-
1 alieno
aliēno, āvī, ātum, āre [ alienus ]1) изменять2) отчуждать, уступать, передавать или продавать (domum, vectigalia C)3) удалять, устранять ( oves rejiculae alienandae Vr)4) отнимать ( urbs alienata Sl)5) прятать, скрыватьvelut occisos a. Just — скрывать как будто (т. е. выдавая за) убитыхanimis alienatis a memoria periculi L — когда они забыли об опасности6)а) отталкивать, отпугивать, отклонять, отвращать, враждебно настраивать (aliquem alicui L; animum, mentem alicujus L, VP etc.)voluntates a. suorum C — оттолкнуть от себя, т. е. лишиться расположения своих друзейalienato erga aliquem animo T — недружелюбно настроенный по отношению к кому-л.a. a se bonos C — оттолкнуть от себя честных людейб) pass. alienari отпасть, выйти из состава ( a senatu C)insulae alienatae ab aliquo Nep — острова, отложившиеся (отпавшие) от кого-л.7)а) (тж. a. mentem) лишать чувств, оглушать или сводить с ума, приводить в состояние безумия ( odor sulphuris alienat Sen)alienata mens Cs, Su — безумие, помешательствоб) pass.8) pass. alienari отмирать, становиться нечувствительным ( corpus alienatum Sen) -
2 alieno
aliēno, āvī, ātum, āre (alienus), gegen sich od. andere fremd machen, entfremden, I) eig.: 1) im allg., weggeben, wegschaffen, entfernen, verstoßen, verdrängen, in fremde Hände od. Gewalt geben od. bringen (im Passiv = in fremde Hände od. Gewalt geraten), mulier alienata est abs te, ist dir genommen, für dich verloren, Plaut.: usus fructus... iam mihi harum aedium... alienatus est, ist mir entrissen, Plaut.: reiculae sunt alienandae, Varr.: me falsā suspicione alienatum, verstoßen, zurückgesetzt, Sall.: urbs alienata, Sall.: u. so pars insulae prodita atque alienata, Liv.: sacopenium, quod apud nos gignitur, in totum transmarino alienatur, wird verfälscht, Plin. – dah. cum velut occisos alienasset, entfernt (verborgen) hatte, Iustin. 18, 3, 9.
2) insbes.: a) als gerichtl. t.t., eine Sache (durch iuris cessio) einem andern abtreten, veräußern (u. zwar im streng. jurist. Sinne [nach Paul. dig. 50, 16, 67] so, daß wirkliche Übergabe der Sache in fremden Besitz stattfindet, was bei vendo nicht notwendig der Fall ist dah. verb. vendere atque alienare, nicht umgekehrt), vectigalia, Varr. u. Cic.: si res fuerint usucaptae ab eo, cui alienatae sint, ICt. – b) ein Kind, einen Sklaven gleichs. sich u. seiner Familie fremd machen, aus der Familie verstoßen, in fremde Gewalt geben (Ggstz. alqm suum facere, als Sohn annehmen; vgl. Ruhnken Ter. heaut. 5, 2, 26, die Auslgg. zu Liv. 41, 8, 12), ita nos alienavit, Ter.: ne quis quem civitatis mutandae causā suum faceret neve alienaret, Liv.: an pro non natis sint habendi, qui a familia sunt alienati? Quint.: dah. scherzh., tu me alienabis numquam quin noster siem (sagt Sofia zu Merkur, der sich für Sofia ausgibt), d.i. du sollst mich gewiß nie zum Fremden machen in unserem Haus, Plaut. Amph. 399. – c) (als mediz. t.t.) alienari, v. Körper u. dessen Teilen = absterben, intestina, Cels.: corpus, Sen.: u. Partic. subst., alienata, ōrum, n. pl., abgestorbene Glieder, Plin. – d) alcis mentem, jmds. Verstand od. Sinne betäuben = jmd. um seinen Verstand od. von Sinnen bringen, wahnsinnig od. verrückt machen, erat opinio, post censuram minus compotem fuisse sui (nicht völlig bei Verstande gewesen sei); vulgo Iunonis iram ob spoliatum templum alienasse mentem (ihn verrückt gemacht habe) ferebant, Liv. 42, 28, 12: u. so absol., odor sulphuris saepius haustus alienat, bringt von Sinnen, macht verrückt, Sen. nat. qu. 2, 53, 2 (vgl. § 1 dementes facit). – Öfter im Passiv, quorum alienatur mens, die von Sinnen kommen, verrückt werden, Plin.: alienatas discordiā mentes hominum (ganz verblendeten G.) eo piaculo compotes sui fecisse, Liv.: signum alienatae mentis, von Geistesabwesenheit, Suet. – dah. vom Menschen selbst: alienari mente, von Sinnen kommen, verrückt werden, Plin. u. Cael. Aur. – u. bes. alienatā mente, von Sinnen, vom Verstande gekommen, verrückt, wahnsinnig, Caes. u.a.: u. dafür auch alienatus mente, Plin.: u. velut alienatus sensibus, wie besinnungslos, wie von Sinnen, Liv.: alienatus in febri, phantasierend, Capitol.: alienatus ad libidinem animo, außer sich vor wilder Begier, Liv.; s. viele Belege bei Drak. Liv. 3, 48, 1.
II) übtr.: 1) im allg., den Geist, Sinn von etw. entfernen, abziehen, gegen etw. fremd od. gleichgültig machen, alienatis a memoria periculi animis, indem sie alle Gefahr vergaßen, Liv.: velut alienato ab sensu animo, jedem Schmerzgefühl fremd, gegen jedes Sch. gleichgültig, Liv.
2) insbes.: a) jmd. der Gesinnung nach sich od. einem andern entfremden = abstoßen, mit jmd. od. sich veruneinigen, jmd. abgeneigt-, abspenstig-, abtrünnig machen, gegen sich aufbringen u. dgl., im Passiv (bes. im Partic. Perf.) sich lossagen, aufhören Freund zu sein, feind od. abtrünnig werden, abfallen (Ggstz. conciliare, reconciliare, allicere), omnes a se bonos, Cic.: alcis voluntatem ab alqo, Cic.: omnium suorum voluntates (sc. a se), Caes.: regem socium alci, Liv. 30, 14, 10: sibi alqm, Liv. 44, 27, 8, od. sibi alcis animum, Vell. 2, 112, 7: plane alienari a senatu, Cic.: voluntate alienati, Sall.: alienatus ab senatu Aemilius, Liv.: alienati Romanis (Dat.), Liv. 35, 31, 4: alienatae discordiā (durch Zw.) mentes hominum, Liv.: insulas alienatas (abtrünnigen) ad officium redire coëgit, Nep.: alienato erga Vespasianum animo, Tac.: non vultu alienatus, keine Spur von Entfremdung (Ungnade) im Gesicht, Tac. – b) alienari ab alqa re, sich von etwas entfernt halten, d.i. einen natürlichen Widerwillen gegen etw. haben, es vermeiden, a falsa assensione u. ab interitu, Cic. de fin. 3, 16 u. 18.
-
3 alieno
aliēno, āvī, ātum, āre (alienus), gegen sich od. andere fremd machen, entfremden, I) eig.: 1) im allg., weggeben, wegschaffen, entfernen, verstoßen, verdrängen, in fremde Hände od. Gewalt geben od. bringen (im Passiv = in fremde Hände od. Gewalt geraten), mulier alienata est abs te, ist dir genommen, für dich verloren, Plaut.: usus fructus... iam mihi harum aedium... alienatus est, ist mir entrissen, Plaut.: reiculae sunt alienandae, Varr.: me falsā suspicione alienatum, verstoßen, zurückgesetzt, Sall.: urbs alienata, Sall.: u. so pars insulae prodita atque alienata, Liv.: sacopenium, quod apud nos gignitur, in totum transmarino alienatur, wird verfälscht, Plin. – dah. cum velut occisos alienasset, entfernt (verborgen) hatte, Iustin. 18, 3, 9.2) insbes.: a) als gerichtl. t.t., eine Sache (durch iuris cessio) einem andern abtreten, veräußern (u. zwar im streng. jurist. Sinne [nach Paul. dig. 50, 16, 67] so, daß wirkliche Übergabe der Sache in fremden Besitz stattfindet, was bei vendo nicht notwendig der Fall ist dah. verb. vendere atque alienare, nicht umgekehrt), vectigalia, Varr. u. Cic.: si res fuerint usucaptae ab eo, cui alienatae sint, ICt. – b) ein Kind, einen Sklaven gleichs. sich u. seiner Familie fremd machen, aus der Familie verstoßen, in fremde Gewalt geben (Ggstz. alqm suum facere, als Sohn an-————nehmen; vgl. Ruhnken Ter. heaut. 5, 2, 26, die Auslgg. zu Liv. 41, 8, 12), ita nos alienavit, Ter.: ne quis quem civitatis mutandae causā suum faceret neve alienaret, Liv.: an pro non natis sint habendi, qui a familia sunt alienati? Quint.: dah. scherzh., tu me alienabis numquam quin noster siem (sagt Sofia zu Merkur, der sich für Sofia ausgibt), d.i. du sollst mich gewiß nie zum Fremden machen in unserem Haus, Plaut. Amph. 399. – c) (als mediz. t.t.) alienari, v. Körper u. dessen Teilen = absterben, intestina, Cels.: corpus, Sen.: u. Partic. subst., alienata, ōrum, n. pl., abgestorbene Glieder, Plin. – d) alcis mentem, jmds. Verstand od. Sinne betäuben = jmd. um seinen Verstand od. von Sinnen bringen, wahnsinnig od. verrückt machen, erat opinio, post censuram minus compotem fuisse sui (nicht völlig bei Verstande gewesen sei); vulgo Iunonis iram ob spoliatum templum alienasse mentem (ihn verrückt gemacht habe) ferebant, Liv. 42, 28, 12: u. so absol., odor sulphuris saepius haustus alienat, bringt von Sinnen, macht verrückt, Sen. nat. qu. 2, 53, 2 (vgl. § 1 dementes facit). – Öfter im Passiv, quorum alienatur mens, die von Sinnen kommen, verrückt werden, Plin.: alienatas discordiā mentes hominum (ganz verblendeten G.) eo piaculo compotes sui fecisse, Liv.: signum alienatae mentis, von Geistesabwesenheit, Suet. – dah. vom Menschen selbst: alienari mente,————von Sinnen kommen, verrückt werden, Plin. u. Cael. Aur. – u. bes. alienatā mente, von Sinnen, vom Verstande gekommen, verrückt, wahnsinnig, Caes. u.a.: u. dafür auch alienatus mente, Plin.: u. velut alienatus sensibus, wie besinnungslos, wie von Sinnen, Liv.: alienatus in febri, phantasierend, Capitol.: alienatus ad libidinem animo, außer sich vor wilder Begier, Liv.; s. viele Belege bei Drak. Liv. 3, 48, 1.II) übtr.: 1) im allg., den Geist, Sinn von etw. entfernen, abziehen, gegen etw. fremd od. gleichgültig machen, alienatis a memoria periculi animis, indem sie alle Gefahr vergaßen, Liv.: velut alienato ab sensu animo, jedem Schmerzgefühl fremd, gegen jedes Sch. gleichgültig, Liv.2) insbes.: a) jmd. der Gesinnung nach sich od. einem andern entfremden = abstoßen, mit jmd. od. sich veruneinigen, jmd. abgeneigt-, abspenstig-, abtrünnig machen, gegen sich aufbringen u. dgl., im Passiv (bes. im Partic. Perf.) sich lossagen, aufhören Freund zu sein, feind od. abtrünnig werden, abfallen (Ggstz. conciliare, reconciliare, allicere), omnes a se bonos, Cic.: alcis voluntatem ab alqo, Cic.: omnium suorum voluntates (sc. a se), Caes.: regem socium alci, Liv. 30, 14, 10: sibi alqm, Liv. 44, 27, 8, od. sibi alcis animum, Vell. 2, 112, 7: plane alienari a senatu, Cic.: voluntate alienati, Sall.: alienatus ab senatu Aemilius, Liv.: alienati Romanis————(Dat.), Liv. 35, 31, 4: alienatae discordiā (durch Zw.) mentes hominum, Liv.: insulas alienatas (abtrünnigen) ad officium redire coëgit, Nep.: alienato erga Vespasianum animo, Tac.: non vultu alienatus, keine Spur von Entfremdung (Ungnade) im Gesicht, Tac. – b) alienari ab alqa re, sich von etwas entfernt halten, d.i. einen natürlichen Widerwillen gegen etw. haben, es vermeiden, a falsa assensione u. ab interitu, Cic. de fin. 3, 16 u. 18. -
4 aliēnō
aliēnō āvī, ātus, āre [alienus], to make strange, make another's, transfer, make over, part with: de vectigalibus alienandis: a vobis alienari (sc. res): parvo pretio ea.—To make subject to another, give up, lose: urbs maxima alienata, i. e. subjected to a foreign power, S.: pars insulae alienata, L.—Fig., to alienate, estrange, set at variance: omnium suorum voluntates, Cs.: quae alienarat: omnīs a se bonos: a dictatore militum animos, L.: voluntate alienati, S.: me falsā suspicione alienatum esse, estranged, S.: gentium regem sibi, L.—Pass. with ab, to have an aversion for, shrink from: a falsā adsensione alienatos esse.—To alienate, deprive of reason, make delirious, drive mad: alienatus animo, L.: alienatā mente, Cs.: alienato ab sensu animo, L.: alienatus ad libidinem animo, L.* * *alienare, alienavi, alienatus V TRANSalienate, give up, lose possession, transfer by sale, estrange; become numb -
5 alieno
ălĭēno, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] aliéner, transporter à d'autres son droit de propriété. - (lege caverent) ne quis quem civitatis mutandæ causa suum faceret neve alienaret, Liv. 41, 8, 12: (qu'ils défendissent par une loi) d'adopter ou de retrancher de sa famille aucun allié en vue d'un changement de cité [pour qu'il pût devenir citoyen romain]. - vectigalia alienare, Cic. Agr. 2, 33: aliéner les revenus publics - alienari: passer au pouvoir d'autrui. - urbs alienata, Sall. J. 48, 1: ville tombée aux mains d'autrui. --- cf. Liv. 24, 28, 7. [st1]2 [-] éloigner (détacher), rendre étranger (ennemi). - alienare aliquem a se, Cic. Sest. 40: s'aliéner qqn ; quædam pestes hominum. - laude aliena dolentium te nonnumquam a me alienarunt, Cic. Fam. 5, 8, 2: les fléaux que sont certaines gens qui s'affligent du mérite d'autrui t'ont parfois détaché de moi. - alienare aliquem alicui, Liv. 30, 14, 10; 44, 27, 8: aliéner qqn à qqn. - alienare animos ab aliqua re, Cic. Sull. 64: rendre les esprits hostiles à qqch. - alienari: se détacher, s'éloigner, avoir de l'éloignement, devenir ennemi. - alienatus est a Metello, Cic. Læl. 77: il rompit avec Métellus. - meque falsa suspicione alienatum esse sentiebam, Sall. C. 35, 3: et je me sentais mis de côté à cause de soupçons controuvés. - urbs maxuma alienata (erat), Sall. J. 48, 1: une très grande ville était tombée aux mains de l'ennemi. - timore ab eo alienati (sunt), Nep. Alc. 5, 1: [ils furent tenus éloignés de lui par leur appréhension] = leur appréhension les tint éloignés de lui. - hinc alienatus ab senatu, Liv. 8, 12: *depuis lors devenu ennemi du sénat*, depuis lors en rupture avec le sénat. - ea quoque ira alienavit a dictatore militum animos, Liv. 8, 35: *cette colère également détourna du dictateur les esprits des soldats*, encore plus en colère, les soldats se détachèrent de leur dictateur. - (animal) alienari ab interitu iisque rebus quæ interitum videantur afferre, Cic. Fin. 3, 16: [selon les Stoiciens] l'animal a de l'aversion pour la mort et pour tout ce qui peut amener la mort. - alienatus, a, um: qui a rompu avec qqn, adversaire, ennemi. --- Cic. Pis. 96; Sall. J. 66, 2; Liv. 29, 3, 14. - (urbes) quæ bello alienata fuerant, Liv. 30, 24, 4: (les villes) qui avaient été rebelles (qui avaient fait défection) pendant la guerre. - alienato erga Vespasianum animo, Tac. H. 4, 49: [les soldats] mal disposés pour Vespasien. [st1]3 [-] aliéner (l'esprit), ôter (la raison). - mentem alienare, Liv. 42, 28, 12: aliéner l'esprit, ôter la raison. - alienata mente, Caes. BG. 6, 41, 3: avec l'esprit égaré. - alienatus ad libidinem animo, Liv. 3, 48, 1: égaré dans le sens de [par] sa passion. - alienatus, Sen. Ep. 85, 24: égaré, qui n'est pas en possession de soi. [st1]4 [-] aliéner (la sensibilité, la mémoire). - alienatus ab sensu, Liv. 2, 12, 3: étranger à toute sensation. - alienatis a memoria periculi animis Liv. 7, 15, 3: ayant perdu tout souvenir du danger. - velut alienati sensibus, Liv. 25, 39, 4: étrangers pour ainsi dire aux impressions des sens. - alienari: perdre tout sentiment, être en léthargie, être paralysé. --- Cels. 7, 16, etc. - in corpore alienato, Sen. Ep. 89, 19: dans un corps en léthargie.* * *ălĭēno, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] aliéner, transporter à d'autres son droit de propriété. - (lege caverent) ne quis quem civitatis mutandæ causa suum faceret neve alienaret, Liv. 41, 8, 12: (qu'ils défendissent par une loi) d'adopter ou de retrancher de sa famille aucun allié en vue d'un changement de cité [pour qu'il pût devenir citoyen romain]. - vectigalia alienare, Cic. Agr. 2, 33: aliéner les revenus publics - alienari: passer au pouvoir d'autrui. - urbs alienata, Sall. J. 48, 1: ville tombée aux mains d'autrui. --- cf. Liv. 24, 28, 7. [st1]2 [-] éloigner (détacher), rendre étranger (ennemi). - alienare aliquem a se, Cic. Sest. 40: s'aliéner qqn ; quædam pestes hominum. - laude aliena dolentium te nonnumquam a me alienarunt, Cic. Fam. 5, 8, 2: les fléaux que sont certaines gens qui s'affligent du mérite d'autrui t'ont parfois détaché de moi. - alienare aliquem alicui, Liv. 30, 14, 10; 44, 27, 8: aliéner qqn à qqn. - alienare animos ab aliqua re, Cic. Sull. 64: rendre les esprits hostiles à qqch. - alienari: se détacher, s'éloigner, avoir de l'éloignement, devenir ennemi. - alienatus est a Metello, Cic. Læl. 77: il rompit avec Métellus. - meque falsa suspicione alienatum esse sentiebam, Sall. C. 35, 3: et je me sentais mis de côté à cause de soupçons controuvés. - urbs maxuma alienata (erat), Sall. J. 48, 1: une très grande ville était tombée aux mains de l'ennemi. - timore ab eo alienati (sunt), Nep. Alc. 5, 1: [ils furent tenus éloignés de lui par leur appréhension] = leur appréhension les tint éloignés de lui. - hinc alienatus ab senatu, Liv. 8, 12: *depuis lors devenu ennemi du sénat*, depuis lors en rupture avec le sénat. - ea quoque ira alienavit a dictatore militum animos, Liv. 8, 35: *cette colère également détourna du dictateur les esprits des soldats*, encore plus en colère, les soldats se détachèrent de leur dictateur. - (animal) alienari ab interitu iisque rebus quæ interitum videantur afferre, Cic. Fin. 3, 16: [selon les Stoiciens] l'animal a de l'aversion pour la mort et pour tout ce qui peut amener la mort. - alienatus, a, um: qui a rompu avec qqn, adversaire, ennemi. --- Cic. Pis. 96; Sall. J. 66, 2; Liv. 29, 3, 14. - (urbes) quæ bello alienata fuerant, Liv. 30, 24, 4: (les villes) qui avaient été rebelles (qui avaient fait défection) pendant la guerre. - alienato erga Vespasianum animo, Tac. H. 4, 49: [les soldats] mal disposés pour Vespasien. [st1]3 [-] aliéner (l'esprit), ôter (la raison). - mentem alienare, Liv. 42, 28, 12: aliéner l'esprit, ôter la raison. - alienata mente, Caes. BG. 6, 41, 3: avec l'esprit égaré. - alienatus ad libidinem animo, Liv. 3, 48, 1: égaré dans le sens de [par] sa passion. - alienatus, Sen. Ep. 85, 24: égaré, qui n'est pas en possession de soi. [st1]4 [-] aliéner (la sensibilité, la mémoire). - alienatus ab sensu, Liv. 2, 12, 3: étranger à toute sensation. - alienatis a memoria periculi animis Liv. 7, 15, 3: ayant perdu tout souvenir du danger. - velut alienati sensibus, Liv. 25, 39, 4: étrangers pour ainsi dire aux impressions des sens. - alienari: perdre tout sentiment, être en léthargie, être paralysé. --- Cels. 7, 16, etc. - in corpore alienato, Sen. Ep. 89, 19: dans un corps en léthargie.* * *Alieno, alienas, pen. prod. alienare. Plin. Aliener et estranger.\Alienari mente. Plin. Estre hors du sens et de raison, Estre aliené de l'entendement.\Alienare aliquem sententiis dicendis. Cic. Encourir sa male grace en disant son opinion.\Alienare quempian a se. Cic. Estranger de son amitié et familiarité.\Alienari ab interitu. Ci. Hair la mort, et s'en reculer et eslongner.\Alienari, pro Corrumpi, quod vulgo dicunt Alterari. Cor. Celsus. Comme quand quelque membre se corrompt et pourrit, ou estiomene.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский
- Французский