Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

audité

  • 1 audio

    audĭo, īre, īvī (īi), ītum [*aus-dio]    - tr. et qqf. intr. -    - cf gr. οὖς, ὠτός: oreille - αἰσθάνομαι: apprendre --- lat. auris, is (pour *ausis) --- ancien fr. ouïr.    - fut. arch. audibo, audibis, Enn, Tr. 277; Com. 4 ; Plaut. Capt. 619; Poen. 310    - imparf. audibat, audibant, Ov. F. 3, 507; Catul. 84, 8    - audin = audisne, Plaut. Mil. 1313; Ter. Andr. 865.    - auditin = auditisne, Plaut. Ps. 172.    - parf. audit, Prop. 4, 9, 39; Sen. Contr. 2, 2, 8; 9, 4, 4; 10, 1, 13; Suet. Vesp. 19, 2 ; souvent audisse ; audisti, Ter. Haut. 685; audistis, Ter. Phorm. 349; audisset, Ter. Phorm. 20; audivistin = audivistine, Plaut. Amph 748; 752. [st1]1 [-] entendre, entendre dire, apprendre par ouï-dire.    - sensu audiendi carere, Cic. Rep. 6, 19: être privé de la faculté d'entendre. [st1]2 [-] entendre, percevoir par les oreilles, ouïr.    - non eum querentem quisquam audivit, Nep.: on ne l'a jamais entendu se plaindre.    - cum Heraclito Antiochum saepe disputantem audiebam, Cic. Ac.: j'entendais souvent Antiochus discuter avec Héraclite.    - auribus parum audire, Cato.: être un peu dur d'oreille.    - magna voce, ut Xeno audiret, Cic. Verr. 3, 55: à haute voix, pour que Xénon entendît.    - audite litteras, Cic. Verr. 3, 92: écoutez la lecture de la lettre.    - audite decretum, Cic. Verr. 5, 53: écoutez la lecture du décret.    - ad haec visa auditaque clamor ingens oritur, Liv. 2, 23, 7: à ce spectacle, à ces paroles, de grands cris s'élèvent.    - qua de re Charidemum testimonium dicere audistis, Cic. Verr. 1, 52: là-dessus vous avez entendu Charidème déposer. [st1]3 [-] entendre dire, entendre parler de, connaître par ouï-dire, savoir par ouï-dire, apprendre.    - audire ab aliqua re (audire ex aliqua re): entendre parler de qqch.    - lautumias Syracusanas omnes audistis, plerique nostis, Cic. Verr. 5, 68: les latomies de Syracuse, vous en avez tous entendu parler, la plupart de vous les connaissent.    - paucis diebus aliquid audiri necesse est, Cic. Att. 10, 14, 2: dans quelques jours il y aura forcément des nouvelles.    - nocte una audito perfectoque bello, Liv. 2, 26, 4: la guerre ayant été annoncée et terminée dans la même nuit.    - postulatio ante hoc tempus ne fando quidem audita, Cic. Quinct. 71: une poursuite, comme on n'en a même pas entendu parler jusqu'ici.    - urbem Syracusas maximam esse Graecarum saepe audistis, Cic. Verr. 4, 117: vous avez souvent entendu dire que Syracuse est la plus grande des villes grecques.    - Caesar discessisse audiebatur, Caes. BG. 7, 59, 1: on entendait dire que César s'était éloigné.    - eo ipso die auditam esse eam pugnam ludis Olympiae memoriae traditum est, Cic. Nat. 2, 6: ce jour même, suivant la tradition, la nouvelle de ce combat fut connue aux jeux Olympiques.    - quemadmodum captae sint Syracusae, saepe audivistis, Cic. Verr. 4, 115: vous avez souvent entendu dire comment Syracuse fut prise.    - haec audivimus de clarissimorum virorum consiliis et factis, haec accepimus, haec legimus, Cic. Sest. 139: voilà ce que nous avons entendu dire touchant la politique et les actes des hommes les plus illustres, voilà ce que nous avons recueilli (ce qui nous a été transmis), voilà ce que nous avons lu.    - re audita de Caesare, Cic. Att. 14, 9, 3: la nouvelle sur César [la mort de César] étant connue.    - de malis nostris tu prius audis quam ego, Cic. Att. 7, 21, 1: sur nos malheurs, toi, tu es plus tôt renseigné que moi.    - ex aliquo audire ou ab aliquo audire ou de aliquo audire: entendre (apprendre) de qqn, par qqn, de la bouche de qqn.    - audio sero, Cic.: j'apprends tardivement.    - Bibulus nondum audiebatur esse in Syria, Cic. Att. 5: on n'entendait pas encore dire que Bibulus fût en Syrie.    - jam Caesar a Gergovia discessisse audiebatur, Caes.: déjà on entendait dire que César avait quitté Gergovie.    - saepe audivi de patre et de socero meo, Cic. de Or. 3: j'ai souvent entendu dire de la bouche de mon père et de mon beau-père.    - audito Caesarem adesse: quand on apprit que César était là.    - ab Hispaniis jam audietur, Cic. Att. 10, 12, 2: d'Espagne il viendra bientôt des nouvelles.    - si aliquid a comitiis audierimus, Cic. Att. 3, 14, 2: une fois que j'aurai eu qq nouvelle provenant des comices. [st1]4 [-] écouter, être attentif; être disciple, être auditeur.    - omnia legant, omnia audiant, Cic. de Or. 1, 256: qu'ils lisent tout, écoutent tout.    - sic fit ut, si quid praeterea de me audiat, non audiendum putet, Cic. Fam. 9, 16, 4: il s'ensuit que, s'il entend par ailleurs qqch sur mon compte, il pense qu'il ne faut pas l'écouter (y prêter attention).    - alicujus verba audire, Cic. Amer. 9: écouter les paroles de qqn avec attention.    - Xenocratem audire, Cic. Nat. 1, 72: suivre les leçons de Xénocrate.    - annum jam audis Cratippum, Cic.: il y a déjà un an que tu es le disciple de Cratippus.    - Polemonem audiverant assidue Zeno et Arcesilas, Cic.: Zénon et Arcésilas avaient suivi assidûment les leçons de Polémon.    - in astrologia C. Sulpicium audivimus, Cic.: en astrologie, nous avons eu pour maître C. Sulpicius.    - Antiochum saepe disputantem audiebam, Cic.: j'écoutais souvent Antiochus en train de discuter. [st1]5 [-] écouter favorablement, accepter d'entendre, accorder audience; approuver, accorder, exaucer.    - ubi neque cohortationes suas neque preces audiri intellegit, Caes.: voyant qu'on n'écoute plus ni ses exhortations ni ses prières.    - non audio, Cic.: je ne suis pas d'accord.    - audio, Plaut. Cic.: j'entends, je le crois bien.    - nihil audio, Ter. Cic.: je ne veux rien entendre.    - legatos audire, Caes. BG. 4, 13, 1, etc.: recevoir des ambassadeurs.    - hujus condiciones audiamus, Cic. Phil. 13, 16: écoutons ses conditions.    - sociorum querellas audire, Cic. Fam. 15, 4, 15: écouter les doléances des alliés. [st1]6 [-] être docile à, écouter, obéir; écouter, accueillir, admettre.    - dicto audientem esse, Plaut.: écouter au premier mot, obéir sans hésiter.    - dicto audientem esse alicui: obéir à qqn sans broncher.    - Syracusani nobis dicto audientes sunt, Cic. Suppl. 86: les Syracusains sont à nos ordres.    - si diceres... quis te audiret ? Cic. Verr. 5, 78, si tu disais... qui t'écouterait (te croirait) ? cf. Balb. 16; Marc. 25.    - illa perfugia, quae sumunt sibi ad excusationem, certe minime sunt audienda, Cic. Rep. 1, 9, les recours qu'ils ont pour s'excuser sont à coup sûr inadmissibles.    - neque audit currus habenas, Virg.: et le char [= l'attelage] n'obéit plus aux rênes. [st1]7 [-] s'entendre donner un nom; avoir la réputation de.    - rexque paterque audisti coram, Hor. Ep. 1: tu t'es entendu appeler roi et père.    - audire bene (male) ab aliquo: avoir bonne (mauvaise) réputation auprès de qqn.    - bene (male) audire ab aliquo: être bien (mal) apprécié de qqn.    - bene audire ab aliquo: avoir l'estime (la considération) de qqn.    - erat surdaster M. Crassus; sed aliud molestius, quod male audiebat, Cic. Tusc. 5, 116: M. Crassus était un peu sourd ; mais il y avait autre chose de plus pénible, c'est qu'il avait mauvaise réputation.    - quid auditurum putas fuisse Ulixem, si... Cic. Off. 3, 98: quelle réputation, à ton avis, aurait eue Ulysse, si...    - bene audire a parentibus, Cic. Fin. 3, 57: avoir l'estime de ses parents.    - rursusque Ciceronem a Calvo male audisse tamquam solutum et enervem, Tac. D. 18: [on constate] qu'en revanche Cicéron était décrié par Calvus, comme un écrivain lâche et sans nerf.    - ille tamen non aliter ab ipsis inimicis male audire quam nimiis floribus et ingenii affluentia potuit, Quint. 12, 10, 13: lui pourtant [Cicéron] ne put recevoir de ces ennemis mêmes d'autre reproche que celui d'un excès d'ornements et d'une imagination surabondante.    - subtilis veterum judex et callidus audis, Hor. S. 2, 7, 101: tu t'entends appeler juge fin et habile des vieilles choses.    - tu recte vivis, si curas esse quod audis, Hor. Ep. 1, 16, 17: toi, tu as une vie sage, si tu prends soin d'être ce qu'on dit de toi. [st1]8 [-] comprendre, interpréter, sous-entendre.    - Vulcanum pro igne audimus, Quint.: nous prenons Vulcain au sens de feu.    - simul enim auditur coepit, Quint.: en même temps on sous-entend coepit.
    * * *
    audĭo, īre, īvī (īi), ītum [*aus-dio]    - tr. et qqf. intr. -    - cf gr. οὖς, ὠτός: oreille - αἰσθάνομαι: apprendre --- lat. auris, is (pour *ausis) --- ancien fr. ouïr.    - fut. arch. audibo, audibis, Enn, Tr. 277; Com. 4 ; Plaut. Capt. 619; Poen. 310    - imparf. audibat, audibant, Ov. F. 3, 507; Catul. 84, 8    - audin = audisne, Plaut. Mil. 1313; Ter. Andr. 865.    - auditin = auditisne, Plaut. Ps. 172.    - parf. audit, Prop. 4, 9, 39; Sen. Contr. 2, 2, 8; 9, 4, 4; 10, 1, 13; Suet. Vesp. 19, 2 ; souvent audisse ; audisti, Ter. Haut. 685; audistis, Ter. Phorm. 349; audisset, Ter. Phorm. 20; audivistin = audivistine, Plaut. Amph 748; 752. [st1]1 [-] entendre, entendre dire, apprendre par ouï-dire.    - sensu audiendi carere, Cic. Rep. 6, 19: être privé de la faculté d'entendre. [st1]2 [-] entendre, percevoir par les oreilles, ouïr.    - non eum querentem quisquam audivit, Nep.: on ne l'a jamais entendu se plaindre.    - cum Heraclito Antiochum saepe disputantem audiebam, Cic. Ac.: j'entendais souvent Antiochus discuter avec Héraclite.    - auribus parum audire, Cato.: être un peu dur d'oreille.    - magna voce, ut Xeno audiret, Cic. Verr. 3, 55: à haute voix, pour que Xénon entendît.    - audite litteras, Cic. Verr. 3, 92: écoutez la lecture de la lettre.    - audite decretum, Cic. Verr. 5, 53: écoutez la lecture du décret.    - ad haec visa auditaque clamor ingens oritur, Liv. 2, 23, 7: à ce spectacle, à ces paroles, de grands cris s'élèvent.    - qua de re Charidemum testimonium dicere audistis, Cic. Verr. 1, 52: là-dessus vous avez entendu Charidème déposer. [st1]3 [-] entendre dire, entendre parler de, connaître par ouï-dire, savoir par ouï-dire, apprendre.    - audire ab aliqua re (audire ex aliqua re): entendre parler de qqch.    - lautumias Syracusanas omnes audistis, plerique nostis, Cic. Verr. 5, 68: les latomies de Syracuse, vous en avez tous entendu parler, la plupart de vous les connaissent.    - paucis diebus aliquid audiri necesse est, Cic. Att. 10, 14, 2: dans quelques jours il y aura forcément des nouvelles.    - nocte una audito perfectoque bello, Liv. 2, 26, 4: la guerre ayant été annoncée et terminée dans la même nuit.    - postulatio ante hoc tempus ne fando quidem audita, Cic. Quinct. 71: une poursuite, comme on n'en a même pas entendu parler jusqu'ici.    - urbem Syracusas maximam esse Graecarum saepe audistis, Cic. Verr. 4, 117: vous avez souvent entendu dire que Syracuse est la plus grande des villes grecques.    - Caesar discessisse audiebatur, Caes. BG. 7, 59, 1: on entendait dire que César s'était éloigné.    - eo ipso die auditam esse eam pugnam ludis Olympiae memoriae traditum est, Cic. Nat. 2, 6: ce jour même, suivant la tradition, la nouvelle de ce combat fut connue aux jeux Olympiques.    - quemadmodum captae sint Syracusae, saepe audivistis, Cic. Verr. 4, 115: vous avez souvent entendu dire comment Syracuse fut prise.    - haec audivimus de clarissimorum virorum consiliis et factis, haec accepimus, haec legimus, Cic. Sest. 139: voilà ce que nous avons entendu dire touchant la politique et les actes des hommes les plus illustres, voilà ce que nous avons recueilli (ce qui nous a été transmis), voilà ce que nous avons lu.    - re audita de Caesare, Cic. Att. 14, 9, 3: la nouvelle sur César [la mort de César] étant connue.    - de malis nostris tu prius audis quam ego, Cic. Att. 7, 21, 1: sur nos malheurs, toi, tu es plus tôt renseigné que moi.    - ex aliquo audire ou ab aliquo audire ou de aliquo audire: entendre (apprendre) de qqn, par qqn, de la bouche de qqn.    - audio sero, Cic.: j'apprends tardivement.    - Bibulus nondum audiebatur esse in Syria, Cic. Att. 5: on n'entendait pas encore dire que Bibulus fût en Syrie.    - jam Caesar a Gergovia discessisse audiebatur, Caes.: déjà on entendait dire que César avait quitté Gergovie.    - saepe audivi de patre et de socero meo, Cic. de Or. 3: j'ai souvent entendu dire de la bouche de mon père et de mon beau-père.    - audito Caesarem adesse: quand on apprit que César était là.    - ab Hispaniis jam audietur, Cic. Att. 10, 12, 2: d'Espagne il viendra bientôt des nouvelles.    - si aliquid a comitiis audierimus, Cic. Att. 3, 14, 2: une fois que j'aurai eu qq nouvelle provenant des comices. [st1]4 [-] écouter, être attentif; être disciple, être auditeur.    - omnia legant, omnia audiant, Cic. de Or. 1, 256: qu'ils lisent tout, écoutent tout.    - sic fit ut, si quid praeterea de me audiat, non audiendum putet, Cic. Fam. 9, 16, 4: il s'ensuit que, s'il entend par ailleurs qqch sur mon compte, il pense qu'il ne faut pas l'écouter (y prêter attention).    - alicujus verba audire, Cic. Amer. 9: écouter les paroles de qqn avec attention.    - Xenocratem audire, Cic. Nat. 1, 72: suivre les leçons de Xénocrate.    - annum jam audis Cratippum, Cic.: il y a déjà un an que tu es le disciple de Cratippus.    - Polemonem audiverant assidue Zeno et Arcesilas, Cic.: Zénon et Arcésilas avaient suivi assidûment les leçons de Polémon.    - in astrologia C. Sulpicium audivimus, Cic.: en astrologie, nous avons eu pour maître C. Sulpicius.    - Antiochum saepe disputantem audiebam, Cic.: j'écoutais souvent Antiochus en train de discuter. [st1]5 [-] écouter favorablement, accepter d'entendre, accorder audience; approuver, accorder, exaucer.    - ubi neque cohortationes suas neque preces audiri intellegit, Caes.: voyant qu'on n'écoute plus ni ses exhortations ni ses prières.    - non audio, Cic.: je ne suis pas d'accord.    - audio, Plaut. Cic.: j'entends, je le crois bien.    - nihil audio, Ter. Cic.: je ne veux rien entendre.    - legatos audire, Caes. BG. 4, 13, 1, etc.: recevoir des ambassadeurs.    - hujus condiciones audiamus, Cic. Phil. 13, 16: écoutons ses conditions.    - sociorum querellas audire, Cic. Fam. 15, 4, 15: écouter les doléances des alliés. [st1]6 [-] être docile à, écouter, obéir; écouter, accueillir, admettre.    - dicto audientem esse, Plaut.: écouter au premier mot, obéir sans hésiter.    - dicto audientem esse alicui: obéir à qqn sans broncher.    - Syracusani nobis dicto audientes sunt, Cic. Suppl. 86: les Syracusains sont à nos ordres.    - si diceres... quis te audiret ? Cic. Verr. 5, 78, si tu disais... qui t'écouterait (te croirait) ? cf. Balb. 16; Marc. 25.    - illa perfugia, quae sumunt sibi ad excusationem, certe minime sunt audienda, Cic. Rep. 1, 9, les recours qu'ils ont pour s'excuser sont à coup sûr inadmissibles.    - neque audit currus habenas, Virg.: et le char [= l'attelage] n'obéit plus aux rênes. [st1]7 [-] s'entendre donner un nom; avoir la réputation de.    - rexque paterque audisti coram, Hor. Ep. 1: tu t'es entendu appeler roi et père.    - audire bene (male) ab aliquo: avoir bonne (mauvaise) réputation auprès de qqn.    - bene (male) audire ab aliquo: être bien (mal) apprécié de qqn.    - bene audire ab aliquo: avoir l'estime (la considération) de qqn.    - erat surdaster M. Crassus; sed aliud molestius, quod male audiebat, Cic. Tusc. 5, 116: M. Crassus était un peu sourd ; mais il y avait autre chose de plus pénible, c'est qu'il avait mauvaise réputation.    - quid auditurum putas fuisse Ulixem, si... Cic. Off. 3, 98: quelle réputation, à ton avis, aurait eue Ulysse, si...    - bene audire a parentibus, Cic. Fin. 3, 57: avoir l'estime de ses parents.    - rursusque Ciceronem a Calvo male audisse tamquam solutum et enervem, Tac. D. 18: [on constate] qu'en revanche Cicéron était décrié par Calvus, comme un écrivain lâche et sans nerf.    - ille tamen non aliter ab ipsis inimicis male audire quam nimiis floribus et ingenii affluentia potuit, Quint. 12, 10, 13: lui pourtant [Cicéron] ne put recevoir de ces ennemis mêmes d'autre reproche que celui d'un excès d'ornements et d'une imagination surabondante.    - subtilis veterum judex et callidus audis, Hor. S. 2, 7, 101: tu t'entends appeler juge fin et habile des vieilles choses.    - tu recte vivis, si curas esse quod audis, Hor. Ep. 1, 16, 17: toi, tu as une vie sage, si tu prends soin d'être ce qu'on dit de toi. [st1]8 [-] comprendre, interpréter, sous-entendre.    - Vulcanum pro igne audimus, Quint.: nous prenons Vulcain au sens de feu.    - simul enim auditur coepit, Quint.: en même temps on sous-entend coepit.
    * * *
        Audio, audis, audiui, et audii, auditum, pe. pro. audire. Ouir.
    \
        Audite paucis. Terent. Escoutez un peu.
    \
        Audiri in maius. Tacit. Missis leuibus copiis, quae ex longinquo in maius audiebantur. Qui faisoyent plus de bruit, qu'elle n'estoyent de nombre.
    \
        Liquidius audiunt talpae. Plin. Plus cler.
    \
        Molliter audire aliquem. Stat. Sans s'esmouvoir, ou affectionner, Paisiblement.
    \
        Parum auribus audire. Cato. N'ouir guere cler.
    \
        Audire aure non auersa. Tibul. Ouir assez patiemment.
    \
        Audire Socratem. Cic. Estre disciple de Socrates.
    \
        Audire, pro Intelligere, vel Accipere ex auditu. Terent. Ouir dire, Entendre.
    \
        Audiui dicere. Varro. Je l'ay ouy dire.
    \
        Audiui dici. Cic. J'ay ouy dire.
    \
        Audire, sine addito idem significat. Terent. Cic. Ouir dire.
    \
        Audiui hoc de parente meo. Cic. Je l'ay ouy dire à mon pere.
    \
        Audire de aliquo, aliter acceptum. Ter. Ouir parlé de quelcun.
    \
        Audire alterum de re aliqua. Cic. Escouter et bailler audience.
    \
        Ex te audiui. Plaut. Je te l'ay ouy dire.
    \
        Audire aliquem ex re aliqua. Plaut. Ouir dire quelque chose à aucun.
    \
        Audire de capite. Senec. Cognoistre d'un proces criminel.
    \
        Audire nuntium ex aliquo loco. Cic. Avoir et ouir nouvelles.
    \
        Audire, pro Exaudire. Exaucer. vt Deus meas preces audiuit. Cic.
    \
        Non audio. Cic. Il ne m'en chault, Je n'ay que faire de ce que tu dis.
    \
        Audio. Terent. Capias tu illius vestem. CH. vestem? quid tum postea? P. pro illo te ducam. CH. audio. Je t'entens bien, Je m'y accorde, J'en suis content.
    \
        Nec Homerum audio, qui Ganymedem a diis raptum ait. Cic. Je ne croy pas à Homere.
    \
        Non sum auditurus, Non eram Romae, etc. Je ne prenderay point pour excuse ce que tu dis que tu n'estois pas, etc.
    \
        Audiri. Cic. Estre creu.
    \
        Nunquam labere, si te audies. Cic. Jamais tu ne fauldras si tu te gouvernes par ton propre sens, si tu te gouverne par toymesmes.
    \
        Si me audies, has paternas possessiones tenebis. Cic. Si tu me veulx croire.
    \
        Audire bene. Cic. Avoir bon bruit.
    \
        Bene audire a parentibus. Cic. Estre loué de ses pere et mere.
    \
        Audire male. Cic. Avoir mauvais bruit, Estre blasmé.
    \
        Minus commode audire. Cic. N'avoir point fort bon bruit.
    \
        Audit arbor arborem. Pli. Endure d'estre joincte et collee avec.
    \
        Neque Romae quicquam auditur noui. Cic. On n'oit rien de nouveau, On ne dict rien de nouveau à Romme.
    \
        Sic enim auditur, vt depugnares. Quintil. Il s'entend, On entend par cela.
    \
        Audiendi insolens. Tacit. Qui n'ha pas accoustumé d'ouir.

    Dictionarium latinogallicum > audio

  • 2 argumentum

    argūmentum, ī, n. (arguo), die Veranschaulichung = das, was die Kraft hat, etwas zur Veranschaulichung zu bringen, I) die Darstellung, Erzählung, argumentum est ficta res, quae tamen fieri potuit, Cic.: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm, Enn. fr.: cuius contionis primum universum argumentum (Gesamtdarstellung) sententiamque audite, Cic.: sunt certe in columnarum spiris insculptae nominum eorum argumento (zur Andeutung ihrer N.) lacerta atque rana, Plin.: quo spectaculo argumenta inferorum (die Begebenheiten der Unterwelt) explicarentur, Suet.: crateram caelare longo argumento (Geschichte), Ov. – Dah. der Stoff, der Gegenstand, der Inhalt (s. Quint. 5, 10, 9 sq.), a) der schriftlichen od. mündlichen Darstellung, arg. epistulae, Cic.: orationis, Ascon.: libri, Suet.: scribendi argumentum habere, Cic.: in uno argumento versari, Cic. – prägn., der bestimmte, eigentliche, wahre Inhalt ( Gehalt), epistula sine argumento et sententia, Cic.: non sine argumento maledicere, nicht ohne Schein von Wahrheit, Cic.: tabulae vero novae quid habent argumenti, nisi etc., was ist ihr eigentlicher Inhalt, was liegt ihnen anderes zugrunde, Cic.: u. haec tota fabella veteris poetriae... quam est sine argumento! Cic. – b) der Inhalt, der Gegenstand, der Vorwurf (ὑποθεσις), die Fabel (μῦθος) eines epischen od. dramatischen Gedichtes, fabulae, Ter. u.a.: tragoediae, Tac.: argumento fabulam serere, durch einen Gegenstand in einen einheitlichen Zusammenhang bringen, Liv.: agere magis ex argumento et meliores versus facere, Plaut.: argumentum narrare, Ter. – prägn., der als Gedicht, als Theaterstück verarbeitete Stoff, die ganze Darstellung, das Gedicht, Stück, die Szene, explicare argumenti (des Stückes, der Tragödie) exitum, Cic.: hoc argumento (in dieser Fabel), Phaedr. – u. bildl., wie unser Stück, Komödie, Szene = wirkliche, auf Täuschung berechnete Begebenheit, Betrug, auctor argumenti, Liv.: nocturnum hoc fictum et compositum arg., Nachtstück (gleich darauf fabula huius noctis), Liv. – c) vom Gegenstand der bildenden Künste, wie der Bildhauerei (Bildnerkunst), ex ebore diligentissime perfecta argumenta erant in valvis, Flachreliefs, Cic.; vgl. Verg. Aen. 7, 791. Ov. met. 13, 685: od. der Malerei, Suet. Tib. 44, 2: der Webkunst, Ov. met. 6, 69. – II) der eine Behauptung veranschaulichende Beweis, der Beweisgrund, das Beweismittel, der Überführungsgrund, verb. signa (fachliche Beweise) atque argumenta (Überführungsgründe), Plaut.: u. so signa rerum et argumenta, Quint.: argumenta (Beweise) et rationes (Schlüsse), Cic.: argumenta atque indicia sceleris, Cic.: argumenta ratione concludentia, vernunftgemäß shließende Beweise, Cic.: arg. simplex et breve, Quint.: arg. exile, Gell.: arg. parum potens (schlagend), Sen.: argumenta potentissima, Quint.: immane bellicae civitatis arg., Vell.: arg. laeti animi, Ov.: arg. voti potentis, Ov.: amoris est hoc argumentum, non malignitatis, Petr.: addere pro argumento m. folg. Acc. u. Infin., Suet.: afferre argumenta, Cic.: agere argumentis, Cic.: astringere breviter argumenta, Cic.: sparsa argumenta colligere, Quint.: argumenta concludere, Cic.: quibus argumentis hoc doces? Lact.: multis argumentis deos esse docere, Cic.: argumenta ducere ab od. ex alqa re, Quint.: huius rei argumentum est, si etc., Scrib.: alqd est (dient) argumento, Liv., magno od. satis magno argumento, Cic., maximo argumento, Cic.: exquirere alqd argumentis, Cic.: si in omne argumentum modestiae fingimur, wenn wir uns durchaus demütig zu erweisen suchen, Sen.: loqui argumenta, Plaut.: niti argumento odii, Quint., od. niti argumentis admodum exilibus, Gell. (beide v. Pers.): onerare iudicem argumentis, Quint.: premere etiam atque etiam argumentum, Cic.: probare alqd argumento od. argumentis, Cic. u. Lact.: proferat argumenta, quibus doceat m. folg. Acc. u. Infin., Lact.: uti argumento sensus sui (aus seiner Wahrnehmung, Erfahrung), Cic.: argumentis uti in re eius modi, Cic.: uti argumentis ducibus ad probandum, Cic.: quo argumento? aus welchem Grunde? wie meinst du das? oft bei Plaut. (s. Brix u. Lorenz Plaut. mil. 1001). – III) das Symbol, Apul. met. 11, 3 u. 11, 11.

    lateinisch-deutsches > argumentum

  • 3 at [1]

    1. at, arch. ast, Coni. = ἀτάρ (bei den Alten auch ad geschrieben, wie umgekehrt at statt der Präpos. ad; vgl. Quint. 1, 7, 5. Charis. 229, 30 u. Osann Cic. de rep. 1, 7, 12. p. 31), aber, dagegen aber, I) zur Anknüpfung eines verschiedenen, aber nicht völlig entgegengesetzten Gedankens, aber, allein, anderseits aber, A) im allg.: Midae dormienti formicae in os tritici grana congesserunt. Divitissimum fore, praedictum est, quod evenit. At Platoni cum in cunis parvulo dormienti apes in labellis consedissent, responsum est, singulari illum suavitate orationis fore, Cic.: una (navis) cum Nasidianis profugit:...at ex reliquis una praemissa Massiliam, Caes.

    B) insbes.: 1) bei Aufzählungen, Verg. georg. 1, 401; 2, 447; Aen. 7, 691. Quint. 4, 2, 49. – 2) bei Übergängen, Verg. Aen. 4, 1; 4, 504. Caes. b. G. 2, 23, 4; 4, 12, 1. Tac. ann. 1, 38; 4, 13. Curt. 3, 2 (4), 1; 3, 7 (17), 1. – dah. a) beim Übergange zu unerwarteten, spannenden, wunderbaren, leidenschaftlich erregenden Ereignissen und Umständen, Verg. Aen. 2, 225; 3, 225. Tibull. 2, 5, 33. – b) beim Übergange zu einem affektvollen Ausruf, wie: α) bei Ermunterungen u. Bitten, at unum hoc quaeso, ut etc., Plaut.: at tu nauta ne parce, Hor.: at videte hominis intolerabilem audaciam, Cic. – β) bei freundlichen Wünschen, at tibi di bene faciant omnes, Plaut.: at tu candidior semper candidiorque veni, Tibull. – u. beim Gebet, at vos, o superi, et divûm tu maxime rector, quaeso, patrias audite preces, Verg. – γ) bei Verwünschungen (s. Spengel Ter. Andr. 666), at te Iuppiter dique omnes perdant! aber od. ei so wollt ich, daß dich usw., Plaut.: at tibi di dignum factis exitium duint! Ter.: at vobis male sit, malae tenebrae Orci, quae etc., Catull.: at vos respiciant di periuriorum vindices, Iustin. – δ) bei Drohungen, at tibi ego continuo cyatho oculum hoc excutiam tuom, Plaut. Pers. 794. – ε) bei Verwunderung, beim Unwillen, bei Schmerz- u. Rachegefühl u. dgl., at ut scelesta sola secum murmurat, Plaut.: exi foras sceleste! at etiam restitas? Ter.: at per deos immortales quid est quod dici possit? Cic.: at quem hominem, C. Verres, tantā, tam insigni iniuriā affecisti? Cic.: tangit et ira deos. At non impune feremus etc., Ov. – c) zur Anfügung einer Erklärung, aber, at illi foeda cicatrix saetosam laevi frontem turpaverat oris, Hor. sat. 1, 5, 60 sq. (dazu Fritzsche).

    II) zur Anknüpfung eines völligen Gegensatzes, aber, dagegen, wohl aber, aber doch, A) im allg.: mentiris nunc iam. At iam faciam ut verum discas dicere, Plaut.: non cognoscebantur foris, at domi; non ab alienis, at a suis, Cic.: verstärkt at contra, Cic.: at e contrario, Nep.: at potius, Plaut.: at etiam, Cic.: at vero, Cic.: at non... sed, Petr. (s. Wehle Obss. crit. in Petr. p. 23).

    B) insbes.: 1) bei Einwürfen, bes. solchen, die der Redner in die Seele eines andern macht, quid porro quaerendum est? factumne sit? at constat: a quo? at patet, Cic.: at (aber, könnte einer sagen) mores commodi. Quis contumacior? quis inhumanior? Cic.: oft verstärkt at pol, at edepol, at hercule (hercle), at quidem, Plaut., Liv. u.a. (s. C. F. W. Müller Nachtr. S. 100): at pol quī (= atquī pol), Plaut. (s. Ussing Plaut. Amph. 698): at mehercules, oft bei Sen. (s. Haase Sen. vol. III. p. XIV): u. at enim, aber freilich, Plaut. u. Cic. (s. Ribbeck ad Comic. fr. coroll. p. XXXIV): u. at vero, aber doch, Serv. in Cic. ep.: u. at enim vero, Liv. – 2) nach Konzessivsätzen (s. die Auslgg. zu Caes. b. G. 6, 40, 2. Mützell Curt. 3, 8 [19], 2), aber doch, doch wenigstens, non est, inquit, in parietibus res publica, at in aris et focis, Cic.: si pars aliqua circumventa ceciderit, at reliquos servari posse confidunt, Caes. – verstärkt durch tamen: atque ei, etsi nequaquam parem illius ingenio, at pro nostro tamen studio meritam gratiam debitamque referamus, Cic. – verstärkt durch certe: quorum cognitio studiosis iuvenibus si non magnam utilitatem afferet, at certe, quod magis petimus, bonam voluntatem, Quint.: satis (vixisti) naturae fortasse: addo etiam gloriae, at patriae certe parum, Cic.: u. durch saltem, arcem iam Sabini habent; inde huc tendunt. At tu, pater deûm hominumque, hinc saltem arce hostes, Liv.: si id consilium damnaret, at ille divideret saltem copias innumerabiles, Curt. – 3) nach Kausal- od. Konditionalsätzen, si ergo hic peribo, at erit mihi hoc factum mortuo memorabile, Plaut.: si victoriam duis, ast ego templum tibi voveo, Liv.

    lateinisch-deutsches > at [1]

  • 4 fas

    fās, n. indecl. (zu fārī, fātum), die Äußerung; dah. I) eig., der göttliche Ausspruch, das göttliche Gebot, die göttlichen Satzungen, das göttliche Gesetz, -Recht (im Ggstz. zu ius, den menschl. Satzungen, dem menschl. Rechte), sicut fas iusque est, Liv.: ius ac fas colere, Liv.: ius ac fas omne delere, Cic.: fas omne violare, Lact.: contra fas, contra auspicia, contra omnes divinas atque humanas religiones, Cic.: contra ius fasque, Cic. u. Sall. – personif., audi Iuppiter, audite fines, audiat fas, Liv.: prima deûm Fas, quae Themis est Graiis, Auson.: fas omne mundi, alle Götter, Sen. poët. – II) übtr.: A) das nach göttlichem Gebote, also auch nach dem Gesetze der Natur u. nach unserem sittlichen Gefühl Pflichtmäßige, Erlaubte, die heilige Pflicht, das heilige Recht, die heilige Ordnung, Weltordnung (im Ggstz. zu nefas, dem Pflichtwidrigen, dem Unrecht, der Sünde, einerseits u. zu ius, der auf menschl. Gesetze u. Herkommen begründeten Befugnis, andrerseits), 1) im allg.: per omne fas et nefas alqm sequi, in allem Guten u. Bösen, Liv.: per omne fas ac nefas ruere, alles Recht mit Füßen treten, Lucan.: ubi fas versum atque nefas, Verg.: omne fas abrumpere, Verg.: ius fasque exuere, Tac.: ultra fas trepidare, Hor. – fas gentium, Tac.: id fas armorum et ius hostium est, Tac.: fas disciplinae, Tac. – dah. fas est, wie ὅδιόν εστι, es ist (nach göttlichem Gesetze, also auch nach dem Gesetze der Natur und nach unserem sittlichen Gefühl) pflichtmäßig, es schickt sich, es ist erlaubt, -zulässig, -gestattet, -möglich, quod aut per naturam fas esset aut per leges liceret, Cic.: sicut fas iusque est, Liv.: si fas est, Catull. u.a.: si ius, si fas est, Ter.: si fas est m. folg. Infin., Cic. u.a.: mit 2. Supin., si hoc fas est dictu, Cic. Tusc. 5, 38. – contra quam fas erat, Cic. – fas est u. fas non est m. folg. Infin., Cic., Caes. u.a.: alci fas est m. Infin., Enn. fr. var. 23. Tac. ann. 1, 77. – fas existimare, Plaut., od. fas habere, Quint., od. fas putare, Caes., m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin. – fas habere m. folg. indir. Fragesatz, Plaut. trin. 288. – 2) insbes., v. den Gerichtstagen: quando rex comitiavit, fas, ist es erlaubt, Gericht zu halten; Varro LL. 6, 31 (vgl. 6, 29). – B) das durch das göttl. Gesetz, also auch durch das Naturgesetz bestimmte Schicksal, Verhängnis, fas obstat, Verg. – bes. fas est m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin., es ist vom Schicksal bestimmt, si cadere fas est, Ov.: me natam nulli veterum sociare procorum fas erat, Verg.

    lateinisch-deutsches > fas

  • 5 lassen

    lassen, I) v. tr.: A) veranlassen, machen od. bewirken, daß etwas geschieht, a) im allg.: facere mit folg. Konjunktiv mit u. ohne ut (z.B. mel ter infervescat facito). – velle m. folg. Akk. u. Infin. (wollen, daß etc., z.B. fortuna nasci eum in urbe terrarum principe voluit). – dare alci mit folg. Akk. u. Infin. od. (nach Art der Griechen) mit folg. Dativ und Infin. (jmdm. verleihen, bes. von den Göttern, z.B. da mihi iustum sanctumque oder iusto sanctoque videri). – b) durch die Darstellung, sowohl der Kunst als der Rede: facere (im allg.). – fingere (durch die Kunst, von Bildern etc.). – Beide haben das dabeistehende Verbum, wenn es ein Aktiv, im Partizip. Präf. Aktivi, wenn es ein Passiv ist, im Infin. Präf. Passivi nach sich, z.B. Xenophon läßt den Sokrates sagen, Xenophon facit Socratem disputantem: er läßt den Herkules eine Keule führen, *Herculem clavam tenentem fingit (finxit): er läßt die Welt von der Gottheit erbaut werden, a deo construi atque aedificari mundum facit. – c) in Gedanken = den Fall annehmen, setzen: facere, fingere, beide m. folg. Akk. u. Infin., z.B. laß einmal die Seele nicht fortdauern, fac animos non remanere post mortem: laß einmal einen letzt erst Philosoph werden, noch nicht fein, finge aliquem nunc fieri sapientem, nondum esse. – d) durch Auftrag, Befehl etc.: iubere mit folg. Akk. und Infin. (übh. Auftrag erteilen). – curare mit folg. Partizip. Futur. Passivi (Sorge tragen, daß etwas geschieht). – alci negotium dare, ut etc. (jmdm. den bestimmten Auftrag geben, etwas auszuführen); z.B. alle sich entfernen lassen, procul omnes abire iubere: jmd. vor feinen Augen töten lassen, alqm coram interfici iubere: einen Brief an jmd. besorgen l., litteras ad alqm perferendas curare: jmd. [1545] durch einen töten l., alci negotium dare, ut alqm interficiat. – Wo aber der Zusammenhang von selbst gibt, daß jmd. etwas bloß veranstaltet, auf seinen Befehl, durch Auftrag, auf seine Kosten habe ausführen lassen, setzen die Lateiner gew. geradezu die nötige Form des bei dem Hilfsverbum »lassen« stehenden Hauptverbums, z.B. jmd. mit dem Beil hinrichten l., securi alqm percutere: jmd. auf seine Kosten begraben l., alqm suo sumptu efferre: keinen Verzug eintreten lassen, nullam moram inferre. – Oder die Lateiner setzen das Antezedens oder das Konsequens des im Deutschen bei »lassen« im Infin. stehenden Verbums, z.B. sich das Buch geben l., librum poscere (fordern): etwas (vorher Verborgenes) sehen lassen, aperire alqd: laßt euch das Schreiben vorlesen, audite (hört mit an) litteras. laßt uns, als Aufforderung, durch die erste Person Pluralis des Konjunktivs, z.B. laßt uns gehen, eamus.

    Hierher gehört auch »lassen«, wenn es elliptisch steht und soviel ist als a) machen, daß etwas fortgeht, z.B. Blut l., sanguinem mittere. – b) sein-, fahren lassen, aufgeben: missum facere; mittere; omittere. – laß dein Trauern! desine lugere! omitte tristitiam tuam!: laß deinen Zorn (fahren), iram fac missam! noli irae indulgere!: lassenwirdas! relinquamus (doch reden wir nicht mehr davon)! – c) machen, bewirken, daß jmd. oder etwas wo zurückbleibt: relinquere alqm, alqd (zurücklassen, z.B. zu Hause, domi). continere (innehalten, z.B. copias in castris: und pecus in stabulis). – d) zukommen lassen (v. Verpachter, Verkäufer, Versteigerer): addicere alci alqd (auch mit Ablat. des bestimmten Preises, z.B. alqd LX denariis).

    B) nicht hindern, zulassen, erlauben: sinere, in der Regel mit folg. Konjunktiv mit u. ohne ut (nicht hindern). – pati mit folg. Akk. und Infin. (dulden, keinen Einspruch in etw. tun). – concedere mit folg. Akk. u. Infin. (zugestehen, erlauben; dann auch = einräumen). – permittere alci mit folg. ut oder mit folg. Infin. (zulassen, jmdm. gestatten). – sich fragen lassen, pati se interrogari: jmd. gehen l., sinere abeat (seinen Weggang nicht hindern, versch. von alqm dimittere, d.i. machen, daß jmd. weggeht, jmd. entlassen). – Die deutsche Wendung »sich lassen« ist im Lateinischen zu übersetzen: a) durch das Passivum des dabeistehenden Verbums, wenn es das Subjekt als leidend, sofern dieses von seinem Willen abhängt, darsteht, z.B. sich erbitten l., exorari: sich rühren l., commoveri (durch etw., alqā re): sich hinreißen l., rapi: sich ruhig tadeln l., patientius reprehendi. – b) ebenfalls durch das Passivum des dabeistehenden Verbums oder durch posse m. folg. Infin. Präs. Passivi des dabeistehenden Verbums, wenn es eine Möglichkeit, Tunlichkeit bezeichnet, z.B. sich bewegen l., moveri posse: sich ohne Kosten abändern l., sine sumptu corrigi posse. – c) durch habere m. Akk. eines Subst. (die Möglichkeit von etwas an sich haben, z.B. quae corporis sunt, ea cognitionem habent faciliorem, läßt sich leichter erkennen). – laß dich nicht gelüsten, zu etc., od. bl. laß nicht, cave mit folg. Konj. [1546] mit u. ohne ne, z.B. laß dich nicht gelüsten zu wünschen, cave ne cupias: laß dir nicht von ihm einreden, cave ne tibi ille persuadeat.

    Hierhergehört auch »lassen«, wo es elliptisch steht, in verschiedenen Beziehungen, als: a) = gehen (laufen, dringen etc.) lassen, und zwar: α) lassen auf etc., z.B. die Reiterei auf den Feind l., equitem in hostem immittere. – β) lassen aus etc., d.i. herauslassen aus etc.: alqm exire pati ex alqo loco; alqm emittere ex alqo loco: nicht l. aus etc., alqm ex alqo loco exire, egredi prohibere. – aus den Augen lassen (setzen), s. Auge. – γ) sind. durch etwas (herein) lassen: alqm admittere per etc. (z.B. durch das Fenster, per fenestram). – δ) lassen in etc., d.i. hineinlassen in etc., admittere in etc., alqm inire locum pati. – nicht l., z.B. in die Stadt, alqm introitu prohibere: nicht in das Haus l., alqm ianuā prohibere; alqm excludere (s. einlassen): die Feinde heimlich in die Stadt lassen, clam hostes in urbem accipere: das Schiff in See lassen, navem deducere. – ε) über etwas (gehen) lassen: admittere alqm ad alqd (z.B. alqm ad capsas suas). – ζ) unter etw. (gehen) laufen lassen; z.B. wilde Tiere unter das Volk lassen, feras in populum immittere. – η) von sich (gehen) lassen, dimittere (z.B. neminem sine spe). – ϑ) vor sich (kommen) lassen: alqm admittere. – ι) zu etwas (gehen, dringen etc.) lassen: alqm od. alqd admittere ad alqd (auch = als Teilnehmer zulassen). – jmd. nicht zu sich (ins Haus) l., alqm domum ad se non admittere. – b) bleiben lassen: manere pati in mit Abl. (z.B. deos hos in sedibus suis). – einen bei jmd. lassen, alqm sinere esse cum alqo. – er (der Redner) weiß seine Hände nicht zu l., indoctae et rusticae suntmanus. – c) es bei etw. (bewenden) lassen, s. bewenden (lassen). – d) zufrieden-, gewähren lassen: sinere alqm, z.B. laß mich doch! sine me od. bl. sine! (Komik; omitte me! (laß mich gehen).

    II) v. intr. von etw. lassen, s. ablassen no. II.

    deutsch-lateinisches > lassen

  • 6 vorlesen

    vorlesen, alci legenti praeire (jmdm. vorlesen, damit er nachlese, z.B. vom Lehrer). – de scripto praeire alci (jmdm. etwas vom Blatte lesend vorsagen, damit er es nachsage). – legere (herlesen, z.B. epistulas od. codicem pro contione: u. orationem suam Rhodiis). – recitare (mit lauter Stimme u. genauer Wiederholung des Textes herlesen, z.B. edictum: u. in medio foro scripta: u. ex scripto responsum). praelegere (erklärend vortragen, einen Schriftsteller, nachaug.). – laßt euch das Schreiben vorlesen, audite litteras.

    deutsch-lateinisches > vorlesen

  • 7 pierre sur pierre

    камень на камне (обыкн. употр. с отрицанием: ne pas laisser, il ne reste и т.п.)

    Après les travaux de Pasteur, il n'est pas resté pierre sur pierre de la théorie de la génération spontanée. ((GL).) — После работ Пастера от теории самозарождения не осталось камня на камне.

    - Et, en voyant traiter ainsi leur frère, s'écria-t-elle, tous les rois ne se lèvent pas et ne font pas vœu de marcher sur Paris et de ne pas laisser pierre sur pierre dans la ville audite. Ô rois! famille de lâches! (A. Dumas, Souvenirs d'une favorite.) — - И, видя, как обращаются с их братом, - вскричала королева, - короли не объединяются все вместе и не дают клятву идти на Париж, чтобы не оставить камня на камне в этом проклятом городе. О короли! Семейство трусов!

    Dictionnaire français-russe des idiomes > pierre sur pierre

  • 8 постановление ЕС об экоменеджменте и аудите

    nariadenie ES o ekomanažmente a audite

    Русско-словацкий словарь > постановление ЕС об экоменеджменте и аудите

  • 9 argumentum

    argūmentum, ī, n. (arguo), die Veranschaulichung = das, was die Kraft hat, etwas zur Veranschaulichung zu bringen, I) die Darstellung, Erzählung, argumentum est ficta res, quae tamen fieri potuit, Cic.: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm, Enn. fr.: cuius contionis primum universum argumentum (Gesamtdarstellung) sententiamque audite, Cic.: sunt certe in columnarum spiris insculptae nominum eorum argumento (zur Andeutung ihrer N.) lacerta atque rana, Plin.: quo spectaculo argumenta inferorum (die Begebenheiten der Unterwelt) explicarentur, Suet.: crateram caelare longo argumento (Geschichte), Ov. – Dah. der Stoff, der Gegenstand, der Inhalt (s. Quint. 5, 10, 9 sq.), a) der schriftlichen od. mündlichen Darstellung, arg. epistulae, Cic.: orationis, Ascon.: libri, Suet.: scribendi argumentum habere, Cic.: in uno argumento versari, Cic. – prägn., der bestimmte, eigentliche, wahre Inhalt ( Gehalt), epistula sine argumento et sententia, Cic.: non sine argumento maledicere, nicht ohne Schein von Wahrheit, Cic.: tabulae vero novae quid habent argumenti, nisi etc., was ist ihr eigentlicher Inhalt, was liegt ihnen anderes zugrunde, Cic.: u. haec tota fabella veteris poetriae... quam est sine argumento! Cic. – b) der Inhalt, der Gegenstand, der Vorwurf (ὑποθεσις), die Fabel (μῦθος) eines epi-
    ————
    schen od. dramatischen Gedichtes, fabulae, Ter. u.a.: tragoediae, Tac.: argumento fabulam serere, durch einen Gegenstand in einen einheitlichen Zusammenhang bringen, Liv.: agere magis ex argumento et meliores versus facere, Plaut.: argumentum narrare, Ter. – prägn., der als Gedicht, als Theaterstück verarbeitete Stoff, die ganze Darstellung, das Gedicht, Stück, die Szene, explicare argumenti (des Stückes, der Tragödie) exitum, Cic.: hoc argumento (in dieser Fabel), Phaedr. – u. bildl., wie unser Stück, Komödie, Szene = wirkliche, auf Täuschung berechnete Begebenheit, Betrug, auctor argumenti, Liv.: nocturnum hoc fictum et compositum arg., Nachtstück (gleich darauf fabula huius noctis), Liv. – c) vom Gegenstand der bildenden Künste, wie der Bildhauerei (Bildnerkunst), ex ebore diligentissime perfecta argumenta erant in valvis, Flachreliefs, Cic.; vgl. Verg. Aen. 7, 791. Ov. met. 13, 685: od. der Malerei, Suet. Tib. 44, 2: der Webkunst, Ov. met. 6, 69. – II) der eine Behauptung veranschaulichende Beweis, der Beweisgrund, das Beweismittel, der Überführungsgrund, verb. signa (fachliche Beweise) atque argumenta (Überführungsgründe), Plaut.: u. so signa rerum et argumenta, Quint.: argumenta (Beweise) et rationes (Schlüsse), Cic.: argumenta atque indicia sceleris, Cic.: argumenta ratione concludentia, vernunftgemäß shließende Beweise,
    ————
    Cic.: arg. simplex et breve, Quint.: arg. exile, Gell.: arg. parum potens (schlagend), Sen.: argumenta potentissima, Quint.: immane bellicae civitatis arg., Vell.: arg. laeti animi, Ov.: arg. voti potentis, Ov.: amoris est hoc argumentum, non malignitatis, Petr.: addere pro argumento m. folg. Acc. u. Infin., Suet.: afferre argumenta, Cic.: agere argumentis, Cic.: astringere breviter argumenta, Cic.: sparsa argumenta colligere, Quint.: argumenta concludere, Cic.: quibus argumentis hoc doces? Lact.: multis argumentis deos esse docere, Cic.: argumenta ducere ab od. ex alqa re, Quint.: huius rei argumentum est, si etc., Scrib.: alqd est (dient) argumento, Liv., magno od. satis magno argumento, Cic., maximo argumento, Cic.: exquirere alqd argumentis, Cic.: si in omne argumentum modestiae fingimur, wenn wir uns durchaus demütig zu erweisen suchen, Sen.: loqui argumenta, Plaut.: niti argumento odii, Quint., od. niti argumentis admodum exilibus, Gell. (beide v. Pers.): onerare iudicem argumentis, Quint.: premere etiam atque etiam argumentum, Cic.: probare alqd argumento od. argumentis, Cic. u. Lact.: proferat argumenta, quibus doceat m. folg. Acc. u. Infin., Lact.: uti argumento sensus sui (aus seiner Wahrnehmung, Erfahrung), Cic.: argumentis uti in re eius modi, Cic.: uti argumentis ducibus ad probandum, Cic.: quo argumento? aus welchem Grunde? wie meinst du das? oft bei Plaut. (s.
    ————
    Brix u. Lorenz Plaut. mil. 1001). – III) das Symbol, Apul. met. 11, 3 u. 11, 11.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > argumentum

  • 10 at

    1. at, arch. ast, Coni. = ἀτάρ (bei den Alten auch ad geschrieben, wie umgekehrt at statt der Präpos. ad; vgl. Quint. 1, 7, 5. Charis. 229, 30 u. Osann Cic. de rep. 1, 7, 12. p. 31), aber, dagegen aber, I) zur Anknüpfung eines verschiedenen, aber nicht völlig entgegengesetzten Gedankens, aber, allein, anderseits aber, A) im allg.: Midae dormienti formicae in os tritici grana congesserunt. Divitissimum fore, praedictum est, quod evenit. At Platoni cum in cunis parvulo dormienti apes in labellis consedissent, responsum est, singulari illum suavitate orationis fore, Cic.: una (navis) cum Nasidianis profugit:...at ex reliquis una praemissa Massiliam, Caes.
    B) insbes.: 1) bei Aufzählungen, Verg. georg. 1, 401; 2, 447; Aen. 7, 691. Quint. 4, 2, 49. – 2) bei Übergängen, Verg. Aen. 4, 1; 4, 504. Caes. b. G. 2, 23, 4; 4, 12, 1. Tac. ann. 1, 38; 4, 13. Curt. 3, 2 (4), 1; 3, 7 (17), 1. – dah. a) beim Übergange zu unerwarteten, spannenden, wunderbaren, leidenschaftlich erregenden Ereignissen und Umständen, Verg. Aen. 2, 225; 3, 225. Tibull. 2, 5, 33. – b) beim Übergange zu einem affektvollen Ausruf, wie: α) bei Ermunterungen u. Bitten, at unum hoc quaeso, ut etc., Plaut.: at tu nauta ne parce, Hor.: at videte hominis intolerabilem audaciam, Cic. – β) bei freundlichen Wünschen, at tibi di bene faciant omnes, Plaut.: at tu
    ————
    candidior semper candidiorque veni, Tibull. – u. beim Gebet, at vos, o superi, et divûm tu maxime rector, quaeso, patrias audite preces, Verg. – γ) bei Verwünschungen (s. Spengel Ter. Andr. 666), at te Iuppiter dique omnes perdant! aber od. ei so wollt ich, daß dich usw., Plaut.: at tibi di dignum factis exitium duint! Ter.: at vobis male sit, malae tenebrae Orci, quae etc., Catull.: at vos respiciant di periuriorum vindices, Iustin. – δ) bei Drohungen, at tibi ego continuo cyatho oculum hoc excutiam tuom, Plaut. Pers. 794. – ε) bei Verwunderung, beim Unwillen, bei Schmerz- u. Rachegefühl u. dgl., at ut scelesta sola secum murmurat, Plaut.: exi foras sceleste! at etiam restitas? Ter.: at per deos immortales quid est quod dici possit? Cic.: at quem hominem, C. Verres, tantā, tam insigni iniuriā affecisti? Cic.: tangit et ira deos. At non impune feremus etc., Ov. – c) zur Anfügung einer Erklärung, aber, at illi foeda cicatrix saetosam laevi frontem turpaverat oris, Hor. sat. 1, 5, 60 sq. (dazu Fritzsche).
    II) zur Anknüpfung eines völligen Gegensatzes, aber, dagegen, wohl aber, aber doch, A) im allg.: mentiris nunc iam. At iam faciam ut verum discas dicere, Plaut.: non cognoscebantur foris, at domi; non ab alienis, at a suis, Cic.: verstärkt at contra, Cic.: at e contrario, Nep.: at potius, Plaut.: at etiam, Cic.: at vero, Cic.: at non... sed, Petr. (s. Wehle Obss. crit. in
    ————
    Petr. p. 23).
    B) insbes.: 1) bei Einwürfen, bes. solchen, die der Redner in die Seele eines andern macht, quid porro quaerendum est? factumne sit? at constat: a quo? at patet, Cic.: at (aber, könnte einer sagen) mores commodi. Quis contumacior? quis inhumanior? Cic.: oft verstärkt at pol, at edepol, at hercule (hercle), at quidem, Plaut., Liv. u.a. (s. C. F. W. Müller Nachtr. S. 100): at pol quī (= atquī pol), Plaut. (s. Ussing Plaut. Amph. 698): at mehercules, oft bei Sen. (s. Haase Sen. vol. III. p. XIV): u. at enim, aber freilich, Plaut. u. Cic. (s. Ribbeck ad Comic. fr. coroll. p. XXXIV): u. at vero, aber doch, Serv. in Cic. ep.: u. at enim vero, Liv. – 2) nach Konzessivsätzen (s. die Auslgg. zu Caes. b. G. 6, 40, 2. Mützell Curt. 3, 8 [19], 2), aber doch, doch wenigstens, non est, inquit, in parietibus res publica, at in aris et focis, Cic.: si pars aliqua circumventa ceciderit, at reliquos servari posse confidunt, Caes. – verstärkt durch tamen: atque ei, etsi nequaquam parem illius ingenio, at pro nostro tamen studio meritam gratiam debitamque referamus, Cic. – verstärkt durch certe: quorum cognitio studiosis iuvenibus si non magnam utilitatem afferet, at certe, quod magis petimus, bonam voluntatem, Quint.: satis (vixisti) naturae fortasse: addo etiam gloriae, at patriae certe parum, Cic.: u. durch saltem, arcem iam Sabini habent; inde huc tendunt. At tu,
    ————
    pater deûm hominumque, hinc saltem arce hostes, Liv.: si id consilium damnaret, at ille divideret saltem copias innumerabiles, Curt. – 3) nach Kausal- od. Konditionalsätzen, si ergo hic peribo, at erit mihi hoc factum mortuo memorabile, Plaut.: si victoriam duis, ast ego templum tibi voveo, Liv.
    ————————
    2. at, s. 2. ad .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > at

  • 11 fas

    fās, n. indecl. (zu fārī, fātum), die Äußerung; dah. I) eig., der göttliche Ausspruch, das göttliche Gebot, die göttlichen Satzungen, das göttliche Gesetz, - Recht (im Ggstz. zu ius, den menschl. Satzungen, dem menschl. Rechte), sicut fas iusque est, Liv.: ius ac fas colere, Liv.: ius ac fas omne delere, Cic.: fas omne violare, Lact.: contra fas, contra auspicia, contra omnes divinas atque humanas religiones, Cic.: contra ius fasque, Cic. u. Sall. – personif., audi Iuppiter, audite fines, audiat fas, Liv.: prima deûm Fas, quae Themis est Graiis, Auson.: fas omne mundi, alle Götter, Sen. poët. – II) übtr.: A) das nach göttlichem Gebote, also auch nach dem Gesetze der Natur u. nach unserem sittlichen Gefühl Pflichtmäßige, Erlaubte, die heilige Pflicht, das heilige Recht, die heilige Ordnung, Weltordnung (im Ggstz. zu nefas, dem Pflichtwidrigen, dem Unrecht, der Sünde, einerseits u. zu ius, der auf menschl. Gesetze u. Herkommen begründeten Befugnis, andrerseits), 1) im allg.: per omne fas et nefas alqm sequi, in allem Guten u. Bösen, Liv.: per omne fas ac nefas ruere, alles Recht mit Füßen treten, Lucan.: ubi fas versum atque nefas, Verg.: omne fas abrumpere, Verg.: ius fasque exuere, Tac.: ultra fas trepidare, Hor. – fas gentium, Tac.: id fas armorum et ius hostium est, Tac.: fas disciplinae, Tac. – dah. fas est, wie ὅδιόν
    ————
    εστι, es ist (nach göttlichem Gesetze, also auch nach dem Gesetze der Natur und nach unserem sittlichen Gefühl) pflichtmäßig, es schickt sich, es ist erlaubt, -zulässig, -gestattet, -möglich, quod aut per naturam fas esset aut per leges liceret, Cic.: sicut fas iusque est, Liv.: si fas est, Catull. u.a.: si ius, si fas est, Ter.: si fas est m. folg. Infin., Cic. u.a.: mit 2. Supin., si hoc fas est dictu, Cic. Tusc. 5, 38. – contra quam fas erat, Cic. – fas est u. fas non est m. folg. Infin., Cic., Caes. u.a.: alci fas est m. Infin., Enn. fr. var. 23. Tac. ann. 1, 77. – fas existimare, Plaut., od. fas habere, Quint., od. fas putare, Caes., m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin. – fas habere m. folg. indir. Fragesatz, Plaut. trin. 288. – 2) insbes., v. den Gerichtstagen: quando rex comitiavit, fas, ist es erlaubt, Gericht zu halten; Varro LL. 6, 31 (vgl. 6, 29). – B) das durch das göttl. Gesetz, also auch durch das Naturgesetz bestimmte Schicksal, Verhängnis, fas obstat, Verg. – bes. fas est m. folg. Infin. od. Acc. u. Infin., es ist vom Schicksal bestimmt, si cadere fas est, Ov.: me natam nulli veterum sociare procorum fas erat, Verg.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > fas

  • 12 aequus

        aequus adj. with comp. and sup.    [2 IC-, AIC-], even, plain, level, flat: locus: aequiore loco constiterat, Cs.: campus, V. — Equal: ex provinciā aequam partem sumere: sequitur non passibus aequis, V.: Abietibus iuvenes aequi, as tall as, V. —Even with, on a level with: sive loquitur ex inferiore loco, sive ex aequo, i. e. on the floor of the Senate: pede congredi aequo, i. e. face to face, V. —Favorable, advantageous: locus ad dimicandum, Cs.: locus suis, N.: tempus.—Favorable, friendly, kind, humane: nobis: parvis alumnis, propitious, H.: templum non aequae Palladis, unpropitious, V.: aër non aequus, unwholesome, V.: non aequa fata, hard, O.: aequi iniquique, friends and foes, L.—Equal, proportionate, like: utinam esset mihi pars aequa amoris tecum, i. e. that I had a fair return, T.: aequā manu discedere, after a drawn battle, S.: aequo Marte pugnare, indecisive, L.: aequum volnus utrique dedit, O. — Of persons, fair, equitable, impartial: praetor: aequissimus iudex.—Of things, equitable, reasonable, fair, honorable: postulatio: id, quod aequissimum est, ut, etc.: quae liberum scire aequum est adulescentem, T.: sicut aequum est, dicamus, etc.: ex aequo et bono iure rem iudicari oportere, equitably and kindly: fit reus magis ex aequo et bono, quam ex iure gentium, S.: durus est praeter aequomque et bonum, excessively, T.: id non fieri ex aequo et bono, in a spirit of moderation, T.: qui neque ius neque bonum atque aequom sciunt, have no sense of right or reason, T.: istuc aequi bonique facio, T.: si tu aliquam partem aequi bonique dixeris, if you propose anything reasonable, T.: animus meus totum istuc aequi boni facit, i. e. is content wich: ‘melius aequius,’ i. e. quid melius et aequius sit iudicatur.—Equable, calm, composed, tranquil: sorti pater aequus utrique est, V.: oculis aspicere aequis, V.: animus: Aequam Servare mentem, H.: aequo animo, with equanimity, patiently, calmly, with indifference: alqd ferre aequo animo: emori: servitutem tolerare, S.: alqd animo aequiore ferre: animo aequissimo nummos adfert: aequissimis animis: audite mentibus aequis, impartially, V.
    * * *
    aequa -um, aequior -or -us, aequissimus -a -um ADJ
    level, even, equal, like; just, kind, impartial, fair; patient, contented

    Latin-English dictionary > aequus

  • 13 aliquandō

        aliquandō adv.    [ali- + quando], of time, at some time or other, once; at any time, ever: quis civis meliorum partium aliquando? inlucescet aliquando ille dies: si aliquando esset osurus: Sero, verum aliquando tamen, but yet once: Forsitan aliquis aliquando eius modi quidpiam fecerit.—Si forte aliquando or si aliquando, if at any time, if ever, if once, if at one time, if one day: si quid huius simile forte aliquando evenerit, T.: quod si aliquando manus ista plus valuerit, etc.—Of an indefinite past, or future time, once, formerly, some day, hereafter: quam concedis adhuc artem omnino non esse, sed aliquando, etc.: aut quisquam nostri misereri potest, qui aliquando vobis hostis fuit? S.—Meton., sometimes, now and then: utilitatem aliquando cum honestate pugnare: sitne aliquando mentiri boni viri? haud semper errat fama; aliquando et elegit, Ta.—Colloq., once, for once, on this occasion, now: nostro more aliquando, non rhetorico loquamur, now in our own way: dicendum enim aliquando est, etc., I must for once say it.—In requests or wishes, at length, now at last: audite quaeso, iudices, et aliquando miseremini sociorum: ut (Iuppiter) aliquando fulmina ponat, O.—Implying delay, finally, at length, now at last: quibus (quaestionibus) finem aliquando fecit: aliquando tandem huc animum ut adiungas tuom, T.: tandem aliquando: aliquando iam, now at length.
    * * *
    sometime (or other), at any time, ever; finally; before too late; at length

    Latin-English dictionary > aliquandō

  • 14

           interj..—Expressing joy, ho! huzza! hurra! io triumphe! H.—In a sudden call, holla! look! quick! succurrete, io! cives, H.: io! matres, audite, V.
    * * *
    Yo!; Hurrah! (ritual exclamation of strong emotion/joy); Ho!; Look!; Quick!

    Latin-English dictionary >

  • 15 aliquando

    ălĭquandŏ, temp. adv. [aliquis; Corssen, Ausspr. II. p. 856, regards the affix in this word and in quando as from an earlier -da = dies].
    I.
    A.. In opp. to a definite, fixed point of time, at some time or other, once; at any time, ever (i. e. at an indefinite, undetermined time, of the past, present, and future; mostly in affirmative clauses, while umquam is only used of past and future time, and in negative clauses or those implying doubt; cf. Beier ad Cic. Off. 2, 14, 51).—Of the past: neque ego umquam fuisse tale monstrum in terris ullum puto: quis clarioribus viris quodam tempore jucundior? quis turpioribus conjunctior: quis civis meliorum partium aliquando? Cic. Cael. 5, 12:

    Ad quem angelorum dixit aliquando, Sede etc.,

    Vulg. Heb. 1, 13.—Of the future:

    erit illud profecto tempus et illucescet aliquando ille dies, etc.,

    Cic. Mil. 26, 69:

    cave, ne aliquando peccato consentias,

    Vulg. Tob. 4, 6:

    huic utinam aliquando gratiam referre possimus! Habebimus quidem semper,

    Cic. Fam. 14, 4:

    ne posset aliquando ad bellum faciendum locus ipse adhortari,

    id. Off. 1, 11, 35.—Of the present: de rationibus et de controversiis societatis vult dijudicari. Sero: verum aliquando tamen, but yet once, in opp. to not at all, never, Cic. Quint. 13, 43.—
    B.
    With non, nec (eccl. Lat.):

    non peccabitis aliquando,

    Vulg. 2 Pet. 1, 10:

    nec aliquando defuit quidquam iis,

    ib. 1 Reg. 25, 7; 25, 15; ib. Dan. 14, 6; ib 1 Thess. 2, 5.—
    C.
    In connection with ullus, and oftener, esp. in Cic., with aliquis:

    quaerere ea num vel e Philone vel ex ullo Academico audivisset aliquando,

    Cic. Ac. 2, 4, 11: Forsitan aliquis aliquando ejusmodi quidpiam fecerit. id. Verr. 2, 32, 78;

    ego quia dico aliquid aliquando, et quia, ut fit, in multis exit aliquando aliquid, etc.,

    id. Planc 14, 35;

    non despero fore aliquem aliquando,

    id. de Or. 1, 21, 95:

    docendo etiam aliquid aliquando,

    id. Or. 42, 144:

    Nam aut erit hic aliquid aliquando, etc.,

    id. Fam. 7, 11, 2.—So with quisquis:

    nec quidquam aliquando periit,

    Vulg. 1 Reg. 25, 15; 25, 7.—
    D.
    Si forte aliquando or si aliquando, if at any time, if ever; or of a distant, but undefined, point of time, if once, at one time, or one day:

    si quid hujus simile forte aliquando evenerit,

    Ter. Heaut. 3, 2, 40:

    quod si aliquando manus ista plus valuerit quam vestra ac rei publicae dignitas, etc.,

    Cic. Cat. 4, 10, 20: ampla domus dedecori saepe domino fit, et maxime si aliquando alio domino solita est frequentari, once, i. e. at a former time, id. Off. 1, 39, 139.—
    E.
    It is often used (opp.: in praesentiā, nunc, adhuc) of an indefinite, past, or future time = olim, quondam, once, formerly; in future time, hereafter:

    quod sit in praesentiā de honestate delibatum, virtute aliquando et industriā recuperetur,

    Cic. Inv. 2, 58, 174:

    aliquando nobis libertatis tempus fuisse, quod pacis vobiscum non fuerit: nunc certe, etc., Liv 25, 29: Iol ad mare, aliquando ignobilis, nunc illustris,

    Mel. 1, 6:

    Qui aliquando non populus, nunc autem populus Dei,

    Vulg. 1 Pet. 2, 10; ib. Philem. 11:

    quam concedis adhuc artem omnino non esse, sed aliquando, etc.,

    Cic. de Or 1, 58, 246.—Sometimes the point of time in contrast can be determined only from the context:

    quaerere num e Philone audivisset aliquando,

    Cic. Ac. Pr. 2, 4, 11:

    veritus sum deesse Pompeii saluti, cum ille aliquando non defuisset meae,

    id. Fam. 6, 6, 10:

    aut quisquam nostri misereri potest, qui aliquando vobis hostis fuit?

    Sall. J. 14, 17:

    Zacynthus aliquando appellata Hyrie,

    Plin. 4, 12, 19, § 54; Plin. Ep. 6, 10:

    quae aliquando viderat,

    Vulg. Gen. 42, 9; ib. 1 Pet. 3, 20.—
    II.
    Of that which at times happens, in contrast with that which never or seldom occurs, sometimes, now and then = non numquam, interdum (opp.: numquam, raro; semper, saepe).
    A.
    Te non numquam a me alienārunt, et me aliquando immutārunt tibi, Cic. Fam. 5, 8, 2:

    liceret ei dicere utilitatem aliquando cum honestate pugnare,

    id. Off. 3, 3, 12:

    sitne aliquando mentiri boni viri?

    id. de Or. 3, 29, 113; Quint. 5, 13, 31:

    multa proelia et aliquando non cruenta,

    Tac. Agr. 17; Suet. Aug. 43.—
    B.
    With numquam, raro; semper, saepe, saepius, modo in another clause:

    convertit se aliquando ad timorem, numquam ad sanitatem,

    Cic. Sull. 5, 17:

    senatumque et populum numquam obscura nomina, etiam si aliquando obumbrentur,

    Tac. H. 2, 32:

    quod non saepe, atque haud scio an umquam, in aliquā parte eluceat aliquando,

    Cic. Or. 2, 7:

    raro, sed aliquando tamen, ex metu delirium nascitur,

    Cels. 3, 18; so id. 8, 4; 1 praef.:

    aliquando... semper,

    Liv. 45, 23, 8:

    aliquando fortuna, semper animo maximus,

    Vell. 2, 18: Haud semper errat fama;

    aliquando et elegit,

    Tac. Agr. 9:

    aliquando... saepe,

    Cels. 1 praef.:

    nec tamen ubique cerni, aliquando propter nubila, saepius globo terrae obstante,

    Plin. 2, 13, 10, § 56; so Tac. A. 3, 27; id. Agr. 38.—
    C.
    In partitive clauses, twice, or even several times, like modo—modo, sometimes also alternating with non numquam or modo (so only in the post-Aug. per.), at one time... at another, now.. now:

    confirmatio aliquando totius causae est, aliquando partium,

    Quint. 5, 13, 58; Plin. 17, 28, 47, § 262; Sen. Q. N. 2, 36, 2:

    aliquando emicat stella, aliquando ardores sunt, aliquando fixi et haerentes, non numquam volubiles,

    id. ib. 1, 14; cf. Suet. Calig. 52:

    Vespasianus modo in spem erectus, aliquando adversa reputabat,

    Tac. H. 2, 74; id. A. 16, 10.—
    D.
    In colloquial lang., to indicate that there is occasion for a certain thing, once, for once, on this occasion, now:

    aliquando osculando melius est, uxor, pausam fieri,

    Plaut. Rud. 4, 6, 1:

    sed si placet, sermonem alio transferamus, et nostro more aliquando, non rhetorico loquamur,

    now in our own way, Cic. de Or. 1, 29, 133:

    sed ne plura: dicendum enim aliquando est, Pomponium Atticum sic amo, ut alterum fratrem,

    I must for once say it, id. Fam. 13, 1, 14.—
    E.
    In commands, exhortations, or wishes, = tandem, at length, now at last:

    audite quaeso, judices, et aliquando miseremini sociorum,

    Cic. Verr. 1, 28, 72:

    mode scribe aliquando ad nos, quid agas,

    id. Fam. 7, 12, 2:

    stulti, aliquando sapite,

    Vulg. Psa. 93, 8:

    ipse agat, ut orbatura patres aliquando fulmina ponat,

    Ov. M. 2, 391:

    Aliquando isti principes sibi populi Romani auctoritati parendum esse fateantur,

    id. Imp. Pomp. 22, 64; id. Verr. 4, 37, 81; Sall. J. 14, 21; Ov. M. 2, 390:

    et velim aliquando, cum erit tuum commodum, Lentulum puerum visas,

    Cic. Att. 12, 28.—Hence,
    F.
    Of that which happens after long expectation or delay, freq. in connection with tandem, finally, at length, now at last:

    quibus (quaestionibus) finem aliquando amicorum auctoritas fecit,

    Cic. Clu. 67, 191:

    (dii) placati jam vel satiati aliquando,

    id. Marcell. 6, 18:

    collegi me aliquando,

    id. Clu. 18, 51: aliquando idque sero usum loquendi populo concessi, finally. i. e. after I have for a long time spoken in another manner, id. Or. 48, 160:

    te aliquando collaudare possum, quod jam, etc.,

    id. Fam. 7, 17; Suet. Aug. 70:

    diu exspectaverant, dum retia extraherentur: aliquando extractis piscis nullus infuit,

    id. Clar. Rhet. 1.—With tandem:

    aliquando tandem huc animum ut adducas tuum,

    Ter. Hec. 4, 4, 61:

    spes est et hunc aliquan do tandem posse consistere,

    Cic. Quint. 30, 94 tandem aliquando L. Catilinam ex urbe ejecimus, id. Cat. 2, 1:

    ut tandem aliquando timere desinam,

    id. ib. 1, 7, 18; id. Quint. 30, 94:

    servus tandem aliquando mihi a te exspectatissimas litteras reddidit,

    id. Fam. 16, 9:

    tandem aliquando refloruistis,

    Vulg. Phil. 4, 10.—With jam:

    utile esse te aliquando jam rem transigere,

    now at length Cic. Att. 1, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > aliquando

  • 16 auditio

    audītĭo, ōnis, f. [audio].
    I.
    A hearing, a listening to (syn.:

    auditus, auscultatio): (pueri) fabellarum auditione ducuntur,

    Cic. Fin. 5, 15, 42:

    qui est versatus in auditione et cogitatione, quae studio et diligentiā praecurrit aetatem,

    id. de Or. 2, 30, 131; Quint. 2, 2, 11; 10, 1, 10: audite auditionem in terrore vocis ejus, hear a hearing (after the Heb.), i. e. hear attentively, Vulg. Job, 37, 2.—
    II.
    Hearsay:

    hoc solum auditione expetere coepit, cum id ipse non vidisset?

    Cic. Verr. 2, 4, 46.—Hence, meton.,
    (α).
    (Abstr. pro concr.) A report, hearsay, news (also in plur.):

    si accepissent famā et auditione esse quoddam numen et vim deorum,

    Cic. N. D. 2, 37, 95: fictae auditiones, [p. 203] id. Planc. 23, 56: ne tenuissimam quidem auditionem de eā re accepi, not even the slightest inkling, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1:

    His rebus atque auditionibus permoti etc.,

    Caes. B. G. 4, 5; 7, 42:

    falsae auditiones,

    Tac. A. 4, 11 fin.:

    ab auditione malā non timebit,

    Vulg. Psa. 111, 7; ib. Nah. 3, 19.— And
    (β).
    Effect for cause, the voice:

    Domine, audivi auditionem tuam et timui,

    Vulg. Hab. 3, 2.—
    III.
    The hearing of a pupil (cf. audio, II. A. 2.); hence, meton. (abstr. pro concr.), a lecture, lesson, discourse (perh. only post-Aug.):

    Sedere in scholis auditioni operatos,

    Plin. 26, 2, 6, § 11:

    egressus ex auditione,

    Gell. 14, 1; 18, 2; 19, 8.—
    * IV.
    For auditus, the sense of hearing, the hearing, App. Dogm. Plat. p. 9, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > auditio

  • 17 dignor

    dignor, ātus, 1, v. dep. a. [dignus], to deem worthy or deserving (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    (α).
    Aliquem aliqua re:

    haud equidem tali me dignor honore,

    Verg. A. 1, 335; so,

    aliquem honore,

    Ov. M. 1, 194; 3, 521; Suet. Vesp. 2 fin. al.:

    te alio funere,

    Verg. A. 11, 169:

    hunc mensa, cubili (dea),

    id. E. 4, 63:

    aliquem non sermone, non visu,

    Tac. A. 4, 74 fin.:

    libellum veniā,

    Ov. Tr. 3, 14, 51; id. Pont. 1, 8, 9 al.—
    (β).
    With inf. as object, like the Gr. axiô and axioumai, to regard as fit, becoming, worthy of one's self, to deign; and with a negative, not to deign, to disdain:

    jam nemo suspicere in caeli dignatur lucida templa,

    Lucr. 2, 1039; so with a neg., * Cat. 64, 407; Verg. A. 10, 732; 866; 12 464; Ov. M. 10, 158; Hor. Ep. 1, 19, 40; Suet. Ner. 22; id. Vesp. 13 al.—Affirmatively:

    quos eximia specie donare natura dignata est,

    Curt. 6, 5, 29:

    cui se pulcra viro dignetur jungere Dido,

    Verg. A. 4, 192; id. E. 6, 1; Ov. Am. 3, 1, 37; id. F. 4, 540; id. Tr. 4, 1, 52; Suet. Vesp. 7; Sen. Contr. 4, 28, 9:

    si digneris audire,

    Vulg. Judith, 5, 5.—
    (γ).
    With double acc.:

    o felix si quem dignabitur, inquit, ista virum,

    will hold worthy to be her husband, Ov. M. 8, 326; so,

    regem nostrum filium,

    Curt. 6, 10, 28.—
    (δ).
    Ellipt. with one acc. (the inf. to be supplied from the context):

    orant succedere muris Dignarique domos (sc. visere),

    Stat. Th. 12, 785:

    nullo Macedonum dignante Parthorum imperium,

    Just. 41, 4.—Hence, dignanter, adv., courteously, with complaisance (post-class. and very rare):

    loquentem dignanter audite,

    Vop. Tac. 8:

    impertire,

    Symm. Ep. 5, 63.— Sup. Auct. Itin. Alex. 10.

    Lewis & Short latin dictionary > dignor

  • 18 fas

    fas, indecl. n. [root fa-, cf. for; Gr. phêmi, pha-nai]
    I.
    Orig. belonging to the relig. lang., the dictates of religion, divine law; opp. to jus, or human law (rare; cf.

    also: aequitas, justitia): jus ac fas omne delere,

    Cic. Att. 1, 16, 6; cf.:

    festis quaedam exercere diebus Fas et jura sinunt,

    Verg. G. 1, 269:

    contra fas, contra auspicia, contra omnes divinas atque humanas religiones,

    Cic. Verr. 2, 5, 13, § 34.—Personified:

    audi Juppiter, audite Fines, audiat Fas,

    Liv. 1, 32, 6:

    prima deum Fas quae Themis est Graiis,

    Aus. Technop. Idyll. 12:

    Fas omne mundi,

    i. e. the gods, Sen. Here. Fur. 658.—
    II.
    Transf.
    A.
    A court-day, i. q. fastus (ante-class.):

    dies qui vocatur sic: QVANDO REX COMITIAVIT, FAS,

    Varr. L. L. 6, §§ 31, 32.—
    B.
    In gen. ( justice, equity, but usu. to be translated as an adjective), right, proper, allowable, lawful, fit, permitted; hence, possible (the predominant meaning of the word in prose and poetry;

    esp. freq. in the phrase fas est, with a subjectclause): fas, justum, pium, aequum subjici possunt honestati,

    Quint. 3, 8, 26:

    cum fas atque nefas exiguo fine libidinum Discernunt avidi,

    Hor. C. 1, 18, 10; Ov. M. 6, 585; cf.:

    quippe ubi fas versum atque nefas,

    Verg. G. 1, 505; Hor. Epod. 5, 87:

    jusque fasque est,

    Plaut. Cist. 1, 1, 22:

    si jus, si fas est,

    Ter. Hec. 3, 3, 27:

    sicut fas jusque est,

    Liv. 7, 31, 3:

    ut eum nihil delectaret, quod aut per naturam fas esset aut per leges liceret,

    Cic. Mil. 16, 43; cf.:

    quoad fas esset, quoad liceret,

    id. Agr. 2, 7, 19; and:

    huic legi nec obrogari fas est, neque derogari ex hac aliquid licet,

    id. Rep. 3, 22:

    si me fas est orare etiam abs te, pater, etc.,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 102:

    quid non adeptus est, quod homini fas esset optare?

    Cic. Lael. 3, 11:

    si eos hoc nomine appellari fas est,

    id. Mur. 37, 80:

    non esse fas, Germanos superare, si, etc.,

    Caes. B. G. 1, 50 fin.:

    neque fas esse existimant, ea litteris mandare,

    id. ib. 6, 14, 3:

    ad quos (libellos) interim respicere fas sit,

    Quint. 10, 7, 31:

    velut si aliter facere fas non sit,

    id. 2, 13, 1; 8, 3, 36; 10, 2, 9;

    12, 7, 1: nec scire fas est omnia,

    Hor. C. 4, 4, 22:

    fas omne est, Cytherea, meis te fidere regnis,

    there is every reason, Verg. A. 5, 800:

    si hoc fas est dictu,

    Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    neque id me facere fas existimo,

    Plaut. As. 3, 1, 11:

    fas habere,

    id. Trin. 2, 2, 11; Quint. 3, 8, 13; Tac. A. 14, 30; id. G. 9:

    leporem et gallinam et anserem gustare fas non putant,

    Caes. B. G. 5, 12, 6; 6, 23 fin.:

    fas prohibet, etc.,

    Ov. Tr. 2, 205:

    contra quam fas erat,

    Cic. Clu. 5, 12:

    ridetque (deus), si mortalis ultra Fas trepidat,

    Hor. C. 3, 29, 32:

    fas omne abrumpit,

    every right, obligation, Verg. A. 3, 55:

    exuere,

    Tac. H. 3, 5:

    et foedera respicere,

    id. ib. 4, 67; cf.:

    hostium quoque jus et sacra legationis et fas gentium rupistis,

    the law of nations, id. A. 1, 42;

    so in Tac. freq. = jus: patriae,

    the right, claim of one's native land, id. ib. 2, 10:

    armorum,

    id. H. 4, 58:

    disciplinae,

    id. A. 1, 19 al.

    Lewis & Short latin dictionary > fas

  • 19 Io

    1.
    ĭō, interj. [iô], expressing joy, ho! huzza! hurra! io hymen hymenaee, io hymen, Plaut. Cas. 4, 3, 3; id. Ps. 2, 4, 11:

    miles, io, magna voce, triumphe, canet,

    Tib. 2, 5, 121 (118):

    io triumphe!

    Hor. C. 4, 2, 49:

    io, io, liber ad te venio,

    Plin. Ep. 3, 9.—
    II.
    Expressing pain, oh! ah! io! enicas me miserum, Plaut. Truc. 1, 2, 21:

    uror, io, remove saeva puella faces!

    Tib. 2, 4, 6.—
    III.
    Used in a sudden or vehement call, holla! look! [p. 998] quick! io! matres, audite, Verg. A. 7, 400:

    io! comites, his retia tendite silvis,

    Ov. M. 4, 513; id. A. A. 3, 742.
    2.
    Īō, Iūs, and Īōn, Iōnis, f., = Iô, a daughter of Inachus, king of Argos, beloved by Jupiter, and changed, through fear of Juno, into a cow; afterwards worshipped as an Egyptian deity, under the name of Isis. —Form Io, Ov. H. 14, 85; Prop. 2, 28 (3, 24), 17; Ov. M. 1, 588 sq.; Val. Fl. 4, 351 sq.; Hyg. Fab. 145.— Gen. Ius, Nemes. Cyn. 31.— Acc. Io, Ov. M. 1, 588; Amm. 2, 19, 29.— Abl. Io, Prop. 2, 13, 19.—Form Ion; dat. Ioni, Plaut. Aul. 3, 6, 20.— Acc. Ionem, Serv. Verg. A. 3, 153.

    Lewis & Short latin dictionary > Io

  • 20 io

    1.
    ĭō, interj. [iô], expressing joy, ho! huzza! hurra! io hymen hymenaee, io hymen, Plaut. Cas. 4, 3, 3; id. Ps. 2, 4, 11:

    miles, io, magna voce, triumphe, canet,

    Tib. 2, 5, 121 (118):

    io triumphe!

    Hor. C. 4, 2, 49:

    io, io, liber ad te venio,

    Plin. Ep. 3, 9.—
    II.
    Expressing pain, oh! ah! io! enicas me miserum, Plaut. Truc. 1, 2, 21:

    uror, io, remove saeva puella faces!

    Tib. 2, 4, 6.—
    III.
    Used in a sudden or vehement call, holla! look! [p. 998] quick! io! matres, audite, Verg. A. 7, 400:

    io! comites, his retia tendite silvis,

    Ov. M. 4, 513; id. A. A. 3, 742.
    2.
    Īō, Iūs, and Īōn, Iōnis, f., = Iô, a daughter of Inachus, king of Argos, beloved by Jupiter, and changed, through fear of Juno, into a cow; afterwards worshipped as an Egyptian deity, under the name of Isis. —Form Io, Ov. H. 14, 85; Prop. 2, 28 (3, 24), 17; Ov. M. 1, 588 sq.; Val. Fl. 4, 351 sq.; Hyg. Fab. 145.— Gen. Ius, Nemes. Cyn. 31.— Acc. Io, Ov. M. 1, 588; Amm. 2, 19, 29.— Abl. Io, Prop. 2, 13, 19.—Form Ion; dat. Ioni, Plaut. Aul. 3, 6, 20.— Acc. Ionem, Serv. Verg. A. 3, 153.

    Lewis & Short latin dictionary > io

См. также в других словарях:

  • Eduard Franck — (* 5. Oktober 1817 in Breslau; † 1. Dezember 1893 in Berlin) war ein deutscher Komponist. Inhaltsverzeichnis 1 Leben …   Deutsch Wikipedia

  • Richard Franck — (* 3. Januar 1858 in Köln; † 22. Januar 1938 in Heidelberg) war ein deutscher Komponist und Pianist. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke 2.1 Orchesterwerke und Konzerte …   Deutsch Wikipedia

  • Cuncti simus concanentes — («Споём вместе»)  песня на латыни из сборника XIV века «Llibre Vermell». Это монодическая песня в форме виреле. Песня записана на листе 24r рукописи в мензуральной нотации Ars nova. На этом листе, кроме нот и слов песни,… …   Википедия

  • Orgel von St. Martin (Memmingen) — Allgemeines …   Deutsch Wikipedia

  • auditar — Se conjuga como: amar Infinitivo: Gerundio: Participio: auditar auditando auditado     Indicativo   presente imperfecto pretérito futuro condicional yo tú él, ella, Ud. nosotros vosotros ellos, ellas, Uds. audito auditas audita auditamos auditáis …   Wordreference Spanish Conjugations Dictionary

  • Eduard Franck — (1817 ndash;1893) was born in Breslau, the capital of the Prussian province of Silesia. He was the fourth child of a wealthy and cultivated banker who exposed his children to the best and brightest that Germany had to offer. Frequenters to the… …   Wikipedia

  • Richard Franck — (1858 1938) was a German pianist, composer and teacher. He was born in Cologne and was the son of the German composer, pianist and teacher Eduard Franck. His father, who had studied with Felix Mendelssohn and knew the value of good instruction,… …   Wikipedia

  • Mága — Othmar Mága Othmar Mága (* 30. Juni 1929 in Brünn) ist ein deutscher Dirigent. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Repertoire …   Deutsch Wikipedia

  • Othmar Mága — (* 30. Juni 1929 in Brünn) ist ein deutscher Dirigent. Inhaltsverzeichnis 1 Leben …   Deutsch Wikipedia

  • Séparation des privilèges — En informatique, la séparation des privilèges est un principe qui dicte que chaque fonctionnalité ne doit posséder que les privilèges et ressources nécessaires à son exécution, et rien de plus. Ainsi en cas de défaillance grave du système, les… …   Wikipédia en Français

  • Hans-Eberhard Roß — (* 26. April 1962 in Wiesbaden) ist Kirchenmusikdirektor und Kantor des Evangelisch Lutherischen Dekanats Memmingen. Er betreut als Organist die große Goll Orgel der Hauptkirche St. Martin. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Diskographie …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»