-
41 causa
1) причина, а) вообще причина чего-нибудь causam praestare, praebere mortis (1. 7. § 6. 1. 51. pr. D. 9, 2. 1. 4 § 1. 1. 15. pr. D. 48, 8), causam praestare discidii (1. 12 § 13. D. 38, 5); (Gai. I. 18. 74. 29. 32. 38. 41. 66. III. 5, erroris causae probatio, I. 67. 75. 87. II. 142);b) как причина действия человека (мотив - цель); (1. 1 § 2. D. 43, 17. 1. 1 § 5 D. 3, 1. 1. 51. pr. D. 3, 3), именно = justa causa, достаточный повод (Gai. I. 53. supra modum et sine causa in servos suos saevire, sine causa servum suum occidere); § 4-6 I. 1, 6. 1. 9. § 1 D. 26, 8. 1. 9. 11. 15. § 2-4. 1. 16. 25. D. 40, 2); (1. 15 § 2. D. 1, 7), часто также c прибавлением justa causa, напр. justae causae, cur judicium arripere nolit (1. 45 pr. D 3, 3); (1. 17. § 3 D. 22, 1); (1. 30 § 2 D. 3, 5. 1. 36. D. 40, 5); (1. 3 D. 4, 1); 1. 25 pr. D. 22, 3);
c) главное побуждение, которое вызывает какое-нибудь действие, оказывание услуг, предоставление кому-нб. имущественных выгод: иногда обоз. юридический акт, который содержит в себе эту причину; также повод, побуждающий делать завещательные или дарственные распоряжения в пользу третьих лиц (§ 31 J. 2, 20. 1. 17 § 2. 3. 1. 72 § 6 D. 35, l). - justa causa, причина, оправданная уважительными обстоятельствами, j. c. erroris = с. justi erroris, j. с. traditionis, pollicitationis etc. (1. 25. pr. D. 22, 3. 1. 31 pr. D. 41, 1. 1. 1 § 1 D. 50, 12), causa in praeteritum confertur (1. 12 D. 35, 1), (1. 194 D. 50, 16), dotis causa perpetua est (1. 1 D. 23, 3). - a) causa possessionis обознач. законное основание владения т. е. владелец должен доказать титул, на основании которого он владеет (1. 3 § 4. 19. 1. 19 § 1 D. 41, 2), sive vera sit, sive falsa (1. 5 D. 6, 2), causae acquirendi (1. 3 § 21 eod 1. 36 D. 41, 1), lucrativa causa (1. 82 pr. D. 30. 1. 19 D. 44, 7). - b) при обязательных отношениях саusa (civilis) есть внешний признак, доставляющий доказательство, что стороны действительно приняли на себя обязательство (pr. J. 1, 21), causa, ex qua certum petatur (1. 9 pr. D. 12, 1. ср. 1. 18 D. 46, 4. 1. 11 D. 50, 16), ex causa emtionis in creditum labire, обязательство, вытекающее из договора купли-продажи, превратить в обязательство из займа (1. 3 § 3 D. 14, 6);
2) заковное основание свойства, особенности предмета, causa actionis, 1. 27 D. 44, 2., ex с. adjecta petere, 1. 11 § 2. eod., c. conditionis, 1. 96 § 4 13. 46, 3., ex noxali c. agere, D. 2, 9. 3) causa после родительн. пад. обоз. цель юриди-ческого акта, напр. conditionis implendae causa dare, 1. 30 § 7 D. 35, 2, donandi, credendi, contrahendi causa, 1. 20 D. 12, 1. 1. 65 § 4 D. 36, 1. 1. 25 § 1 D. 44, 7. 1. 49 D. 46, 3. 4) дело, in publicis causis filius fam. loco patrisfam. habetur (1. 9 D. 1, 6), certarum rerum vel causarum testamento tulor dari non potest (1. 12 D. 26, 2);causa debendi, законное основание долга (1. 49 § 2 D. 15, 1). Иногда causa обоз. источник обязательств, obl. nascuntur ex variis causarum figuris (1. 1 pr. D. 44, 7). - г) в учении о кондикциях обозн. causa побудительную причину предоставления кому-нб. имущественную выгоду, в том смысле, что то, что было дано без основания, можно требовать назад (tit. D. 12, 7. D. 12, 4. D. 12, 5).
5) спор, процесс: causam agere (см. s. 9), audire (см. s. 5a);causam perorare (Gai. IV. 15).
causae suae adesse (1. 69 D. 3, 3);
causam suam prodere (1. 4 § 4 D. 3, 2);
de causis cognoscere (1. 10 D. 1, 18);
causae cognitio (см.); (1. 1 § 3 D. 3, 6);
c. existimationis (1. 103 D. 50, 16. 1. 104 D. 50, 17);
bona, mala c. (1. 63 § 2 D. 21, 2. 1. 30 D. 34, 3);
nova instrumenta causae suae reperire (1. 27 D. 44, 2);
eandem c. facit origo petitionis (1. 11 § 4 eod.);
causa cadere (см. s. 2);
causam perdere (1. 63 § 2. D. 21, 2);
causam dicere, защищаться (1. 25 § 1 D. 29, 5);
6) положение, отношение: ип pristinam c. reverti (l. 6 pr. D. 1, 8);causas dicere, orare, вести дела (1. 1. 2 § 43 D. 1, 2); отсюда causidicus, адвокат (1. 6 C. 2, 6), causidicina, должность адвоката (1. 188 C. Th. 12, 1).
pristinam c. restituere, praeteritam c. sarcire (1. 1 § 31. 1. 3 § 17. D. 43, 16), in eandem c. restituere (1, 9 § 1. eod.);
in eandem c. exhibere, sistere (1. 1 pr. § 1. D. 2, 9);
in causa redhibitionis s. in ea c. esse, ut redhiberi debeat (1. 10 § 21. 33 pr. D. 21, 1);
causa melior - deterior (1. 5 D. 2, 9. 1. 27 § 3 D. 2, 14. 1. 87 D. 50, 17), melior est c. possidentis (1. 126 § 2. 1. 128 pr. eod.);
emtoris c. eadem esse debet, quae fuit auctoris (1. 156 § 3 eod.);
c. servilis (1. 3 § 1 D. 4, 5), statuliberi (1. 2 pr. D. 40, 7), de alterius causa et facto non scire, de facti causa errare (1. 3 pr. D. 22, 6. 1. 10 D. 26, 5);
7) особ. юридическое отношение, c. proprietatis (1, 30 § 2 D. 41, 1);in c. caduci esse (см. caducus s. 2).
c. bonorum, обозначая собственность (1. 52 § 1 D. 45, 1);
extra c. bonorum defuncti computari (1. 68 D. 31); (1. 52. D. 41, 2);
o. hereditaria, наследственное отношение (1. 5 § 5 D. 36, 4), c. legati (1. 11 § 3. 1. 91 § 2 D. 30), obligationis, обязательное (1. 20 D. 24, 1);
debiti, долговое (1. 7 pr. D. 12, 4);
naturalium obligationum (1. 40 pr. D. 36, 1);
e. naturalis = obligatio nat. (1. 3 § 7 D. 2, 2);
in totam c. spondere, ручаться за все долги (1. 91 § 4 D. 45, 1); ип оmnem с. acceptus fidejussor (1. 56 § 2 D. 46, 1); ип оmnem с. conductionis se obligare (1. 54 pr. D. 19, 2);
in omnem c. emti fidem adstringere (1. 5 C. 4, 54);
omnis c. adversus rerum et fidejassorem dissoluta (1. 7 § 1 D. 2, 15);
in duriorem s. leviorem c. adhiberi, accipi, о поручителях, которые обязываются к долгу большому или меньшему, против обязательства главного должника (1. 8 § 7. 1. 34 D. 46, 1);
ex c. fidejussionis s. accessionis liberari (1. 5 D. 46, 1. 1. 95 § 3 D. 46, 3), (1. 4 § 1. D. 22, 1); in causam pignoris cadere (см. cadere s. 4);
pignoris c. perimitur (1. 1 § 2 D. 20, 1);
totius pignoris, pignorum c. (1. 6 pr. 1. 13 D. 20, 4);
pignoris causam habere, иметь право залога (1. 4 D. 42, 6);
indivisa pignoris causa (1. 55 D. 21, 2);
privilegia causae, связанные с юридическим отношением, против. priy. personae, личные преимущества (1. 196 D. 50, 17);
8) юридические свойства предмета, со всеми правами, обязанностями, доходами и убытками, tota causa fundi (1. 30 § 3 D. 32);causae magis, quam personae beneficium praestare (1. 29 D. 42 1), non causae, sed personae succurrere (1. 42, D. 26, 7).
fundus cum sua causa transit (1. 18 § 2 D. 13, 7); (1. 67 D. 18, 1. 1. 2 pr. 1. 36 D. 40, 7); если говорится о restitutio, exhibitio или praestatio omnis causae, то под causa разумеется совокупность всех доходов, которые потерял истец вследствие того, что не владел вещью (потерянная прибыль) (1. 31 pr. D. 12, 1. 1. 12 pr. D. 4, 2. 1. 20. D. 6, 1. 1. 9 § 7 D. 10, 4. 1. 1 § 24 D. 16, 3. 1. 8 § 6 D. 43, 26. 1. 35. 246 § 1 D. 50, 16);
causam s. omnem c. praestare (1. 17 § 1 D. 6, 1. 1. 2. 3 § 1. 1. 8 D. 22, 7);
9) сущность, значение, понятие: c. juris honorarii (1. 95 § 3 D. 46, juris et voluntatis (1. 77 § 12 D. 31), contractus (1. 8 pr. D. 17, 1). in causam fideicomm. et codicillorum vim prioris testam. convertere (1. 19 pr. D. 29, 1);rei causam exhibere (§ 3 J. 4, 17).
ad causam testamenti pertinere videtur id, quodcumque quasi ad testam. factum sit (1. 2 § 2 D. 29, 3. 1. 1 § 2. 6 D. 43, 5);
10) случай, de quibus causis scriptis legibus non utimur etc. (1. 32 pr. D. 1, 3);omissa causa testamenti ab intest. hereditatem possidere (tit. D. 29, 4).
in causa jus positum est (1. 52 § 2 D. 9; 2);
alia c. est si etc. (1. 29 D. 41, 2. 1. 12 § 3 D. 46, 3);
11) вид, способ, quatuor c. obligationum (1. 44 pr. 1). 44, 7 и, quatuor c. exsecutione obligationis (1. 85 pr. D. 45, 1);ex causa (смотря по обстоятельствам) succurrere (1. 11 pr. D. 44, 2).
12) определение (1. 1 § 6 D. 7, 9).c. faciendi (1. 218 D. 50, 16).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > causa
-
42 commodum
(subst.) l) выгода, польза (1. 10 D. 50, 17);commoda et incommoda hereditaria (1. 1 D. 37, 1);
commodum compensare cum damno (1. 23 § 1 D 17, 2);
commodo possessoris fungi прот. onera petitoris sustinere (1. 62 D. 5, 7. 1. 1 § 3 D. 43, 17); в особ. польза, возникающая из законного преимущества (privilegium, beneficium), comm. SCti (1. 5 § 15 D. 24, 1), Carboniani, Tertutliani (1. l § 2 D. 37, 10. 1. 2 pr. D. 38, 17);
legis Falc. (1. 90 D. 35, 2), quartae (1. 4 D. 36, 1), bon. possessionis (1. 5 D. 37, 4), collationis (1. 1 § 2 D. 37, 6), separationis (1. 1 § 10 D. 42, 6), repraesentationis s. (medii) temporis (l. 24 § 2 D. 24, 3. 1. 82 pr. D. 31. 1. 1 § 12 1. 2 pr. D. 33, 4); (Gai. II. 255. III. 150. 206);
2) удобство, выгода: ex commodo iter peragere posse (1. 4 D. 50, 5);commoda обознач. тк.: доходы, проценты, pecunia cum suis commodis (1. 22 D. 31), commodorum commoda (1. 2 § 5 D. 50, 8), comm. publica, populi (1. 10 C. 10, 16. 1. 9 C. 10, 52), comm. primipili s primipilatus (1. 23 D. 34, 4. 1. 1 C. 12, 63).
ex comm. patroni operas edere (1. 24 D. 38, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > commodum
-
43 conferre
1) сносить: pecuniam (1. 137 § 4 D. 46, 1); соединять: tres ciausulae in unum collatae (1. 6 D. 46, 7); собирать, leges in unum conf. (1. 2 § 36 D. 1, 2) 2) вносить, складываться: in commune conf. (1. 2 § 2 D. 14, 2);in junus conf. (1. 16. 23. 27 pr. 1. 30 D. 11, 7); (1. 7 § 8 D. 41, 1. 1. 5 pr. D. 50, 15);
3) увозить, девать: arcam in aedes (1. 19 § 5 D. 19, 2); (1. 239 § 2 D. 50, 16);societatem, uno pecuniam conferente, alio operam, posse contrahi (1. 1, C. 4, 37); особ. внести в общую массу наследства для общего раздела (см. collatio s. 3); (1 pr. D. 37, 6. 1. 3 § 3 eod).
4) установить, назначить, прибавить, conf. conditionem in praeteritum, praesens, futurum (1. 16 D. 28, 3 1. 10 § 1 D. 28, 7), in personam alicujus (1. 8 D. 29, 4); (1 37 § 8 D. 38, 1. 1. 71 pr. D. 28, 5), donationem in matrimonii tempus (1. 12 pr. D. 23, 3), libertatem in longum tempus (1. 4 § 1 D. 40, 7);se conferre, обратиться, удалиться (1. 5 § 1 D. 50, 1).
conf. in arbitrium alicujus, предоставить на чье-либо усмотрение (1. 7 pr. D. 18, 1. 1. 11 § 13 D. 43, 24. 1. 22 § 1 D. 50, 17); (I. 23 § 2 D. 28, 5);
conditio in evetum collata (1. 78 § 1 D. 35, 1);
5) передать, перенести, препоручить, beneficium conf. in mulierem (1. 50 D. 23, 2); (1. 68 D. 31); (1. 87 § 4 eod. 1. 40 D. 24, 1);stipulatio in diem collata (1. 10 § 1 D. 2, 11. 1. 8 D. 41, 1).
6) сравнивать: conf. accepta et data (1. 56 pr. D. 50, 16);imperium, potestatem conf. in aliquem (1. 1 pr. D. 1, 4. 1. 1 § 3 D. 49, 4).
quantitatem conf. cum pretio (1. 20 pr. D. 40, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > conferre
-
44 deponere
1) перестать носить траур, напр. lugubria (l. 8 D. 3, 2); сложить с себя должность, dep. officium (l. 5 § 2 D. 16, 3. 1. 38 pr. 65 § 1 D. 23, 2. 1. 3 § 6 D. 26, 10), tutelam (1. 40 pr. 1. 41 § 2 D. 27, 1), imperium (1. 16 D. 1, 16), cingulum (1. 2 C. 3, 21), sollicitudinem (1. 21 C. 9, 9); (1. 13 D. 1, 7); оставлять, отказываться, dep. affectum, et animum accusandi (1. 6 § 1. 1. 13 pr. D. 48, 16);animo dep. possessionem (1. 34 pr. D. 41, 2);
dep. beneficium (1. 2 D. 40, 10); лишать себя, сбыть, qui de patrimonio suo deposuerit, противоп. qui non acquirit (1. 5 § 13 D. 24, 1). Depositio, низложение, сложение, потеря, poenae, quae continent - dignitatis aliquam depositionem (1. 6 § 2. 1. 8 pr. D. 48, 19);
2) положить в безопасное место, поместить, отдать на сохранение кому-нб.;depos. superflui ponderis (1. 28 C. 6, 23).
depositio, отдача, положение на сохранение, dep. pecuniam in aedem, s. apud aedem, s. in aede (1. 73 D. 3, 3. 1. 7 § 2 D. 4, 4. 1. 1 § 36. 1. 5 § 2 D. 16, 3), in publico loco (1. 64 D. 46, 1); (1. 5 D. 10, 2);
dep. corpus (1. 40 D. 11, 7. cf. commendare s. 1);
servum exhibendum dep. apud officium (1. 11 § 1 D. 10, 4); (1. 3 § 6 D. 43, 30), (1. 31 § 1 D. 41, 1); особ. обозн. односторонний, вещный договор, который совершается посредством передачи одним лицом другому движимой вещи на безмездное хранение, с обязанностью возвратить ту же самую вещь (in specie) во всякое время: поклажа, отдача на сохранение (§ 3, 1. 3,14; - tit. D. 16, 3. C. 4, 34. -1. 24 eod. -1. 1 § 8 eod.); (1. 1 § 2 eod.);
lex depositionis (1. 5 § 2 eod.);
conditio depositionis (1. l § 22 eod. 1. 9 § 3 D. 4. 3); (l. 18 § 1 D. 36, 3);
pretium depositionis non quasi merceden accipere (1. 2 § 24 D. 47, 8); (Gai. III. 207. IV. 47, 60). Depositum, a) предмет, данный на сбережение, depositum suscipere (1. 5 pr. D. 16, 3);
pro deposito esse apud aliquem (1. 78 § 1 D. 36, 1);
pro deposito habere pecuniam (1. 11 § 13 D. 32);
in deposito habere, tenere aliquid (1. 5 § 4 D. 36, 3. 1. 69 pr. D. 47, 2);
in depositi causam habere (1. 2 C. 4, 32);
abnegare, inficiari depositum (1. 1. 1 § 2. 1. 69 pr. D. 47, 2);
si convenit, ut in deposito et culpa praestetur = si in re deposita et culpam repromisi (1. 1 § 6 D. 16, 3. 1. 2 § 24. D. 47, 8);
b) обязательное отношение, возникающее из передачи вещи на сохранение, = contractus depositi (l. 2 pr. 1. 50 D. 2,14. 1. 23. 45 pr. D. 50, 17);
in deposito male versari (1. 6 § 6 D. 3, 2), 1. 1 § 35 D. 16, 3);
dolus solus in depositum venit (1. 1 § 10 eod.); (1. 24 eod.);
depositi actio, иск прямой (directa), который предъявляет deponens против депозитария, по поводу возвращения вещи и вознаграждения за вред и убытки (§ 3 J. cit. 1. 1 § 9-47 D. eod.);
depositi (sc. actione) agere eperiri, teneri, damari (1. 1 D. 2, 2. 1. 1 § 8. 13. 14. 16. 25. D. 16, 3);
contrarium indicium depositi, встречный иск принимателя поклажи о возвращении издержек, понесенных на чужую вещь (1. 5 pr. eod.). Depositor = qui deposuit (1. 1 § 36. 37 eod.). Depositarius a) = qui depositum suscepit (§ 36 bit.);
3) разрушать, ломать, dep. aedificium, aedes (1. 6 pr. 8 pr. D. 8, 5. I. 23 § 2 D. 41, 3);b) = depositor (1. 7 § 2. 3 eod. 1. 24 § 2 D. 42, 5).
aedes usque ad aream deposita (1. 83 § 5 D. 45, 1);
paries deponendus (1. 18 § 11 D. 39, 2);
dep. arboris ramos (1. 17 § 1. D. 8, 2);
4) объяснять, tactis sacrosanctis scripturis deponere, quod etc. (1. 1 § 1 C. 2. 59);depositio aedificii = demolitio (1. 9 § 2 D. 4, 2).
depositio, объяснение, testium depositiones (1. 3 C. 2, 43. 1. 17 C. 4, 20); (1. 3 C. 4, 66).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > deponere
-
45 dividere
1) разделять;divisio, раздел, дележ, communi dividundo iudicium (см. communis s. 1);
iudicium divisionis = familiae hercisc. (1. 77 pr. D. 31); (1. 41. 57 D. 10, 2. 1. 20 D. 26, 8. 1. 122 § 6 D. 45, 1. Gai. II. 219);
divid. societatem (1. 16 D. 10, 3);
divisio bonorum et aeris alieni (1. 40 § 21). 2, 14);
divid. in stirpes, capita (Gai. III. 8. 16. 61);
divid. aquam, divisio aquae (1. 17. 25 D. 8, 2. 1. 5 pr. D. 43, 20); (1. 26 D. 3, 5. 1. 3 § 9 D. 26, 7); (1. 1 § 13. C. 14. 1);
divid. actiones, dividitur actio, obligatio inter fideiussores, tutores;
beneficium dividendae actionis, anxilium divisionis (1. 1 § 11 D. 27. 3. 1. 7 D. 27, 7. 1. 10 § 1. 1. 26. 27 § 4 1. 51 § 2 D. 46, 1. 1. 12 D. 46, 6); (1. 11 pr. D. 45, 2);
pro parte divisa usumfr. constituere (1. 5 D. 7, 1); (1. 5 § 16 D. 27, 9);
pro diviso - pro indiviso alienus fundus (1. 43 pr. D. 41, 2);
nunquam pro diviso possideri potest (1. 8 D. 6, 1);
2) paспределять;dividi non posse, divisionem non recipere s. admittere (1. 4 § 4 D. 8, 5. 1. 27 § 2 D. 9, 2. 1. 25 § 9 D. 10, 2. 1. 31 § 6 D. 21, 1. 1. 11 § 24 D. 32. 1. 1 § 9. 1. 7. 80 § 1 D. 35, 21 1. 2 § 1. 2. 1. 72 pr. D. 45, 1. 1. 13. § 1 D. 46, 4).
divisio, раздача, разделение, divid. annonarias species (1. 5 C. Th. 1, 5);
divisio annonae (1. 1 § 2 D. 50, 4); (1. 117. 122 pr. D. 30); (1. 23 D. 33, 1);
div. liberorum inter parentes (1. un. C. 5, 24).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dividere
-
46 divinus
1) божественный, divinarum atque humanarum rerum notitia (1. 10 § 2 D. 1, 1); (1. 1 D. 23, 2); (1. 2 C. 9, 32);2) чудесный: vis div. (1. 24 § 4 D. 39, 2). 3) императорский, div. domus (1. 12 D. 48, 16. 1. un. pr. C. 1, 4У. 1. 8 C. 10, 19);res divini iuris - humani i. (1. 1 pr. D. 1, 8); (1. 2 § 1 D. 43, 1); (1. 2 C. 1, 5), div. vindicta plecti (1. 1 § 1 C. 1, 1).
div. indulgentia (1. 3 D. 1, 4);
div. beneficium (1. 7 C. 5, 6);
div. iussiones (1. 7 C. 5, 27);
4) = divus: Anastasius divinae recordationis (1. 7 C. 5, 27); (1. 26. C. 5, 16).div. sanctio (1. 4 C. 7, 63), constitutio (1. 15 pr. C. 6, 58).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > divinus
-
47 edicere
объявлять, а) указывать, edic. nomina (1. 35 § 1 C. 8, 54);b) назначать, установлять, приказывать, nisi aliud testator edixit (1. 20 § 8 D. 10, 2);
edicit Praetor (1. 1 § 1 D. 4, 4. 1. 1. D. 12, 1. 1. 1 § 1. D. 38, 2. 1. 7 pr. D. 47, 10. Gai. I, 2. 6. II. 125. 136. III. 189. IV. 118), proconsul (1. 2 D. 29, 1);
olim edicebatur (1. 1 D. 4, 2);
edicimus (1. 7 pr. D. 11, 7). Edictum, Эдикт, предписание, объявление а) вообще (1. 4 § 3. 4 D. 1, 16. 1. 4 § 13 D. 49, 16);
b) публичные указания, объяснения должностных лиц, касающиеся их деятельности (1. 7. pr. D. 2, 1);
ed. Praetorum (§ 7 J. 1, 2. 1. 2. § 10 D. 1, 2. cf. 1. 1. § 1 D. 4, 3. 1. 1. § 1 D. 4, 6. Gai. I. 6. II. 136. 253. III. 25, 46. 52. 71, 78 82 IV. 11. 34. 46. 52. 72. 76. 99. 109. 118. 124. 141. 185);
ed. Aedilium (§ 7 J. cit. Gai. 1. 6. cf. 1. 31 D. 2, 14. 1. 27 § 28 D. 9, 2. 1. 5 pr. D. 45, 1);
a) часто обочн. ed. отдельную клаузулу эдикта или правило, напр. ed. Carbonianum (см.);
ed. successorium (см.), ed. de alterutro (см);
b) edictum обозн. также собрание отдельных приказов (edictum praetoris = ius praetorium, напр. Ofilius edictum Praetoris primus diligenter composuit (1. 2 § 44 D. 1, 2);
Sabinus ad ed. Praetoris urbani (1. 18 D. 38, 1);
Gaius ad ed. urbicum (inscr. 1. 5 D. 34, 4. 1. 9 D. 39, 1);
c) особ. обозн. официальный эдикт, наз. edictum perpetuum, составленный по приказанию Адриана (в 131 году по Р. X.) юристом Сальвием Юлианом. Комментарий к этому эдикту назыв. libri ad edictum (1. 2 § 18 C. 1, 17. 1. 10 C. 4, 5);
perpetui ed. auctoritas (1. 3. C. 2, 1. 1. 11 C. 5, 71);
beneficium edicti perpetui (1. un. C. 6, 10); (1. 3. C. 8, 31); (1. 3 C. 2, 20); (1. 5 C. 6, 9); (1. 2 D. l, 5); (1. 3 D. 37, 8. 1. 1 § 13 D. 37, 9);
edictalis, oсновывающийся на эдикте;
bonorum possessio edictal., на основании эдикта, без causae cognitio (1. 30 § 1 D. 29, 2. 1. 1 §4 D. 38, 6); с) судебный вызов (1. 53 § 1 D 42, 1. cf. 1. 55, 68-73. 75 D. 5, 1); (1. 71 cit. l. 20 § 6 D. 5, 3. 1. 7 § 3 D. 26, 10. 1. 1. 6 D. 27. 2. 1. 26 § 9 D. 40, 5. 1. l§ 2 D 48, 17. 1. 5 pr. D. 48, 19 1. 2 § 3. 1. 15 § 4 D. 49, 14. 1. 2. C. 3, 19. 1. 3 C. 9, 1);
edictorum solemnium, citatio (1. 6 § 4 C. 1, 12);
d) постановление императора, публичное объявление о выходе в свет нового закона общего содержания (§ 6 J. 1, 2. 1. 1 § 1 D. 1. 4); (1. 1 § 17 D. 39, 1); (1. 14 D. 28, 7); (1. 2 pr. D. 16, 1); о других эдиктах этих императоров упоминают 1. 26 D. 28, 2. 1. 2 D. 40, 8. 1. 15 pr. D. 48, 10. 1. 8 pr. D. 48, 18. 1. un. § 3. C. 7, 6; эдикт Нервы (1. 4 pr. D. 40, 15); Адриана (1. 3 C. 6, 33. Gai. I. 55. 93); эдикты Марка Аврелия и Л. А. Вера (divi fratres) (l. 39 D. 11, 7); Траяна (§ 4 J. 3, 7. 1. 6 § 1 D. 47, 11. 1. 13 pr. §1. D. 49, 14); Марка Аврелия (§ 14 J. 2, 6. 1. 24 § 1 D. 42, 5); позднейшие императоры употребляли выражения: edictalis lex (1. 13 C. 4, 26. 1. 6 pr. C. 5, 9. 1. 29 C. 6, 23).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > edicere
-
48 exercere
1) приводить в движение: ex. consilium, руководить (1. 2 pr. D. 1, 21): побуждать, заставлять (1. 8 pr. D. 33, 7); гонять: ex. feras (l. 62 § 1 D. 7, 1). 2) упражняться: fabrilibus operibus exerceri (1. 12 § 1 D. 49, 66);se exercere, об атлетах (1. 5 pr. D. 22, 2);
3) исполнять: а) оказывать: ex. liberalitatem, munificentiam (1. 1 pr. D. 39, 5), misericordiam (1. 7 pr. D. 16, 3);inter se exerceri, сражаться (1. 7 § 4 D. 9,2).
b) применять закон, придавать обязательную силу: ex. ius (1. 17 § 11 D. 21, 1. 1. 41 § 4 D. 29, 1). potestatem (1. 1 D. 1, 16. 1. 4 D. 20, 5), privilegium, beneficium (1. 8 D 16 3. 1. 8. D. 37, 6. 1. 37 D. 49, 14), Falcidiam (l. 18. 22 § 1 D. 35, 1), legem commissoriam (1. 3. 4 § 2. 1. 6 § 2. D. 18, 3), obligationem (1. 2 C. 8, 38), exceptionem (1. 29 pr. D. 17, 1), causas excusationis (1. 45 § 1 D. 27, 1);
c) о судебных действиях при осуществлении права: ex. actionem (l. 1 § 3 D. 2, 10. 1. 60 D. 3, 3. 1. 32 D. 4, 3. 1. 20 D. 5, 3), iudicium noxale, comm. divid. etc. (1. 42 D. 9, 4. 1. 7 § 2 D. 10, 3. 1. 42 D. 19, 2), litem (1. 32 § 9 D. 4, 8);
iudicio causam ex. (1. 30 pr. D. 12, 2); (1. 2 § 3 D. 5, 1. 1. 6 § 6. 1. 10 C 7, 62), cognitionem, произвести судебное следствие (1. 1 D. 40, 14);
accusationem, crimen, подавать жалобу на кого (1. 18 C. 9, 1. 1. 7 C. 9, 9); (1. 28 § 12 D. 48, 19);
4) обрабатывать, заниматься чем, выручать (1. 12 pr. D. 33, 7);iudicium publice exerc. (1. 10 pr. D. 48, 6); (1. 8 D. 48, 1).
ex. fundum (1. 7 C. 11, 58), fodinas (1. 13 § 5 D. 7, 1), figlinas (1. 6 pr. D. 8, 3);
exerc. pecuniam (foenebrem), foenus, деньги отдавать в рост (1. 33. 34 pr. D. 12, 1. 1. 10 § 3 D. 17, 1. 1. 26 D. 33, 8. 1. 18 § 23 D. 50, 4); (1. 49 D. 26, 7); (1. 7 § 2 D, 16, 3);
pecunias exerc. ituras et redituras (l. 35 § 4 D. 28, 5);
exerc. calendarium (см.);
ex. improbum foenus, взимать лихвенные проценты с капитала (1. 20 C. 2. 12);
adulterinam monetam, заниматься подделкою монет (1. 6 § 1 D. 48. 13), vitam venaliciariam. торговать рабами (1. 73 § 4 D. 32);
lenocinium in uxore exerc. (1. 29 § 3 D. 48, 5);
ex. (corpore) quaestum;
ex. artem ludicram (1. 4 § 1. 2 D. 3. 2. 1. 42 § 1. 1. 43 D. 23, 2), coenaculariam (1. 5 § 1 D. 9, 3), argentariam (1. 4 § 2 D. 2, 13), neqotiationem, negotium (1. 11 § 3. 1. 19 § 1 D. 14, 3. 1. 58 pr. D. 20, 7);
institor exercens mercem (1. 17 § 3 D. 14. 3);
ex. Tabernam, иметь, содержать продажную лавку (1. 13 § 2. eod.), mensam nummalarium (1. 20 eod.), navem, cauponam, stabulum, содержать корабль etc.;
exercitor navis, хозяин корабля, = nauta;
exerc. cauponae = caupo (содержатель гостиниц);
exerc. stabuli - stabularius (содержатель постоялых дворов (§ 2 J. 4, 7. Gai. IV. 71. 1. 1 § 2. 3. 5. 1. 7 § 6 D. 4. 9. 1. 1 § 15 seq. D. 14, 1. 1. 5 § 6 D. 44, 7. 1. 1 pr. D. 47, 5);
exercitor ratis, хозянн плота (1. 1 § 4 D. 4, 9);
5) собирать, ex. vectigal (1. 9 § 6 D. 39, 4. 1. 12 D. 48, 6. 1. 6 § 2 D. 50, 2. 1. 13 § 1 D. 50, 12).exercitoria actio, иск против хозяина корабля (exercitor navis) no поводу юридических сделок, заключенных правителем корабля (magister navis) и третьими лицами, вступившими с этим последним в сделку (§ 2 J. cit. tit. D. 14. 1. 1. 4 C. 4. 25).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > exercere
-
49 implorare
просить, исходатайствовать, impl. edictum (1. 1 § 4 D. 36, 4), legem Falcidiam, beneficium legis Falc. (1. 87 § 4 D. 31. 1. 58. 89 § 1 D. 35, 2. 1. 8. 35. 46 D. 4, 4);iudicium (1. 7 § 1 D. 5, 3. 1. 3 § 10 D. 41, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > implorare
-
50 iniuria
1) вообще неправда (pr. J. 4, 4. 1. 1 pr. D. 47, 10); напр. iniuria rem suam amittere (1. 1 D. 3, 5. 1. 3 § 2 D. 48, 7); особ. а) = culpa, вина (pr. J. cit. cf. 1. 5 § 1 D. 9, 2);damnum iniuria datum;
damni iniuriae teneri, agere, actio damni iniuriae (см. damnum); (1. 1 § 3 D. 9, 1);
impubes iniuriae capax (1. 5 § 2 D. 9, 2);
b) несправедливость судьи (pr. J. cit. 1. 1 pr. D. 47, 10); напр. iniuriam iudicis s. a iudice pati;
iniuria iudicis condemnari, vinci (1. 50 pr. D. 15, 1. 1. 52 § 18 D. 17, 2. 1. 5 D. 21, 2. 1. 29 § 1 D. 40, 7. 1. 67 D. 46, 1. 1. 13 D. 20, 6. 1. 50 § 1 D. 30. 1. 46 § 4 D. 3, 3);
adversus ini. appellare (1. 7 § 2 D. 4, 4);
c) повреждение, вред = damnum, напр. ad alienam ini. referre negligentiam, porrigere beneficium (1. 3 pr. D. 2, 15. 1. 40 D. 26, 7. 1. 12 D. 36, 1. 1. 75 D. 50, 17);
iniuriam pati (1. 3 § 3 D. 2, 2. 1. 31 § 5 D. 21, 1. 1. 10 D. 37, 6);
iniuria affici (1. 11 § 4 D. 13, 7. 1. 6 § 11 D. 42, 8. 1. 22 § 2 D. 46, 8. 1. 45 § 1 D. 40, 5. 1. 3 § 13 D. 37, 10. 1. 1 § 1 D. 43, 13);
2) в тесн. см. - обида, которая состоит в умышленном оказании другому лицу пренебрежения или презрения,- неуважение личного достоинства человека (1. 2 § 9 D. 43, 8. 1. 13 § 7 D. 47, 10); особ. противозаконное оскорбление чести другого (tit. J. cit, D. 47, 10. C. 9, 35. pr. J. cit. 1. 1 § 1. 2 D. cit.);fundo ini. irrogata (1. 3 pr. D. 43, 11. 1. 21 § 2 D. 32).
si iniuriam faxsit (L. XII. tab. VIII. 4);
iniuriarum agere, actio s. iudicium, иск за личные оскорбления (1. 1 § 4. 9. 1. 7 pr. 1. 11 § 1 seq. 1. 12. 13. 15 pr. § 14. 24. 27 seq. eod. cf. 1. 5 § 1 D. 9, 2. 1. 2 § 4 D. 37, 6. 1. 34 pr. D. 44, 7. 1. 11 pr. D. 48, 2. 1. 15 § 6 D. 48, 5);
ini. atrox (см.);
lex Cornelia de iniuris (см. Cornelia s. a.).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > iniuria
-
51 Merere
l) заслуживать a) merere aliquem s. de aliquo, также meritum collocare apud aliquem, оказывать услуги (1. 77 § 25 D. 31. 1. 11 § 8 D. 32. 1. 46. § 3 D. 40, 5);bene merentes amici (1. 9 D. 38, 5. 1. 5 D. 39, 5);
meritus (adi.) заслуженный, достойный: meritissimi iuris auctores (1. 1 C. 7, 18);
male meritus de aliquo (см. male);
b) заслуживать, быть достойным, mer. beneficium (1. 1 § 14 D. 38, 9);
in int. restitutionem (1. 10 § 10 D. 42, 8);
veniam (1. 3 § 9 D. 29, 5. 1. 4 § 11. 1. 5 § 5 D. 49, 16);
favorem (1. 42 D. 26, 7. 1. 38 § 1 D. 40, 12. 1. 2 § 1 D. 40, 5. 1. 1 § 3 D. 43, 23. 1. 4 C. 6, 35. 1. 8 D. 37, 8. L 132 pr. D. 45, 1);
poenam (1. 9 D. 9, 4. 1. 15 D. 38, 2. 1. 27 § 2 D. 48, 19. 1. un. § 5 D. 49, 7);
meritus (adi.) достойный, справедливый: meritis de causis summoveri a successione (1. 7 pr. D. 48, 20);
merito (adv.) по справедливости, iure meritoque, iure ac merito (1. 14 § 4 D. 4, 2. 1. 17 § 13 D. 47, 10. 1. 45 § 12 D. 49, 14);
mer. obtinere (1. 4 § 2 D. 2, 4);
placere (1. 75 D. 23, 3. 1. 14 § 3 D. 47, 2. 1. 2 § 4 D. 28, 6);
introduci (1. 14 D. 43, 26. 1. 16 D. 4, 2). - meritum (subst.). б) заслуга, suo merito acquirere (1. 4 § 10 D. 40, 1. 1. 15 § 1 D. 40, 2. 1. 47 § 2 D. 38, 21. 1. 1 § 2 D. 1, 4. 1. 18 § 5 D. 49, 14. 1. 11 D. 50, 5);
malum meritum, низость (1. 2 D. 28, 4); иногда тоже без прибавления malum - прямо meritum: ex meritis filiae ad odium incitari (1. 19 C. 3, 28); в) претензия, право на, mer. hereditatis accipiendae (1. 16 § 1 D. 49, 17); г) достоинство (1. 1 C. 1, 38): д) содержание, стоимость: rei familiaris vires vel merita (1. 15 C. 4, 44); особ. обоз. главные обстоятельства известного дела = momentum, напр. appellationis merita probare (1. 27 D. 49, 1. 1. 1 C. 9, 3. 1. 1 C. 1, 45);
merita negotii (1. un. C. 2, 15. 1. 2 C. 8, 5); е) вооб. способ, oбраз, in synagogam hospitii merito irruere (1. 4 C. 1, 9);
c) зарабатывать, приобретать, quod ex operis suis meret servus (1. 3 § 8 D. 40, 7); отсюда mer. stipendia, служить, как солдат (1. 18 D. 42, 1. 1. 18 § 6 D. 49, 14. 1. 16 § 1 D. 49, 16); то самое обоз. тк. прямо merere (1. 26 § 3 D. 23, 4. 1. 3 § 1 D. 24, 1. 1. 23 § 1 D. 27, 1. 1. 26 D. 29, 1. 1. 23 § 1 D. 50, 1);
2) вооб. получать, mer. libertatem (1. 90 D. 28, 5. 1. 23 pr. D. 37, 14. 1. 3 § 4 D. 38, 16. 1. 20 D. 40, 4);meritum, жалованье, плата: militarium merit. erogatio (1. 16 pr. C. 12, 38).
legatum (1. 28 pr. D. 26, 2. 1. 40 § 1 D. 29, 1. 1. 21 pr. D. 35, 2);
fideicomm. (1. 83 D. 31. 1. 5 § 2 D. 34, 9. 1. 13 D. 44, 4. 1. 1 § 6 D. 37, 6. 1. 41 C. 10, 31);
mer, coniugum, вступать в брак (1. 19 C. 1, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > Merere
-
52 mereri
l) заслуживать a) merere aliquem s. de aliquo, также meritum collocare apud aliquem, оказывать услуги (1. 77 § 25 D. 31. 1. 11 § 8 D. 32. 1. 46. § 3 D. 40, 5);bene merentes amici (1. 9 D. 38, 5. 1. 5 D. 39, 5);
meritus (adi.) заслуженный, достойный: meritissimi iuris auctores (1. 1 C. 7, 18);
male meritus de aliquo (см. male);
b) заслуживать, быть достойным, mer. beneficium (1. 1 § 14 D. 38, 9);
in int. restitutionem (1. 10 § 10 D. 42, 8);
veniam (1. 3 § 9 D. 29, 5. 1. 4 § 11. 1. 5 § 5 D. 49, 16);
favorem (1. 42 D. 26, 7. 1. 38 § 1 D. 40, 12. 1. 2 § 1 D. 40, 5. 1. 1 § 3 D. 43, 23. 1. 4 C. 6, 35. 1. 8 D. 37, 8. L 132 pr. D. 45, 1);
poenam (1. 9 D. 9, 4. 1. 15 D. 38, 2. 1. 27 § 2 D. 48, 19. 1. un. § 5 D. 49, 7);
meritus (adi.) достойный, справедливый: meritis de causis summoveri a successione (1. 7 pr. D. 48, 20);
merito (adv.) по справедливости, iure meritoque, iure ac merito (1. 14 § 4 D. 4, 2. 1. 17 § 13 D. 47, 10. 1. 45 § 12 D. 49, 14);
mer. obtinere (1. 4 § 2 D. 2, 4);
placere (1. 75 D. 23, 3. 1. 14 § 3 D. 47, 2. 1. 2 § 4 D. 28, 6);
introduci (1. 14 D. 43, 26. 1. 16 D. 4, 2). - meritum (subst.). б) заслуга, suo merito acquirere (1. 4 § 10 D. 40, 1. 1. 15 § 1 D. 40, 2. 1. 47 § 2 D. 38, 21. 1. 1 § 2 D. 1, 4. 1. 18 § 5 D. 49, 14. 1. 11 D. 50, 5);
malum meritum, низость (1. 2 D. 28, 4); иногда тоже без прибавления malum - прямо meritum: ex meritis filiae ad odium incitari (1. 19 C. 3, 28); в) претензия, право на, mer. hereditatis accipiendae (1. 16 § 1 D. 49, 17); г) достоинство (1. 1 C. 1, 38): д) содержание, стоимость: rei familiaris vires vel merita (1. 15 C. 4, 44); особ. обоз. главные обстоятельства известного дела = momentum, напр. appellationis merita probare (1. 27 D. 49, 1. 1. 1 C. 9, 3. 1. 1 C. 1, 45);
merita negotii (1. un. C. 2, 15. 1. 2 C. 8, 5); е) вооб. способ, oбраз, in synagogam hospitii merito irruere (1. 4 C. 1, 9);
c) зарабатывать, приобретать, quod ex operis suis meret servus (1. 3 § 8 D. 40, 7); отсюда mer. stipendia, служить, как солдат (1. 18 D. 42, 1. 1. 18 § 6 D. 49, 14. 1. 16 § 1 D. 49, 16); то самое обоз. тк. прямо merere (1. 26 § 3 D. 23, 4. 1. 3 § 1 D. 24, 1. 1. 23 § 1 D. 27, 1. 1. 26 D. 29, 1. 1. 23 § 1 D. 50, 1);
2) вооб. получать, mer. libertatem (1. 90 D. 28, 5. 1. 23 pr. D. 37, 14. 1. 3 § 4 D. 38, 16. 1. 20 D. 40, 4);meritum, жалованье, плата: militarium merit. erogatio (1. 16 pr. C. 12, 38).
legatum (1. 28 pr. D. 26, 2. 1. 40 § 1 D. 29, 1. 1. 21 pr. D. 35, 2);
fideicomm. (1. 83 D. 31. 1. 5 § 2 D. 34, 9. 1. 13 D. 44, 4. 1. 1 § 6 D. 37, 6. 1. 41 C. 10, 31);
mer, coniugum, вступать в брак (1. 19 C. 1, 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > mereri
-
53 pertinere
1) простираться, cloaca, quae ex aedibus eius in tuas pertinet, h. e. dirigitur, extenditur, pervenit (1. 1 pr. § 8. 10 D. 43, 23). 2) относиться, касаться (1. 3 § 8 D. 10, 4. cf. 1. 21 § 3 D. 28, 1. 1. 16. 18 D. 29, 7. 1. 1 § 2 D. 43, 5. 1. 45 § 1 D. 19. 1. 1. 60 pr. D. 23, 2. 1. 33 D. 36, 1. 1. 24 § 1. 1. 28 § 2 D. 49, 1. 1. 33 § 3. 1. 39 § 1. 2 D. 3, 3. 1. 9 pr. § 3 D. 42, 5. 1. 29 pr. § 1. 2 D. 48, 5. 1. 30 § 1 D. 48, 10. 1. 4 pr. cf. 1. 6 § 5. 1. 9 § 4 D. 2, 13. 1. 5 § 2 D. 24, 1);3) принадлежать, pert. ad officium iudicis (1. 10 D. 7, 9. 1. 1 § 2 D. 22, 1);pert. ad animum alicuius, это у него на душе (1. 60 § 1 D. 17, 1).
ad notionem Praesidis (1. 1. 26 D. 49, 1);
4) касаться, быть обязанным, datur actio (funeraria) adversus eos, ad quos funus pertinet, utputa adversus heredem etc. (1. 14 § 17 D. 11, 7. cf. 1. 3 pr. D. 47, 12);ad curam Praefecti (1. 1 § 11. 12 D. 1, 12. 1. 19 § 1 D. 2, 1. 1. 53 § 3 D. 42, 1).
pertin. ad iudicem (1. 25 § 8 D. 21, 1);
5) принимать участие в чем, пользоваться: pert. ad stipulationem (1. 3 § 4 D. 7, 9);ad Praefectum (1. 1 § 4 D. 1, 12. 1. 11 D. 26, 8).
ad libertatem (1. 13 § 3 D. 40, 4);
6) в том дело, напр. pertinet scire (1. 20 § 2 D. 11, 1);ad beneficium (1. 1 C. 8, 56).
quaeri (1. 34 § 1 D. 17, 1);
7) pert. ad legem, SCtum, edictum etc., подходить под что (1. 6. 7 § 1. 1. 8 § 3 D. 4, 2. 1. 60 pr. D. 23, 2. 1. 3 pr. D. 23, 5. 1. 8 D. 47, 12). 8) в тесн. юрид. см. обоз. pertin. ad aliquem принадлежать, составлять чью-либо собственность, напр. emtor omnesque, ad quos ea res pertinet (1. 1 § 1. 1. 19 § 5. 1. 34 § 21. 3 D. 12, 1. 1. 3 § 9 D. 27, 4. cf. 1. 7 D. 12, 2. 1. 53 § 1 D. 44, 7. 1. 3 pr. 1. 22 § 7 D. 46, 8. 1. 70 § 1 D. 50, 16. 1. 181 eod.);nec ad rem pertin. (1. 93 D. 35, 1).
legatum s. rem legatam ad se pertin. velle прот. repudiare (1. 44 § 1 D. 30. 1. 66 D. 47, 2. 1. 43 D. 19, 1. 1. 36 D. 43, 3. 1. 3 § 1 D. 7, 9).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > pertinere
-
54 remunerare
воздавать, облагодарить, вознаграждать, прот. principaliter donare (1. 12 pr. cf. 1. 10 § 13 D. 17, 1);officium magistri quadam mercede remuneratum, прот. mera donatio (1. 27 D. 39, 5);
remun. beneficium (1. 1 pr. D. 38, 2. 1. 28 § 1 D. 27, 1. 1. 3 § 7 D. 12, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > remunerare
-
55 remunerari
воздавать, облагодарить, вознаграждать, прот. principaliter donare (1. 12 pr. cf. 1. 10 § 13 D. 17, 1);officium magistri quadam mercede remuneratum, прот. mera donatio (1. 27 D. 39, 5);
remun. beneficium (1. 1 pr. D. 38, 2. 1. 28 § 1 D. 27, 1. 1. 3 § 7 D. 12, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > remunerari
-
56 venalis
продажный: res ven. (1. 18 § 7 D. 50, 4);ven. mancipia (1. 16 § 3 D. 39, 4);
ven. novicii (1. 11 D. 3, 5. 1. 11 pr. D. 12, 1);
ven. beneficium (1. 20 pr. D. 37, 4. 1. 27 D. 23, 4);
perfidia (1. 21 C. 9, 47. 1. un. C. 12, 33): passim ven. formam exhibere, о женщинах (1. 22. C. 9, 9).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > venalis
-
57 venia
1) позволение (1. 25 D. 2, 4). 2) прощение (1. 17 D. 4, 4); помилование (1. 4 C. 9, 23). 3) = beneficium, снисхождение, милость, venia aetatis (см. aetas s. 2); (Gai. II. 163).Латинско-русский словарь к источникам римского права > venia
См. также в других словарях:
Beneficĭum — (lat.), 1) Wohlthat, Gefälligkeit; 2) Ertheilung eines Amtes u. Beförderung; daher: Beneficiorum liber, Buch im römischen Ärarium, in welches der aus der Provinz zurückkehrende Proconsul, Proprätor etc., die Namen der von ihm zu Ämtern Ernannten… … Pierer's Universal-Lexikon
Beneficĭum — (lat.), Wohltat, Gefälligkeit, Vergünstigung, Privilegium; im Mittelalter unter den germanischen Völkern zurücknehmbares Lehen, Schenkung von Erbgütern an Kriegsgefährten und treue Diener; auch ein Gut, dessen Nießbrauch einem als Besoldung… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Beneficium — Beneficĭum (Benefitz, lat.), Wohltat, Vergünstigung; Lehen; Pfründe, Kirchenamt; B. competentĭae (Rechtswohltat des Notbedarfs), das Recht gewisser Schuldner darauf, daß ihnen die zum notdürftigen Unterhalt erforderlichen Mittel gelassen werden.… … Kleines Konversations-Lexikon
Beneficium [1] — Beneficium, Wohlthat, Pfründe, Lehen … Herders Conversations-Lexikon
Beneficium [2] — Beneficium , eine für die Betreffenden als Wohlthat geltende Rechtsbefugniß, z.B.: 1. für Bürgen das B. cedendarum actionum, das Recht, vom Creditoren gegen Zahlung die Abtretung seiner Forderungsklage zu verlangen; das B. liberationis, das Recht … Herders Conversations-Lexikon
beneficium — index favor (act of kindness), privilege Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
BENEFICIUM — I. BENEFICIUM apud citimae aetatis Scriptores, praediunt est fiscale, quod a Rege vel Principe viro nobili ad vitam utendum conceditur: eo quod talis ex mero dantis benesicio ac liberalitate illud possideat, sic dictum. Quô pene sensu Latini… … Hofmann J. Lexicon universale
Beneficium inventarii — (literally, benefit of the inventory ) is a legal doctrine introduced into Roman law by Justinian to limit the heir’s liability resulting from an insolvent estate. The doctrine, which is in force today in many civil law systems, applies to both… … Wikipedia
Beneficium inventarĭi — (lat.), die »Rechtswohltat des Inventars«, wodurch sich der Erbe gegen die Gefahr, die mit der Antretung einer Erbschaft verbunden ist, vollständig und namentlich besser als durch das Beneficium deliberandi (s. Bedenkzeit) sichern kann. Das B. i … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Beneficium a latĕre — Beneficium a latĕre, Vorzug eines Domherrn, der, weil er in Diensten des Papstes od. eines Bischofs steht, nicht verbunden ist, sich bei dem Capitel aufzuhalten … Pierer's Universal-Lexikon
Beneficium abdicationis — Beneficium abdicationis, das Recht der Witwe, sich durch eine feierliche Erklärung von jeder Beteiligung an dem Ehevermögen loszusagen und hierdurch ihre Haftung für die Schulden des Ehemanns abzuwenden. Vgl. Erbenhaftung … Meyers Großes Konversations-Lexikon