-
1 ávani, vani
-
2 búningur, klæîi
-
3 LEGGJA
* * *(legg, lagða, lagiðr, lagðr, laginn), v.1) to lay, place (Már hafði lagt höfuð sitt í kné Rannveigar);leggja net, to lay a net;2) to put;leggja eld í, to put fire to;leggja söðul á hest, to put a saddle on a horse;leggja árar upp, to lay up the oars, give up pulling;leggja ofan segi, to haul down, take in the sails;leggja at jörðu, at velli (or við jörðu, við velli), to overthrow, slay, kill;leggja hlut sinn, to lose one’s lot, be worsted;3) to lay, drop, of a beast (hvelparnir, er eigi vóru lagðir);4) to lay, make, build;leggja garða, to make fences;5) to appoint, fix (leggja stefnu, leika, bardaga);6) to tax, value (hann lagði hálft landit fyrir sex tigi silfrs);leggja e-n úgildan, to award no fine for, put no price on;leggja at léttu, to make light of;7) to settle;leggja sakar, to settle strife;leggja lög, to lay down laws;leggja leið sína, to take a direction;hann lagði mjök kvámur sínar í Ögr, he was in the habit of coming often to O.;8) to allot, assign (þér mun lagit verða at vera einvaldskonungr yfir Noregi);hvat mun til líkna lagt Sigurði, what comfort is there appointed for S.?;þér var lengra líf lagit, a longer life was destined for thee;9) to lay out, pay, discharge;leggja at veði, to give as bail;leggja á hættu, to risk;leggja á mikinn kostnað, to run into great expenses;leggja líf á, to stake one’s life on a thing;leggja fé til höfuðs e-m, to set a price on one’s head;10) to lay a ship’s course, stand of or on, sail, absol., or the ship in dat. or acc., lét hann blása herblástr ok leggja út ór höfninni, and sailed out of the harbour;leggja at, to land (lagði hann at við Sundólfsstaði);in a naval battle, to attack (lögðu þeir þá at þeim);leggja undir land, to stand in towards land;fig. to give in;leggja (skip) í rétt, to drift or run before the wind;11) to set off, start;leggja á flótta, to take toftight;leggja eptir e-m, to pursue;leggja upp, to start on a journey;12) to stab, thrust, with a weapon (Þ. leggr hann spjóti til bana);13) impers. it turns, is driven in a direction (of smoke, smell, fire);hingat leggr allan reykinn, all the smoke blows hitherward;to freeze over, be covered with snow or ice (þá er ísa lagði á vötn);leggja nær, to be on the brink of;nær lagði þat úfœru einu sinni, it had well nigh come to a disaster;14) with preps.:leggja e-t af, to cede, give up (H. bróðir hans lagði af við hann sinn part í eyjunni);to leave off, desist from (legg af héðan af versagørð, sagði erkibiskup);leggja af fénað, to slaughter cattle;leggja e-t aptr, to give back, return (báðu mik leggja aptr taflit);leggja at, leggja at landi, to land;leggja at e-m, to attack;leggja e-t á e-n, to impose, lay (a burden, tax) upon one (leggja skatt, skyldir, yfirbót á e-n);leggja e-t á við e-n = leggja e-t á e-n;leggja stund, kapp, hug á e-t, to take pains about, great interest in, a thing;leggja ást, elsku, mætur á e-t, to feel love, affection, interest for a thing, to cherish a thing or person;leggja fæð, öfund, hatr á, to take dislike, envy, hatred to;leggja móti e-m, to oppose, contradict one;leggja e-t til, to furnish, contribute, as one’s share (hvern styrk hefir móðir mín til lagit með þér?);leggja fátt til, to say little, be reserved;leggja lof til, to give praise to;leggja gott (illt) til e-s, to lay a good (or ill) word to one, to interfere in a friendly (or unfriendly) manner;leggja e-t til lofs e-m, to put a thing to a person’s credit;leggja e-t til orðs, to talk about;leggja e-m e-t til ámælis, orðs, to blame one for a thing;leggja e-t undir or undir sik, to conquer, vanquish (Knútr konungr lagði allt land undir sik íNoregi);leggja e-t undir e-n, to submit a matter to a person, refer to (þeir höfðu lagit mál undir Njál);leggja undir trúnað e-s, to trust;ok er þat mjök undir hann lagit, it depends much on him;leggja e-t undir þegnskap sinn, to assert on one’s honour;leggja e-t upp við e-n, to hand over to one;leggja e-t eigi langt upp, not to make much of, to make light of (eigi legg ek slíkt langt upp);leggja e-t við e-t, to add to (leggja aðra tölu við aðra);leggja við líf sitt, höfuð sitt, to stake one’s life;leggja við sekt, to fix a fine;15) refl., leggjast.* * *a causal of liggja, q. v.; pres. legg, pl. leggjum; pret. lagði; subj. legði; imperat. legg or leggðú; part. lagiðr, lagið, lagit; contr. lagðr, lögð, lagt; part. laginn, Fb. ii. 386, which form is in mod. Icel. used as an adjective only; a part. pass. lagztr, lögzt, lagzt, Fas. ii. 345, and in mod. usage: [Ulf. lagjan = τιθέναι; A. S. lecgan; Engl. lay; O. H. G. legjan; Germ. legen; Swed. lägga; Dan. lægge]:—to lay.A. Prop. to lay, place; ok lagði hann á altara, Ver. 14; er hann var lagiðr á bálit, Hkr. i. 32; á lúðr lagiðr, Vþm.; vóru steinar lagðir í hring utan um, Eg. 486; Már lá útar á bekk, ok hafði lagt höfuð sitt í kné Rannveigar, Sturl. i. 13; leggja net, to lay a net, K. Þ. K. 88:—to lay down, leggja sinn aldr, Ht.2. to put; leggja band um, umhverfis, to fasten a string round the body, Eg. 340; leggja saman augun, to put the eyes together, shut them, id.; leggja eld í, to put fire to, Nj. 74, 131; leggja hendr at síðum mér, Fms. x. 331; leggja stýri í lag, to put it right, Hkr. i. 32; leggja ofan segl ok viðu, to haul down, take in the sails, Fms. iv. 372, ix. 23; l. lénur, söðul, á hest, to put a saddle on a horse, Nj. 74, Landn. 151; l. á hest, or leggja á (simply), to saddle; leggja hapt á hest, Grág. i. 436; l. mark á, of sheep, 426; l. hús ofan, to pull it down, Bs. i. 163; l. klyfjar ofan, to unload a horse, K. Þ. K. 94; l. klyfjar upp, to pack a horse, N. G. L. i. 349; l. árar upp, to lay up the oars, give up pulling, Edda 36: the mod. phrase, leggja árar í bát, to give a thing up, lose heart; l. fyrir lið, to give up, see lið; fyrir lagðr, outworn, exhausted, Mar. 1060, Fas. ii. 278.3. leggja at jörðu, at velli (or við jörðu, við velli), to overthrow, make bite the dust, Nj. 117, Eg. 426, Fms. vii. 296, viii. 43, x. 257, Njarð. 378; leggja fyrir borð, to put overboard, metaph. to forsake, Clem. 47; leggja í leg, to lay waste, Grág. ii. 278; leggja hlut sinn, to lay down or lose one’s lot, be worsted, Sturl. iii. 103: leggja mál í görð, to put into court, Nj. 88, 101; l. mál í umræðu, to put it to discussion, Orkn. 426; l. mál til sætta, Nj. 111.4. to lay, drop, of a beast; hvelparnir er eigi vóru lagðir, Fb. i. 104.II. metaph. in a mental sense; leggja stund, starf, hug, kapp … á e-t, to study a thing, take pains about, interest in it; as also, leggja ást, elsku, mætr á e-t, to feel love, affection, interest for, to love, cherish a thing or person; and again, leggja fæð, öfund, hatr … á, to take dislike, envy to, Al. 95, Ísl. ii. 197, Nj. 31, 46, Eg. 42, 418, Ld. 60, Fb. ii. 229, Fms. i. 31: freq. in old and mod. usage, thus, Sturla lagði mikinn hug á, at láta rita sögu-bækr eptir bókuni þeim er Snorri setti saman, Sturl. ii. 123; leggja e-t e-m til orðs, ámælis, to put a thing to a person’s blame, blame him for it, Nj. 62, 85, 138, 246, Ld. 250; l. e-t til lofs e-m, to laud one, put a thing to a person’s credit, Fms. x. 98.2. with prepp.; leggja á, to impose, put upon; leggja skyldir, skatt … á, Fms. x. 51, 93, Rb. 394:—leggja af, to leave off, cease doing; legg af héðan af versa-görð, sagði erkibiskup, ok stúdera heldr í kirkjunnar lögum, Bs. i. 799:—leggja e-t fyrir sik, to set a task before one, Fms. ii. 103, xi. 157:—leggja til, to add to, xi. 51, Hom. 138:—leggja undir or undir sik, to lay under oneself, conquer, vanquish, Fms. i. 3, x. 35, Eg. 12, Stj. 46, 146; leggja e-t undir þegnskap sinn, to assert on one’s honour, Grág. i. 29, Nj. 150; leggja e-t undir e-n, to submit it to a person, refer to, 105; l. e-t undir trúnað e-s, to trust, Fms. ix. 397; ok er þat mjök undir hann lagit, it depends much on him, Bjarn. 52:—leggja út, mod. to translate (út-legging):—leggja við, to add to, Grág. i. 22, Hom. 138, 155. Rb. 88, Al. 358.III. to lay, place, found, build; leggja afla, Vsp. 7; leggja garða, to make fences, Rm. 12; leggja götur, to make roads, Dipl. iv. 12; leggja lúðra, to place right, adjust the bin, Gs. 3; leggja leið, to take a direction, Fas. i. 57; hann lagði mjök kvámur sínar í Ögr, he was in the habit of coming to O., Fbr. 30; leggja e-t í vana sinn, to make a habit of.2. metaph. to lay, settle; leggja sakar, to settle strife, Vsp. 64; leggja landrétt, to settle the public rights, make laws, Sighvat; leggja lög, to lay down laws, of the three weird sisters ordering the fate of men, Vsp.:—to lay down, ordain, lagt er allt fyrir, all is predestined, Skv. I, Skm. 13, Ls. 48; era með löstum lögð æfi þér, Skv. 1, 33; hvat mun til líkna lagt Sigurði, 30; leggja á, to ordain, en þú hugfest þá hluti er ek segi þér, ok legg á þik, Bs. i. 199; ef þeir eru á lagðir ( ordered) fyrir váttum, Gþl. 439; þá hluti er ek hefi á lagt við þik, Eg. 738; leggja lög á, to make, lay down a law, Bs. i. 28: leggja ríkt á, to order peremptorily: of a spell, leggja á, to enchant; ‘mæli eg um og legg eg á!’ is in the tales the formula with which witches say the spell.3. to appoint, fix, a meeting or the like; eru þá leikar lagðir í Ásbjarnar-nesi, Ld. 196; leikr var lagiðr á Hvítár-völlum, Eg. 188; þeir lögðu við landsmenn hálfs-mánaðar frið, 228; leggja stefnu með sér, Fms. i. 36; var lögð konunga-stefna í Elfi, vii. 62; leggja bardaga við e-n, xi. 418; l. með sér vináttu, Eg. 278; Augustus keisari lagði frið ( established peace) um allan heim, Edda.IV. to tax, value (fjár-lag); hross eru ok lögð, hestr fjögurra vetra gamall við kú, Grág. i. 503; leggja lag á mjöl, ii. 404; ef fyrr er keypt en lag er á lagt, id.; leggja lag á varning manna, Ísl. ii. 126; þat þykkir mér jafnligast at þú leggir land svá dýrt, en ek kjósa hvárr okkarr leysa skal, … hann lagði hálft landit fyrir sex tigi silfrs, … er þú leggr svá údýrt Helgafells-land, Eb. 38; vil ek þat vinna til sætta at leggja son minn úgildan, Nj. 250; at Hallr af Síðu hafði lagit úgildan son sinn, ok vann þat til sætta, 251; leggja at léttu, to lay a tax on light, Fas. iii. 553.V. to lay out, pay, discharge; leggja at veði, to give as bail, Edda 17; buðu at leggja sik í veð fyrir þessa menn, Nj. 163; leggja á hættu, to risk, Eg. 86; leggja á mikinn kostnað, to run into great expences, Eg. 43; leggja veð eðr fá vörzlu, Gþl. 389: leggja í kostnað, to expend, Fms. xi. 232; leggja sik í háska, veð, to put oneself in danger, to stake one’s life, vii. 263, Nj. 163:—leggja aptr, to pay back, Grett. 174 new Ed.; leggja líf á, to stake one’s life on a thing, Nj. 106, 178:—l. fram, to lay forth, lay out, exhibit (fram-lag); allan þann sóma er hann hefir fram lagit, Ld. 32; mikit muntú þurfa fram at leggja með honum, þvíat hón á allan arf eptir mik, Nj. 3; l. fram líf sitt, Eg. 426:—leggja til, to pay to, furnish, contribute, as one’s share; hvern styrk hefir móðir mín til lagit með þér, Nj. 7; hvat viltú þá til leggja? langskip tvau, 42; skortir mik eigi fé til at leggja fyrir farit, 128; kunni hann til alls góð ráð at leggja, Eg. 2; hefi ek þar til (lagit) mörg orð, 728; lét ek þar sælu-hús göra ok lagða fé til, Fms. vii. 122, Js. 4; þau ráð er Gregoríus lagði til, Fms. vii. 258; l. fé til höfuðs e-m, to set a price on one’s head, Nj. 112, Grett. passim:—metaph., leggja fátt til, to say little, be reserved, Nj. 88, 112; Gunnarr lagði ekki til, G. remained silent, 52; leggja lof til, to give praise to, Eg. 33; leggja orð í (til), to ‘lay a word to,’ say a word in a matter, remonstrate, Grág. i. 290; leggja gott, íllt til e-s, to lay a good (or ill) word to, to interfere in a friendly (or unfriendly) manner, Sturl. iii. 151 (til-lögur):—leggja hlut sinn, líf sitt, við, to risk one’s lot, stake one’s life, i. 162, Nj. 113, 218; l. sik allan við, to do one’s best, Eg. 738; l. sekt við, l. lögbrot við, of a penalty, Nj. 113, Eg. 352, H. E. i. 505:—leggja út, to lay out, pay, Vm. 33; of betting, Orkn. 200:—leggja fé upp, to lay up, invest; l. fé upp í jörð, Dipl. v. 21; lagða ek upp við minn kæra Orm biskup hálfan viðreka, I made it over to O., ii. 4; l. upp fé, to lay up, board.VI. of direction, esp. as a naut. term, to stand off or on, lay a ship’s course, esp. from or towards a port, to or from an attack, to sail, proceed to sea, absol., or the ship in dat. or acc., leggja skip or skipi; þú skalt leggja fram sem þér líkar (place the ship to attack), Nj. 8; ok leggr fram skeiðina jafnfram skipi Rúts, id.; þeir leggja út undir eina ey ok bíða þar byrjar, 133; hann lagði skip sín inn á sundit, 271; þeir bjuggusk um sem skjótast ok lögðu út skipunum, Eg. 358; en er skipit var lagit út undir Fenhring, Fms. x. 64; Sigvaldi leggr skip sitt í miðja fylking ( lays his ship alongside of), xi. 126; þeir hittu drómund einn í hafi ok lögðu til níu skipum ok borðusk, … at lyktum lögðu þeir snekkjunum undir drómundinn, Hkr. iii. 353; leggja undir land, to stand in towards land, Eb. 126, where in a metaph. sense = to give in; lögðu þeir eigi inn í ósinn, en lögðu útarliga á höfnina, Ísl. ii. 126; bauð hann út leiðangri at liði ok skipum ok lagði ( stood) út til Staðs fyrir innan Þórsbjörg, Fms. i. 12; síðan leggja þeir í Löginn upp, Hkr. i. 32; Knútr konungr lagði þegar upp í ána ok at kastalanum, Fms. ix. 23, xi. 196; réru þeir langskipinu upp í ána ok lögðu til bæjar þess, Eg. 80; lögðu víkingar við þat frá, Landn. 223; þá lögðu þeir at nesi einu, Eg. 161; ok lögðu þar at landi, 203; lagði hann at ( landed) við Sundólfs-staði, Fms. ix. 483; en er þeir koma norðr at Hákonar-hellu þá lögðu þeir þar at, Hkr. i. 160: leggja at, to attack, in a naval battle (atlaga); lögðu þeir þá at þeim, Nj. 25, Eg. 81; munu vér leggja til orrostu við þá, Fms. vii. 257; létusk allir búnir at leggja at þeim Hákoni, id.; ef þeir leggja at, Jómsvíkingar, xi. 134:—leggja í rétt, to drift or run before the wind, skipverjar, þeir er sigla vildu, eðr þeir er í rétt vildu leggja skipit, Fbr. 59; mæltu þeir er leið sögðu at varligra væri at lægja seglit ok leggja skipit í rétt um nóttina, en sigla til lands at ljósum degi, Fms. ii. 64; þá kom andviðri ok leggja þeir í rétt, Bs. i. 420; þá lögðu þeir í rétt harðan, kom á stormr svá at eigi fengu þeir lengi í rétti legit, ok sigldu þeir þá við eitt rif, Bær. 5; þá kemr enn landviðri ok leggja cnn í rétt ok rekr vestr í haf, Bs. i. 483; þá lögðu þeir í rétt harðan, 484; féll veðrit ok görði lögn, lögðu þeir þá í rétt, ok létu reiða fyrir nokkurar nætr, Eg. 372.2. without the notion of sea, to start; leggja á flótta, to turn to flight, fly, Fms. x. 241, xi. 341, 391, Orkn. 4, Hkr. i. 319, passim; leggja ú fund þeirra, Fms. vii. 258; leggja eptir, to pursue, x. 215; leggja upp, to start on a journey: metaph., leggja e-t ekki langt upp, Grett. 51 new Ed.3. to stab, thrust with a weapon, the weapon in dat. or absol. (lag = a thrust), Nj. 8, 64, Njarð. 378, Eg. 216, 258, 298, Nj. 43, 56, Grág. ii. 7, Gþl. 165, passim; opp. to höggva, höggva ok leggja, hann hjó ok lagði, and the like.VII. impers. it turns, in driven in a direction, of smoke, smell, fire, or the like; hingat leggr allan reykinn, all the smoke blows thitherward, Nj. 202; en eldinn lagði at þeim, Fms. i. 266; fyrir údaun er ór hauginum mun út leggja, iv. 28; varask gust þann ok údaun er út lagði or haugnum, … af fýlu þeirri sem út lagði, Ísl. ii. 45; ok er eldrinn var görr, lagði reykinn upp í skarðit, Eb. 220; ef hval leggr út, if a (dead) whale is driven off land, Gþl. 462:—of ice, snow, to freeze, be covered with snow, ice, þá leggr snjó nokkurn fyrir þá, 655 xv. 12; er ís leggr á vatnit, Grág. ii. 287; þá er ísa lagði á vötn, Fms. ii. 103: the place frozen in acc., vóru íslög mikil ok hafði langt lagt lit Breiðafjörð, Ld. 286; lagði ok Ögrsvatn, Fbr. 30 new Ed.; lagði fjörðinn út langt, 60 new Ed.: part., íss var lagðr á Hofstaða-vág, Eb. 236:—of winter, cold, þegar er gott er ok vetr (acc.) leggr á, Grett. 24 new Ed.; lagði þegar á frer ok snjófa, Bs. i. 872; but pers., leggr á hríðir ok snjóvar (better snjóva), Bs. i. 198.2. the phrase, leggja nær, to ‘lie near,’ be on the brink of; nær lagði þat úfæru eitt sinn, it had well nigh come to a disaster, Edda 17; lagði þá svá nær at allr þingheimr mundi berjask, it was on the brink of …, Nj. 163; lagði nær at hann mundi reka í svelginn, Fms. x. 145.B. Reflex. to lay oneself, lie; leggjask niðr í runna nokkura, Nj. 132; er Skálm merr yður leggsk undir klyfjum, Landn. 77; þá leggjask í akrinn flugur þær, er …, 673 A. 3:—of going to bed, þeir höfðu lagizk til svefns, were gone to sleep, Nj. 155; Skarphéðinn lagðisk ekki niðr um kveldit, 170:—leggjask með konu, to cohabit (illicitly), Fms. i. 57, K. Á. 118, Fas. iii. 390, Grág. i. 351:—of illness, to fall sick, take to bed, tók hón sótt ok lagðisk í rekkju, Nj. 14; þá lét hann búa hvílu sína ok lagðisk í sótt, Fms. xi. 214: the phrase, leggjask e-t ekki undir höfuð, not lay it under one’s pillow, do it promptly, be mindful of a thing, ii. 120, v. 264:—leggjask á e-t, to fall upon, of robbers, beasts of prey, etc.; at spillvirkjar mundi l. á fé þeirra, i. 226, Grett. 125 new Ed.; Vindr lögðusk á valinn ok raufuðu, xi. 380: örn lagðisk ( prayed) í eyna, Bs. i. 350:—leggjask fyrir, to take rest, lie down, from exhaustion, sickness, or the like, 387; lögðusk þá fyrir bæði menn ok hestar af úviðri, Sturl. iii. 292; þá lögðusk leiðsagnar-menn fyrir, þvíat þeir vissu eigi hvar þeir vóru komnir, Fms. viii. 52; fyrir leggjask um e-t mál, to give it up, Bs. i. 194: leggjask niðr, to pass out of use, cease, Fms. x. 179, xi. 12: leggjask á, to arise, mun sá orðrómr á leggjask, at …, Nj. 32, Fms. i. 291; úþokki lagðisk á milli þeirra bræðra, xi. 14.2. to cease; at sá úvandi leggisk sem áðr hefir verit, Fms. i. 280.II. to swim (partly answering to A. VI); leggjask til sunds, to go into the water and swim, Ld. 46; þeir leggjask um hríð … Sigmundr leggsk þá um hríð … hann lagðisk síðar ( swam behind), Fær. 173; hann lagðisk eptir geldingi gömlum út í Hvalsey, Landn. 107; Grettir lagðisk nú inn á fjörðinn, Grett. 148; hann lagðisk yfir þvert sundit ok gékk þar á land, 116, Hkr. i. 287, Finnb. 266; þeir koma upp ok leggjask til lands, Ld. 168; for legðir read legðiz, Njarð. 378.2. to set out; leggjask í hernað, víking, to set out on a freebooting expedition, Fms. x. 414, passim: leggjask út, to set out into the wilderness, as a highwayman, Odd. 8, Fas. i. 154, passim (útilegu-maðr = a highwayman); ek lögðumk út á merkr, Fms. ii. 103; leggjask á flótta = leggja á flótta, to take to flight, xi. 305: leggjask djúpt, to dive deep (metaph.), Nj. 102; leggjask til e-s, to seek, try eagerly for, Stj. 90, Bs. i. 198; leggjask í e-t, to occupy oneself with, Rb. 312.3. á lögðusk logn mikil, þokur ok sælægjur, Orkn. 358; vindar lögðusk ( the wind wafted) af hrauninu um kveldum, Eb. 218, (see A. VII): the phrase, ekki lagðisk mjök á með þeim frændum, they were not on good terms, Ld. 68: ok lagðisk lítt á með þeim Snorra, Sturl. i. 124; þeir töluðu lengi ok lagðisk vel á með þeim, things went well with them, Orkn. 408; þungt hefir á lagizk með okkr Strút-Haraldi jarli um hríð, Fms. xi. 84; Steinólfi þótti þat líkt ok ekki, ok lagðisk lítt á með þeim, Gullþ. 11:—lítið leggsk fyrir e-n, to come to a shameful end; lítið lagðisk nú fyrir kappann, þvíat hann kafnaði í stofu-reyk sem hundr, Grett. 115; svá lítið sem fyrir hann lagðisk, who had been so easily slain, had made so poor a defence, Ld. 150; lítið lagðisk hór fyrir góðan dreng, er þrælar skyldu at bana verða, Landn. 36; kann vera, at nú leggisk lítið fyrir hann, ek skal ráðin til setja, Fms. iv. 166.III. recipr., leggjask at, to attack one another, Fms. xi. 130: leggjask hendr á, to lay hands on fine another, Ld. 154; leggjask hugi á, to take a liking for each other, Bárð.: leggjask nær, to run close up to one another, of two boats, Gísl. 51.IV. part. lagðr, as adj. fit, destined to a thing, or fitted, of natural gifts; at hann mundi bæði spá-maðr vesa ok lagðr til mikils þrifnaðar ok gæfu Gyðinga-lýð, 625. 87; vera kann at þér sé meirr lagðr ( that thou art more fitted for) fésnúðr ok ferðir en tilstilli um mála-ferli, i. e. that thou art more fitted to be a traveller than a lawyer, Band. 5; öllu því íllu sem honum var lagit, Fb. i. 215; hón var þeim til lýta lagin, she was doomed to be their destruction, Sól. 11; sem mælt er um þá menn sem mjök er sú íþrótt lagin, Fms. v. 40; þvíat þér mun lagit verða at vera (’tis weirded for thee, thou art doomed to be) einvalds konungr yfir öllum Noregi, Fb. i. 564; þér var lengra lif lagit, a longer life was doomed to thee, Fas. iii. 344; allar spár sögðu, at harm mundi verða lagðr til skaða þeim, Edda 19: laginn, expert, skilled, disposed, freq. in mod. usage, hann er laginn fyrir að læra, hann er ekki lund-laginn á það, he has no inclination for it, whence lægni = skill; thus also, lagaðr from laga (q. v.), vera lagaðr fyrir e-t, lagaðr fyrir lærdóm, given to learn, of natural gifts.V. part. pass. lagztr; er hann var lagztr niðr, when he had laid himself down, Fas. ii. 345: freq. in mod. usage, hann er lagztr fyrir, lagztr niðr, and so on. -
4 HÁTTR
m. hat, = höttr.* * *m., gen. háttar, dat. hætti, pl. hættir, acc. háttu, [akin to hagr, qs. hagtr], manner, habit:I. a mode of life, habit; ríkra manna háttr, Nj. 268; fara vel með sínum háttum, to conduct oneself well, Eg. 65; ráða sjálfr háttum sínum, to be one’s own master, Fms. vii. 199; fornmennis-háttr, ii. 59; riddaraligr háttr, x. 230; víkinga-háttr, Fb. i. 412; þat er háttr skálda at ( it is the fashion of poets to) lofa þann mest er þá eru þeir fyrir, Hkr. (pref.): hátta-góðr, adj. well-mannered, Eb. 258: halda teknum hætti, to go on in one’s usual way, persevere, Fb. ii. 85, Eb. 77.2. conduct; vanda um háttu manna, Fb. ii. 37.II. a mode, way of doing a thing; kunna hátt á e-u, to know how to do a thing, Barl. 101:—answering to Lat. hoc modo, hunc ad modum, hann reist örn á baki honum með þeima hætti, at …, Hkr. i. 108; hann stóð upp ok svaraði erendi konungs með þessum hætti ( as follows), Fms. i. 33; með hverjum hætti, in what manner? how? með ymsum hætti, etc.2. appearance, manner; hversu vóru þeir menn í hátt, how did those men look? Stj. 396; jörðin ok dýrin ok fuglarnir höfðu saman eðli í sumum hlutum, en þó ólík at hætti, but unlike in manners, Edda 144 (pref.): manner, kind, sá er annarr háttr jarldóms, N. G. L. ii. 403.3. moderation, measure; ágirni kann engan hátt, Hom. 18; hófsemi er háttr alls lífs, 28.4. adverbial usages answering to Lat, - modi in hujusmodi, ejusmodi:α. gen., mikils háttar, Fms. vi. 20, 144, 229, viii. 198, x. 234; lítils háttar, insignificant, vi. 7, 229, viii. 198; minna háttar, i. 160; alls-háttar, of every kind, iii. 184; nokkurs háttar, in some way, Stj. 178; þess-háttar, of that kind, Edda 149 (pref.), passim; engis-háttar, in nowise, Stj. 81; margs-háttar, of many kinds, Stj. passim.β. acc., á allan hátt, in every respect, Bs. i. 857; á engan hátt, by no means; á ymsan hátt, in various respects; á hvárigan hátt, etc.γ. eptir hætti, duly, tolerably, as may be expected.III. a metre; þenna hátt fann fyrst Veili, Edda (Ht.) 131; þeir létu vera fimm vísur með hverjum hætti, Orkn. 304, cp. Edda (Ht.) passim; eptir hætti, in the proper metre, Edda 131. Names of metres, Kviðu-háttr, the epic metre (as the Völuspá), Skálda; Ljóða-h. or Ljóðs-h., the trimeter in old saws and didactic poems (as the Háva-mál); Mála-h., Ref-hvarfa-h., Orðskviða-h., Draugs-h., Flagða-h., Dýri-h., Nýi-h., Álags-h., Hátt-lausa: derived from the names of men, Egils-h., Braga-h., Torf-Einars-h., Fleins-h.; Núfu-h., Edda; of countries, Grænlenzki-h., expounded in Edda (Ht.) and Háttat. Rögnvalds, Skálda: a saying is called máls-háttr.COMPDS: háttaföll, háttalykill, háttaskipti, háttatal. -
5 SIÐR
(-ar, -ir, acc. -u), m.1) custom, habit (þat mun hér vera s., at menn ganga vápnlausir fyrir konung);2) conduct, moral life (spilla ill mál góðum siðum);3) religion, faith; inn forni s., the ancient (heathen) faith; inn nýi s., the new (Christian) faith; kristinn s., the Christian religion; heiðinn s., heathenism; í fornum sið, in the olden, or heathen, times.* * *m., gen. siðar, dat. sið, pl. siðir, acc. siðu, mod. siði, [Ulf. sidus = ήθος; Hel. sidu; O. H. G. situ; Germ. sitte; Dan. sæd; Swed. sed]:—custom, habit, manner, Lat. mos, a word of importance and wide use; sjá, kanna annarra manna siðu, Sks. 17; sem þá var víða siðr til, Bs. i. 41; þat mun hér vera siðr, Eg. 110; sæmileikr hennar ok siðir, Str. 21; konungliga siðu, kaupmanna siðu, lærðra manna siðu, … siðu ok athæfi, Sks. 5; lands-siðr, the custom of the land; í fyrnskunni var sá siðr, at …, N. G. L. ii. 416: conversation, falla í sið með mönnum, to live sociably, Þiðr. 149 (sið-blendinn).2. conduct, moral life [Lat. mores]; góðir siðir, þat er upphaf allra góðra siða at elska Guð, N. G. L. ii. 419; hann tók at semja heima-manna siðu ok híbýla-háttu, Bs. i. 102; sjá ok nema góða siðu, 271; at hvergi hefði þeir séð fegri siðu, id.; siða-tjón, Sks. 352; ó-siðir, ill manners, a wicked life, Bs. i. 62, N. G. L. ii 419; það er ó-siðr, ‘tis ill-breeding.3. siðr (also in plur.) is the old and expressive word for religion, faith, as it appears in the life, laws, habits, and rites of a people; thus, inn Forni siðr, the ancient (heathen) faith; inn Nýi siðr, the new (Christian) faith; Kristinn siðr, the Christian religion; Heiðinn siðr, heathenism, etc.; snúa öllum til Kristins siðar, 655 iii. 3; eptir því sem mér skilsk, eru mjök sundrlausir siðir várir, Bs. i. 38; skurðgoða-blót ak allan heiðinn sið, 43; at þeir mætti sjá atferði siðar þess, er Kristnir menn höfðu, Ld. 174; er þat ok nær mínu hugborði, at þú, Kjartan, hafir betra sið þá er þú siglir af Noregi enn þá er þu komt hegat, 172; geldr at nýbreytni konungs, ok þessa ens nýja siðar er goðin hafa reiðsk … hversu ertú fúss, frændi, at taka við trú þeirri er konungr býðr?—Ekki em ek þess fúss, segir Bolli, þvíat mér lízt siðr þeirra veykligr mjök, 168, 170; kom þat ásamt með þeim, at níta sið þeim er konungr bauð, 166; Ólafr konungr boðaði siða-skipti þar í landi, Fms. ii. 26; þat spurðisk þar með at siða-skipti var orðit í Noregi, höfðu þeir kastað enum forna sið … Ok ef þeir menn koma út hingat er þann sið bjóða, þá skal ek þat vel flytja, Nj. 156; þeir hafa Ebreska tíða-görð ok alla siðu, Symb. 57; þeir biskup fóru með nýjan sið, Fs. 76; með nýjum sið ok boðorðum. 91; siðar þess er várir foreldrar hata haft, O. H. L. 23; í fornum sið, in the olden times, in the heathen times: hann var göfgastr allra herkonunga ok bezt at sér í fornum sið, Fb. i. 349. The same term was afterwards used of the Reformation (the Reformed faith as opp. to the Roman Catholic faith), [cp. Germ. die alte Sitten]; féllu þeir helzt í sið með herra Gizuri biskupi, sira Gísli Jónsson …, Bs. ii. 250; nokkuð ágrip um gömlu siðina, 247; hann tók af alla Pápista siðu, 249; vegna þeirra nýju siða, Safn i. 682.4. a rite, ceremonial, esp. in plur.; brúðkaups-siðir, bridal ceremonies; kirkju-siðir. church rites; hirð-siðir, court ceremonies; borð-siðir, table ceremonies.COMPDS: siðabót, siðamaðr, siðasamr, siðaskipti, siðavandr, siðavendni. -
6 vandi
I)m.1) difficulty, difficult task (lízt mér þat mikill vandi);2) responsibility (ek af sel vanda mér af höndum, hversu sem gefst);3) obligation, duty, esp. of relationship; e-m er v. á við e-n, one is under obligation to a person (er þér miklu meiri v. á við Eirik konung en Egil); binda sér vanda við e-n, to enter into obligation.m. custom, habit, wont (leggja e-t í vanda); at (or eptir) vanda, as usual.* * *1.a, m. a difficulty, difficult task; lízk mér þat mikill vandi, Korm. 150, Nj. 177; þó nökkurr vandi liggi á, Fms. vi. 10; hafa bæði vit ok vanda at vera höfðingi, xi. 217: sayings, þat er vandi vel boðnu að neita ( a good offer is not to be refused); vandi fylgir vegsemd hverri, cp. noblesse oblige.II. obligation, duty, esp. of relationship; thus in the phrase, e-m er vandi á við e-n, þótt þér sé vandi á við Helga, Ld. 264; er þér miklu meiri vandi á við Eirík konung en Egil, Eg. 423; þat er mér ókunnara hverr vandi mér er á við hann, Fms. i. 297; sveiktú þann er þér var meiri vandi á enn við mik, vi. 17; fyrir vanda sakir ok tengda, xi. 11; binda sér vanda við e-n, to enter into an obligation, Gísl. 11.COMPDS: vandabundinn, vandahlutr, vandalauss, vandalítill, vandamaðr, vandamál, vandamikill, vandaráð, vandasamligr, vandasamr.2.a, m., qs. vanði (vanþi, Ó. H.); [from vanr, and different to the preceding word]:—a custom, habit, want. Eg. 41, 70; dró til vanda með þeim, Nj. 12; leggja í vanda, Glúm. 324; at vanda, as usual, Nj. 3, 103, Eg. 125, 491; ú-vandi, unmanners, whimsies, wayward manners. vanda-tíðir, f. pl. customary feasts, Bs. i. 164. -
7 vani
m. custom, usage; leggja e-t í vana sinn, to practice habitually.* * *a, m. a custom, usage; eptir vana, Fms. i. 76; forn lög ok vani, viii. 277, v. l.; háttr ok vani, Stj. 1; eiga vana til e-s, to use, Þorf. Karl. i. 404; lands-v., the custom of the land; ú-vani, a bad habit; á-vani, an inveterate habit.COMPDS: vanaliga, vanaligr, vanasótt. -
8 venja
* * *I)(van; vanda; vandr and vaninn), v.1) to accustom (v. e-n e-u or við e-t) v. hann við íþróttir ok hæversku, to teach him, train him in; v. barn af brjósti, to wean a child (þá var hann af brjósti vaninn);2) to train animals (þar keypti Auðunn bjarndýri vel vanit); to educate children (var þat almælt, at engi born væri svá vel vanin);3) v. komur sínar til e-s, to visit habitually (hann venr komur sínar til Ormhildar); v. e-t af e-m, to unteach one a thing (kostgæfði hann af þeim at v. öll úkynni);4) refl., venjast e-u, við e-t, to get accustomed to, used to (nú mun ek verða at v. hestinum um hrið; v. við íþróttir); with infin. to be wont, used to (vandist E. optliga at ganga til tals við Egil).f. custom, habit (þat var v. hans, at); at venju, as usual.* * *u, f. = vani, a custom, habit, MS. 4. 7, 10; gjörn er hönd á venju, a saying (see hönd); at venju, as usual, Ver. 24; varga venja, Hom. 38.COMPDS: venjubragð, venjuliga, venjuligr. -
9 BRAGR
m.1) poetry, = skáldskapr;* * *ar, m. [akin to bragð, braga, bragi, etc.]I. best, foremost; b. kvenna, best of women, Skv. 2. 15; Ása b., best of Ases, Skm. 34; b. karla eðr kvenna, Edda 17: only used in poetry or poët. language, cp. the A. S. brego ( princeps) Egypta, Norðmanna, Israelita, Gumena, Engla, etc.:—hence the compd bragar-full or braga-full, n. a toasting cup, to be drunk esp. at funeral feasts; it seems properly to mean the king’s toast (cp. Bragi = princeps), i. e. the toast in the memory of the deceased king or earl, which was to be drunk first; the heir to the throne rose to drink this toast, and while doing so put his feet on the footstool of his seat and made a solemn vow (stíga á stokk ok strengja heit); he then for the first time took his father’s seat, and the other guests in their turn made similar vows. For a graphic description of this heathen sacred custom, vide Yngl. S. Hkr. i. 49, Hervar. S. Fas. i. 417 and 515, Hkv. Hjörv. 32, Ragn. S. Fas. i. 345. It is likely that the b. was mostly used at funeral banquets, though the passages in the Ragn. and Hervar. S. (cp. also Hænsaþ. S. ch. 12) seem to imply its use at other festivals, as weddings; cp. also the description of the funeral banquet, Hkr. i. 231, where ‘minni hans’ ( the toast of the dead king) answers to bragarfull; cp. also the funeral banquet recorded in Jómsvik. S., where the Danish king Sweyn made the vow ‘at bragarfulli’ to conquer England within three winters. This is said to have been the prelude to the great Danish invasion A. D. 994, Fagrsk. 44, and Hkr. to l. c. The best MSS. prefer the reading bragar- (from bragr, princeps), not braga-.II. nearly like Lat. mos, a fashion, habit of life, in compds as, bæjar-bragr, heimilis-bragr, híbýla-bragr, house life; sveitar-bragr, country life; bónda-bragr, yeoman life; héraðs-bragr, lands-bragr, etc. Icel. say good or bad bæjarbragr, Bb. I. 15.III. poetry; gefr hann (viz. Odin) brag skáldum, Hdl. 5, Edda 17: in mod. usage chiefly melody or metre.COMPDS: bragarbót, bragarfræði, bragarlaun, bragarmál. -
10 HÖFN
* * *(gen. hafnar, pl. hafnir), f.1) haven, harbour;2) fœtus (á þann hátt sem h. vex með konu);3) coat, cloak, = yfirhöfn (hann tók af sér höfnina ok sveipaði um konunginn);4) tenure of land (jarðar h.);* * *f., also spelt hömn, gen. hafnar; [hafa]:1. a holding, possession, esp. tenure of land; þá skal þeim dæma eingis-höfnina er heimild kemr til, Grág. (Kb.) ii. 86; jarðar h., tenure of land; at jarðar-höfn ok at fjár-megni, N. G. L. ii. 38; nú skal görðum skipta eptir jarðar-höfn ok öllum áverka, 122; hafnar-vitni, testimony as to tenure of land, opp. to óðals-vitni, N. G. L. i. 246, 247: the allit. phrase, hönd ok höfn, hand and having, absolute power; nema þeim sem hann leggr hendr ok höfn sem hann vill, cp. Dan. ‘skalte og valte med,’ Bs. i. 706, v. l.,—no emend. seems necessary.2. a foetus; lýstr maðr kviðuga konu, svá at höfn sú deyr, er hón ferr með ok skilsk hón við höfnina, Stj. 302; taka við höfn, Lat. concipere, Flóv., Bs. ii. 173, Hom. (St.): the time of pregnancy, á enum níunda mánaði hafnarinnar, 686 B. 14.3. pasture; sauða-höfn í Múla-fjall, Vm. 64; nauta tröð ok hömn, N. G. L. i. 379, D. N. ii. 146, iii. 120.4. a coat, cp. Lat. habitus, esp. = a cloak; hann tók af sér höfnina ok sveipaði um konunginn, Fms. ix. 25; yfir-h., a cloak, cp. Ísl. ii. 245 (in a verse): a kind of stuff; hence hafnar-feldr, m., hafnar-vaðmál, n., hafnar-váð, f. denoting a plain stuff, as it was sold in trade; Grág. i. 504, Nj. 7, D. N. i. 134, ii. 6, iii. 8, 451, Vm. 103, 117, Pm. 57.5. skips-höfn, a ship’s crew; munns-höfn, ‘mouth-habit,’ language.B. [Engl. and Dutch haven; Germ. hafen; Dan. havn; Swed. hamn]:—a haven, harbour, Fms. xi. 74, Eg. 79, Hkr. iii. 248, Grág., etc.: eccl., sælu-höfn, lífs-h., passim: sometimes spelt hafn, Ísl. ii. 398: as also in local names, Höfn, Landn.: Hafnar-menn, m. pl., Sturl. ii. 91; Kaupmanna-höfn, Copenhagen; Hraun-höfn, Eb., etc.COMPDS: hafnaraustr, hafnarbúi, hafnardyrr, hafnarkross, hafnarlykill, hafnarmark, hafnarrán, hafnartollr, hafnarvágr. -
11 KYNNI
I) n.1) way, fashion, nature (kaupum vel saman, þat er vina kynni);2) affairs, circumstances (þau ein eru kynni heima at þín);3) kindred, kinsmen (mér þykkir sem þú munir eiga hér kynni);Glúmr var þrjár nætr at kynni sínu, with his kinsmen;leita (koma til) kynnis, sœkja kynni, fara á kynni, fara til kynnis, to make a visit;sitja at kynni, to stay on a visit.* * *n. acquaintance, intercourse; á ek þar slíkt k. við Þórólf, Eg. 148; þat er vina-kynni, friendly intercourse, Hkv. Hjörv. 3; ákka ek þess kynni, i. e. I have not deserved it, Am. 13: habit, nature, kotmanna-k., Sturl. ii. 17 (in a verse); þat er mannsins kynni, at …, Hom.; ú-kynni, Germ. unart, bad manners, Hm. 18.2. a friendly visit to a friend or kinsman; þat var engi siðr, at sitja lengr en þrjár nætr at kynni, Eg. 698; Glúmr var þar þrjár nætr at kynni sínu, en þá býsk hann heim, Glúm. 344; öðru sinni mun ek hingat kynnis leita, Sturl. i. 93; koma til kynnis, Hm. 16, 29, 32; sækja kynni, to make a visit, Ó. H. 115; fara á kynni, id., Fb. i. 532; fara til kynnis, id., Bjarn. 59; sitja at kynni, to stay on a visit, Eg. l. c.3. domestic affairs; þau ein eru kynni heima at þín, Band. 13: home, mér þykkir sem þú munir eiga hér kynni, Fb. i. 253; heim-k., home; húsa-k., buildings; sala-k., id., Vþm. 3.COMPDS: kynnisferð, kynnisgjöf, kynnisleið, kynnisleit, kynnissókn, kynnisvist. -
12 kækr
m. a ( strange) habit, mannerism; það er ekki nema kækr, göra sér upp kæki, to feign. -
13 plag-siðr
m. custom, habit, Snót 164. -
14 sið-vandi
a, m. a custom, habit, practice, Ísl. ii. 198, Nj. 51, Jb. 156, Fms. iv. 278.2. = siðvendi, Lv. 49. -
15 síðr
(-ar, -ir, acc. -u), m.1) custom, habit (þat mun hér vera s., at menn ganga vápnlausir fyrir konung);2) conduct, moral life (spilla ill mál góðum siðum);3) religion, faith; inn forni s., the ancient (heathen) faith; inn nýi s., the new (Christian) faith; kristinn s., the Christian religion; heiðinn s., heathenism; í fornum sið, in the olden, or heathen, times.* * *compar., answering to síð, q. v. [cp. Goth. seiþs = later]:—less: litlu síðr (síðarr Ed.) en hann, little less than he, Fb. ii. 23; er menn eigu síðr sakir við menn, Grág. ii. 137; á þeirra dómr at rofna er síðr hafa at lögum dæmt, i. 80; hann var kærr konungi, ok eigi síðr dróttningu, Fms. i. 99; eigi síðr enn þú, 216, x. 179 (in a verse); eigi síðr en í harðræðum, Nj. 263, Fb. ii. 38; engu síðr, no less, Fms. vi. 92; miklu síðr, viii. 21; en at síðr vóru menn sjálfráði fyrir honum, at…, it was so far from it, that even … (cp. Dan. end-sige, changing ð into g), Ó. H. 34; er þér at síðr fært með þessi orðsendingu, at ek hygg at…, 53; eigi at síðr, not the less; þeir héldu fram ferð sinni eigi at síðr, all the same, Fms. i. 228; eigi héldu Væringjar at síðr til bardaga, Fb. ii. 381; eigi því síðr, not the less, Stj. 158; þykki þér athygli vert, bóndi, hvar krákan flýgr?—Eigi er þat síðr, segir bóndi, not the less! (i. e. yes) said the man, Fms. vi. 446.2. as a conjunction, lest; síðr þú Ásum öfund um gjaldir, Ls. 12; síðr oss Loki kveði lusta-stöfum, 10; síðr þitt (þic?) um heilli halir, lest men bewitch thee, Hm. 130.II. superl. sízt, the least; er oss gegnir sízt, Fms. viii. 21; sem sízt, not in the least, Eluc. 122 (Ed.), passim. -
16 SÍÐR
(-ar, -ir, acc. -u), m.1) custom, habit (þat mun hér vera s., at menn ganga vápnlausir fyrir konung);2) conduct, moral life (spilla ill mál góðum siðum);3) religion, faith; inn forni s., the ancient (heathen) faith; inn nýi s., the new (Christian) faith; kristinn s., the Christian religion; heiðinn s., heathenism; í fornum sið, in the olden, or heathen, times.* * *sið, sítt, adj. [A. S. síd; Old Engl. side], long hanging, Lat. demissus, of clothes, hair, or the like; hár sítt ok flókit, Fms. x. 192; lokkar síðir til jarðar, vii. 169; sítt skegg, Ó. H. 66; kampa-síðr, Skíða R. 90; vóru honum heldr síð herklæði konungs, Stj. 464; sítt pillz, Fas. ii. 342; síðar slæður, Rm. 26; síðar brynjur, Gh. 7; brynja rúm ok síð, Þiðr. 81; drag-síðr (q. v.), long-trailing; skó-síðr, reaching to the shoes (a petticoat); knésíðr, reaching to the knee; síðar hendr, long arms, Skíða R. 8; síða hjálma, Anal. 219; hann hafði síðan hatt yfir hjálmi, a hood dropping low over the face, Eg. 407; mikla lengju ok síða, Skíða R. 27.2. neut. sítt; falda sítt, to wear a hood low over the face, Fms. vii. 161, xi. 106.B. COMPDS: síðfaldinn, Síðhöttr, síðklæddr, síðnefr, síðskeggjaðr, Síðskeggr, síðskota. -
17 sprengi-kveld
n. ‘bursting-eve,’ i. e. Shrove Tuesday, from the habit of over-eating at that time, Icel. Almanack. -
18 VENJA
* * *I)(van; vanda; vandr and vaninn), v.1) to accustom (v. e-n e-u or við e-t) v. hann við íþróttir ok hæversku, to teach him, train him in; v. barn af brjósti, to wean a child (þá var hann af brjósti vaninn);2) to train animals (þar keypti Auðunn bjarndýri vel vanit); to educate children (var þat almælt, at engi born væri svá vel vanin);3) v. komur sínar til e-s, to visit habitually (hann venr komur sínar til Ormhildar); v. e-t af e-m, to unteach one a thing (kostgæfði hann af þeim at v. öll úkynni);4) refl., venjast e-u, við e-t, to get accustomed to, used to (nú mun ek verða at v. hestinum um hrið; v. við íþróttir); with infin. to be wont, used to (vandist E. optliga at ganga til tals við Egil).f. custom, habit (þat var v. hans, at); at venju, as usual.* * *pres. ven; pret. vanði, later vandi; subj. venði; part. vandr, vaninn: [Dan. vænne; see vani]:—to accustom; venja e-n e-u or við e-t; venja hann við íþróttir ok hæversku, Fms. i. 78; gestrisni vanði hann sik, he practised hospitality, 655 v. B. 2; vandi Dofri hann við íþróttir, ættvísi ok vígfimi, taught him, trained him in, Bárð. 164.2. in phrases, kostgæfði hann af þeim at venja öll úkynni, to unteach them all bad manners, Bs. i. 687; hann venr kvámur sínar til Ormhildar, Nj. 107; venja leiðir sínar til e-s staðar, to haunt a place, Fb. i. 303; síðan venr hann fé sitt í akra hennar, Fms. vii. 357: to train, tame, bjarndýri vel vanið, vi. 298, Fagrsk. ch. 21: to educate, engi börn vóru svá vel vanin, sem þeirra börn, Bs. i. 129; barn var ek ok ílla vanit, Karl. 197.II. reflex. to be wont, accustomed to do a thing; vanðisk fjósa-kona ein at þerra fætr sína á þúfu þeirri, er …, Landn. 51, v. l.; síðan vanðisk Einarr optliga at ganga til tals vid Egil, Eg. 686; á hverri ártíð hans venjask menn at göra þá minning hans, Blas. 51; vöndusk margir at fara til hans, Hkr. iii. 249.2. with dat.; vanðisk hann því þegar á unga aldri at ræna ok at drepa menn, Ó. H. 212; at þat venisk vápnfimi, to be trained in arms, Al. 4; nú mun ek verða at venjask hestinum um hríð, Fms. ix. 56: venjask af e-u, sem hugr várr vensk meirr af himneskum sætleik, Greg. 28; Daríus hafði af vanizk styrjöld ok úfriði, Al. 17. -
19 venju-bragð
n. a habit, Bs. i. 781. -
20 munkakufl
m. monk’s habit.
Страницы
- 1
- 2
См. также в других словарях:
habit — [ abi ] n. m. • XIIe; lat. habitus « manière d être », « costume » 1 ♦ Sing. Vieilli Pièce d habillement. ⇒ costume, vêtement. L étoffe d un habit. Habit de velours. 2 ♦ Plur. LES HABITS : l ensemble des pièces composant l habillement. ⇒ affaires … Encyclopédie Universelle
Habit — • Habit is an effect of repeated acts and an aptitude to reproduce them, and may be defined as a quality difficult to change, whereby an agent whose nature it is to work one way or another indeterminately, is disposed easily and readily at will… … Catholic encyclopedia
habit — HABIT. s. m. Vestement, ce qui est fait exprés pour couvrir le corps humain, ce qui sert ordinairement à couvrir le corps humain. Habit d homme. habit de femme. habit decent, modeste. habit bien fait. habit mal fait. habit court. habit long.… … Dictionnaire de l'Académie française
Habit de lumières — exposé au musée taurin de Cordoue L’habit de lumières est le costume des toreros. Sommaire 1 Présentation … Wikipédia en Français
Habit — Hab it (h[a^]b [i^]t) n. [OE. habit, abit, F. habit, fr. L. habitus state, appearance, dress, fr. habere to have, be in a condition; prob. akin to E. have. See {Have}, and cf. {Able}, {Binnacle}, {Debt}, {Due}, {Exhibit}, {Malady.}] 1. The usual… … The Collaborative International Dictionary of English
Habit De Lumières — Le matador en habit de lumières L’habit de lumières est le costume des toreros. Sommaire … Wikipédia en Français
Habit de lumieres — Habit de lumières Le matador en habit de lumières L’habit de lumières est le costume des toreros. Sommaire … Wikipédia en Français
Habit de lumière — Habit de lumières Le matador en habit de lumières L’habit de lumières est le costume des toreros. Sommaire … Wikipédia en Français
habit — n 1 Habit, habitude, practice, usage, custom, use, wont are comparable when they mean a way of behaving, doing, or proceeding that has become fixed by constant repetition. These words may be used also as collective or abstract nouns denoting… … New Dictionary of Synonyms
Habit — may refer to: * Habit (psychology), an acquired pattern of behavior that often occurs automatically * Habituation, non associative learning in which there is a progressive diminution of behavioral response probability with repetition of a… … Wikipedia
Habit (biology) — Habit, when used in the context of biology, refers to the instinctive actions of animals and the natural tendencies of plants.In zoology, this term is used most often to describe where an animal spends most of its life cycle. Habit may also refer … Wikipedia
