bei+etw+xx

I a 1. bərk; 2. möhkəm; \festes Land torpaq, quru yer (dənizin əksi); \fester Körper möhkəm bədən; 3. möhkəm, davamlı; \fester Boden quru yer; \fester Platz hərb. möhkəmləndirilmiş (istehkam şəklinə salınmış) yer; \feste Burg möhkəmləndirilmiş qala; 4. qəti; \festen Schrittes einhergehen* qəti addımlarla getmək; \fester Schlaf bərk/dərin yuxu; \fester Entschluß qəti qərar; \festen Fuß fassen yerini bərkitmək/möhkəmləndirmək; \fest werden bərkimək; \fest von Gesinnungen öz əqidəsində möhkəm, möhkəməqidəli; 5. daimi, həmişəlik; \feste Anstellung ştatlı vəzifə; \festes Gehalt dəyişməz/daimi maaş; \feste Wohnung daimi mənzil; \feste Kundschaft daimi müştərilər; \fester Preis sabit qiymət; II adv möhkəm, möhkəmcəsinə, bərk; \fest überzeugt sein tam əmin olmaq; \fest an etw. glauben nəyəsə bərk/möhkəm inanmaq; \fest bei etw. bleiben*… üstündə möhkəm durmaq; sözündən dönməmək; steif und \fest behaupten inadla təsdiq etmək; in einer Wissenschaft \fest sein hər hansı bir elmdən məlumatı olmaq; \festsein gegen etw. nəyə qarşısa mətin olmaq

vt 1. yazmaq, tərtib etmək; einen Brief \abfassen məktub yazmaq; 2. tutmaq; bei etw.\abfassen cinayət başında tutmaq; 3. açmaq (yumağı)

f (11) ipək; mit \Seide gefüttert astarı ipək, ipək astarlı; ◊ die beiden spinnen keine (gute) \Seide bu ikisi bir-biri ilə yola gedən deyil; keine \Seide bei etw. spinnen* boş-boşuna işləmək

f (3) 1. əl; die äußere \Hand əlin üstü; die flache / innere / platte \Hand əlinin içi; die geballte / geschlossene \Hand yumruq; die hohle \Hand ovuc; eine glückliche \Hand düşərli (yüngül) əl; eine glückliche \Hand haben düşərli (yüngül) əli olmaq; er hat keine glückliche \Hand onun əli ağırdır; eine freie \Hand haben bir əli bir başı olmaq, sərbəst hərəkət imkanına malik olmaq; eine offene / milde \Hand haben əliaçıq olmaq; j-m freie \Hand lassen kiminsə əl-qolunu açmaq; linker \Hand sola, sol tərəfə; rechter \Hand sağa, sağ tərəfə; saubere Hände haben əldən təmiz olmaq; von\Handzu\Hand əldən-ələ; an der \Hand əlindən; an der \Hand eines Lehrers məc. müəllimin rəhbərliyi altında; \Handin\Hand 1) əl-ələ, birgə; 2) məc. dostcasına; etw. bei der \Hand haben əlinin altında olmaq; er ist mit der Antwort gleich bei der \Hand məc. o, söz üçün məəttəl qalan deyil, söz üçün cibə girmir; unter der \Hand 3) lap yaxında, əlinin altında; 2. əl altınca, xəlvəti; zu Händen şəxsən əlinə (özünə), die \Hand anlegen (an A) məc. başlamaq, girişmək (nəyəsə); əli olmaq (nədəsə); (die) letzte \Hand an etw. legen nəyisə qurtarmaq, başa çatdırmaq; die \Hand an sich legen özünü öldürmək; die \Hand geben* auf etw. bir şeyə zamin olmaq; 3. məc. xətt; das ist nicht meine \Hand bu mənim xəttim deyil; ◊ j-m die Hände binden kiminsə əl-qolunu bağlamaq;\Hand aufs Herz! ürəyini buz kimi saxla!; meine \Hand darau! Söz verirəm! And içirəm!; kurzer \Hand 1) müxtəsəri, sözün qısası; 2) rəsmiyyətsiz; 3) mərasimsiz; freie \Hand haben sərbəst hərəkət etmək, sərbəst olmaq; seine \Hand von j-m abziehen / zurückziehen əlini kiminsə üstündən götürmək; j-m an die \Hand gehen* kiməsə kömək etmək; es liegt auf der (flachen, platten) \Hand bu aydındır; j-m auf die Hände sehen* kiməsə göz yetirmək; das läßt sich mit Händen greifen* tam aydındır; auf eigene \Hand özbaşına, öz məsuliyyəti altında; die Arbeit geht leicht von der \Hand iş yaxşı gedir; die \Hand im Spiele haben bir işdə əli olmaq, bir işlə əlaqəsi olmaq; das hat \Hand und Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmışdır (realdır); das hat weder \Hand noch Fuß bu, yaxşı əsaslandırılmamışdır/real/ağlabatan deyil; alle Hände voll (zu tun*) haben işi çox olmaq; işi başından aşmaq; die Hände von etw. lassen* nədənsə əl çəkmək; weder \Hand noch Fuß rühren əlini ağdan-qaraya vurmamaq; nicht die \Hand vor den Augen sehen* göz-gözü görməmək, çox qaranlıq olmaq; aus freier \Hand verkaufen istənilən qiymətə satmaq; von der \Hand in den Mund leben güc-bəla ilə dolanmaq, özünü çətinliklə dolandırmaq; die Beine in die Hände nehmen* dan. qaçmaq, əkilmək; das Herz in die Hände nehmen* cürətlənmək, ürəklənmək; von langer \Hand (her) çoxdan bəri; von der \Hand weisen* rədd etmək, qəbul etməmək; von der \Hand hələlik, əvvəlcədən; zur \Hand sein işə yaramaq, yararlı olmaq

m (1*) 1. baş; den \Kopf oben behalten* 1) başını dik tutmaq; 2) məc. ruhdan düşməmək; den \Kopf hängen lassen* məc. ruhdan düşmək; er weiß nicht, wo ihm der \Kopf steht o, başını itirib; ◊ das will ihm nicht in den \Kopf məc. bu onun başına girmir; er ist nicht auf den \Kopf gefallen məc. o, axmaq deyil; der \Kopf steht ihm nicht recht məc. o özündə deyil; j-m den \Kopf warm machen məc. kimisə qızışdırmaq; j-m den \Kopf waschen* kimisə danlaqdan keçirmək; j-m etw. auf den \Kopf zusagen məc. kimisə təqsirləndirmək; j-m über den \Kopf wachsen* məc. kimisə ötüb keçmək (birlikdə); j-m den \Kopf zurechtrücken məc. kiminsə başına ağıl qoymaq; die Köpfe zusammenstecken məc. pıçıldaşmaq; alles auf den \Kopf stellen hər şeyi alt-üst etmək; sich (D) die Augen aus dem \Kopfe sehen məc. gözlərini xarab etmək (çox işləməkdən); mit bloßem \Kopfe açıq başla, başıaçıq; Hals über \Kopf çox iti, çox cəld; die Hände über dem \Kopfe zusammenschlagen* əllərini başı üstündə çarpazlamaq; 2. ağıl, zehin, dərrakə, idrak; ein klarer \Kopf ağıllı baş, aydın fikirləşən; im \Kopf(e) fikrində, ağlında; die führenden / leitenden Köpfe einer Idee hansısa ideyanın baniləri; er hat einen offenen \Kopf o, aydın fikirləşən adamdır; den \Kopf verlieren* məc. başını itirmək; çaşmaq; aus dem \Kopfe əzbər, əzbərdən; etw. im \Kopfe behalten* nəyisə yadda saxlamaq; er ist nicht richtig im \Kopfe onun ağılı özündə deyil; etw. geht mir durch den \Kopf ağlıma bir şey gəldi, yadıma bir şey düşdü; 3. baş, həyat; seinen \Kopf aufs Spiel setzen həyatı ilə risk etmək; \Kopf und Kragen kosten məc. baha başa gəlmək, baha oturmaq; es gilt den \Kopf, es geht an \Kopf und Kragen burada başınla (həyatınla) risk edirsən; den \Kopf hergeben müssen* cəfasını çəkmək; başını qurban vermək; 4. bot. papaq (göbələkdə); baş (kələm); 5.: \Kopf einer Zeituug məc. başlıq (qəzetdə); ◊ j-m eine Beleidigung an den \Kopf werfen* kimisə təhqir etmək, ; etw. auf seinen eigenen \Kopf tun* nəyisə özbaşına etmək; auf seinem \Kopf(e) bestehen* / beharren / verbleiben* dediyindən dönməmək, inad etmək; sich (D) etw. in den \Kopf setzen məc. beyninə yerləşdirmək (özünün); bei meinem \Kopf! başıma and olsun!, başım haqqı!; j-n vor den \Kopf stoßen* kiminsə xətrinə dəymək; kimisə bərk həyəcanlandırmaq; kimisə itələmək; ein Brett vor dem \Kopfe haben dan. dardüşüncəli (axmaq) olmaq

f (10) 1. iş, əmək, peşə; in \Arbeit sein işdə olmaq; işlənmək; \Arbeit leisten iş görmək; bei j-m in \Arbeit stehen kiminsə yanında işləmək; die \Arbeit einstellen 1) işi dayandırmaq; 2) tətilə başlamaq; auf \Arbeit gehen bir yerdə işləmək; die \Arbeit schwänzen proqul etmək; işdən boyun qaçırmaq; sich an die \Arbeit machen işə başlamaq (girişmək); etw. in \Arbeit nehmen iş götürmək; etw. in der \Arbeit haben bir işin üzərində çalışmaq; keine \Arbeit haben işsiz qalmaq; 2. oh. pl əmək, əmək prinsipi; körperliche \Arbeit fiziki əmək; geistige \Arbeit zehni əmək; 3.: eingelegte \Arbeit tex. şirmayı işi

I vt 1. (in A) aparmaq; (bis zu D) nəyisə nəyəsə çatdırmaq; j-n am Gängelband \führen kimisə yedəkdə gəzdirmək; 2. rəhbərlik etmək, komandanlıq etmək; məc. yaxşı qələmi olmaq; einen Bau \führen tikintiyə başçılıq etmək; das Ruder \führen avar çəkmək; den Haushaft \führen ev işlərini görmək; Krieg \führen müharibə aparmaq; das Wort \führen 1) söhbət aparmaq; 2) əmr vermək, sərəncam vermək; Bücher \führen mühasibat kitablarını yazmaq (doldurmaq); 3. gətirmək, daşımaq; Holz \führen odun gətirmək; 4.: einen Artikel \führen tic. dükanda malı olmaq; bei sich \führen yanında (özündə) gəzdirmək; j-n hinters Licht \führen kimisə aldatmaq; etw. im Schilde \führen nəyinsə niyyətində (qəsdində) olmaq; das große Wort \führen həlledici rol oynamaq; j-n auf die Spur \führen kimisə izə salmaq; in die lrre \führen yanlış yola aparmaq; sich (D) etw. zu Gemüte \führen nəyisə nəzərə almaq; j-n aufs Glatteis \führen kimisə pis vəziyyətdə qoymaq; kimisə aldatmaq; j-n am Narrenseil \führen kimisə araya (lağa) qoymaq; II vi aparmaq, gətirmək; wohin soll das \führen? bu nəyə gətirib çıxaracaq?; III sich \führen özünü aparmaq

f (11) 1. cəza; 2. cərimə; eine \Strafe verhängen cəza kəsmək, cəza vermək; etw. (A) bei \Strafe verbieten*, etw. (A) unter \Strafe stellen cəza qorxusundan nəyisə qadağan etmək

I vt 1. dindirmək; 2. (um A) müraciət etmək, xahiş etmək (nəsə); er hat mich um eine Arbeit angesprochen o məndən işə düzəlməsini xahiş etdi; 3. j-n \ansprechen məc. kiminsə xoşuna gəlmək, ürəyinə yatmaq; 4.: etw. \ansprechen als… məc. … kimi baxmaq; II vi: bei j-m \ansprechen kiməsə baş çəkmək

vt saxlamaq, tutmaq; im Gedächtnis \behalten yadda saxlamaq; im Auge \behalten nəzərdə saxlamaq; etw. bei sich \behalten bir şeyi ört-basdır etmək, bir şeyi gizlətmək; die Oberhand \behalten (über A) üstün olmaq, qalib gəlmək (nəyəsə)

vt 1. qoymaq; 2. tapşırmaq; sifariş etmək (bei D); vermək; ich habe etw. an Sie zu \bestellen Sizə bir tapşırığım var; eine Zeitung \bestellen qəzetə yazılmaq; einen Gruß \bestellen salam göndərmək; die Briefe werden pünktlich bestellt məktublar vaxtında çatdırılır; 3. zu sich \bestellen öz yanına gəlməyi əmr etmək; 4.: den Acker \bestellen k.t. tarlanı becərmək; 5. (zu D) təyin etmək; ist es (damit yaxud um die Sache) so bestellt? işlər belədirmi?

a (bei, an D) bir işdə iştirak edən, əli olan; \beteiligt sein an etw. bir şeydə iştirak etmək

m (1*) 1. anat. ayaq; 2. ayaq, qıç (masa və s.) Gewehr bei \Fuß! hərb. ayağa al!; auf / mit bloßen Füßen ayaqyalın; stehenden \Fußes 1) o saat, o dəqiqə, dərhal; 2) ayaq üstdə; (festen) \Fuß fassen ayaqları üstdə möhkəm durmaq; auf freien \Fuß setzen azad etmək; auf großem \Fuß(e) leben varlı həyat keçirmək; auf eigenen Füßen stehen* müstəqil olmaq; mit j-m auf gutem \Fuß stehen* kimləsə yaxşı münasibətdə olmaq; j-m Füße machen kimisə qovmaq; sich die Füße ablaufen* gəzməkdən yorulmaq; zu \Fuß piyada; das hat Hand und \Fuß bu diqqətəlayiqdir (dəyərlidir); das hat weder Hand noch \Fuß bu heç nəyə yaramır; sich mit Händen und Füsen gegen etw. wehren var gücü ilə özünü müdafiə etmək; 3. ətək, yamac (dağda); 4. bölgü (şeirdə); 5. inv fut (ölçü); ◊ auf dem \Fuß(e) folgen dalınca getmək

I a qısa, uzun sürməyən; \kurz / \kurze Zeit darauf bundan azca sonra; \kurz / \kurze Zeit vorher bundan bir az qabaq; ◊ den kürzeren ziehen zərərə düşmək; einen \kurzen Entschluß fassen çox fikirləşmədən həll etmək; einen \kurzen Prozeß machen tez hesablaşmaq; in \kurzen Worten qısa; II adv qısaca, müxtəsərcə; tez; \kurz nach … (D) ondan az sonra; \kurz vor … (D) bundan bir az əvvəl; binnen \kurzem, in \kurzem yaxın zamanda; seit \kurzem yaxın keçmişdən bəri; über \kurz oder lang gec-tez; \kurz und bündig qısa və qəti; j-n \kurz halten* gözümçıxdıya salmaq; zu \kurz kommen* 1) aldanmaq; 2) (bei D) zərər çəkmək (nədənsə); 3) (mit D) çatışmayan şeyə dözmək (bir işdə); etw. \kurz und klein kriegen / schlagen* nəyisə darmadağın etmək; zu schießen* \kurz səhv atmaq, hədəfi vura bilməmək (həmç. məc.); (gegen j-n) \kurz angebunden sein kiməsə soyuq cavab vermək; j-n \kurz abfertigen bax: abfertigen; sich \kurz fassen müxtəsər ifadə etmək

I a 1. boş, bərkidilmiş; açılmış; der Knopf ist \los düymə açılıb/qopub; der Hund ist von der Kette \los it zəncirdən açılıb; 2. azad, sərbəst; aller Bande \los / \los vonallen Banden bütün bağlardan azad; hər cür asılılıqdan uzaq; 3. dan. es ist etwas \los burda nəsə baş verib; was ist \los? nə olub?; nəsə baş verib?; etw., j-n \los sein nədənsə, kimdənsə yaxa qurtarmaq; ◊ das hat er \los o bunu bilir; mit ihm ist nicht viel \los dan. o çox uzaqgörən adam deyil; ondan xeyir gözləmək olmaz; der Teufel ist \los kim bilir nələr baş verir; bei ihm ist eine Schraube \los məc. onun vintinin biri çatmır; o, ağıldan kəmdir; II adv. dan. \los! tərpən! irəli! başla!

vt 1. götürmək, almaq, qəbul etmək; j-n bei der Hand \nehmen kiminsə əlindən tutmaq; j-n beim Kragen \nehmen kiminsə yaxasından yapışmaq; j-n auf den Arm \nehmen 1) kimisə qucağına almaq / götürmək; məc. 2) kimisə araya qoymaq / ələ salmaq; j-n in Haft \nehmen kimisə həbs etmək; Platz \nehmen oturmaq, əyləşmək; an sich (A) \nehmen 1) özünə götürmək, mənimsəmək; 2) nəyisə gizlətmək; zu sich \nehmen 1) yemək (xörək və s.); 2) qəbul etmək; almaq (D kimdənsə); Arznei \nehmen dərman qəbul etmək, dərman içmək; für Ernst \nehmen ciddi qəbul etmək; im ganzen genommen ümumiyyətlə; xülasə; ein Ende \nehmen qurtarmaq; etw. in Angriff \nehmen nəyəsə başlamaq, nəyəsə girişmək; sich (A) in acht \nehmen özünü qorumaq; özünü gözləmək; kein Blatt vor den Mund \nehmen həqiqəti açıq (utanmadan) söyləmək; sich die (D) Freiheit \nehmen cürət etmək, ürək eləmək; özünə eyib bilməmək; sich (D) die Mühe \nehmen özünə əziyyət vermək; sich (D) Zeit \nehmen tələsməmək, bir işi arxayın görmək; \nehmen wir den Fall… fərz edək, tutaq (ki)…; \nehmen Sie es, wie Sie wollen necə istəyirsiniz düşünün; das nimmt mich Wunder bu məni təəccübləndirir

n adv 1. ryaz. plyus; cəm (+) işarəsi; müsbət kəmiyyət; 2. məc. mənfəət; xeyir; bei j-m ein \Plus haben kiminsə yanında adsan çıxarmaq; an etw. ein \Plus haben bir şeydə üstün olmaq; 3. tic. artıq (şey, pul)

f (11) 1. can, ruh; qəlb, ürək; məc. adam; ◊ er ist mit Leib und \Seele bei der Arbeit o, canla-başla işə girişib; eine \Seele von einem Menschen çox səmimi adam; ◊ j-m etw. auf die \Seele binden* (nəyinsə) qayğısını çəkməyi kiminsə boynuna qoymaq; 2. elek., tex. nüvə, içlik; damar (kabeldə); 3. hərb. lülənin içi (silahda); namlunun içi (silahda)

m (1) 1. masa, miz; sich an den \Tisch setzen masaya əyləşmək; bei \Tisch masa arxasında; ◊ nach \Tisch nahardan / yeməkdən sonra; zu \Tisch gehen nahara getmək; 2. xörək, yemək; ◊ reinen \Tisch machen mit etwas nə iləsə haqq-hesabı qurtarmaq; etw. unter den \Tisch fallen lassen nəyisə nəzərə almamaq; die Beine unter fremden \Tisch stecken başqasının hesabına yaşamaq; etwas vom grünen \Tisch aus entscheiden məsələni bürokratcasına həll etmək

m (1) külək; bei \Wind und Wetter pis havada; ◊ von etw. bekommen nədənsə xəbər tutmaq, qulağına çatmaq