-
1 sacramentum
sacramentum sacramentum, i n присяга -
2 sacramentum
sacramentum sacramentum, i n денежный залог -
3 sacramentum
sacrāmentum, ī n. [ sacro ]1) воен. обязательство о несении военной службы, присяга на верность, воинская присягаaliquem militiae sacramento obligare C (rogare Cs, L, adigere L) — приводить кого-л. к воинской присягеdicere s. Cs или sacramento (abl.) L — приносить присягу, присягать2) военная служба (praemia sacramentorum J; longum Caesărum s. T)3) юр. денежный залог (вносившийся в гражданском процессе обеими сторонами и не возвращавшийся проигравшей стороне) (multae s. C); заклад ( justo sacramento cum aliquo contendere C)s. alicujus justum judicare C — решить процесс в чью-л. пользу4) обязательство, обещание (s. amicitiae Pt); клятва (perfĭdum s. dicere H)5) (в христ. религии) таинство (s. baptismatis Tert) -
4 sacramentum
1) присяга, facfionis sacram. suscipere vel dare (1. 5 pr. C. 9, 8); особ. присяга на верность, напр. знамени (1. 2 § 3 D. 3, 2. 1. 8 D. 48, 2. 1. 11 pr. D. 48, 5. 1. 13 § 3. 1. 16 pr. D. 49, 16); тк. = officium s. l. b., ad nulla sacram. pervenire (1. 5 § 1 C. 9, 8);2) таинство, святость: Judaica sacram. (1. 5 C. Th. 3, 1. cf. 1. 13 C. Th. 16, 8);depositum sacram. (1. in. C. 12, 11).
3) в формуле наз. legis actio per sacramentum обозн. sacram. денежную сумму (залог, cautio), вносимую сторонами вперед под страхом потери ее в пользу религиозных учреждений тем из тяжущихся, кто проиграет дело (Gai. IV. 12-16). $ad dei summi sacramenta properare, принять христианскую веру (1. 1 C. Th. 15, 7).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > sacramentum
-
5 Sacramentum
см. Таинство. -
6 sacramentum
, i nвоенная присяга -
7 cito
I citō adv. (compar. citius, superl. citissime)скоро, проворно, быстро, живо (progrĕdi Ph; dicta percipere H)citius supremā die (= ante supremam diem) H — прежде, чем наступит смертьdicto citius Pt — скорее, чем было сказано, т. е. немедленно, тут жеnon tam c. C — не так-то скоро (легко)II cito, āvī, ātum, āre [intens. к cieo ]1) приводить в движение, потрясать (hastam Sil; arma St)c. motum C — вызывать движениеc. risūs Lampr — возбуждать смех2) расшатывать ( dentem CC)3) мед. способствовать образованию, вызывать отделение ( medicamentum umorem citat CC)c. alvum Col — очищать кишечникc. pituītam CC — вызывать отхаркивание4) чаще перен. вызывать, призывать (milites nominatim L; tribus urbanas ad sacramentum Su)c. patres in curiam L — вызывать сенаторов в куриюc. populum centuriatim L (judices C) — созывать народ по центуриям (судей)c. aliquem reum C — вызвать кого-л. в суд (привлечь к ответственности)5) вызывать, приводить (c. aliquem testem C, L); приводить, цитировать (poētas ad testimonium Pt)magnis in laudibus totā fere fuit Graeciā victorem Olympiae citari Nep — почти во всей Греции считалось великой честью быть провозглашённым победителем на Олимпийских играх7) запевать, петьc. paeanem C — пропеть пэан8) выращивать, отращивать, пускать (radīces, palmītem Col) -
8 deleo
dēleo, evī, ētum, ēre1) уничтожать, истреблять (hostes Cs, exercitum C); разрушать (urbes L; aedificia C); нарушать, ломать (amicitiae sacramentum Pt)2)а) изглаживать, стирать (nomen alicujus L; omnem suspicionem ex alicujus animo C)omnem memoriam alicujus rei oblivione sempiternā d. C — предать что-л. вечному забвению3) совершенно или навсегда прекращать (non modo praesentia, verum etiam futura bella C)morte deleti C — усопшие, мёртвые -
9 praeeo
prae-eo, īvī (iī), itum, īre1) идти впереди, предшествовать ( lictores consulibus praeeunt C); обгонять, опережать ( famara sui T)2) предводительствовать, руководить, указывать путь (alicui C, Q, AG или aliquem T)4) велеть, предписывать (omnia, ut decemviri praeiērunt, facta sunt L) -
10 recito
re-cito, āvī, ātum, āre1) читать вслух ( quod erat cerae credĭtum Pl); зачитывать, оглашать ( testimonium C)r. senatum C — огласить список сенаторовqui recitare soient M = — актёры -
11 aes
1) сырой материал, медь (1. 36 pr. D. 13, 7. 1. 14. D. 18, 1). 2) медные деньги, чеканенные первоначально в фунтовых accax. Quinque millium aeris patrimonium (Gaj. II. 225);centum millia, aeris census (Gaj. II. 274);
res mille aeris, res minoris quam M. aeris;
D. aeris sacramentum (Gaj. IV. 14-17);
3) вообще деньги (1. 159. D. 50, 16), aes dare (1. 2 pr. 1. 27. § 5. D. 9, 2), solvere (1. 5 § 18. D. 14, 4), spargere (1. 5 § 1. D. 41, 7);ass обозн. также медную монету, которую давал при манципации приобретатель отчуждающему, как символ цены, причем этою монетою он касался весов (libra), которые держал в руках т. н. libripens, весовщик (Gaj. I. 119. III. 167. 174); отсюда testamentum per aes et libram, древняя манципационная форма завещания (Gaj. II. 102, 104. Ulp. XX. 2, 9. § 1. J. 2, 10).
aes alienum, долги (Gai. II. 163. III. 84);
aes suum, долговое требование (1. 213 § 1. D. 50, 16);
aes al. facere, contrahere (1. 11 D. 2, 11. 1. 27 D. 17, 2. 1. 18 § 5 D. 49, 17), suscipere (1. 32 pr. D. 16, 1. 1. 5 § 10. D. 23, 3);
liberare aliquem aere al. (1. 27 § 8 D. 15, 1. 1. 50 pr. D. 24, 1);
deducto aere al. (1. 39 § 1. 1. 125 D. 50, 16);
aes eqaestre (Gai. IV. 27);
aes hordiarium (eod.);
aes militare (eod.).
-
12 corpus
1) тело, corporalis, телесный, физический: vitium corporis s. corporale, прот. v. animi (1. 1 § 10 D. 21, 4);in corpore vel in animo damnum sentire (1. 9 § 3 D. 1, 3);
in suum corpus saevire (1. 9 § 7 D. 15, 1);
corpore quaestum faecre (1. 47 D. 23, 2);
corpus miscere cum aliquo, совокупляться (1. 144 D. 50, 16);
causae corpori cohaerentes, телесные качества раба (1. 22 § 1 D. 9, 2);
liberum corpus, тело свободного человека, aestimationem non recipit (1. 3 D. 9, 1. 1. 7 D, 9. 3. 1. 2 § 2 D. 14, 2);
praesentia corporis (1. 1 § 1 D. 26, 8);
in corpore hominis errare, ошибка в лице (1. 9 pr. D. 28, 5);
corpus ac salus furiosi, против. patrimonium (1. 7 pr. D. 27, 10);
corpori indicta obsequia прот. onera patrimonii (1. 4 § 2 D. 50. 4);
corporale munus, ministerium, corpor. labor (1. 3 § 3 1. 18 § 1. 26 eod. 1. 8 § 4 D. 50, 5);
2) физическое действие: соrpore apprehendere, acquirere possessionem, possidere (1. 1 pr. 21 1. 3 § 1. 8 D. 41, 2); (1. 44 § 2 eod.);corpus, мертвое тело, труп (1. 1 § 5. 1. 14 § 5. 1. 38-40 D. 11, 7. 1. 3 § 4. 5. 1. 7. 11 1). 47, 12).
corporalis possessio, владение вещью (1. 24. 25 § 2 eod. 1. 40 § 2 D. 13, 7)ж corporaliter tenere (1. 24 cit.), omittere possessionem (1. 23 § 1 eod.);
jusjurandum, sacramentum corporaliter praestare (1. 1 C. 2, 28. 1. 3 C. 2, 43);
3) вещество, материя: res abesse videntur etiam hae, quarum corpus manet, forma mutata est (1. 13 § 1 D. 50, 16);corporalis iniuria (l. 2 C. 11, 13).
oсоб, физический предмет, res corporalis, quae tangi potest. прост., "quae iu iure consistit" (1. 1 § 1 D. 1, 8); также corpus прот. ius, например universae res hereditatis - sive iura, sive corpora sint (1. 18 § 2 D. 5, 3); (1. 50 pr. eod.);
bona - sive in corporibus sunt sive in actionibus (1. 3 pr. D. 37, 1); 1. 3 § 1 eod.), corporale pignus прот. nomen (1. 15 § 10 D. 42, 1);
possideri possunt, quae sunt corporalia (I. 3 pr. D. 41, 2); (1. 2 § 3 D. 43, 26); (1. 222 D. 50, 16), sive corporis dominus, sive is, qui ius habet (1. 13 § 1 D. 39, 2);
sive in corpore, sive in iure, loci, ubi aqua oritur, habeat quis ius (1. 8 D. 39, 3); (1. 4 pr. D. 8, 5);
corpus прот. pecunia (1. 9 pr. D. 4, 4. 1. 13 § 2 D. 20, 1. 1. 21 § 2 D. 21, 2. 1. 5 pr. D. 25, 1);
corpora nummorum. отдельные монеты (I. 19 § 2 D. 12, 6. 1. 24 D. 16, 3. 1. 51 D. 30. 1. 29 pr. D. 45, 1), также corpor. pecuniae (1. 34 § 2 D. 20, 1);
corp. instrumentorum (1. 3 § 5 D. 43, 5), rationum, счетные книги (1. 37 D. 40, 5); (1. 40 D. 19, 1);
si de corpore conveniat, error autem sit in vocabulo (1. 6 § 4 D. 6, 1);
in corpore consentire, dissentire (1. 9 pr. D. 18, 1. 1. 34 pr. D. 41, 2);
corporaliter, относительно материального состава вещи: corp. deminii (1. 5 pr. D. 25, 1);
corp. rem transferre (1. 1 § 5 D. 43, 3);
4) совокупность различных предметов, как одно целое: corp. instrumentorum (1. 15 D 42, 5);pignori dare (1. 1 § 15 D. 41, 2).
corpus servorum (l. 195 § 3 D. 50, 16); (§ 18 J. 2, 20. 1. 23 § 5D. 6, 1. 1. 30 pr. В. 41, 3);
corpus matrimonii, состояние, имущественная масса (1. 20 D. 4, 2. 1. 9 § 5 D. 22, 6. 1. 23. 25 D. 34, 4);
corpus Homeri, все сочинения Гомера (1. 52 § 2 D. 32);
4) корпорация, общество: collegia v. corpora, quibus ius coeundi lege permissum est (1. 5 § 12 D. 50, 6);omne corpus iuris, собрание всех законов (1. 1 pr. C. 5, 13).
corpus cui licet coire (1. 21 D 34, 5);
corpus habere, составлять корпорцию (1. 1 pr. § 1 D. 3, 4);
a municipibus et societatibus et corporibus bon. poss. agnosci potest (1. 3 § 4 D. 37, 1);
qui manumittitur a corpore aliquo s. collegio (I. 10 § 4 D. 2, 4); (1. 17 § 2 D. 27, 1);
corpus mensorum frumenti (1. 10 § 1 D. 50, 5); отсюда corporatus, принадлежащий к известной корпорации, особ. цеховой член, напр. corporati urbis Romae (tit. C. 11, 14), civitatis Alexandrinae (1. un. C. 11, 28);
municipes et corporati eiusdem loci (I. 8 C. 11, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > corpus
-
13 hereditarius
наследственный, corpora, res heredit. (1. 16 § 1. 1. 19 pr. D. 5, 3. 1. 2 § 3 D. 18, 4. 1. 11. 14 D. 20, 5. 1. 20 § 2 D. 29, 2. 1. 2 D. 36, 1. 1. 4 § 11 D. 44, 4);aes alienum heredit. (1. 20 § 2 D. 5, 3. 1. 7 D. 42, 5);
negotia hered. gerere (1. 21 § 1. D. 3, 5);
hered. creditor, кредитор наследника, имеющий претензию относительно наследства;
debitor hered. (1. 13. 45 § 2 eod. 1. 13. 15. 1. 14-16. 49. D. 5, 3);
actiones hered., иски наследника против должников завещателя (наследственной массы) (1. 20 § 4 eod. 1. 8 § 6 D. 28, 7. 1. 71 D. 36, 1. 1. 1 § 26 D. 38, 5), и иски кредиторов, отказ принимателей против наследника (1. 4 § 22 D. 40, 5. tit. C. 4, 16);
obligatio heredit. (1. 17 D. 4, 2. 1. 50 D. 46, 1. 1. 89 D. 29, 2. 1. 49 D. 17, 1. 1. 7 pr. D. 27, 3. 1. 37 D. 18, 1. 1. 6 pr. D. 11, 7. 1. 91 D. 35, 2);
jure heredit. противоп. legatorum nomine) habere quartam. (1. 74 eod. 1. 14 p. eod. 1. 73 D. 21, 2. 1. 93 pr. D. 46, 3. 1. 10 D. 44, 1);
hereditario vel honorario titulo (на основании гражданского или преторского права) succedere (1. 1 C. 5, 73);
hered. pars, portio наследственная доля, определенная завещателем, прот. virilis pars (1. 32 D. 28, 6. 1. 124 D. 30. 1. 8 § 2 D. 34, 5. 1. 23 D. 36, 1. 1. 59 § 3 D. 28, 5. 1. 18 D. 16, 3. 1. 24 D. 46, 1. 1. 5. 6 pr. D. 11, 7);
iuramentum heredit., присяга наследника от имени завещателя противоп. principale sacramentum (1. 12 pr. C. 4, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > hereditarius
-
14 principalis
1) (adi.)первый, главнейший, princip. testamentum, princ. tabulae, прот. testam. pupillare, tabulae secundae (1. 2 pr. 1. 44 D. 28, 6. 1. 2 § 2. 1. 11 D. 29, 3. 1. 5 § 14 D. 34, 9. 1. 1 § 12 D. 35, 2);princip. loco institutus, прот. substitutus (1. 13 C. 6, 42);
princip. res прот. quae accessionum locum obtinent (1. 2 D. 33, 8. cf. 1. 19 § 13 D. 34, 2);
princ. causa прот. ea, quae sequuntur (1. 129 § 1. 1. 178 D. 50, 17);
princ. obligatio, прот. oblig. fideiussionis, s. quae sequelae locora obtinet (1. 3 pr. D. 42, 6. 1. 93 § 2 D. 46, 3);
princ. reus s. debitor, прот. fideiussor, mandator (1. 11 pr. D. 45, 2. 1. 58 § 1. 1. 65. 71 pr. D. 46, 1);
fideiussor princ. прот. sequens (1. 27 § 2 eod.);
actio princ. прот. contraria (1. 17 § 1 D. 13, 6);
2) императорский, princ. auctoritas (1. 50 § 1 D. 5, 3. 1. 40 D. 28, 6);sacramentum princ. прот. hereditarium (1. 12 pr. C. 4, 1. 1. 24 pr. D. 49. 1).
maiestas (1. 91 D. 28, 5. 1. 7 § 3 D. 48, 4. 1. 43 pr. D. 28, 6. 1. 98 D. 29, 2. 1. 92 D. 35, 2. 1. 32 D. 49, 14);
auxilium (1. 13 § 4 D. 36, 1. 1. 35 pr. D. 32);
princ. cognitio (1. 6 D. 27, 2);
iussio (1. 1 § 2 D. 5, 1. 1. 33 D. 12, 1. 1. 9 § 1 D. 22, 6. 1. 33 § 3 D. 26, 7. 1. 17 pr. § 2 D. 27, 1. 1. 4 § 2. 1. 16 § 4 D. 39, 4. 1. 11 § 1 D. 40, 9. 1. 2 pr. D. 49, 14);
3) глава, старейшина города или общины, princip. civitatis (1. 27 § 1 seq. D. 48, 19. 1. 41 C. 7, 16. 1. 33. 40. 42. 56 C. 10, 31. 1. 2 § 1 C. 10, 34. 1. 5 C. 12, 58);rescripta princip. (1. 2 § 7. 1. 3 § 8 eod.).
4) офицер (1. 13 § 4 D. 49, 16).officiorum (1. 1 C. 9, 51).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > principalis
-
15 quingenarius
состоящий из пятисот ассов: quing. poena, quing. sacramentum (Gai. IV. 14. 15).Латинско-русский словарь к источникам римского права > quingenarius
-
16 quinquagenarius
1) состоящий из пятидесяти ассов: quinquag. poena, quinquag. sacramentum (Gai. IV, 14. 15). 2) пятидесятилетний (Ulp. XVI. 3. 4. 1. 12 C. 6, 58).Латинско-русский словарь к источникам римского права > quinquagenarius
-
17 Sakrament
das; -(e)s, -e(лат. sacramentum)1. таинство2. кат. причастиеdas heilige Sakrament – святое причастие;
das Sakrament empfangen – причащаться
Deutsch-Russisches Wörterbuch der christlichen Lexik > Sakrament
-
18 Сакраментарий
♦ ( ENG sacramentary)(от лат. sacramentum - клятва, таинство)в римском католицизме - литургическая книга, содержащая тексты для евхаристии, но не те части мессы, что поются хором. В 10 в. эту книгу заменил католический требник. -
19 Таинство
♦ ( ENG sacrament)(греч. mystërion - тайна; лат. sacramentum - клятва)установленный Богом внешний знак для выражения внутренней или духовной благодати. Т. - это литургические практики церквей. Римский католицизм (как и православие) признает семь Т., протестантизм - два. -
20 sakraments
I. n.1. rel. таинство (Окончания: \sakramentsа)LKLv59▪ Skaidrojumilv Izcelsme - vācu Sakrament \< latīņu sacramentum ‘svinīga saistība’lv Dievkalpojuma darbība, kurā ar reālu lietu starpniecību (ūdeni, vīnu, maizi u. c.) saņem Dieva žēlastībuJum99▪ Sinonīmi1. euharistija2. svētais vakarēdiensT09
См. также в других словарях:
Sacramentum — (lat.), 1) der Act, wodurch man sich einem Andern od. einer Behörde zur Erfüllung gewisser Bedingungen verbindlich macht; daher 2) Succumbenzgeld (s.d.), welches zu religiösen Zwecken verwendet wurde. Nach den 12 Tafeln betrug das S. bei… … Pierer's Universal-Lexikon
Sacramentum — (lat.), bei den Römern alles, wodurch man sich oder einen andern in religiösem Sinne verbindlich macht; daher der Eid, namentlich der Soldateneid. Über die Bedeutung von S. in der christlichen Kirche s. Sakrament … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Sacraméntum — (lat.), Eid; Sakrament … Kleines Konversations-Lexikon
Sacramentum — • Sacramentum, 1. присяга, приносимая солдатами, см. Dilectus militim, Набор войска, 9; 2. сумма денег, которую при legis actio sacramenti наперед должны были вносить партии и которая отдавалась выигравшему; назначенная… … Реальный словарь классических древностей
SACRAMENTUM — I. SACRAMENTUM Latinis pecuniam quoque notat seu pignus a litigantibus, apud Pontifices, in sacro loco depositam, quô multabatur is, qui causâ cadebat. Similiter apud Athenienses Sacramentum deponebat, initiô litis, tum Actor, tum Reus; quorum is … Hofmann J. Lexicon universale
Sacramentum — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Sacramentum est un mot latin signifiant sacrement : dans la Rome antique, le sacramentum est un terme de droit, désignant une somme déposée comme… … Wikipédia en Français
Sacramentum — The Sacramentum was an oath taken by all Roman legionaries on entering the Roman army. On the rare chance of punishment by Decimation, the surviving legionaries were often required to renew this military oath, which was the foundation of Roman… … Wikipedia
Sacramentum — у древних римлян средство, благодаря которому что либо освящается. Под понятия Sacramentum подходили: 1) клятва, особенно военная присяга; 2) залог, который вносили в суд тяжущиеся и который возвращался лишь в случае выигрыша дела, в противном же … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Sacramentum — Mit sacramentum wurde der Fahneneid der römischen Legionäre bezeichnet. Geleistet werden musste der Eid individuell bei Dienstantritt und wurde gemeinschaftlich zu Jahresbeginn in einer feierlichen Zeremonie erneuert. Bei dieser Zeremonie, die… … Deutsch Wikipedia
Sacramentum réel — Sacramentum in rem Le sacramentum in rem ou sacramentum réel est le premier type de la procédure contentieuse romaine du sacramentum. L autre type est le: sacramentum in personam. Le sacramentum étant une des cinq actions de la loi (legis… … Wikipédia en Français
Sacramentum Caritatis — (dt. Sakrament der Liebe) ist ein Nachsynodales Apostolisches Schreiben vom 22. Februar 2007. Papst Benedikt XVI. befasst sich in diesem Schreiben mit der „Eucharistie als Quelle und Höhepunkt von Leben und Sendung der Kirche“. Dieses… … Deutsch Wikipedia