Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ad+tibiam

  • 1 tībia

        tībia ae, f    a large shin-bone, tibia, shin, leg: sinistram fregit tibiam, Ph.—(Because the first flutes were of bone), a pipe, flute: ut cantu tibiarum vicinitas personet: tibiae inflatae: septenarios fundat ad tibiam: curva, V.: Tibia non tubae Aemula, sed tenuis simplexque, H.: scienter tibiis cantasse, N.
    * * *
    flute, pipe; (tube with holes for stops); tibia, shin-bone

    Latin-English dictionary > tībia

  • 2 tibia

    tībĭa, ae, f., the large shin-bone, tibia (cf. sura).
    I.
    Lit.:

    alterum (os) a priore parte positum, cui tibiae nomen est,

    Cels. 8, 1 fin.:

    et in crure (recedit) tibia a surā,

    id. 8, 11.—
    B.
    In gen., the shin-bone, shin, leg:

    posse fieri ut genu esset aut tibia aut talus,

    Plin. Ep. 1, 20, 15:

    sinistram fregit tibiam,

    Phaedr. 5, 7, 8. —
    II.
    Transf., a pipe, flute (orig. made of bone;

    syn. fistula): age tibicen, refer ad labias tibias,

    Plaut. Stich. 5, 4, 41:

    si tibiae inflatae non referant sonum,

    Cic. Brut. 51. 192:

    quemadmodum tibicen sine tibiis canere non possit,

    id. de Or. 2, 83, 338:

    et fidibus et tibiis canere,

    Quint. 1, 10, 14:

    cantus tibiarum,

    id. 1, 11, 7:

    tibia digitis pulsata canentum,

    Lucr. 4, 585:

    modulate canentes tibiae,

    Cic. N. D. 2, 8, 22:

    septenarios ad tibiam fundere,

    id. Tusc. 1, 44, 107:

    ubi curva choros indixit tibia Bacchi,

    Verg. A. 11, 737:

    biforem dat tibia cantum,

    id. ib. 9, 618:

    tibia non ut nunc orichalco vincta tubaeque Aemula, sed tenuis simplexque,

    Hor. A. P. 202:

    Phrygio curva sono,

    Tib. 2, 1, 86:

    sub cantu querulae tibiae,

    Hor. C. 3, 7, 30:

    acris,

    id. ib. 1, 12, 1:

    Berecyntia,

    id. ib. 3, 19, 19;

    4, 1, 23: sonante mixtum tibiis carmen lyra,

    id. Epod. 9, 5:

    adunco tibia cornu,

    Ov. M. 3, 533:

    infracto Berecynthia tibia cornu,

    id. ib. 11, 16:

    longa,

    id. F. 6, 698: scienter tibiis cantasse, Nep. praef. 1; id. Epam. 2, 1: dextera tibia alia quam sinistra, perh. treble and bass pipes, Varr. R. R. 1, 2, 15; cf.: modos fecit Flaccus Claudii [p. 1871] filius; tibiis paribus dextris et sinistris, i. e. at first with a pair of treble and then with a pair of bass pipes, Didasc. Ter. And.; cf.: acta primum tibiis imparibus, deinde duabus dextris, id. Heaut.; v. Serv. ad Verg. A. 9, 618;

    and v. Dict. of Antiq. s. v.—Prov.: paene apertis, ut aiunt, tibiis,

    from all the holes, with a loud voice, Quint. 11, 3, 50 Spald.

    Lewis & Short latin dictionary > tibia

  • 3 ad

       ad praep. with acc.    [cf. Eng. at].—Of approach (opp. to ab, as in to ex).    I. In space, to, toward: retorquet oculos ad urbem: una pars vergit ad septentriones, Cs.: tendens ad sidera palmas, V. —Fig.: ad alia vitia propensior, more inclined to. —Esp., ad dextram, sinistram, or laevam, to or on the right or left: ito ad dextram, T.: alqd ad dextram conspicere, Cs.: non rectā regione... sed ad laevam, L.—Designating the goal, to, toward: ad ripam convenire, Cs.: vocari ad cenam, H.: ad se adferre: reticulum ad narīs sibi admovebat (cf. accedit ad urbem, he approaches the city; and, accedit provinciae, it is added to the province).— Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in T. freq.): eamus ad me, T. — With gen., ellipt.: ad Dianae, to the temple of, T.: ad Castoris currere. — Used for dat: litteras dare ad aliquem, to write one a letter (cf. litteras dare alicui, to give a letter to one): domum ad te scribere: ad primam (epistulam) scribere, to answer.—Hence, librum ad aliquem mittere, scribere, to dedicate a book to one. —In titles, ad aliquem signifies to, addressed to.— With names of towns, ad answers to Whither? for the simple acc., i. e. to the vicinity of, to the neighborhood of: ad Aquinum accedere, approach: ut cum suis copiis iret ad Mutinam. — Of hostile movement or protection, against (cf. adversus): veniri ad se existimantes, Cs.: ipse ad hostem vehitur, N.: Romulus ad regem impetum facit (cf. in), L.: clipeos ad tela protecti obiciunt, V.: ad hos casūs provisa praesidia, Cs.—In war, of manner of fighting: ad pedes pugna venerat, was fought out on foot, L.: equitem ad pedes deducere, L.: pugna ad gladios venerat, L. — Emphatic of distance, to, even to, all the way to: a Salonis ad Oricum portūs... occupavit, Cs.: usque a Dianis ad Sinopum navigare. — Fig.: deverberasse usque ad necem, T.: virgis ad necem caedi.—Of nearness or proximity in gen. (cf. apud), near to, by, at, close by: ad forīs adsistere: Ianum ad infimum Argiletum fecit, L.: quod Romanis ad manum domi supplementum esset, at hand, L.: errantem ad flumina, V.; and ellipt.: pecunia utinam ad Opis maneret! — Of persons: qui primum pilum ad Caesarem duxerat, Cs.: ad me fuit, at my house: ad inferos poenas parricidi luent, among.—So, fig.: ad omnīs nationes sanctum, in the judgment of, Cs.: ut esset ad posteros monumentum, etc., L.: ad urbem esse (of a general outside of the walls): ad urbem cum imperio remanere, Cs.—With names of towns and verbs of rest: pons, qui erat ad Genavam, Cs.; and with an ordinal number and lapis: sepultus ad quintum lapidem, N.—    II. In time, about, toward: domum reductus ad vesperum, toward evening.—Till, until, to, even to, up to: usque ad hanc aetatem: ad multam noctem: amant ad quoddam tempus, until: quem ad finem? how long: ad quartam (sc. horam), H. — Hence, ad id (sc. tempus), till then: ad id dubios servare animos, L.— At, on, in, by: ad horam destinatam, at the appointed hour: frumentum ad diem dare. —    III. In number or amount, near, near to, almost, about, toward (cf. circiter): talenta ad quindecim coëgi, T.: annos ad quadraginta natus.—Adverb.: occisis ad hominum milibus quattuor, Cs.: ad duo milia et trecenti occisi, L.—Of a limit, to, unto, even to (rare): (viaticum) ad assem perdere, to the last farthing, H.: ad denarium solvere. —Esp., ad unum, to a single one, without exception: omnes ad unum idem sentiunt: exosus ad unum Troianos, V. —    IV. In other relations, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in: ad honorem antecellere: nihil ad rem pertinet.—Ellipt.: rectene an secus, nihil ad nos: Quid ad praetorem? quid ad rem? i. e. what difference does it make? H.: quibus (auxiliaribus) ad pugnam confidebat, Cs.: ad speciem ornatus, ad sensum acerbus: mentis ad omnia caecitas: ad cetera paene gemelli, H.: facultas ad dicendum.—With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., according to, agreeably to, after: taleis ad certum pondus examinatis, Cs.: ad cursūs lunae describit annum, L.: canere ad tibiam: carmen castigare ad unguem, to perfection (see unguis), H.: ad istorum normam sapientes: ad specus angustiae vallium (i. e. ad specuum similitudinem angustae valles), Cs. — With the cause or reason, according to, at, on, in consequence of, for, in order to: ad horum proces in Boeotiam duxit, on their entreaty, L.: dictis ad fallendum instructis, L.: causae ad discordiam, to produce dissension, T.: ad facinora incendere, S.: ad speciem tabernaculis relictis, for appearance, Cs.: ad id, for this use, as a means to that end, L.: ad id ipsum, for that my purpose, L.: delecto milite ad navīs, marines, L.: puer ad cyathum statuetur, H.: biiugi ad frena leones, yoked in pairs with bits, V.: res quae sunt ad incendia, Cs.: ad communem salutem utilius.—In comparison, to, compared with, in comparison with: terra ad universi caeli complexum: nihil ad tuum equitatum, Caesar.—    V. In adverbial phrases, ad omnia, withal, to crown all: ad omnia tantum advehi auri, etc., L.—Ad hoc and ad haec, moreover, besides, in addition: ad hoc, quos... postremo omnes, quos, etc., S. — Ad id quod, beside that (rare): ad id quod... indignitate etiam Romani accendebantur, L. — Ad tempus, at a definite, fixed time, C., L.; at a fit, appropriate time, L.; for some time, for a short time, L.; according to circumstances. — Ad praesens, for the moment, for a short time.—Ad locum, on the spot: ut ad locum miles esset paratus, L.—Ad verbum, word for word, literally. — Ad summam, on the whole, generally, in general; in a word, in short, C., H.—Ad extremum, ad ultimum, ad postremum, at the end, finally, at last; of place, at the extremity, at the top, at the end: ad extremum (teli) unde ferrum exstabat, L.; of time, at last, finally: ad extremum incipit philosophari; of order, finally, lastly; to the last degree, quite, L. — Quem ad finem? to what limit? how far? how long? Note.—a. Ad rarely follows its acc: quam ad, T.: quos ad, C.: ripam ad Araxis, Ta.—b. In composition, ad- stands before vowels, b, d, f, h, i consonant, m, n, q, v, and mostly before l, r, s; acbefore c; but very often ad- before cl-, cr-, and cu-; ag- or ad- before g; ap- or ad- before p; atbefore t; but a- or ad- before gn, sp, sc, st.
    * * *
    I II
    to, up to, towards; near, at; until, on, by; almost; according to; about w/NUM

    Latin-English dictionary > ad

  • 4 accubo

    ac-cŭbo ( adc.), āre, 1, v. n., t. t. (the forms accubui and accubitum belong to accumbo), to lie near or by a thing.
    I.
    In gen., constr. with dat. or absol.:

    quoi bini castodes semper accubant,

    Plaut. Mil. 2, 2, 57:

    Furiarum maxima juxta accubat,

    Verg. A. 6, 606:

    accubantes effodiunt,

    Plin. 35, 6, 19, § 37.—Rarely with acc.:

    lectum,

    App. M. 5, p. 160.—Of things:

    nigrum nemus,

    Verg. G. 3, 334:

    cadus (vini),

    Hor. C. 4, 12, 18.—Also of places (for adjacere):

    theatrum Tarpeio monti accubans,

    Suet. Caes. 44.—Esp.
    II.
    To recline at table (in the Rom. manner):

    accubantes in conviviis,

    Cic. Cat. 2, 5, 10; so,

    in convivio,

    Nep. Pel. 3, 2; Cic. Tusc. 3, 23:

    morem apud majores hunc epularum fuisse, ut deinceps, qui accubarent, canerent ad tibiam, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; cf.:

    regulus accubans epulari coepit,

    Liv. 41, 2, 12;

    so,

    absol., Plaut. Stich. 2, 3, 53; Ter. Eun. 4, 5, 2; Suet. Caes. 49 al.:

    cum aliquo,

    Plaut. Trin. 2, 4, 72:

    infra,

    Liv. 39, 43, 3:

    contra,

    Suet. Aug. 98.—
    B.
    To lie with, Plaut. Bacch. 1, 1, 39; 3, 3, 50; Suet. Vesp. 21.

    Lewis & Short latin dictionary > accubo

  • 5 ad

    ad, prep. with acc. (from the fourth century after Christ written also at; Etrusc. suf. -a; Osc. az; Umbr. and Old Lat. ar, as [p. 27] in Eug. Tab., in S. C. de Bacch., as arveho for adveho; arfuerunt, arfuisse, for adfuerunt, etc.; arbiter for adbiter; so, ar me advenias, Plant. Truc. 2, 2, 17; cf. Prisc. 559 P.; Vel. Long. 2232 P.; Fabretti, Glos. Ital. col. 5) [cf. Sanscr. adhi; Goth. and Eng. at; Celt. pref. ar, as armor, i.e. ad mare; Rom. a].
    I.
    As antith. to ab (as in to ex), in a progressive order of relation, ad denotes, first, the direction toward an object; then the reaching of or attaining to it; and finally, the being at or near it.
    A.
    In space.
    1.
    Direction toward, to, toward, and first,
    a.
    Horizontally:

    fugere ad puppim colles campique videntur,

    the hills and fields appear to fly toward the ship, Lucr. 4, 390: meridie umbrae cadunt ad septentrionem, ortu vero ad occasum, to or toward the north and west, Plin. 2, 13, and so often of the geog. position of a place in reference to the points of compass, with the verbs jacere, vergere, spectare, etc.:

    Asia jacet ad meridiem et austrum, Europa ad septentriones et aquiionem,

    Varr. L. L. 5, § 31 Mull.;

    and in Plin. very freq.: Creta ad austrum... ad septentrionem versa, 4, 20: ad Atticam vergente, 4, 21 al.—Also trop.: animus alius ad alia vitia propensior,

    Cic. Tusc. 4, 37, 81.—
    b.
    In a direction upwards (esp. in the poets, very freq.): manusque sursum ad caelum sustulit, Naev. ap. Non. 116, 30 (B. Pun. p. 13, ed. Vahl.): manus ad caeli templa tendebam lacrimans, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 50 ed. Vahl.); cf.:

    duplices tendens ad sidera palmas,

    Verg. A. 1, 93: molem ex profundo saxeam ad caelum vomit, Att. ap. Prisc. 1325 P.: clamor ad caelum volvendus, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 104 Mull. (Ann. v. 520 ed. Vahl.) (cf. with this: tollitur in caelum clamor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1, or Ann. v. 422):

    ad caelumque ferat flammai fulgura rursum, of Aetna,

    Lucr. 1, 725; cf. id. 2, 191; 2, 325: sidera sola micant;

    ad quae sua bracchia tendens, etc.,

    Ov. M. 7, 188:

    altitudo pertingit ad caelum,

    Vulg. Dan. 4, 17.—
    c.
    Also in the direction downwards (for the usu. in):

    tardiore semper ad terras omnium quae geruntur in caelo effectu cadente quam visu,

    Plin. 2, 97, 99, § 216.
    2.
    The point or goal at which any thing arrives.
    a.
    Without reference to the space traversed in passing, to, toward (the most common use of this prep.): cum stupro redire ad suos popularis, Naev. ap. Fest. p. 317 Mull. (B. Pun. p. 14 ed. Vahl.):

    ut ex tam alto dignitatis gradu ad superos videatur potius quam ad inferos pervenisse,

    Cic. Lael. 3, 12: ad terras decidat aether, Lucan. 2, 58. —Hence,
    (α).
    With verbs which designate going, coming, moving, bearing, bringing near, adapting, taking, receiving, calling, exciting, admonishing, etc., when the verb is compounded with ad the prep. is not always repeated, but the constr. with the dat. or acc. employed; cf. Rudd. II. pp. 154, 175 n. (In the ante-class. per., and even in Cic., ad is generally repeated with most verbs, as, ad eos accedit, Cic. Sex. Rosc. 8:

    ad Sullam adire,

    id. ib. 25:

    ad se adferre,

    id. Verr. 4, 50:

    reticulum ad naris sibi admovebat,

    id. ib. 5, 27:

    ad laborem adhortantur,

    id. de Sen. 14:

    T. Vectium ad se arcessit,

    id. Verr. 5, 114; but the poets of the Aug. per., and the historians, esp. Tac., prefer the dative; also, when the compound verb contains merely the idea of approach, the constr. with ad and the acc. is employed; but when it designates increase, that with the dat. is more usual: accedit ad urbem, he approaches the city; but, accedit provinciae, it is added to the province.)—
    (β).
    Ad me, te, se, for domum meam, tuam, suam (in Plaut. and Ter. very freq.):

    oratus sum venire ad te huc,

    Plaut. Mil. 5, 1, 12: spectatores plaudite atque ite ad vos comissatum, id. Stich. fin.:

    eamus ad me,

    Ter. Eun. 3, 5, 64:

    ancillas traduce huc ad vos,

    id. Heaut. 4, 4, 22:

    transeundumst tibi ad Menedemum,

    id. 4, 4, 17: intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se, Lucil. ap. Charis. p. 86 P.:

    te oro, ut ad me Vibonem statim venias,

    Cic. Att. 3, 3; 16, 10 al.—
    (γ).
    Ad, with the name of a deity in the gen., is elliptical for ad templum or aedem (cf.:

    Thespiadas, quae ad aedem Felicitatis sunt,

    Cic. Verr. 4, 4; id. Phil. 2, 35:

    in aedem Veneris,

    Plaut. Poen. 1, 2, 120;

    in aedem Concordiae,

    Cic. Cat. 3, 9, 21;

    2, 6, 12): ad Dianae,

    to the temple of, Ter. Ad. 4, 2, 43:

    ad Opis,

    Cic. Att. 8, 1, 14:

    ad Castoris,

    id. Quint. 17:

    ad Juturnae,

    id. Clu. 101:

    ad Vestae,

    Hor. S. 1, 9, 35 al.: cf. Rudd. II. p. 41, n. 4, and p. 334.—
    (δ).
    With verbs which denote a giving, sending, informing, submitting, etc., it is used for the simple dat. (Rudd. II. p. 175): litteras dare ad aliquem, to send or write one a letter; and: litteras dare alicui, to give a letter to one; hence Cic. never says, like Caesar and Sall., alicui scribere, which strictly means, to write for one (as a receipt, etc.), but always mittere, scribere, perscribere ad aliquem:

    postea ad pistores dabo,

    Plaut. As. 3, 3, 119:

    praecipe quae ad patrem vis nuntiari,

    id. Capt. 2, 2, 109:

    in servitutem pauperem ad divitem dare,

    Ter. Ph. 4, 3, 48:

    nam ad me Publ. Valerius scripsit,

    Cic. Fam. 14, 2 med.:

    de meis rebus ad Lollium perscripsi,

    id. ib. 5, 3:

    velim domum ad te scribas, ut mihi tui libri pateant,

    id. Att. 4, 14; cf. id. ib. 4, 16:

    ad primam (sc. epistulam) tibi hoc scribo,

    in answer to your first, id. ib. 3, 15, 2:

    ad Q. Fulvium Cons. Hirpini et Lucani dediderunt sese,

    Liv. 27, 15, 1; cf. id. 28, 22, 5.—Hence the phrase: mittere or scribere librum ad aliquem, to dedicate a book to one (Greek, prosphônein):

    has res ad te scriptas, Luci, misimus, Aeli,

    Lucil. Sat. 1, ap. Auct. Her. 4, 12:

    quae institueram, ad te mittam,

    Cic. Q. Fr. 3, 5: ego interea admonitu tuo perfeci sane argutulos libros ad Varronem;

    and soon after: mihi explices velim, maneasne in sententia, ut mittam ad eum quae scripsi,

    Cic. Att. 13, 18; cf. ib. 16; Plin. 1, 19.—So in titles of books: M. Tullii Ciceronis ad Marcum Brutum Orator; M. T. Cic. ad Q. Fratrem Dialogi tres de Oratore, etc.—In the titles of odes and epigrams ad aliquem signifies to, addressed to.
    (ε).
    With names of towns after verbs of motion, ad is used in answer to the question Whither? instead of the simple acc.; but commonly with this difference, that ad denotes to the vicinity of, the neighborhood of:

    miles ad Capuam profectus sum, quintoque anno post ad Tarentum,

    Cic. de Sen. 4, 10; id. Fam. 3, 81:

    ad Veios,

    Liv. 5, 19; 14, 18; cf. Caes. B. G. 1, 7; id. B. C. 3, 40 al.—Ad is regularly used when the proper name has an appellative in apposition to it:

    ad Cirtam oppidum iter constituunt,

    Sall. J. 81, 2; so Curt. 3, 1, 22; 4, 9, 9;

    or when it is joined with usque,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87; id. Deiot, 7, 19.— (When an adjective is added, the simple acc. is used poet., as well as with ad:

    magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas,

    Prop. 3, 21, 1; the simple acc., Ov. H. 2, 83: doctas jam nunc eat, inquit, Athenas).—
    (ζ).
    With verbs which imply a hostile movement toward, or protection in respect to any thing, against = adversus:

    nonne ad senem aliquam fabricam fingit?

    Ter. Heaut. 3, 2, 34:

    Lernaeas pugnet ad hydras,

    Prop. 3, 19, 9: neque quo pacto fallam, nec quem dolum ad eum aut machinam commoliar, old poet in Cic. N. D. 3, 29, 73:

    Belgarum copias ad se venire vidit,

    Caes. B. G. 2, 5; 7, 70:

    ipse ad hostem vehitur,

    Nep. Dat. 4, 5; id. Dion. 5, 4: Romulus ad regem impetus facit (a phrase in which in is commonly found), Liv. 1, 5, 7, and 44, 3, 10:

    aliquem ad hostem ducere,

    Tac. A. 2, 52:

    clipeos ad tela protecti obiciunt,

    Verg. A. 2, 443:

    munio me ad haec tempora,

    Cic. Fam. 9, 18:

    ad hos omnes casus provisa erant praesidia,

    Caes. B. G. 7, 65; 7, 41;

    so with nouns: medicamentum ad aquam intercutem,

    Cic. Off. 3, 24:

    remedium ad tertianam,

    Petr. Sat. 18:

    munimen ad imbris,

    Verg. G. 2, 352:

    farina cum melle ad tussim siccam efficasissima est,

    Plin. 20, 22, 89, § 243:

    ad muliebre ingenium efficaces preces,

    Liv. 1, 9; 1, 19 (in these two passages ad may have the force of apud, Hand).—
    (η).
    The repetition of ad to denote the direction to a place and to a person present in it is rare:

    nunc tu abi ad forum ad herum,

    Plaut. As. 2, 2, 100; cf.:

    vocatis classico ad concilium militibus ad tribunos,

    Liv. 5 47.—(The distinction between ad and in is given by Diom. 409 P., thus: in forum ire est in ipsum forum intrare; ad forum autem ire, in locum foro proximum; ut in tribunal et ad tribunal venire non unum est; quia ad tribunal venit litigator, in tribunal vero praetor aut judex; cf. also Sen. Ep. 73, 14, deus ad homines venit, immo, quod propius est, in homines venit.)—
    b.
    The terminus, with ref. to the space traversed, to, even to, with or without usque, Quint. 10, 7, 16: ingurgitavit usque ad imum gutturem, Naev. ap. Non. 207, 20 (Rib. Com. Rel. p. 30): dictator pervehitur usque ad oppidum, Naev. ap. Varr. L. L. 5, § 153 Mull. (B. Pun. p. 16 ed. Vahl.):

    via pejor ad usque Baii moenia,

    Hor. S. 1, 5, 96; 1, 1, 97:

    rigidum permanat frigus ad ossa,

    Lucr. 1, 355; 1, 969:

    cum sudor ad imos Manaret talos,

    Hor. S. 1, 9, 10:

    ut quantum posset, agmen ad mare extenderet,

    Curt. 3, 9, 10:

    laeva pars ad pectus est nuda,

    id. 6, 5, 27 al. —Hence the Plinian expression, petere aliquid (usque) ad aliquem, to seek something everywhere, even with one:

    ut ad Aethiopas usque peteretur,

    Plin. 36, 6, 9, § 51 (where Jan now reads ab Aethiopia); so,

    vestis ad Seras peti,

    id. 12, 1, 1.— Trop.:

    si quid poscam, usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    deverberasse usque ad necem,

    Ter. Phorm. 2, 2, 13;

    without usque: hic ad incitas redactus,

    Plaut. Trin. 2, 4, 136; 4, 2, 52; id. Poen. 4, 2, 85; illud ad incitas cum redit atque internecionem, Lucil. ap. Non. 123, 20:

    virgis ad necem caedi,

    Cic. Verr. 2, 3, 29, § 70; so Hor. S. 1, 2, 42; Liv. 24, 38, 9; Tac. A. 11, 37; Suet. Ner. 26; id. Dom. 8 al.
    3.
    Nearness or proximity in gen. = apud, near to, by, at, close by (in anteclass. per. very freq.; not rare later, esp. in the historians): pendent peniculamenta unum ad quemque pedum, trains are suspended at each foot, Enn. ap. Non. 149, 33 (Ann. v. 363 ed. Vahl.):

    ut in servitute hic ad suum maneat patrem,

    Plaut. Capt. prol. 49; cf. id. ib. 2, 3, 98;

    3, 5, 41: sol quasi flagitator astat usque ad ostium,

    stands like a creditor continually at the door, id. Most. 3, 2, 81 (cf. with same force, Att. ap. Non. 522, 25;

    apud ipsum astas): ad foris adsistere,

    Cic. Verr. 1, 66; id. Arch. 24:

    astiterunt ad januam,

    Vulg. Act. 10, 17:

    non adest ad exercitum,

    Plaut. Am. 1, 3, 6; cf. ib. prol. 133:

    aderant ad spectaculum istud,

    Vulg. Luc. 23, 48: has (testas) e fenestris in caput Deiciunt, qui prope ad ostium adspiraverunt, Lucil. ap. Non. 288, 31:

    et nec opinanti Mors ad caput adstitit,

    Lucr. 3, 959:

    quod Romanis ad manum domi supplementum esset,

    at hand, Liv. 9, 19, 6:

    haec arma habere ad manum,

    Quint. 12, 5, 1:

    dominum esse ad villam,

    Cic. Sull. 20; so id. Verr. 2, 21:

    errantem ad flumina,

    Verg. E. 6, 64; Tib. 1, 10, 38; Plin. 7, 2, § 12; Vitr. 7, 14; 7, 12; and ellipt. (cf. supra, 2. g):

    pecunia utinam ad Opis maneret!

    Cic. Phil. 1, 17.—Even of persons:

    qui primum pilum ad Caesarem duxerat (for apud),

    Caes. B. G. 6, 38; so id. ib. 1, 31; 3, 9; 5, 53; 7, 5; id. B. C. 3, 60:

    ad inferos poenas parricidii luent,

    among, Cic. Phil. 14, 13:

    neque segnius ad hostes bellum apparatur,

    Liv. 7, 7, 4: pugna ad Trebiam, ad Trasimenum, ad Cannas, etc., for which Liv. also uses the gen.:

    si Trasimeni quam Trebiae, si Cannarum quam Trasimeni pugna nobilior esset, 23, 43, 4.—Sometimes used to form the name of a place, although written separately, e. g. ad Murcim,

    Varr. L. L. 5, § 154:

    villa ad Gallinas, a villa on the Flaminian Way,

    Plin. 15, 30, 40, § 37: ad urbem esse (of generals), to remain outside the city (Rome) until permission was given for a triumph:

    “Esse ad urbem dicebantur, qui cum potestate provinciali aut nuper e provincia revertissent, aut nondum in provinciam profecti essent... solebant autem, qui ob res in provincia gestas triumphum peterent, extra urbem exspectare, donec, lege lata, triumphantes urbem introire possent,”

    Manut. ad Cic. Fam. 3, 8.—So sometimes with names of towns and verbs of rest:

    pons, qui erat ad Genavam,

    Caes. B. G. 1, 7:

    ad Tibur mortem patri minatus est,

    Cic. Phil. 6, 4, 10:

    conchas ad Caietam legunt,

    id. Or. 2, 6:

    ad forum esse,

    to be at the market, Plaut. Ps. 4, 7, 136; id. Most. 3, 2, 158; cf. Ter. Ph. 4, 2, 8; id. And. 1, 5, 19.—Hence, adverb., ad dextram (sc. manum, partem), ad laevam, ad sinistram, to the right, to the left, or on the right, on the left:

    ad dextram,

    Att. Rib. Trag. Rel. p. 225; Plaut. Poen. 3, 4, 1; Ter. Ad. 4, 2, 44; Cic. Univ. 13; Caes. B. C. 1, 69:

    ad laevam,

    Enn. Rib. Trag. Rel. p. 51; Att. ib. p. 217: ad sinistram, Ter. [p. 28] Ad. 4, 2, 43 al.:

    ad dextram... ad laevam,

    Liv. 40, 6;

    and with an ordinal number: cum plebes ad tertium milliarium consedisset,

    at the third milestone, Cic. Brut. 14, 54, esp. freq. with lapis:

    sepultus ad quintum lapidem,

    Nep. Att. 22, 4; so Liv. 3, 69 al.; Tac. H. 3, 18; 4, 60 (with apud, Ann. 1, 45; 3, 45; 15, 60) al.; cf. Rudd. II. p. 287.
    B.
    In time, analogous to the relations given in A.
    1.
    Direction toward, i. e. approach to a definite point of time, about, toward:

    domum reductus ad vesperum,

    toward evening, Cic. Lael. 3, 12:

    cum ad hiemem me ex Cilicia recepissem,

    toward winter, id. Fam. 3, 7.—
    2.
    The limit or boundary to which a space of time extends, with and without usque, till, until, to, even to, up to:

    ego ad illud frugi usque et probus fui,

    Plaut. Most. 1, 2, 53:

    philosophia jacuit usque ad hanc aetatem,

    Cic. Tusc. 1, 3, 5; id. de Sen. 14:

    quid si hic manebo potius ad meridiem,

    Plaut. Most. 3, 1, 55; so id. Men. 5, 7, 33; id. Ps. 1, 5, 116; id. As. 2, 1, 5:

    ad multam noctem,

    Cic. de Sen. 14:

    Sophocles ad summam senectutem tragoedias fecit,

    id. ib. 2; cf. id. Rep. 1, 1:

    Alexandream se proficisci velle dixit (Aratus) remque integram ad reditum suum jussit esse,

    id. Off. 2, 23, 82:

    bestiae ex se natos amant ad quoddam tempus,

    id. Lael. 8; so id. de Sen. 6; id. Somn. Sc. 1 al. —And with ab or ab-usque, to desig. the whole period of time passed away:

    ab hora octava ad vesperum secreto collocuti sumus,

    Cic. Att. 7, 8:

    usque ab aurora ad hoc diei,

    Plaut. Poen. 1, 2, 8.—
    3.
    Coincidence with a point of time, at, on, in, by:

    praesto fuit ad horam destinatam,

    at the appointed hour, Cic. Tusc. 5, 22:

    admonuit ut pecuniam ad diem solverent,

    on the day of payment, id. Att. 16, 16 A:

    nostra ad diem dictam fient,

    id. Fam. 16, 10, 4; cf. id. Verr. 2, 2, 5: ad lucem denique arte et graviter dormitare coepisse, at (not toward) daybreak, id. Div. 1, 28, 59; so id. Att. 1, 3, 2; 1, 4, 3; id. Fin. 2, 31, 103; id. Brut. 97, 313:

    ad id tempus,

    Caes. B. C. 1, 24; Sall. J. 70, 5; Tac. A. 15, 60; Suet. Aug. 87; Domit. 17, 21 al.
    C.
    The relations of number.
    1.
    An approximation to a sum designated, near, near to, almost, about, toward (cf. Gr. epi, pros with acc. and the Fr. pres de, a peu pres, presque) = circiter (Hand, Turs. I. p. 102):

    ad quadraginta eam posse emi minas,

    Plaut. Ep. 2, 2, 111:

    nummorum Philippum ad tria milia,

    id. Trin. 1, 2, 115; sometimes with quasi added:

    quasi ad quadraginta minas,

    as it were about, id. Most. 3, 1, 95; so Ter. Heaut. 1, 1, 93:

    sane frequentes fuimus omnino ad ducentos,

    Cic. Q. Fr. 2, 1:

    cum annos ad quadraginta natus esset,

    id. Clu. 40, 110:

    ad hominum milia decem,

    Caes. B. G. 1, 4:

    oppida numero ad duodecim, vicos ad quadringentos,

    id. ib. 1, 5.—In the histt. and post-Aug. authors ad is added adverbially in this sense (contrary to Gr. usage, by which amphi, peri, and eis with numerals retain their power as prepositions): ad binum milium numero utrinque sauciis factis, Sisenn. ap. Non. 80, 4:

    occisis ad hominum milibus quattuor,

    Caes. B. G. 2, 33:

    ad duorum milium numero ceciderunt,

    id. B. C. 3, 53:

    ad duo milia et trecenti occisi,

    Liv. 10, 17, 8; so id. 27, 12, 16; Suet. Caes. 20; cf. Rudd. II. p. 334.—
    2.
    The terminus, the limit, to, unto, even to, a designated number (rare):

    ranam luridam conicere in aquam usque quo ad tertiam partem decoxeris,

    Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. App. Herb. 41:

    aedem Junonis ad partem dimidiam detegit,

    even to the half, Liv. 42, 3, 2:

    miles (viaticum) ad assem perdiderat,

    to a farthing, to the last farthing, Hor. Ep. 2, 2, 27; Plin. Ep. 1, 15:

    quid ad denarium solveretur,

    Cic. Quint. 4.—The phrase omnes ad unum or ad unum omnes, or simply ad unum, means lit. all to one, i. e. all together, all without exception; Gr. hoi kath hena pantes (therefore the gender of unum is changed according to that of omnes): praetor omnes extra castra, ut stercus, foras ejecit ad unum, Lucil. ap. Non. 394, 22:

    de amicitia omnes ad unum idem sentiunt,

    Cic. Lael. 23:

    ad unum omnes cum ipso duce occisi sunt,

    Curt. 4, 1, 22 al.:

    naves Rhodias afflixit ita, ut ad unam omnes constratae eliderentur,

    Caes. B. C. 3, 27; onerariae omnes ad unam a nobis sunt exceptae, Cic. Fam. 12, 14 (cf. in Gr. hoi kath hena; in Hebr., Exod. 14, 28).— Ad unum without omnes:

    ego eam sententiam dixi, cui sunt assensi ad unum,

    Cic. Fam. 10, 16:

    Juppiter omnipotens si nondum exosus ad unum Trojanos,

    Verg. A. 5, 687.
    D.
    In the manifold relations of one object to another.
    1.
    That in respect of or in regard to which a thing avails, happens, or is true or important, with regard to, in respect of, in relation to, as to, to, in.
    a.
    With verbs:

    ad omnia alia aetate sapimus rectius,

    in respect to all other things we grow wiser by age, Ter. Ad. 5, 3, 45:

    numquam ita quisquam bene ad vitam fuat,

    id. ib. 5, 4, 1:

    nil ibi libatum de toto corpore (mortui) cernas ad speciem, nil ad pondus,

    that nothing is lost in form or weight, Lucr. 3, 214; cf. id. 5, 570; Cic. Verr. 2, 1, 21, § 58; id. Mur. 13, 29: illi regi Cyro subest, ad immutandi animi licentiam, crudelissimus ille Phalaris, in that Cyrus, in regard to the liberty of changing his disposition (i. e. not in reality, but inasmuch as he is at liberty to lay aside his good character, and assume that of a tyrant), there is concealed another cruel Phalaris, Cic. Rep. 1, 28:

    nil est ad nos,

    is nothing to us, concerns us not, Lucr. 3, 830; 3, 845:

    nil ad me attinet,

    Ter. Ad. 1, 2, 54:

    nihil ad rem pertinet,

    Cic. Caecin. 58;

    and in the same sense elliptically: nihil ad Epicurum,

    id. Fin. 1, 2, 5; id. Pis. 68:

    Quid ad praetorem?

    id. Verr. 1, 116 (this usage is not to be confounded with that under 4.).—
    b.
    With adjectives:

    ad has res perspicax,

    Ter. Heaut. 2, 3, 129:

    virum ad cetera egregium,

    Liv. 37, 7, 15:

    auxiliaribus ad pugnam non multum Crassus confidebat,

    Caes. B. G. 3, 25:

    ejus frater aliquantum ad rem est avidior,

    Ter. Eun. 1, 2, 51; cf. id. And. 1, 2, 21; id. Heaut. 2, 3, 129:

    ut sit potior, qui prior ad dandum est,

    id. Phorm. 3, 2, 48:

    difficilis (res) ad credendum,

    Lucr. 2, 1027:

    ad rationem sollertiamque praestantior,

    Cic. N. D. 2, 62; so id. Leg. 2, 13, 33; id. Fin. 2, 20, 63; id. Rosc. Am. 30, 85; id. Font. 15; id. Cat. 1, 5, 12; id. de Or. 1, 25, 113; 1, 32, 146; 2, 49, 200; id. Fam. 3, 1, 1; Liv. 9, 16, 13; Tac. A. 12, 54 al.—
    c.
    With nouns:

    prius quam tuum, ut sese habeat, animum ad nuptias perspexerit,

    before he knew your feeling in regard to the marriage, Ter. And. 2, 3, 4 (cf. Gr. hopôs echei tis pros ti):

    mentis ad omnia caecitas,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11:

    magna vis est fortunae in utramque partem vel ad secundas res vel ad adversas,

    id. Off. 2, 6; so id. Par. 1:

    ad cetera paene gemelli,

    Hor. Ep. 1, 10, 3.—So with acc. of gerund instead of the gen. from the same vb.:

    facultas ad scribendum, instead of scribendi,

    Cic. Font. 6;

    facultas ad agendum,

    id. de Imp. Pomp. 1, 2: cf. Rudd. II. p. 245.—
    d.
    In gramm.: nomina ad aliquid dicta, nouns used in relation to something, i. e. which derive their significance from their relation to another object: quae non possunt intellegi sola, ut pater, mater;

    jungunt enim sibi et illa propter quae intelleguntur,

    Charis. 129 P.; cf. Prisc. 580 ib.—
    2.
    With words denoting measure, weight, manner, model, rule, etc., both prop. and fig., according to, agreeably to, after (Gr. kata, pros):

    columnas ad perpendiculum exigere,

    Cic. Mur. 77:

    taleis ferreis ad certum pondus examinatis,

    Caes. B. G. 5, 12: facta sunt ad certam formam. Lucr. 2, 379:

    ad amussim non est numerus,

    Varr. 2, 1, 26:

    ad imaginem facere,

    Vulg. Gen. 1, 26:

    ad cursus lunae describit annum,

    Liv. 1, 19:

    omnia ad diem facta sunt,

    Caes. B. G. 2, 5:

    Id ad similitudinem panis efficiebant,

    id. B. C. 3, 48; Vulg. Gen. 1, 26; id. Jac. 3, 9:

    ad aequos flexus,

    at equal angles, Lucr. 4, 323: quasi ad tornum levantur, to or by the lathe, id. 4, 361:

    turres ad altitudiem valli,

    Caes. B. G. 5, 42; Liv. 39, 6:

    ad eandem crassitudinem structi,

    id. 44, 11:

    ad speciem cancellorum scenicorum,

    with the appearance of, like, Varr. R. R. 3, 5, 8:

    stagnum maris instar, circumseptum aedificiis ad urbium speciem,

    Suet. Ner. 31:

    lascivum pecus ludens ad cantum,

    Liv. Andron. Rib. Trag. Rel. p. 1:

    canere ad tibiam,

    Cic. Tusc. 4, 2: canere ad tibicinem, id. ib. 1, 2 (cf.:

    in numerum ludere,

    Verg. E. 6, 28; id. G. 4, 175):

    quod ad Aristophanis lucernam lucubravi,

    Varr. L. L. 5, § 9 Mull.: carmen castigare ad unguem, to perfection (v. unguis), Hor. A. P. 294:

    ad unguem factus homo,

    a perfect gentleman, id. S. 1, 5, 32 (cf. id. ib. 2, 7, 86):

    ad istorum normam sapientes,

    Cic. Lael. 5, 18; id. Mur. 3:

    Cyrus non ad historiae fidem scriptus, sed ad effigiem justi imperii,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8:

    exercemur in venando ad similitudinem bellicae disciplinae,

    id. N. D. 2, 64, 161: so,

    ad simulacrum,

    Liv. 40, 6:

    ad Punica ingenia,

    id. 21, 22:

    ad L. Crassi eloquentiam,

    Cic. Var. Fragm. 8:

    omnia fient ad verum,

    Juv. 6, 324:

    quid aut ad naturam aut contra sit,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    ad hunc modum institutus est,

    id. Tusc. 2, 3; Caes. B. G. 2, 31; 3, 13:

    ad eundem istunc modum,

    Ter. Ad. 3, 3, 70:

    quem ad modum, q. v.: ad istam faciem est morbus, qui me macerat,

    of that kind, Plaut. Cist. 1, 1, 73; id. Merc. 2, 3, 90; cf.

    91: cujus ad arbitrium copia materiai cogitur,

    Lucr. 2, 281:

    ad eorum arbitrium et nutum totos se fingunt,

    to their will and pleasure, Cic. Or. 8, 24; id. Quint. 71:

    ad P. Lentuli auctoritatem Roma contendit,

    id. Rab. Post. 21:

    aliae sunt legati partes, aliae imperatoris: alter omnia agere ad praescriptum, alter libere ad summam rerum consulere debet,

    Caes. B. C. 3, 51:

    rebus ad voluntatem nostram fluentibus,

    Cic. Off. 1, 26:

    rem ad illorum libidinem judicarunt,

    id. Font. 36:

    ad vulgi opinionem,

    id. Off. 3, 21.—So in later Lat. with instar:

    ad instar castrorum,

    Just. 36, 3, 2:

    scoparum,

    App. M. 9, p. 232:

    speculi,

    id. ib. 2, p. 118: ad hoc instar mundi, id. de Mundo, p. 72.—Sometimes, but very rarely, ad is used absol. in this sense (so also very rarely kata with acc., Xen. Hell. 2, 3; Luc. Dial. Deor. 8): convertier ad nos, as we (are turned), Lucr. 4, 317:

    ad navis feratur,

    like ships, id. 4, 897 Munro. —With noun:

    ad specus angustiac vallium,

    like caves, Caes. B. C. 3, 49.—Hence,
    3.
    With an object which is the cause or reason, in conformity to which, from which, or for which, any thing is or is done.
    a.
    The moving cause, according to, at, on, in consequence of:

    cetera pars animae paret et ad numen mentis momenque movetur,

    Lucr. 3, 144:

    ad horum preces in Boeotiam duxit,

    on their entreaty, Liv. 42, 67, 12: ad ea Caesar veniam ipsique et conjugi et fratribus tribuit, in consequence of or upon this, he, etc., Tac. Ann. 12, 37.—
    b.
    The final cause, or the object, end, or aim, for the attainment of which any thing,
    (α).
    is done,
    (β).
    is designed, or,
    (γ).
    is fitted or adapted (very freq.), to, for, in order to.
    (α).
    Seque ad ludos jam inde abhinc exerceant, Pac. ap. Charis. p. 175 P. (Rib. Trag. Rel. p. 80):

    venimus coctum ad nuptias,

    in order to cook for the wedding, Plaut. Aul. 3, 2, 15:

    omnis ad perniciem instructa domus,

    id. Bacch. 3, 1, 6; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 41; Liv. 1, 54:

    cum fingis falsas causas ad discordiam,

    in order to produce dissension, Ter. Hec. 4, 4, 71:

    quantam fenestram ad nequitiam patefeceris,

    id. Heaut. 3, 1, 72:

    utrum ille, qui postulat legatum ad tantum bellum, quem velit, idoneus non est, qui impetret, cum ceteri ad expilandos socios diripiendasque provincias, quos voluerunt, legatos eduxerint,

    Cic. de Imp. Pomp. 19, 57:

    ego vitam quoad putabo tua interesse, aut ad spem servandam esse, retinebo,

    for hope, id. Q. Fr. 1, 4; id. Fam. 5, 17:

    haec juventutem, ubi familiares opes defecerant, ad facinora incendebant,

    Sall. C. 13, 4:

    ad speciem atque ad usurpationem vetustatis,

    Cic. Agr. 2, 12, 31; Suet. Caes. 67:

    paucis ad speciem tabernaculis relictis,

    for appearance, Caes. B. C. 2, 35; so id. ib. 2, 41; id. B. G. 1, 51.—
    (β).
    Aut equos alere aut canes ad venandum. Ter. And. 1, 1, 30:

    ingenio egregie ad miseriam natus sum,

    id. Heaut. 3, 1, 11;

    (in the same sense: in rem,

    Hor. C. 1, 27, 1, and the dat., Ter. Ad. 4, 2, 6):

    ad cursum equum, ad arandum bovem, ad indagandum canem,

    Cic. Fin. 2, 13, 40:

    ad frena leones,

    Verg. A. 10, 253:

    delecto ad naves milite,

    marines, Liv. 22, 19 Weissenb.:

    servos ad remum,

    rowers, id. 34, 6; and:

    servos ad militiam emendos,

    id. 22, 61, 2:

    comparasti ad lecticam homines,

    Cat. 10, 16:

    Lygdamus ad cyathos,

    Prop. 4, 8, 37; cf.:

    puer ad cyathum statuetur,

    Hor. C. 1, 29, 8.—
    (γ).
    Quae oportet Signa esse [p. 29] ad salutem, omnia huic osse video, everything indicative of prosperity I see in him, Ter. And. 3, 2, 2:

    haec sunt ad virtutem omnia,

    id. Heaut. 1, 2, 33:

    causa ad objurgandum,

    id. And. 1, 1, 123:

    argumentum ad scribendum,

    Cic. Att. 9, 7 (in both examples instead of the gen. of gerund., cf. Rudd. II. p. 245):

    vinum murteum est ad alvum crudam,

    Cato R. R. 125:

    nulla res tantum ad dicendum proficit, quantum scriptio,

    Cic. Brut. 24:

    reliquis rebus, quae sunt ad incendia,

    Caes. B. C. 3, 101 al. —So with the adjectives idoneus, utilis, aptus, instead of the dat.:

    homines ad hanc rem idoneos,

    Plaut. Poen. 3, 2, 6:

    calcei habiles et apti ad pedem,

    Cic. de Or. 1, 54, 231:

    orator aptus tamen ad dicendum,

    id. Tusc. 1, 3, 5:

    sus est ad vescendum hominibus apta,

    id. N. D. 2, 64, 160:

    homo ad nullam rem utilis,

    id. Off. 3, 6:

    ad segetes ingeniosus ager,

    Ov. F. 4, 684.—(Upon the connection of ad with the gerund. v. Zumpt, § 666; Rudd. II. p. 261.)—
    4.
    Comparison (since that with which a thing is compared is considered as an object to which the thing compared is brought near for the sake of comparison), to, compared to or with, in comparison with:

    ad sapientiam hujus ille (Thales) nimius nugator fuit,

    Plaut. Capt. 2, 2, 25; id. Trin. 3, 2, 100:

    ne comparandus hic quidem ad illum'st,

    Ter. Eun. 4, 4, 14; 2, 3, 69:

    terra ad universi caeli complexum,

    compared with the whole extent of the heavens, Cic. Tusc. 1, 17, 40:

    homini non ad cetera Punica ingenia callido,

    Liv. 22, 22, 15:

    at nihil ad nostram hanc,

    nothing in comparison with, Ter. Eun. 2, 3, 70; so Cic. Deiot. 8, 24; and id. de Or. 2, 6, 25.
    E.
    Adverbial phrases with ad.
    1.
    Ad omnia, withal, to crown all:

    ingentem vim peditum equitumque venire: ex India elephantos: ad omnia tantum advehi auri, etc.,

    Liv. 35, 32, 4.—
    2.
    Ad hoc and ad haec (in the historians, esp. from the time of Livy, and in authors after the Aug. per.), = praeterea, insuper, moreover, besides, in addition, epi toutois:

    nam quicumque impudicus, adulter, ganeo, etc.: praeterea omnes undique parricidae, etc.: ad hoc, quos manus atque lingua perjurio aut sanguine civili alebat: postremo omnes, quos, etc.,

    Sall. C. 14, 2 and 3:

    his opinionibus inflato animo, ad hoc vitio quoque ingenii vehemens,

    Liv. 6, 11, 6; 42, 1, 1; Tac. H. 1, 6; Suet. Aug. 22 al.—
    3.
    Ad id quod, beside that (very rare):

    ad id quod sua sponte satis conlectum animorum erat, indignitate etiam Romani accendebantur,

    Liv. 3, 62, 1; so 44, 37, 12.—
    4.
    Ad tempus.
    a.
    At a definite, fixed time, Cic. Att. 13, 45; Liv. 38, 25, 3.—
    b.
    At a fit, appropriate time, Cic. Verr. 2, 1, 54, § 141; Liv. 1, 7, 13.—
    c.
    For some time, for a short time, Cic. Off. 1, 8, 27; id. Lael. 15, 53; Liv. 21, 25, 14.—
    d.
    According to circumstances, Cic. Planc. 30, 74; id. Cael. 6, 13; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 9.—
    5.
    Ad praesens (for the most part only in post-Aug. writers).
    a.
    For the moment, for a short time, Cic. Fam. 12, 8; Plin. 8, 22, 34; Tac. A. 4, 21.—
    b.
    At present, now, Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 44.—So, ad praesentiam, Tac. A. 11, 8.—
    6.
    Ad locum, on the spot:

    ut ad locum miles esset paratus,

    Liv. 27, 27, 2.—
    7.
    Ad verbum, word for word, literally, Cic. Fin. 1, 2, 4; id. de Or. 1, 34, 157; id. Ac. 2, 44, 135 al.—
    8.
    Ad summam.
    a.
    On the whole, generally, in general, Cic. Fam. 14, 14, 3; id. Att. 14, 1; Suet. Aug. 71.—
    b.
    In a word, in short, Cic. Off. 1, 41, 149; Hor. Ep. 1, 1, 106. —
    9.
    Ad extremum, ad ultimum, ad postremum.
    a.
    At the end, finally, at last.
    (α).
    Of place, at the extremity, extreme point, top, etc.:

    missile telum hastili abiegno et cetera tereti, praeterquam ad extremum, unde ferrum exstabat,

    Liv. 21, 8, 10.—
    (β).
    Of time = telos de, at last, finally:

    ibi ad postremum cedit miles,

    Plaut. Aul. 3, 5, 52; so id. Poen. 4, 2, 22; Cic. Off. 3, 23, 89; id. Phil. 13, 20, 45; Caes. B. G. 7, 53; Liv. 30, 15, 4 al.— Hence,
    (γ).
    of order, finally, lastly, = denique: inventa componere; tum ornare oratione; post memoria sepire;

    ad extremum agere cum dignitate,

    Cic. de Or. 1, 31, 142.—
    b.
    In Liv., to the last degree, quite: improbus homo, sed non ad extremum perditus, 23, 2, 3; cf.:

    consilii scelerati, sed non ad ultimum dementis,

    id. 28, 28, 8.—
    10.
    Quem ad finem? To what limit? How far? Cic. Cat. 1, 1; id. Verr. 5, 75.—
    11.
    Quem ad modum, v. sub h. v.
    a.
    Ad (v. ab, ex, in, etc.) is not repeated like some other prepositions with interrog. and relative pronouns, after nouns or demonstrative pronouns:

    traducis cogitationes meas ad voluptates. Quas? corporis credo,

    Cic. Tusc. 3, 17, 37 (ubi v. Kuhner).—
    b.
    Ad is sometimes placed after its substantive:

    quam ad,

    Ter. Phorm. 3, 2, 39:

    senatus, quos ad soleret, referendum censuit,

    Cic. N. D. 2, 4:

    ripam ad Araxis,

    Tac. Ann. 12, 51;

    or between subst. and adj.: augendam ad invidiam,

    id. ib. 12, 8.—
    c.
    The compound adque for et ad (like exque, eque, and, poet., aque) is denied by Moser, Cic. Rep. 2, 15, p. 248, and he reads instead of ad humanitatem adque mansuetudinem of the MSS., hum. atque mans. But adque, in acc. with later usage, is restored by Hand in App. M. 10, p. 247, adque haec omnia oboediebam for atque; and in Plaut. Capt. 2, 3, 9, utroque vorsum rectum'st ingenium meum, ad se adque illum, is now read, ad te atque ad illum (Fleck., Brix).
    II.
    In composition.
    A.
    Form. According to the usual orthography, the d of the ad remains unchanged before vowels, and before b, d, h, m, v: adbibo, adduco, adhibeo, admoveo, advenio; it is assimilated to c, f, g, l, n, p, r, s, t: accipio, affigo, aggero, allabor, annumero, appello, arripio, assumo, attineo; before g and s it sometimes disappears: agnosco, aspicio, asto: and before qu it passes into c: acquiro, acquiesco.—But later philologists, supported by old inscriptions and good MSS., have mostly adopted the following forms: ad before j, h, b, d, f, m, n, q, v; ac before c, sometimes, but less well, before q; ag and also ad before g; a before gn, sp, sc, st; ad and also al before l; ad rather than an before n; ap and sometimes ad before p; ad and also ar before r; ad and also as before s; at and sometimes ad before t. In this work the old orthography has commonly been retained for the sake of convenient reference, but the better form in any case is indicated.—
    B.
    Signif. In English up often denotes approach, and in many instances will give the force of ad as a prefix both in its local and in its figurative sense.
    1.
    Local.
    a.
    To, toward: affero, accurro, accipio ( to one's self).—
    b.
    At, by: astare, adesse.—
    c.
    On, upon, against: accumbo, attero.—
    d.
    Up (cf. de- = down, as in deicio, decido): attollo, ascendo, adsurgo.—
    2.
    Fig.
    a.
    To: adjudico, adsentior.—
    b.
    At or on: admiror, adludo.—
    c.
    Denoting conformity to, or comparison with: affiguro, adaequo.—
    d.
    Denoting addition, increase (cf. ab, de, and ex as prefixes to denote privation): addoceo, adposco.—
    e.
    Hence, denoting intensity: adamo, adimpleo, aduro, and perhaps agnosco.—
    f.
    Denoting the coming to an act or state, and hence commencement: addubito, addormio, adquiesco, adlubesco, advesperascit. See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 74-134.

    Lewis & Short latin dictionary > ad

  • 6 adcubo

    ac-cŭbo ( adc.), āre, 1, v. n., t. t. (the forms accubui and accubitum belong to accumbo), to lie near or by a thing.
    I.
    In gen., constr. with dat. or absol.:

    quoi bini castodes semper accubant,

    Plaut. Mil. 2, 2, 57:

    Furiarum maxima juxta accubat,

    Verg. A. 6, 606:

    accubantes effodiunt,

    Plin. 35, 6, 19, § 37.—Rarely with acc.:

    lectum,

    App. M. 5, p. 160.—Of things:

    nigrum nemus,

    Verg. G. 3, 334:

    cadus (vini),

    Hor. C. 4, 12, 18.—Also of places (for adjacere):

    theatrum Tarpeio monti accubans,

    Suet. Caes. 44.—Esp.
    II.
    To recline at table (in the Rom. manner):

    accubantes in conviviis,

    Cic. Cat. 2, 5, 10; so,

    in convivio,

    Nep. Pel. 3, 2; Cic. Tusc. 3, 23:

    morem apud majores hunc epularum fuisse, ut deinceps, qui accubarent, canerent ad tibiam, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; cf.:

    regulus accubans epulari coepit,

    Liv. 41, 2, 12;

    so,

    absol., Plaut. Stich. 2, 3, 53; Ter. Eun. 4, 5, 2; Suet. Caes. 49 al.:

    cum aliquo,

    Plaut. Trin. 2, 4, 72:

    infra,

    Liv. 39, 43, 3:

    contra,

    Suet. Aug. 98.—
    B.
    To lie with, Plaut. Bacch. 1, 1, 39; 3, 3, 50; Suet. Vesp. 21.

    Lewis & Short latin dictionary > adcubo

  • 7 cano

    căno, cĕcĭni, cantum (ancient imp. cante = canite, Carm. Sal. ap. Varr. L. L. 7, § 37 Müll.; fut. perf. canerit = cecinerit, Lib. Augur. ap. Fest. s. v. rumentum, p. 270 ib.; perf. canui = cecini, acc. to Serv. ad Verg. G. 2, 384, predominant in concino, occino, etc.—Examples of sup. cantum and part. cantus, canturus, a, um, appear not to be in use; the trace of an earlier use is found in Paul. ex Fest. p. 46 Müll.: canta pro cantata ponebant;

    once canituri,

    Vulg. Apoc. 8, 13), 3, v. n. and a. [cf. kanassô, kanachê, konabos; Germ. Hahn; Engl. chanticleer; kuknos, ciconice; Sanscr. kōkas = duck; Engl. cock], orig. v. n., to produce melodious sounds, whether of men or animals; later, with a designation of the subject-matter of the melody, as v. a., to make something the subject of one ' s singing or playing, to sing of, to celebrate, or make known in song, etc.
    I. A.
    Of men:

    si absurde canat,

    Cic. Tusc. 2, 4, 12; Plin. Ep. 3, 18, 9:

    celebrare dapes canendo,

    Ov. M. 5, 113:

    si velim canere vel voce vel fidibus,

    Cic. Div. 2, 59, 122; Quint. 5, 11, 124; 1, 8, 2; Gell. 19, 9, 3:

    quemadmodum tibicen sine tibiis canere non possit,

    Cic. de Or. 2, 83, 338; cf.:

    tibia canentum,

    Lucr. 4, 587; 5, 1384; Cic. Tusc. 1, 2, 4; Quint. 1, 10, 14:

    curvo calamo,

    Cat. 63, 22:

    harundine,

    Ov. M. 1, 683; Suet. Caes. 32:

    cithara,

    Tac. A. 14, 14:

    lituus quo canitur,

    Cic. Div. 1, 17, 30; Verg. E. 2, 31:

    movit Amphion lapides canendo,

    Hor. C. 3, 11, 2; Serv. ad Verg. G. 2, 417 al.; Cic. Brut. 50, 187.—
    2.
    Of the faulty delivery of an orator, to speak in a sing-song tone:

    inclinată ululantique voce more Asiatico canere,

    Cic. Or. 8, 27; cf. canto and canticum.—
    B.
    Of animals (usu. of birds, but also of frogs), Varr. L. L. 5, § 76 Müll.:

    volucres nullă dulcius arte canant,

    Prop. 1, 2, 14; Cic. Div. 1, 7, 12:

    merula canit aestate, hieme balbutit,

    Plin. 10, 29, 42, § 80; 10, 32, 47, § 89:

    ranae alio translatae canunt,

    id. 8, 58, 83, § 227.—Of the raven, Cic. Div. 1, 7, 12.—Esp., of the crowing of a cock:

    galli victi silere solent, canere victores,

    to crow, Cic. Div. 2, 26, 56; v. the whole section; id. ib. 2, 26, 56, § 57; Col. 8, 2, 11; Plin. 10, 21, 24, § 49 (cf. also cantus):

    gallina cecinit, interdixit hariolus (the crowing of a hen being considered as an auspicium malum),

    Ter. Phorm. 4, 4, 27.—

    In the lang. of the Pythagoreans, of the heavenly bodies (considered as living beings),

    the music of the spheres, Cic. N. D. 3, 11, 27.—
    C.
    Transf., of the instruments by which, or ( poet.) of the places in which, the sounds are produced, to sound, resound:

    canentes tibiae,

    Cic. N. D. 2, 8, 22:

    maestae cecinere tubae,

    Prop. 4 (5), 11, 9:

    frondiferasque novis avibus canere undique silvas,

    and the leafy forest everywhere resounds with young birds, Lucr. 1, 256; Auct. Aetn. 295.
    II. A.
    With carmen, cantilenam, versus, verba, etc., to sing, play, rehearse, recite:

    cum Simonides cecinisset, id carmen, quod in Scopam scripsisset,

    Cic. de Or. 2, 86, 352:

    carmina quae in epulis canuntur,

    id. Brut. 18, 71:

    in eum (Cossum) milites carmina incondita aequantes eum Romulo canere,

    Liv. 4, 20, 2:

    Ascraeum cano carmen,

    Verg. G. 2, 176; Suet. Caes. 49; Curt. 5, 1, 22: canere versus, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 36 Müll. (Ann. v. 222 Vahl.); Cic. Or. 51, 171; id. Brut. 18, 71:

    neniam,

    Suet. Aug. 100: idyllia erôtika, Gell. 19, 9, 4, § 10:

    verba ad certos modos,

    Ov. F. 3, 388:

    Phrygium,

    Quint. 1, 10, 33 Spald.—The homog. noun is rarely made the subject of the act. voice:

    cum in ejus conviviis symphonia caneret,

    Cic. Verr. 2, 3, 44, § 105.—
    2.
    Prov.
    a.
    Carmen intus canere, to sing for one ' s self, i. e. to consult only one ' s own advantage, Cic. Verr. 2, 1, 20, § 53; id. Agr. 2, 26, 68; v. Aspendius.—
    b.
    Cantilenam eandem canis, like the Gr. to auto adeis asma, ever the old tune, Ter. Phorm. 3, 2, 10; v. cantilena.—
    B.
    With definite objects.
    a.
    In gen., to sing, to cause to resound, to celebrate in song, to sing of, Lucr. 5, 328:

    laudes mortui,

    Varr. L. L. 7, § 70 Müll.:

    canere ad tibiam clarorum virorum laudes atque virtutes,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; Quint. 1, 10, 10; 1, 10, 31; Liv. 45, 38, 12:

    puellis carmine modulato laudes virtutum ejus canentibus,

    Suet. Calig. 16 fin.:

    dei laudes,

    Lact. 6, 21, 9:

    deorum laudes,

    Val. Max. 1, 8, ext. 8.—So with de:

    canere ad tibicinem de clarorum hominum virtutibus,

    Cic. Tusc. 1, 2, 3 (cf. cantito):

    praecepta,

    Hor. S. 2, 4, 11:

    jam canit effectos extremus vinitor antes,

    Verg. G. 2, 417 Wagn. N. cr.:

    nil dignum sermone,

    Hor. S. 2, 3, 4:

    quin etiam canet indoctum,

    id. Ep. 2, 2, 9:

    grandia elate, jucunda dulciter, moderata leniter canit,

    Quint. 1, 10, 24; Cat. 63, 11:

    Io! magna voce, Triumphe, canet,

    Tib. 2, 5, 118; Ov. Tr. 4, 2, 52; cf. Hor. C. 4, 2, 47:

    haec super arvorum cultu pecorumque canebam,

    Verg. G. 4, 559 Wagn.: et veterem in limo ranae cecinere querelam, croaked (according to the ancient pronunciation, kekinere kuerelam, an imitation of the Aristophanic Brekekekex; v. the letter C), id. ib. 1, 378; Lucr. 2, 601:

    anser Gallos adesse canebat,

    Verg. A. 8, 656:

    motibus astrorum nunc quae sit causa, canamus,

    Lucr. 5, 510:

    sunt tempestates et fulmina clara canenda,

    id. 6, 84.—
    b.
    With pers. objects ( poet. and in post-Aug. prose):

    canitur adhuc barbaras apud gentes (Arminius),

    Tac. A. 2, 88:

    Herculem... ituri in proelia canunt,

    id. G. 2:

    Dianam,

    Cat. 34, 3:

    deos regesve,

    Hor. C. 4, 2, 13:

    Liberum et Musas Veneremque,

    id. ib. 1, 32, 10:

    rite Latonae puerum,

    id. ib. 4, 6, 37;

    1, 10, 5: plectro graviore Gigantas, Ov M. 10, 150: reges et proelia,

    Verg. E. 6, 3; Hor. C. 4, 15, 32:

    arma virumque,

    Verg. A. 1, 1:

    pugnasque virosque,

    Stat. Th. 8, 553:

    maxima bella et clarissimos duces,

    Quint. 10, 1, 62.—Very rarely, to celebrate, without reference to song or poetry:

    Epicurus in quădam epistulă amicitiam tuam et Metrodori grata commemoratione cecinerat,

    Sen. Ep. 79, 13.—Esp. of fame, to trumpet abroad:

    fama facta atque infecta canit,

    Verg. A. 4, 190:

    fama digna atque indigna canit,

    Val. Fl. 217 al. —And prov., to sing or preach to the deaf:

    non canimus surdis,

    Verg. E. 10, 8: praeceptorum, quae vereor ne vana surdis auribus cecinerim. Liv. 40, 8, 10.—
    C.
    Since the responses of oracles were given in verse, to prophesy, foretell, predict.
    a.
    In poetry:

    Sibylla, Abdita quae senis fata canit pedibus,

    Tib. 2, 5, 16; cf.:

    horrendas ambages,

    Verg. A. 6. 99; 3, [p. 280] 444:

    fera fata,

    Hor. C. 1, 15, 4; cf. id. Epod. 13, 11; id. S. 2, 5, 58; Tib. 1, 7, 1; cf. id. 3, 3, 36; 1, 6, 50; Hor. C. S. 25:

    et mihi jam multi crudele canebant Artificis scelus,

    Verg. A. 2, 124; Hor. S. 1, 9, 30.—
    b.
    In prose:

    ut haec quae nunc fiunt, canere di inmortales viderentur,

    Cic. Cat. 3, 8, 18:

    non haec a me tum tamquam fata... canebantur?

    id. Sest. 21, 47:

    eum, qui ex Thetide natus esset, majorem patre suo futurum cecinisse dicuntur oracula,

    Quint. 3, 7, 11; Just. 11, 7, 4; 7, 6, 1; Tac. A. 2, 54; id. H. 4, 54:

    cecinere vates, idque carmen pervenerat ad antistitem fani Dianae,

    Liv. 1, 45, 5; 5, 15, 4 sq.; 1, 7, 10; Tac. A. 14, 32; Liv. 30, 28, 2; cf. Nep. Att. 16, 4; cf.

    of philosophers, etc.: ipsa memor praecepta Canam,

    Hor. S. 2, 4, 11 Orell. ad loc.; cf.:

    quaeque diu latuere, canam,

    Ov. M. 15, 147.
    III.
    In milit. lang., t. t., both act. and neutr., of signals, to blow, to sound, to give; or to be sounded, resound.
    A.
    Act.:

    bellicum (lit. and trop.) canere, v. bellicus: classicum, v. classicus: signa canere jubet,

    to give the signal for battle, Sall. C. 59, 1; id. J. 99, 1:

    Pompeius classicum apud eum (sc. Scipionem) cani jubet,

    Caes. B. C. 3, 82.— Absol. without signum, etc.: tubicen canere coepit, Auct. B. Afr. 82; cf. Flor. 4, 2, 66.—
    B.
    Neutr.:

    priusquam signa canerent,

    Liv. 1, 1, 7:

    ut attendant, semel bisne signum canat in castris,

    id. 27, 47, 3 and 5; 23, 16, 12;

    24, 46 (twice): repente a tergo signa canere,

    Sall. J. 94, 5; Liv. 7, 40, 10; Verg. A. 10, 310; Flor. 3, 18, 10:

    classicum apud eos cecinit,

    Liv. 28, 27, 15.—
    2.
    Receptui canere, to sound a retreat:

    Hasdrubal receptui propere cecinit (i. e. cani jussit),

    Liv. 27, 47, 2; Tac. H. 2, 26.— Poet.:

    cecinit jussos receptus,

    Ov. M. 1, 340.—And in Livy impers.:

    nisi receptui cecinisset,

    if it had not sounded a counter-march, Liv. 26, 44, 4:

    ut referrent pedem, si receptui cecinisset,

    id. 3, 22, 6.—
    b.
    Trop.:

    revocante et receptui canente senatu,

    Cic. Phil. 12, 3, 8:

    ratio abstrahit ab acerbis cogitationibus a quibus cum cecinit receptui,

    id. Tusc. 3, 15, 33:

    antequam (orator) in has aetatis (sc. senectutis) veniat insidias, receptui canet,

    Quint. 12, 11, 4.
    Examples for the signif.
    to practice magic, to charm, etc., found in the derivv. cantus, canto, etc., are entirely wanting in this verb.

    Lewis & Short latin dictionary > cano

  • 8 deinceps

    dĕin-ceps (dissyl., Hor. S. 2, 8, 80; but trisyl. Prud. Cath. 7, 136. Cf. dehinc and deinde), adj. and adv. [capio. Prop., taking place next or after, v. Corss. Ausspr. 2, 591; cf.: particeps, princeps].
    I.
    Adj. ( gen. deincipis or deincipitis), following thereafter, next following: deinceps qui deinde cepit, ut princeps qui primum cepit, Paul. ex Fest. p. 71, 2 Müll.; cf.:

    deincipem antiqui dicebant proxime quemque captum ut principem primum captum,

    ib. 75, 4. So only: deincipiti die, Ap. Flor. no. 16, p. 353, 33.—
    II.
    Adv., in a constant series, one after another, successively, in turn, = hexês or ephexês (for syn. cf.: deinde, exinde, inde, indidem, post, postea, porro—freq. and good prose).
    A.
    In space:

    arboribus deinceps constitutis,

    Varr. R. R. 1, 14, 2:

    his (saxis) collocatis et coagmentatis alius insuper ordo adicitur, etc.... sic deinceps omne opus contexitur,

    Caes. B. G. 7, 23, 4; cf. id. B. C. 1, 25, 8: ea quae akrostichis dicitur, cum deinceps ex primis versuum litteris aliquid conectitur, Cic. Div. 2, 54, 111; cf. id. de Or. 3, 47, 183:

    prima... ac deinceps,

    Sall. J. 19, 3.—
    B.
    In time:

    duo deinceps reges civitatem auxerunt,

    Liv. 1, 21:

    ut deinceps qui accubarent canerent ad tibiam clarorum virorum laudes,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3:

    trīs fratres, quos video deinceps tribunos plebis per triennium fore,

    id. Fam. 2, 18, 2; cf. Liv. 6, 5:

    clamore significant, hunc alii deinceps excipiunt, etc.,

    Caes. B. G. 7, 3.—Esp. freq. with alii, reliqui, multi, omnes, totus:

    stationes dispositas haberent atque alios alii deinceps exciperent,

    Caes. B. G. 5, 16 fin.; cf. Cic. Rep. 1, 37; 6, 21:

    receperunt Arverni eum deincepsque aliae gentes,

    Liv. 27, 39; 29, 3; 29, 14 et saep.:

    reliquis deinceps diebus Caesar silvas caedere instituit,

    Caes. B. G. 3, 29; cf. id. ib. 5, 40, 4; 7, 23; id. B. C. 3, 56:

    possum deinceps totam rem explicare, deinde ad extremum, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 10, § 28; Col. 2, 4, 3.—
    C.
    In order.
    (α).
    With ordinals (rare):

    septimus sum deinceps praetorius in gente nostra,

    the seventh in succession, Varr. R. R. 2, 4, 2; cf. Quint. 12, 8, 15.—
    (β).
    In denoting the successive parts of a discourse:

    de justitia satis dictum est: deinceps, ut erat propositum, de beneficentia ac de liberalitate dicatur, i. e. ordine sic ferente,

    successively, in order, Cic. Off. 1, 14, 42; cf. id. ib. 2, 15, 52; 3, 2, 7.—
    (γ).
    To indicate an immediate sequence:

    si non ab eo, in quo proxime desitum, deinceps incipietur,

    id. Inv. 1, 20, 28; cf. id. Ac. 2, 14, 46:

    annales Ennii ut deinceps legi possint,

    that they may be read on continuously, id. N. D. 2, 37, 93; Auct. Her. 1, 9, 14. In this use deinceps is often very nearly = deinde, Cic. Phil. 4, 4, 8; Liv. 44, 31, 1 al. —
    2.
    In particular combinations.
    a.
    Deinde deinceps, inde deinceps, postea deinceps, Gr. epeita hexês:

    deinde etiam deinceps posteris prodebatur,

    Cic. Leg. 3, 2, 4; cf. id. ib. 3, 19, 43; Liv. 2, 47; Auct. Her. 3, 18:

    deinceps inde multae, quas non minus diligenter elaboratas... afferebamus,

    Cic. Brut. 90, 312; so,

    deinceps inde,

    Liv. 5, 37:

    inde deinceps,

    id. 1, 44:

    aequitate sua postea trium regum bellis deinceps omnibus functum officiis,

    id. 45, 14. —
    b.
    Corresp. with primus: primum est officium, ut se conservet in naturae statu:

    deinceps, ut ea teneat, quae, etc.,

    Cic. Fin. 3, 6, 20; cf.:

    principes sint patria et parentes... proximi liberi totaque domus... deinceps bene convenientes propinqui,

    id. Off. 1, 17, 58, and Tac. H. 1, 48.—
    c.
    Hence, after enumerations, in phrases like Eng. and so forth:

    ut prima (officia) diis immortalibus, secunda patriae, tertia parentibus, deinceps gradatim reliqua reliquis debeantur,

    and so on Cic. Off. 1, 45, 160; cf.:

    nam et in prooemio primum est aliquid et secundum ac deinceps,

    Quint. 7, 10, 5; Tac. A. 1, 81; cf. Cic. Div. 1, 30, 64:

    et deinceps, ac deinceps,

    and so forth, Just. Inst. 1, 12, 6 al. —
    d.
    Perge deinceps, go on, Varr. R. R. 3, 8, 1:

    gallinae villaticae sunt, quas deinceps rure habent in villis,

    continually, id. ib. 3, 9, 2; cf. Hand, Turs. II. p. 232-238.

    Lewis & Short latin dictionary > deinceps

  • 9 fundo

    1.
    fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a. [root FUD; Gr. CHU, cheW-, in cheô, cheusô;

    Lat. futis, futtilis, ec-futio, re-futo, etc.,

    Curt. Gr. Etym. p. 204 sq. ], to pour, pour out, shed.
    I.
    Lit., of fluids.
    1.
    In gen.:

    (natura terram) sucum venis cogebat fundere apertis Consimilem lactis, etc.,

    Lucr. 5, 812:

    sanguinem e patera,

    Cic. Div. 1, 23, 46:

    novum liquorem (i. e. vinum) de patera,

    Hor. C. 1, 31, 3:

    vina paterā in aras,

    Ov. M. 9, 160; cf.:

    vinum inter cornua,

    id. ib. 7, 594:

    vinum super aequora,

    id. ib. 11, 247:

    duo rite mero libans carchesia Baccho Fundit humi,

    Verg. A. 5, 78:

    laticem urnis,

    Ov. M. 3, 172:

    lacrimas,

    Verg. A. 3, 348: cf. Ov. M. [p. 793] 5, 540:

    fundit Anigros aquas,

    pours out, id. ib. 15, 282:

    parumne fusum est Latini sanguinis?

    shed, spilt, Hor. Epod. 7, 4:

    sanguine ob rem publicam fuso,

    Sall. H. Fr. 2, 96, 2 Dietsch:

    sanguinem de regno (i. e. propter regnum),

    Curt. 10, 5.—Mid.:

    memorandum, in septem lacus eum (Strymonem) fundi,

    discharges itself, Plin. 4, 10, 17, § 38:

    ingentibus procellis fusus imber,

    pouring, Liv. 6, 8, 7; 6, 32, 6; cf.:

    sanguis in corporibus fusus,

    Cic. de Or. 2, 77, 310.—
    2.
    In partic.
    a.
    Of metals, to make by melting, to melt, cast, found:

    exolevit fundendi aeris pretiosi ratio,

    Plin. 34, 2, 3, § 5; cf. id. 34, 7, 18, § 46:

    caldarium (aes) funditur tantum, malleis fragile,

    id. 34, 8, 20, § 94:

    aere fuso,

    id. 34, 11, 24, § 107:

    vitrum,

    id. 34, 14, 42, § 148:

    glandes, Auct. B. Afr. 20, 3: Theodorus ipse se ex aere fudit,

    Plin. 34, 8, 19, § 83:

    ne statuam quidem inchoari, cum ejus membra fundentur,

    Quint. 2, 1, 12:

    fusis omnibus membris (statuae),

    id. 7 praef. §

    2: olim quaerere amabam, Quid sculptum infabre, quid fusum durius esset,

    Hor. S. 2, 3, 22.—
    * b.
    In medic. lang.: aliquem, to cause one to have fluid stools, to relax the bowels (opp. comprimere): si compresserit aliquem morbus aut fuderit, Cels. praef. med.; cf. under P. a.—
    B.
    Transf.
    1.
    To wet, moisten, bathe with a liquid ( poet. and very rare):

    (ossa) niveo fundere lacte,

    Tib. 3, 2, 20:

    multo tempora funde mero,

    id. 1, 7, 50.—
    2.
    Of things non-fluid.
    a.
    In gen., to pour forth in abundance, to scatter, cast, hurl; to spread, extend, diffuse:

    desectam cum stramento segetem corbibus fudere in Tiberim,

    Liv. 2, 5, 3:

    picem reliquasque res, quibus ignis excitari potest, fundebant,

    Caes. B. G. 7, 24, 4:

    tela,

    Val. Fl. 3, 243:

    sagittam,

    Sil. 7, 647:

    (solis) radios per opaca domorum,

    Lucr. 2, 115:

    quas (maculas) incuria fudit,

    has scattered, Hor. A. P. 352:

    fundunt se carcere laeti Thraces equi,

    pour themselves forth, rush out, Val. Fl. 1, 611:

    se cuncta manus ratibus,

    id. 2, 662:

    littera fundens se in charta,

    Plin. 13, 12, 25, § 81:

    luna se fundebat per fenestras,

    Verg. A. 3, 152.—Mid.:

    ne (vitis) in omnes partes nimia fundatur,

    spread out, Cic. de Sen. 15, 52:

    homines fusi per agros ac dispersi,

    Cic. Sest. 42, 91.—
    b.
    In partic.
    (α).
    With the accessory notion of production, to bring forth, bear or produce (in abundance):

    crescunt arbusta et fetus in tempore fundunt,

    Lucr. 1, 351; cf.:

    terra feta frugibus et vario leguminum genere, quae cum maxima largitate fundit,

    Cic. N. D. 2, 62, 156:

    flores aut fruges aut bacas,

    id. Tusc. 5, 13, 37:

    frugem,

    id. de Sen. 15, 51:

    plus materiae (vites),

    Plin. 17, 22, 35, § 192:

    cum centesimo Leontini campi fundunt,

    id. 18, 10, 21, § 95:

    facile illa (piscium ova) aqua et sustinentur et fetum fundunt,

    Cic. N. D. 2, 51, 129:

    (terra) animal prope certo tempore fudit Omne,

    Lucr. 5, 823; cf. ib. 917:

    fudit equum magno tellus percussa tridenti,

    Verg. G. 1, 13:

    Africa asinorum silvestrium multitudinem fundit,

    Plin. 8, 30, 46, § 108: quae te beluam ex utero, non hominem fudit, Cic. Pis. init.; Verg. A. 8, 139, v. Forbig. ad h. l.—
    (β).
    With the secondary notion of depth or downward direction, to throw or cast to the ground, to prostrate:

    (victi hostes) et de jugis, quae ceperant, funduntur,

    Liv. 9, 43, 20:

    nec prius absistit, quam septem ingentia victor Corpora (cervorum) fundat humi,

    Verg. A. 1, 193; cf. Ov. M. 13, 85; Sil. 4, 533:

    aliquem arcu,

    Val. Fl. 1, 446.—In middle force:

    fundi in alga,

    to lie down, Val. Fl. 1, 252.—Esp. freq. milit. t. t., overthrow, overcome, rout, vanquish an enemy:

    hostes nefarios prostravit, fudit, occidit,

    Cic. Phil. 14, 10, 27; cf.:

    exercitus caesus fususque,

    id. ib. 14, 1, 1:

    aliquos caedere, fundere atque fugare,

    Sall. J. 58, 3:

    Gaetulos,

    id. ib. 88, 3:

    classes fusae fugataeque,

    id. ib. 79, 4; cf.:

    si vi fudisset cecidissetque hostes,

    Liv. 35, 1, 8:

    hostes de jugis,

    id. 9, 43, 20:

    Gallos de delubris vestris,

    id. 6, 16, 2:

    eas omnes copias a se uno proelio fusas ac superatas esse,

    Caes. B. G. 1, 44, 8; cf.:

    Massilienses crebris eruptionibus fusi,

    id. B. C. 2, 22, 1:

    Latini ad Veserim fusi et fugati,

    Cic. Off. 3, 31, 112; Liv. 2, 6 fin.:

    quatuor exercitus Carthaginiensium fudi, fugavi, Hispania expuli,

    id. 28, 28, 9; cf. Drak. on 38, 53, 2;

    less freq. in a reversed order: alios arma sumentes fugant funduntque,

    Sall. J. 21, 2; Vell. 2, 46 fin.: omnibus hostium copiis fusis armisque exutis, Caes. B. G. 3, 6, 3:

    magnas copias hostium fudit,

    Cic. Mur. 9, 20:

    Sabinos equitatu fudit,

    id. Rep. 2, 20:

    Armeniorum copias,

    id. Arch. 9, 21:

    maximas copias parva manu,

    Sall. C. 7, 7.
    II.
    Trop.
    A.
    Ingen., to pour out or forth, to spread out, extend, display:

    imago de corpore fusa,

    Lucr. 4, 53:

    animam moribundo corpore fudit,

    id. 3, 1033; cf. id. 3, 700:

    concidit ac multo vitam cum sanguine fudit,

    Verg. A. 2, 532:

    circuli (appellantur), quod mixta farina et caseo et aqua circuitum aequabiliter fundebant,

    poured out, spread out, Varr. L. L. 5, § 106:

    quem secutus Cicero hanc famam latius fudit,

    Quint. 11, 2, 14; cf. id. 10, 5, 11:

    cum vero causa ea inciderit, in qua vis eloquentiae possit expromi: tum se latius fundet orator,

    will display himself, Cic. Or. 36, 125:

    superstitio, fusa per gentes,

    id. Div. 2, 72 init.; cf. Quint. 11, 3, 84:

    neque se tanta in eo (Cicerone) fudisset ubertas,

    id. 12, 2, 23:

    fundet opes, Latiumque beabit divite lingua,

    riches of expression, Hor. Ep. 2, 2, 121. —Mid.:

    quamquam negant, nec virtutes nec vitia crescere: tamen utrumque eorum fundi quodammodo et quasi dilatari putant,

    to be diffused, Cic. Fin. 3, 15, 48; cf.:

    modo virtus latius funditur,

    Sen. Ep. 74, 27; and:

    semper ex eo, quod maximas partes continet latissimeque funditur, tota res appellatur,

    id. 5, 30, 92:

    saepe in amplificanda re funditur numerose et volubiliter oratio,

    id. Or. 62, 210.—
    B.
    In partic., of speech, to pour forth, utter:

    per quam (arteriam) vox principium a mente ducens percipitur et funditur,

    Cic. N. D. 2, 59, 149; cf.:

    e quibus elici vocem et fundi videmus,

    id. Tusc. 2, 24, 56:

    inanes sonos,

    id. ib. 5, 26, 73 (for which:

    inani voce sonare,

    id. Fin. 2, 15, 48):

    sonum,

    id. Ac. 2, 23, 74:

    verba poëtarum more (opp. ratione et arte distinguere),

    id. Fin. 4, 4, 10:

    versus hexametros aliosque variis modis atque numeris ex tempore,

    id. de Or. 3, 50, 194; cf.:

    grave plenumque carmen,

    id. Tusc. 1, 26, 64:

    tam bonos septenarios ad tibiam,

    id. ib. 1, 44, 107:

    physicorum oracula,

    id. N. D. 1, 26, 66:

    has ore loquelas,

    Verg. A. 5, 842:

    preces pectore ab imo,

    id. ib. 6, 55; so,

    preces,

    id. ib. 5, 234; Hor. Epod. 17, 53:

    mera mendacia,

    Plaut. Ps. 4, 1, 33:

    jam tu verba fundis hic, sapientia?

    you waste, Ter. Ad. 5, 2, 7:

    opprobria rustica,

    Hor. Ep. 2, 1, 146:

    iras inanes,

    Val. Fl. 3, 697:

    vehemens et liquidus puroque simillimus amni Fundet opes,

    Hor. Ep. 2, 2, 121:

    preces,

    App. M. 11, p. 258, 4; Tac. A. 14, 30; Aug. in Psa. 25, 10 al.—Hence, fūsus, a, um, P. a., spread out, extended, broad, large, copious, diffuse.
    A.
    Lit.:

    (aër) tum fusus et extenuatus sublime fertur, tum autem concretus in nubes cogitur,

    Cic. N. D. 2, 39, 101: fusior alvus, i. e. more relaxed (opp. astrictior), Cels. 1, 3 med.:

    toga (opp. restricta),

    wide, full, Suet. Aug. 73:

    Gallorum fusa et candida corpora,

    full, plump, Liv. 38, 21, 9:

    campi in omnem partem,

    extended, Verg. A. 6, 440; cf.:

    non fusior ulli Terra fuit domino,

    a broader, larger kingdom, Luc. 4, 670.—
    B.
    Trop., copious, diffuse; flowing, free:

    genus sermonis non liquidum, non fusum ac profluens,

    Cic. de Or. 2, 38, 159; cf.:

    constricta an latius fusa narratio,

    Quint. 2, 13, 5:

    materia abundantior atque ultra quam oporteat fusa,

    id. 2, 4, 7:

    ut illud, quod ad omnem honestatem pertinet, decorum, quam late fusum sit, appareat,

    Cic. Off. 1, 28, 98; cf. Quint. 11, 1, 5:

    (vox) in egressionibus fusa et securae claritatis (opp. contracta),

    unrestrained, free, id. 11, 3, 64:

    periodus,

    id. 9, 4, 128:

    fusiores liberioresque numeri,

    id. 130:

    lingua Graeca prolixior fusiorque quam nostra,

    Gell. 2, 26, 7:

    in locis ac descriptionibus fusi ac fluentes,

    Quint. 9, 4, 138:

    plenior Aeschines et magis fusus,

    id. 10, 1, 77:

    dulcis et candidus et fusus Herodotus (opp. densus et brevis et semper instans sibi Thucydides),

    id. 10, 1, 73.— Sup. seems not to occur.— Adv.: fūse.
    * 1.
    (Acc. to A.) Spread out, extended:

    (manus) fusius paulo in diversum resolvitur,

    Quint. 11, 3, 97.—
    2.
    (Acc. to B.) Copiously, at length, diffusely:

    quae fuse olim disputabantur ac libere, ea nunc articulatim distincteque dicuntur,

    Cic. Leg. 1, 13, 36:

    multa dicere fuse lateque,

    id. Tusc. 4, 26, 57:

    fuse lateque dicendi facultas,

    id. Or. 32, 113:

    fuse et copiose augere et ornate aliquid (opp. brevia et acuta),

    id. Fin. 3, 7, 26.— Comp.:

    haec cum uberius disputantur et fusius (opp. brevius angustiusque concluduntur),

    Cic. N. D. 2, 7, 20:

    fusius et ornatius rem exponere,

    Quint. 4, 2, 128.— Sup. seems not to occur.
    2.
    fundo, āvi, ātum, 1, v. a. [fundus], to lay the bottom, keel, foundation of a thing, to found (syn.: condo, exstruo, etc.).
    I.
    Lit. (perh. only poet.):

    haec carina satis probe fundata et bene statuta est,

    i. e. is laid, Plaut. Mil. 3, 3, 44 (v. Ritschl ad h. l.);

    dum mea puppis erat validā fundata carinā,

    Ov. P. 4, 3, 5; id. H. 16, 111:

    Erycino in vertice sedes fundatur Veneri Idaliae,

    is founded, Verg. A. 5, 759: sedes saxo vetusto. id. ib. 8, 478:

    arces,

    id. ib. 4, 260.—
    B.
    Transf., in gen., to fasten, secure, make firm:

    dente tenaci Ancora fundabat naves,

    Verg. A. 6, 4:

    (genus humanum) Et majoribus et solidis magis ossibus intus Fundatum,

    Lucr. 5, 928; 4, 828.—
    II.
    Trop., to found, establish, fix, confirm (class., esp. in part. perf.; cf.:

    firmo, stabilio): illud vero maxime nostrum fundavit imperium et populi Romani nomen auxit, quod, etc.,

    Cic. Balb. 13, 31; cf.:

    quantis laboribus fundatum imperium,

    id. Cat. 4, 9, 19:

    qui (rei publicae status) bonorum omnium conjunctione et auctoritate consulatus mei fixus et fundatus videbatur,

    id. Att. 1, 16, 6:

    accurate non modo fundata verum etiam exstructa disciplina,

    id. Fin. 4, 1, 1; cf.:

    fundati a doctore,

    thoroughly instructed, Lact. 6, 21, 4:

    res publica praeclare fundata,

    Cic. Par. 1, 2, 10; cf.:

    qui legibus urbem Fundavit,

    Verg. A. 6, 810:

    in eorum agro sedes fundare Bastarnis,

    Liv. 40, 57, 5:

    libertatem, salutem, securitatem,

    Plin. Pan. 8, 1:

    jus civile,

    Dig. 1, 2, 2, § 39:

    vacuos Penates prole,

    Stat. S. 4, 7, 30; cf.:

    thalamos Tritonide nympha,

    i. e. to marry, Sil. 2, 65:

    partis et fundatis amicitiis,

    Q. Cic. Petit. Cons. 7, 25:

    fundatae atque optime constitutae opes,

    Cic. Rab. Post. 1, 1; cf.:

    nitidis fundata pecunia villis,

    well laid out, Hor. Ep. 1, 15, 46:

    nihil veritate fundatum,

    Cic. Fl. 11, 26; cf. Lucr. 5, 161.— Hence, fundātus, a, um, P. a., firm, fixed, grounded, durable (very rare).
    A.
    Lit.:

    quo fundatior erit ex arenato directura, etc.,

    Vitr. 7, 3 med.:

    si permanetis in fide fundati,

    Vulg. Col. 1, 23.—
    B.
    Trop.: deflevi subitas fundatissimae familiae ruinas, Auct. Or. pro Domo, 36, 96.

    Lewis & Short latin dictionary > fundo

  • 10 Nenia

    nēnĭa ( naenĭa), ae (abl. neniā, dissyl., Ov. F. 6, 142), f., a funeral song, song of lamentation, dirge: naenia est carmen quod in funere laudandi gratiā cantatur ad tibiam, Paul. ex Fest. p. 161 Müll.; cf. Macr. Somn. Scip. 2, 3; Diom. p. 482 P.:

    honoratorum virorum laudes cantu ad tibicinem prosequantur, cui nomen nenia,

    Cic. Leg. 2, 24, 62:

    absint inani funere neniae,

    Hor. C. 2, 20, 21; Suet. Aug. 100.—
    II.
    Transf.
    1.
    A mournful song or ditty of any kind:

    Ceae retractes munera neniae,

    Hor. C. 2, 1, 38: huic homini amanti mea era dixit neniam de bonis, has sung the death-dirge over his property, i. e. has buried, has consumed it, Plaut. Truc. 2, 1, 3.—Prov.:

    nenia ludo id fuit,

    my joy was turned to grief, Plaut. Ps. 5, 1, 32.—
    2.
    A magic song, incantation:

    Marsa,

    Hor. Epod. 17, 29.—
    3.
    A common, trifling song, popular song; a nursery song, lullaby; a song in gen.:

    puerorum Nenia, quae regnum recte facientibus offert,

    Hor. Ep. 1, 1, 62:

    dicetur meritā Nox quoque neniā,

    id. C. 3, 28, 16:

    legesne potius viles nenias?

    mere songs, Phaedr. 3 prol. 10:

    lenes neniae,

    lullabies, Arn. 7, 237:

    histrionis,

    id. 6, 197.—
    4.
    Nenia soricina, the cry of the shrewmouse when caught and pierced through, Plaut. Bacch. 4, 8, 48.—
    5.
    Personified: Nēnia, the goddess of funeral songs, the dirge-goddess, to whom a chapel was dedicated before the Viminal gate, Arn. 4, 131; Aug. Civ. Dei, 6, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > Nenia

  • 11 nenia

    nēnĭa ( naenĭa), ae (abl. neniā, dissyl., Ov. F. 6, 142), f., a funeral song, song of lamentation, dirge: naenia est carmen quod in funere laudandi gratiā cantatur ad tibiam, Paul. ex Fest. p. 161 Müll.; cf. Macr. Somn. Scip. 2, 3; Diom. p. 482 P.:

    honoratorum virorum laudes cantu ad tibicinem prosequantur, cui nomen nenia,

    Cic. Leg. 2, 24, 62:

    absint inani funere neniae,

    Hor. C. 2, 20, 21; Suet. Aug. 100.—
    II.
    Transf.
    1.
    A mournful song or ditty of any kind:

    Ceae retractes munera neniae,

    Hor. C. 2, 1, 38: huic homini amanti mea era dixit neniam de bonis, has sung the death-dirge over his property, i. e. has buried, has consumed it, Plaut. Truc. 2, 1, 3.—Prov.:

    nenia ludo id fuit,

    my joy was turned to grief, Plaut. Ps. 5, 1, 32.—
    2.
    A magic song, incantation:

    Marsa,

    Hor. Epod. 17, 29.—
    3.
    A common, trifling song, popular song; a nursery song, lullaby; a song in gen.:

    puerorum Nenia, quae regnum recte facientibus offert,

    Hor. Ep. 1, 1, 62:

    dicetur meritā Nox quoque neniā,

    id. C. 3, 28, 16:

    legesne potius viles nenias?

    mere songs, Phaedr. 3 prol. 10:

    lenes neniae,

    lullabies, Arn. 7, 237:

    histrionis,

    id. 6, 197.—
    4.
    Nenia soricina, the cry of the shrewmouse when caught and pierced through, Plaut. Bacch. 4, 8, 48.—
    5.
    Personified: Nēnia, the goddess of funeral songs, the dirge-goddess, to whom a chapel was dedicated before the Viminal gate, Arn. 4, 131; Aug. Civ. Dei, 6, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > nenia

  • 12 praeeo

    prae-ĕo (sometimes written in inscrr. with one e, PRAERAT, etc.), īvi and ĭi, ĭtum, īre, v. n. and a., to go before, lead the way, precede (syn.: praegredior, antecedo).
    I.
    Lit.
    (α).
    Neutr.:

    ut consulibus lictores praeirent,

    Cic. Rep. 2, 31, 55:

    domino praeire,

    Stat. Th. 6, 519:

    Laevinus Romam praeivit,

    Liv. 26, 27 fin.:

    praetor dictus, qui praeiret jure et exercitu,

    Varr. L. L. 5, § 80 Müll.; cf.:

    in re militari praetor dictus, qui praeiret exercitui,

    id. ib. 5, 16, §

    87 ib.: praeeunte carinā,

    Verg. A. 5, 186; Ov. F. 1, 81.—
    (β).
    Act.:

    per avia ac derupta praeibat eum,

    Tac. A. 6, 21:

    ludos Circenses eburna effigies (Germanici) praeiret,

    id. ib. 2, 83.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to go before, precede (rare but class.).
    (α).
    Neutr.:

    naturā praeeunte,

    Cic. Fin. 5, 21, 58.—
    (β).
    Act.:

    acto raptim agmine, ut famam sui praeiret,

    to outstrip, Tac. A. 15, 4.—
    B.
    In partic., a relig. and publicist's t. t., to precede one in reciting a formula (as of prayer, consecration, an oath, etc.), i. e. to repeat first, to dictate any thing (the predom. signif. of the word); constr. most freq. with aliquid ( alicui), and less freq. with verbis, voce, or absol.
    (α).
    Aliquid ( alicui):

    praei verba, quibus me pro legionibus devoveam,

    Liv. 8, 9, 4:

    aedem Concordiae dedicavit, coactusque pontifex maximus verba praeire,

    to dictate the formula of consecration, id. 9, 46, 6; cf. id. 4, 21, 5; 5, 41, 3; 10, 28, 14:

    praeeuntibus exsecrabile carmen sacerdotibus,

    id. 31, 17:

    sacramentum,

    Tac. H. 1, 36; 2, 74:

    obsecrationem,

    Suet. Claud. 22:

    cum scriba ex publicis tabulis sollemne ei praecationis carmen praeiret,

    Val. Max. 4, 1, 10.—
    (β).
    Praeire verbis:

    praei verbis quid vis,

    Plaut. Rud. 5, 2, 48.—
    (γ).
    Absol., with dat. of the person:

    praeivimus commilitonibus jusjurandum more sollemni praestantibus,

    Plin. Ep. 10,52 (60):

    de scripto praeire,

    to read before, Plin. 28, 2, 3, § 12:

    ades, Luculle, Servili, dum dedico domum Ciceronis, ut mihi praeeatis,

    Cic. Dom. 52, 133.—
    2.
    Transf., apart from technical lang., to recite, read, sing, or play before one (rare but class.):

    ut vobis voce praeirent, quid judicaretis,

    Cic. Mil. 2, 3:

    si legentibus singulis praeire semper ipsi velint,

    wish to read before, Quint. 2, 5, 3; 1, 2, 12; and:

    praeeunte aliquā jucundā voce,

    id. 1, 10, 16:

    tibiam Caio Graccho cum populo agenti praeisse ac praemonstrasse modulos ferunt,

    Gell. 1, 11, 10.—
    b.
    In partic., to lead the way, by orders, directions, precepts:

    omnia, uti decemviri praeierunt, facta,

    Liv. 43, 13 fin. (cf. praefor):

    si de omni quoque officio judicis praeire tibi me vis,

    Gell. 14, 2, 12.—Hence, praeiens, Part., going before; as subst.: praeiens, euntis, m., he who precedes another, as a precentor or leader:

    lectio non omnis nec semper praeeunte eget,

    Quint. 1, 2, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > praeeo

  • 13 septenarius

    septēnārĭus, a, um, adj. [septem], containing seven, consisting of seven, septenary:

    numerus,

    the number seven, Plin. 11, 36, 43, § 120; Gell. 3, 10, 1 sq.; Macr. Somn. Scip. 1, 6:

    versus,

    consisting of seven feet, Diom. p. 514 P.; also absol., a verse consisting of seven feet:

    cum tam bonos septenarios fundat ad tibiam,

    Cic. Tusc. 1, 44, 107:

    synthesis,

    a service of seven goblets, Mart. 4, 46, 15: fistula, of seven quadrants (or quarter-digits) in diameter, Front. Aquaed. 25; 41.

    Lewis & Short latin dictionary > septenarius

См. также в других словарях:

  • COQUENDI ad Tibiam mos — Tyrchenis in usu, occurrir apud Pollucem, l. 4. c. 7. ὑπ᾿ αὐλῷ ὀψοποιοῦτι, meminitque eius Stuckius, Antiq. Convivial. l. 3. c. 20. Et Tibicines ad focos indigitantur Aristophani, Acharn. Actu 3. Sc. 3. Nec aliam ob causam a. Plauto plerumque… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • TIBIA — I. TIBIA Phrygia, in universum sic dicta, Suidas: Τιβία. Φρυγία ὅλη. Vide Palmer. p. 575. II. TIBIA instrumentum maxime ὀργιαςικὸν καὶ παθητικὸν, Atistoteli in Politicis, et Appuleio Miles. l. 5. qui proin, uti loqui de cithara, canere de choro,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PLAGIAULA — in Glossis MS. yaraules, hydraula, fotinestes, plagiaula, apud Salmas. qui legi vult, ὑδραύλης, hydraula: φωτιγγίςτης, plagiaula. Φώτιγξ enim tibiae genus, quae πλαγίαυλος dicebatur, unde πλαγιαύλης et φωτιγγίςτης idem. Servius Graecorum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CALIGA — nomen calcei militaris, qui Uncinatus alias dictus est: a quo Caligula Imperator est cognominatus, vide supra in voce Calceus: item in Caligula. Veteris lapidis fragmentum: C. OPPIO. C. F. V. BASSO, P. P. P. C. PR. ID. AUX. LEG. IV. FL. FEL. ET.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SANDALIUM — I. SANDALIUM Insul. parva maris Aegaei, apud Lesbum, et regio Pisidiae, in Asia. Strabo, Steph. II. SANDALIUM munitissimum castrum quondam ab Alexandro M. Macedonum rege, cum Tyrum oppugnaret, in Isthmo et littore maris, inxta limpidum et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • МЫШЦЫ — МЫШЦЫ. I. Гистология. Общеморфодогически ткань сократительного вещества характеризуется наличием диференцировки в протоплазме ее элементов специфич. фибрилярной структуры; последние пространственно ориентированы в направлении их сокращения и… …   Большая медицинская энциклопедия

  • MUSICA — I. MUSICA ars nobilis, cuius inventionem, quidam adaves oscines: nonnulli ad Pythagoram, quem aiunt numeros primum observâsse ex alternis fabrorum ictibus: Poetae ad Mercurium Apollinemque referunt. Sed multo Pythagorâ antiquior Homerus est, apud …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PYTHAULES — apud Vopisc. in Carino, c. 19. Exhibuit centum salpistas unô crepitu concinentes et centum camptaulas, choraulas centum, etiam centum Pythaulas, Pantominos etc. ἀπὸ τῶν Πυθίων, dictus est, qui Pythia scil. cantabat et pythicas tibias inflabat.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SYNODIUM — apud Diomedem, Sed quod paribus tibiis aut imparibus invenimus scrtptum, quod si quando mondiô agebat artifex, unam tibiam inflabat, siquando synodiô, utramque: chori concentus est, sicut Monodium, cantici cantus. Et quidem Attificem, si quando… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VASCA — apud Solinum, c. 5. Termitanis locis insula est arundinum ferax, quae accommodatissimae sunt in omnem sonum tibiarum, seu praecentorias sacias, quarum locus est ad pulvinaria praecinendi: seu vascas, quae foraminum numeris praecentorias… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • НЕНИЯ —    • Naenĭa, правильнее Nenia,          по объяснению Феста (р. 161), есть carmen quod in funere laudandi gratia cantatur ad tibiam; так же объясняет это слово и Цицерон, с ограничением, что nenia пелась только в честь honorati viri (Cic. legg. 2 …   Реальный словарь классических древностей

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»