Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

antiquus

  • 1 antiquus

    antīquus, a, um [st2]1 [-] ancien, d’autrefois, d'auparavant, précédent, antique, qui remonte loin dans le passé, passé. [st2]2 [-] qui dure depuis longtemps, vieux, antique, âgé. [st2]3 [-] digne des temps antiques, pur, innocent, vertueux. [st2]4 [-] au compar. et au superl.: qui passe avant, préférable, très précieux.    - antiquior (au comp.): plus antique, plus ancien, préférable.    - antiquissimus (superl.): le plus ancien, le plus antique, très ancien, très important, capital, essentiel.    - nihil antiquius habere quam ut + subj.: n’avoir rien de plus à coeur que de.    - nihil antiquius ducere quam + inf.: n'avoir rien de plus à coeur que de.    - Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo, Ov. M. 1.423: le Nil a repris son cours dans son lit primitif.    - simulacrum multo antiquissimum, Cic. Verr. 4, 109: la statue de beaucoup la plus antique.    - antiquissimum ratus + inf.: regardant comme essentiel de.    - tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo, Cic. Att. 9, 9: j'ai reçu tes trois lettres: je vais donc répondre à chacune d'elles en suivant l'ordre chronologique.    - antiquus = qqf. vetus.    - voir antiqui.    - antiquum, i, n.: ancien état, premier état; habitude ancienne.    - ex antiquo, Plaut.: à l'ancuenne mode.    - antiquum obtinere, Plaut. Ter.: conserver une habitude ancienne.
    * * *
    antīquus, a, um [st2]1 [-] ancien, d’autrefois, d'auparavant, précédent, antique, qui remonte loin dans le passé, passé. [st2]2 [-] qui dure depuis longtemps, vieux, antique, âgé. [st2]3 [-] digne des temps antiques, pur, innocent, vertueux. [st2]4 [-] au compar. et au superl.: qui passe avant, préférable, très précieux.    - antiquior (au comp.): plus antique, plus ancien, préférable.    - antiquissimus (superl.): le plus ancien, le plus antique, très ancien, très important, capital, essentiel.    - nihil antiquius habere quam ut + subj.: n’avoir rien de plus à coeur que de.    - nihil antiquius ducere quam + inf.: n'avoir rien de plus à coeur que de.    - Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo, Ov. M. 1.423: le Nil a repris son cours dans son lit primitif.    - simulacrum multo antiquissimum, Cic. Verr. 4, 109: la statue de beaucoup la plus antique.    - antiquissimum ratus + inf.: regardant comme essentiel de.    - tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo, Cic. Att. 9, 9: j'ai reçu tes trois lettres: je vais donc répondre à chacune d'elles en suivant l'ordre chronologique.    - antiquus = qqf. vetus.    - voir antiqui.    - antiquum, i, n.: ancien état, premier état; habitude ancienne.    - ex antiquo, Plaut.: à l'ancuenne mode.    - antiquum obtinere, Plaut. Ter.: conserver une habitude ancienne.
    * * *
        Antiquus, Adiectiuum, pen. prod. antiquior, antiquissimus. Caesar. Vieulx, ou Vieil, Antique, Ancien.
    \
        Antiquo opere ac summa arte perfectum. Cic. A l'antique.
    \
        Antiquissimae cuique primum respondebo. Cic. subaudi, epistolae. A celle qui a esté envoyee toute la premiere, Je respondray à tes lettres suyvant l'ordre qu'elles ont esté escriptes.
    \
        Quod antiquior dies in tuis fuisset adscripta literis, quam in Caesaris. Cic. Pourtant que tes lettres estoyent datees de plus loing temps.
    \
        Antiqui. Cic. Les anciens.
    \
        Antiquus amicus. Plaut. D'ancienneté, De long temps, Ancien ami.
    \
        Ratio antiqua. Terent. La mode ancienne.
    \
        Antiquum, absolute. Terent. Antiquum obtines. Tu tiens la vieille maniere.
    \
        Terra antiqua. Virgil. Noble.
    \
        Res antiquae laudis. Virgil. Moult prisee.
    \
        Antiquum, pro Charo. vt Patria antiqua. Virgil. Chere et aimee.
    \
        In armorum ratione antiquior cauendi, quam ictum inferendi cura est. Quintil. On pense plus à se garder de, etc. que, etc.
    \
        Naualis apparatus ei semper antiquissima cura fuit. Cic. Il ne soigna jamais de chose tant, que de, etc. Le plus grand soing qu'il avoit, c'estoit, etc.
    \
        Nec habui quicquam antiquius, quam vt, etc. Cic. Je n'ay eu chose si chere, ne en si grande recommendation.
    \
        Intelligerent nihil sibi antiquius amicitia nostra fuisse. Cic. Plus cher.
    \
        Nihil antiquius vita existimare. Cic. N'estimer rien plus cher que la vie.
    \
        Sit nobis antiquissimum, meminisse etiam in fluuiatili negotio, quod in terreno praecipitur. Columel. Il nous fault souvenir principalement et avant, ou sur toutes choses.

    Dictionarium latinogallicum > antiquus

  • 2 antiquus

    antīquus, a, um, adj. [a diff. orthog. for anticus, from ante] (of that which is before in time, while anticus denotes that which is before in space; cf. Vel. Long. p. 2223 P.), that has been or has been done before, old, ancient, former (opp. novus, that has not previously existed, new; while vetus, that has existed a long time, is opp. recens, that has not been long in existence, recent; cf. Manut. ad Cic. Fam. 11, 21; Lind. ad Plaut. Mil. 3, 1, 154, and id. Capt. 1, 2, 29; Doed. Syn. IV. p. 82 sq.).
    I.
    Lit.:

    Juppiter Alcumenam rediget in antiquam concordiam conjugis,

    to her former harmony with her husband, Plaut. Am. 1, 2, 13:

    hoc timet, Ne tua duritia antiqua illa etiam adaucta sit,

    thy former severity, Ter. Heaut. 3, 1, 26; so id. Hec. 1, 2, 17; Lucr. 2, 900:

    causam suscepisti antiquiorem memoriā tuā,

    Cic. Rab. Perd. 9, 25:

    tres epistulas tuas accepi: igitur antiquissimae cuique respondeo,

    id. Att. 9, 9: antiquior dies in tuis erat adscripta litteris, quam in Caesaris, an earlier or older date, id. ad Q. Fr. 3, 1, 3; Liv. 3, 58:

    Nilus antiquo sua flumina reddidit alveo,

    Ov. M. 1, 423 et saep.— Hence, subst.
    A.
    antīqui, ōrum, m., the ancients, esp. the ancient writers (i. e. those whose age has been long past; while veteres denotes those who have lived and acted for a long time):

    antiquorum auctoritas,

    Cic. Am. 4, 13; so Hor. S. 1, 4, 117; 2, 2, 89 et saep.:

    quod decus antiqui summum bonum esse dixerunt,

    Cic. Leg. 1, 21, 55:

    habemus Scaurum in antiquis,

    id. Brut. 30, 116; Hor. Ep. 2, 1, 78 et saep.—And so in gen.:

    in antiquis est sapientia,

    Vulg. Job, 12, 12:

    sapientia omnium antiquorum,

    ib. Eccli. 39, 1:

    dictum est antiquis,

    ib. Matt. 5, 21 al.:

    facere in antiquum,

    to restore a thing to its former condition, to place on its old footing, Liv. 33, 40 dub.—Antiquus and vetus are often conjoined: veterem atque antiquam rem ( old and antiquated) novam ad vos proferam, Plaut. Am. prol. 118; id. Mil. 3, 1, 154; id. Most. 2, 2, 45; id. Poen. 5, 2, 18; id. Pers. 1, 2, 1; id. Trin. 2, 2, 106; Plin. Ep. 3, 6:

    vetera tantum et antiqua mirari,

    Tac. Or. 15:

    simultas vetus et antiqua,

    Juv. 15, 53; so id. 6, 21 al.—
    B.
    an-tīquum, i, n., antiquity, the things of olden times:

    Nec quicquam antiqui Pico, nisi nomina, restat,

    Ov. M. 14, 396:

    novissima et antiqua,

    Vulg. Psa. 138, 5:

    antiqua ne intueamini,

    ib. Isa. 43, 18.—
    II.
    Transf.
    A.
    Poet., = praeteritus, past, gone by, former:

    vulnus,

    Ov. P. 1, 5, 38:

    vigor,

    id. Tr. 5, 12, 32:

    carcer,

    Luc. 6, 721; Val. Fl. 2, 394.—So often in eccl. Lat.:

    dies antiqui,

    Vulg. Deut. 4, 32; ib. Act. 15, 7:

    anni,

    ib. Mal. 3, 4:

    tempora,

    ib. Act. 15, 21.—
    B.
    In comp. and sup., that is before or first in rank or importance, more or most celebrated, famous, preferable, or better (antiquior:

    melior,

    Non. p. 425, 32): genere antiquior, Att. ap. Non. p. 426, 3: quanto antiquius quam etc., Lucil. ib.; Varr. ib.: quod honestius, id mihi est antiquius, Cic. Att. 7, 3:

    antiquior ei fuit laus et gloria quam regnum,

    id. Div. 2, 37: antiquiorem mortem turpitudine habere, Auct. ad Her. 3, 3:

    neque habui quicquam antiquius quam ut, etc.,

    Cic. Fam. 11, 5:

    ne quid existimem antiquius,

    id. Phil. 13, 3: neque prius neque antiquius quicquam habuit, quam ut, etc., Vel. 2, 52; Suet. Claud. 11:

    judiciorum causam antiquissimam se habiturum dixit,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    navalis apparatus ei antiquissima cura fuit,

    id. Att. 10, 8; 12, 5; Liv. 1, 32; cf. id. 9, 31 al.—
    C.
    With the access. idea of simplicity, purity, innocence, of the old fashion, good, simple, honest, etc. (cf. antiquitas, II. A., and our phrase the good old times):

    antiquis est adulescens moribus,

    Plaut. Capt. 1, 1, 37; cf. id. Trin. 2, 2, 20:

    homo antiquā virtute et fide,

    Ter. Ad. 3, 3, 88:

    homines antiqui, qui ex suā naturā ceteros fingerent,

    people of the old stamp, Cic. Rosc. Am. 9, 26:

    vestigia antiqui officii,

    id. ib. 10, 27:

    vide quam sim antiquorum hominum,

    id. Att. 9, 15:

    vir sanctus, antiquus,

    Plin. Ep. 2, 9.—
    D.
    With the access. idea of veneration, honor, old, venerable, illustrious: antiquum veteres etiam pro nobili posuere, Paul. ex Fest. p. 22 Müll.:

    terra antiqua potens armis,

    Verg. A. 1, 531; 3, 164:

    urbs,

    id. ib. 11, 540:

    Longior antiquis visa Maeotis hiems,

    Ov. Tr. 3, 12, 2:

    Sabinae,

    id. Med. 11:

    Amyclae,

    id. M. 8, 314. —So, in eccl. Lat., after the Heb., of God:

    Antiquus Dierum,

    the Ancient of Days, Vulg. Dan. 7, 9; 7, 13; 7, 22.—
    E.
    Sometimes = vetus, that has been in existence a long time, old: Athenae, antiquum opulentum oppidum, Enn. ap. Non. p. 470, 5:

    mos,

    id. ib. p. 506, 1: amnis, Att. ap. Non. p. 192, 6:

    hospes,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 (cf. Verg. A. 3, 82: veterem Anchisen agnoscit amicum); so,

    amicus,

    Vulg. Eccli. 9, 14:

    discipulus,

    ib. Act. 21, 16:

    artificium,

    Cic. Verr. 1, 2, 5:

    genus,

    Nep. Dat. 2, 2:

    templa,

    Hor. S. 2, 2, 104:

    antiquissima scripta,

    id. Ep. 2, 1, 28: saxum antiquum (i. e. which for a long time had lain in this place), ingens, etc., Verg. A. 12, 897:

    ne transfer terminos antiquos,

    Vulg. Prov. 22, 28 et saep.—Hence, subst.: antīquum, i, n., an old custom or habit.
    a.
    In mal. part.:

    antiquum hoc obtines tuum, tardus ut sis,

    Plaut. Most. 3, 2, 102. —
    b.
    In bon. part.:

    O optume hospes, pol Crito antiquum obtines!

    Ter. And. 4, 5, 22:

    Ac tu ecastor morem antiquum atque ingenium obtines,

    id. Hec. 5, 4, 20.—
    F.
    Aged: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Medea, ap. Non. p. 39, 2 (as a transl. of the Gr. IIalaion oikôn ktêma despoinês emês): Cives antiqui, amici majorum meūm, Pac. ap. Cic. Or. 46, 155:

    Butes,

    Verg. A. 9, 647:

    antiqui Neleïa Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63; Dig. 50, 3, 1.—Hence, adv.: antīquē and an-tīquĭtŭs (formed from antiquus, as humanitus, divinitus, from humanus, divinus; cf. Prisc. p. 1015).
    I.
    In former times, of old, anciently (only in prose; most freq. in the histt.; never in Cic.). Form antīquĭ-tŭs:

    Belgas Rhenum antiquitus transductos,

    Caes. B. G. 2, 4; 7, 32:

    tectum antiquitus constitutum,

    Nep. Att. 13, 2; Suet. Caes. 42; id. Aug. 60; 94; Vulg. Jos. 11, 10; ib. 1 Reg. 27, 8.— Sup.:

    Titanas in eā antiquissime regnāsse,

    Sol. 11.—
    II.
    From ancient times; form antīquĭtŭs; sometimes with inde or ab... ad, Plin. Pan. 31:

    cum Pythagoras acceptam sine dubio antiquitus opinionem vulgaverit,

    Quint. 1, 10, 12:

    jam inde antiquitus insita pertinacia,

    Liv. 9, 29:

    hi sunt jam inde antiquitus castellani, etc.,

    id. 34, 27; Plin. Pan. 82, 7:

    cum (hoc studium) antiquitus usque a Chirone ad nostra tempora apud omnes duraverit,

    Quint. 1, 10, 30.—
    III.
    In the old way, style, or fashion; form antīquē:

    nimis antique dicere,

    Hor. Ep. 2, 1, 66.— Comp.:

    simplicius et antiquius permutatione mercium uti,

    in the simpler and more ancient manner, Tac. G. 5.—Esp., in the good old style, the way or fashion of former times: quanto antiquius, quam facere hoc, fecisse videatis, Lucil. ap. Non. p. 426, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > antiquus

  • 3 antiquus

    antiquus antiquus, a, um древний

    Латинско-русский словарь > antiquus

  • 4 antiquus

    antiquus antiquus, a, um античный

    Латинско-русский словарь > antiquus

  • 5 antiquus

    antiquus antiquus, a, um старый

    Латинско-русский словарь > antiquus

  • 6 antiquus

    antīquus, a, um (andere Schreibart für anticus v. ante), bezeichnet das Vorher im Range u. gew. in der Zeit, während anticus das Vorher im Raume ausdrückt (doch s. unten /), also: I) »was der Geltung nach allem andern vorangeht«, 1) als mathem. t.t., Haupt-, Grund-, numerus, die Grundzahl, vollkommene Zahl, Vitr. 3, 1, 8 (ibid. auch numerus perfectus gen.). – 2) im Compar. u. Superl., was in meinen Augen allem andern der Geltung nach vorangeht, wichtiger, am wichtigsten, höher-, am höchsten stehend, dah. auch was mir mehr am Herzen liegt, angelegentlicher, angelegentlichst, a) Compar.: genere antiquior, Acc. tr. fr.: antiquior in senatu sententiae dicendae locus, höhere, wichtigere Stellung, Vortritt, Cic.: antiquiorem locum hospiti tribuere quam clienti, Gell.: sed ne dubitaris, quin quod honestius id mihi futurum sit antiquius, Cic.: quod mihi est et sanctius et antiquius, Cic.: id antiquius consuli fuit, Liv.: quaedam animā carent, ut saxa; itaque aliquid erit animantibus antiquius, scilicet corpus, Sen.: m. folg. Abl., ut omnes intellegerent nihil sibi antiquius amicitiā nostrā fuisse, Cic.: Claudii genti iam inde ab initio nihil antiquius in re publica patrum maiestate fuit, Liv.: tantā utilitate fides antiquior fuit, Liv.: quid hunc tantā Thebanorum gloriā, tam claro atque exornato tropaeo carius atque antiquius habere convenit? Cic.: quam nihil antiquius communi salute ac libertate iudicarim, Cic.: ne quid vitā existimem antiquius, Cic.: nihil antiquius oppugnatione Cluvianā ratus, Liv. – m. folg. quam, antiquiorem sibi fuisse laudem et gloriam, quam regnum et possessiones suas, Cic.: in armorum ratione antiquior cavendi quam ictum inferendi cura est, Quint.: bes. nec habui quicquam antiquius, quam ut m. Konj., Cic. ep. 11, 5, 1: nihil ei fuisset antiquius quam m. folg. Infin., Cic. ep. 13, 29, 3. Auct. b. Alex. 36, 2: u. multo antiquius est m. folg. Infin., Lucr. 4, 846: u. neque prius neque antiquius quidquam habuit quam m. folg. Infin., Vell. 2, 52, 4: nihil antiquius duxit od. habuit quam m. folg. Infin., Suet. Claud. 11, 1 u. Vesp. 8, 1. – b) Superl.: navalis apparatus ei semper antiquissima cura fuit, Cic.: (causam) antiquissimam se habiturum dixit, Cic.: longe antiquissimum ratus est (hatte nichts Angelegentlicheres zu tun, hielt es für seine erste Pflicht) m. folg. Infin., Liv. 1, 32, 2. – II) »was der Zeit nach vorher gewesen ist«, alt, A) relativ, alt = früher, vormalig, einstig (Ggstz. novus), a) übh.: concordia, die frühere Eintracht, Plaut.: duritia, die frühere, alte Strenge, Ter.: antiquae munitiones, Caes.: morem antiquum atque ingenium obtinere, Ter.: antiquam venustatem suam obtinere, Ter.: antiquior dies, ein früheres, älteres Datum, Cic.: tres epistulas tuas accepi; igitur antiquissimae cuique respondebo, Cic.: causa antiquior memoriā tuā, Cic.: Scipio Africanus antiquior (der ältere), Gell. 4, 18, 1. – subst., fricari ex antiquo (nach der alten Sitte), Plaut.: antiquum obtinere, die alte Art od. Sitte beibehalten, Komik. (vgl. Lorenz Plaut. Most. 776. die Auslgg. zu Ter. Andr. 4, 5, 22): nec in antiquius citeriusve procedere, sich weder jenseit noch diesseit dieses Zeitraums erstrecken, Vell. 1, 17, 2: verum tamen antiqua (das Alte) neglegemus, Cic. har. resp. 32: studiose antiqua (Beispiele aus der alten Zeit) persequi, Cic. de fin. 1, 36 (u. so Liv. 9, 34, 14. Sen. de ira 3, 18, 2): nam illa nimis antiqua (die in allzuferner Zeit liegenden Fälle) praetereo, Cic. Cat. 1, 3. – dicht. übh. = früher, vergangen, hiemes, vulnus, Ov.: carcer, Lucan.; vgl. Burm. Ov. trist. 3, 9, 12. Becker Eleg. Rom. p. 73. – b) insbes., mit dem Nebenbegr. des Einfachen, Reinen, Unschuldigen, alt = von altem Schlage, von altem Schrot u. Korn, schlicht, bieder von Gesinnung, antiqui moris, Tac.: antiquis esse moribus, Plaut.: cives antiquā virtute ac fide, Ter.: antiqui homines, Cic.: antiquae artes tuae, Plaut.: antiqui impetus (altbiedere Aufwallungen), Tac. – B) absol., was seit der Vorzeit od. wenigstens seit langer Zeit besteht od. üblich ist, alt, uralt, vorzeitlich, langjährig (Ggstz. recens), u. mit Lob = altehrwürdig, altheilig, vicinus tuus, Comic. vet. fr.: hospes, Ter.: nemo est mihi te amicus antiquior, Cic.: tuus antiquissimus amicus, Cic.: antiquus Butes, der langjährige (treue) Diener, Verg.: deus (Götterbildsäule) antiquo opere factus, Cic.: templa, Hor.: quercus, Suet.: genus, Nep.: antiquissima scripta, Hor.: antiquissimum tempus, Caes.: antiqui, antiquiores medici, Cels.: u. als Beiw. von Städten usw., urbs, terra, Verg.: Helerni, Ov.; vgl. Thiel Verg. Aen. 1, 12. p. 14. – subst.: α) antīquī, ōrum, m., die Alten, Altvordern, die Leute der Vorzeit, die Schriftsteller-, Staatsmänner-, Ärzte der Vorzeit (Ggstz. recentiores), Cic., Vell., Cels. u.a. – β) antīqua, ōrum, n., das Alte, das Altertum, das Vorzeitliche, die Vorzeit, quid antiqua perscrutor? Sen. de ira 3, 18, 3: verb. vetera tantum et antiqua mirari, Tac. dial. 15. – / In Hdschrn. u. Ausgg. auch anticus geschr., zB. vates anticus, Liv. 45, 27, 10: anticum consortium, Gell. 1, 9, 12. Vgl. Georges, Lexikon der lat. Wortf. S. 52.

    lateinisch-deutsches > antiquus

  • 7 antiquus

    antīquus, a, um (andere Schreibart für anticus v. ante), bezeichnet das Vorher im Range u. gew. in der Zeit, während anticus das Vorher im Raume ausdrückt (doch s. unten ), also: I) »was der Geltung nach allem andern vorangeht«, 1) als mathem. t.t., Haupt-, Grund-, numerus, die Grundzahl, vollkommene Zahl, Vitr. 3, 1, 8 (ibid. auch numerus perfectus gen.). – 2) im Compar. u. Superl., was in meinen Augen allem andern der Geltung nach vorangeht, wichtiger, am wichtigsten, höher-, am höchsten stehend, dah. auch was mir mehr am Herzen liegt, angelegentlicher, angelegentlichst, a) Compar.: genere antiquior, Acc. tr. fr.: antiquior in senatu sententiae dicendae locus, höhere, wichtigere Stellung, Vortritt, Cic.: antiquiorem locum hospiti tribuere quam clienti, Gell.: sed ne dubitaris, quin quod honestius id mihi futurum sit antiquius, Cic.: quod mihi est et sanctius et antiquius, Cic.: id antiquius consuli fuit, Liv.: quaedam animā carent, ut saxa; itaque aliquid erit animantibus antiquius, scilicet corpus, Sen.: m. folg. Abl., ut omnes intellegerent nihil sibi antiquius amicitiā nostrā fuisse, Cic.: Claudii genti iam inde ab initio nihil antiquius in re publica patrum maiestate fuit, Liv.: tantā utilitate fides antiquior fuit, Liv.: quid hunc tantā Thebanorum gloriā, tam claro atque exornato tropaeo carius atque antiquius habere convenit?
    ————
    Cic.: quam nihil antiquius communi salute ac libertate iudicarim, Cic.: ne quid vitā existimem antiquius, Cic.: nihil antiquius oppugnatione Cluvianā ratus, Liv. – m. folg. quam, antiquiorem sibi fuisse laudem et gloriam, quam regnum et possessiones suas, Cic.: in armorum ratione antiquior cavendi quam ictum inferendi cura est, Quint.: bes. nec habui quicquam antiquius, quam ut m. Konj., Cic. ep. 11, 5, 1: nihil ei fuisset antiquius quam m. folg. Infin., Cic. ep. 13, 29, 3. Auct. b. Alex. 36, 2: u. multo antiquius est m. folg. Infin., Lucr. 4, 846: u. neque prius neque antiquius quidquam habuit quam m. folg. Infin., Vell. 2, 52, 4: nihil antiquius duxit od. habuit quam m. folg. Infin., Suet. Claud. 11, 1 u. Vesp. 8, 1. – b) Superl.: navalis apparatus ei semper antiquissima cura fuit, Cic.: (causam) antiquissimam se habiturum dixit, Cic.: longe antiquissimum ratus est (hatte nichts Angelegentlicheres zu tun, hielt es für seine erste Pflicht) m. folg. Infin., Liv. 1, 32, 2. – II) »was der Zeit nach vorher gewesen ist«, alt, A) relativ, alt = früher, vormalig, einstig (Ggstz. novus), a) übh.: concordia, die frühere Eintracht, Plaut.: duritia, die frühere, alte Strenge, Ter.: antiquae munitiones, Caes.: morem antiquum atque ingenium obtinere, Ter.: antiquam venustatem suam obtinere, Ter.: antiquior dies, ein früheres, älteres Datum, Cic.: tres epistulas tuas accepi; igitur antiquissimae cuique respondebo, Cic.: causa
    ————
    antiquior memoriā tuā, Cic.: Scipio Africanus antiquior (der ältere), Gell. 4, 18, 1. – subst., fricari ex antiquo (nach der alten Sitte), Plaut.: antiquum obtinere, die alte Art od. Sitte beibehalten, Komik. (vgl. Lorenz Plaut. Most. 776. die Auslgg. zu Ter. Andr. 4, 5, 22): nec in antiquius citeriusve procedere, sich weder jenseit noch diesseit dieses Zeitraums erstrecken, Vell. 1, 17, 2: verum tamen antiqua (das Alte) neglegemus, Cic. har. resp. 32: studiose antiqua (Beispiele aus der alten Zeit) persequi, Cic. de fin. 1, 36 (u. so Liv. 9, 34, 14. Sen. de ira 3, 18, 2): nam illa nimis antiqua (die in allzuferner Zeit liegenden Fälle) praetereo, Cic. Cat. 1, 3. – dicht. übh. = früher, vergangen, hiemes, vulnus, Ov.: carcer, Lucan.; vgl. Burm. Ov. trist. 3, 9, 12. Becker Eleg. Rom. p. 73. – b) insbes., mit dem Nebenbegr. des Einfachen, Reinen, Unschuldigen, alt = von altem Schlage, von altem Schrot u. Korn, schlicht, bieder von Gesinnung, antiqui moris, Tac.: antiquis esse moribus, Plaut.: cives antiquā virtute ac fide, Ter.: antiqui homines, Cic.: antiquae artes tuae, Plaut.: antiqui impetus (altbiedere Aufwallungen), Tac. – B) absol., was seit der Vorzeit od. wenigstens seit langer Zeit besteht od. üblich ist, alt, uralt, vorzeitlich, langjährig (Ggstz. recens), u. mit Lob = altehrwürdig, altheilig, vicinus tuus, Comic. vet. fr.: hospes, Ter.: nemo est mihi te amicus antiquior, Cic.: tuus antiquissimus
    ————
    amicus, Cic.: antiquus Butes, der langjährige (treue) Diener, Verg.: deus (Götterbildsäule) antiquo opere factus, Cic.: templa, Hor.: quercus, Suet.: genus, Nep.: antiquissima scripta, Hor.: antiquissimum tempus, Caes.: antiqui, antiquiores medici, Cels.: u. als Beiw. von Städten usw., urbs, terra, Verg.: Helerni, Ov.; vgl. Thiel Verg. Aen. 1, 12. p. 14. – subst.: α) antīquī, ōrum, m., die Alten, Altvordern, die Leute der Vorzeit, die Schriftsteller-, Staatsmänner-, Ärzte der Vorzeit (Ggstz. recentiores), Cic., Vell., Cels. u.a. – β) antīqua, ōrum, n., das Alte, das Altertum, das Vorzeitliche, die Vorzeit, quid antiqua perscrutor? Sen. de ira 3, 18, 3: verb. vetera tantum et antiqua mirari, Tac. dial. 15. – In Hdschrn. u. Ausgg. auch anticus geschr., zB. vates anticus, Liv. 45, 27, 10: anticum consortium, Gell. 1, 9, 12. Vgl. Georges, Lexikon der lat. Wortf. S. 52.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > antiquus

  • 8 antiquus

    antīquus, a, um [ ante III ]
    1) прежний, былой, давнишний (tempus Cs; vulnus O); древний, старинный (genus Nep; mos Ter); старый, многолетний (quercus Su; socius C; amicus O); старый, состарившийся ( ruga in antiquā fronte O); прошлый ( hiems O)
    2) в compar. старший (Scipio Africanus Antiquior AG)
    3) простой, честный, искренний (homines C; mores Pl; cives antiquā virtute Ter)
    4) тк. в compar. и superl. более важный, более значительный, более достойный (quod honestius, id mini est antiquius C)

    Латинско-русский словарь > antiquus

  • 9 antiquus

    -a/um adj A
    ancien, vieux

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > antiquus

  • 10 antiquus

    1) давний, прежний, а) с юридических отношениях: прежде заключенный, совершенный, ant. obligatio (1. 21 § 4 D. 4, 2), causa (1. 5 pr. D. 46, 3), acceptilatio (1. 13 § 9 D. 46, 4);

    b) о постановлениях и положениях: по древнему праву, напр. jus ant. противоп. новейшим постановлениям, напр. закону Рapia (1. 1 § 16 C. 6, 51), закону Velleja (1. 29 § 7. D. 28, 2), сенат. постан. наз. Tertullianum (1. 1 § 9. 1. 2 § 20. D. 38, 17), указам императоров (1. 42 § 1. D. 39, 6. 1. 19 § 3. D. 49, 17); в 1. 1 § 6. D. 37, 12 ant. касается т. н. querela inoff. test; в сборниках Юстиниана обозн. jus ant. именно право, действующее во время классических юристов (§4. prooem. J. 1. 24 C. 5, 4);

    lex ant. = закон 12 таблиц 1. 2. § 1. D. 9, 4);

    leges antiquiores противоп. новейшим постановлениям (1. 12 § 6. C. 5, 4);

    actio ant. quae ex lege XII tab. descendit (1. 23 § 6 D. 6, 1);

    c) по отношению к юрисконсультам обозн., по выражению Юстиниана, классических юристов, напр. antiqui prudentes (1. 1 § 4 C. 1, 17), juris conditores (1. 20 pr. C. 5, 3). legum auctores (1. 10 C. 6, 26);

    antiquae prudentiae cultores (1. 15. C. 4, 38);

    antiqui как subst. (1. 13 C. 4, 1. 1. 2. 22 § 3. C. 6, 2. 1. 9 C. 6, 22);

    ant. sapientia (1. 3. C. 4, 27. 1. 10 pr. C. 8, 48), subtilitas (1. 4. C. 6, 28. 1. un. C. 7, 25);

    jurisdictio (1. 23 pr. C. 4, 29);

    ant. libri (1. 36 § 2. C. 3, 28); иногда выражевие antiqui относится к юристам до времен Августа (1. 3 D. 5, 4. 1. 27. § 21, D. 9, 2).

    2) важный, знатный, превосходный (1. 19 § 7 D. 49, 15. 1. 2 C. 12, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > antiquus

  • 11 antiquus

    I
    antiqua -um, antiquior -or -us, antiquissimus -a -um ADJ
    old/ancient/aged; time-honored; simple/classic; venerable; archaic/outdated
    II
    men (pl.) of old, ancients, early authorities/writers; ancestors

    Latin-English dictionary > antiquus

  • 12 antiquus

    a, um древний

    Латинско-русский медицинско-фармацевтический словарь > antiquus

  • 13 antiquus

    ancient, old, hoary,

    Latin-English dictionary of medieval > antiquus

  • 14 antiquus

    , a, um
    давний, старинный

    Latin-Russian dictionary > antiquus

  • 15 antiquus

    , antiqua, antiquum (m,f,n)
      древний, старинный

    Dictionary Latin-Russian new > antiquus

  • 16 antīquus (-īcus)

        antīquus (-īcus) adj. with comp. and sup.    [ante], ancient, former, of old times: tua duritia, former severity, T.: causa antiquior memoriā tuā: patria, L.: urbs, V.: antiquae leges et mortuae. — Plur m. as subst, the ancients, ancient writers: antiquorum auctoritas: traditus ab antiquis mos, H.—Old, long in existence, aged: hospes, T.: genus, N.: Graiorum antiquissima scripta, H.: antiquissimum quodque tempus spectare, i. e. longestablished rights, Cs.: antiquum obtinere, to hold fast an old custom, T.: morem antiquum obtines, T. — Fig., old, venerable, reverend, authoritative: fanum Iunonis: templa deum, H.: longe antiquissimum ratus sacra facere, etc., a most venerable custom, L.: antiquior alia causa (amicitiae), more original.—Old-fashioned: (cives) antiquā virtute, T.: homines: vestigia antiqui officii. — Comp, more desirable, preferable: ne quid vitā existimem antiquius: antiquior ei fuit gloria quam regnum: id antiquius consuli fuit, was of more pressing importance, L.

    Latin-English dictionary > antīquus (-īcus)

  • 17 per-antīquus

        per-antīquus adj.,     very ancient.

    Latin-English dictionary > per-antīquus

  • 18 Synthliboramphus antiquus

    3. ENG ancient murrelet, ancient auklet
    4. DEU Silberalk m
    5. FRA guillemot m antique, alque f à cou blanc

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE — AVES > Synthliboramphus antiquus

  • 19 Carpophilus antiquus

    2. RUS
    4. DEU
    5. FRA

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Carpophilus antiquus

  • 20 Palaeoloxodon antiquus

    NLD woudolifant

    Animal Names Latin to English > Palaeoloxodon antiquus

См. также в других словарях:

  • Antiquus, S. — S. Antiquus, (8. Mai), ein Martyrer zu Byzanz. S. S. Agathius …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Antiquus Mysticusque Ordo Rosae Crucis — L Antiquus Mysticusque Ordo Rosae Crucis (nom latin, en français : « Ancien et Mystique Ordre de la Rose Croix »), également connu par le sigle AMORC, ou encore sous la terminologie Ordre de la Rose Croix, se définit lui même comme …   Wikipédia en Français

  • Antiquus amor cancer est. — См. Старая любовь долго помнится …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Elephas Antiquus — Elephas antiquus …   Wikipédia en Français

  • Elephas Palaeoloxodon antiquus — Elephas antiquus Elephas antiquus …   Wikipédia en Français

  • Elephas antiquus — Elephas antiquus …   Wikipédia en Français

  • Synthliboramphus antiquus — Guillemot à cou blanc Synthliboramphus antiquus …   Wikipédia en Français

  • Elephas antiquus — Elephas antiquus …   Wikipédia en Français

  • Bison antiquus — Taxobox name = Bison antiquus status = not applicable (prehistoric) image caption = Bison antiquus regnum = Animalia phylum = Chordata classis = Mammalia ordo = Artiodactyla familia = Bovidae genus = Bison species = B. antiquus binomial = Bison… …   Wikipedia

  • Synthliboramphus antiquus —   Mérgulo antiguo Estado de conservación …   Wikipedia Español

  • Charaxes antiquus — Charaxes antiquus …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»