-
1 altında kalmak
б) оста́ться в долгу́ -
2 alt
1.1) низ, ни́жняя часть (чего-л.)2) оконча́ние, коне́ц (книги, письма и т. п.)2.makalenin altını henüz okuyamadım — я пока́ ещё не смог дочита́ть ста́тью до конца́
1) ни́жнийalt dudak — ни́жняя губа
alt kısım — ни́жняя часть
2) ни́зший, ни́зкийalt cins — ни́зкий сорт
alt takım — ни́зшее сосло́вие
3) да́льний3.bahçenin alt köşesi — да́льний уголо́к са́да
в функции служ. имениalt bilinç — подсозна́ние
alt komisyon — подкоми́ссия
б) в роли второго компонента одноаффиксного изафета под влия́нием, под возде́йствиемgüneş altında çalışmak — рабо́тать на солнцепёке
bazı şartlar altında — при не́которых усло́виях
serbest yarışmalar altında — под влия́нием свобо́дной конкуре́нции
altına, altında — под
masanın altında — под столо́м
masanın altından — из-под стола́
••- alttan altaaltta kalanın canı çıksın — погов. сла́бых бьют
- alt alta üst üste
- alt etmek
- altına etmek
- altına kaçırmak
- altından girip üstünden çıkmak
- altını ıslatmak
- altından kalkmak
- altında kalmak
- altında kalmamak
- altı kaval üstü şişane
- altına koymak
- alt olmak
- altını üstüne getirmek
- alt yanı çıkmaz sokak -
3 tesir
а1) влия́ние, возде́йствие; эффе́кт; впечатле́ниеtesir altında bulunmak или tesir altında kalmak — находи́ться под влия́нием; остава́ться под впечатле́нием
tesiri altına düşmek — подпа́сть под чьё-л. влия́ние
tesir bırakmak — оставля́ть впечатле́ние
tesirini göstermek — ска́зываться
tesirinde kalmak — а) остава́ться под влия́нием кого- чего; б) быть под впечатле́нием
- a tesir yapmak — производи́ть впечатле́ние; ока́зывать влия́ние (возде́йствие), влия́ть, возде́йствовать на кого-что
hava tesirleri — влия́ние метеорологи́ческих усло́вий; влия́ние пого́ды
maddî tesir — материа́льное возде́йствие
manevî tesir, ruhî tesir — мора́льное возде́йствие (влия́ние)
2) де́йствиеateş tesiri — а) де́йствие огня́; б) де́йственность (эффекти́вность) огня́
müşterek tesirler — совме́стные де́йствия
3) си́ла [возде́йствия]çarpma tesiri — уда́рная си́ла
□
-a tesir etmek — а) де́йствовать; ока́зывать де́йствие; б) ока́зывать влия́ние (возде́йствие); влия́ть, возде́йствовать; производи́ть впечатле́ние; в) огорча́ть, удруча́ть, печа́лить -
4 lânet
прокля́тие (с)* * *1.прокля́тиеlânet altında kalmak — быть про́клятым
lânet okumak — проклина́ть
2.lânetler yapdırmak — сы́пать прокля́тия, проклина́ть
прокля́тый, омерзи́тельныйlânet bir yer — бо́гом про́клятое ме́сто
lânet olsun! — будь [он] про́клят!
-
5 el
кисть (ж) рука́ (ж)* * *I1) рука́, ру́киel sıkmak — пожа́ть ру́ку
el sıkışma — рукопожа́тие
2) ру́чкаkapı eli — дверна́я ру́чка
3) ход ( в некоторых играх)şimdi el bende — сейча́с мой ход
4) счётное слово разhavaya üç el ateş etti — он сде́лал три вы́стрела в во́здух
••elini veren kolunu alamaz — посл. ему́ дай па́лец, он ру́ку отхва́тит
elinle ver ayağınla ara — погов. ему́ дай [в долг] рука́ми, а [обра́тно] проси́ нога́ми
- elde- eldeki- elde mi?- elden- elinde
- elinden- eliyle- el açmak- eline ağır
- ele alınmaz
- ele almak
- eline almak
- el altında
- elinin altında
- el altından
- el atmak
- ele avuca sığmamak
- eli ayağı bağlı
- eli ayağı buz kesilmek
- el ayak çekilmek
- eli ayağı düzgün
- eline ayağına kapanmak
- elini ayağını kesmek
- elini ayağını çekmek
- elini ayağını öpeyim!
- eli ayağı tutmak
- eli ayağı kesilmek
- eli ayağı tutmamak
- eline ayağına üşenmemek
- ele bakmak
- eline bakmak
- el basmak
- eli boş dönmek
- eli boş gelmek
- eli böğründe kalmak
- eli koynunda kalmak
- elini çabuk tutmak
- el çekmek
- elini çekmek
- elden çıkarmak
- elden çıkmak
- el çırpmak
- eli dar
- eli darda
- el değiştirmek
- el değmemiş
- eline doğmak
- eli dursa ayağı durmaz
- eline düşmek
- elden düşürmemek
- eli ekmek tutmak
- elden ele dolaşmak
- elden ele gezmek
- el elden üstün
- el ele vermek
- el ense etmek
- eli ermez gücü etmez
- elini eteğini çekmek
- eline eteğine doğru
- el etek öpmek
- eline eteğine sarılmak
- el etmek
- elde etmek
- elden geçirmek
- ele geçirmek
- ele geçmek
- eline geçmek
- elinden geleni ardına
- elinden geleni arkasına komamak
- elinden geleni bırakmamak
- elden geleni yapmak
- elinden geleni yapmak
- elden gelmek
- elinden gelmek
- elinden gelse...
- elden ne gelir?
- elden gelmemek
- elinden gelmemek
- eli genişlemek
- elde gezmek
- ellerde gezmek
- elinin hamuruyla erkek işine karışmak
- elinden hiç bir şey kurtulmaz
- elinden bir iş çıkmamak
- elinden kaza çıkmak
- elinden bir kaza çıkmak
- elinden iş gelmemek
- elinden bir iş gelmemek
- eli işe yatmak
- elini kalbine koyarak söylemek sürmek
- elini kalbine koyarak düşünmek sürmek
- elini kalbine koyarak hüküm sürmek
- elden kaçırmak
- el kaldırmak
- eli kalem tutmak
- elinde kalmak
- eline kalmak
- elinden kan çıkmak
- elini kana bulamak
- el katmak
- eli kırılmak
- elini kolunu bağlamak
- eli kolu bağlı kalmak
- elini kolunu sallaya sallaya gelmek
- elini kolunu sallaya sallaya gezmek
- el koymak
- eli koynunda - elinden hiç bir şey kurtulmamak
- eli kurusun!
- eli olmak
- elinde olmak
- elde olmamak
- elinde olmamak
- elini oynatmak
- eli para görmek
- eline sağlık!
- elinize sağlık!
- elini sallasa ellisi başını sallasa tellisi
- elini sıcak sudan soğuk suya sokmamak
- eli silâh tutan
- eline su dökemez
- el sürmemek
- eli şakağında
- el tazelemek
- el tutmak
- elinde tutmak
- elinden tutmak
- elle tutulacak tarafı kalmamak
- elle tutulacak yanı kalmamak
- elle tutulur gözle görülür
- el uzatmak
- el üstünde tutmak
- eli varmamak
- eli gitmemek
- el vermek
- ele vermek
- el vurmamak
- eli yatmak
- bu işte eli yok
- eller yukarı!
- bir eli yağda bir eli balda II1) чужо́й, чужа́к2) страна́, крайyabancı ellerde — в чужи́х края́х, на чужби́не
3) наро́д, населе́ние4) пле́мя••elin ağzı torba değil ki büzesin — посл. на чужо́й рото́к не наки́нешь плато́к
el ile gelen düğün bayram — посл. ≈ на миру́ и смерть красна́
elin derdi ele masal gelir — посл. чужу́ю беду́ рука́ми разведу́
- el kapısında çalışmakel kazanıyla aş kaynatmak — погов. прийти́ на гото́венькое
-
6 lâf
1) сло́во; речьlâfı ağzında bırakmak — прерва́ть чью-л. речь на полусло́ве
lâfı ağzında kalmak — оста́ться невы́сказанными - о слова́х
lâfı ağzına tıkamak — заткну́ть рот кому, не дать возмо́жности вы́сказаться
lâf altında kalmamak — не оста́ться в долгу́; отбри́ть
lâftan anlamak — из слов уясни́ть / поня́ть
lâf anlamaz — а) несообрази́тельный, непоня́тливый; глу́пый; б) упря́мый, непода́тливый
lâf anlatmak — разъясни́ть, втолкова́ть
lâf atmak — нагова́ривать на кого
lâfı geçmek — а) де́йствовать, име́ть си́лу - о чьём-л. сло́ве; б) вести́ речь о ком-чём
lâfını etmek — вести́ речь о ком-чём
lâf kalabalığı — пустосло́вие, набо́р нену́жных / пусты́х слов
lâfta kalmak — не осуществля́ться, остава́ться разгово́рами
lâfını kesmek — прерва́ть чью-л. речь
lâfı kısa kesmek — кра́тко сказа́ть / изложи́ть
lâf oturtmak — неожи́данно и к ме́сту сказа́ть своё ве́ское сло́во
lâfı sulandırmak — вставля́ть в речь нену́жные сло́ва
lâfını şaşırmak — потеря́ть нить разгово́ра, не знать, что сказа́ть
lâfı yabana atmamak — придава́ть значе́ние слова́м
2) разгово́р, бесе́даlâf açmak — завести́ разгово́р; заговори́ть о ком-чём
lâf aramızda — ме́жду на́ми [говоря́]
lâfı bağlamak — положи́ть коне́ц разгово́ру
lâfını bilmek — говори́ть по существу́, тща́тельно подбира́я слова́
lâfa boğmak — преврати́ть в пусты́е / нену́жные разгово́ры
lâf çıkarmak — а) сообща́ть но́вость; б) пусти́ть спле́тню
lâf çıkmak — появи́ться - о слу́хах, спле́тнях
lâfa dalmak — вести́ до́лгую бесе́ду
lâfı değiştirmek — перемени́ть те́му разгово́ра
lâfı kıçından dinlemek / anlamak — слу́шать без внима́ния, не ула́вливая су́ти разгово́ра
lâfa karışmak — вмеша́ться в разгово́р
lâf lâfı açar — одна́ те́ма ведёт к друго́й
lâf taşımak — занима́ться спле́тнями
lâfa tutmak — отвлека́ть разгово́рами от чего
lâfı uzatmak — продолжа́ть разгово́р ( переведя его в другое русло)
lâf yakıştırmak — вы́сказаться, вы́сказать своё мне́ние ( по теме разговора)
lâf yetiştirmek — [пыта́ться] полемизи́ровать с говоря́щим
••- lâfınızı balla kestim
- lâf ola beri gele!
- lâfı mı olur?
- lâf olmasın diye
- onu lâf olsun diye soyledim
- lâf söyledi bal kabağı!
- lâf yok! -
7 söz
1) слово, речь, разговорsözü açılmak — пойти - о речи (о чём-л.)
sözü ağzında bırakmak, sözü ağzından almak — прервать, не давать договорить
sözün ardı boşa çıkmak — все разговоры оказались / были тщетными
sözü ağzına takımak — затыкать рот, не давать возможности говорить
söze başlamak — начать разговор о чём
sözünü esirgememek / sakınmamak — говорить прямо, не выбирая слова, резать правду-матку
söz etmek — а) говорить о ком-чём; б) сплетничать о ком
sözünü kesmek — а) прекратить говорить; б) прервать разговор, прервать чью-л. речь; перебивать кого
söz sözü açar — слово за слово, и пойдёт разговор
sözü tartmak — разговаривать, взвешивая слова
2) слово, обещаниеsöz almak — а) взять слово ( для выступления); б) заручиться чьим-л. обещанием; в) получить положительный ответ семьи невесты
3) слухи, молва••- söz aramızdasöz gümüşse sükût altın — посл. слово - серебро, молчание - золото
- söz atmak
- söz arasında
- sözünü bilmez
- söz bir Allah bir!
- sözünden çıkmamak
- söz dinlemek
- sözü geçer
- söz geçirmek
- sözünü geçirmek
- sözü geçmek
- söz gelmek
- sözüne gelmek
- söz getirmek
- söz götürmez
- söz işitmek
- söz kaldırmamak
- sözde kalmak
- söz kesmek
- sözü kesmek
- sözü mü olur?
- sözü sohbeti yerinde
- sözüm yabana dışarı
- sözüm meclisten dışarı
- söze yatmak
- söz yok! -
8 lâkırdı
1) слова́, разгово́рlâkırdı ağzından dökülmek — цеди́ть слова́ сквозь зу́бы
lâkırdısı az — молчали́вый
lâkırdıyı ezip büzmek — мя́млить одно́ и то́ же
2) пусты́е разгово́ры, болтовня́; спле́тниlâkırdısı ağzında kalmak — останови́ться на полусло́ве, ре́зко прерва́ть речь
lâkırdıyı ağzına tıkmak — заткну́ть рот кому
lâkırdı altında kalmamak — отбри́ть, не оста́ться в долгу́
lâkırdıya boğmak — засы́пать нену́жными разгово́рами
lâkırdı çıkarmak — пусти́ть спле́тню
lâkırdı etmek — а) разгова́ривать, бесе́довать; б) суда́чить, спле́тничать
lâkırdısını etmek — говори́ть о ком-чём
lâkırdı olmak — происходи́ть - о бесе́де
lâkırdı taşımak — я́бедничать
lâkırdıya tutmak — загова́ривать зу́бы
lâkırdı yetiştirmek — не лезть за сло́вом в карма́н
См. также в других словарях:
altında kalmak — 1) (bir şeyin) ezilmek Bir şey değil, karşıdan bir otomobil filan gelir de altında kalırım diye korktum. B. Felek 2) (bir şeyin) karşılığını verememek … Çağatay Osmanlı Sözlük
vebal altında kalmak — manevi sorumluluk yüklenmek Başını alıp kaçar da bir belaya uğrarsa vebal altında kalırsın. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
gebe kalmak — 1) insan veya hayvanın karnında yavru oluşmak 2) mec. minnet altında kalmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
iki arada bir derede (kalmak) — sıkışık, zor şartlar altında (kalmak) … Çağatay Osmanlı Sözlük
başıboş kalmak — baskı altında bulunmamak, karışanı, görüşeni olmamak … Çağatay Osmanlı Sözlük
işi Allaha kalmak — güç şartlar altında, kimseden yardım umudunun kalmadığı bir durumda bulunmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
alt — is. 1) Bir şeyin yere bakan yanı, zir, üst karşıtı Pantolonlarımızı şiltelerimizin altına seriyoruz, onlar bütün hafta orada ütüleniyor. Z. O. Saba 2) Bir nesnenin tabanı Ayağındaki altları nalçalı koca bahçıvan kunduraları ile ona yetişmesi… … Çağatay Osmanlı Sözlük
kıskıvrak yakalamak (veya bağlamak) — 1) kurtulamayacak veya çözülemeyecek biçimde tutmak, sımsıkı tutmak 2) mec. tamamen etkisi altında kalmak, bir şeyle sürekli meşgul olmak Amma yalnız bu olmadı, benim muhayyilemi kıskıvrak bağlayan şey, bir başka tecrübe daha ömrüm boyunca beni… … Çağatay Osmanlı Sözlük
TEFRİT — Ortalamanın yani vasatın çok altında kalmak, geride kalmak. Normalden aşağı olmak. (İfratın zıddı … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
vebal — is., li, Ar. vebāl Günah Bu işin vebali vardır. Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller vebal altında kalmak vebali boynuna olmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
boyunduruk altına girmek — başkasının baskısı altında kalmak … Çağatay Osmanlı Sözlük