a(c)tor

прил. xüs. xəstəlik törədən, болезнетворные микробы xəstəlik törədən mikroblar.

м fiziol., tab. avitaminoz (yeyintidə vitaminlərin azlığı nəticəsində törəyən xəstəlik).

ж dan. tor (zənbil) setka.

: азойская эра azoy erası (yer üzündə həyatın törəməsindən əvvəlki era).

мн. xüs. bakteriozlar (bitkilərdə bakteriyaların törətdiyi yoluxucu xəstəliklər).

ср мн. нет tib. ağqanlılıq (qanda ağ kürəciklərin normadan artıq çoxalması nəticəsində törəyən xəstəlik).

прил. biol. cinsiyyətsiz, qeyri-cinsi (erkəklik və dişilik əlaməti olmayan); бесполое размножение biol. qeyri-cinsi çoxalma (ibtidai heyvan və bitkilərin cinsi hüceyrələrin iştirakı olmadan törəyib artması).

несов. şuluqluq salmaq, nizamsızlıq etmək, qarışıqlıq salmaq, pozğunluq törətmək, azğınlıq etmək, qalmaqal salmaq, ədəbsizlik etmək.

м dəniz. brander (1. qədim zamanlarda düşmən gəmilərini yandırmaq üçün yanacaq və partlayıcı maddələrlə yüklənmiş kiçik gəmi; 2. düşmənin sahilə yanaşma yolunu tutmaqdan ötrü batırılan gəmi); ? пустить (запускать) брандер (брандера) araya dava salmaq, mübahisə törətmək.

несов. 1.(müxtəlif mə'nalarda) almaq; 2. qəbul etmək; брать вещи на комиссию komissiyaya şey qəbul etmək, 3.(müxtəlif mə'nalarda) götürmək; брать, цитату из книги kitabdan sitat götürmək; брать с собой özü ilə götürmək; брать на службу xidmətə (işə) götürmək; брать на поруки zaminə götürmək, брать на себя öhdəsinə götürmək; 4. aparmaq; эта работа берет много времени bu iş çox vaxt aparır; ? брать верх (перевес) qalib gəlmək, üstün gəlmək; брать за живое (за душу, за сердце) həyəcanlandırmaq, dərin tə'sir etmək; брать на прицел nişan almaq; брать начало başlamaq, törəmək; брать под руку qoluna girmək, qolundan tutmaq; брать своё 1) öz tə'sirini göstərmək; 2) istədiyinə nail olmaq, istədiyinə yetişmək; не брать в руки (çeqo-libo) əlini vurmamaq, məşğul olmamaq; брать себя в руки özünü ələ almaq; брать за горло boğazlamaq, boğazından yapışmaq, haxlamaq; брать в штыки mübarizəyə qalxışmaq, qəti cavab vermək; брать в оборот toy tutmaq, divan tutmaq; брать сторону (çğö-libo)... tərəfini saxlamaq, tərəfkirlik etmək; брать одну сторону медали birtərəfli başa düşmək; брать к сердцу ürəyinə salmaq; özünə dərd eləmək; брать курс (направление) istiqamət almaq, yol tutmaq, yönəlmək; брать высоту yuxarı qalxmaq (təyyarədə): брать (взять) быка за рога - ciddi olaraq işə başlamaq, işə ciddi girişmək; брать (взять) пример nümunə götürmək, ibrət götürmək; брать свое istədiyinə nail olmaq, istədiyini əldə etmək; брать (взять) всем bütün məziyyətləri olmaq; hər cəhətdən yaxşı olmaq; брать голыми руками zəhmətsiz əldə etmək, ələ keçirmək, boş əllə tutmaq; брать (взять) измором bax измор; не брать в рот bax рот; брать (взять) за бока bax бок; брать (взять) за жабры bax жабры; брать (взять) на абордаж bax абордаж; брать (взять) на борт bax борт; брать (взять) на буксир bax буксир; брать (взять) на заметку bax заметка; брать (взять) на замечание bax замечание; брать (взять) на испуг bax испуг; брать (взять) на мушку bax мушка II; брать (взять) на себя bax себя; брать (взять) на себя смелость bax смелость; брать (взять) под козырек bax козырек; брать (взять) с бою bax бой; наша берет (возьмет, взяла) biz qalib gəlirik, biz üstün gəlirik.

м tor, balıq toru.

несов. 1. atmaq, tullamaq; бросать камень daş atmaq; 2. salmaq; бросать якорь lövbər salmaq; 3. göndərmək, yollamaq, yönəltmək; бросать подкрепление на фронт cəbhəyə yeni qüvvə göndərmək; ? бросать оружие təslim olmaq; бросать грязью (v koqo-libo) palçıq yaxmaq, qara yaxmaq, ləkələmək; бросать (вставлять) палки в колёса əngəl törətmək, mane olmaq; бросать на ветер havaya üfürmək, sovurmaq (pulu və s.); бросать свет (на что-л.) açmaq, aydınlatmaq, ifşa etmək, aşkara çıxartmaq; бросать тень (на кого-что) ləkələmək, bədnam etmək; бросать на произвол судьбы başlı-başına buraxmaq, köməksiz(imdadsız) buraxmaq; бросать деньги (деньгами) pulu sovurmaq, sağa-sola xərcləmək; бросать жребий püşk atmaq; бросать камень (камнем), бросать грязью qara yaxmaq, ləkələmək; бросать камешки в чей огород bax камешек; бросать деньги на ветер bax ветер; бросать слова на ветер, говорить (болтать) на ветер bax ветер.

м məh. kisə-tor (kisəşəkilli balıqçı toru).

ж məh. torba, tor (balıq tutmaq üçün).

несов. 1. aparmaq; 2. gəzdirmək, çəkib aparmaq, əlindən tutub aparmaq, bələdçilik etmək; 3. başçılıq etmək, idarə etmək, yönəltmək; 4. məc. səbəb olmaq, bais olmaq; nəticələnmək; вести весёлую жизнь şən həyat sürmək; вести переписку yazışmaq; вести дружбу dostluq etmək; вести огонь (перестрелку) atəş açmaq, atmaq (topdan və s.), вести начало от..... dən (...dan) başlanmaq (törəmək), əmələ gəlmək; вести разговор (речь) (к чему) söhbəti (sözü)... gətirmək, danışarkən...nəzərdə tutmaq; и ухом не вести bax ухо.

несов. 1. aparılmaq; 2. gətirilmək; 3. idarə olunmaq; 4. saxlanılmaq, olmaq, mövcud olmaq; 5. təsadüf edilmək, tapılmaq; 6. adət olmaq, dəb olmaq; так ведётся исстари qədimdən adət belədir; 7. törəmək, artmaq (heyvanlar haqqında).

ж мн. нет bir-birindən asılılıq, bir-birinə tə'sir, bir-birindən törəmə.

прил. mümkün, mümkün olan; törəyə biləcək, baş verə biləcək.

ж мн. нет tib. virulentlik (mikrobun xəstəlik törətmə qabiliyyəti).

прил. tib. virulent (xəstəlik törədə bilən).