aevo

sĭmĭlis, e, adj. [Sanscr. samā, together; Gr. hama, omoios; Lat. simul, simulare; cf. simia], like, resembling, similar (cf. par); constr. with gen. (so usu. in ante-Aug. Lat.), with dat. (rare in Cic., except with neuter nouns), with inter, atque, and absol.

With gen. (mostly ante - Aug.; so always in Plaut. and Ter.; cf. Brix ad Plaut. Capt. 1, 2, 7; but in Cic. almost exclusively of living beings; yet always veri simile; v. Madv. ad Cic. Fin. 5, 5, 12);

of persons: similes avorum,

Lucr. 4, 1218:

nimis simili'st mei,

Plaut. Am. 1, 1, 286; cf. id. ib. 2, 2, 226:

ecquid mei similist (puer)?

id. Truc. 2, 6, 24 Speng.:

omnis inveniri similis tui vis,

id. Capt. 3, 4, 50 Brix:

ita est istaec (amica) hujus similis nostrae tua,

id. Mil. 2, 6, 39:

alia ejus similis,

id. ib. 2, 5, 38:

similis est Sagaristionis,

id. Pers. 1, 1, 14:

hominis similis,

Cic. N. D. 1, 28, 78; Val. Max. 9, 14, 2:

symbolum ejus similem,

Plaut. Ps. 1, 1, 55:

sui similem speciem,

Cic. Tusc. 1, 15, 34:

sui similis res,

Lucr. 5, 830:

volo me patris mei similem,

Plaut. As. 1, 1, 53: patris similem esse. Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30:

non tam potuit patris similis esse, quam ille fuerat sui,

id. Off. 1, 33, 121: quaererem ex eo, cujus suorum similis fuisset Africani fratris nepos; facie vel patris, vitā omnium perditorum ita similis, ut esset facile deterrimus;

cujus etiam similis P. Crassi nepos, etc.,

id. Tusc. 1, 33, 81:

tui similis est probe,

Ter. Heaut. 5, 3, 18:

est similis majorum suorum,

id. Ad. 3, 3, 57:

haud similis virgo est virginum nostrarum,

id. Eun. 2, 3, 22: haud parasitorum aliorum simil'est, Naev. ap. Non. 224, 26:

virum non similem furis hujus,

Plaut. As. 3, 3, 91:

domini similis es,

Ter. Eun. 3, 2, 43:

in magistratu privatorum similes,

Cic. Rep. 1, 43, 67:

multi Gnathonum similes cum sint,

id. Lael. 25, 94:

plures Romuli quam Numae similes reges,

Liv. 1, 20:

ut sis tu similis Coeli Byrrhique latronum, Non ego sim Capri neque Sulci,

Hor. S. 1, 4, 69 et saep.:

deos esse tui similes putas?

Plaut. Am. 1, 1, 128; so,

tui,

id. Rud. 2, 6, 16; Liv. 22, 39:

nostri similes,

id. 26, 50:

sui similis,

Plaut. Trin. 2, 2, 7; cf.:

alterum similem sui quaerere,

Cic. Lael. 22, 82:

nihil est appetentius similium sui quam natura,

id. ib. 14, 50:

quam uterque est similis sui!

Ter. Phorm. 3, 2, 16:

tui similem esse,

Cic. Fam. 9, 14, 6:

sui similis gens,

Tac. G. 4.—Of things:

tam similem quam lacte lactist (i. e. lactis est, Brix ad loc.),

Plaut. Mil. 2, 2, 85:

haec atque hujus similia alia damna,

id. ib. 3, 1, 105:

perpulchra credo dona aut nostri similia,

Ter. Eun. 3, 2, 15 Umpfenb.:

quid habet illius carminis simile haec oratio,

Cic. Rep. 1, 36, 56:

si fabularum similia didicimus,

id. ib.:

paupertatem, ignominiam, similia horum,

id. Fin. 3, 15, 51:

similes meorum versus,

Hor. S. 2, 1, 3:

nonne hoc monstri simile'st?

Ter. Eun. 2, 3, 43; so,

monstri,

id. Phorm. 5, 7 (8), 61:

prodigii,

Cic. Lig. 4, 11:

narrationem veri similem,

id. de Or. 2, 19, 83; cf.

Cels. ap. Cuint. 2, 15, 32: simile veri,

Cic. Fam. 12, 5, 1:

quae similia veri sint,

Liv. 5, 21 Drak. N. cr.; v. verus, and cf. also in the foll.—In comparing persons with things:

hominem quojus rei Similem esse arbitrarer simulacrumque habere... Novarum aedium esse arbitror similem ego hominem,

Plaut. Most. 1, 2, 6 sq.:

amator simil'est oppidi hostilis,

id. Truc. 1, 2, 68:

meretricem esse similem sentis condecet,

id. ib. 2, 1, 16: tu pueri pausilli simili'es, Nov. ap. Non. 224, 28:

equi te Esse feri similem dico,

Hor. S. 1, 5, 57.— Comp.: hominem hominis similiorem numquam vid: ego alterum, Neque aqua aquae, neque lac [p. 1701] test lactis usquam similius, Plaut. Men. 5, 9, 29 sq. Brix ad loc.:

Rhodii Atticorum similiores,

Cic. Brut. 13, 52.— Sup.:

hic noster quaestus aucupii simillimu'st,

Plaut. As. 1, 3, 63; id. Bacch. 4, 8, 72:

meretrix fortunati oppidi,

id. Cist. 1, 1, 82:

tener et lactens puerique simillimus aevo,

Ov. M. 15, 201:

simillima societas hereditatis,

Cic. Rosc. Com. 18, 55:

quid esset simillimum veri,

id. Tusc. 5, 4, 11.—

With dat. (of both persons and things; freq., and in post-Aug. writers almost always; not in Plaut. or Ter. acc. to Ritschl, Opusc. 2, 570 sq.; 579 sq.; but contra, v. Ussing ad Plaut. Am. v. 595): simia quam similis nobis, Enn. ap. Cic. N. D. 1, 35, 97 (Sat. v. 45 Vahl.):

patri suo,

Cat. 61, 221; cf.:

similis quidem (genitos) alios avo et ex geminis quoque alterum patri, alterum matri, annoque post genitum majori similem fuisse ut geminum. Quasdam sibi similis semper parere, quasdam viro, quasdam nulli, quasdam feminam patri, marem sibi,

Plin. 7, 12, 10, § 51:

similis malo est,

Plaut. Poen. 3, 2, 36: Terentio non similem dices quempiam, Afran. ap. Suet. Vit. Ter. fin.:

filius patri similis,

Cic. Fin. 5, 5, 12 Madv. N. cr.:

sit suo similis patri,

Cat. 61, 217:

patri,

Ov. M. 6, 622:

parentibus ac majoribus suis,

Quint. 5, 10, 24:

par similisque ceteris,

Sall. C. 14, 4:

huic in hoc similis,

Cic. Ac. 2, 37, 118:

similes Icilio,

Liv. 3, 65:

hinnuleo,

Hor. C. 1, 23, 1:

puro te similem vespero petit Rhode,

id. ib. 3, 19, 26:

multum similis metuenti,

id. S. 2, 5, 92:

fluctuanti,

Liv. 6, 13 Drak.:

flenti,

Ov. M. 3, 652:

cognoscenti,

id. ib. 2, 501:

roganti,

id. ib. 3, 240:

cogitantibus et dubitantibus,

Quint. 11, 2, 47:

ediscenti,

id. 11, 2, 46:

legenti,

id. 11, 2, 32 et saep.—Of things:

res similis nostris rebus,

Lucr. 5, 435:

quid simile habet epistula aut judicio aut contioni?

Cic. Fam. 9, 21, 1:

quid illi simile bello fuit?

Caes. B. G. 7, 77:

qui non Fescennino versu (i. e. versui) similem jaciebant,

Liv. 7, 2 Drak. N. cr.:

argumentum vero simile comoediae,

Quint. 2, 4, 2; cf.:

similia veris erant,

Liv. 10, 20, 5:

partim vera partim mixta eoque similia veris,

id. 29, 20, 1; 8, 20, 5:

cui vitio simile sit schema, ut, etc.,

Quint. 9, 3, 10:

primus (iambus) ad extremum similis sibi,

Hor. A. P. 254:

versus sibi,

Quint. 9, 4, 60:

oratio fuit precibus quam jurgio similis, similior,

Liv. 3, 40 Drak. N. cr.—Comp.:

flunt omnia castris quam urbi similiora,

Liv. 4, 31 fin.:

similius vero facit ipsos in amicitiam redisse,

id. 8, 26, 6; 10, 26, 13; Quint. 3, 8, 31.— Sup.:

puro simillimus amni,

Hor. Ep. 2, 2, 120:

media simillima veris sunt,

Liv. 26, 49:

simillimum id vero fecit,

id. 44, 30, 4.—

With gen. and dat. together:

tum similes matrum materno semine fiunt, Ut patribus patrio,

Lucr. 4, 1211:

neque lac lacti magis est simile quam ille ego similis est mei,

Plaut. Am. 2, 1, 54 Ussing ad loc.:

deos hominum quam homines deorum, hoc illi, illud huic,

Cic. N. D. 1, 32, 90:

itaque plectri similem linguam nostri solent dicere, chordarum dentis, naris cornibus iis, qui, etc.,

id. ib. 2, 59, 149; cf. under e.—

In a doubtful construction. On account of the form:

fugae similis profectio,

Caes. B. G. 5, 47; 6, 7; 7, 43 fin.; id. B. C. 3, 13 et saep.—Because of an unsettled reading:

similem Caesaris (or Caesari),

Suet. Caes. 52.—

With in and acc.:

in speciem Junonis,

App. M. 10, p. 253 fin. —

With inter:

homines inter se cum formā tum moribus similes,

Cic. Clu. 16, 46; so,

homines inter se (opp. differentes),

Quint. 12, 10, 22:

(catulos) Inter se similes,

Ov. M. 13, 835:

quae sunt inter se similia,

Cic. de Or. 3, 54, 206:

res inter se similes,

Quint. 9, 2, 51.—In a twofold construction:

nihil est unum uni tam simile, tam par, quam omnes inter nosmetipsos sumus,

Cic. Leg. 1, 10, 29:

sunt inter se similia, sed non etiam prioribus,

Quint. 9, 3, 49.—

With atque ( ac), et, ut si, tamquam si:

si quid docere vis, aliquid ab isto simile in aestimatione atque a ceteris esse factum,

Cic. Verr. 2, 3, 83, § 193:

ut simili ratione atque ipse fecerit suas injurias persequantur,

Caes. B. G. 7, 38 fin.:

nec similem habeat vultum, et si ampullam perdidisset,

Cic. Fin. 4, 12, 31;

v. Madv. ad h. l.: similes sunt, ut si qui dicant, etc.,

id. Sen. 6, 17:

similes sunt di, tamquam si Poeni, etc.,

id. Div. 2, 64, 131.—

Absol.:

decet facta moresque hujus habere me similes,

Plaut. Am 1, 1, 114:

ex uno puteo similior numquam potis Aqua aeque sumi, quam haec est atque ista,

id. Mil. 2, 6, 68 Brix ad loc.:

ita formā simili pueri (gemini), ut, etc.,

id. Men. prol. 19:

meus est (puer), nimium quidem simili'st,

id. Truc. 2, 6, 26:

laudantur simili prole puerperae,

i. e. that look like their fathers, Hor. C. 4, 5, 23:

ecce similia omnia,

Ter. Phorm. 2, 1, 34:

par est avaritia, similis improbitas,

Cic. Rosc. Am. 40, 118;

but cf., in a more restricted sense: similia omnia magis quam paria,

Liv. 45, 43:

ad quam (amicitiam) se similis animus applicet,

Cic. Lael. 14, 48:

sicut erat in simili causā antea factum,

id. Rep. 2, 37, 63:

quod in simili culpā versabantur,

Caes. B. C. 3, 110:

simili ratione,

id. B. G. 7, 4; id. B. C. 3, 76 al.:

similem esse te volo quomodo filium, non quomodo imaginem,

Sen. Ep. 84, 8:

ecce aliud simile, dissimile,

Cic. Fin. 4, 27, 76:

si quis Aristotelem similem emit,

a likeness of Aristotle, Juv. 2, 6; cf.:

tabella, in quā tam similem videbis Issam, ut sit tam similis sibi nec ipsa,

Mart. 1, 109, 19 sq.; 7, 87, 4:

te similem,

your likeness, Stat. S. 3, 3, 201; 5, 1, 1.— Poet., adverb. (=similiter):

similis medios Juturna per hostīs Fertur,

Verg. A. 12, 477.— Comp.:

similiorem mulierem Magisque eandem non reor deos facere posse,

Plaut. Mil. 2, 6, 48:

nihil hoc simile est similius,

id. Am. 1, 1, 290. — Sup.:

simillimos dicito esse,

Plaut. Mil. 2, 2, 91.—Hence, subst.: sĭmĭle, is, n.

A comparison, likeness, parallel case, or example:

quo facilius res perspici possit hoc simile ponitur,

Cic. Fin. 3, 16, 54:

utuntur simili,

id. ib. 3, 14, 46:

nec improbum sit pro simili accipi, quod plus sit,

Quint. 7, 1, 61:

qui memoriam ab aliquo simili transferunt ad id, quod, etc.,

id. 11, 2, 30 et saep.:

ignavi et erepti et similia,

id. 1, 5, 69; 1, 6, 2; 2, 4, 26; 3, 5, 16 et saep.; cf.:

latitatio, metus, similia,

id. 7, 2, 46:

de philosophiā, de republicā, similibus,

id. 9, 4, 19; 11, 3, 153.—

Resemblance, simile et majus est et par et minus, Quint. 7, 8, 7.— Adv. in two forms, simulter (ante-class.) and similiter (class.).

sĭmulter, in like manner, similarly:

exossabo ego illum simulter itidem ut muraenam coquos,

Plaut. Ps. 1, 3, 148 (cited ap. Non. 170, 25: simulter pro similiter); v. Ritschl ad Plaut. 1. 1.—

sĭmĭlĭter, in like manner, similarly (syn. pariter).

Absol. (so most freq.):

ecquid adsimulo similiter?

Plaut. Men. 1, 2, 37:

similiter atque uno modo,

Cic. Brut. 66, 233:

illa quae similiter desinunt aut quae cadunt similiter,

id. de Or. 3, 54, 206; id. Tusc. 4, 11, 25:

si non similiter semper ingrediamur in argumentationem,

id. Inv. 1, 41, 76:

addunt etiam C. Marium... Similiter vos, cum, etc.,

id. Ac. 2, 5, 14:

quorum non similiter fides est nec justitia laudata,

id. Rep. 2, 36, 61 et saep.— Comp.: scurram multo similius imitatum, more perfectly or naturally, Phaedr. 5, 5, 34.— Sup.:

ut, etc.... simillime, etc.,

just so, Cic. Tusc. 2, 23, 54.—

With atque ( ac), et, ut si:

neque vero illum similiter, atque ipse eram, commotum esse vidi,

Cic. Phil. 1, 4, 9; id. Ac. 2, 23, 72; Quint. 3, 7, 26:

similiter facis, ac si me roges, cur, etc.,

Cic. N. D. 3, 3, 8:

similiter facere eos... ut si nautae certarent, etc.,

id. Off. 1, 25, 87:

similiter facit ut si posse putet,

id. Tusc. 4, 18, 41:

similiter et si dicat, etc.,

id. Fin. 2, 7, 21; v. Madv. ad h. l.— Sup.:

hic excipit Pompeium, simillime atque ut illā lege Glaucippus excipitur,

Cic. Agr. 1, 4, 13.—

With dat.:

similiter his, etc.,

Plin. 11, 25, 30, § 86.

sollertĭa ( sōlert-), ae, f. [sollers], skill, shrewdness, quickness of mind, ingenuity, dexterity, adroitness, expertness, etc. (class.;

syn.: acumen, subtilitas, scientia): data est quibusdam bestiis machinatio quaedam atque sollertia,

Cic. N. D. 2, 48, 123:

nulla ars imitari sollertiam naturae potest,

id. ib. 1, 33, 92:

Chaldaei sollertiā ingeniorum antecellunt,

id. Div. 1, 41, 91; cf.:

est genus (Gallorum) summae sollertiae,

Caes. B. G. 7, 22:

hominum adhibita sollertia,

id. B. C. 2, 8 fin.:

ingenii sollertia,

shrewdness, Sall. J. 7, 7:

in hac re tanta inest ratio atque sollertia,

knowledge and skill, Cic. Rep. 1, 16, 25; so (with ratio) Tac. G. 30:

ut artis pariat sollertia,

Claud. Rapt. Pros. 3, 33:

in omni re fugienda est talis sollertia,

such subtlety, Cic. Off. 1, 10, 33:

mirari non modo diligentiam sed enim sollertiam ejus,

id. Sen. 17, 59:

quae tua formosos cepit sollertia?

Tib. 1, 4, 3:

omnia conando docilis sollertia vicit,

Manil. 1, 95; Luc. 8, 283:

placuit sollertia tempore etiam adjuta,

the ingenious plan, Tac. A. 14, 4.— Plur.:

egregiis ingeniorum sollertiis ex aevo collocatis,

Vitr. 7 praef. med. —

With gen. obj.:

(honestum) aut in perspicientiā veri sollertiāque versatur, aut, etc. (shortly after: perspicere et explicare rationem),

the perception and intelligent development of the true, Cic. Off. 1, 5, 14:

agendi cogitandique sollertia,

adroitness, quickness, id. ib. 1, 44, 157:

judicandi,

id. Opt. Gen. 4, 11:

belli,

Sil. 6, 309.

sollĭcĭto ( sōlĭ-), āvi, ātum, 1, v. a. [sollicitus], to disturb, stir, agitate, move; to distress, harass, make uneasy, vex, solicit, tempt, seduce, attract, induce.

Lit., to stir, put in lively motion, move violently, disturb, shake, exercise ( poet. and in post-Aug. prose).

Histri tela manu jacientes sollicitabant, Enn. ap. Macr. S. 6, 3 (Ann. v. 438 Vahl.): myropolas omnes sollicito;

ubicumque unguentum est, ungor,

keep them busy, Plaut. Cas. 2, 3, 10:

nec fas esse, quod sit fundatum perpetuo aevo, sollicitare suis.. ex sedibus,

Lucr. 5, 162:

pinnisque repente sollicitant divum nocturno tempore lucos,

id. 4, 1008; 2, 965: teneram ferro sollicitavit humum, stirred, i. e. by the plough, Tib. 1, 7, 30; so,

tellurem,

Verg. G. 2, 418:

herbae, Quas tellus, nullo sollicitante (i. e. eam) dabat,

Ov. F. 4, 396:

remis freta,

Verg. G. 2, 503:

spicula dextrā,

id. A. 12, 404:

totum tremoribus orbem,

Ov. M. 6, 699:

stamina docto Pollice, pregn.,

excite by handling, id. ib. 11, 169 (v. II. B. 1. infra):

stomachum vomitu, alvum purgatione,

to move, Cels. 1 praef. fin.: mox, velut aurā sollicitante, provecti longius, as if a breeze were moving us on, Quint. 12, prooem. 2:

hic (spiritus naturae), quamdiu non... pellitur, jacet innoxius... ubi illum extrinsecus superveniens causa sollicitat, compellitque et in artum agit, etc.,

stirs up, Sen. Q. N. 6, 18, 2:

sollicitavit aquas remis,

Claud. Rapt. Pros. 1, 2:

lucus, qui primus anhelis sollicitatur equis,

id. Idyll. 1, 3:

seu remige Medo sollicitatur Athos,

id. Ruf. 1, 336:

Maenalias feras,

to hunt, Ov. Am. 1, 7, 14:

ne salebris sollicitentur apes,

Col. 9, 8, 3.—Of a river:

cum Danubius non jam radices nec media montium stringit, sed juga ipsa sollicitat,

Sen. Q. N. 3, 27, 9.—In mal. part., Ov. Am. 3, 7, 74; Mart. 11, 22, 4; 11, 46, 4; Petr. 20, 2.—

To produce by stirring, excite, cause to come forth, to arouse, draw out (rare): radices in ipsā arbore sollicitando, by starting roots from the tree (cf. the context), Plin. 17, 13, 21, § 98; cf.:

sollicitatur id in nobis quod diximus ante semen,

Lucr. 4, 1037.—

Trop., = sollicitum facere.

With the notion of distress, to cause distress, anxiety, uneasiness, to distress, disturb.

Of the body (very rare and poet.):

mala copia Aegrum sollicitat stomachum,

distresses, Hor. S. 2, 2, 43. —

Of the mind; constr. with acc. of person, with animum, etc.

To fill with apprehension, cause fear, suspense of the mind, and anxiety for the future; and pass., = sollicitum esse, to be distressed, to torment one's self:

nunc ibo ut visam, estne id aurum ut condidi, quod me sollicitat miserum plurimis modis,

Plaut. Aul. 1, 1, 26: certo scio, non ut Flamininum sollicitari te, Tite, sic noctesque diesque, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

jamdudum equidem sentio, suspicio quae te sollicitet,

Plaut. Bacch. 4, 7, 50:

sicine me atque illam operā tuā nunc miseros sollicitarier?

Ter. And. 4, 2, 6: egon' id timeo? Ph. Quid te ergo aliud sollicitat? id. Eun. 1, 2, 82; so id. Heaut. 2, 3, 10:

aut quid sit id quod sollicitere ad hunc modum?

id. Hec. 4, 4, 54:

me autem jam et mare istuc et terra sollicitat,

Cic. Q. Fr. 3, 3, 1:

an dubitas quin ea me cura (pro genero et filio) vehementissime sollicitet?

id. Fam. 2, 16, 5:

multa sunt quae me sollicitant anguntque,

id. Att. 1, 18, 1:

ne cujus metu sollicitaret animos sociorum,

Liv. 45, 28 med.:

cum Scipionem exspectatio successoris sollicitaret,

id. 30, 36 fin.:

desiderantem quod satis est neque Tumultuosum sollicitat mare, Nec, etc.,

Hor. C. 3, 1, 26; cf. Mart. 7, 54, 2.—With de:

de posteris nostris et de illā immortalitate rei publicae sollicitor, quae, etc.,

Cic. Rep. 3, 29, 41.— Hence, like verbs of fearing, with ne, that ( lest):

et Quibus nunc sollicitor rebus! ne aut ille alserit, Aut uspiam ceciderit, etc.,

Ter. Ad. 1, 1, 11:

sollicitari se simulans, ne in ejus perniciem conspirarent,

Amm. 14, 7, 9.—Also with quod, like verbs of emotion:

me illa cura sollicitat angitque vehementer, quod... nihil a te, nihil ex istis locis... affluxit,

Cic. Q. Fr. 3, 3, 1.—

More rarely, to grieve, afflict, make wretched:

istuc facinus quod tuom sollicitat animum, id ego feci,

Plaut. Aul. 4, 10, 8:

sed erile scelus me sollicitat,

id. Rud. 1, 3, 19: cur meam senectutem hujus sollicito amentiā? why do I make my old age miserable by, etc., Ter. And. 5, 3, 16:

haec cura (ob miserum statum rei publicae) sollicitat et hunc meum socium,

Cic. Brut. 97, 331.—With subject-clause:

nihil me magis sollicitat quam... non me ridere tecum,

Cic. Fam. 2, 12, 1.—

To disturb the rest or repose of a person or community, to trouble, harass, = perturbare:

quid me quaeris? quid laboras? quid hunc sollicitas?

Plaut. Ep. 5, 2, 15; so,

quae roget, ne se sollicitare velis,

Ov. A. A. 1, 484:

temeritas et libido et ignavia semper animum excruciant, et semper sollicitant,

Cic. Fin. 1, 16, 50:

anxitudo, prona ad luctum et maerens, semperque ipsa se sollicitans,

id. Rep. Fragm. 2, 41, 68:

quoniam rebellando saepius nos sollicitant,

Liv. 8, 13, 13:

finitimi populi, qui castra, non urbem positam in medio ad sollicitandam omnium pacem crediderant,

to disturb the peace, id. 1, 21, 2:

unde neque ille sollicitare quietae civitatis statum possit,

id. 21, 10, 12; so,

pacem,

id. 34, 16 fin.:

ira Jovis sollicitati prava religione,

id. 1, 31, 8:

ea cura quietos (deos) sollicitat,

Verg. A. 4, 380:

alium ambitio numquam quieta sollicitat,

Sen. Cons. Polyb. 4 (23), 2:

eum non metus sollicitabit,

id. ib. 9 (28), 4: (voluptas) licet alia ex aliis admoveat, quibus totos partesque nostri sollicitet, id. Vit. Beat. 5, 4:

et magnum bello sollicitare Jovem,

Ov. F. 5, 40:

sollicitatque feros non aequis viribus hostes,

Luc. 4, 665:

ut me nutricibus, me aviae educanti, me omnibus qui sollicitare illas aetates solent, praeferret,

Quint. 6, prooem. § 8: sollicitare manes, to disturb the dead by mentioning their names:

parce, precor, manes sollicitare meos,

Ov. Tr. 3, 11, 32; cf.:

cur ad mentionem defunctorum testamur, memoriam eorum a nobis non sollicitari?

Plin. 28, 2, 5, § 23.—Hence, pregn.:

sollicito manes,

I disturb the dead, Ov. M. 6, 699:

sollicitare umbras = ciere, citare, in necromancy,

Manil. 1, 93.—

Without the idea of distress or uneasiness.

To stir, rouse, excite, incite ( poet. and in post-Aug. prose):

unicus est de quo sollicitamur honor,

Ov. F. 6, 10, 76:

sollicitatque deas,

id. M. 4, 473:

vanis maritum sollicitat precibus,

id. ib. 9, 683:

quoque Musarum studium a nocte silenti Sollicitare solet, Claud. VI. Cons. Hon. praef. 12: cupidinem lentum sollicitas,

Hor. C. 4, 13, 6:

labris quae poterant ipsum sollicitare Jovem,

Mart. 66, 16:

me nova sollicitat, me tangit serior aetas,

Ov. Am. 2, 4, 45:

deinde (luxuria) frugalitatem professos sollicitat,

Sen. Ep. 56, 10.—Hence,

To attract, to tempt, to invite ( poet. and in post-Aug. prose):

si quis dotatam uxorem habet, eum hominem sollicitat sopor,

Plaut. Most. 3, 2, 15 Lorenz:

nullum sollicitant haec, Flacce, toreumata canem,

Mart. 12, 74, 5:

cum, mira specie, feminarum sollicitaret oculos,

Val. Max. 4, 5, 1 ext.:

non deest forma quae sollicitet oculos,

Sen. Ep. 88, 7:

in his (praediis venalibus) me multa sollicitant,

Plin. Ep. 3, 19, 1:

quibuscum delinimentis potest animos omnium sollicitat,

Just. 21, 1, 5:

omni studio sollicitatum spe regni,

id. 8, 3, 8:

in Graeciam Philippus cum venisset, sollicitatus paucarum civitatum direptione (i. e. spe diripiendi),

id. 9, 1:

sollicitati praeda,

id. 23, 1, 10; 2, 13 fin.:

te plaga lucida caeli... sollicitet,

Stat. Th. 1, 27:

magno praemio sollicitatus,

bribed, Front. Strat. 3, 6, 4.—So, to attract the attention, occupy the mind:

ut vix umquam ita sollicitari partibus earum debeamus ut non et summae meminerimus,

Quint. 11, 3, 151.—

Transf., to incite one to do something.

To urge to wrong-doing, to inveigle, seduce, incite, stimulate, provoke, tempt, abet (class.).

Absol.:

servum sollicitare verbis, spe promissisque corrumpere, contra dominum armare,

Cic. Deiot. 11, 30:

non sollicitabit rursus agrarios?

id. Phil. 7, 6, 18:

sollicitant homines imperitos Saxo et Cafo,

id. ib. 10, 10, 22: necare eandem voluit: quaesivit venenum;

sollicitavit quos potuit,

id. Cael. 13, 31:

Milo... quos ex aere alieno laborare arbitrabatur, sollicitabat,

Caes. B. C. 3, 22: quos ingenti pecuniae spe sollicitaverant vestri (sc. to murder Philip), Curt. 4, 1, 12:

ipsam ingentibus sollicitare datis,

Ov. M. 6, 463:

pretio sperare sollicitari animos egentium,

Cic. Cat. 4, 8, 17; Liv. 2, 42, 6; Nep. Paus. 3, 6.—So esp. milit. t. t.,= temptare (freq. in the historians), to strive to win over, tempt, instigate, incite to defection, attack, etc.:

ad sollicitandas civitates,

Caes. B. G. 7, 63:

Germanos Transrhenanos sollicitare dicebantur,

id. ib. 5, 2; so id. B. C. 3, 21; id. B. G. 5, 55; 6, 2; 7, 53;

7, 54: servitia urbana sollicitare,

Sall. C. 24 fin.:

nobilissimos Hispanos in Italiam ad sollicitandos populares... miserunt,

Liv. 24, 49, 8:

vicinos populos haud ambigue sollicitari,

id. 8, 23, 2:

ad continendas urbes, quas illinc Eumenes, hinc Romani sollicitabant,

id. 37, 8, 5:

num sollicitati animi sociorum ab rege Perseo essent,

id. 42, 19 fin.:

omnes sollicitatos legationibus Persei, sed egregie in fide permanere,

id. 42, 26 fin.; so,

diu,

id. 31, 5, 8; 40, 57, 2; 41, 23, 7;

45, 35, 8: interim qui Persas sollicitarent mittuntur,

Curt. 5, 10, 9; Suet. Oth. 5; id. Ner. 13; id. Tit. 9; Nep. Paus. 3, 6.—

With ad and acc.:

in servis ad hospitem necandum sollicitatis,

Cic. Cael. 21, 51:

servum ad venenum dandum,

id. Clu. 16, 47:

opifices et servitia ad Lentulum eripiendum,

Sall. C. 50, 1:

qui ultro ad transeundum hostes vocabant sollicitabantque,

Liv. 25, 15, 5.—After in:

cum milites ad proditionem, amicos ad perniciem meam pecunia sollicitet,

Curt. 4, 11, 1.—

With ut: civitates sollicitant [p. 1722] ut in libertate permanere vellent, Caes. B. G. 3, 8:

se sollicitatum esse ut regnare vellet,

Cic. Fam. 15, 2, 6:

missis ad accolas Histri, ut in Italiam irrumperent sollicitandos, Liv 39, 35: Darei litterae quibus Graeci milites sollicitabantur ut regem interficerent,

Curt. 4, 10, 16.—

With gen., gerund., and causa:

comperi legatos Allobrogum tumultus Gallici excitandi causa a P. Lentulo esse sollicitatos,

Cic. Cat. 3, 2, 4.—

With in and acc. (post-class.;

the prevailing constr. in Just.): amicum in adulterium uxoris sollicitatum,

Just. 1, 7, 18:

Alexander in Italiam sollicitatus,

urgently invited, id. 12, 2, 1:

Iones sollicitare in partes suas statuit,

id. 2, 12, 1:

qui Peloponnenses in societatem armorum sollicitaret,

id. 13, 5; so id. 13, 5, 10; 32, 4, 1; 29, 4, 5. —

With acc. of abstract objects ( poet.):

nuptae sollicitare fidem (= nuptam sollicitare ad fidem violandam),

to make attempts against, Ov. H. 16 (17), 4; cf. id. Am. 3, 1, 50; id. M. 6, 463; 7, 721; id. P. 3, 3, 50.—

In gen., without implying an evil purpose, to induce, incite, stimulate, solicit, urge, invite, exhort, move ( poet. and in postAug. prose):

antequam est ad hoc opus (historiam scribendi) sollicitatus,

induced to undertake this work, Quint. 10, 1, 74:

quae Hecubae maritum posset ad Hectoreos sollicitare rogos,

Mart. 6, 7, 4:

cum, sollicitatus ex urbe Roma (a Mithridate), praecepta pro se mitteret,

Plin. 25, 2, 3, § 6:

sollicitandi (parentes) ad hunc laborem erant,

it was necessary to give inducements to the parents to undertake this labor, Sen. Ben. 3, 11, 1:

cum juventutem ad imitationem sui sollicitaret,

id. Cons. Helv. 10, 10:

alios Orientis regis ut idem postularent sollicitare temptavit,

Suet. Dom. 2:

juvenum... corpora nunc pretio, nunc ille hortantibus ardens sollicitat dictis,

Stat. Th. 2, 485:

sollicitat tunc ampla viros ad praemia cursu celeres,

id. ib. 6, 550:

ut per praecones susceptores sollicitarent,

Just. 8, 3, 8:

Alexander in Italiam a Tarentinis sollicitatus,

id. 12, 2, 1:

avaritia sollicitatus (= permotus),

id. 32, 2, 1:

sollicitatoque juvene ad colloquium,

allured him to the conference, id. 38, 1, 9:

hoc maxime sollicitatus ad amicitiam,

Plin. 6, 22, 24, § 85:

serpentes sollicitant ad se avis,

id. 8, 23, 35, § 85:

hyaena ad sollicitandos canes,

id. 8, 30, 44, § 106:

velut vacua possessione sollicitatus,

Just. 31, 3, 2:

remansit in caelibatu, neque sollicitari ulla condicione amplius potuit (i. e. ad uxorem ducendam),

Suet. Galb. 5:

quod me, tamquam tirunculum, sollicitavit ad emendum (signum),

Plin. Ep. 3, 6, 4:

ut ex copia studiosorum circumspicias praeceptores quos sollicitare possimus (sc. ut huc veniant),

id. 4, 13, 11.—With inf. ( poet.):

finemque expromere rerum sollicitat superos,

urgently implores to disclose the issue, Luc. 5, 69:

cum rapiant mala facta bonos... sollicitor nullos esse putare deos,

Ov. Am. 3, 8, 36; cf.:

sollicitat spatium decurrere amoris,

Lucr. 4, 1196.—With ne:

maritum sollicitat precibus, ne spem sibi ponat in arte,

Ov. M. 9, 683.

tĕner, ĕra, ĕrum, adj. [v. teneo; cf. tenuis, and Sanscr. tanu], soft, delicate, tender (class.; cf. mollis).

Lit.

In gen.:

nihil est tam tenerum, neque tam flexibile neque quod tam facile sequatur quocumque ducas quam oratio,

Cic. de Or. 3, 45, 176; cf. id. Brut. 79, 274;

and v. II. infra): locus bipalio subactus siet beneque terra tenera siet,

Cato, R. R. 45, 1; cf.:

serito in loco, ubi terra tenerrima erit,

id. ib. 151, 2:

in tenero corpore,

Lucr. 3, 765:

procera et tenera palma,

Cic. Leg. 1, 1, 2:

radices harundinum,

Caes. B. C. 3, 58:

teneris arboribus incisis atque inflexis,

id. B. G. 2, 17:

cana legam tenerā lanugine mala,

Verg. E. 2, 51:

plantae,

id. ib. 10, 49:

caules,

Hor. S. 1, 3, 116:

gramen,

id. C. 4, 12, 9:

rami,

Ov. M. 2, 359:

uvae,

id. R. Am. 83:

prata tenerrima,

id. A. A. 1, 299:

aër,

thin, transparent, Lucr. 2, 145; Verg. A. 9, 699; Ov. M. 4, 616:

alvus,

Cels. 3, 18:

gallina,

tender, Hor. S. 2, 4, 20; cf.:

ferae tenuiores ad epulas,

Gell. 17, 15, 7:

caseus,

Prud. Cath. 3, 70:

Dianam tenerae dicite virgines,

Hor. C. 1, 21, 1; so,

virgines,

id. ib. 4, 1, 26:

conjux,

id. ib. 1, 1, 26 [p. 1855] Lycidas, id. ib. 1, 4, 19:

saltatores,

effeminate, Cic. Pis. 36, 89:

vestem Purpuream teneris quoque Maecenatibus aptam,

Juv. 12, 39:

spado,

id. 1, 22.—

In partic., of tender age, young: tener ipse etiam atque puellus, Lucil. ap. Prisc. p. 697 P.:

tener et rudis,

Cic. Leg. 1, 17, 47:

tener in cunis et sine voce puer,

Prop. 2, 6, 10:

(annus) tener et lactens puerique simillimus aevo Vere novo est,

Ov. M. 15, 201:

mares,

id. ib. 10, 84:

equis vetulis teneros anteponere solemus,

Cic. Lael. 19, 67:

grex,

Phaedr. 2, 4, 14:

vitulus,

Hor. C. 4, 2, 54:

haedus,

id. ib. 3, 18, 5:

tigres,

Val. Fl. 1, 491:

manes,

the shades of children, Stat. Th. 6, 121.—Of plants, tenerae res, Verg. G. 2, 343:

teneri anni,

youthful, tender, Plin. Pan. 15, 1; so,

teneriores anni (opp. ferociores),

Quint. 2, 2, 3:

aetates,

id. 1, 10, 34:

a teneris, ut Graeci dicunt, unguiculis,

i. e. from childhood, Cic. Fam. 1, 6, 2;

for which: de tenero ungui,

Hor. C. 3, 6, 24.— Absol.:

a tenero,

Quint. 1, 2, 18; cf.:

ut (plantae) eam partem caeli spectent, cui ab tenero consueverunt,

Col. 5, 6, 20. — Subst.: tĕnĕri, ōrum, m., the young, boys:

parcendum est teneris,

Juv. 14, 215; Claud. Laud. Stil. 2, 59;

also: in teneris,

in early youth, Verg. G. 2, 272; Quint. 1, 3, 13.—

Trop.

In gen., soft, delicate, tender, etc.:

est naturale in animis tenerum quiddam atque molle,

Cic. Tusc. 3, 6, 12:

virtus est in amicitia tenera atque tractabilis,

id. Lael. 13, 48:

tenerior animus,

id. Fam. 5, 21, 3; cf.:

tenerae Mentes,

Hor. C. 3, 24, 52; so,

animi,

id. S. 1, 4, 128:

pudor,

Ov. H. 2, 143:

est oratio mollis et tenera et ita flexibilis, ut, etc.,

Cic. Or. 16, 52; cf. id. Brut. 9, 38; cf. I. supra init.; so,

versus,

Hor. A. P. 246; Ov. A. A. 2, 273:

carmen,

id. Am. 3, 8, 2.— Transf., of elegiac poets:

poëta,

Cat. 35, 1; Ov. R. Am. 757:

Propertius,

id. A. A. 3, 333:

molli tenerāque voce,

Quint. 11, 3, 23:

tenera delicataque modulandi voluptas,

id. 9, 4, 31 et saep.—

In partic., of youthful weakness, tender: tener animus (pueri), Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 3; cf.:

horum erroribus teneri statim et rudes animi imbuuntur,

Tac. Or. 29; so,

adhuc mentes,

Quint. 2, 4, 5.—Hence, adv., tenderly, delicately, softly.

tĕnĕrē (post-Aug.):

dicere,

Tac. Or. 26:

recitare,

Plin. Ep. 4, 27, 1:

diligere,

Vulg. Gen. 44, 20. — Comp.:

complosit manus,

Petr. 24.— Sup.:

derasus cortex,

Plin. 23, 3, 35, § 72.—

‡ tĕnĕrĭter, only once cited:

teneriter quidam efferunt, ut celeriter: alii vero tenere ut libere,

Charis. p. 162 P.

tĕner, ĕra, ĕrum, adj. [v. teneo; cf. tenuis, and Sanscr. tanu], soft, delicate, tender (class.; cf. mollis).

Lit.

In gen.:

nihil est tam tenerum, neque tam flexibile neque quod tam facile sequatur quocumque ducas quam oratio,

Cic. de Or. 3, 45, 176; cf. id. Brut. 79, 274;

and v. II. infra): locus bipalio subactus siet beneque terra tenera siet,

Cato, R. R. 45, 1; cf.:

serito in loco, ubi terra tenerrima erit,

id. ib. 151, 2:

in tenero corpore,

Lucr. 3, 765:

procera et tenera palma,

Cic. Leg. 1, 1, 2:

radices harundinum,

Caes. B. C. 3, 58:

teneris arboribus incisis atque inflexis,

id. B. G. 2, 17:

cana legam tenerā lanugine mala,

Verg. E. 2, 51:

plantae,

id. ib. 10, 49:

caules,

Hor. S. 1, 3, 116:

gramen,

id. C. 4, 12, 9:

rami,

Ov. M. 2, 359:

uvae,

id. R. Am. 83:

prata tenerrima,

id. A. A. 1, 299:

aër,

thin, transparent, Lucr. 2, 145; Verg. A. 9, 699; Ov. M. 4, 616:

alvus,

Cels. 3, 18:

gallina,

tender, Hor. S. 2, 4, 20; cf.:

ferae tenuiores ad epulas,

Gell. 17, 15, 7:

caseus,

Prud. Cath. 3, 70:

Dianam tenerae dicite virgines,

Hor. C. 1, 21, 1; so,

virgines,

id. ib. 4, 1, 26:

conjux,

id. ib. 1, 1, 26 [p. 1855] Lycidas, id. ib. 1, 4, 19:

saltatores,

effeminate, Cic. Pis. 36, 89:

vestem Purpuream teneris quoque Maecenatibus aptam,

Juv. 12, 39:

spado,

id. 1, 22.—

In partic., of tender age, young: tener ipse etiam atque puellus, Lucil. ap. Prisc. p. 697 P.:

tener et rudis,

Cic. Leg. 1, 17, 47:

tener in cunis et sine voce puer,

Prop. 2, 6, 10:

(annus) tener et lactens puerique simillimus aevo Vere novo est,

Ov. M. 15, 201:

mares,

id. ib. 10, 84:

equis vetulis teneros anteponere solemus,

Cic. Lael. 19, 67:

grex,

Phaedr. 2, 4, 14:

vitulus,

Hor. C. 4, 2, 54:

haedus,

id. ib. 3, 18, 5:

tigres,

Val. Fl. 1, 491:

manes,

the shades of children, Stat. Th. 6, 121.—Of plants, tenerae res, Verg. G. 2, 343:

teneri anni,

youthful, tender, Plin. Pan. 15, 1; so,

teneriores anni (opp. ferociores),

Quint. 2, 2, 3:

aetates,

id. 1, 10, 34:

a teneris, ut Graeci dicunt, unguiculis,

i. e. from childhood, Cic. Fam. 1, 6, 2;

for which: de tenero ungui,

Hor. C. 3, 6, 24.— Absol.:

a tenero,

Quint. 1, 2, 18; cf.:

ut (plantae) eam partem caeli spectent, cui ab tenero consueverunt,

Col. 5, 6, 20. — Subst.: tĕnĕri, ōrum, m., the young, boys:

parcendum est teneris,

Juv. 14, 215; Claud. Laud. Stil. 2, 59;

also: in teneris,

in early youth, Verg. G. 2, 272; Quint. 1, 3, 13.—

Trop.

In gen., soft, delicate, tender, etc.:

est naturale in animis tenerum quiddam atque molle,

Cic. Tusc. 3, 6, 12:

virtus est in amicitia tenera atque tractabilis,

id. Lael. 13, 48:

tenerior animus,

id. Fam. 5, 21, 3; cf.:

tenerae Mentes,

Hor. C. 3, 24, 52; so,

animi,

id. S. 1, 4, 128:

pudor,

Ov. H. 2, 143:

est oratio mollis et tenera et ita flexibilis, ut, etc.,

Cic. Or. 16, 52; cf. id. Brut. 9, 38; cf. I. supra init.; so,

versus,

Hor. A. P. 246; Ov. A. A. 2, 273:

carmen,

id. Am. 3, 8, 2.— Transf., of elegiac poets:

poëta,

Cat. 35, 1; Ov. R. Am. 757:

Propertius,

id. A. A. 3, 333:

molli tenerāque voce,

Quint. 11, 3, 23:

tenera delicataque modulandi voluptas,

id. 9, 4, 31 et saep.—

In partic., of youthful weakness, tender: tener animus (pueri), Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 3; cf.:

horum erroribus teneri statim et rudes animi imbuuntur,

Tac. Or. 29; so,

adhuc mentes,

Quint. 2, 4, 5.—Hence, adv., tenderly, delicately, softly.

tĕnĕrē (post-Aug.):

dicere,

Tac. Or. 26:

recitare,

Plin. Ep. 4, 27, 1:

diligere,

Vulg. Gen. 44, 20. — Comp.:

complosit manus,

Petr. 24.— Sup.:

derasus cortex,

Plin. 23, 3, 35, § 72.—

‡ tĕnĕrĭter, only once cited:

teneriter quidam efferunt, ut celeriter: alii vero tenere ut libere,

Charis. p. 162 P.

tĕr, adv. num. [Sanscr. tris; Gr. tris; cf. tres], three times, thrice.

Lit.: ter sub armis malim vitam cernere, quam semel modo parere, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 81 Müll. (Trag. v. 297 Vahl.):

haec rude misceto ter in die,

Cato, R. R. 104, 2:

ter in anno,

Plaut. Bacch. 5, 2, 9:

ter in anno audire nuntium,

Cic. Rosc. Am. 46, 132:

ter aut quater die perfricari,

Cels. 4, 12:

is de se ter sortibus consultum dicebat,

Caes. B. G. 1, 53:

ter aevo functus senex (Nestor),

Hor. C. 2, 9, 13; cf.:

ter amplus Geryon,

tripleheaded, id. ib. 2, 14, 7:

pepulisse Ter pede terram,

id. ib. 3, 18, 16; 4, 1, 28; id. S. 1, 10, 43:

ter consul,

Plin. Pan. 80:

ter in annum tesseras dare,

Suet. Aug. 40 et saep.—With numerals: ter quattuor corpora, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 108 (Ann. v. 96 Vahl.):

ter quinquagenos sues habere,

Varr. R. R. 2, 4, 22; cf.:

terni ter cyathi,

Hor. C. 3, 19, 14; and:

ter centena epigrammata,

Mart. 2, 1, 1:

ter centum milibus,

Hor. S. 2, 3, 116; so,

ter centum (by many written as one word, tercentum),

Verg. A. 1, 272; Ov. M. 14, 146:

ter denis redeuntibus annis,

Verg. A. 8, 47:

ter denas vaccas Accipit,

Ov. F. 4, 635:

ter deno bove,

Sil. 15, 259:

ter et viciens volneratus est,

Plin. 7, 28, 29, § 104.—

Transf., in gen., for an indefinite number, = often or repeatedly:

ter sese attollens cubitoque annixa levavit: Ter revoluta toro est,

Verg. A. 4, 690: ter si resurgat murus aëneus, ter pereat meis Excisus Argivis;

ter uxor Capta virum puerosque ploret,

Hor. C. 3, 3, 65 sq.:

Aeneam magnā ter voce vocavit,

Verg. A. 10, 873; 1, 116; 3, 421; Hor. C. 2, 17, 26 al.:

ter tanto pejor ipsa est,

Plaut. Pers. 1, 3, 73:

ludos apparat... stulte bis terque,

Cic. Q. Fr. 3, 8, 6; so,

bis terque,

Hor. Epod. 5, 33; id. A. P. 358; 440; Ov. M. 4, 517 al.:

bisque terque,

Mart. 4, 82, 3:

terque quaterque manu pectus percussit,

Verg. A. 12, 155; so,

terque quaterque,

id. G. 2, 399:

ter et quater,

Hor. C. 1, 31, 13.—

Esp., with adjj., to denote a high degree:

felices ter et amplius, quos, etc.,

Hor. C. 1, 13, 17:

o ego ter felix, si, etc.,

thrice happy, thrice fortunate, Ov. M. 8, 51:

o terque quaterque beati!

Verg. A. 1, 94:

o mihi felicem terque quaterque diem,

Tib. 3, 3, 26.

vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).

Lit.

In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

valet atque vivit (gnatus),

Ter. Heaut. 3, 1, 21:

nemo'st hominum qui vivat minus,

id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

vivere ac spirare,

Cic. Sest. 50, 108:

is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

Plaut. Mil. 4, 2, 85;

4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

Cic. Sen. 7, 24:

vixi Annos bis centum,

Ov. M. 12, 187:

Aufidius vixit ad summam senectutem,

Cic. Brut. 48, 179:

ad centesimum annum,

id. Sen. 6, 19:

ad vesperum,

id. ib. 19, 67:

triginta annis,

id. Off. 3, 2, 8:

negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

modice et modeste melius est vitam vivere,

Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

tamne tibi diu videor vitam vivere?

Plaut. Mil. 3, 1, 34:

Bacchanalia vivunt,

Juv. 2, 3.— Pass.:

nunc tertia vivitur aetas,

Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

et vivere vitem et mori dicimus,

Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

saepes,

Varr. R. R. 1, 14, 2:

oleae,

Plin. 16, 44, 90, § 241:

cinis,

Ov. R. Am. 732:

ignes,

id. F. 3, 427:

picturatum opus,

lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—

In partic.

To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

id. ib. 14, 42:

Mustius dixisset, si viveret,

id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

id. Brut. 2, 6:

si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

id. Phil. 8, 7, 22:

constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

id. Att. 13, 19, 3:

divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

Liv. 41, 24, 4; cf.:

quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

id. 41, 24, 5:

qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

id. 23, 22, 10; cf.:

hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

id. ib. 1, 2, 4.—

Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—

Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

nam, ita vivam, putavi,

Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—

Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin. —

Si vivo, if I live, a formula of menacing:

erit ubi te ulciscar, si vivo,

Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—

In the phrases,

Alicui vivere, to live for a person:

haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

si tibi soli viveres,

Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—

In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

hi, qui in horam viverent,

id. ib. 5, 9, 25.—

De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—

Pregn.

To live well, live at ease, enjoy life:

quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

vive valeque,

Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

vivite, silvae,

fare ye well, Verg. E. 8, 58.—

Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

Hor. C. 2, 2, 5:

per omnia saecula famā vivam,

Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

tacitum vivit sub pectore vulnus,

Verg. A. 4, 67:

spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

carmina,

id. Ep. 1, 19, 2:

scripta,

Ov. Tr. 1, 7, 25:

das nostro nomen victurum amori,

id. Am. 3, 1, 65:

odia,

Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—

Transf.

To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

stirpibus palmarum vivere,

Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

piscibus atque ovis avium vivere,

Caes. B. G. 4, 10 fin.:

lacte atque pecore,

id. ib. 4, 1;

5, 14: cortice ex arboribus,

id. B. C. 3, 49:

coriis herbisque et radicibus vivere,

Liv. 23, 30, 3:

herbis Vivis et urticā,

Hor. Ep. 1, 12, 8:

siliquis et pane secundo,

id. ib. 2, 1, 123:

parvo,

id. S. 2, 2, 1:

rapto,

Verg. A. 7, 749:

de vestro,

Plaut. Truc. 5, 61:

misere,

id. Aul. 2, 4, 36:

parcius,

Hor. S. 1, 3, 49:

suaviter,

id. Ep. 1, 8, 4:

bene,

id. ib. 1, 6, 56;

1, 11, 29: rapto,

Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

vivitur ex rapto,

Ov. M. 1, 144. — Trop.:

(sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—

To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

vitam dego): Rhodi,

Cic. Fam. 4, 7, 4:

extra urbem,

id. Brut. 74, 258:

Cypri,

Nep. Chabr. 3, 4:

in litteris vivere,

Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

in maximā celebritate atque in oculis civium,

id. Off. 3, 1, 3:

in paupertate,

id. Part. Or. 18, 63:

in humilitate,

Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

unis moribus et numquam mutatis legibus,

Cic. Fl. 26, 63:

e naturā,

id. Fin. 3, 20, 68:

convenienter naturae,

id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

valde familiariter cum aliquo,

id. Att. 6, 6, 2; cf.:

Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

id. ib. 14, 20, 4:

cum Pansā vixi in Pompeiano,

id. ib.:

ecquis me vivit hodie fortunatior?

Ter. Eun. 5, 8, 1:

ego vivo miserrimus,

Cic. Att. 3, 5:

viveret in terris te si quis avarior uno,

Hor. Ep. 2, 2, 157:

illā sorte Contentus vivat,

id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

secum vivere,

to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

Cic. Off. 1, 15, 46.

vīvo, vixi, victum, 3 ( pluperf. subj. syncop. vixet, Verg. A. 11, 118), v. n. [Sanscr. giv-, givami, live; Gr. bios, life; Goth. quius, living; Germ. quicken; Engl. quick], to live, be alive, have life (syn. spiro).

Lit.

In gen.: Ca. Eho, tua uxor quid agit? Me. Immortalis est. Vivit victuraque est, Plaut. Trin. 1, 2, 18:

valet atque vivit (gnatus),

Ter. Heaut. 3, 1, 21:

nemo'st hominum qui vivat minus,

id. Eun. 4, 6, 19; id. Ad. 3, 2, 34:

vivere ac spirare,

Cic. Sest. 50, 108:

is demum mihi vivere atque frui animā videtur, qui, etc.,

Sall. C. 2, 9.—With acc. of time:

et pueri annos octingentos vivont... Quin mille annorum perpetuo vivont ab saeclo ad saeclum,

Plaut. Mil. 4, 2, 85;

4, 2, 87: Nemo est tam senex, qui se annum non putat posse vivere,

Cic. Sen. 7, 24:

vixi Annos bis centum,

Ov. M. 12, 187:

Aufidius vixit ad summam senectutem,

Cic. Brut. 48, 179:

ad centesimum annum,

id. Sen. 6, 19:

ad vesperum,

id. ib. 19, 67:

triginta annis,

id. Off. 3, 2, 8:

negat Epicurus, jucunde posse vivi, nisi cum virtute vivatur,

live pleasantly unless we live virtuously, id. Tusc. 3, 20, 49.— Subst.: vīventes, ium, the living (opp. mortui), Lact. 5, 19, 25; 5, 3, 25.—With a homogeneous object:

modice et modeste melius est vitam vivere,

Plaut. Pers. 3, 1, 18; cf. Ter. Ad. 5, 4, 5; Cic. Verr. 2, 2, 47, § 118; id. Clu. 61, 170:

tamne tibi diu videor vitam vivere?

Plaut. Mil. 3, 1, 34:

Bacchanalia vivunt,

Juv. 2, 3.— Pass.:

nunc tertia vivitur aetas,

Ov. M. 12, 187.— Transf., of things:

et vivere vitem et mori dicimus,

Cic. Fin. 5, 14, 39; cf. id. Tusc. 1, 24, 56:

saepes,

Varr. R. R. 1, 14, 2:

oleae,

Plin. 16, 44, 90, § 241:

cinis,

Ov. R. Am. 732:

ignes,

id. F. 3, 427:

picturatum opus,

lives, Claud. IV. Cons. Hon. 589.—

In partic.

To survive, be still alive (mostly in secondary tenses):

quas inimicitias si tam cavere potuisset, quam metuere solebat, viveret,

would be still alive, Cic. Rosc. Am. 6, 17:

is jam pridem mortuus est: si viveret, verba ejus audiretis,

id. ib. 14, 42:

Mustius dixisset, si viveret,

id. Verr. 2, 1, 53, § 139:

si viveret Hortensius cetera fortasse desideraret,

id. Brut. 2, 6:

si viveret, mihi cum illo nulla contentio jam maneret,

id. Att. 14, 13, B, 4; id. Fam. 12, 1, 1:

dixisti paulum tibi esse etiam nunc morae, quod ego viverem,

id. Cat. 1, 4, 9; cf. id. Red. Quir. 4, 10:

utinam L. Caesar valeret, Serv. Sulpicius viveret,

id. Phil. 8, 7, 22:

constitueram, neminem includere in dialogos eorum, qui viverent,

id. Att. 13, 19, 3:

divinat enim, quae futura fuerint, si Philippus vixisset,

Liv. 41, 24, 4; cf.:

quid Philippus, si vixisset, facturus fuerit,

id. 41, 24, 5:

qui censor fuisset, vetustissimusque ex iis, qui viverent, censoriis esset,

id. 23, 22, 10; cf.:

hic tamen vivit. Vivit? Immo vero etiam in senatum venit,

Cic. Cat. 1, 1, 2: vivis;

et vivis non ad deponendam sed ad confirmandam audaciam,

id. ib. 1, 2, 4.—

Euphemistically, vixit, he is done with life, he is dead:

vixisse nimio satiu'st jam quam vivere,

Plaut. Bacch. 1, 2, 43; cf. id. Most. 4, 3, 10.—

Ita vivam, as true as I live, as a formula of asseveration:

nam, ita vivam, putavi,

Cic. Fam. 2, 13, 3; 2, 16, 20; id. Att. 5, 15, 2; Sen. Ep. 82, 11 al.—

Ne vivam si, may I not live if, may I die if; as a form of asseveration:

quid poteris, inquies, pro iis dicere? Ne vivam, si scio,

Cic. Att. 4, 16, 8; id. Fam. 7, 23 fin. —

Si vivo, if I live, a formula of menacing:

erit ubi te ulciscar, si vivo,

Plaut. Ps. 5, 2, 26; id. Cas. 1, 1, 27; Ter. And. 5, 2, 25; id. Eun. 5, 5, 20.—

In the phrases,

Alicui vivere, to live for a person:

haec qui misit, non sibi soli postulat Te vivere et suā causā excludi ceteros,

Ter. Eun. 3, 2, 28; cf.:

si tibi soli viveres,

Cic. Marcell. 8, 25; cf.: secum vivere, II. B. infra.—

In diem vivere, from hand to mouth, for the present hour, Cic. de Or. 2, 40, 169; id. Tusc. 5, 11, 33; id. Phil. 2, 34, 86; cf.:

hi, qui in horam viverent,

id. ib. 5, 9, 25.—

De lucro vivere, a life that is clear gain, i. e. at the mercy of another, Cic. Fam. 9, 17, 1.—

Pregn.

To live well, live at ease, enjoy life:

quod me cohortaris ad ambitionem et ad laborem, faciam quidem: sed quando vivemus?

Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 12: vivite lurcones, comedones, vivite ventres, Lucil. ap. Non. p. 11, 8; Varr. ib. p. 156, 13; Cat. 5, 1; Hor. C. 3, 29, 43; id. Ep. 1, 6, 66.—Hence, in bidding farewell:

vive valeque,

Hor. S. 2, 5, 110; id. Ep. 1, 6, 67 al.; cf.:

vivite, silvae,

fare ye well, Verg. E. 8, 58.—

Like our to live, for to last, endure, remain, be remembered (mostly poet.):

vivet extento Proculeius aevo... Illum aget Fama superstes,

Hor. C. 2, 2, 5:

per omnia saecula famā vivam,

Ov. M. 15, 879: mea semper gloria vivet, Cic. poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

tacitum vivit sub pectore vulnus,

Verg. A. 4, 67:

spirat adhuc amor Vivuntque commissi calores Aeoliae fidibus puellae,

Hor. C. 4, 9, 11; cf. id. ib. 1, 32, 3:

carmina,

id. Ep. 1, 19, 2:

scripta,

Ov. Tr. 1, 7, 25:

das nostro nomen victurum amori,

id. Am. 3, 1, 65:

odia,

Stat. Th. 12, 441: mihi quidem Scipio, quamquam est subito ereptus, vivit tamen [p. 2002] semperque vivet, Cic. Lael. 27, 102:

vivit vivetque semper, atque etiam latius in memoriā hominum et sermone versabitur, postquam ab oculis recessit,

Plin. Ep. 2, 1, 11; Sen. Ben. 3, 5, 2.—

Transf.

To live on any thing or in any manner, i. e. to support life; to sustain or maintain one's self:

stirpibus palmarum vivere,

Cic. Verr. 2, 5, 50, § 131:

piscibus atque ovis avium vivere,

Caes. B. G. 4, 10 fin.:

lacte atque pecore,

id. ib. 4, 1;

5, 14: cortice ex arboribus,

id. B. C. 3, 49:

coriis herbisque et radicibus vivere,

Liv. 23, 30, 3:

herbis Vivis et urticā,

Hor. Ep. 1, 12, 8:

siliquis et pane secundo,

id. ib. 2, 1, 123:

parvo,

id. S. 2, 2, 1:

rapto,

Verg. A. 7, 749:

de vestro,

Plaut. Truc. 5, 61:

misere,

id. Aul. 2, 4, 36:

parcius,

Hor. S. 1, 3, 49:

suaviter,

id. Ep. 1, 8, 4:

bene,

id. ib. 1, 6, 56;

1, 11, 29: rapto,

Liv. 7, 25, 13; 27, 12, 5:

verbum vivere quidam putant ad cibum pertinere,

Dig. 50, 16, 234.— Impers. pass.:

vivitur ex rapto,

Ov. M. 1, 144. — Trop.:

(sunt) in eo studia illa nostra, quibus antea delectabamur, nunc etiam vivimus,

Cic. Fam. 13, 28, a, 2.—

To live, i. e. to pass one's life, to reside, dwell, be in any place or manner (cf.:

vitam dego): Rhodi,

Cic. Fam. 4, 7, 4:

extra urbem,

id. Brut. 74, 258:

Cypri,

Nep. Chabr. 3, 4:

in litteris vivere,

Cic. Fam. 9, 26, 1; id. Sen. 11, 38:

in maximā celebritate atque in oculis civium,

id. Off. 3, 1, 3:

in paupertate,

id. Part. Or. 18, 63:

in humilitate,

Lact. 7, 9, 17: cum timore, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 3:

unis moribus et numquam mutatis legibus,

Cic. Fl. 26, 63:

e naturā,

id. Fin. 3, 20, 68:

convenienter naturae,

id. ib. 3, 7, 26; id. Off. 3, 3, 13:

valde familiariter cum aliquo,

id. Att. 6, 6, 2; cf.:

Hirtius vivit habitatque cum Balbo,

id. ib. 14, 20, 4:

cum Pansā vixi in Pompeiano,

id. ib.:

ecquis me vivit hodie fortunatior?

Ter. Eun. 5, 8, 1:

ego vivo miserrimus,

Cic. Att. 3, 5:

viveret in terris te si quis avarior uno,

Hor. Ep. 2, 2, 157:

illā sorte Contentus vivat,

id. S. 1, 1, 3.—Prov.:

secum vivere,

to live for one's self, care only for one's self, Cic. Sen. 14, 49.— Impers. pass.:

quoniam vivitur non cum perfectis hominibus, sed, etc.,

Cic. Off. 1, 15, 46.