Перевод: с исландского на все языки

со всех языков на исландский

617

  • 1 aldurlok

    [ald̥ʏrlɔ:kʰ]
    n pl aldurloka поэт.
    смерть, кончина

    Íslensk-Russian dictionary > aldurlok

  • 2 al-sveitugr

    adj. reeking with sweat, now kófsveittr, Gísl. 137.

    Íslensk-ensk orðabók > al-sveitugr

  • 3 her·bergi

    с. ср. р. - ia- пристанище
    с-н-н. herberge; из herr и bjarga

    Old Norse-ensk orðabók > her·bergi

  • 4 depla

    v (-aði)
    depla augunum - (za)mrkat, mrknout (na koho)

    Íslensk-tékknesk orðabók > depla

  • 5 enda-lauss

    adj. endless, Fms. v. 343, Sks. 617, Hom. 87.

    Íslensk-ensk orðabók > enda-lauss

  • 6 GREINA

    * * *
    (-da, -dr), v.
    1) to divide into parts (veröldin var greind í þrjár hálfur);
    2) to discern, distinguish (g. gang himintungla);
    3) to expound, tell, record; sem áðr er greint, as is told above; sem síðarr greinir, as will be told hereafter;
    4) impers., menn (acc.) greinir á, they disagree, quarrel;
    5) refl., greinast, to branch out, be separated (svá sem tungurnar greindust); g. á e-u, at e-u, to disagree about; impers., tók at g. með þeim kumpánum, they began to quarrel.
    * * *
    d, to branch:
    I. to divide into branches; veröldin var greind í þrjár hálfur, Edda (pref.); sá er greinir ok sundr skilr, Stj. 95; greina í sundr dag ok nátt; greina tíma, daga, 15; skaltú hana (the ark) með gólfum greina, 56; hann greindi skepnuna í tvær greinir, Rb. 78; var þá engi skepna greind önnur frá annarri, Ver. i; hanu greindi ( set apart) þá tíð (viz. Lent) meirr til meinlæta en aðrar, 625. 93; heimrinn allr greindr í þrjá þriðjunga (of a map), Al. 117.
    2. to discern, distinguish; máttir þú greina þann Guð, er á himnum er, frá þeim guðum, er …, 625. 65; ef greina má þeirra bein frá annarra manna beinum, N. G. L. ii. 351; þá skilr hann ok greinir alla hluti görr, Skálda 169; at greina hvern lim eða kvist þeirrar ræðu, Sks. 568; greina gang himintungla, Fms. v. 334; hljóð þat sem eyru megu greina, Skálda 173; grein þér vitrlega hversu …, discern wisely for thyself how …, Mar.; til þess er konungr ok erkibiskup greina (discern, settle) allt þat er milli manna stóð, Bs. i. 727.
    3. to expound, tell, record; sem áðr er greint, as is told above, Fms. ii. 168; þó at ek greina þat eigi at sinni, i. 223; til greindrar bænar, Magn. 532; eptir greinda sýn, Mar. 471; í greindri sæmd, 617; áðr greindum mönnum, Dipl. ii. 19: impers., sem fyrr greinir, as above mentioned, Rb. 232; at hann skyldi svá greina frásögu ( tell his story) um atburð þenna, Ld. 58; greindi Örnúlfr þessi landa-merki, Dipl. iv. 17; vitnin kunnu eigi at greina með hverjum hætti, the witnesses could not tell how …, Mk. 79; nú skal greina framkvæmd þessa hlutar, Bs. ii. 163.
    II. reflex. to branch out; svá sem tungurnar greindusk, Edda 145; en af því at tungurnar era þegar úlíkar, þær þegar er or einni ok enni sömu tungu hafa gengið eða greinzk, Skálda 160; hennar efni leiðisk ok greinisk af fyrir-farandi frásögn, Stj. 246; hanga sumar limarnar niðr en sumar greinask ( branch) útí frá tveim-megin, Róm. 148; sumar (arms of water) greinask ok renna mjök grunnt, Barl. 72.
    2. to be separated; ok greindusk sér hvar skipin, Fms. vii. 289; síðan greinisk tigu ok vald með þeim, Sks. 249.
    3. to differ, disagree; menn greinask at því, hvárt …, Ó. H. 219, cp. Fms. v. 83; greinask menn at ( there are different records) hvárr fyrri áverki varð, Sturl. iii. 249; greinask menn á fyrir því hvárt tíguligra þótti, Fms. xi. 316.
    β. to disagree, fall out, become enemies; var þá skipuliga með þeim í fyrstu en greindisk brátt, Sturl. ii. I; en þá meirr tók at greinask með þeim kompánum, Bs. i. 620; var þá sæmiliga með þeim í fyrstu, en þó greindisk (MS. grênðisk) brátt, 489; friðr grenisk (i. e. greinisk), the peace is broken, Sturl. i. 458 (in a verse); vánir grenask, the hope is broken up, Hkv. 2. 49; (the explanation of this passage given in Aarböger for Nord. Oldk. 1866, p. 384, where it is derived from grár, grey, qs. græ-na, does not hold good either in sense or form, as the inflex. inchoative -na causes no umlaut, and grár, grey, when metaph. only denotes spite.)
    III. impers. to fall out, discord; spurði Helgi at kistlinum en Geitir í mot at hringnum, ok greindi þá (acc.) sýnt um, Vápn. 9; en ef nokkura menn greindi á (quarrelled), bá þótti engi maðr skjótlegri til stórræða en Ögnumdr, Fms. ii. 68; þat höfum vit ætlat at láta okkr (acc.) ekki á greina, Nj. 58.

    Íslensk-ensk orðabók > GREINA

  • 7 HEYRA

    * * *
    (-ða, -ðr), v.
    heyra heyrir þat, er gras grœr á jörðu, hears the grass grow;
    heyra illa, hard of hearing;
    heyra e-t til e-s, to hear (a sound) from one;
    hefir hvárki heyrt til hans styn né hosta, neither groan nor cough has been heard from him;
    heyrir blástr (acc.) hans í alla heima, when he blows, it can he heard in all the worlds;
    2) to listen to, give ear to;
    heyra bœn e-s, to listen to (to grant) one’s prayer;
    heyra á e-t, to listen (= hlýða á e-t);
    3) heyra til e-s or e-m til, to belong to, concern (þetta mál, er heyrir til dóttur þinnar);
    þat er til mín heyrir, as far as I am concerned;
    4) with dat. to behave (mér heyrir eigi at þegja við yðr);
    5) refl. e-m heyrist e-t, one thinks he hears;
    þá heyrðist þeim öllum sem sveinninn kvæði þetta, they all thought they heard the boy say this (verse).
    * * *
    ð, in Norse MSS. höyra (eyra, dropping the h, N. G. L. i. 220), [Ulf. hausjan = ἀκούειν; A. S. hyran; Hel. hôrjan; Engl. hear; O. H. G. horan; Germ. hören; Dan. höre; Swed. höra]:—to hear; the notion of hearing being taken to imply motion towards a place, cp. Germ. zu-hören, Icel. heyra til, Engl. hearken to, Scot. hear till; at þeir heyrðu eðr sá atburðina, Fms. vii. 226, Nj. 13, Grág. i. 56, Sks. 554; nú heyra þeir til liðs konungsins hvar þat fór, Fb. ii. 128; hann heyrir þat er gras vex á jörðu, Edda 17; h. messu, tíðir, to hear mass, attend service, Fms. ix. 500; h. húslestr, id.; menn vildu eigi h. (hear, believe) at hann mundi fallit hafa, x. 364; heyrðu þeir snörgl nokkut til rekkju Þóreyjar, Fs. 144; hefir hvárki heyrt til hans styn né hósta, Nj. 2; þeir heyrðu blástr til drekanna, Gullþ. 8; hann heyrði þangat mikinn glaum, Eb. 28; heyrðu þeir hark mikit í búrit, 266; heyrit fádæmi, Háv. 45; heyr endemi (q. v.); sem nú hefir þú heyrt, as thou hast now heard, Sks. 714.
    2. to hearken; þeirra bæn var eigi fyrr heyrð, Fms. x. 401; Guð heyrði bæn Moyses, Sks. 575; en ef þú vildir h. bæn mína, Drottinn minn, 596.
    3. with prepp., heyra á e-t, to give ear, listen to a thing; en þá er hann hafði heyrt á töluna, Fms. xi. 37; höfðu þessir allir heyrt á (been within hearing, been present) sætt þeirra Þóris ok Bjarnar, Eg. 349; þótt sjálfr konungr heyri á, though within hearing of the king himself, Ó. H. 54.
    II. metaph. to belong to one, with dat., kirkjan á selveiði alla utan þá er Geithellum heyrir, Vm. 165.
    2. heyra til e-s, or h. e-m til, to belong to, concern; (þat) er heyrir til ( concerns) dóttur þinnar, Nj. 15; þær sýslur sem til þeirra heyrðu, Fms. ix. 269; þat er til mín heyrir, vi. 118, 133, Bs. i. 742; þat þing er hreppstjórn heyrir til, Jb. 184; hann ágirntisk þat er honum heyrði ekki til, Fms. vi. 301; þótti þeim Haraldi konungi eigi til h. ( he had no right) at mínka sinn rétt, 339.
    γ. so with dat., to behove; hverjum yðr heyrir at þjóna, Fms. i. 281, vi. 349; mér heyrir eigi at þegja við yðr, ii. 268; mér heyrir eigi at giptask, Str. 421; sem því nafni til heyrir, Mar. 617; kjalar-tré þat er þeim þótti heyra ( to fit), Fb. i. 433.
    III. impers. to be heard; ok heyrir blástr (acc.) hans í alla heima, Edda 17; heyrði til höddu þá er Þórr bar hverinn, Skálda 168; þá varð þegar hljótt svá at til einskis manns heyrði, Fms. vi. 374; svá nær læknum, at gerla heyri forsfallit (acc.), 351.
    IV. reflex. and impers., e-m heyrisk e-t, methinks one hears; en með því at mér heyrisk svá í orðum yðrum, at …, methought I heard you say, that …, Sks. 101; en mér heyrisk svá um þetta haf, ok svá landit, þá …, 192; svá heyrisk mér til sem þeir sé flestir er …, Fms. vii. 280; þá heyrðisk þeim öllum sem sveinninn kvæði þetta, they thought they heard the boy sing, Landn. (Hb.) 293: in mod. usage, mér heyrðisk þú segja, methought I heard you say; mér heyrðist vera barið, methought I heard a knock at the door; mér heyrist barnið hljóða, methinks I hear the child crying.
    2. pass. to be heard, H. E. i. 516; þá skulu þeir eigi þar um heyrask síðan (they shall not be heard, heeded), K. Á. 110.

    Íslensk-ensk orðabók > HEYRA

  • 8 HVIRFILI

    m., dat. hvirfli; [Engl. whirl, whorl; Germ. wirbel; Dan. hvirvel]:—prop. a circle, ring, = hvirfingr; þeir ráku saman í einn hvirfil heiðingja, Karl. 360: but esp.,
    II. the crown of the head, where the hair turns all ways as from a centre, Lat. vertex, Germ. wirbel, (cp. Icel. sveipr); frá iljum til hvirfils, Sks. 159; milli hæls ok hvirfils, Stj. 617; frá hvirfli til ilja, Job ii. 7; lýstr ofan í miðjan hvirfil, Edda 30; dreyrði or hvirflinum, Fms. ii. 272, Fb. iii. 406, Ísl. ii. 343, Bs. i. 190; fyll skóinn af blóði ok set í hvirfil mér, 229.
    2. a top, summit, Sks. 728; hvirflar heimsins, the poles, Pr. 476; h. fjallsins, Stj. 306, Mar.

    Íslensk-ensk orðabók > HVIRFILI

  • 9 MÆLA

    * * *
    I)
    (-ta, -tr), v.
    1) to speak, with acc. and absol. (Flosi mælti ekki orð á meðan);
    mæla mörgum orðum, to use many words;
    mæla e-n orðum, to address one;
    mæla æðru, to express fear, despondency;
    mæla lög, to speak law, have law on one’s side in pleading;
    mæla málum, to plead a cause;
    mæla mælt mál, to speak what others say;
    2) to stipulate, appoint, settle (var svá mælt, at S. jarl skyldi koma til Dyflinnar);
    mæla mót með sér, to fix an interview;
    mæla sér e-t, to claim for oneself (ef þú vilt þér mæla man);
    3) with preps.:
    mæla aptr, to retract (one’s words);
    mæla á máli, to speak a language (mæla á Írsku);
    mæla eptir e-n, to take up the prosecution in the case of a slain man (þú átt eptir hraustan mann at mæla);
    mæla eptir e-m, to take one’s part;
    mæla fyrir, to order, prescribe (sagði Jófríðr honum, ar barnit er út borit, sem hann hafði fyrir mælt);
    mæla fyrir e-u, to claim;
    allt þat silfr, er hann mælti fyrir, which he had bargained for;
    mæla fyrir griðum, to declare a truce (by using the proper formula);
    mæla vel fyrir e-m, to express a wish for a person’s good fortune (G. gaf sveininum gullsylgju ok mælti vel fyrir honum);
    mæla fyrir minni, to propose a toast;
    mæla í móti e-u, to gainsay, oppose, object to (allir heiðnir menn mæltu í móti);
    mæla til e-s, to speak to one;
    hón mælti til hans djarfliga, she spoke up to him boldly;
    to speak of one (Gunnar hafði aldri illa mælt til Njálssona);
    mæla til e-s, to express a wish for a thing (þeir mæltu til vináttu með sér at skilnaði);
    mæla til friðar, to sue for peace;
    mæla e-t til e-s, to claim, call for as payment (þeir fóru lengi undan ok mæltu til fé mikit at lyktum);
    mæla um e-t, to say about a thing (G. spurði, hvat hann mælti um hrossin);
    to utter, say solemnly (þat læt ek verða um mælt, at);
    mæla e-n undan e-u, to beg one off from (mæla e-n undan dauða);
    mæla við e-n, to speak to (G. mælti við Ögmund: fylg þú þeim til húsa minna);
    mæla við e-u, to gainsay, refuse;
    4) refl., mælast.
    (-da, -dr), v. to measure.
    * * *
    1.
    t, [Ulf. maþlian = λαλειν; A. S. mæðlan, madelian; Germ. melden by way of metathesis; Old Engl. mele; the Dan. mæle as well as the Icel. are contracted forms, cp. nál from nadal]:—to speak, with acc. and absol.; mæli þarft eðr þegi, Hm. 18; mæla staðlausa stafi, id.; hví þegið ér, svá at mæla né meguð, Ls.; margir menn mæltu ílla við Skamkel, Nj. 80; eigi munt þú þat vilja mæla, 85; Gizurr hvíti (Njáll), … mælti, 90, 91, 220, 228; stafnbúar mæltu, at hann skyldi mæla allra hötðingja heilastr, Fms. vii. 290; mæl þú allra drengja heilastr, viii. 97; þat þætti mér mælanda (gerund.), that is a remarkable speech, Fb. ii. 196; mæla mörgum orðum, to use many words, Hm. 104; mæla þessum orðum, to use these words, Hkr. ii. 78; mæla e-n orðum, to address, Vþm. 4; mæla í hug sér, to speak to oneself, 623. 54; mæla máli, to speak a language; hann mælti allstaðar þeirra máli sem hann væri allstaðar þar barnfæddr sem þá kom hann, Bs. i. 80.
    2. special usages; mæla áljót, to speak a libel, Grág. ii. 146; mæla æðru, to express fear, despondency, despair, Nj. 199; mæla tál, hégóma, to tell tales, falsehoods, 258; mæla lög, to speak law, to have the law on one’s side in pleading, Fms. vii. 142; mæla ljóst, to speak out, Nj. 102; mæla í mútur, to speak with reserve (see múta); hafa réttara at mæla, to speak true, have right on one’s side, Fms. iii. 22; mæla lögskil or lögskilum, to speak or perform public duties in court or in the assembly, Nj. 3, Ísl. ii. 255; mæia helgi e-s, to pronounce the inviolability of, Grág. i. 92; mæla nálum, to plead a cause, 2; en er höfðingjar höfðu þar mælt þeim málum sem þar stóðu lög til, Ld. 32; mæla e-s máli, Grág. i. 198; mæla mælt mál, to say what all the world says, Gísl. 11, Stj. 463: mod. to say a plain word, speak plainly; bréf harðlega mælt, worded, Bs. i. 554, Fms. ix. 389.
    II. to stipulate; mæla e-t með sér, to fix, stipulate, appoint: fundusk þeir, sem mælt hafði verit með þeim, Nj. 256; mæla mót með sér, to fix an interview, Eg. 564; mæla sér man, to fix an interview with her, Hm. 97:—mæla sér e-t, to stipulate, bargain for; vér höfum fund várn mæltan ár hvert hér í Gula, N. G. L. i. 4; ek hefka fé mælt mér í dóm þenna ok monka ek mæla, Grág. i. 79; slíkan stað ok máldaga sem þeir áttu sér mæltan, 154; þeir mæltu til fé mikit at lyktum, Nj. 99; mælti hann þat til at eiga dóttur hans, 271; en hón mælti þat til við konung, at hann skyldi vinna allan Noreg, Fms. x. 181; hvat er til mælt, Fs. 92; ek mæli til kaupa við þik, Nj. 3; þeir mæltu til vináttu með sér at skilnaði, Eg. 691; þeir mæla til bardaga með sér um morguninn, Fb. i, 142; hygg þú at því vandliga at þú mæl til hvers-vetna ílla þess er þú beiðir hann, Fms. xi. 58; hús þau er til skaða-bóta eru mælt, for which compensation has been stipulated, Grág. i. 459; mæla til friðar, to sue for peace, Fas. ii. 121 (frið-mælask).
    III. with prepp.; mæla á máli, to speak in a language; mæla á Irsku, Ld. 76:—mæla aptr, to retract, Sturl. i. 46:—mæla eptir e-m, to take one’s part, excuse him, Nj. 26, 53, Fms. vii. 120: to request, demand, ix. 52: but mæla eptir e-n, with acc., to lead the prosecution (eplir-mál) in the case of a slain man, Grág., Nj., Sagas passim:—mæla fyrir, to order, prescribe; sem biskup mælir fyrir, Grág. i. 377; sem Þórðr mælti fyrir, Ld. 44; allt þat silfr er hann mælti fyrir, which he had bargained, Fær. 6; þat bréf er konungr mælti svá fyrir, at …, Fms. ix. 447: to declare, Nj. 15: to cite a formulary, preamble, or the like, mæla fyrir skipi, to say the prayer when a ship first puts to sea; gékk Þorvaldr til siglu ok mælti fyrir skipi eptir sið, Bs. i. 774; thus, mæla fyrir griðum, to declare a truce, by using the proper formulary, Fms. ix. 53, Nj. 106; mæla fyrir minni, to propose a toast, Fms. i. 35:—mæla móti, to gainsay, speak against, Eg. 72, Nj. 129, 158, Fms. vii. 290:—mæla til e-s, see above:—mæla um e-t, to speak about a thing, Hom. 157; konungr varð styggr ok mælti um nokkurum orðum, Eg. 16: to use an expression, utter (in an emphatic sense), of spells or the like, mikit hefir Jökull um mælt, svá at mér er þat eigi þolanda, Fs. 54; læt ek þat um mælt, at þú munt …, Ísl. ii. 197, v. l.; þar mynda ek hafa gefit þér upp eina sök, ef ek hefða eigi svá mikit um mælt, Hrafn. 8; svá fór sem vér gátum at mikil-mannliga mundi verða um mælt af þinni hendi, Fms. xi. 111; læt ek þat verða um mælt (of a spell) at þú verðir at enni ljótustu trollkonu, Fas. ii. 152: cp. mæli eg um og legg eg aá in mod. tales of witches saying their spell:—mæla við e-n, to speak to a person, address, Nj. 3, Eg. 92, passim; mæla við e-u, to gainsay, Edda 39, Fms. vii. 123, Þiðr. 253, Hkr. ii. 198:—compds, á-mæla, to blame; for-mæla, to accuse; hall-mæla, to blame:—impers., mælir svá, it is said, Hom. 155.
    IV. reflex. to speak, express oneself, esp. with prepp.; mælask fyrir, to ejaculate, say one’s say; finnrinn mæltisk innan fyrir, og sagði svá, he spoke from the inner part of the house. Fms. x. 262; hví þú, Gangráðr, mælisk af gólfi fyrir? Vþm. 9; hann biðsk fyrir ok mælisk nú fyrir sem honum þótti vænligast, Fms. xi. 134; Finnr andaðisk ór sótt þeirri ok mæltisk áðr vel fyrir, ii. 164; mælask vel, ílla fyrir, to be well (ill) spoken of, to make a good (bad) impression; görum vit góða hans ferð, hann hefir mikils misst, þat mun vel fyrir mælask, Nj. 29; víg Gunnars spurðisk, ok mæltisk ílla fyrir um allar sveitir, 117; mæltisk kvæðit vel fyrir, Fms. vii. 113; ílla mun þat fyrir mælask, at ganga ásættir við frændr sína, Ld. 238:—mælask undan, to excuse oneself, decline, Fms. ix. 227, Fb. i. 100:—mælask um, to utter, express; eigu vér þvi at vera úkvíðnir ok mælask eigi ílla um, Fms. xi. 389.
    2. recipr., mælask við, to speak to one another, converse; ekki mæltusk þeir fleira þann dag við, Fms. vii. 127; mun hvat við höfum við mælsk, Nj. 111; ok munu vit þess þurfa at muna þat, at vit höfum vel við mælsk, 54; mælask ílla við, to bandy words, N. G. L. i. 333; mælask við einn saman, to talk to oneself ( soliloquize), Stj. 617; Þorvaldr mæltisk mjök einn við á Þinginu, því at engir gengu í berhögg við hann, i. e. Th. had alone the word, for none in the parliament opposed him, Sturl. ii. 61.
    3. impers., e-m mælisk vel, to speak well; skal eigi marka reiðs manns mál, kann vera at okkr mælisk betr annat sinn, Sturl. ii. 178: to make a good speech, sögðu menn at honum mæltisk vel, Nj. 87; at lögbergi var görr mikill rómr, at Merði mæltisk vel ok sköruliga, 230.
    4. part. mæltr (q. v.), spoken.
    2.
    d, [mál], to measure, Clem. 33, Sks. 629, Grág. i. 462, Fms. ii. 230, K. Á. 206, N. G. L. i. 323, passim.

    Íslensk-ensk orðabók > MÆLA

  • 10 skipan

    f.
    1) order, arrangement; A. sagði, hver s. vera skyldi fyrir liði hans, how his troops should be drawn up; þessi var s. á göngu konungs til kirkju, this was the order of the royal procession;
    2) manning of a ship, crew; sex skip skipuð fullri s., fully manned:
    3) place, berth, as one of the crew (hann tók, sér s. með þeim manni, er Þórólfr hét);
    4) due order, due course, disposition, arrangement (lét hann upp lesa bréf um s. ríkisins);
    5) orders (þeir beiddust skipunar at konungi);
    6) change; mun honum, þykkja góð a. á komin, he will think that good change has taken place.
    * * *
    and skipun, f. order, arrangement, disposition, of men; Aðalsteinn sagði hver s. vera skyldi fyrir liði hans, A. said how his troops should be drawn up. Eg. 292; þessi var skipan á göngu konungs til kirkju, this was the order of the royal procession, Fms. x. 15; þeir höfðu séð lið Hákonar ok alla skipan þeirra, vii. 256; varð orrosta eigi löng áðr s. raufsk á skipi Hákonar, 289; þá þynntisk skipun fyrir framan merki konungs, Ó. H. 217.
    2. the manning of a ship, a crew; sex skip skipud fullri skipan, fully manned, Fms. x. 58; Eiríkr skipaði hann (i. e. the ship) sínum mönnum með þrennum skipunum, manned her with a threefold crew, 368; svá létu þér sem várt skip myndi eigi verr skipat enn Ormrinu langi var, en svá sýnisk mér sem skipti muni á vera um skipanina, vii. 11; ef háseti rýfr skipan, if one of the crew breaks the crew, by absenting himself or deserting, N. G. L. ii. 276, 278 (Jb. 387); Lögréttu-s.
    II. an appointed place, position; ganga til sætis síns sem hann á gang réttan ok skipan, Sks. 370; Haraldr fór þá austr til Svíþjóðar ok leitaði sér skiponar, Ó. H. 11: = skiprúm, hired service on board a ship, as a mate, fisherman; hann tók sér s. ( took hire) með þeim manni er Þórólfr hét, Ld. 38; er þat siðr manna at fá sér slíka hluti áðr menn taka skipun, … Hneitir átti nú hlut í at hann varni honum eigi skipunar, Sturl. i. 11; í Örfirisey eiga múnkar skipun ( the manning of a boat) ok allan viðreka, Ám. 111; ein skipan, 112; allir kaupsveinar hafa sér ráðit skipan, Fms. vi. 238.
    III. metaph. order, position; af tungu-bragði ok skipun varranna, position of the lips, Skálda 170; héraðs-vöxtr ok lands-skipan ( landscape), Fs. 22; borga-skipan, town geography, 32; landa-s. geography; orða-s., the disposition of words, syntax.
    2. due order, due course, disposition, arrangement; tólf mánaða tiða-bækr en þó ekki eptir s., Vm. 100; vér sungum vers at skipun, unz lokit var, 623. 32; bæna-hald með þvílíkri s., Sks. 617: hann segir s. þá sem hann vildi á göra um ríkit, Fms. i. 46; lét hann upp lesa bréf um s. ríkisins, viii. 445; í millum annarra greina í sinni s. segir hann svá til prestsins. xi. 443; Kardinallinn görði þá s. þar á, at, x. 22: in mod. usage, order, command, = boð, til-s., an ordinance; tala um s. ok setning þá er vera á landa þeirra á meðal, Sks. 277 B.
    3. care, charge; at þaer eignir skuli vera undir leikmanna s. ok forsjó, … allar kirkju-eignir sé undir hans (the bishop’s) s., K. Á. 30.
    4. orders; þeir beiddusk skipanar af konungi, Sturl. iii. 137; skipan sú er menn göra á síðastum dögum heitir testamentum, K. Á. 50, 56; göra s. sína, to make one’s last will, N. G. L. i.
    IV. a turn, change; var nú betri s. á komin um lund hans, his temper had taken a better turn, had improved, Hrafn. 35; var þá orðin s. mikil á hennar hag, honum sýndisk á henni grísar-höfuð, Odd. 28; þeir sá enga s. á hans yfir-bragði, 655 xiv. A. 2; mun honum þykkja góð s. á komin, Nj. 14; hversu mátti svá mikil s. verða á einni nótt? 623. 62; skipan er hér á vorðin, eldrinn er nú meirr fölskaðr enn ek hugða, Fs. 6: with the notion of change (for the better), s. er þá á orðin ef konungr mælir vel til mín, Fms. vii. 24.
    COMPDS: skipanarbók, skipanarbréf, skipanarbrigð.

    Íslensk-ensk orðabók > skipan

  • 11 VELLA

    I)
    (vell; vall, ullum; ollinn), v.
    1) to be in a state of ebullition, boil (rigndi blóði vellanda);
    2) to well up, swarm; v. möðkum, to swarm with worms; ullu út ór ormar, worms swarmed out.
    (-da, -dr), v. to prepare or cook by boiling (v. lauk ok grös).
    f. boiling heat, ebullition.
    * * *
    pres. vell; pret. vall; pl. ullu; subj. ylli; part. ollinn; [A. S. weallan; Engl. to well]:—to well over, boil, be at boiling heat; vellanda bik, Fms. vii. 232; rigndi blóði vellanda, Nj. 272; vellanda vatn, Bs. i. 40, Sks. 424; vellanda viðsmjör, 623. 12; vax heitt ok vellanda blý, molten lead, Hom. 100; vellanda gulli, molten gold, 625. 38; tók stálit at vella, Karl. 18; vellr nú ór járni allt þat er deigt er, Þiðr. 79; vellanda katli, Hm. 84; hafit vellr ok geisar, Rb. 444; keldur er æ ok æ vella ákafliga, Sks. 146; sé nú hve sá hverr velli, Gkv. 3. 9; hver vellanda, 6; það vellr og sýðr, of a boiling kettle; brunnr vellr af hita, Al. 51; vellandi reiði, Art.
    II. metaph. to well up, swarm, esp. of vermin, maggots, or the like; vella möðkum, to swarm with worms; hann vall möðkum, Fms. xi. 280; þat vellr möðkum allt, Hom. (St.); Herodes vall möðkum í hel, Ver. 40; ullu út ór ( swarmed out) ormar ok eyðlur, Hkr. i. 103 (Fms. x. 380); vella vági, to run with matter, Greg. 75, Stj. 617 (of Naaman).
    III. to cry, scream, of a curlew; spói vall í túni; also of the horse-cuckoo.

    Íslensk-ensk orðabók > VELLA

  • 12 veröld

    (gen. -aldar, pl. -aldir), f.
    1) world;
    2) age.
    * * *
    f., gen. veraldar, dat. veröld and veröldu; [from verr = a man, and öld, q. v.; A. S. weorold; Engl. world; Hel. werold; Germ. welt; Swed. wärld; Dan. verden qs. verlden, with the suffixed article]:—the world, esp. in eccl. sense; til enda veraldar, Rb. 134; víða um veröldina, Fms. xi. 97; í veröldinni, Edda (pref.), K. Á. 132, Sks. 447 B; um veraldir veralda, rendering of per secula seculorum, Sks. 617 B, Niðrst. 8; of allar aldir veralda, sá er ríkir í veröld veralda, Hom. 112, 125; um eptir-komandi veraldir, for ages to come, Stj.: very freq. in mod. eccl. language, as in the Bible, Pass., Vídal.; veraldar auðæfi, ágirni, glys, girnd, worldly riches, desires, Greg. 30, Hom. 14, Fms. v. 217; veraldar válað, veraldar virðing, Greg. 27, Fms. v. 219; veraldar friðr, a world-peace, universal peace, Fagrsk. ch. 128; veraldar glys, góðs, lán, lifnaðr, spekt, starf, sæla, tign, worldly toys, treasures, grants, life, wisdom, business, bliss, glory, Hom. 27, 108, Bs. i. 862, Clem. 23, Sks. 615, MS. 625. 165, Fær. 145, Stj. passim; veraldar ljós, the light of this world, Stj.; veraldar lög, the civil law, H. E. i. 506; veraldar bygð, the world = ἡ οἰκουμένη, Stj. 464, 643, Rb. 394; veraldar kvikendi, Stj.; veraldar fólk, Magn. 466; veraldar höfðingi, the great ones of the world, K. Á. 46; veraldar maðr, a man of this world, a secular person, layman, Bs. i. 862, H. E., Stj., passim; veraldar-prestr and veraldar klerkr, a secular clerk, a parson, Bs. i. 840, H. E. i. 502, Karl. 275; veraldar ráð, secular authority, 868; veraldar metnaðr, -ríki, worldly rank and power, Greg. 77, Ver. 40, Anecd. 38, Fms. v. 343; veraldar sigr, x. 395; veraldar ríkr, mighty, Mar.; veraldar sjór, the ‘world-sea,’ the ocean, Stj. 1; veraldar vist, the existence of the world, MS. 1812. 48; veraldar-vitringr, a philosopher (= heimspekingr, q. v.); Phytagoras veraldar vitringr, Stj. 98, 271.

    Íslensk-ensk orðabók > veröld

  • 13 vís-liga

    adv. for certain, Dan. visselig, Stj. 174; vita vísliga, 617, Fms. iii. 154; spyrja v. til e-s, i. 185; hann ætlaði v. undir sik at leggja eyjarnar, x. 35.

    Íslensk-ensk orðabók > vís-liga

См. также в других словарях:

  • 617 — Portal Geschichte | Portal Biografien | Aktuelle Ereignisse | Jahreskalender ◄ | 6. Jahrhundert | 7. Jahrhundert | 8. Jahrhundert | ► ◄ | 580er | 590er | 600er | 610er | 620er | 630er | 640er | ► ◄◄ | ◄ | 613 | 614 | 615 | …   Deutsch Wikipedia

  • 617 — Cette page concerne l année 617 du calendrier julien. Années : 614 615 616  617  618 619 620 Décennies : 580 590 600  610  620 630 640 Siècles : VI …   Wikipédia en Français

  • 617 — ГОСТ 617{ 90} Трубы медные. Технические условия. ОКС: 23.040.15 КГС: В64 Трубы из цветных металлов и сплавов Взамен: ГОСТ 617 72 Действие: С 01.01.92 Примечание: см. также в сб. Сортамент цветных металлов. Ч.3. Т.1. Трубы Текст документа: ГОСТ… …   Справочник ГОСТов

  • 617 — yearbox in?= cp=6th century c=7th century cf=8th century yp1=614 yp2=615 yp3=616 year=617 ya1=618 ya2=619 ya3=620 dp3=580s dp2=590s dp1=600s d=610s dn1=620s dn2=630s dn3=640s NOTOC EventsBy PlaceEurope* Heathens revolt in Kent under king Eadbald …   Wikipedia

  • 617-48-1 — Acide malique Ne pas confondre avec l acide maléique Acide malique Général Nom IUPAC acide hydroxybutanedioïque …   Wikipédia en Français

  • 617-78-7 — 3 éthylpentane 3 éthylpentane Structures 2D et 3D du 3 éthylpentane …   Wikipédia en Français

  • 617 — Años: 614 615 616 – 617 – 618 619 620 Décadas: Años 580 Años 590 Años 600 – Años 610 – Años 620 Años 630 Años 640 Siglos: Siglo VI – …   Wikipedia Español

  • (617) Patrocle I Ménœtios — (617) Patrocle Pour les articles homonymes, voir Patrocle (homonymie). (617) Patrocle (617) Patroclus Caractéristiques orbitales Époque 18 juin 2009 (JJ 2455000,5) …   Wikipédia en Français

  • (617) Patroclus — (617) Patrocle Pour les articles homonymes, voir Patrocle (homonymie). (617) Patrocle (617) Patroclus Caractéristiques orbitales Époque 18 juin 2009 (JJ 2455000,5) …   Wikipédia en Français

  • (617) patrocle — Pour les articles homonymes, voir Patrocle (homonymie). (617) Patrocle (617) Patroclus Caractéristiques orbitales Époque 18 juin 2009 (JJ 2455000,5) …   Wikipédia en Français

  • 617 Patroclus — Discovery Discovered by August Kopff Discovery date October 17, 1906 Designations Named after Patroclus …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»