-
1 χρεία
χρεία, ἡ, 1) das Gebrauchen, – a) als Handlung: Gebrauch, Anwendung, u. als Eigenschaft: Brauchbarkeit, dah. Nutzen, Vortheil, Genuß; zuerst bei Theogn. 62 u. Pind. N. 8, 42; τὸ εἴρειν λόγου χρεία ἐστί Plat. Crat. 408 a; καὶ κτῆσις γυναικῶν καὶ παίδων Rep. V, 451 c; ἱματίου ἐν χρείᾳ τε ὄντος καὶ φορουμένου, im Gebrauch sein, Phaed. 87 c; τίς ἡ μεγάλη χρεία ὲστὶ τῆς ῥητορικῆς, der große Nutzen, Gorg. 480 a; καὶ κτῆσις Xen. Mem. 2, 4,1; πρὸς τὴν ἀνϑρωπίνην χρείαν 4, 2,25; καρπῶν χρεῖαι Isocr. 4, 29; Dem. Lpt. 15. – b) Umgang, Verkehr, Gemeinschaft mit Menschen, Antipho 5, 63; auch im feindlichen Sinne, Treffen, Krieg, Pol. 2, 33, 5. 69, 4 u. oft; ἡ ἐμβατική, ἡ ἐν τῇ γῇ, 3, 95, 5. 32, 2,3. – c) übh. womit man sich beschäftigt, was man treibt, Gewerbe, Handel, Geschäft, Pol. oft u. Sp. – d) in der Rhetorik eine Chrie, eine Sentenz od. ein Gemeinplatz, ein bedeutender Ausspruch auf einen bestimmten Fall angewendet und nach bestimmten Regeln ausgeführt, Hermogen. progymn. u. a. Rhett. Wir besitzen noch solche Chrien von Hermogenes und Aphthonius. Vgl. auch D. L. 2, 85 Ath. XII, 577. – 2) das Bedürfen, Nöthighaben, Bedürfniß, Noth, Mangel; φαρμάκων χρείᾳ κατεσκέλλοντο Aesch. Prom. 479; ἐν χρείᾳ τύχης Spt. 488; Soph. Phil. 176. 992; διὰ τὴν χρείαν καὶ τὴν πενίαν ζητεῖν ὁπόϑεν βίον ἕξει Ar. Plut. 534; dah. Verlangen, Sehnsucht wonach, ἦ μὴν ἔτ' ἐμοῦ χρείαν ἕξει μακάρων πρύτανις Aesch. Prom. 169; τοιάνδε σου χρείαν ἐχω Ch. 474; Wunsch, Prom. 702; ϑανόντ' ἂν οἰμώξειαν ἐν χρείᾳ δορός Soph. Ai. 942; Phil. 162 u. öfter; τίς χρεία σ' ἐμοῠ Eur. Hec. 976; εἰ ἐμοῦ χρείαν ἔχεις Med. 1319; Suppl. 127; die Nothwendigkeit, ἵν' ἂν μὴ χρείᾳ πολεμῶμεν Soph. O. C. 191; ἵν' ἕσταμεν χρείας O. R. 1443; αἱ χρεῖαι βιάζονται τολμᾶν Antipho 3 β 1; αἱ ἀναγκαῖαι χρεῖαι Dem. 23, 148; ἐν πάσαις ταῖς τοῦ σώματος χρείαις, in allen Verrichtungen, bei denen man des Leibes bedarf, Xen. Mem. 3, 12, 5; ποιήσει δὲ τὴν πόλιν ἡ ἡμετέρα χρεία Plat. Rep. II, 369 c; ἢ ῥαψῳδοῠ δοκεῖ σοι πολλὴ χρεία εἶναι τοῖς Ἕλλησιν lon 541 c; ὡς οὐδὲν ἔτι ποδῶν χρείας οὔσης Tim. 92 a; ἵν' ἐν χρείᾳ ἡγεμόνος ὁ δῆμος ᾖ Rep. VIII, 566 e, u. oft; περὶ τῶν οὐδὲν εἰς χρείαν ἀκούειν, von Dingen, an denen Nichts gelegen ist, Dem. prooem. 56.
-
2 αὐτό-χειρ
αὐτό-χειρ, ειρος, 1) eigenhändig, mit eigner Hand vollbringend, ἄναξ Aesch. Suppl. 587; παίειν Soph. Or. 1331; τάφου Ant. 306; vgl. Ar. Av. 1135. Auch tu Prosa, ἔργου Antipho. 5, 62; ἀγαϑῶν, Götter, Geber des Guten, Isocr. 5, 150; τῆς ἀσελγείας Dem. 21, 60; μάχης Herodian. 7, 3 u. Sp.; αὐτόχειρες ϑηρεύειν Plat. Legg. VII, 824 b; ἀποκτεῖναι IX, 865 b; πληγέντες αὐτόχειρι σὺν μιάσματι, durch eigenhändige Frevelthat, Wechselmord, Soph. Ant. 172; bes. Urheber des Mordes, φόνου O. R. 266 El. 943 (Selbstmörder, B. A. 468); Mörder, ohne diesen Zusatz, O. R. 231, wie Plat. Legg. IX, 872 b; ἀνδρός Antipho. 5, 47; τῶν πολιτῶν Isocr. 4, 112; ἄλλου Dem. Lept. 137; vgl. Pol. 2, 58 u. Sp.; Plut. Lyc. et Num. 3; App. B. C. 4, 9. – 2) pass., eigenhändig, d. i. selbstgethan, ϑάνατος Eur. Phoen. 887; γράμματα, selbstgeschrieben, D.C. – Adv. αὐτοχείρως, Schol. Soph. Ai. 57.
-
3 πρό-νοια
πρό-νοια, ἡ, ion. προνοίη, das Vorhersehen, Vorherbemerken, Soph. Trach. 820 O. R. 978. – Gew. Vorsicht, Klugheit, Vor- oder Fürsorge; Aesch. Ch. 598; auch im plur., προνοίαισι τοῠ πεπρωμένου, Ag. 669; Soph.; Eur. πολλὴν πρόνοιαν εἶχεν εὐσχήμως πεσεῖν, Hecub. 569, öfter; Ar. u. in Prosa, wie Her. oft, ἐκ προνοίης, mit Vorbedacht, Ueberlegung, mit Absicht, 1, 120. 159. 2, 151. 161. 6, 66, Ggstz κατὰ τύχην, 8, 87; u. so Antipho 6, 19; Lys. 3, 43 u. sonst; πρόνοιαν ἔχειν τινός, Thuc. 2, 89; πρόνοιαν ποιεῖσϑαί τινος, Dem. 21, 97 u. öfter, u. Folgde; auch πρόνοιαν ἐποιησάμην τοῦ μὴ ἐπὶ τὸν πατέρα τούτου εἰςελϑεῖν, ich habe mich gehütet, Dem. 47, 80; Folgde. – Die Ἀϑηνᾶ Πρόνοια, Aesch. 3, 110 ff., neben Apollo, Artemis u. Leto genannt, die Göttinn kluger Bedachtsamkeit, wurde unter diesem Namen in Delphi verehrt, vgl. Paus. 10, 8, 4 und προναία. – Von Plut. an auch die göttliche Vorsehung, vgl. Xen. Mem. 1, 4, 6.
-
4 πωλητής
-
5 πιστός
πιστός, 1) Passivisch; – a) von der Person, der man glauben, trauen kann oder muß, treu, zuverlässig, glaubwürdig; ἑταῖρος, Il. 15, 331, u. oft; πιστότατος δέ οἱ ἔσκε, Il. 16, 147; φύλακες, Hes. Th. 755; γένος ϑεῶν, Pind. N. 10, 54; μάρτυρες, P. 1, 88. 12, 27; ἄγγελος, Aesch. Prom. 971; Soph. O. R. 385. 1118; φύλαξ, O. C. 357; Eur. oft; εἰς ξυμμαχίαν, Thuc. 3, 11, vgl. 8, 9; Plat. Phaed. 89 d; φίλοι, Phaedr. 233 d; πρός τι, Arist. pol. 3, 13. Bei den Persern sind οἱ πιστοί eine Art vertraute Räthe, Xen. An. 1, 5, 15, vgl. ὦ πιστὰ πιστῶν, = πιστόταται, Aesch. Pers. 681. – Auch adv., πιστῶς τὰ πρὸς αὐτὸν διακείμενος, Pol. 3, 98, 5. – b) von Sachen, worauf man bauen kann, zuverlässig, sicher, glaubhaft; ὅρκια πιστά, Hom., wie Pind. Ol. 10, 6 N. 9, 16; οὐκέτι πιστὰ γυναιξίν, man darf den Weibern nicht mehr trauen, Od. 11, 456; σύμβολον πιστόν, Pind. Ol. 12, 8, wie τέκμαρ Aesch. Ag. 263; τεκμήρια, 543, u. öfter; ὁμιλία πιστὴ καὶ βέβαιος, Soph. Phil. 71; μαντεῖα, Tr. 77, u. sonst; πιστὰ καὶ οἰκότα, Her. 6, 82; πιστότερον ἢ ἀληϑέστερον σύγκειται, Antipho 3 γ 4; πιστῷ καὶ βεβαίῳ χρήσασϑαι λόγῳ, Plat. Tim. 49 b; εἰ πισταὶ ὑμῖν εἰσιν αἱ ὑποϑέσεις, Phaed. 107 b; dah. τὸ πιστόν, = πίστις, Unterpfand der Treue, was Glauben giebt, Verbürgung, Aesch. Ag. 637 Eum. 643 Ch. 391; ἦ καὶ τὸ πι στὸν τῆς ἀληϑείας νέμεις; Soph. Trach. 397; τὸ πιστὸν τόδε λόγων ἐμῶν δέχου, Eur. Or. 245; τὰ πίστ' ἐμαυτῷ τοῠ ϑράσους παρέξομαι, Phoen. 275, u. öfter; πιστὸν οὐδέν ἐστιν αὐτοῖς, Ar. Lys. 629; τὰ πιστὰ ποιεῖσϑαι, = πίστιν ποιεῖσϑαι, Her. 3, 8; πιστὰ δοῠναι καὶ λαβεῖν, Pfänder der Treue geben und empfangen, wodurch man sich gegenseitig verbürgt, Xen. An. 3, 2, 5 u. oft; Cyr. 3, 2, 23; πιστὰ ἠξίου γενέσϑαι, 7, 4, 3, vgl. An. 2, 2, 10; auch πιστὰ ϑεῶν ποιεῖσϑαι, einen Eid leisten, Cyr. 4, 2, 7; Sp. – 2) Akt., glaubend, trauend, sich auf Einen verlassend; Theogn. 283; τοῖς πεδαρσίοις κτύποις πιστός, Aesch. Prom. 919; Pers. 55; ἀλλ' ἔσϑ' ὅτῳ σὺ πιστὸς ὢν ἔδρας τάδε, Soph. O. C. 1035; vgl. Pors. Eur. Hec. 1125. – Auch = folgend, gehorsam, Sp., wohin man auch zieht τὴν χώραν οἰκείαν καὶ πιστὴν ποιεῖσϑαι Xen. Hell. 2, 4, 30.
-
6 παν-οικησίᾳ
παν-οικησίᾳ, = Vorigem, Thuc. 2, 16. 3, 57 u. Sp., wie D. Cass. 41, 7; auch πανοικεσίᾳ geschrieben, D. Hal. 7, 18; auch Antipho bei Poll. 6, 163.
-
7 πλημ-μελέω
πλημ-μελέω, einen Fehler im Singen machen, übh. fehlen, ein Versehen machen, sich vergehen; Eur. Phoen. 1649; ofr bei Plat.; absolut, τὸν πλημμελοῦντα ἐμμελῆ ποιεῖν, Critia. 106 b; μηδέν, Soph. 242 b; τοιαῦτα, Phaed. 117 d; auch εἰςταῦτα, εἰς δίκην, Legg. VII, 813 c XII, 943 e; u. c. partic., μὴ οὖν τι πλημμελήσομεν καλοῦντες, Rep. V, 480, περί τι, Antipho 3 γ 6; τῶν πρότερον ἡμῖν πρὸς ἀλλήλους πεπλημμελημένων, Lys. 5, 37, bei dem es 9, 9 dem λοιδορεῖν entsvricht; εἰς τὸν Φίλιππον λόγῳ, Aesch. 1, 167; ϑεὸς ὑπό τινος πλημμελούμενος, Dem. 18, 155 ( decret.); τὶ εἴς τινα, Pol. 15, 32, 7; Plut. u. a. Sp.
-
8 στεγάζω
στεγάζω, = στέγω, bedecken; ὕπνον ἐμὲ στεγάζειν ἡδύν, Soph. El. 771, Schol. ἔχειν; – pass., Xen. Oec. 19, 13; πλοῖον ἐστεγασμένον, Antipho 5, 22.
-
9 συγ-κατα-πίμπλημι
συγ-κατα-πίμπλημι (s. πίμπλημι), mit oder zugleich anfüllen, vollmachen, verunreinigen, Antipho 2 α 10.
-
10 συν-α-σεβέω
συν-α-σεβέω, mit, zugleich gottlos sein, mit freveln, τινί, Antipho 4 α 3.
-
11 συν-εκ-σώζω
συν-εκ-σώζω (s. σώζω), mit aus der Gefahr reißen, retten, τινά; Soph. O. C. 572; Antipho 5, 93.
-
12 συν-αλγέω
συν-αλγέω, mit oder zugleich Schmerz haben, empfinden, mit leiden; ταῖς σαῖς δὲ τύχαις, ἴσϑι, συναλγῶ, Aesch. Prom. 288; Soph. Ai. 276; πεφόβημαι λιϑόλευστον Ἄρη ξυναλγεῖν μετὰ τοῠδε τυπείς, 248; Eur. Alc. 636 und öfter; Antipho 3 β 8; πᾶσα ἡ κοινωνία ἅμα ξυνήλγησε μέρους πονήσαντος ὅλη, Plat. Rep. V, 462 d. Auch = Mitleid haben, bezeigen, τινί, Plut. consol. ad Apoll. i. A.
-
13 συλ-λῡπέω
-
14 σχετλιάζω
σχετλιάζω, über Gewalt, erlittenes Unrecht klagen, sich erschrecklich gebehrden, kläglich thun, u. übh. klagen, unwillig sein od. werden; Ar. Plut. 477; Plat. Gorg. 519 b; Antipho 3 δ 3; ἐπὶ τῇ τόλμῃ, Dem. 34, 19; Pol. 5, 26, 6 u. Sp., wie Luc. fugit. 3.
-
15 τρόπος
τρόπος, ὁ, eigtl. Wendung, διώρυχες παντοίους τρόπους ἔχουσαι Her. 2, 108; gew. Art u. Weise, Gebrauch, Sitte, Landesart, und vom einzelnen Menschen, Lebens-, Sinn esart, Charakter, eigtl. die ganze Art, wie Einer sich zu wenden od. zu betragen pflegt; Pind. öfter: τὸν ἐγκώμιον ὀμφὶ τρόπον Ol. 11, 77; τὸν Ἀργείων τρόπον εἰρήσεται I. 5, 58; νεοσί. γαλον εὑρόντι τρόπον Ol. 3, 4, u. öfter; Her. vom Charakter des seythischen Winters, 4, 28 u. öfter; γυναικὸς ἐν τρόποις, Aesch. Ag. 892; φιλανϑρώπου δὲ παύεσϑαι τρόπο, Prom. 11. 28; τοὺς φιλάνορας τρόπους, Ag. 830; νέας βουλὰς νέοισιν ἐγκαταζεύξας τρόποις, Soph. Ai. 723; τούτου τοῦ τρόπου εἰμί, von diesem Charakter, Ar. Plut. 246; ἐπιχώριος, 47; σκληρὸς τοὺς τρόπους, Pax 350; ἀμνοὶ τοὺς τρόπους, 901; ὑπηρετεῖν τοῖς τρόποις τινός, Ran. 1428; οἶσϑα γάρ που τὸν ἄνδρα καὶ τὸν τρόπον αὐτοῦ, Plat. Phaed. 59 a; ὅσοι ἂν τοὺς παῖδας ϑρέψωνται ἐν τοῖς σφετέροις τρόποις καὶ νόμοις, Rep. VII, 541 a; βλέπων εἰς ἤϑη τε καὶ τρόπους, Legg. XI, 924 d, u. öfter. Gew. im plur. in der Bdtg Charakter, s. Krüger Xen. An. 1, 9, 22; ἡ ἀκακία τοῦ τρόπο, Dem. 59, 83; δι' ἀπληστίαν τρόπων, 24, 173; οἱ νόμοι οἱ τρόποι τῆς πόλεως, ib. 210; παρὰ τὸν ἄλλον τρόπον, gegen meinen sonstigen Charakter, Antipho 3 β 1. – Uebh. Art und Weise; τρόπῳ τοιῷδε, auf solche Weise, Her. 3, 68; οὐδενὶ τρόπῳ, auf keine Weise, 4, 111; ὅτῳ τρόπῳ, Aesch. Prom. 87; παντὶ τρόπῳ, auf alle Weise, Spt. 283; Soph. O. R. 10 u. oft, wie Folgde; Plat. Conv. 176 b; – τὸν αὐτὸν τρόπον, auf dieselbe Weise, Aesch. Spt. 628 Ch. 272; τίνα τρόπον; auf welche Weise? Dem. 1, 2; πάντα τρόπον, auf alle Weise, Her. 1, 189. 199 u. Folgde, wie Plat. Prot. 322 c; τοῦτον τὸν τρόπον, Conv. 199 a; – κατὰ τρόπον, nach rechter Art, methodisch, Pol. 3, 7, 6 u. a. Sp.; – auch τρόπον τινά, Plut. Lys. 13, gewissermaßen, wie Alexis bei Stob. fl. 115, 7. – In der Musik = Tonart, Λυδίῳ ἐν τρόπῳ, Pind. Ol. 14, 17; ähnl. φιμοὶ δὲ συρίζουσι βάρβαρον τρόπον, Aesch. Spt. 445; μουσικῆς τρόποι, Plat. Rep. IV, 424 c. – In der Rhetorik der umgewandte, uneigentliche, figürliche Ausdruck.
-
16 τριβωνεύομαι
τριβωνεύομαι, abgefeimte Streiche, Spitzbübereien treiben, od. zaudern, aufschieben, Antipho b. Harpocr. u. E. M.
-
17 τρι-ηρ-αρχέω
τρι-ηρ-αρχέω, ein Trierarch sein, ein Schiff mit drei Ruderbänken, eine Triere befehligen; Her. 8, 46; τινός, 7, 181; auch τριηραρχεῖν πεντήρους, Pol. 16, 5, 1; absol., Thuc. 4, 11; – in Athen = eine Triere ausrüsten, Ar. Equ. 909 Ran. 1063; πολλά, Antipho 2 β 12; Thuc. 4, 11; τριηραρχίαν, Lys. 13, 62; οἶκος τριηραρχῶν, ein Vermögen, das zu einer Trierarchie verpflichtet, Isae. 7, 32.
-
18 τροφεύς
τροφεύς, ὁ, Ernährer, Erzieher; Aesch. Ch. 749; Soph. Phil. 344; Plat. Polit. 308 e u. öfter; Antipho 4 α 2; auch übertr., πάσης κακίας πανδοκεῖ τε καὶ τροφεῖ, Plat. Rep. IX, 580 a; Pol. 31, 20, 3.
-
19 τόμιος
-
20 ταλάντωσις
ταλάντωσις, ἡ, das Wägen, übh. das Hin- u. Herbewegen, pass. das Schwanken. Bei Antipho nach Poll. 9, 53 = βάρος.
См. также в других словарях:
Plautus — For the Roman noble, see Rubellius Plautus. Plautus Born c. 254 BC Sarsina, Umbria Died 184 BC Rome … Wikipedia
Antiphon aus Athen — (der Sophist, altgr. Ἀντιφῶν) war ein griechischer Philosoph und Sophist des 5. Jahrhunderts v. Chr., der mit einem Dichter, Tragiker und Traumdeuter identifiziert wird. Umstritten ist seine Identität mit dem Redner Antiphon (* 480 v. Chr.; † 411 … Deutsch Wikipedia
Antiphon — Antiphon, en grec ancien Ἀντιφῶν / Antiphôn (Rhamnos, Attique v. 480–Athènes 410), est l un des dix grands orateurs attiques. Ce sophiste hédoniste s’était spécialisé dans plusieurs domaines de la sophia (la connaissance, le savoir) telle que le… … Wikipédia en Français
АНТИФОНТ — (5в. до н. э.), др. греч. философ солист. Автор соч. «Истина» и «Согласие». О жизни А. неизвестно ничего достоверного; антич. традиция, принимаемая некоторыми совр. исследователями, отождествляет его с А. из Рамнунта афинским политиком… … Философская энциклопедия
Somnvs — SOMNVS, i, Gr. Ὕπνος, ου, Schlaf, (⇒ Tab. I.) 1 §. Namen. Der lateinische Namen soll von dem beygesetzten griechischen herkommen, so daß man ihn erst Sypnus, sodann Sopnus, und endlich Somnus ausgesprochen. Gell. N. A. l. XIII. c. 9. Allein,… … Gründliches mythologisches Lexikon
АНТИФОНТ — АНТИФОНТ (Ἀντιφῶν) из Афин (2 я пол. 5 в. до н. э.), др. греч. философ софист старшего поколения, упоминаемый Ксенофонтом (Xen. Mem. I 6, 1 sq., l sq.) как оппонент Сократа. Ритор Гермоген из Тарса (2 3 в. н. э.), которому следует большинство … Античная философия
Sophists (The) — The sophists G. B. Kerferd In the fifth century BC the term sophistēs was used in Greece as a name to designate a particular profession, that of certain travelling teachers who went from city to city giving lectures and providing instruction in a … History of philosophy
ABANNATIO — ἀπενιαυτισμός Graecis, annuum denotat exilium, quodindici olim apud Graecos, illis solebat, qui involuntariam caedem commisissent, Budaeus in Annotat. l. aut facta. 16. §. eventus, ff. de poen. vide Calvin. Lexic.Iurid. Sicariorum enim ἐκ… … Hofmann J. Lexicon universale
NEMERUM — locus Locrorum Ozolorum, in Achaia, ubi Hesiodus occisus est, a Ctimeno et Antipho, Ganyctoris filiis, quod ipsum, super imminuto sororis pudore, immerito licet, suspectum haberent. Cuius cadaver, in mare deiectum, cum a delphinorum grege ad… … Hofmann J. Lexicon universale