-
101 accuso
ac-cūso (also with ss; cf. Cassiod. 2283 P.), āvi, ātum, 1, v. a. [fr. causa; cf. cludo with claudo], orig. = ad causam provocare, to call one to account, to make complaint against, to reproach, blame.I.In gen., of persons:II.si id non me accusas, tu ipse objurgandus es,
if you do not call me to account for it, you yourself deserve to be reprimanded, Plaut. Trin. 1, 2, 59:quid me accusas?
id. As. 1, 3, 21:meretricem hanc primum adeundam censeo, oremus, accusemus gravius, denique minitemur,
we must entreat, severely chide, and finally threaten her, Ter. Hec. 4, 4, 94 sq.:ambo accusandi,
you both deserve reproach, id. Heaut. 1, 1, 67:cotidie accusabam,
I daily took him to task, id. ib. 1, 1, 50:me accusas cum hunc casum tam graviter feram,
Cic. Att. 3, 13; id. Fam. 1, 1 Manut.:me tibi excuso in eo ipso, in quo te accuso,
id. Q. Fr. 2, 2:ut me accusare de epistularum neglegentia possis,
that you may blame me for my tardiness in writing, id. Att. 1, 6. —Also metaph. of things, to blame, find fault with:alicujus desperationem,
Cic. Fam. 6, 1: inertiam adolescentium, id. de Or. 1, 58 (cf. incusare, Tac. H. 4, 42);hence also: culpam alicujus,
to lay the fault on one, Cic. Planc. 4, 9; cf. id. Sest. 38, 80; id. Lig. 1, 2; id. Cael. 12, 29.—Hence,Esp.A.Transferred to civil life, to call one to account publicly (ad causam publicam, or publice dicendam provocare), to accuse, to inform against, arraign, indict (while incusare means to involve or entangle one in a cause); t. t. in Roman judicial lang.; constr. with aliquem alicujus rei (like katêgorein, cf. Prisc. 1187 P.):B.accusant ii, qui in fortunas hujus invaserunt, causam dicit is, cui nihil reliquerunt,
Cic. Rosc. Am. 5:numquam, si se ambitu commaculasset, ambitus alterum accusaret,
id. Cael. 7:ne quis ante actarum rerum accusaretur,
that no one should be called to account for previous offences, Nep. Thras. 3, 2; Milt. 1, 7. Other rarer constructions are: aliquem aliquid (only with id, illud, quod), Plaut. Trin. 1, 2, 59; cf. Ter. Ph. 5, 8, 21:aliquo crimine,
Cic. Verr. 1, 16; Nep. Milt. 8; id. Lys. 3, 4; id. Ep. 1 al.:de pecuniis repetundis,
Cic. Clu. 41, 114; cf.:de veneficiis,
id. Rosc. Am. 32, 90:inter sicarios,
id. ib. 32; cf. Zumpt, § 446; Rudd. 2, 165 sq.; 169, note 4.—The punishment that is implied in the accusation is put in gen.:capitis,
to accuse one of a capital crime, Nep. Paus. 2, 6; cf. Zumpt, § 447. —Casus accusandi, the fourth case in grammar, the accusative case, Var. L. L. 8, § 66 Müll.; v. accusativus. -
102 oblecto
ob-lecto, āvi, ātum, 1, v. a. [2. lacto], to delight, please, divert, entertain, amuse (class.; most freq. with se and mid.; syn. delecto); constr. usually aliquem (aliquid, se), with abl., with cum, with in and abl.(α).With abl.:(β).ut quam diutissime te jucundā opinione oblectarem,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 1:cum eorum inventis scriptisque se oblectent,
id. Rep. 1, 17, 28:se agri cultione,
id. Sen. 16, 56; Ter. Eun. 1, 2, 115:aliquem falso gaudio,
Plaut. Poen. 5, 4, 102:Musae me oblectant carmine,
Cat. 66, 8.—With an impers. object:legentium animos fictis oblectare,
Tac. H. 2, 50; so,ironically: paulum praesidii, qui familiarem suam vitam oblectet modo,
cheer, comfort, Plaut. Pers. 1, 3, 46:vitam sordido pane,
id. As. 1, 2, 16.—Mid.:in communibus miseriis hac tamen oblectabar speculā,
Cic. Fam. 2, 16, 5:ludis oblectamur,
id. Mur. 19, 39.—With cum:(γ).oblecta te cum Cicerone quam bellissime,
Cic. Q. Fr. 2, 13, 4:cum his me oblecto, qui res gestas scripserunt,
id. de Or. 2, 14, 61; cf.elliptically: ego me interea cum libellis,
id. Att. 12, 3, 1.—With in:(δ).in eo me oblecto,
I delight in him, he is my delight, Ter. Ad. 1, 1, 24:se in hortis,
Cic. Off. 3, 19, 58:ego me in Cumano et Pompeiano satis commode oblectabam,
i. e. amused myself excellently well in Cumanum, id. Q. Fr. 2, 12, 1.—With acc.:II.minime equidem me oblectavi,
id. ib. 1, 2, 10:hortulos emere ubi se oblectare posset,
Cic. Off. 3, 14, 58:ut te oblectes scire cupio,
id. Q. Fr. 2, 3, 7:populum,
Hor. A. P. 321.—With an impers. object:haec studia adulescentiam alunt, senectutem oblectant,
Cic. Arch. 7, 16; Ter. Phorm. 2, 3, 87:animos,
Ov. R. Am. 169; Tac. H. 2, 50:animum,
Juv. 14, 265.—Transf., to spend or pass time agreeably:B.studio lacrimabile tempus,
Ov. Tr. 5, 12, 1:iners otium,
Tac. A. 12, 49:inter cenam oblectamus otium temporis,
Plin. Ep. 4, 14, 15.—Hence, to delay, detain:ego illum interea hic oblectabo,
Plaut. As. 2, 2, 83:dic mi ubi, Philotis, te oblectāsti tam diu,
Ter. Hec. 1, 2, 9. -
103 reliqua
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
104 reliquom
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
105 reliqus
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
106 reliquum
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
107 reliquus
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
108 relliquus
rĕlĭquus (sometimes written rĕlĭcuus, rell-, -qus, v. Lachm. ad Lucr. p. 305; Freund ad Cic. Mil. p. 31-34. Rēlĭcŭus as a quadrisyl., Lucr. 1, 560 Munro ad loc.; 4, 976), a, um, adj. [relinquo, I.], that is left or remains, that is left behind, remaining, = relictus (freq. and a good prose word; not found in Cat., Tib., Verg., or Hor.).(α).With dat.:(β).hoc mihi unum ex plurimis miseriis reliquom fuerat malum,
Ter. Hec. 4, 1, 55:ut spes nulla reliqua in te siet tibi,
id. Eun. 2, 2, 9:potes mulo isto, quem tibi reliquum dicis esse, Romam pervehi,
Cic. Fam. 9, 18, 4:quod erant oppida mihi etiam complura reliqua,
id. Verr. 2, 2, 27, § 65:quae deprecatio est igitur ei reliqua, qui, etc.,
id. ib. 2, 4, 50, §120: quibus lubido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerat,
Sall. C. 28, 4:reliqua alia optio,
Quint. 7, 7, 8.—Without a dat., Cato ap. Prisc. p. 696 P.: ne a stirpe genus nostrum interiret et uti aliqua propago generis nostri reliqua esset (just before, restare), C. Gracch. ap. Schol. Cic. Sull. 9, p. 365 Orell.; cf.:2.neu causa ulla restet reliqua, Quin, etc.,
Ter. Hec. 4, 2, 11:ex quā (familiā) reliquus est M. Titurnius Rufus,
Cic. Fam. 13, 39; cf. id. Clu. 7, 22:reliquos hos esse non ex bello... sed ex tuo scelere,
id. Verr. 2, 3, 54, § 124; and:moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo, etc.,
id. Fam. 9, 15, 2; and with this cf. Sall. H. Fragm. 1, 15 (p. 216 Gerl.):qui lucus in Graeciā totā tam sanctus fuit, in quo ullum simulacrum, ullum ornamentum reliquum sit?
Cic. Prov. Cons. 4, 7:si qua reliqua spes est, quae sociorum animos consolari possit,
id. Div. in Caecil. 5, 18. — Esp., subst.: rĕlĭquum ( - quom), i, n., that is left, a remainder, residue, rest:numquam ab amatore suo postulat id, quod datum est, Sed reliquom dat operam, ne sit reliquum,
Plaut. Truc. prol. 15:quod ad vos, spectatores, reliquum relinquitur, More majorum date plausum, id. Cist. grex 5: ut pernoscatis, ecquid spei sit relicuom,
Ter. And. prol. 25; cf. id. Eun. 5, 5 (6), 26:addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fuit,
Cic. Off. 1, 18, 59:quid reliqui'st, quin habeat quae quidem in homine dicuntur bona,
Ter. Heaut. 1, 2, 19:quid enim est huic reliqui, quod, etc.,
Cic. Sull. 31, 89:cum reliqui nihil sit omnino, quod pertinet ad nos,
id. Fin. 2, 31, 101:quid reliqui habemus praeter,
Sall. C. 20, 13:nec, quod ab hoste crudelius pati possent, reliqui quicquam fuit,
Liv. 32, 13.— With gen. (syn. reliquiae): illud breve vitae reliquum nec avide adpetendum senibus sit, Cic. Sen. 20, 72:Agrigentum, quod belli reliquum erat,
i. e. where alone the war was afterwards carried on, Liv. 26, 40; cf., in plur.:reliqua belli perfecta,
id. 9, 16; and Tac. H. 4, 2:ubi reliquum vitae degere tuto posset,
Liv. 39, 13:reliquum dici,
id. 2, 25, 2; 3, 15, 8; 3, 52, 5:corporis reliqua,
Aur. Vict. Caes. 21 fin. (but in Plaut. Merc. 3, 2, 4, the correct read. is:reliquom vitae spatium, v. Ritschl ad h. l.).— So in late Lat. persaep.: reliqua verborum,
Vulg. 3 Reg. 11, 41:urbis,
id. 1 Par. 11, 8.—Partic. constructions.a.Reliquum est, ut, or with inf., it remains, that (syn.:b.relinquitur, restat, superest): reliquum est, ut officiis certemus inter nos,
Cic. Fam. 7, 31, 1; id. Att. 7, 13, 4; id. Fl. 14, 32; Nep. Att. 21, 5; Quint. 5, 7, 19; cf.:reliquum est, ubi nunc est res publica, ibi simus,
Cic. Fam. 9, 9, 3 (where B. and K. supply ut, ex conj.); so,reliquum est, tuam profectionem amore prosequar,
id. ib. 15, 21, 5.—With inf.:nunc hortari modo reliquum est et ire,
Sall. H. Fragm. 3,22 (p. 232 Gerl.).—Reliquum (aliquem, aliquid) or aliquid reliqui facere, a periphrase for relinquere, and in the twofold signification of that word.(α).To leave behind, leave remaining:(β).ut arent, quibus aratrum saltem aliquod satelles istius Apronius relicum fecit,
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:quos belli calamitas reliquos fecerat,
id. ib. 2, 3, 53, §126: haec addita cura vix mihi vitam reliquam fecit,
id. Att. 3, 8, 2:si quos fortuna fecisset reliquos,
Hirt. B. G. 8, 24 fin.; cf.:quos reliquos fortuna ex nocturnā caede ac fugā fecerat,
Liv. 9, 24; Curt. 6, 9, 27:duarum mihi civitatum reliquos feci agros,
i. e. have left to be considered, Cic. Verr. 2, 3, 44, § 104.— Subst.: rĕlĭquum, i, n., a remnant, remainder (cf. 1, b fin. supra):quod reliquum vitae viriumque fames fecerat, id, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:quod fortuna in malis reliqui fecit, id, etc.,
id. Sull. 32, 89.—Esp. negatively: te nullum munus officii cuiquam reliquum fecisse,
have left behind you, Cic. Fam. 3, 13, 1:quibus nihil non modo de fructu, sed ne de bonis quidem suis reliqui fecit,
id. Verr. 2, 3, 48, § 115:hi milites nihil reliqui victis fecere,
Sall. C. 11, 7 Kritz; cf.: captā urbe nihil fit reliqui victis, id ib. 52, 4:quibus libido atque luxuria ex magnis rapinis nihil reliqui fecerant,
id. ib. 28, 4; cf. Liv. 7, 35:ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc.,
Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2.—To leave undone, to omit, neglect (rare and perh. only in the historians;B.also only negatively): nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunt,
omitted nothing, made every exertion, Caes. B. G. 2, 26 fin.:prorsus ab utrisque nihil reliquum fieri,
Sall. J. 76, 4:me nihil reliqui fecisse, quod, etc.,
Nep. Att. 21, 5:nihil reliqui faciunt, quominus, etc.,
Tac. A. 1, 21 fin. —In partic.1.Of time, that is left or remains, future, subsequent:2.spe reliquae tranquillitatis,
Cic. Sest. 34, 73:reliquae vitae dignitas,
id. Fam. 10, 3, 2:reliqua et sperata gloria,
id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: in reliquum tempus vectigalibus prospexi, Metell. ap. Cic. Verr. 2, 3, 55, § 128:reliquum in tempus,
id. Agr. 1, 4, 13; Caes. B. G. 1, 20 fin.; 3, 16 fin.; cf.so, reliquum tempus (opp. praesenti bello),
Nep. Them, 2, 1.—In the neutr. absol.:numquam ecastor ullo die risi adaeque, neque hoc, quod reliquom est (sc. vitae), plus risuram opinor,
in all my life, to the end of my days, Plaut. Cas. 5, 1, 4.—Hence, in reliquum, adverb., for the future, in future, henceforward, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2; Sall. J. 42, 4; Liv. 23, 20; 25, 32; 36, 10 fin. al.—In mercantile lang., of debts, remaining, outstanding, in arrear:II.reliquom, quod ex eo quod debitum reliquom,
Varr. L. L. 5, § 175 Müll.:nunc quod reliquom restat, volo persolvere,
Plaut. Cist. 1, 3, 40:quod dedi datum non vellem, quod reliquom est non dabo,
id. ib. 2, 1, 30:rationes putare argentariam... quid venierit, quid exactum siet, quid reliquum siet,
Cato, R. R. 2, 5:erat ei de ratiunculā Jampridem apud me reliquom pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:ut pecuniam reliquam Buthrotii ad diem solverent,
Cic. Att. 16, 16, A, § 4 (Cod. Faerni: pecuniae reliquum).—As subst.: rĕlĭqua, ōrum, n. (less freq. rĕlĭquum, i, n.), the remainder of a debt, balance, arrears: reliqua mea Camillus scribit se accepisse, Cic. Att. 6, 1, 19; cf.:maxime me angit ratio reliquorum meorum,
id. ib. 16, 3, 5:cum tanta reliqua sint,
id. ib. 16, 15, 4;15, 15, 3: dum reliqua colonorum minuit ad tempus, vires in posterum exhausit, quarum defectione rursus reliqua creverunt,
Plin. Ep. 3, 19, 6; 9, 37, 2: Sticho reliqua habente, holding a balance, i. e. being in arrears, Dig. 35, 1, 81; so,reliqua trahere,
ib. 26, 7, 46:computare,
ib. 40, 7, 34:in adaerandis reliquorum debitis (= reliquiis debitorum),
Amm. 31, 14, 2; 16, 5, 15.— In sing.:nisi forte fidejussores minus idonei sunt et in reliquum non exsolutae quantitatis accesserint,
Dig. 49, 14, 45 fin.; Symm. Ep. 10, 47.—Hence, by a lusus verbb., of a narration in arrears, the rest, remainder:accipite reliquom, alieno uti nil moror,
Plaut. Capt. prol. 16; cf.also the passage cited above,
id. Cist. 1, 3, 40.Transf., of that which remains after a part just mentioned, the remaining, the other; and, in the sing., the remainder, the rest of a thing (diff. from ceteri, q. v.).(α).Plur.:(β).murus cum Romuli tum etiam reliquorum regum sapientiā definitus,
Cic. Rep. 2, 6, 11; cf. id. ib. 2, 11, 22:decemviros... reliquos magistratus,
id. ib. 2, 31, 54; cf.:Servilius consul reliquique magistratus,
Caes. B. C. 3, 21:sol dux et princeps et moderator luminum reliquorum,
Cic. Rep. 6, 17, 17; cf. id. ib. 6, 9, 9; 6, 20, 22; id. Planc. 1, 3:ipsum regale genus civitatis haud scio an reliquis simplicibus longe anteponendum,
id. Rep. 2, 23, 43:res capitales et reliquas omnes judicabant iidem,
id. ib. 3, 35, 48; cf. id. ib. 6, 17, 17; id. Leg. 3, 7, 16:ad eam sententiam, cum reliquis causis, haec quoque ratio eos deduxit,
Caes. B. G. 2, 10:oppida, vicos, reliqua privata aedificia incendunt,
id. ib. 1, 5:octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio collocat,
Sall. C. 59, 2.—As subst.:princeps ille (Plato) aream sibi sumpsit, in quā, etc.... Reliqui disseruerunt, etc.,
the others, the rest, Cic. Rep. 2, 11, 21; 1, 4, 7:in quā (causā) et ipse sentiat et reliqui omnes me, etc.,
id. Att. 16, 15, 1:aurum perinde aspernantur (Scythae) ac reliqui mortales appetunt,
Just. 2, 2, 7:deinceps Jovem atque Junonem, reliquos, quos, etc.,
Cic. Univ. 11; cf.thus, without a copula, Brutorum, C. Cassii, Cn. Domitii, C. Trebonii, reliquorum,
and so forth, id. Phil. 2, 12, 30; cf.:Africanus, cum patria illo modo loquens. reliquaque praeclare,
id. Fin. 2, 32, 106, Quint. 9, 4, 124:si placet, in hunc diem hactenus. Reliqua (satis enim multa restant) differamus in crastinum,
Cic. Rep. 2, 44, 71:audi reliqua,
Plaut. As. 4, 1, 46:age, ambula, ibique reliqua alia fabulabimur,
id. Poen. 3, 4, 8:reliqua vaticinationis brevi esse confecta,
Cic. Div. 1, 32, 68:aderat janitor carceris et carnifex praetoris, reliqua,
and the like, and so forth, and so on, Quint. 9, 4, 124;but post-class.: et reliqua,
Vop. Firm. 5 fin. —Sing.:corpore relicuo pugnam caedesque petessit,
Lucr. 3, 648 Lachm.:equitum magno numero ex omni populi summa separato, reliquum populum distribuit in quinque classes, etc.,
Cic. Rep. 2, 22, 39:scribit Labieno... cum legione ad fines Nerviorum veniat, reliquam partem exercitūs non putat exspectandam,
Caes. B. G. 5, 46 fin.; 1, 18:neque de frumento reliquoque commeatu satis esse provisum,
id. ib. 3, 3:militibus quoque equis exceptis reliquam praedam concessimus,
Cic. Att. 5, 20, 5:jampridem cupio Alexandream reliquamque Aegyptum visere,
id. ib. 2, 5, 1; cf. id. Lael. 2, 6; id. Rep. 2, 38, 64.— As subst.:paene oblitus sum, reliquom dicere,
Plaut. Poen. prol. 118; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 103:reliquum temporis cum magnā trepidatione vigilavit,
Suet. Ner. 34:haec quidem hactenus: quod reliquum est, cottidie tabellarios habebis,
as for the rest, as for what remains, Cic. Att. 16, 15, 3; so,quod reliquum est,
id. Fam. 13, 72, 2; id. Planc. 10, 11; Ter. Ad. 3, 2, 48; cf.:de reliquo quid tibi ego dicam?
Cic. Att. 16, 13, c, 2; id. Fam. 6, 20, 3; id. de Or. 1, 22, 100. -
109 admiror
ad-mīror, ātus sum, ārī depon.а) смотреть с удивлением, удивлятьсяб) дивиться, поражаться, восторгаться (aliquem, aliquid C etc.)a., cur hoc factum sit C — удивляться тому, что это произошлоadmirandus C, V etc. — достойный удивления, удивительныйnil a. H — ничем не поражаться, быть невозмутимым -
110 annuo
uī, ūtum, ereannuit et totum nutu tremefecit Olympum V — (Юпитер) кивнул головой, и (этим) кивком всколебал весь Олимп2) кивать и знак согласия, изъявлять согласие ( de aliquā re Pt)amicitiam se Romanorum accipere annuit L — (Сифак) согласился заключить с римлянами договор о дружбе3) поэт. быть благосклонным, обещать4) указывать движением головы (aliquem, aliquid C)5) признавать, подтверждать кивком головыquaesivi, cognosceretur signum. Annuit C — я спросил (Лентула), признаёт ли он (эту) печать. Он ответил, что признаётa. falsa T — дать (под пыткой) ложные показания -
111 caveo
cāvī, cautum, ēre1) быть бдительным (осторожным), остерегаться, беречься, принимать меры предосторожности, быть настороже (начеку)c. ab insidiis Sl и c. insidias Su — остерегаться засады (козней)c. ut (ne)... C, L etc. — беречься (остерегаться, смотреть), чтобы (не)...cavete, judices, ne nova per vos proscriptio instaurata esse videatur C — смотрите, судьи, как бы вас не сочли виновниками новой проскрипцииcave dicas (putes) C — смотри, не говори (не думай)cave ne neges Ctl — смотри, не отказывайid ut ne accĭdat, cavendum est C — нужно остерегаться, чтобы этого не случилосьcave ne quidquam incipias, quod post paeniteat PS — избегай делать то, в чём после пришлось бы раскаиваться2) ограждать, охранять, защищать (alicui ab aliquā re C etc.); заботитьсяsibi se privatim nihil cavere C — о себе лично не заботиться3) гарантировать, обеспечивать, давать в виде залогаc. alicui (de) aliquā re C etc. — гарантировать кому-л. что-л. и чём-л.obsidibus de pecuniā c. Cs — обеспечить (уплату) денег заложникамиquibus rebus in posterum securitati satis cavit Su — этим (Тит) достаточно обеспечил себя на будущееc. in duplum T, Su — давать двойную гарантию4) распорядиться, предусмотреть (тж. по завещанию), определитьcautum est (in) legibus ne... C, Q etc. — законами предусмотрено, чтобы не...testamento c., ut... C — распорядиться по завещанию, чтобы...c. herēdi C — распорядиться в пользу наследника5) ( об ударах) парировать, отражать (c. ac propulsare adversos ictūs Q) -
112 commemini
com-meminī, isse defect.1) помнить, вспоминать (aliquem, aliquid C и alicujus rei Pl) -
113 dedisco
dē-disco, didicī, —, ereразучиться (d. Latine loqui O; d. haec verba C; quod dedidicit, id dediscit Pl; dediscit animus sero, quod dedidicit diu Sen); забыть (aliquem, aliquid Sen) -
114 expetesso
—, —, ere [ expeto ]1) желать, томиться желанием (e. aliquem, aliquid Pl)2) просить, требовать ( consilium ab aliquo Pl)e. preces ab aliquo Pl — обращаться с мольбами к кому-л -
115 gravor
ātus sum, ārī [ gravo ] depon.-pass1) быть недовольным, тяготиться ( aliquā re или ob aliquam rem L)2) не выносить, находить неприятным (aliquem, aliquid PJ, Sen, T etc.)3) отказываться, упираться, неохотно соглашаться (in colloquium venire Cs)ego non gravarer, si... C — я охотно бы (это) сделал, если бы... -
116 impuro
-
117 metuo
uī, ūtum, ere [ metus ]1) бояться, страшиться, опасаться, тревожиться, беспокоитьсяm. de aliquā re (de aliquo) C, O или alicui rei (alicui) Pl, V etc. — бояться за что-л. (кого-л.)m. pro aliquo CC, Pt — бояться за кого-л.m. ab aliquo L или aliquem (aliquid) C etc. — бояться кого-л. (чего-л.)metuo, quid agam Ter — я колеблюсь (не знаю), что мне делатьm. insidias ab aliquo C — опасаться чьих-л. интригmetuendus certā sagittā H — (Феб), страшный меткостью своих стрел2) не выносить, не терпеть, избегать, не хотетьm. tangi H — не позволять прикоснуться к себеpenna metuens solvi H (грецизм) — неутомимое крыло (славы)culpari m. H — быть безупречным3) остерегаться, беречься ( nocentem austrum H) -
118 Nasus
I Nāsus, ī f. v. l. = Nasos II nāsus, ī m.mihi anima in naso est погов. Pt — у меня душа ушла в пяткиnaso clamare Pl — храпеть2) обоняние, тонкое чутьё (nullus n. alicui est H)3) остроумие ( non cuicunque datum est habere nasum M); насмешливость, подтрунивание (n. Atticus Sen) -
119 odi
ōdī, —, ōdisse (part. fut. ōsūrus) defect.ненавидеть, не выносить, не терпеть (aliquem, aliquid Pl etc.)quod ultra est o. curare H — не заботиться о предстоящемveritas odit moras SenT — истина не терпит отсрочек (т. е. должна быть высказываема без промедлений)o. hospĭtis officium Ctl — пренебрегать долгом гостеприимства -
120 percontor
ātus sum, ārī depon. [ per + contus ]спрашивать, расспрашивать, осведомлятьсяp. aliquem (aliquid) Ter, C etc. — расспрашивать о ком-л. (о чём-л.)p. ab (ex) aliquo de aliquā re C — осведомляться у кого-л. о чём-л.p. absurde quaedam L — задавать глупые вопросы
См. также в других словарях:
Sintaxis latina — Han sido numerosas las propuestas de definición de oración a lo largo de la historia. Todas ellas comparten la concepción de la oración como el resultado de la asociación de un determinado tipo de contenido con una forma sintáctica específica. En … Wikipedia Español
celer — quelque chose, Celare, Concelare, Tegere, Obtegere, Reticere. Je ne celeray rien, Nihil reticebo. Qui ne sçait rien celer, Plenus rimarum. Il ne le celoit point, Aperte vel non obscure ferebat, B. Celer à quelcun quelque chose, ou son secret,… … Thresor de la langue françoyse
mettre — Mettre, Ponere. Il vient de Mittere, par syncope et antiptose, Inde Mittere in possessionem. Mettre en possession. Mettre à bord, Naues ad terram applicare, Appellere nauem. Mets toy à dextre, Concede ad dexteram. Mettre à feu et à sang, Incendia … Thresor de la langue françoyse
prendre — Prendre, Accipere, Acceptare, Capere, Captare, Excipere, Prendere, Prehendere, Comprehendere, Percipere, Sumere, Desumere. Prendre et appliquer à soy, Asciscere. Prendre en sa main quelque chose, Inuolare. Prendre en cachette, Surripere. On n en… … Thresor de la langue françoyse
plaisir — en François se prend pour un bien fait, pour une chose fort agreable, et pour recreation, joyeuseté ou passetemps. Plaisir mondain et charnel, Voluptas. Mon plaisir ou soulas, Meum suauium, Quid agitur? Mea voluptas. A mon plaisir, Ex sententia,… … Thresor de la langue françoyse
charge — Charge, ou fardeau, Onus. Une charge et charté, Vehes, vehis. La charge qu on baille à aucun pour faire quelque chose, Actus, Mandatum, Ministerium, Negotium, Onus. Toute charge qu on prend, ou qu on baille à faire, Prouincia. Une charge… … Thresor de la langue françoyse
faire — Faire, act. acut. Vient de l infinitif Latin Facere, ostant la lettre c. Facere, agere. L Italien syncope, et dit Fare. Faire de l argent à son creancier, Pecunias conquirere ad nomen eradendum ex tabulis creditoris. Faire argent, Conficere… … Thresor de la langue françoyse
propos — Propos, Vient du Latin, Propono, et signifie ores conference de paroles entre deux ou plusieurs, Sermo, Oratio, Conlocutio, comme, Ils ont propos ensemble de mes affaires, Sermonem habent de rebus meis. Par son propos j ay entendu, Ex eius… … Thresor de la langue françoyse
parole — I. Parole, Verbum, Dictio, Dictum, Oratio, Locutio, Allocutio, Sermo, Vox. La parole d un autre, Oratio aliena. Parole ou escriture diligemment composée, par laquelle on entend prouvoir à l asseurance de quelque chose, Cautio. Parole qui… … Thresor de la langue françoyse
VESTIS — primi hominis innocentia fuit, cui postquam iniquitas successit, vidit se nudum esse, et consutis foliis fecit sibi subligacula, Genes. c. 3. v. 7. ut sic membris minime honestis honorem circumponeret, prout loquitur Paulus 1. Corinth. c. 12. v.… … Hofmann J. Lexicon universale
courage — Courage, quasi Cordis actio, Animus, Audacia, Fiducia, Spiritus. Le courage d un chacun se couvre d un rideau de simulation, Multis simulationum inuolucris tegitur, et quasi velis obtenditur vniuscuiusque natura. Bon courage, Bona spes, Bonus… … Thresor de la langue françoyse