Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

arcanum+j

  • 1 Arcanum

    Arcānum, v. 2. Arcanus, B.

    Lewis & Short latin dictionary > Arcanum

  • 2 arcanum

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > arcanum

  • 3 arcanum

    secret, mystery; secret/hidden place

    Latin-English dictionary > arcanum

  • 4 Arcani

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Arcani

  • 5 Arcanus

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > Arcanus

  • 6 arcanus

    1.
    arcānus, a, um, adj. [v. arceo], orig., shut up, closed; hence, trop.,
    I.
    That keeps a secret, trusty:

    dixisti arcano satis,

    Plaut. Trin. 2, 4, 155:

    petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,

    Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.—
    II.
    Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.):

    at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,

    Cic. Fin. 2, 26, 85:

    consilia,

    Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15:

    secretae et arcanae opes,

    Plin. Pan. 34, 3:

    fontis arcani aqua,

    Tac. A. 2, 54:

    libidines,

    Suet. Tib. 43 al.:

    littera celatos arcana fatebitur ignes,

    Ov. M. 9, 516:

    sensus,

    Verg. A. 4, 422 al. —

    Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,

    Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4;

    and of secret, mysterious usages: sacra,

    Ov. M. 10, 436:

    arcana cum fiunt sacra,

    Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries:

    qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,

    Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
    A.
    In gen.:

    nox arcanis fidissima,

    Ov. M. 7, 192:

    arcani Fides prodiga,

    Hor. C. 1, 18, 16:

    si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,

    Liv. 23, 22, 9:

    arcana regum,

    Curt. 4, 6, 5:

    revelare arcana,

    Vulg. Prov. 11, 13:

    denudare arcana amici,

    ib. Eccli. 27, 17.—
    B.
    Spec., a sacred secret, a mystery:

    fatorum arcana,

    Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123:

    Pythagorae arcana,

    Hor. Epod. 15, 21; cf.:

    Jovis arcana,

    the secret decrees of, id. C. 1, 28, 9:

    deorum arcanum proferre,

    Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11:

    violabunt arcanum meum,

    my secret place, sanctuary, Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.— Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately:

    arcano tibi ego hoc dico,

    Plaut. Trin. 2, 4, 117:

    hunc (librum) lege arcano convivis tuis,

    Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.):

    arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,

    Caes. B. C. 1, 19.—
    * Comp.:

    arcanius judicare aliquid de aliquā re,

    Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
    2.
    Arcānus, a, um, adj. [Arcae], of or pertaining to Arcœ hence, subst.
    A.
    Arcāni, ōrum, m., the inhabitants of Arcœ, Inscr. Orell. 4007.—
    B.
    Arcānum, i, n., a villa of Q. Cicero, in the neighborhood of Arcœ, Cic. Att. 5, 1; id. ad Q. Fr. 3, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > arcanus

  • 7 arcānus

        arcānus adj.    [arca], secret, trusty, silent: nox, O.—Hidden, close, secret, private, concealed: consilia, H.: Littera, O.: sensūs, V.: sacra, mysteries, H.—Poet., of Ceres, H. — As subst n., a secret, mystery: nox arcanis fidissima, O.: arcani Fides prodiga, H.: si quid arcani fuerit, L.: prodere, Iu.: fatorum arcana, V.: Iovis, secret decrees, H.
    * * *
    I
    arcana, arcanum ADJ
    secret, private, hidden; intimate, personal; confidential; mysterious, esoteric
    II
    confidant, trustworthy friend, keeper of secrets

    Latin-English dictionary > arcānus

  • 8 cōnsilium

        cōnsilium ī, n    [com- + 2 SAL-], a council, body of counsellors, deliberative assembly: senatum, orbis terrae consilium: senatūs: Iovis, H.: consilium viribus parat, L.: publicum, i. e. a court of justice: hac re ad consilium delatā, a council of war, Cs.: sine consiliis per se solus, without advisers, L.: Illa Numae coniunx consiliumque fuit, counsellor, O.—Deliberation, consultation, considering together, counsel: capere unā tecum, T.: summis de rebus habere, V.: quasi vero consili sit res, ac non, etc., a question for discussion, Cs.: arbitrium negavit sui esse consili, for him to decide, N.: quid efficere possis, tui consili est, for you to consider: nihil quod maioris consili esset: nocturna, S.: in consilio est aedilibus, admitted to the counsels, Iu.—A conclusion, determination, resolution, measure, plan, purpose, intention, design, policy: unum totius Galliae, Cs.: callidum, T.: arcanum, H.: saluberrima, Ta.: adeundae Syriae, Cs.: consili participes, S.: superioris temporis, former policy, Cs.: consilium expedire, resolve promptly, L.: certus consili, in purpose, Ta.: incertus consilii, T., Cu.: Consilia in melius referre, change her policy, V.: quod consilium dabatur? resource, V.: unde consilium afuerit culpam abesse, L.: eo consilio, uti, etc., their object being, Cs.: quo consilio huc imus? T.: omnes uno consilio, with one accord, Cs.: cum suo quisque consilio uteretur, pursued his own course, Cs.: publico factum consilio, by the state, Cs.: alqm interficere publico consilio, i. e. by legal process, Cs.: privato consilio exercitūs comparare, on their own account: audax, L.: fidele: sapiens, O.: plenum sceleris.—In phrases with capere or suscipere, to form a purpose, plan, resolve, decide, determine: neque, quid nunc consili capiam, scio, De virgine, T.: legionis opprimendae consilium capere, Cs.: obprimundae rei p., S.: hominis fortunas evertere: ex oppido profugere, Cs.: consilium ceperunt, ut, etc.: capit consilium, ut nocte iret, L.—With inire, to form a plan, resolve, conspire, determine: inita sunt consilia urbis delendae: iniit consilia reges tollere, N.: consilia inibat, quem ad modum discederet, Cs.: de recuperandā libertate consilium initum, Cs.—With est, it is intended, I purpose: non est consilium, pater, I don't mean to, T.: non fuit consilium otium conterere, S.: ea uti deseram, non est consilium, S.: quibus id consili fuisse cognoverint, ut, etc., who had formed the plan, etc., Cs.: quid sui consili sit, ostendit, Cs.—In war, a plan, device, stratagem: consilia cuiusque modi Gallorum, Cs.: tali consilio pro fligavit hostīs, N.: Britannorum in ipsos versum, Ta.: te consilium Praebente, H.—Counsel, advice: recta consilia aegrotis damus, T.: fidele: lene, H.: consilio uti tuo, take your advice: consilium dedimus Sullae, ut, etc., Iu. — Understanding, judgment, wisdom, sense, penetration, prudence, discretion: neque consili satis habere: a consilio principum dissidere: res forte quam consilio melius gestae, S.: Simul consilium cum re amisti? T.: pari consilio uti: vir consili magni, Cs.: plus in animo consili, L.: catervae Consiliis iuvenis revictae, H.: tam nulli consili, T.: tam expers consili: misce stultitiam consiliis brevem, H.: consilii inopes ignes, indiscreet, O.: vis consili expers, H.
    * * *
    debate/discussion/deliberation/consultation; advice/counsel/suggestion; adviser; decision/resolution; intention/purpose/policy/plan/action; diplomacy/strategy; deliberative/advisory body; state council, senate; jury; board of assessors; intelligence, sense, capacity for judgment/invention; mental ability; choice

    Latin-English dictionary > cōnsilium

  • 9 prō-dō

        prō-dō didī, ditus, ere,    to put forth, exhibit, reveal: Medusae squalentia ora, O.—To bring forth, produce, propagate: genus alto a sanguine Teucri, V.: Quae dies ut cesset prodere furem, Iu.—To put forth, relate, report, record, hand down, transmit: ea, quae scriptores prodiderunt: Thucydides ossa eius esse sepulta memoriae prodidit, has recorded, N.: quos natos in insulā ipsā memoriā proditum dicunt, that there is a tradition, Cs.: ius imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae.—To proclaim, appoint, elect, create: quem produnt patres consulum rogandorum ergo: flaminem.—To reveal, make known, disclose, discover, betray: cum decretum proditur, lex veri rectique proditur: is me deseruit ac prodidit: classem praedonibus: hosti rem p., S.: crimen voltu, O.: arcanum, Iu.: Gaudia prodentem voltum celare, H.— To give up, surrender, abandon: anui prodita abs te filiast, T.: suam vitam, T.: ad improvidam pugnam legiones, expose, L.—Fig., to set forth, give display: perniciosum exemplum: prodendi exempli causā, of setting an example, L.—To extend, protract: aliquot nuptiis dies, i. e. delay the wedding a few days, T.

    Latin-English dictionary > prō-dō

  • 10 re-tegō

        re-tegō tēxī, tēctus, ere,    to uncover, bare, open: thecam nummariam: iugulum, O.: homo retectus, i. e. stripped of his shield, V.: ubi Titan radiis retexerit orbem, i. e. shall reveal, V.: retegente diem Lucifero, O.—Fig., to disclose, discover, reveal: domūs scelus, V.: arcanum Consilium, H.: timidi commenta animi, O.: occulta coniurationis, Ta.

    Latin-English dictionary > re-tegō

  • 11 scrūtor

        scrūtor ārī, ātus, dep.    [scruta], to ransack, search carefully, examine thoroughly, explore, search, examine: domos, navīs: loca abdita, S.: ignem gladio, H.: mare, Ta.: venantium latibula, Cu.: num irā actus esset, Cu.: non excutio te, si quid forte ferri habuisti, non scrutor.—Fig., to examine thoroughly, inquire into, explore, investigate: caeli plagas, Enn. ap. C.: locos, ex quibus argumenta eruamus: ante tempus haec.— To search into, search out, find out, read: mentīsque deum, O.: Arcanum illius, H.
    * * *
    scrutari, scrutatus sum V DEP
    search/probe/examine carefully/thoroughly; explore/scan/scrutinize/investigate

    Latin-English dictionary > scrūtor

  • 12 committo

    com-mitto ( con-m-), mīsi, missum, 3, v. a.
    I.
    Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.
    A.
    In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.
    (α).
    Inter se:

    res in ordinem digestae atque inter se commissae,

    Quint. 7, prooem. §

    1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,

    Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:

    oras vulneris suturis,

    Cels. 7, 19:

    duo verba,

    Quint. 9, 4, 33:

    easdem litteras,

    id. ib.:

    duo comparativa,

    id. 9, 3, 19.—
    (β).
    With cum:

    costae committuntur cum osse pectoris,

    Cels. 8, 1.—
    (γ).
    With dat.:

    viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,

    Liv. 39, 2, 10:

    quā naris fronti committitur,

    is joined to, Ov. M. 12, 315:

    quā vir equo commissus erat,

    id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.

    of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,

    Verg. A. 3, 428:

    commissa dextera dextrae,

    Ov. H. 2, 31:

    medulla spinae commissa cerebro,

    Cels. 8, 1:

    moles, quae urbem continenti committeret,

    Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—
    (δ).
    With in and acc.:

    commissa in unum crura,

    Ov. M. 4, 580:

    committuntur suturae in unguem,

    Cels. 8, 1.—
    (ε).
    With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):

    commissis operibus,

    Liv. 38, 7, 10:

    fidibusque mei commissa mariti moenia,

    Ov. M. 6, 178:

    (terra) maria committeret,

    Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:

    noctes duas,

    Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:

    commissa corpore toto,

    Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:

    domus plumbo commissa,

    patched, Juv. 14, 310.—
    B.
    In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;

    elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,

    Suet. Aug. 45:

    quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,

    id. Caes. 39; id. Claud. 34:

    camelorum quadrigas,

    id. Ner. 11; Luc. 1, 97:

    victores committe,

    Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:

    licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,

    i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:

    eunucho Bromium committere noli,

    id. 6, 378:

    inter se omnes,

    Suet. Calig. 56:

    aequales inter se,

    id. Gram. 17.—
    b.
    Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:

    committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,

    Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—
    2.
    Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.
    a.
    To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:

    proelii committendi signum dare,

    Caes. B. G. 2, 21:

    cum proelium commissum audissent,

    id. ib. 7, 62:

    commisso ab equitibus proelio,

    id. B. C. 1, 40:

    in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,

    Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:

    postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,

    Sall. C. 60, 2:

    commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,

    Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:

    Caesar cohortatus suos proelium commisit,

    id. ib. 1, 25:

    utrum proelium committi ex usu esset, necne,

    id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:

    pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,

    Suet. Aug. 96:

    avidus committere pugnam,

    Sil. 8, 619:

    pugnas,

    Stat. Th. 6, 143:

    rixae committendae causā,

    Liv. 5, 25, 2:

    cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,

    Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:

    a summo septenis cyathis committe hos ludos,

    Plaut. Pers. 5, 1, 19:

    nondum commisso spectaculo,

    Liv. 2, 36, 1:

    musicum agona,

    Suet. Ner. 23:

    aciem,

    Flor. 4, 2, 46:

    commissum (bellum) ac profligatum conficere,

    Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:

    si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,

    Flor. 2, 15, 2:

    committere Martem,

    Sil. 13, 155:

    quo die ludi committebantur,

    Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:

    ludos dedicationis,

    Suet. Claud. 21:

    ludos,

    Verg. A. 5, 113.—
    b.
    In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):

    illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?

    Cic. Mur. 15, 33:

    levia inde proelia per quatriduum commissa,

    Liv. 34, 37, 7:

    commisso modico certamine,

    id. 23, 44, 5.—
    (β).
    Absol. (post-Aug. and rare):

    contra quem Sulla iterum commisit,

    Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:

    priusquam committeretur,

    before the contest began, Suet. Vesp. 5.—
    3.
    In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):

    tribuni sanguine commissa proscriptio,

    Vell. 2, 64 fin.:

    judicium inter sicarios committitur,

    Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:

    egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,

    Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—
    4.
    In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).
    (α).
    With acc.:

    ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,

    Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:

    commississe cavet quod mox mutare laboret,

    Hor. A. P. 168:

    ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,

    Cic. Div. in Caecil. 11, 35:

    quantum flagitii,

    id. Brut. 61, 219:

    tantum facinus,

    id. Rosc. Am. 23, 65:

    virilis audaciae facinora,

    Sall. C. 25, 1:

    majus delictum,

    Caes. B. G. 7, 4:

    nil nefandum,

    Ov. M. 9, 626:

    nefarias res,

    Cic. Phil. 6, 1, 2:

    scelus,

    id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:

    adulterium,

    Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:

    incestum cum filio,

    id. 5, 10, 19:

    parricidium,

    id. 7, 2, 2:

    caedem,

    id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:

    sacrilegium,

    id. 7, 2, 18:

    fraudem,

    Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:

    committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:

    in te,

    Verg. A. 1, 231:

    aliquid adversus populum Romanum,

    Liv. 42, 38, 3:

    aliquid erga te,

    Cic. Att. 3, 20, 3.—
    (β).
    Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:

    quasi committeret contra legem,

    Cic. Brut. 12, 48:

    in legem Juliam de adulteriis,

    Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:

    adversus testamentum,

    ib. 34, 3, 8, § 2:

    ne lege censoriā committant,

    Varr. R. R. 2, 1, 16:

    lege de sicariis,

    Quint. 7, 1, 9. —
    (γ).
    Absol.:

    hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,

    Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—
    (δ).
    With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:

    id me commissurum ut patiar fieri,

    Plaut. Trin. 3, 2, 78:

    non committet hodie iterum ut vapulet,

    Ter. Ad. 2, 1, 5:

    ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,

    Cic. Phil. 8, 5, 15:

    committere ut accusator nominere,

    id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:

    non committam, ut tibi ipse insanire videar,

    Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,
    (ε).
    With cur or quare:

    Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,

    Liv. 5, 46, 6:

    neque commissum a se, quare timeret,

    Caes. B. G. 1, 14.—
    (ζ).
    With inf.:

    non committunt scamna facere,

    Col. 2, 4, 3:

    infelix committit saepe repelli,

    Ov. M. 9, 632.—
    b.
    Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:

    poenam,

    Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:

    committere in poenam edicti,

    Dig. 2, 2, 4:

    ut illam multam non commiserit,

    Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—
    (β).
    Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:

    hereditas Veneri Erycinae commissa,

    Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,

    commissae hypothecae,

    id. Fam. 13, 56, 2:

    commissa tibi fiducia,

    id. Fl. 21, 51:

    merces,

    Dig. 39, 4, 11, § 2:

    mancipium,

    ib. 39, 14, 6:

    praedia in publicum,

    ib. 3, 5, 12:

    hanc devotionem capitis esse commissam,

    incurred, Cic. Dom. 57, 145.—
    c.
    Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:

    in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,

    a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:

    hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,

    Cic. Dom. 57, 145:

    si alius committat edictum,

    transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:

    commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,

    ib. 18, 3, 4, § 2:

    committetur stipulatio,

    ib. 24, 3, 56.
    II.
    To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.
    (α).
    Aliquid ( aliquem, se) alicui:

    honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,

    Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:

    nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,

    id. Sest. 28, 60:

    qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?

    Phaedr. 1, 14, 16:

    ego me tuae commendo et committo fidei,

    Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):

    ne quid committam tibi,

    Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:

    his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,

    Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §

    4: tibi rem magnam,

    id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:

    quia commissi sunt eis magistratus,

    id. Planc. 25, 61:

    summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,

    Nep. Lys. 1 fin.:

    domino rem omnem,

    Hor. S. 2, 7, 67:

    caput tonsori,

    id. A. P. 301:

    ratem pelago,

    id. C. 1, 3, 11:

    sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),

    Verg. G. 1, 223; cf.:

    committere semen sitienti solo,

    Col. 2, 8, 4:

    ulcus frigori,

    Cels. 6, 18, n. 2:

    aliquid litteris,

    Cic. Att. 4, 1, 8; so,

    verba tabellis,

    Ov. M. 9, 587:

    vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

    Hor. C. 4, 9, 11 al.:

    committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),

    Cic. Mil. 23, 61; so,

    se urbi,

    id. Att. 15, 11, 1:

    se theatro populoque Romano,

    id. Sest. 54, 116:

    se proelio,

    Liv. 4, 59, 2:

    se pugnae,

    id. 5, 32, 4:

    se publico,

    to venture into the streets, Suet. Ner. 26:

    se neque navigationi, neque viae,

    Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:

    se timidius fortunae,

    id. Att. 9, 6, 4:

    civilibus fluctibus,

    Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—
    (β).
    Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):

    aliquid in alicujus fidem committere,

    Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:

    se in id conclave,

    Cic. Rosc. Am. 23, 64:

    se in conspectum populi Romani,

    id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:

    se in senatum,

    Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:

    summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,

    id. Inv. 2, 8, 27:

    rem in casum ancipitis eventus,

    Liv. 4, 27, 6; cf.:

    duos filios in aleam ejus casus,

    id. 40, 21, 6:

    rem in aciem,

    id. 3, 2, 12; cf.:

    se in aciem,

    id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;

    rempublicam in discrimen,

    id. 8, 32, 4; cf.:

    rerum summam in discrimen,

    id. 33, 7, 10. —
    (γ).
    Simply alicui, or entirely absol.:

    sanan' es, Quae isti committas?

    in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:

    ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:

    universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,

    id. Agr. 2, 8, 20:

    venti, quibus necessario committendum existimabat,

    Caes. B. C. 3, 25:

    sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,

    intrusted, Prop. 1, 10, 12:

    instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,

    often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:

    cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,

    Cic. Mil. 26, 70.—With de:

    iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.
    A.
    (Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:

    nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,

    Liv. 44, 4, 8:

    supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,

    id. 44, 6, 14.—
    B.
    (Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:

    sacrum,

    Cic. Leg. 2, 9, 22:

    nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,

    Plaut. Men. 5, 2, 21:

    ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,

    Cic. Sull. 26, 72; cf.

    turpe,

    Hor. C. 3, 27, 39:

    commissi praemia,

    Ov. F. 4, 590.—In plur.:

    post mihi non simili poenā commissa luetis,

    offences, Verg. A. 1, 136; so,

    fateri,

    Stat. S. 5, 5, 5:

    improba,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—
    2.
    Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:

    in commissum cadere,

    Dig. 39, 4, 16:

    causa commissi,

    ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:

    aliquid pro commisso tenetur,

    Quint. Decl. 341.—
    C.
    (Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:

    enuntiare commissa,

    Cic. Tusc. 2, 13, 31:

    commissa celare,

    Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:

    commissa tacere,

    Hor. S. 1, 4, 84:

    prodere,

    id. ib. 1, 3, 95:

    retinent commissa fideliter aures,

    id. Ep. 1, 18, 70:

    commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),

    id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200.

    Lewis & Short latin dictionary > committo

  • 13 conmitto

    com-mitto ( con-m-), mīsi, missum, 3, v. a.
    I.
    Of two or more objects, to bring, join, combine into one whole; to join or put together, to connect, unite.
    A.
    In gen. (rare; not in Cic.), constr. inter se, cum aliquā re, alicui, with in and acc., and with acc. only.
    (α).
    Inter se:

    res in ordinem digestae atque inter se commissae,

    Quint. 7, prooem. §

    1: per nondum commissa inter se munimenta urbem intravit,

    Liv. 38, 4, 8; cf. thus with inter se:

    oras vulneris suturis,

    Cels. 7, 19:

    duo verba,

    Quint. 9, 4, 33:

    easdem litteras,

    id. ib.:

    duo comparativa,

    id. 9, 3, 19.—
    (β).
    With cum:

    costae committuntur cum osse pectoris,

    Cels. 8, 1.—
    (γ).
    With dat.:

    viam a Placentiā ut Flaminiae committeret,

    Liv. 39, 2, 10:

    quā naris fronti committitur,

    is joined to, Ov. M. 12, 315:

    quā vir equo commissus erat,

    id. ib. 12, 478 (of a Centaur); cf.

    of Scylla: delphinum caudas utero commissa luporum,

    Verg. A. 3, 428:

    commissa dextera dextrae,

    Ov. H. 2, 31:

    medulla spinae commissa cerebro,

    Cels. 8, 1:

    moles, quae urbem continenti committeret,

    Curt. 4, 2, 16; Flor. 1, 4, 2 Duker.—
    (δ).
    With in and acc.:

    commissa in unum crura,

    Ov. M. 4, 580:

    committuntur suturae in unguem,

    Cels. 8, 1.—
    (ε).
    With acc. only: barbaricam pestem navibus obtulit, commissam infabre, Pac. ap. Non. p. 40, 31 (Trag. Rel. v. 271 Rib.):

    commissis operibus,

    Liv. 38, 7, 10:

    fidibusque mei commissa mariti moenia,

    Ov. M. 6, 178:

    (terra) maria committeret,

    Curt. 3, 1, 13; 7, 7, 14:

    noctes duas,

    Ov. Am. 1, 13, 46; cf.: nocte commissā. Sen. Herc. Oet. 1698:

    commissa corpore toto,

    Ov. M. 4, 369; Lucil. ap. Non. p. 248, 25: cervix committitur primo [p. 380] artu, Val. Fl. 4, 310:

    domus plumbo commissa,

    patched, Juv. 14, 310.—
    B.
    In partic., to set or bring men or animals together in a contest or fight, as competitors, etc., to set together, set on (freq. in Suet.;

    elsewhere rare): pugiles Latinos cum Graecis,

    Suet. Aug. 45:

    quingenis peditibus, elephantis vicenis, tricenis equitibus hinc et inde commissis,

    id. Caes. 39; id. Claud. 34:

    camelorum quadrigas,

    id. Ner. 11; Luc. 1, 97:

    victores committe,

    Mart. 8, 43, 3; cf. id. Spect. 28, 1:

    licet Aenean Rutulumque ferocem Committas,

    i.e. you describe their contest in your poem, you bring them in contact with each other, Juv. 1, 162:

    eunucho Bromium committere noli,

    id. 6, 378:

    inter se omnes,

    Suet. Calig. 56:

    aequales inter se,

    id. Gram. 17.—
    b.
    Trop., to bring together for comparison, to compare, put together, match:

    committit vates et comparat, inde Maronem, Atque aliā parte in trutinā suspendit Homerum,

    Juv. 6, 436; cf. Prop. 2, 3, 21; Mart. 7, 24, 1.—
    2.
    Transf., of a battle, war: proelium, certamen, bellum, etc.
    a.
    To arrange a battle or contest, to enter upon, engage in, begin, join, commence, Cic. Div. 1, 35, 77:

    proelii committendi signum dare,

    Caes. B. G. 2, 21:

    cum proelium commissum audissent,

    id. ib. 7, 62:

    commisso ab equitibus proelio,

    id. B. C. 1, 40:

    in aciem exercitum eduxit proeliumque commisit,

    Nep. Eum. 3 fin.; id. Hann. 11, 3; id. Milt. 6, 3; Just. 2, 12, 7; 15, 4, 22; 22, 6, 6:

    postquam eo ventum est, ut a ferentariis proelium committi posset,

    Sall. C. 60, 2:

    commisso proelio, diutius nostrorum militum impetum hostes ferre non potuerunt,

    Caes. B. G. 4, 35; id. B. C. 1, 13; 2, 6 Kraner ad loc.:

    Caesar cohortatus suos proelium commisit,

    id. ib. 1, 25:

    utrum proelium committi ex usu esset, necne,

    id. ib. 1, 50; 1, 52; 2, 19; Nep. Milt. 5, 3:

    pridie quam Siciliensem pugnam classe committeret,

    Suet. Aug. 96:

    avidus committere pugnam,

    Sil. 8, 619:

    pugnas,

    Stat. Th. 6, 143:

    rixae committendae causā,

    Liv. 5, 25, 2:

    cum vates monere eum (regem) coepit, ne committeret, aut certe differret obsidionem,

    Curt. 9, 4, 27.—Of a drinking contest for a wager:

    a summo septenis cyathis committe hos ludos,

    Plaut. Pers. 5, 1, 19:

    nondum commisso spectaculo,

    Liv. 2, 36, 1:

    musicum agona,

    Suet. Ner. 23:

    aciem,

    Flor. 4, 2, 46:

    commissum (bellum) ac profligatum conficere,

    Liv. 21, 40, 11; 8, 25, 5; 31, 28, 1 al.; cf.:

    si quis trium temporum momenta consideret, primo commissum bellum, profligatum secundo, tertio vero confectum est,

    Flor. 2, 15, 2:

    committere Martem,

    Sil. 13, 155:

    quo die ludi committebantur,

    Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:

    ludos dedicationis,

    Suet. Claud. 21:

    ludos,

    Verg. A. 5, 113.—
    b.
    In gen., to maintain a contest, etc., to fight a battle, to hold, celebrate games, etc. (rare):

    illam pugnam navalem... mediocri certamine commissam arbitraris?

    Cic. Mur. 15, 33:

    levia inde proelia per quatriduum commissa,

    Liv. 34, 37, 7:

    commisso modico certamine,

    id. 23, 44, 5.—
    (β).
    Absol. (post-Aug. and rare):

    contra quem Sulla iterum commisit,

    Eutr. 5, 6; 9, 24; Dig. 9, 1, 1:

    priusquam committeretur,

    before the contest began, Suet. Vesp. 5.—
    3.
    In gen.: committere aliquid, to begin any course of action, to undertake, carry on, hold (rare):

    tribuni sanguine commissa proscriptio,

    Vell. 2, 64 fin.:

    judicium inter sicarios committitur,

    Cic. Rosc. Am. 5, 11. —In part. perf.:

    egregie ad ultimum in audacter commisso perseveravit,

    Liv. 44, 4, 11; cf. id. ib. § 8; 44, 6, 14.—
    4.
    In partic., to practise or perpetrate wrong, do injustice; to commit a crime (very freq. and class.).
    (α).
    With acc.:

    ut neque timeant, qui nihil commiserint, et poenam semper ante oculos versari putent, qui peccaverint,

    Cic. Mil. 23, 61; cf. Quint. 7, 2, 30:

    commississe cavet quod mox mutare laboret,

    Hor. A. P. 168:

    ego etiam quae tu sine Verre commisisti, Verri crimini daturus sum,

    Cic. Div. in Caecil. 11, 35:

    quantum flagitii,

    id. Brut. 61, 219:

    tantum facinus,

    id. Rosc. Am. 23, 65:

    virilis audaciae facinora,

    Sall. C. 25, 1:

    majus delictum,

    Caes. B. G. 7, 4:

    nil nefandum,

    Ov. M. 9, 626:

    nefarias res,

    Cic. Phil. 6, 1, 2:

    scelus,

    id. Sull. 2, 6; Dig. 48, 9, 7:

    adulterium,

    Quint. 7, 2, 11; 7, 3, 1:

    incestum cum filio,

    id. 5, 10, 19:

    parricidium,

    id. 7, 2, 2:

    caedem,

    id. 7, 4, 43; 10, 1, 12; 5, 12, 3:

    sacrilegium,

    id. 7, 2, 18:

    fraudem,

    Hor. C. 1, 28, 31.— Aliquid adversus, in, erga:

    committere multa et in deos et in homines impie nefarieque,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6; cf.:

    in te,

    Verg. A. 1, 231:

    aliquid adversus populum Romanum,

    Liv. 42, 38, 3:

    aliquid erga te,

    Cic. Att. 3, 20, 3.—
    (β).
    Committere contra legem, in legem, lege, to offend, sin, commit an offence:

    quasi committeret contra legem,

    Cic. Brut. 12, 48:

    in legem Juliam de adulteriis,

    Dig. 48, 5, 39; 48, 10, 13:

    adversus testamentum,

    ib. 34, 3, 8, § 2:

    ne lege censoriā committant,

    Varr. R. R. 2, 1, 16:

    lege de sicariis,

    Quint. 7, 1, 9. —
    (γ).
    Absol.:

    hoc si in posterum edixisses, minus esset nefarium... nemo enim committeret,

    Cic. Verr. 2, 1, 43, § 110.—
    (δ).
    With ut, to be guilty or be in fault, so that, to give occasion or cause, that, to act so as that:

    id me commissurum ut patiar fieri,

    Plaut. Trin. 3, 2, 78:

    non committet hodie iterum ut vapulet,

    Ter. Ad. 2, 1, 5:

    ego nolo quemquam civem committere, ut morte multandus sit: tu, etiam si commiserit, conservandum putas,

    Cic. Phil. 8, 5, 15:

    committere ut accusator nominere,

    id. Off. 2, 14, 50; so Liv. 25, 6, 17:

    non committam, ut tibi ipse insanire videar,

    Cic. Fam. 5, 5, 3; 3, 7, 3; id. Att. 1, 6, 1; 1, 20, 3; id. de Or. 2, 57, 233; id. Off. 3, 2, 6; Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1, Quint. 1, 10, 30; 5, 13, 27; Cic. Leg. 1, 13, 37.—More rare in a like sense,
    (ε).
    With cur or quare:

    Caedicius negare se commissurum, cur sibi quisquam imperium finiret,

    Liv. 5, 46, 6:

    neque commissum a se, quare timeret,

    Caes. B. G. 1, 14.—
    (ζ).
    With inf.:

    non committunt scamna facere,

    Col. 2, 4, 3:

    infelix committit saepe repelli,

    Ov. M. 9, 632.—
    b.
    Poenam, multam, etc., jurid. t. t., to bring punishment upon one ' s self by an error or fault, to incur, make one ' s self liable to it:

    poenam,

    Cic. Verr. 2, 3, 12, § 30; cf. Quint. 7, 4, 20; and:

    committere in poenam edicti,

    Dig. 2, 2, 4:

    ut illam multam non commiserit,

    Cic. Clu. 37, 103; Dig. 35, 1, 6 pr.—
    (β).
    Committi, with a definite object, to be forfeited or confiscated, as a penalty:

    hereditas Veneri Erycinae commissa,

    Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; 2, 2, 14, § 36; so,

    commissae hypothecae,

    id. Fam. 13, 56, 2:

    commissa tibi fiducia,

    id. Fl. 21, 51:

    merces,

    Dig. 39, 4, 11, § 2:

    mancipium,

    ib. 39, 14, 6:

    praedia in publicum,

    ib. 3, 5, 12:

    hanc devotionem capitis esse commissam,

    incurred, Cic. Dom. 57, 145.—
    c.
    Also (mostly in jurid. Lat.) of laws, judicial regulations, promises, etc., that become binding in consequence of the fulfilment of a condition as the commission of a crime, etc.:

    in civitatem obligatam sponsione commissa iratis omnibus diis,

    a promise the condition of which has been fulfilled, Liv. 9, 11, 10 Weissenb. ad loc.; cf.:

    hanc ego devotionem capitis mei... convictam esse et commissam putabo,

    Cic. Dom. 57, 145:

    si alius committat edictum,

    transgresses, incurs its penalty, makes himself liable to, Dig. 37, 4, 3, § 11; cf.:

    commisso edicto ab alio filio, ib. lex 8, § 4: commisso per alium edicto, ib. lex 10, § 1 al.: statim atque commissa lex est,

    ib. 18, 3, 4, § 2:

    committetur stipulatio,

    ib. 24, 3, 56.
    II.
    To place a thing somewhere for preservation, protection, care, etc.; to give, intrust, commit to, to give up or resign to, to trust (syn.: commendo, trado, credo; very freq. and class.); constr. with aliquid ( aliquem) alicui, in aliquid, or absol.
    (α).
    Aliquid ( aliquem, se) alicui:

    honor non solum datus sed etiam creditus ac commissus,

    Cic. Verr. 2, 5, 14, § 35:

    nec illi (Catoni) committendum illud negotium, sed inponendum putaverunt,

    id. Sest. 28, 60:

    qui capita vestra non dubitatis credere, cui calceandos nemo commisit pedes?

    Phaedr. 1, 14, 16:

    ego me tuae commendo et committo fidei,

    Ter. Eun. 5, 2, 47 (cf. id. And. 1, 5, 61):

    ne quid committam tibi,

    Plaut. Most. 3, 3, 21; Ter. Hec. 2, 1, 15; id. And. 3, 5, 3; cf.:

    his salutem nostram, his fortunas, his liberos rectissime committi arbitramur,

    Cic. Off. 2, 9, 33; id. Att. 1, 13, 1; cf. id. ib. §

    4: tibi rem magnam,

    id. Fam. 13, 5, 1; id. Mil. 25, 68:

    quia commissi sunt eis magistratus,

    id. Planc. 25, 61:

    summum imperium potestatemque omnium rerum alicui,

    Nep. Lys. 1 fin.:

    domino rem omnem,

    Hor. S. 2, 7, 67:

    caput tonsori,

    id. A. P. 301:

    ratem pelago,

    id. C. 1, 3, 11:

    sulcis semina (corresp. with spem credere terrae),

    Verg. G. 1, 223; cf.:

    committere semen sitienti solo,

    Col. 2, 8, 4:

    ulcus frigori,

    Cels. 6, 18, n. 2:

    aliquid litteris,

    Cic. Att. 4, 1, 8; so,

    verba tabellis,

    Ov. M. 9, 587:

    vivunt commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

    Hor. C. 4, 9, 11 al.:

    committere se populo, senatui, publicis praesidiis et armis (corresp. with se tradere),

    Cic. Mil. 23, 61; so,

    se urbi,

    id. Att. 15, 11, 1:

    se theatro populoque Romano,

    id. Sest. 54, 116:

    se proelio,

    Liv. 4, 59, 2:

    se pugnae,

    id. 5, 32, 4:

    se publico,

    to venture into the streets, Suet. Ner. 26:

    se neque navigationi, neque viae,

    Cic. Fam. 16, 8, 1; cf. id. Phil. 12, 10, 25; id. Imp. Pomp. 11, 31:

    se timidius fortunae,

    id. Att. 9, 6, 4:

    civilibus fluctibus,

    Nep. Att. 6, 1 al. —Prov.: ovem lupo (Gr. kataleipein oïn en lukoisi), Ter. Eun. 5, 1, 16.—
    (β).
    Aliquid ( aliquem, se) in aliquid (so esp. freq. in Liv.):

    aliquid in alicujus fidem committere,

    Ter. Hec. 1, 2, 34; cf. Liv. 30, 14, 4:

    se in id conclave,

    Cic. Rosc. Am. 23, 64:

    se in conspectum populi Romani,

    id. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf. Pompei. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2:

    se in senatum,

    Cic. Q. Fr. 3, 2, 2; id. Ac. 2, 21, 68:

    summae fuisse dementiae dubiā spe impulsum certum in periculum se committere,

    id. Inv. 2, 8, 27:

    rem in casum ancipitis eventus,

    Liv. 4, 27, 6; cf.:

    duos filios in aleam ejus casus,

    id. 40, 21, 6:

    rem in aciem,

    id. 3, 2, 12; cf.:

    se in aciem,

    id. 7, 26, 11; 23, 11, 10;

    rempublicam in discrimen,

    id. 8, 32, 4; cf.:

    rerum summam in discrimen,

    id. 33, 7, 10. —
    (γ).
    Simply alicui, or entirely absol.:

    sanan' es, Quae isti committas?

    in trusting to him, Plaut. Curc. 5, 2, 55:

    ei commisi et credidi, Ter, Heaut. 5, 2, 13: haec cum scirem et cogitarem, commisi tamen, judices, Heio,

    Cic. Verr. 2, 4, 7, § 16:

    universo populo neque ipse committit neque illi horum consiliorum auctores committi recte putant posse,

    id. Agr. 2, 8, 20:

    venti, quibus necessario committendum existimabat,

    Caes. B. C. 3, 25:

    sed quoniam non es veritus concredere nobis, accipe commissae munera laetitiae,

    intrusted, Prop. 1, 10, 12:

    instant enim (adversarii) et saepe discrimen omne committunt, quod deesse nobis putant,

    often hazard the most important advantage, Quint. 6, 4, 17:

    cum senatus ei commiserit, ut videret, ne quid res publica detrimenti caperet,

    Cic. Mil. 26, 70.—With de:

    iste negat se de existimatione suā cuiquam nisi suis commissurum,

    Cic. Verr. 2, 3, 60, § 137. —Hence, P. a. as subst.: commissum, i, n.
    A.
    (Acc. to I. 3.) An undertaking, enterprise:

    nec aliud restabat quam audacter commissum corrigere,

    Liv. 44, 4, 8:

    supererat nihil aliud in temere commisso, quam, etc.,

    id. 44, 6, 14.—
    B.
    (Acc. to I. 4.) A transgression, offence, fault, crime:

    sacrum,

    Cic. Leg. 2, 9, 22:

    nisi aut quid commissi aut est causa jurgi,

    Plaut. Men. 5, 2, 21:

    ecquod hujus factum aut commissum non dicam audacius, sed quod, etc.,

    Cic. Sull. 26, 72; cf.

    turpe,

    Hor. C. 3, 27, 39:

    commissi praemia,

    Ov. F. 4, 590.—In plur.:

    post mihi non simili poenā commissa luetis,

    offences, Verg. A. 1, 136; so,

    fateri,

    Stat. S. 5, 5, 5:

    improba,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 304.—
    2.
    Jurid. Lat., an incurring of fines, a confiscation or confiscated property, Suet. Calig. 41:

    in commissum cadere,

    Dig. 39, 4, 16:

    causa commissi,

    ib. 39, 4, 16 al.; 19, 2, 61 fin.:

    aliquid pro commisso tenetur,

    Quint. Decl. 341.—
    C.
    (Acc. to II.) That which is intrusted, a secret, trust:

    enuntiare commissa,

    Cic. Tusc. 2, 13, 31:

    commissa celare,

    Nep. Epam. 3, 2; cf. Juv. 9, 93:

    commissa tacere,

    Hor. S. 1, 4, 84:

    prodere,

    id. ib. 1, 3, 95:

    retinent commissa fideliter aures,

    id. Ep. 1, 18, 70:

    commissum teges (corresp. with arcanum scrutaberis),

    id. ib. 1, 18, 38; cf. id. A. P. 200.

    Lewis & Short latin dictionary > conmitto

  • 14 evolgo

    ē-vulgo ( evolgo), āvi, ātum, 1, v. a., to bring out among the people, to publish, divulge (not ante-Aug., and very rare):

    civile jus repositum in penetralibus pontificum evulgavit,

    Liv. 9, 46:

    arcanum,

    Tac. H. 1, 4:

    injurias,

    id. A. 13, 19:

    pudorem,

    id. ib. 14, 14.—With an object-sentence in direct discourse:

    sic evulgari jussit,

    Tac. A. 13, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > evolgo

  • 15 evulgo

    ē-vulgo ( evolgo), āvi, ātum, 1, v. a., to bring out among the people, to publish, divulge (not ante-Aug., and very rare):

    civile jus repositum in penetralibus pontificum evulgavit,

    Liv. 9, 46:

    arcanum,

    Tac. H. 1, 4:

    injurias,

    id. A. 13, 19:

    pudorem,

    id. ib. 14, 14.—With an object-sentence in direct discourse:

    sic evulgari jussit,

    Tac. A. 13, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > evulgo

  • 16 mysterium

    mystērĭum, ii, n., = mustêrion, a secret service, secret rites, secret worship of a deity, divine mystery (class.; cf. arcanum).
    I.
    Lit., of the mysteries of Ceres, otherwise called sacra Eleusinia, Cic. N. D. 2, 24, 62; id. Leg. 2, 14, 35:

    mysteria Attica,

    Tert. Apol. 39:

    mysteria Cereris initiorum enuntiare,

    Just. 5, 1, 1:

    mysteria facere,

    to celebrate the sacred mysteries, Nep. Alcib. 3, 6.—Also, the festival on which these mysteries were celebrated: in quem diem Romana incidant mysteria, the festival of the goddess Bona Dea, Cic. Att. 6, 1, 26; 5, 21, 14 sq.—
    II.
    Transf., in gen., a secret thing, secret, mystery:

    rhetorum mysteria,

    Cic. Tusc. 4, 25, 55; id. de Or. 1, 47, 206:

    epistolae nostrae tantum habent mysteriorum,

    id. Att. 4, 18, 1:

    accipe congestas, mysteria frivolas nugas,

    Aus. Ep. 4, 67.—
    III.
    (Eccl. Lat.)
    A.
    Something transcending mere human intelligence:

    mysterium evangelii,

    Vulg. Eph. 6, 19:

    mysterium sicut evangelizaverat per prophetas,

    id. Apoc. 10, 7:

    mysteria regni caelorum,

    id. Matt. 13, 11.—
    2.
    Of Antichrist, Vulg. Apoc. 17, 5:

    mysterium iniquitatis,

    id. 2 Thess. 2, 7. —
    B.
    The Lord's supper:

    mysterium celebrat,

    Ambros. in 1 Cor. 11, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > mysterium

  • 17 prodo

    prō-do, dĭdi, dĭtum, 3 (archaic produit for prodiderit, = porro dederit, porticum sartam tectamque habeto, prodito, Lex Censor. ap. Fest. p. 229, 17 Müll.; pres. part. abl. sing. prodente, Cic. Tusc. 2, 13, 31), v. a.
    I.
    To give, put, or bring forth (class.;

    syn. edo, profero, promo): prodit fumoso con dita vina cado,

    Ov. F. 5, 518:

    suspiria pectore,

    id. M. 1, 656:

    hydraulam et choraulam,

    to show, Suet. Ner. 54:

    exemplum tur pe,

    to give a bad example, Vell. 2, 119, 4:

    perniciosum exemplum,

    Cic. Fl. 11, 25:

    prodendi exempli causā,

    of setting an example, Liv. 1, 11, 7.—
    B.
    In partic.
    1.
    To bring forth, bear, produce ( poet.): parvā prodite patriā, Att. ap. App. de Deo Socr. p. 55:

    quae tam festa dies ut cesset prodere furem, Perfidiam, fraudes,

    Juv. 13, 23.—
    2.
    To put forth in writing, i. e. to publish, make known, relate, report, record:

    cum decretum proditur, lex veri rectique proditur,

    Cic. Ac. 2, 9, 27:

    Procilius non idem prodidit, quod Piso,

    Varr. L. L. 5, § 148:

    ea, quae scriptores Graeciae prodiderunt,

    Cic. Tusc. 1, 13, 29:

    haec monumenta nobis litterae prodiderunt,

    id. Planc. 39, 94: Thucydides ossa ejus clam ab amicis esse sepulta, memoriae prodidit, has handed down to memory, i. e. has recorded, Nep. Them. 10, 5:

    hujus bella gesta multi memoriae prodiderunt,

    id. Hann. 13, 3:

    ut produnt,

    as they say. Plin. 34, 7, 16, § 33: prodere aliquid memoriā, to put forth from memory, i. e. to record, relate:

    quos natos in insulā ipsā, memoriā proditum dicunt,

    Caes. B. G. 5, 12:

    ut quod proditum memoriā est,

    Cic. Rep. 2, 31, 54.—Esp., to publish, proclaim any one as appointed to an office, i. e. to appoint, elect, create a public officer of any kind (syn.:

    creo, designo): cum populo agendi jus esto ei, quem produnt patres consulum creandorum ergo,

    Cic. Leg. 3, 4, 10;

    flaminem,

    id. Mil. 17, 46:

    interregem,

    id. Dom. 14, 38:

    dictatorem,

    Dig. 1, 2, 2, § 18; to make known, disclose, discover, betray, Plaut. Cist. 4, 2, 75:

    homine prodente conscios,

    Cic. Tusc. 2, 13, 31:

    crimen vultu,

    Ov. M. 2, 447:

    tamquam prodiderim quidquid scio,

    Juv. 9, 97:

    arcanum,

    id. 9, 115.—
    3.
    To betray perfidiously, surrender treacherously:

    si Brutum prodideritis, et deserueritis,

    Cic. Phil. 10, 3, 7:

    is me deseruit ac prodidit,

    id. Fl. 33, 81; id. Sest. 14, 32; cf. id. Verr. 2, 1, 33, § 84:

    prodebas caput et salutem meam,

    id. Pis. 24, 56:

    classem praedonibus,

    id. Verr. 2, 5, 41, § 106:

    hosti rempublicam,

    Sall. J. 31, 18:

    patriam,

    Cic. Fin. 3, 9, 32.—
    4.
    To give up, surrender, abandon: rem summam, Enn. ap. Fest. p. 229 Müll. (Ann. v. 411 Vahl.):

    suam vitam, et Pecuniam omnem,

    Ter. Heaut. 3, 1, 70.—
    II.
    To extend, permit to go farther.
    A.
    To put off, defer (anteclass.), Fest. p. 242 Müll.—
    B.
    To prolong, = produco, de mendico male meretur qui ei dat quod edit, nam illi prodit vitam ad miseriam, Plaut. Trin. 2, 2, 58 sq.—
    C.
    To hand down, transmit, bequeath (class.):

    qui sacra suis posteris prodiderunt,

    Cic. Mil. 30, 83:

    jus imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae,

    id. Verr. 2, 5, 14, § 36:

    regnum a Tantalo proditum,

    id. Off. 3, 21, 84.—
    D.
    To propagate ( poet.):

    qui genus alto a sanguine Teucri Proderet,

    Verg. A. 4, 230.

    Lewis & Short latin dictionary > prodo

  • 18 retego

    rĕ-tĕgo, xi, ctum, 3, v. a.
    I.
    To uncover, bare, open (not freq. till after the Aug. period; syn.: nudo, exuo).
    A.
    Lit.:

    thecam nummariam,

    Cic. Att. 4, 7, 2:

    (area) retecta,

    unroofed, Varr. R. R. 1, 51, 2:

    vultus scisso velamine,

    Luc. 8, 669:

    caput pallio,

    Petr. 17, 3: caput, Caes. ap. Plin. Ep. 3, 12, 13:

    jugulum simul pectusque,

    Ov. M. 13, 459:

    pedes,

    Suet. Aug. 78:

    dentes,

    Pers. 3, 101:

    ensem,

    Luc. 9, 830:

    sacra,

    to throw open, make accessible, Prop. 5, 9, 26:

    solum hiatu,

    to open, Ov. M. 5, 357 (with patere): homo retectus, i. e. deprived of his shield, Verg. A. 12, 374:

    retexit se umbo,

    Sil. 9, 109:

    terram retexit anima tua,

    Vulg. Ecclus. 47, 16.— Poet.:

    ubi Titan radiis retexerit orbem,

    i. e. shall make visible, show, reveal, Verg. A. 4, 119; 5, 65:

    retegente diem Lucifero,

    Ov. M. 8, 1: rebus luce retectis. Verg. A. 9, 461.—
    B.
    Trop., to disclose, discover, reveal:

    caecum domūs scelus omne retexit,

    Verg. A. 1, 356:

    arcanum consilium,

    Hor. C. 3, 21, 16:

    occulta conjurationis,

    Tac. A. 15, 74:

    timidi commenta animi,

    Ov. M. 13, 38:

    responsa deūm Trojanaque fata,

    id. ib. 13, 336:

    Pharsalica damna (clara dies),

    Luc. 7, 787:

    insidias,

    Claud. Laud. Stil. 2, 215.—
    * II.
    To cover again:

    plagam paleato luto,

    Pall. Nov. 7, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > retego

  • 19 scrutans

    scrūtor, āri, ātus, v. dep. a. [scruta; cf.: gruteuei, scrutatur, Gloss. Philox.], qs. to search even to the rags, i. e. to search carefully, examine thoroughly, explore a thing; to search, examine a person (syn.: indago, rimo).
    I.
    Lit., of things:

    domos, naves,

    Cic. Vatin. 5, 12:

    loca abdita,

    Sall. J. 12, 5:

    omnia foramina parietum scrutatur,

    Petr. 98, 1:

    paleam,

    id. 33, 4:

    terraï abdita ferro,

    Lucr. 6, 809:

    ignem gladio,

    Hor. S. 2, 3, 276:

    lumina manibus,

    Sen. Oedip. 965:

    scrutatus sum quae potui et quae vidi omnia: inveni duos solos libellos, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182; cf. Tac. H. 4, 1:

    L. Crassus spiculis prope scrutatus est Alpes,

    Cic. Pis. 26, 62:

    occulta saltuum,

    Tac. A. 1, 61:

    mare,

    id. Agr. 30; id. G. 45; cf.:

    scrutandi orbis gratiā,

    Plin. 5, 1, 1, § 9:

    canis scrutatur vestigia (ferarum),

    id. 8, 40, 61, § 147:

    venantium latibula scrutatus,

    Curt. 6, 5, 17:

    vias presso ore (canis),

    Sen. Thyest. 499:

    equorum delicta scrutantes,

    Amm. 14, 6, 25.—Of personal objects: Eu. Ostende huc manum dexteram... Nunc laevam ostende... Jam scrutari mitto, to search you, Plaut. Aul. 4, 4, 24:

    non excutio te, non scrutor,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97; so of searching, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 1:

    consuetudinem salutantes scrutandi,

    Suet. Vesp. 12 fin.;

    and of a searching for spoil,

    Tac. H. 3, 25.—
    B.
    Transf., to seek for, search out a thing (post-Aug. and very rare):

    venas melini inter saxa,

    Plin. 35, 6, 19, § 37:

    iter,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 172; cf. infra, II. B.—
    II.
    Trop., to examine thoroughly; to explore, investigate: quod est ante pedes nemo spectat: caeli scrutantur plagas, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18, 30; Cic. Div. 2, 13, 30 (Trag. v. 277 Vahl.):

    omnes sordes,

    id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11;

    cf: nomina ac vultus, alacritatem tristitiamque coëuntium,

    Tac. A. 16, 5:

    animos ceterorum secretis sermonibus,

    id. H. 4, 55:

    voluntatem,

    Quint. 2, 4, 26:

    locos, ex quibus argumenta eruamus,

    Cic. de Or 2, 34, 146; cf. id. Part. 3, 8:

    desinamus aliquando ea scrutari, quae sunt inania,

    id. Rosc. Am. 30, 83; cf.:

    quod non ratione scrutabimur, non poterimus invenire nisi casu,

    Quint. 5, 10, 22:

    interiores et reconditas litteras,

    Cic. N. D. 3, 16, 42:

    origines nominum,

    Quint. 1, 4, 25:

    omnia minutius et scrupulosius,

    id. 5, 14, 28:

    inferiora quoque,

    id. 7, 1, 27:

    exoletos auctores,

    id. 8, 2, 12:

    scripturas,

    Vulg. Johan. 5, 39.— Absol.:

    totum diem mecum scrutor, facta ac dicta mea remetior,

    Sen. Ira, 3, 36, 3.—
    B.
    Transf. (cf. supra, I. B.), to search into; to search out, find out a thing (so not till after the Aug. per.):

    fibras Inspiciunt, mentes deum scrutantur in illis,

    Ov. M. 15, 137:

    finem principis per Chaldaeos,

    Tac. A. 12, 52:

    sua Caesarisque fata,

    id. ib. 16, 14:

    arcanum ullius,

    Hor. Ep. 1, 18, 37:

    ut causas hujus infinitae differentiae scrutetur,

    Tac. Or. 15; cf. Plin. Ep. 4, 30, 11:

    harenarum numerum et montium pondera scrutari,

    Amm. 14, 11, 34.— P. a.: scrūtans, antis (late Lat.), perh. only in sup., that most closely examines:

    militaris rei ordinum scrutantissimus,

    Amm. 30, 9, 4.— Hence, adv.: scrūtanter, searchingly, Ambros. Ep. 80. Act. collat. form scrūto, āre, acc. to Prisc. p. 799 P; cf. gruteuô, scruto, Gloss. Philox.—Hence,
    b.
    scrūtor, ātus, pass., Amm. 28, 1, 10; 15, 8, 16; Aur. Vict. Orig. 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > scrutans

  • 20 scrutor

    scrūtor, āri, ātus, v. dep. a. [scruta; cf.: gruteuei, scrutatur, Gloss. Philox.], qs. to search even to the rags, i. e. to search carefully, examine thoroughly, explore a thing; to search, examine a person (syn.: indago, rimo).
    I.
    Lit., of things:

    domos, naves,

    Cic. Vatin. 5, 12:

    loca abdita,

    Sall. J. 12, 5:

    omnia foramina parietum scrutatur,

    Petr. 98, 1:

    paleam,

    id. 33, 4:

    terraï abdita ferro,

    Lucr. 6, 809:

    ignem gladio,

    Hor. S. 2, 3, 276:

    lumina manibus,

    Sen. Oedip. 965:

    scrutatus sum quae potui et quae vidi omnia: inveni duos solos libellos, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182; cf. Tac. H. 4, 1:

    L. Crassus spiculis prope scrutatus est Alpes,

    Cic. Pis. 26, 62:

    occulta saltuum,

    Tac. A. 1, 61:

    mare,

    id. Agr. 30; id. G. 45; cf.:

    scrutandi orbis gratiā,

    Plin. 5, 1, 1, § 9:

    canis scrutatur vestigia (ferarum),

    id. 8, 40, 61, § 147:

    venantium latibula scrutatus,

    Curt. 6, 5, 17:

    vias presso ore (canis),

    Sen. Thyest. 499:

    equorum delicta scrutantes,

    Amm. 14, 6, 25.—Of personal objects: Eu. Ostende huc manum dexteram... Nunc laevam ostende... Jam scrutari mitto, to search you, Plaut. Aul. 4, 4, 24:

    non excutio te, non scrutor,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97; so of searching, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 31, 1:

    consuetudinem salutantes scrutandi,

    Suet. Vesp. 12 fin.;

    and of a searching for spoil,

    Tac. H. 3, 25.—
    B.
    Transf., to seek for, search out a thing (post-Aug. and very rare):

    venas melini inter saxa,

    Plin. 35, 6, 19, § 37:

    iter,

    Claud. Rapt. Pros. 1, 172; cf. infra, II. B.—
    II.
    Trop., to examine thoroughly; to explore, investigate: quod est ante pedes nemo spectat: caeli scrutantur plagas, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 18, 30; Cic. Div. 2, 13, 30 (Trag. v. 277 Vahl.):

    omnes sordes,

    id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11;

    cf: nomina ac vultus, alacritatem tristitiamque coëuntium,

    Tac. A. 16, 5:

    animos ceterorum secretis sermonibus,

    id. H. 4, 55:

    voluntatem,

    Quint. 2, 4, 26:

    locos, ex quibus argumenta eruamus,

    Cic. de Or 2, 34, 146; cf. id. Part. 3, 8:

    desinamus aliquando ea scrutari, quae sunt inania,

    id. Rosc. Am. 30, 83; cf.:

    quod non ratione scrutabimur, non poterimus invenire nisi casu,

    Quint. 5, 10, 22:

    interiores et reconditas litteras,

    Cic. N. D. 3, 16, 42:

    origines nominum,

    Quint. 1, 4, 25:

    omnia minutius et scrupulosius,

    id. 5, 14, 28:

    inferiora quoque,

    id. 7, 1, 27:

    exoletos auctores,

    id. 8, 2, 12:

    scripturas,

    Vulg. Johan. 5, 39.— Absol.:

    totum diem mecum scrutor, facta ac dicta mea remetior,

    Sen. Ira, 3, 36, 3.—
    B.
    Transf. (cf. supra, I. B.), to search into; to search out, find out a thing (so not till after the Aug. per.):

    fibras Inspiciunt, mentes deum scrutantur in illis,

    Ov. M. 15, 137:

    finem principis per Chaldaeos,

    Tac. A. 12, 52:

    sua Caesarisque fata,

    id. ib. 16, 14:

    arcanum ullius,

    Hor. Ep. 1, 18, 37:

    ut causas hujus infinitae differentiae scrutetur,

    Tac. Or. 15; cf. Plin. Ep. 4, 30, 11:

    harenarum numerum et montium pondera scrutari,

    Amm. 14, 11, 34.— P. a.: scrūtans, antis (late Lat.), perh. only in sup., that most closely examines:

    militaris rei ordinum scrutantissimus,

    Amm. 30, 9, 4.— Hence, adv.: scrūtanter, searchingly, Ambros. Ep. 80. Act. collat. form scrūto, āre, acc. to Prisc. p. 799 P; cf. gruteuô, scruto, Gloss. Philox.—Hence,
    b.
    scrūtor, ātus, pass., Amm. 28, 1, 10; 15, 8, 16; Aur. Vict. Orig. 6, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > scrutor

См. также в других словарях:

  • Arcanum — Arcanum: Of Steamworks and Magick Obscura Разработчик Troika Games Издатель Sierra Entertainment …   Википедия

  • Arcanum — may refer to:* The Arcanum (novel), a novel by Thomas Wheeler * Arcanum (album), a 1996 album by Acoustic Alchemy * Arcanum (role playing game) * Arcanum (comic book series) * , a 2001 computer game * Arcanum, Ohio * The Grand Arcanum, the secret …   Wikipedia

  • Arcanum — Arcanum, lateinisch für „das Geheimnisvolle“, „das Geheimnis“ (von arcanus: „geheim“, „heimlich“), bezeichnet: Arcanum: Von Dampfmaschinen und Magie, ein Computer Rollenspiel Arcanum (Musikprojekt), ein Musikprojekt Arcanum (Esoterik), ein… …   Deutsch Wikipedia

  • Arcanum — • An Encyclical Letter on Christian marriage, issued 10 February, 1880, by Leo XIII Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Arcanum     Arcanum      …   Catholic encyclopedia

  • Arcanum — Arcanum, OH U.S. village in Ohio Population (2000): 2076 Housing Units (2000): 891 Land area (2000): 1.159879 sq. miles (3.004072 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 1.159879 sq. miles (3.004072 sq.… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Arcanum, OH — U.S. village in Ohio Population (2000): 2076 Housing Units (2000): 891 Land area (2000): 1.159879 sq. miles (3.004072 sq. km) Water area (2000): 0.000000 sq. miles (0.000000 sq. km) Total area (2000): 1.159879 sq. miles (3.004072 sq. km) FIPS… …   StarDict's U.S. Gazetteer Places

  • Arcanum — Ar*ca num, n.; pl. {Arcana}. [L., fr. arcanus closed, secret, fr. arca chest, box, fr. arcere to inclose. See {Ark}.] 1. A secret; a mystery; generally used in the plural. [1913 Webster] Inquiries into the arcana of the Godhead. Warburton. [1913… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Arcānum — (a. Geogr.), Villa Ciceros, unweit Minturnä …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Arcānum — (lat., »geheim«), Geheimnis. Geheimmittel, auch Geheimlehre; insbes. in der Alchimie Bezeichnung für den Stein der Weisen, das große Elixier. Arcana (Remedia divinia), die von den alchimistischen Ärzten angewandten Arzneimittel. A. duplicatum,… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Arcanum — Arcanum, jedes geheime Mittel überhaupt, vorzugsweise aber der Name für jene Lebenselixire, denen man eine besondere Heilkraft zuschreibt und mit welchen früher viel Unfug getrieben wurde. V …   Damen Conversations Lexikon

  • arcanum — index enigma, mystery Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»