Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Mĕsŏpŏtămĭa

  • 1 Mesopotamia

    Mĕsŏpŏtămĭa, ae, f., = Mesopotamia, a country of Asia, between the Euphrates and Tigris, now called Al-Jezireh, Cic. N. D. 2, 52, 130; Isid. 13, 21, 10; Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; Sall. H. 4, 51 Dietsch. —Hence, Mĕsŏpŏtămĭus, a, um, adj. (also written Mĕsŏpŏtămēnus), Mesopotamian (post-class.): milites, Val. ap. Vop. Aur. 11:

    Mesopotameni homines,

    Sall. H. 4, 53 Dietsch.—In plur. subst.: Mĕsŏpŏ-tămēsii, ōrum, m., the Mesopotamians, Spart. Hadr. 21, 12; Schol. Juv. 1, 104.‡ † mesŏpylus, a, um, adj., = mesospulê, that is at the middle door, Inscr. Grut. 32, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Mesopotamia

  • 2 Mesopotamia

    Mesopotamia, ae, f. (Μεσοποταμία), eine Landschaft Asiens zwischen dem Euphrat u. Tigris, Cic. de nat. deor. 2, 130. Mela 1, 11, 1 (1. § 62). Treb. Poll. Gallien. 12, 1. Ruf. Fest. 23. Vulg. gen. 24, 10. Hieron. de interpr. nom. Hebr. tom. 3. p. 202 Vall. (p. 939 Migne). Isid. orig. 13, 21, 10. – Dav. Mesopotamēnus, a, um, in od. aus Mesopotamien, mesopotamisch, auxiliares, Valer. imp. bei Vopisc.: episcopus, Cassiod. – Plur. subst., Mesopotamēnī, ōrum, m., die Einwohner von Mesopotamien, die Mesopotamener, Spart. Hadr. 21, 12. Vopisc. Aurel. 11, 3. Schol. Iuven. 1, 104.

    lateinisch-deutsches > Mesopotamia

  • 3 Mesopotamia

    Mesopotamia, ae, f. (Μεσοποταμία), eine Landschaft Asiens zwischen dem Euphrat u. Tigris, Cic. de nat. deor. 2, 130. Mela 1, 11, 1 (1. § 62). Treb. Poll. Gallien. 12, 1. Ruf. Fest. 23. Vulg. gen. 24, 10. Hieron. de interpr. nom. Hebr. tom. 3. p. 202 Vall. (p. 939 Migne). Isid. orig. 13, 21, 10. – Dav. Mesopotamēnus, a, um, in od. aus Mesopotamien, mesopotamisch, auxiliares, Valer. imp. bei Vopisc.: episcopus, Cassiod. – Plur. subst., Mesopotamēnī, ōrum, m., die Einwohner von Mesopotamien, die Mesopotamener, Spart. Hadr. 21, 12. Vopisc. Aurel. 11, 3. Schol. Iuven. 1, 104.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > Mesopotamia

  • 4 Mesopotamia

    ae f.
    Месопотамия, область между Тигром и Евфратом C, Mela etc.

    Латинско-русский словарь > Mesopotamia

  • 5 Mesopotamia

    s f sg 1
    Mésopotamie

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > Mesopotamia

  • 6 mesopotamia

    Месопотамия, страна Азии, между Тигром и Евфратом (1. 10 C. 8, 10).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > mesopotamia

  • 7 Mesopotamenus

    Mĕsŏpŏtămĭa, ae, f., = Mesopotamia, a country of Asia, between the Euphrates and Tigris, now called Al-Jezireh, Cic. N. D. 2, 52, 130; Isid. 13, 21, 10; Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; Sall. H. 4, 51 Dietsch. —Hence, Mĕsŏpŏtămĭus, a, um, adj. (also written Mĕsŏpŏtămēnus), Mesopotamian (post-class.): milites, Val. ap. Vop. Aur. 11:

    Mesopotameni homines,

    Sall. H. 4, 53 Dietsch.—In plur. subst.: Mĕsŏpŏ-tămēsii, ōrum, m., the Mesopotamians, Spart. Hadr. 21, 12; Schol. Juv. 1, 104.‡ † mesŏpylus, a, um, adj., = mesospulê, that is at the middle door, Inscr. Grut. 32, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Mesopotamenus

  • 8 Mesopotamesii

    Mĕsŏpŏtămĭa, ae, f., = Mesopotamia, a country of Asia, between the Euphrates and Tigris, now called Al-Jezireh, Cic. N. D. 2, 52, 130; Isid. 13, 21, 10; Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; Sall. H. 4, 51 Dietsch. —Hence, Mĕsŏpŏtămĭus, a, um, adj. (also written Mĕsŏpŏtămēnus), Mesopotamian (post-class.): milites, Val. ap. Vop. Aur. 11:

    Mesopotameni homines,

    Sall. H. 4, 53 Dietsch.—In plur. subst.: Mĕsŏpŏ-tămēsii, ōrum, m., the Mesopotamians, Spart. Hadr. 21, 12; Schol. Juv. 1, 104.‡ † mesŏpylus, a, um, adj., = mesospulê, that is at the middle door, Inscr. Grut. 32, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Mesopotamesii

  • 9 Mesopotamius

    Mĕsŏpŏtămĭa, ae, f., = Mesopotamia, a country of Asia, between the Euphrates and Tigris, now called Al-Jezireh, Cic. N. D. 2, 52, 130; Isid. 13, 21, 10; Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; Sall. H. 4, 51 Dietsch. —Hence, Mĕsŏpŏtămĭus, a, um, adj. (also written Mĕsŏpŏtămēnus), Mesopotamian (post-class.): milites, Val. ap. Vop. Aur. 11:

    Mesopotameni homines,

    Sall. H. 4, 53 Dietsch.—In plur. subst.: Mĕsŏpŏ-tămēsii, ōrum, m., the Mesopotamians, Spart. Hadr. 21, 12; Schol. Juv. 1, 104.‡ † mesŏpylus, a, um, adj., = mesospulê, that is at the middle door, Inscr. Grut. 32, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Mesopotamius

  • 10 mesopylus

    Mĕsŏpŏtămĭa, ae, f., = Mesopotamia, a country of Asia, between the Euphrates and Tigris, now called Al-Jezireh, Cic. N. D. 2, 52, 130; Isid. 13, 21, 10; Mel. 1, 11, 1; Plin. 5, 12, 13, § 66; Sall. H. 4, 51 Dietsch. —Hence, Mĕsŏpŏtămĭus, a, um, adj. (also written Mĕsŏpŏtămēnus), Mesopotamian (post-class.): milites, Val. ap. Vop. Aur. 11:

    Mesopotameni homines,

    Sall. H. 4, 53 Dietsch.—In plur. subst.: Mĕsŏpŏ-tămēsii, ōrum, m., the Mesopotamians, Spart. Hadr. 21, 12; Schol. Juv. 1, 104.‡ † mesŏpylus, a, um, adj., = mesospulê, that is at the middle door, Inscr. Grut. 32, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > mesopylus

  • 11 Antiochea

    Antĭŏchēa or Antĭŏchīa (like Alexandrēa, Alexandrīa, q. v.; cf. Prisc. p. 588 P., and Ochsn. Eclog. 143), ae, f., = Antiocheia, Antioch.
    I.
    The name of several cities.
    A.
    The most distinguished is that founded by Seleucus Nicator, and named after his father Antiochus; the chief town of Syria, on the Orontes, now Antakia, Just. 15, 4; Cic. Arch. 3, 4; cf. Mann. Syr. 363.—
    B.
    A town in Caria, on the Mœander; also called IIuthopolis, Liv. 38, 13; Plin. 5, 29, 29, § 108.—
    C.
    In Mesopotamia, afterwards called Edessa, Plin. 5, 24, 21, § 86.—
    D.
    In Mygdonia (Mesopotamia), Antiocheia ê Mugdonikê, now Nisibin, Plin. 6, 13, 16, § 42.—
    E.
    In Macedonia; its inhabitants, Antiochienses, Plin. 4, 10, 17, § 35.—
    II.
    The province of Syria, in which Antiochia, on the Orontes, was situated, Plin. 5, 12, 13, § 66; Mel. 1, 11, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > Antiochea

  • 12 Antiochia

    Antĭŏchēa or Antĭŏchīa (like Alexandrēa, Alexandrīa, q. v.; cf. Prisc. p. 588 P., and Ochsn. Eclog. 143), ae, f., = Antiocheia, Antioch.
    I.
    The name of several cities.
    A.
    The most distinguished is that founded by Seleucus Nicator, and named after his father Antiochus; the chief town of Syria, on the Orontes, now Antakia, Just. 15, 4; Cic. Arch. 3, 4; cf. Mann. Syr. 363.—
    B.
    A town in Caria, on the Mœander; also called IIuthopolis, Liv. 38, 13; Plin. 5, 29, 29, § 108.—
    C.
    In Mesopotamia, afterwards called Edessa, Plin. 5, 24, 21, § 86.—
    D.
    In Mygdonia (Mesopotamia), Antiocheia ê Mugdonikê, now Nisibin, Plin. 6, 13, 16, § 42.—
    E.
    In Macedonia; its inhabitants, Antiochienses, Plin. 4, 10, 17, § 35.—
    II.
    The province of Syria, in which Antiochia, on the Orontes, was situated, Plin. 5, 12, 13, § 66; Mel. 1, 11, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > Antiochia

  • 13 Mediamna

    Mĕdĭamna, ae, f. [medius-amnis], = Mesopotamia, Mesopotamia, Prisc. 1097 P.

    Lewis & Short latin dictionary > Mediamna

  • 14 digero

    dī-gero, gessī, gestum, ere (dis u. gero), I) auseinander tragen, zerteilen, verteilen, A) eig.: 1) im allg.: a) auseinander treiben, -jagen, zerteilen, interdum (insulae) iunctae copulataeque et continenti similes sunt, interdum discordantibus ventis digeruntur, Plin. ep. 8, 20, 6: nubes, in quas coit et ex quibus solvitur (aër), modo congregantur, modo digeruntur, numquam immotae iacent, Sen. nat. qu. 7, 22, 1: continuorum (dentium) qui digerunt (zerteilen, zerlegen) cibum lati et acuti, qui conficiunt (zermalmen) duplices, Plin. 11, 160: corpora dum solvit tabes et digerit (auflöst) artus, Lucan. 6, 88. – b) nach verschiedenen Seiten verteilen, α) v. Pers.: pulverem in catinos, Plin. 12, 68: uvam siccatam sole in pastillos, Plin. 12, 131 (vgl. 27, 118). – β) v. lebl. Subjj.: qui (transitus) conceptum vaporem salubri temperamento huc illuc digerit (verbreitet) et ministrat, Plin. ep. 2, 17, 9: umor per ventrem digeritur, Veget. mul. 1, 14, 5: itemque per quas (actiones) eadem haec (cibus potioque) in omnes membrorum partes digeruntur, Cels. 1. praef. p. 4, 12 D.: stercoris pars in prata digerenda, Col. 11, 2, 19. – 2) insbes.: a) als t. t. des Gartenbaues, Pflanzen auseinander pflanzen, verpflanzen, verteilen, asparagum, Cato r. r. 161, 3: quo mox digesta feratur (seges), Verg. georg. 2, 267: vacuos si sit digesta per agros (arbor), Verg. georg. 2, 54. – b) als mediz. t. t., α) wegschaffen, zerteilen, beseitigen, einen Krankheitsstoff vertreiben, materiam, Cels.: umorem (die kranken Säfte), Cels.: ad digerenda quae coëunt (die Ansammlungen), Cels.: v. Pflanzen, lentitiam pituitae, Plin.: cruditates, Plin. – β) eine Speise verdauen, cibum, Cels. 1. praef. p. 8, 20 D. Quint. 11, 2, 35: cibos mansos, Quint. 10, 1, 19: nec patiebatur alimenta per somnum quietemque aequaliter digeri, Sen. contr. 1. praef. § 17: materia, quae naturaliter digeritur, Cels. 3, 4. p. 78, 8 D.: eo caelo (Klima), quod magis digerit, die Verdauung fördert, Cels. 3, 4. p. 80, 1 D. – γ) aus dem Körper zerteilend abführen, den Körper öffnen, reinigen, si corpus astrictum est, digerendum esse; si profluvio laborat, continendum, Cels. 1. praef. p. 10, 1 D.: quoniam corpus ista (lux) quoque digerit, Cels. 3, 4. p. 79, 11 D. – δ) jmd. (einen Kranken) gleichs. zersetzen = entkräften, schwächen, nimis od. minus dig. aegrum, Cels. 2, 15. p. 61, 6 D. u. 7, 26. p. 312, 30 D.: sudore digeri, Cels. praef. p. 11, 25 D. – c) abteilen, ordnen, sondern, sortieren, capillos, Ov. am. 1, 7, 11: flexos ordine capillos, Mart. 3, 63, 3: murram, Plin. 12, 68: linum, Plin. 19, 18.

    B) übtr.: 1) im allg.: a) zerteilen, teilen, septem digestus in cornua Nilus, Ov. met. 9, 774: in canes totidem trunco digestus ab uno Cerberos, Ov. her. 9, 93. – b) verteilen, Crete centum digesta per urbes, das hundertstädtige, Ov. her. 10, 67: commentaria per genera usus sui, Plin. 29, 15: mea per longos mala annos, Ov. ex Pont. 1, 4, 9: novem volucres in belli annos, Ov. met. 12, 21: poenam in omnes, Ov. met. 14, 469. – 2) insbes.: a) abteilen, einteilen, teilen, populum Romanum in partes, Flor.: populum in partes, Ov.: totum in partes tempus, Manil.: annum in totidem species, Tac.: commentarios in libros, Quint.: ius civile in genera, Cic.: illa generatim, Cic. – b) abteilen, ordnen, accepti tabulas omnes, Cic.: bibliothecam, Suet.: rem publicam bene, Cic.: inordinata, Quint.: quaestiones, anordnen, Quint.: argumenta in digitos, an den F. herzählen, Quint.: res in ordinem (nach der Reihenfolge), Quint.: carmina in numerum (nach der Z.), Verg.: senes orbos in litteram (nach dem Alphabet), Sen. ep.: so auch amnium in litteram digesta nomina, alphabetisch geordnet, Vib. Sequ.: per partes tamen et digesta (gleichsam nach Fächern geordnet), Plin. ep. – c) der Reihe nach-, in gehöriger Ordnung eintragen, buchen, nomina in codicem accepti et expensi, Cic. Rosc. com. 9: Claudium in litteras, den K. gleichs. buchen, sein Leben sorgfältig beschreiben, Treb. Poll. Claud. 1, 1 P. – d) der Reihe u. Ordnung nach etw. vornehmen, α) in gehöriger Ordnung besorgen, mandata, Cic. ad Q. fr. 2, 12 (14), 3. – β) der Reihe nach deuten, auslegen (v. Wahrsager), omina, Verg. Aen. 2, 182. – γ) der Zeit folge nach-, chronologisch angeben, m. folg. indir. Fragesatz, Liv. 2, 21, 4. – δ) der Zahl nach berechnen, zählen, qui matris digerit annos (v. dem, dem die Mutter zu lange lebt), Ov. fast. 2, 625: digesta numero cadavera, Val. Max. 1, 8, 5. – ε) mündlich od. schriftl. auseinandersetzen, αα) mündlich besprechen, abmachen, negotium plene, Amm. 17, 8, 3: rem per secreta colloquia, Amm. 21, 11, 2. – ββ) schriftlich aufzählen, darstellen, beschreiben, erwähnen, reliquos usus eius digeremus, Plin. 29, 37: cuius super adventu in Italiam pauca in actibus Commodi principis digessimus per excessum (in einer Abschweifung, Episode), Amm. 22, 9, 6: Mesopotamia digesta, cum bella Parthica dicerentur, Amm. 14, 7, 21: argumentum digestum tumore tragico, Amm. 28, 1, 4: bella charactere historico digesta, Vopisc. Aurel. 1, 6. – ζ) zustande bringen, pontes caute, anlegen, Amm. 24, 2, 8; 21, 11, 2.

    II) hier- und dahin tragen, von einem Ort zum andern schaffen, aegrum gestando, Cels. 4, 14 (7). p. 139, 34 D.

    lateinisch-deutsches > digero

  • 15 invado

    in-vādo, vāsī, vāsum, ere, intr. u. tr. auf od. nach einem Orte hingehen, losgehen, bis wohin dringen, einen Ort betreten, I) im allg.: a) eig.: in eas urbes vi cum exercitu imperioque, Cic. – m. bl. Acc., portum, viam, Verg.: Italiam, Verg.: cathedram sacerdotalem, die Kanzel besteigen, Hieron. – dah. biduo tria milia stadiorum, in zwei Tagen auf einer Strecke von 3000 St. rasch vorwärts rücken, Tac. ann. 11, 8. – b) übtr., (kühn) sich an etwas machen, etwas (kühn) unternehmen, aliquid magnum, Verg.: Martem (= pugnam), Verg.: pugnam, Gell.: pugnam fundis sagittisque, Curt. – II) insbes.: A) auf einen Ort od. jmd. feindlich losgehen, eindringen, ihn überfallen, angreifen, anfallen, 1) eig.: a) v. Pers.: in Asiam, in hostem, Cic.: in collum, jmdm. um den Hals stürzen, stürmisch um den Hals fallen, Cic. – m. bl. Acc.: alqm, Curt.: urbem, Verg. u. Liv.: castra, Sall.: agmen, Caes.: alci barbam, den Bart fassen, Suet.: canes alqm invadunt, Colum.: absol., adeo acriter invaserunt, ut etc., Liv.: im Passiv, effusos hostes invadi posse, Sall. Iug. 87, 4: invadendae terrae, Serv. Verg. Aen. 1, 299: domus invasa, ibid. 2, 311: Mesopotamia invasa, Ruf. Fest. 23: invasum castellum, Itin. Alex. 42 (98): invasus locus, Cod. Theod. 4, 18, 1: invasa subito terga, Amm. 25, 3, 2. – im Bilde, in arcem causae illius, auf die stärkste Schanze jener Partei losgehen, Cic. ep. 1, 9, 8. – b) v. Lebl. = in einen Ort usw. eindringen, quocumque ignis invasit, Cic.: ventus invasit nubem, Lucr. – Nero violentissimus, cum sanguis faciem eius invaserat, ihm das Blut ins Gesicht gestiegen war, Sen. – invasus ramus, der eingedrungene = eingepfropfte, Pallad. poët. de insit. 120. – 2) übtr.: a) mit Worten anfallen, anfahren, anlassen, alqm minaciter, Tac.: consules invasit, cur etc., Tac.: continuo invadit, mit folg. direkter Rede, Verg.; vgl. Thiel Verg. Aen. 4, 265. – b) v. Krankheiten usw. = jmd. befallen, nec maior in corpus meum vis morbi, quam in mentes vestras invasit, Liv.: dolor in oculos invasit, Lucr.: m. bl. Acc., morbus alqm invadit, Plaut.: pestilentia populum invasit, Liv. – c) v. Leidenschaften u. anderen Übeln = bei jmd. eindringen, einreißen, jmd. befallen, vis avaritiae in animos eorum invasit, Sall.: pestis in vitam invasit, Cic. – mit Dat., mirus furor invaserat improbis, Cic. – m. bl. Acc., alqm metus, terror invadit, Sall. u. Liv.: eos atrox belli fama invasit, unter ihnen verbreitete sich, Liv.: tanta lubido (Leidenschaft) cum Mario eundi plerosque invaserat, Sall. – absol. = einreißen, sich verbreiten, tantus terror invasit, Caes.: invadit lubido, avaritia, Sall.; vgl. Fabri Sall. Cat. 2, 5. – B) raubend auf etwas losgehen, etw. antasten, an sich reißen, einer Sache sich bemächtigen, sie gewaltsam in Besitz nehmen, 1) eig.: in quod ipsa invaderet, Cic. de nat. deor. 2, 124. – 2) übtr.: in alcis praedia, fortunas, Cic.: u. so dictaturam, Suet.: fasces et ius praetoris, Tac.: rem publicam, imperium, Tac.: regnum, Curt. – C) liebend auf jmd. losgehen, jmd. stürmisch umarmen usw., amplexu effusissimo alqm invadere, Petron.: alqm basiolis, alqm invadere et osculari, umarmen u. küssen, Petron. – / Synkop. Infin. Perf. invasse, Lucil. 57. – Vulg. Nbf. invādo, āre, Iul. Val. 3, 52. p. 160, 25 Kuebler.

    lateinisch-deutsches > invado

  • 16 vicatim [1]

    1. vīcātim, Adv. (vicus, s. Diom. 407, 7), I) von Gasse zu Gasse, gassenweise, populus vicatim flens cum liberis circumit, Sisenn. fr.: servorum omnium vicatim celebratur totā urbe descriptio, Cic.: recensum populi vic. egit, Suet.: edere totā urbe vic. gladiatores, Tac.: vos turba vic. hinc et hinc saxis petens, Hor. – II) in einzelnen Dörfern od. Höfen (Gehöften), in montibus vic. habitare, Liv. 9, 13, 7: quid per agros vagamur vic. circumferentes bellum? Liv. 10, 17, 2: Mesopotamia vic. dispersa praeter Babylonem et Ninum, Plin. 6, 117.

    lateinisch-deutsches > vicatim [1]

  • 17 digero

    dī-gero, gessī, gestum, ere (dis u. gero), I) auseinander tragen, zerteilen, verteilen, A) eig.: 1) im allg.: a) auseinander treiben, -jagen, zerteilen, interdum (insulae) iunctae copulataeque et continenti similes sunt, interdum discordantibus ventis digeruntur, Plin. ep. 8, 20, 6: nubes, in quas coit et ex quibus solvitur (aër), modo congregantur, modo digeruntur, numquam immotae iacent, Sen. nat. qu. 7, 22, 1: continuorum (dentium) qui digerunt (zerteilen, zerlegen) cibum lati et acuti, qui conficiunt (zermalmen) duplices, Plin. 11, 160: corpora dum solvit tabes et digerit (auflöst) artus, Lucan. 6, 88. – b) nach verschiedenen Seiten verteilen, α) v. Pers.: pulverem in catinos, Plin. 12, 68: uvam siccatam sole in pastillos, Plin. 12, 131 (vgl. 27, 118). – β) v. lebl. Subjj.: qui (transitus) conceptum vaporem salubri temperamento huc illuc digerit (verbreitet) et ministrat, Plin. ep. 2, 17, 9: umor per ventrem digeritur, Veget. mul. 1, 14, 5: itemque per quas (actiones) eadem haec (cibus potioque) in omnes membrorum partes digeruntur, Cels. 1. praef. p. 4, 12 D.: stercoris pars in prata digerenda, Col. 11, 2, 19. – 2) insbes.: a) als t. t. des Gartenbaues, Pflanzen auseinander pflanzen, verpflanzen, verteilen, asparagum, Cato r. r. 161, 3: quo mox digesta feratur (seges), Verg. georg. 2, 267: vacuos si sit digesta per agros (arbor), Verg. georg. 2, 54. – b)
    ————
    als mediz. t. t., α) wegschaffen, zerteilen, beseitigen, einen Krankheitsstoff vertreiben, materiam, Cels.: umorem (die kranken Säfte), Cels.: ad digerenda quae coëunt (die Ansammlungen), Cels.: v. Pflanzen, lentitiam pituitae, Plin.: cruditates, Plin. – β) eine Speise verdauen, cibum, Cels. 1. praef. p. 8, 20 D. Quint. 11, 2, 35: cibos mansos, Quint. 10, 1, 19: nec patiebatur alimenta per somnum quietemque aequaliter digeri, Sen. contr. 1. praef. § 17: materia, quae naturaliter digeritur, Cels. 3, 4. p. 78, 8 D.: eo caelo (Klima), quod magis digerit, die Verdauung fördert, Cels. 3, 4. p. 80, 1 D. – γ) aus dem Körper zerteilend abführen, den Körper öffnen, reinigen, si corpus astrictum est, digerendum esse; si profluvio laborat, continendum, Cels. 1. praef. p. 10, 1 D.: quoniam corpus ista (lux) quoque digerit, Cels. 3, 4. p. 79, 11 D. – δ) jmd. (einen Kranken) gleichs. zersetzen = entkräften, schwächen, nimis od. minus dig. aegrum, Cels. 2, 15. p. 61, 6 D. u. 7, 26. p. 312, 30 D.: sudore digeri, Cels. praef. p. 11, 25 D. – c) abteilen, ordnen, sondern, sortieren, capillos, Ov. am. 1, 7, 11: flexos ordine capillos, Mart. 3, 63, 3: murram, Plin. 12, 68: linum, Plin. 19, 18.
    B) übtr.: 1) im allg.: a) zerteilen, teilen, septem digestus in cornua Nilus, Ov. met. 9, 774: in canes totidem trunco digestus ab uno Cerberos, Ov. her. 9, 93. – b) verteilen, Crete centum digesta per urbes,
    ————
    das hundertstädtige, Ov. her. 10, 67: commentaria per genera usus sui, Plin. 29, 15: mea per longos mala annos, Ov. ex Pont. 1, 4, 9: novem volucres in belli annos, Ov. met. 12, 21: poenam in omnes, Ov. met. 14, 469. – 2) insbes.: a) abteilen, einteilen, teilen, populum Romanum in partes, Flor.: populum in partes, Ov.: totum in partes tempus, Manil.: annum in totidem species, Tac.: commentarios in libros, Quint.: ius civile in genera, Cic.: illa generatim, Cic. – b) abteilen, ordnen, accepti tabulas omnes, Cic.: bibliothecam, Suet.: rem publicam bene, Cic.: inordinata, Quint.: quaestiones, anordnen, Quint.: argumenta in digitos, an den F. herzählen, Quint.: res in ordinem (nach der Reihenfolge), Quint.: carmina in numerum (nach der Z.), Verg.: senes orbos in litteram (nach dem Alphabet), Sen. ep.: so auch amnium in litteram digesta nomina, alphabetisch geordnet, Vib. Sequ.: per partes tamen et digesta (gleichsam nach Fächern geordnet), Plin. ep. – c) der Reihe nach-, in gehöriger Ordnung eintragen, buchen, nomina in codicem accepti et expensi, Cic. Rosc. com. 9: Claudium in litteras, den K. gleichs. buchen, sein Leben sorgfältig beschreiben, Treb. Poll. Claud. 1, 1 P. – d) der Reihe u. Ordnung nach etw. vornehmen, α) in gehöriger Ordnung besorgen, mandata, Cic. ad Q. fr. 2, 12 (14), 3. – β) der Reihe nach deuten, auslegen (v. Wahrsager), omina, Verg. Aen. 2, 182. – γ) der Zeit-
    ————
    folge nach-, chronologisch angeben, m. folg. indir. Fragesatz, Liv. 2, 21, 4. – δ) der Zahl nach berechnen, zählen, qui matris digerit annos (v. dem, dem die Mutter zu lange lebt), Ov. fast. 2, 625: digesta numero cadavera, Val. Max. 1, 8, 5. – ε) mündlich od. schriftl. auseinandersetzen, αα) mündlich besprechen, abmachen, negotium plene, Amm. 17, 8, 3: rem per secreta colloquia, Amm. 21, 11, 2. – ββ) schriftlich aufzählen, darstellen, beschreiben, erwähnen, reliquos usus eius digeremus, Plin. 29, 37: cuius super adventu in Italiam pauca in actibus Commodi principis digessimus per excessum (in einer Abschweifung, Episode), Amm. 22, 9, 6: Mesopotamia digesta, cum bella Parthica dicerentur, Amm. 14, 7, 21: argumentum digestum tumore tragico, Amm. 28, 1, 4: bella charactere historico digesta, Vopisc. Aurel. 1, 6. – ζ) zustande bringen, pontes caute, anlegen, Amm. 24, 2, 8; 21, 11, 2.
    II) hier- und dahin tragen, von einem Ort zum andern schaffen, aegrum gestando, Cels. 4, 14 (7). p. 139, 34 D.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > digero

  • 18 invado

    in-vādo, vāsī, vāsum, ere, intr. u. tr. auf od. nach einem Orte hingehen, losgehen, bis wohin dringen, einen Ort betreten, I) im allg.: a) eig.: in eas urbes vi cum exercitu imperioque, Cic. – m. bl. Acc., portum, viam, Verg.: Italiam, Verg.: cathedram sacerdotalem, die Kanzel besteigen, Hieron. – dah. biduo tria milia stadiorum, in zwei Tagen auf einer Strecke von 3000 St. rasch vorwärts rücken, Tac. ann. 11, 8. – b) übtr., (kühn) sich an etwas machen, etwas (kühn) unternehmen, aliquid magnum, Verg.: Martem (= pugnam), Verg.: pugnam, Gell.: pugnam fundis sagittisque, Curt. – II) insbes.: A) auf einen Ort od. jmd. feindlich losgehen, eindringen, ihn überfallen, angreifen, anfallen, 1) eig.: a) v. Pers.: in Asiam, in hostem, Cic.: in collum, jmdm. um den Hals stürzen, stürmisch um den Hals fallen, Cic. – m. bl. Acc.: alqm, Curt.: urbem, Verg. u. Liv.: castra, Sall.: agmen, Caes.: alci barbam, den Bart fassen, Suet.: canes alqm invadunt, Colum.: absol., adeo acriter invaserunt, ut etc., Liv.: im Passiv, effusos hostes invadi posse, Sall. Iug. 87, 4: invadendae terrae, Serv. Verg. Aen. 1, 299: domus invasa, ibid. 2, 311: Mesopotamia invasa, Ruf. Fest. 23: invasum castellum, Itin. Alex. 42 (98): invasus locus, Cod. Theod. 4, 18, 1: invasa subito terga, Amm. 25, 3, 2. – im Bilde, in arcem causae illius, auf die stärkste Schanze jener
    ————
    Partei losgehen, Cic. ep. 1, 9, 8. – b) v. Lebl. = in einen Ort usw. eindringen, quocumque ignis invasit, Cic.: ventus invasit nubem, Lucr. – Nero violentissimus, cum sanguis faciem eius invaserat, ihm das Blut ins Gesicht gestiegen war, Sen. – invasus ramus, der eingedrungene = eingepfropfte, Pallad. poët. de insit. 120. – 2) übtr.: a) mit Worten anfallen, anfahren, anlassen, alqm minaciter, Tac.: consules invasit, cur etc., Tac.: continuo invadit, mit folg. direkter Rede, Verg.; vgl. Thiel Verg. Aen. 4, 265. – b) v. Krankheiten usw. = jmd. befallen, nec maior in corpus meum vis morbi, quam in mentes vestras invasit, Liv.: dolor in oculos invasit, Lucr.: m. bl. Acc., morbus alqm invadit, Plaut.: pestilentia populum invasit, Liv. – c) v. Leidenschaften u. anderen Übeln = bei jmd. eindringen, einreißen, jmd. befallen, vis avaritiae in animos eorum invasit, Sall.: pestis in vitam invasit, Cic. – mit Dat., mirus furor invaserat improbis, Cic. – m. bl. Acc., alqm metus, terror invadit, Sall. u. Liv.: eos atrox belli fama invasit, unter ihnen verbreitete sich, Liv.: tanta lubido (Leidenschaft) cum Mario eundi plerosque invaserat, Sall. – absol. = einreißen, sich verbreiten, tantus terror invasit, Caes.: invadit lubido, avaritia, Sall.; vgl. Fabri Sall. Cat. 2, 5. – B) raubend auf etwas losgehen, etw. antasten, an sich reißen, einer Sache sich bemächtigen, sie gewaltsam in Besitz nehmen, 1) eig.: in quod ipsa
    ————
    invaderet, Cic. de nat. deor. 2, 124. – 2) übtr.: in alcis praedia, fortunas, Cic.: u. so dictaturam, Suet.: fasces et ius praetoris, Tac.: rem publicam, imperium, Tac.: regnum, Curt. – C) liebend auf jmd. losgehen, jmd. stürmisch umarmen usw., amplexu effusissimo alqm invadere, Petron.: alqm basiolis, alqm invadere et osculari, umarmen u. küssen, Petron. – Synkop. Infin. Perf. invasse, Lucil. 57. – Vulg. Nbf. invādo, āre, Iul. Val. 3, 52. p. 160, 25 Kuebler.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > invado

  • 19 vicatim

    1. vīcātim, Adv. (vicus, s. Diom. 407, 7), I) von Gasse zu Gasse, gassenweise, populus vicatim flens cum liberis circumit, Sisenn. fr.: servorum omnium vicatim celebratur totā urbe descriptio, Cic.: recensum populi vic. egit, Suet.: edere totā urbe vic. gladiatores, Tac.: vos turba vic. hinc et hinc saxis petens, Hor. – II) in einzelnen Dörfern od. Höfen (Gehöften), in montibus vic. habitare, Liv. 9, 13, 7: quid per agros vagamur vic. circumferentes bellum? Liv. 10, 17, 2: Mesopotamia vic. dispersa praeter Babylonem et Ninum, Plin. 6, 117.
    ————————
    2. vicātim (vicis) = vicissim, wechselsweise, Aldh. de re gramm. in Class. auct. 5, 522, 8.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > vicatim

  • 20 Aloni

    Ălōni, ōrum, m., a people of Mesopotamia, Plin. 6, 26, 30, § 118.

    Lewis & Short latin dictionary > Aloni

См. также в других словарях:

  • Mesopotamia — (griechisch Μεσοποταμία „zwischen Flüssen“) ist die geografische Bezeichnung für eine Landschaft im Vorderen Orient, das Mesopotamien im Altertum ein albanisches Dorf, siehe Mesopotam eine römische Provinz an der Grenze zum Partherreich, siehe… …   Deutsch Wikipedia

  • Mesopotamia — (del griego: Μεσοποταμία, traducido del antiguo persa Miyanrudan, la tierra entre los ríos , o del arameo Beth Nahrin, dos ríos ) es el nombre por el cual se conoce a la zona del Próximo Oriente ubicada entre los ríos Tigris y Éufrates, si bien… …   Enciclopedia Universal

  • Mesopotamia — ancient name for the land that lies between the Tigris and Euphrates rivers (in modern Iraq), from Gk. mesopotamia (khora), lit. a country between two rivers, from fem. of mesopotamos, from mesos middle (see MEDIAL (Cf. medial) (adj.)) + potamos… …   Etymology dictionary

  • Mesopotamia — [mes΄ə pə tā′mē ə] [Gr mesopotamia(chōra), lit., (land) between rivers < mesos,MID1 + potamos, river, orig., rapids < IE base * pet , to fall, rush at > FEATHER] 1. ancient country in SW Asia, between the upper Tigris & Euphrates rivers …   English World dictionary

  • MESOPOTAMIA — regio Asiae latissima, Tigrim habens ab Oriente, Euphratem ab Occidente, a Meridie Babyloniam, a Septentrione Caucasum. Sic dicta, quod sit inter 2. fluv. tigrim et Euphratem: Hinc Arab. Al Gezira, i. e. insula. Ab Hebraeis dicitur Aram Naharaim …   Hofmann J. Lexicon universale

  • mesopotâmia — s. f. Região situada entre dois rios …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • Mesopotamia — For other uses, see Mesopotamia (disambiguation). Ancient Mesopotamia Euphrates · …   Wikipedia

  • MESOPOTAMIA — The original article in the first edition of the Encyclopaedia Judaica traced Mesopotamian history to its earliest beginnings and provided a detailed survey of Mesopotamian literature and institutions. With the availability of such tools as J.… …   Encyclopedia of Judaism

  • Mesopotamia — Situación de las ciudades de la antigua Mesopotamia …   Wikipedia Español

  • Mesopotamia — Mesopotamian, adj., n. /mes euh peuh tay mee euh/, n. an ancient region in W Asia between the Tigris and Euphrates rivers: now part of Iraq. * * * Region between the Tigris and Euphrates rivers in the Middle East, constituting the greater part of …   Universalium

  • Mesopotamia — Original name in latin Mesopotama Name in other language Mesopotamia, Mesopotama, Tseteraki, Tseterki State code GR Continent/City Europe/Athens longitude 40.5 latitude 21.16667 altitude 690 Population 1812 Date 2012 05 06 …   Cities with a population over 1000 database

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»