-
21 corrigere
1) исправлять, поправлять: laesum ius (1. 1 pr. D. 4, 6), ius civile (1. 7 § 1 D. 1, 1), arbitrium, sententiam (1. 79 D. 17, 2. 1. 55 D. 42. 1). 2) наказывать, (1. 1 § 10 D. 1, 12. 1. 1 § 8 D. 9, 3).Латинско-русский словарь к источникам римского права > corrigere
-
22 fides
1) вера, доверие, fidem explere, оправдать доверие (1. 62 D. 12, 6);contractus, quos alienam fidem secuti (доверяя другим) instituimus (1. 1, D. 12, 1. I. 84 § 1 D. 50, 17);
qui pecunias apud mensam, fidem publicam secuti (доверяя общественному кредиту) deposuerunt (1. 24 § 2 D. 42, 5);
2) верность, честность, а) вообще;tidem alicuius sequi обозначает также давать кому в долг (1. 41 J. 2, 1:- si is, qui vendidit, fidem emtoris secutus est, dicendum est, statim rem emtoris fieri); в таком же смысле: fidem habere alicui (1. 19 D. 18, 1. 4 § 8 D. 40, 5).
egregia in rempubl. fides (1. 1 pr. D. 50, 15);
fides tutoris (1. 22 D. 34, 9), curatorum (1. 5 § 6. 1. 33 § 1 D. 26, 7);
res ex fide agenda (1. 60 § 4 D. 17, 1. 1. 53 D. 5, 1. 1. 1 § 4 D. 16, 3. 1. 58. D. 17, 1. 1. 3 D. 22, 3), in fidem alicuius confugere (1. 5 D. 40, 1. 1. 12 D. 38, 5): fidem adhibere, exhibere (1. 7 D. 17, 1. 1. 1 § 2 D. 19, 5), praestare (1. 38 D. 3, 5. 1. 5 § 15. D. 24, 1. 1. 4 D. 27, 5);
b) по отношению к исполнению данного обещания, слова (1. 1 pr. D. 2, 14);
fidem praestare pacto, transactioni, placitis, исполнить все условия соглашения (1. 52 § 1 eod. 1. 17 pr. D. 5, 2. 1. 6 C. 2, 4);
fidem contractus (non) implere (1. 19 § 9 D. 19, 2. 1. 9 D, 19, 5. 1. 26 § 3 D. 23, 4. 1. l0 pr. D. 2, 4. 1. 16 D. 2, 15. 1. 1 pr. 1. 25 pr. D. 13, 5. 11 § 4. 1. 5 pr. D. 16, 3. 1. 5 D. 18, 3);
fides sacramenti rupta (1. 11 pr. D. 29, 1); слово, обещание, обязанность, tacitam fidem interponere (ut non capienti restituat hereditatem);
in fraudem legum s. iuris fidem accommodare (1. 46 D. 5, 3. 1. 43. § 3 D. 28, 6. 1. 10 pr. D. 34, 9. 1. 40 § 1 D. 49, 14. 1. 3 C. 6, 50. 1. 67 D. 3, 3);
fidem exsolvere (l. 5 § 15 D. 24, 1. 1. 40 pr. D. 18, 1); в особ. относится в поручительству: отсюда формула стипуляции: id fide tua esse iubes? (1. 75 § 6 D. 45, 1. 1. 51 pr. D. 46, 1. cf. 1. 60 § 1 D. 17, 1);
fidem dicere pro aliquo = fideiubere (1. 62 § 1 eod.);
in fidem suam recipere (1. 49 pr. D. 19, 1);
fidem suam obligare pro aliquo (1. 27 § 2 D. 16, 1. 1. 28 § 6 D. 34, 3. 1. 54 D. 46, 1);
fide et periculo alicuius dare (1. 24 eod.);
3) достоверность, истина, fides instrumentorum (tit. D. 22, 4. C. 4, 21), testium, testationis, testimonii (1. 1 pr. 1. 2. 3. pr. § 1. 1. 13 D. 22, 5. 1. 11 eod. 1. 32. § 1 D. 47, 2), fides alicui contra se habebitur (1. 11 § 1 D. 11, 1. 1. 2 § 2 D. 50, 8. 1. 6 § 1 D. 1, 18);fide alterius fideiubere pro alio (1. 53 D. 17, 1. 1. 46 § 1 D. 3, 5).
fides probationis (1. 49 C. 3, 32. 1. 1 C. 8, 2);
4) христианская вера: ministrt verae orthodoxae fidei (1. 27 C. 1, 3);fides veri, veritatis, (1. 2. 5 C. 2, 1. 1. 6. C. 6, 23. 1. 2 C. 8, 32. 1. 8. C. 8, 54).
5) bona fides, a) добрая вера, добросовестность, mala fides = dolus: fides bona contraria est fraudi et dolo (1. 3 § 3 D. 17, 2);a fide Christianorum discrepare (1. 12 C. 1, 9. I. 4 C. Th. 16, 7); символ веры, fides Nicaena (см.).
bona fide противоп. per fraudem negotium contrahere (1. 35 pr. D. 19, 2);
b. fide, non in fraudem, gestum negotium (1. 34 D. 3, 3);
non mala fide, противоп. callide (1. 5 § 4. D. 26, 8);
pactum mala fide factum (1. 9 C. 2, 3. 1. 68 pr. D. 18, 1. cf. 1. 18 D. 3, 5. 1. 10 pr. D. 17, 1. l. 5 § 7 D. 26, 7. 1. 32. § 2. 3. 1. 58 § 1. eod.);
ex b. f. reddere (1. 11 D. 16, 3);
ex b. f. esse, praestari (1. 22 § 4 D. 17, 1);
bona f. exigit.: ut, quod convenit, fiat (1. 21 D. 19, 2. cf. 1. 11 § 1 D. 19, 1. 1. 57 D. 50, 17. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);
contractus, quibus doli praestatio vel b. f. inest (1. 152 § 3 eod. 1. 31 pr. D. 16, 3);
bonae fidei contractus, двусторонний договор, основанный на доброй вере (1. 11 § 18. 1. 48 D. 19, 1. 1. 32 § 2 D. 22, 1);
bonae f. iudicium, иск, вытекающий из упомянутого договора, причем усмотрению судьи предоставлялся обширный простор принимать во внимание не только те обстоятельства, которые были указаны в формуле, но и всякие другие, на которые могла сослаться сторона при дальнейшем производстве дела. Bonae fidei iudicium противопоставляется stricti iuris iudicium (§ 30 J. 4, 6. 1. 7 § 5 D. 2, 14. 1. 7 D. 3, 5. 1. 3 § 2 D. 13, 6. 1. 24 D. 16, 3. 1. 54 pr. D. 17, 1. 1. 11. § 1 D. 19, 1. 1. 31 § 20 D. 21, 1. 1. 5 D. 22, 1. 1. 5 pr. cf. I. 2 § 3 D. 44, 1);
iudicium, quod ex b. f. descendit (1. 57 § 3 D. 18, 1);
actio, quae ex b. f. oritur (1. 2 § 2 D. 43, 26);
arbitrium bonae f. iudicis (1. 4 § 2 D. 12, 4);
b) добрая вера, т. е. убеждение лица в том, что оно не нарушает ничьих прав, действует добросовестно, против. mala fides, напр. bona - mala fide emere;
bonae fid. emtor (§ 35 J. 2, 1. pr. J. 2, 6. Gai. II. 49. 1. 7 § 11. 17. 1. 13 § 2 D. 6, 2. 1. 27 D. 18, 1. 1. 2 pr. § 1 D. 41, 4. 1. 109 D. 50, 16);
bona - mala fid. possidere;
bonae-malae f. possessor (1. 25 § 7 D. 5, 3. 1. 45. D. 6, 1. 1. 48 § 1 D. 41, 1. 1. 3 § 22 D. 41, 2. Gai. II. 43. 45. 1. 38 D. 41, 3. 1. 136. D. 50, 17. 1. 137 eod.);
bona f. accipere, praestare (Gai. VI. 43. III. 155);
bona fide diutina possessione capere posse (1. 43 § 1 D. 41, 2);
bona-mala f. percipere fructus (1. 4 § 2 D. 10, 1);
bona f. servire (1. 23 § 6 1. 25. § 2. 1. 43 § 3 D. 21, 1. 1. 19. 21. 23. 49. 54. D. 41, 1. 19. 33. D. 45, 3. 1. 12. § 6 D. 40, 12).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > fides
-
23 liber
1) книга (1. 52 pr. § 1 seq. D. 32. 1. 2 § 34 D. 33, 7);2) глава, отдел сочинения (pr. I. 2, 1. 1. 2 § 41. 44 D. 1, 2. 1. 8 pr. D. 5, 2. 1. 2 § 3 C. 1, 17). 3) сочинение = libellus: librum ad infamiam alicuius pertinentem scribere, componere, edere (1. 5 § 9 D. 47, 10). 4) письмо (1. 1 § 2. 4 D. 1, 13). 5) (subst.) сын (1. 33 pr. C. 3, 28. 1. 8 § 5 C. 5, 9);libri improbatae lectionis (1. 4 § 1 D. 10, 2).
liberi, дети. - нисходящие (1. 56 § 1 D. 50, 16. 1. 220 pr. eod. cf. § 5 1. 1, 14. 1. 10 D. 1, 9. 1. 10 § 9 D. 2, 4. l. 2 § 3 D. 2, 8. 1. 48 D. 24, 3. 1. 1 § 1 D. 37, 5. l. 3 § 6 D. 38, 4. 1. 10 § 7 D. 38, 10. 1. 9 § 13 D. 48, 19. 1. 15 D. 50, 12);
lib. naturales - adoptivi (1. 10 D. 1, 9. 1. 1 pr. D. 37, 4. 1. 1 § 6. 1. 4 D. 38, 6. Gai. I. 104. II. 136. III. 2. 31. 40);
iure trium liberorum excusatus (1. 37. § 1 D. 27, 1. cf. pr. I. 1, 25. tit. C. 5, 66);
6) liberi обоз. также (при bonorum possessio contra tabulas и unde liberi) sui (naturales и adoptivi) и emancipati из-под отцовской власти (pater naturalis) (Ulp. ХХVIII. 8. Gai. III. 26. § 9 I. 3, 1. 1. 1 § 6 D. 38, 6). 7) (adi.) свободный, a) неограниченный, lib. voluntas (1. 19 § 2 D. 3, 5);ius liberorum, привилегия, которой пользовались лица, имеющие детей (1. 1 C. 8, 59. Ulp. XVI. 1. Gai. I. 145. 194. III. 44. 46. 50. 53).
lib. arbitrium (1. 28 D. 1, 7);
lib. administratio (1. 28 § 2 D. 2, 14. 1. 58 D. 3, 3. 1. 41 § 1 D. 6, 1. 1. 1 § 1 D. 20, 3. 1. 11 D. 28, 2);
rerum suarum alienatio (1. 2 D. 37, 12);
testamenti factio (1. 1 pr. D. 29, 1. 1. 41 D. 38, 1. 1. 3 § 2. 1. 47 § 2 D. 38, 2);
possessio (1. 11 D. 43, 16. 1. 22 § 6 D. 50, 1. 1. 14 D. 50, 7);
liber prospectus (1. 15 D. 8, 2);
b) свободный, libera matrimonia esse, antiquitus placuit, ideoque pacta, ne liceret divertere, non valere (1. 2 C. 8, 39);
c) независимый, самовластный, liber populus (1. 7 § 1 D. 49, 15. 1. 3 D. 1, 5. 1. 19 § 2 D. 3, 5. 1. 23 § 6. 1. 25 § 2 D. 21, 1. 1. 19. 23. 49. 54. D. 41, 1. 1. 1 pr. D. 43, 29);
lib. corpus = lib. hominis corpus (1. 73 D. 9, 1. 1. 7 D. 9, 3);
lib. caput (см. s. 3);
liber esto (L. XII. tab. IV. 2);
si os fregit libero (eod. VIII. 3);
d) вольный, необязанный, liber a rationibus inventus actor (1. 13 C. 4, 26); е) не обремененный сервитутом или залогом, напр. praedium lib. прот. serviens s. servum (1. 8 D, 19, 1); или obligatum (1. 52 § 1 eod. 1. 33 C. 2, 4. 1. 33 D. 10, 2. 1. 75 D. 21, 2. 1. 69 § 3 D. 30. 1. 126. 169. D. 50, 16. 1, 90 eod. 1. 6 § 3 D. 8, 4. 1. 32 § 1 D. 16, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > liber
-
24 manifestus
(adi.) manifeste (adv.) 1) явный, очевидный, arbitrium ita pravum, ut manifesta iniquitas eius appareat (1. 79 D. 17, 2. 1. 64 D. 28, 5. 1. 16 D. 33, 4. 1. 3 D. 34, 9. 1. 243 D. 50, 16. 1. 20 C. 5, 12. 1. 18 C. 6, 42. 1. 24 C. 8, 54);2) fur manif., застигнутый при совершении воровства, furtum manif., прот. fur, furtum nec manif. (§ 3 I. 4, 1. 1. 13 § 7 D. 3, 2. 1. 10 pr. D. 13, 1. 1. 24 § 2 D. 22, 1. 1. 3. 5-8 D. 47, 2. 1. 3 pr. cit).quod nee manifestum erit (L. XII. tab. VIII. 19).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > manifestus
-
25 morari
1) замедлять, задерживать, mor. cognitionem (1. 7 C. 9, 1. 1. 20 C. 9, 22. 1. 9 § 17 D. 28, 5. 1. 7 § 4 D. 33, 4);2) мешать (1. 36 pr. D. 40, 5). 3) оставаться, находиться, пробовать, mor. cum aliquo s. apud aliq. (1. 6 D. 1, 6. 1. 7. 30 pr. D. 33, l. l. 18 § 1. 2. D. 36, 1. 1. 1 § 3 D. 43, 30);sub obtentu legis Falc. legata mor. (1. 2 C. 6, 47); медлить, mor. in danda re legata (1. 6 D. 33, 2. 1. 84 D. 31).
ubi velint morandi arbitrium (1. 22 § 6 D. 50, 1. 1. 7 § 19 D. 48, 22. 1. 1 D. 18, 7. 1. 33 pr. D. 32. 1. 78 § 2. 1. 82. 93 § 2 eod. 1. 18 § 12. 1. 27 § 3 D. 33, 7. 1. 6 § 2. 1. 21 D. 43, 26. 1. 7 D. 48, 7. 1. 31 § 2 D. 42, 5);
in libertate (1. 16 § 2 D. 38, 2. 1. 29 D. 40, 4. 1. 30 § 17 D. 40, 5. 1. 12 § 1 seq. 1. 24 § 3 D. 40, 12. 1. 3 § 10. 1. 38 pr. D. 41, 2. 1. 49 D. 10, 2. 1. 11 § 2 D. 36, 1. 1. 10 § 24 D. 42, 8. 1. 1 pr. C. 2, 48);
in cessatione (1. 1 D. 50, 10).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > morari
-
26 motus
1) движение, напр. terrae motus, землетрясение (1. 15 § 2 D. 19, 2. 1. 24 § 3 D. 39, 2. 1. 2 § 6 D. 39, 3); восстание, бунт;2) побуждение, стремление, волнение, воля, ex diversis animi motibus in unum consentire (1. 1 § 3 D. 2, 14. 1. 19 § 1 D. 1, 18. 1. 21 § 3 D. 22, 5);Cassianus m. (Coll. XV, 2 § 5. cf. Cassianus).
m. iudicis s. iudicialis = arbitrium (1. 20 D. 10, 3. 1. 10. C. 9, 2. 1. 2 C. 9, 45);
3) внушение, m. spontaneus (1. 3 C. 1, 14);motum congruae severitatis excipere (1. 19 C. 9, 47).
4) предъявление иска (1. 3 § 1 C. 7, 37).divinus, вдохновение (1. 12 C. 7, 33).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > motus
-
27 praeparare
1) приготовлять;praeparatio, приготовление, praep. litem, controversiam (1. 6 § 1. 1. 7 D. 5, 2. cf. 1. 36 § 2 C. 3, 28);
se adversarium praep. alicui (1. 15 § 1 D. 41, 3);
praeparatio causae, прот. sententia, quae arbitrium finit (1. 19 § 2 D. 4, 8);
2) вооб. готовить;praeparatorius, приготовительный (1. 3 § 1 D. 43, 30).
praeparatio, приготовление, ad praeparat. bibendi comparatum argentum (1. 21 pr. D. 34, 2). $
Латинско-русский словарь к источникам римского права > praeparare
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Arbitrium liberum — (лат.) свобода воли (выбора). Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983 … Философская энциклопедия
Arbitrĭum — (lat.), Gutachten, Ermessen; A. boni viri, das Gutachten eines rechtlichen Mannes, entweder im Allgemeinen, od. ins Besondere über den Geldwerth einer Sache od. eines Schadens; A. divīnum, der göttliche Rathschluß; A. judĭcis, 1) der Ausspruch… … Pierer's Universal-Lexikon
Arbitrĭum — (lat.), Entscheidung nach Ermessen oder Gutdünken, insbes. durch einen Dritten (Arbitrator); Schiedsspruch. A. divinum, göttlicher Ratschluß; a. judicis, richterliches Ermessen; a. liberum, Willensfreiheit; a. boni viri, s. Arbitrator … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Arbitrium — Arbitrĭum (lat.), Schiedsspruch, Ermessen, Gutachten … Kleines Konversations-Lexikon
Arbitrium — Arbitrium, Gutachten; im klassisch. Latein oft: Willkür … Herders Conversations-Lexikon
arbitrium — index arbitration, determination, freedom Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
ARBITRIUM — vide infra Compromissum, Diaetetae, Laudum: uti de Arbitri et Iudicis discrimine, haud protrita, apud Iac. Ouzelium Animadversion. ad Minucium Fel. p. 23 … Hofmann J. Lexicon universale
arbitrium — /ar bitˈri əm or ŭm/ (Latin) noun Power of decision … Useful english dictionary
Arbitrium — Ar|bi|tri|um auch: Ar|bit|ri|um 〈n.; s, tria〉 Schiedsspruch, gutachten [lat., „Spruch des Schiedsrichters“] * * * Arbitrium [lateinisch] das, s/...tria, Schiedsspruch, Gutachten (im römischen Zivilprozessrecht). Arbitrium liberum, lateinische… … Universal-Lexikon
Arbitrium — Ar|bi|tri|um das; s, ...ia <aus gleichbed. lat. arbitrium> Schiedsspruch, Gutachten (im röm. Zivilprozessrecht); Arbitrium liberum: Willensfreiheit (Philos.) … Das große Fremdwörterbuch
arbitrium alieno — See in arbitrium alieno … Ballentine's law dictionary