contrary to, in contrast to; przeciwstawienie się czemuś opposition to sth.

* * *

future; w niedalekiej przyszłości in the near(est) l. immediate l. foreseeable future; plany na przyszłość plans for the future; myśleć o przyszłości think about the future; wybiegać myślą w przyszłość look to the future, think ahead; mieć przyszłość have a future; zawód bez przyszłości a job without future; być przyszłością kogoś/czegoś be the future of sb/sth; przyszłość pokaże the time will tell; na przyszłość for the future; w przyszłości in the future; to jeszcze pieśń przyszłości it's still a thing of the future; być dobrze zabezpieczonym na przyszłość have one's bread buttered for life; czyjaś przyszłość nie wygląda różowo it's a bad lookout for sb; masz przed sobą wspaniałą przyszłość you've got a great future ahead of you; patrzeć w przyszłość look forward l. look ahead l. to the future; przepowiadać komuś przyszłość (= wróżyć) tell l. read l. cast sb's fortune; przyszłość należy do Internetu the future lies in the Internet l. Web; robić plany na przyszłość look l. think ahead; świetlana przyszłość rosy future; widoki na przyszłość prospects, lookouts ( for the future); przenosić się myślami w przyszłość project o.s. into the future.

* * *

- dzę -dzisz

1. (= nie stać, nie leżeć) sit (przy l. wokół czegoś at l. around sth); (= nie wstawać z miejsca) remain seated; ( o ptakach) perch ( na czymś on sth); (na grzędzie, drucie) roost; ( o zwierzęciu) sit, sit l. rest on its haunches; siedzieć na jajach ( o drobiu) sit on eggs; siedzieć do późnej nocy sit up ( till late); siedzieć po turecku sit cross-legged; siedzieć komuś na kolanach sit on sb's lap; siedzieć na dwóch stołkach przen. straddle the fence; siedzieć bezczynnie sit on one's hands; siedzieć z założonymi rękami (= nic nie robić) sit on one's hands, twiddle one's thumbs; siedzieć jak na szpilkach be on pins and needles; siedzieć cicho be l. keep quiet, keep a low profile; siedzieć cicho jak mysz pod miotłą be as quiet as a mouse; siedzieć cicho jak trusia lie low; siedź cicho! be l. keep quiet!; siedź spokojnie! sit still!; siedzieć u szczytu stołu sit at the head of a table; siedzieć w kucki squat; siedzieć w pierwszym rzędzie sit in the front row; siedzieć na pieniądzach roll l. wade in money; siedzieć z przodu ( obok kierowcy) sit in the front; siedzieć na beczce prochu przen. (= być l. znaleźć się w bardzo niebezpiecznej sytuacji) be sitting on a powder keg; siedzieć komuś na ogonie (= ścigać drugi samochód trzymając się go bardzo blisko) tailgate.

2. pot. (= przebywać) stay, remain; nie siedź długo don't be long; siedzieć za długo ( o gościu) overstay l. outstay one's welcome; siedzieć w domu stay l. be at home; siedziałem tam jak na tureckim kazaniu it was all Greek to me, I didn't get a word of it; siedzieć pod pantoflem be henpecked; siedzieć u kogoś w kieszeni przen. (= być od kogoś zależnym finansowo) be financially dependent on sb; siedzieć w długach (po uszy) be in debt up to one's eyeballs; siedzieć komuś na głowie przen. live off sb, inflict o.s. on sb.

3. pot. (= mieszkać) live.

4. pot. (= zajmować się czymś) do, work; (= być zaabsorbowanym) be engrossed; siedzieć w komisji sit on a committee; siedzieć nad czymś (np. nad pracą) work on sth; siedzieć w czymś przen. know sth inside out.

5. pot. ( w więzieniu) do time.

6. pot. (= tkwić) sit; gwóźdź dobrze siedzi the nail sits tight.

7. szkoln. (= powtarzać rok) repeat.

* * *

1. (= praca dla dobra publicznego) service; ( religijna) ministry, ministration; służba czynna wojsk., policja active service l. duty; służba drogowa public roads maintenance service; służba dyplomatyczna the Diplomatic Service; służba meteorologiczna weather service; służba patrolowa patrol duty; służba ruchu kol. rail traffic control; policja traffic police; służba wojskowa military service; zasadnicza służba wojskowa compulsory l. obligatory military service; odbywać służbę wojskową do one's military service; niezdolny do służby wojskowej unfit for military service, noneffective; służba wywiadowcza intelligence service; (państwowa) służba zdrowia (national) health service; publiczna służba zdrowia public health service; państwowa służba cywilna the Civil Service; tajna służba secret service; mieć za sobą 25 lat służby be a veteran of 25 years' service; pot. (w wojsku, policji itp.) have clocked 25 years in the force; zaciągnąć się na służbę enter service; w służbie narodu in the line of duty.

2. ( dyżur) duty; na/po służbie on/off duty; iść na służbę go into service; meldować się na służbę report for duty.

3. (= poświęcenie się jakiejś sprawie) service ( dla idei to a cause).

4. (= służący) servants.

5. (= praca służącego) service; być u kogoś na służbie be in the service of sb, be in sb's employ; wstąpić do kogoś na służbę take service with sb; wypowiedzieć komuś służbę quit sb's employ.

* * *

Gen. -a Loc. - ecie

1. (= to, co otacza człowieka) world; Nowy Świat the New World, Western Hemisphere; Stary Świat the Old World; Trzeci Świat the Third World; tamten świat the other l. next world; ten świat l. świat doczesny this world; części świata geogr. continents; koniec świata end of the world; koniec świata! this is unbelievable!; mistrz świata world champion; możni l. wielcy tego świata the most influential people in the world; oś świata astron. axis of the Earth; obywatel świata cosmopolitan, cosmopolite; okno na świat window on l. to the world; ósmy cud świata eigth wonder of the world; pępek świata pot. the most important person in the world; rekord świata world record; strony świata geogr. cardinal points; do końca świata till the end of time, till the end of the world; forever; stary jak świat (as) old as the hills l. time; nikt/nic na świecie absolutely nobody/nothing; ktoś/coś nie z tego świata sb/sth unrealistic, sth strange/weird; sb/sth not of this world; ktoś nie wie, po jakim świecie chodzi sb is a daydreamer; bywały w świecie (= obyty) well-mannered; (= taki, który widział świat, dużo podróżował) man of the world, worldling, worldly person; (drań) jakiego świat nie widział unheard-of (villain); błagać l. prosić na wszystko w świecie ask l. beg earnestly; być dla kogoś całym światem mean the world to sb; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; być na świecie live, exist; być odciętym od świata be cut off from the rest of the world; być l. zostać samym na świecie have no living relatives left; chodzić po świecie exist; kląć na czym świat stoi swear like a trooper; nie wiedzieć o bożym świecie know nothing, have never heard of anything; podbić świat be a success, become world-famous; przyjść na świat lit. come into the world; puścić coś w świat release sth, make sth public; świata nie widzieć poza kimś think the world of sb; świat się nie kończy na kimś/czymś there are people/things more important than sb/sth; there are plenty of fish in the sea; świat stoi przed kimś otworem l. należy do kogoś the world is sb's oyster; umrzeć dla świata isolate o.s. from the rest of the world; używać świata live it up; wydać na świat bring into the world; wyprawić kogoś na tamten świat pot. dispatch sb, do sb in; zachowywać się, jakby świat do kogoś należał be overly self-confident; zapomnieć o całym świecie forget about everything; zejść ze świata leave this world; zobaczyć kawał świata have seen a lot, have travelled a lot; za żadne skarby świata l. za nic w świecie not for the whole world, not for all the world; cholerny świat! pot. life sucks!

2. (= środowisko) circles, community; world; świat artystyczny artistic circles; świat literacki literary circles; świat muzułmański the Muslim world; świat naukowy scholarly community.

3. biol. world; świat dzikiej przyrody wildlife; świat fauny i flory animal and plant world, fauna and flora.

4. (= sfera) world.

* * *

nuisance, trouble; (zwł. o dziecku) menace; być dla kogoś strasznym utrapieniem be a great trial to sb; mam z nią wieczne utrapienie she's always causing me trouble; utrapienie z tym kotem! this cat is such a nuisance!; ten dzieciak to wieczne utrapienie! this kid is such a menace!

* * *

1. ( przyrząd) scales, balance; waga analityczna analytical balance; waga aptekarska dispensing balance; waga kuchenna/łazienkowa kitchen/bathroom scales; waga laboratoryjna/elektroniczna/optyczna lab/electronic/optic scales; miary i wagi weights and measures; być języczkiem u wagi tip the balance.

2. (= ważenie) weight; oszukiwać na wadze give short weight; sprzedawać na wagę sell by weight.

3. (= ciężar) weight; waga netto net weight; waga brutto gross weight; przyrost wagi weight gain; utrata wagi weight loss; sto kilo żywej wagi żart. Mr. Five-by-five; woda jest na wagę złota water is like gold; tracić na wadze l. zrzucić wagę lose weight; przybrać na wadze put on weight.

4. (= ważność) importance, significance; ( problemu) magnitude; sprawy wagi państwowej matters of state; przywiązywać wagę do czegoś assign l. attach importance to sth; znikomej/wielkiej wagi of little/great importance; być dla kogoś sprawą pierwszorzędnej wagi be high on sb's agenda.

5. sport weight; waga musza flyweight; waga piórkowa featherweight; waga lekka lightweight; waga półśrednia welterweight; waga półciężka light heavyweight; Br. t. cruiserweight; waga średnia middleweight; waga ciężka heavyweight; waga kogucia bantamweight.

6. gimnastyka arabesque.

7. astron. Libra.

8. astrol. Libra; the Scales, the Balance.

* * *

encouragement, incentive ( do czegoś to do sth); być dla kogoś zachętą be an incentive for sb.