Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

(with+instrument)

  • 1 VIÐ

    I)
    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    hann sló honum niðr v. steininum, he dashed his head against the stone;
    hús liggja v. velli, the houses lie in ruins;
    kasta sér niðr v. velli, to cast oneself down on the ground;
    er inn efri kjöptr v. himni, en inn neðri við jörðu, the upper jaw touches the heaven, the lower the earth;
    hann hjó hann upp v. garðinum, he smote him close by the fence;
    skera af sér strenginn við øxinni, to cut the string, asunder against the axe;
    2) against, towards, of direction;
    horfa v. e-m, to look towards, face;
    3) along with (hann hafði marga smiðu v. sér);
    4) with, of an instrument (jarl hljóp upp v. sverði);
    5) among;
    gengu síðan í sæti sin v. öðrum mönnum, among other men;
    6) denoting barter, exchange, against, for (geta gull v. grjóti);
    7) denoting remedy, against (hjálpa e-m v. e-u);
    8) against, denoting contest, warding off (hafa liðsafla v. e-m);
    hafa (viz. afl) v. e-m, to be one’s match;
    9) ellipt. usages;
    stinga v. fótum, to stop;
    hrífa v., to catch hold;
    risa v., to withstand;
    hvatz hann fiðr v., whatsoever he may object;
    II. with acc.
    1) by, at, close to (sníða skeggit við hökuna);
    skjöldr við skjöld, shield to shield;
    v. Sandhólaferju, at Sandholferry;
    v. veginn, by the wayside;
    v. ána, by the river;
    draga segl v. hún, to hoist the sail to the top;
    festa e-n v. meið, tré, to fasten to a pole, tree;
    binda v. fót e-s, to bind up a broken leg;
    dró upp flóka v. austr, in the east;
    2) of time, towards, at;
    v. solar-setr, at sunset;
    v. sól, with the sun, at sunrise;
    v. aptan, towards evening;
    3) at, by (vera heima v. bú sitt);
    Hrútr var v. skip um sumarit, H. stayed by his ship during the summer;
    sitja v. stýri, to sit at the rudder;
    styðja sik v. e-t, to lean on;
    ganga v. staf, to walk with a staff;
    vera v. e-t, to be present at;
    sitja v. drykk, to sit at drink;
    í sýn v. bœinn, within sight of the town;
    5) denoting company, with (bauð þeim heim vill alla sína menn);
    v. annan, þriðja, fjórða mann, being two, three, four altogether;
    6) towards (a person or thing), respecting, regarding (mildr, blíðr, góðr v. e-n);
    til gæzlu v. e-n: for keeping, watching one;
    hræddr v. e-n, afraid of one;
    7) of cause, by, at;
    falla v. högg, to fall by a stroke;
    sigla v. stjörnuljós, to sail by starlight;
    verða reiðr v. e-t, to become wroth at;
    8) as compared with, set off against (þrjóta mun okkr illsku v. þik);
    eigi minna virðr en v. konunginn, of equal worth with the king;
    9) according to, after (gera klæði v. vöxt e-s);
    v. sik, in proportion;
    hann var skapaðr allr v. sik, well shaped, symmetrical;
    vita, hvat v. sik væri, to know what was the matter;
    10) denoting means, with, by (v. þessar fortölur);
    tendra eld v. e-t, to make fire by;
    11) ellipt. usages;
    bregða við, to start;
    hann þagði v., he remained silent;
    fá v. þrjú skip, to add three ships;
    þurfa v., to need;
    bjarga, hjálpa e-u v., to help, put right;
    koma e-u við, to bring about.
    (gen. -jar, pl. -jar), f. withy, withe; collar (viðjar af gulli).
    pers. pron. dual, we two.
    * * *
    1.
    f., gen. sing. viðjar, pl. viðjar, [Dan. vidje; Engl. withy; akin is víðir, q. v.]:— a withy or with; síðan var viðin ( a withy halter) dregin á hals honum, Fms. vii. 13 (see v. l.); þarmarnir urðu at viðu (sic) sterkri, Fas. iii. 34; ef röng eða viðjar slitna, Jb. 398; var enginn saumr í, en viðjar fyrir kné, of a boat, Fms. vii. 216; höggva tré til viðja, K. Þ. K. 88; viðjar af gulli ok silfri, on a dog, Hkr. i. 136, Fas. iii. 45; tún-svín þat er hringr, knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; stjórn-við, the ‘rudder-withy,’ the strap in which the paddle-like rudder moved, like the ζευκτηρίαι in Act. Apost. xxvii. 40.
    2.
    pron. pers. dual (= vit), we two (see ek C); this spelling, which is also that of the oldest vellums, answers to the mod. pronunciation, passim: in mod. usage it has quite taken the place of the old plur. vér.
    3.
    prep., also used ellipt. without its case, or simply as an adverb; við is a curtailed form of viðr, which latter form remains in a few compds, even in mod. usage, thus, viðr-eign, viðr-kenna, viðr-nefni, viðr-lífi, viðr-væri; when found singly, við is the common form in Icel.; but as in MSS. it is commonly abbreviated, v̾, the two forms are hardly distinguishable; við, however, is received as the usual form, viðr being more freq. in Norse vellums, and in some later Icel. vellums imitating the Norse spelling: [Goth. wiþra = πρός; A. S. wider; cp. Scot. wither-shins; O. H. G. widar; Germ. wieder; but Engl. with; Dan. ved; Swed. wäd]:—against, towards, etc.
    WITH DAT.
    A. Against, denoting a leaning or resting on, striking against, or the like; hann hjó hann upp við garðinum, smote him standing against the wall, Nj. 120; stinga höndum við berginu, Symb. 59; ganga við brekkunni, up-hill, against the hill, cp. Lat. adversus montem, Valla L. 212; skjóta við honum skildinum, Fms. i. 44; ljósta skildi við kesjunni, Eg. 378; hann spyrndi við svá fast … spyrna við grunni, Edda 36; kasta sér niðr við vellinum, Nj. 58; leggja e-n við velli, Boll. 344; slá honum niðr við steininum, dashed his head against the stone, Finnb. 292; hann drap hann við borðinu, Korm. 236; hjó af honum höfuð við stokkinum, Fas. ii. 285; ok lagði (þá) við stokki, Am. 73; hús liggja við velli, lie down in ruins, Fms. iii. 144; er hinn efri kjöptr við himni enn hinn neðri við jörðu, the upper jaw touching the heaven, the lower the earth, Edda 41; skera af sér strenginn við öxinni, rubbing it against the axe, Nj. 136; vóru segl hans at sjá við hafi, the sails were seen out at sea, far in the offing, Fas. ii. 403.
    II. against, towards, of direction; gapa við tunglinu, Fas. iii. 622; horfa við e-m, to look towards, face, Eg. 293; horfa baki við e-m, Hkr. iii. 384; líta við e-m, Nj. 132, Fms. i. 125, vii. 314; horfa vid landi, A.A. 24; snúa baki við e-m, Fas. i. 296; snúask við e-m, Hkr. ii. 120.
    III. along with, with, denoting company; hann hafði við sér harpara einn, Str. 57; hann hafði marga smiðu við sér, Fms. ix. 377; fór Margaðr ok Guthormr við honum, Hkr. iii. 113; at Ástríðr mundi vera við feðr sínum, i. 188; er hér ok Sigurðr við jarli, Fms. ix. 327; hann var þar upp fæddr við henni, x. 421; bjóðum vér þér við Hákoni þangat, ix. 252; ferr heim við sínum mönnum, Rd. 312; fór hann við liði sínu, Hkr. iii. 44; við hundrað skipum, Fas. i. 461; gengr síðan í sæti sín við oðrum mönnum, Fms. x. 17; bað biskup ríða við sér (= með sér), 6.
    2. with, of an instrument; jarl hljóp upp við sverði, Fms. ix. 340; sjau menn við vápnum, viii. 14; gengu tveir menn við merkjum, x. 15: the phrase, eiga, ala, geta barn við kouu, Grág., Fms. i. 113, iii. 110, Ld. 102, Eg. 31; merrin fékk við þeim hesti, Landn. 195.
    3. spec. usages; við góðum vinskap, Boll. 362; halda vináttu við föstum trúnaði, Fms. ix. 375; at þær sagnir muni vera við sannindum, true, viii. 6; at berjask við honum eðr við honum lífit láta, ix. 332; fara við herskildi … eyða land við eldi, x. 134; ausa e-t við moldu, Hkr. i. 220; skipuðu mörgum hlutum við (with, among) sínum mönnum, Fms. x. 91; gengu síðan í sæti sín við öðrum mönnum, among other men, 17; skreiðask fram við (= með) landinu, viii. 437.
    4. = ok, with, together with; Þórr við Grimni = Th. and G., Hallfred; höfuð við hjarta, head and heart, Kormak.
    B. METAPH. USAGES:
    I. denoting barter, exchange, against, for (like Gr. ἀντί); gefa gull við grjóti, Fas. iii. 45; selja við verði, Fms. i. 80; seldu mik við hleifi, Hm.; við litlu verði, Eg. 100; við fémútu, Nj. 215; meta e-t við silfri, Fms. x. 5; gefa margra manna líf við yðvarri þrályndi, iv. 194.
    2. denoting remedy, against; beiti við bit-sóttum en við bölvi rúnar, Hm. 140; hjálpa e-m við e-u, to help against, passim.
    II. against, denoting contest, warding off, withstanding; hafa afla við e-m, Lv. 43; hafa liðs-afla, liðs-kost við e-m, Ld. 372, Hkr. i. 272: ellipt., hafa (viz. afi) við e-m, to be one’s match, Lv. 109; þótti sem engi mundi hafa við þeim í vígi, Nj. 89; eg hefi ekki við þér, I cannot lift with (i. e. am no match for) thee; ábyrgjask e-t við e-u, Grág. ii. 216, 364; forða e-m við háska, Edda i. 116; halda þá við ágangi Hákonar, Fms. i. 224; varðveita e-n við e-u, Grág.; ekki hélzk við þeim, Eg. 125; rísa við e-m, Sturl. ii. 119; vera búinn, van-búinn við e-m, Ld. 324; sat hann þar við áhlaupum Dana, Fms. i. 28; vinna við sköpum, Fas. i. 199; sporna við e-u, göra við e-u, see göra, sporna; ef þat nemr við förinni, Ld. 70 (see nema A.I. 7, 8); mæla við e-u, Hkr. ii. 198; tölðu allir við förinni, Greg. 28; setja hug sinn við e-u, Fms. x. 232; kveða nei við e-u, Sturl. i. 27; drepa hendi við e-u, Hkr. ii. 164; reiðask við e-u, Nj. 182; e-m ríss hugr við e-u, Fas. i. 30; mér býðr við e-u, to loathe; sjá við e-u, to shun; varna við e-u, to beware of; vera hætt við e-u, in danger of, Ísl. ii. 262; ú-hætt við e-u, safe, Landn. 319.
    III. with verbs;liggja við e-u, to lie on the verge of; honum lá við falli, Fas. iii. 261; búið við skipbroti, Ísl. ii. 245; honum var við andhlaupi, Eg. 553; sjá, horfa, líta … við e-u, to look towards; taka við e-u, to receive; búask við e-u, to prepare for, expect, Ld. 106; verða vel, ílla, við e-u, to behave well, ill, on some occasion; komask við veðri, see veðr.
    IV. ellipt. usages; þeir snerusk þá við, turned round, facing, Nj. 245; hón drap við hendi, Lv. 38; hann laust við atgeirinum, Nj. 84.; hann stakk við forkinum, Eg. 220; hann stakk við fótum, stopped, Finnb. 300; hrífa við, to catch hold, Bs. i. 197, 423, Gísl. 125; búask við, to make oneself ready; göra við, to resist; rísa við, to withstand, Fs.; at ek bjóða við tvenn verð, Ld. 146; hvatz hinn fiðr við, whatsoever he may object, Nj. 99; taka við, to begin where another stops; þú skalt gefa mér við ( in return) verjuna, Fbr.
    WITH ACC.
    A. By, at, close to:
    I. denoting proximity; skjöldr við skjöld, shield to shield, in a row, Nj. 125; skip við skip, Ó. H. (in a verse); samnask hlutr við hlut, Rb. 108; hálsinn við herðarnar, Ld. 40; sníða skeggið við hökuna, Eg. 564; við bryggju-sporðinn, Fms. i. 14; grafa barn við kirkju-garð út, K. Þ. K.; uppi við fjallit, Eg. 137; við Sandhóla-ferju, Nj. 29; við vaðit, 83; við veginn, by the way-side, Fb. ii. 330; hér við ána, by the river, Ld. 46; búa við Þjórsá, Nj. 93; liggja við land, Fms. i. 14; við Ísland, Grág.; binda stein við hálsinn, Ld. 154; draga segl við hún, hoist sail to the top, Hkr. ii. 6; reka spora við eyra e-m, Nj. 82; festa e-n við meið, tré, to fasten to a pole, a tree, Glúm. 391; nísta við gólfit, to pin it to the floor (see nista); binda við fót e-s, to bind up a broken leg, Bárð. 167; dró upp flóka við austr, in the east, Vígl. 22.
    2. temporal, towards, at; við vetr sjálfan, Fms. ii. 97; Krók. 51 C; við sólar-setr, Fas. i. 514; við sól, with the sun, at sunrise. Eg. 717; við aptan, towards evening, Grág. (Kb.) ii. 143; við þat sjálft, at that moment, Fms. xi. 432; bregða í kross við hvert orð, at every word, K. Þ. K.; vera við aldr, to be stricken in years, Eb. 18, Ísl. ii. 192, Fms. ii. 81; ef barn er við dauða, on the point to die, N. G. L. i. 345; við sjálft, on the verge of (see sjálfr); við váða sjálfan, búið við geig, on the verge of, Eg. 158; Grettir var við svefn, just asleep, Grett. 127.
    3. phrases, við svá búit, after all done, often with the notion of ‘in vain, nothing having been done’ (búa B. II. δ); fóru við þat heim, Fms. i. 54, ix. 469, Nj. 127; skildu við þetta, 260, Ísl. ii. 217.
    II. at, to; Hrútr er við skip, Nj. 4; Hrútr var við búð, 79; vera heima við bú sitt, 215; hanga upp við siglu-rá, Fas. iii. 659; bundinn við staf, Eg. 232; fastr við altara, fastened to the altar, Vm. 110; styðja sik vid e-t, to lean on, Fms. ix. 512; sitja upp við hægindit, leaning on it, Ld. 16; sitja upp við vegginn, Nj. 153; ganga við staf, 219; ganga við tréfót, Eb. 66; styðjask við höndina, Fas. i. 228; rísa upp við olboga, Þórð. 15; sitja við stýri, at the rudder, Eg. 385; hafa barn við brjóst, to have a bairn at breast, N. G. L. i. 340; leggja, bæta, auka, við e-t, to add to; blanda við e-t, to mix with; vera við e-t, to be present at, Ld. 92, Eg. 540; sitja við drykk, mat, to sit at drink, meat, Eg. 303, 420.
    III. denoting association, together with; vera samþingi, samfjórðungs við e-n, Grág. ii. 237; vera saman við e-n, vera samvista við e-n, eiga samneyti við, vera sammæðr við e-n, passim; vera utan-fjórðungs við víg, Grág. ii. 89; vera við e-t riðinn; þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, Íb. 4; búa við e-n, Gísl. 17.
    2. direction; í sýn við bæinn, Fas. ii. 507; í örskots-helgi við garðinn, Grág.; standa í höggfæri við e-n, Nj. 97; við þat lík at lifa, Hm.
    IV. denoting company, with; bauð þeim heim við alla sína menn, Vígl. 27; riðu við sextigi manna, Nj. 10, 213, Ld. 164; gékk á land við einn svein, Fms. ix. 502; sækja land við útlendan her, Hkr. i. 198; við fá, marga … menn, Fas. i. 35; the phrase, við annan, þriðja fjórða … mann (see annarr I. 1); þú ert hér kominn við svá mikit fé, Ld. 112; sækja mál við níu búa, Grág.; við váttorð, Kb. i. 103; leyfa e-t við vitni, Ld. 104; bjóða e-t við váttorð, in the presence of, by witnesses, Nj. 243.
    B. METAPH. USAGES:
    I. towards a person or thing, respecting, regarding; hryðja við aðilja, Grág. (Kb.) i. 127; missa fjár síns við þjóf, Grág.; skilja við e-n, to part with (see skilja); til metnaðar við sik, Edda i. 20; til huggunar við sik, Ld. 228; til þjónustu við e-n, Eg. 28; til gæzlu við e-n, for keeping, watching one, Ld. 152; ganga, koma, fara til fundar, til móts … við e-n, 62, 90, Nj. 4, Eg. 101; mildr, blíðr, léttr, kátr, ástúðigr, góðr, harðr, grimmr, reiðr, harðráðr, stríðr, … við menn, mild … towards, Nj. 2, 47, 48; víkjast undan við e-n, Ld. 42; fyrir kapps sakir við e-n, til liðveizlu, hjálpar … við e-n, Eg. 44, Nj. 75; sýna vinskap, halda vinskap við e-n, Ld. 150; leggja ást við e-n, 34; líka vel, ílla við e-n, Nj. 53; eiga eyrindi við e-n, Eg. 260; eiga orð við e-n, 255; hafa lög við e-n, Nj. 106; tala, mæla, ræða, segja, spjalla við e-n, to talk, speakwith a person, passim; skipta, eiga, … við e-n, to deal… with; berjask, deila við e-n, to fight with, against; göra e-t við e-n, so to act with, Greg. 43; reyna e-t við e-n, to contend with one, Nj. 46, 94, Edda i. 106; hafa misgört við e-n, Fms. viii. 103; láta vaxa óþokka við e-n, Nj. 107; tilför við Gunuar, 101; mála-tilbúnaðr við e-n, 100; sekr við e-n, útlagr við goða, Grág.
    2. hræddr við e-n, afraid of one; verða varr við e-t, to perceive; vanr við e-t, used to a thing; hann var svá vanr við vini sína, Fms. viii. 220; fella sik við e-t, kunna við e-t, to apply oneself to, to like.
    II. of cause, by, at; falla við högg, to fall by a stroke, Nj. 163; hrata við lagit, Eg. 379; vakna við e-t, Fas. ii. 116; vakna við draum; verða glaðr, reiðr, hryggr, úkátr … við e-t, to become glad, wroth … at, Íb. 10, Eg. 102, 321, passim; bregða sér við e-t, Ld. 190: by, við minn atbeina, Fms. vi. 66; við samþykki e-s, Eg. 165; við ráð e-s, Grág. (Kb.) ii. 30; gört þat við einræði þitt, Ld. 188; et þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs, Nj. 255; hlaða seglum við mikinn háska, with great danger, Korm. 168; sigla við stjörnu-ljós, to sail by star-light, Fms. i. 24; lesa við ljós, to read with a light; búa sik við skart, to dress fine.
    III. as compared with, set off against; sex sær við kú, Grág. i. 502–504; selja, virðing sína við íllgirni þínaa, Eb. 160; þrjóta mun mik íllsku við þik. Hkr. i. 322; mik skortir við hann, Nj. 90; hafa afta við e-n, Eg. 187; eigi minna virðr enn við konunginn, i. e. of equal worth with the king, Fms. xi. 45; er þetta við mikla fémuni, Hrafn. 19; fjórðungi skerð við goðorð önnur, Grág. (Kb.) i. 211; Skotland er þriðjungr ríkis við England, Nj. 266; þriðjung við liðsmenn, Eg. 57; at þriðjungi við ykkr, Ld. 102; helming við hann, Fms. i. 22; gaf þeim hálfar tekjur við sik, 7.
    IV. við þann kost, on that condition, Grág. (Kb.) i. 233: of medicine, for, við svefnleysi, við orms-bit, við offeitan kvið …, Lækn.: in mod. usage dat., and so in Hm. 138.
    V. denoting fitness, proportion; göra klæði við vöxt e-s, Eg. 516; við þeirra hæfi, 109; er þat ekki við þitt æði, Ld. 298; vera við alþýðu-skap, Fs. 63; við sik, in proportion, B. K. 8; neyta skógar við sik sem þarf, Grág. ii. 292; þat er hann má eigi sjálfr við sik njóta, himself alone, 623. 21; hann var skapaðr allr við sik, well shaped, symmetrical, Fas. i. 173; fagrt ok allt vel við sik, Fms. x. 321; veðrit vesnaði en nátt-myrkr á við sik. Bjarn. 52; vita hvat við sik væri, to know what was the matter, Fms. xi. 11, Fas. ii. 516; leggja mál við tré, Ld. 316; draga kvarða við lérept, vaðmál, Grág. i. 497, 498.
    VI. with, by, denoting means; tendra eld við fjallrapa, to light fire with, Bs. i. 7; við þessar fortölur, Ld. 204; kom svá við umtölur góðra manna, Nj. 267; við áskoran þína, 258; mýkjask við e-t, Fms. v. 239; húð skorpnuð við eld, Nj. 208.
    VII. with verbs; lifa við skömm, meizlur, harm, lifa við slíka harma, to live with or in shame, sorrow, Nj. 92, Hkr. ii. 107, Eg. 604, Ld. 332; leika við e-n, Nj. 2; kaupa við e-n, Grág.; binda við e-t, to bind, fasten to; sætta, rægja, friða e-n við e-n, Eg. 226, Grág. ii. 99; tala, … við e-n, to speak, deal … with, Nj. 2, 197, Ld. 22 (see I); hefja upp bónorð við e-n, Eg. 38; leita eptir við e-n, leita ráða við e-n, eiga hlut at við e-n, Nj. 75, 101, 213, Eg. 174; fæða, lifa, fæðask, ala, búa, bjargast, við e-t, to feed, live, subsist … on, Edda i. 46, Fms. i. 226, v. 219, Nj. 236, passim; vera við e-t, to be present at, and metaph. to enjoy, Hom. 87, Edda (pref.); nema lyfsteinn sé við riðinn, Ld. 250; hann brá upp við fætinum (viz. við lagit), Nj. 264; binda við e-t, to bind to, Fms. ix. 358; at þeim heimilum ok í örskotshelgi við (viz. þau) á alla vega, Grág. (Kb.) i. 88; þar við, hér við, at engi mundi þar þora við at etja, Nj. 89.
    2. hagr við e-t, skilful at; kunna vel við e-t, id.; skjarr við skot, Ls.; temja, venja, … við e-t; drekka við sleitur (see sleita); kveða við raust, Sturl. iii. 317, Eg. 554; syngja vid tón, Sturl. iii. 210; búa sik við skart, skikkja búin við gull, Fms. x. 199; skyrta saumuð við gull, embroidered with, Fas. ii. 529; glóa við gull, to glow or gleam with gold, Lex. Poët.
    VIII. elliptical or ad- verbial usages; bregða við, to start; hann þagði við, remained silent, Nj. 2; verða bilt, felmt við, Ísl. ii. 274, Nj. 105; fá við þrjú skip, to add three ships, Fms. xi. 73; jók nú miklu við, it waxed much, Ld. 54; kveða við, gella við, to scream, yell; þurfa við, to need, Nj. 74; njóta e-s við, to enjoy, 85; komask við, to be touched; leita við, to try; bera við, to happen (see bera); koma við, to touch; standa, bíða við, to stop a bit; nema við, to hinder, cause a hindrance; kunna við, to like; koma e-u við, to bring a thing about, 101; ef ek viðr um kæmumk, if I could manage it, Hbl.; bjarga e-u við, hjálpa við, to help, put right; reisa við, rétta við, to raise up again, put right; kannask við, to recognise; vera við staddr, to be present, = við e-t staddr.
    IX. in recipr. phrases, talask við, eigask við, fásk við, etc., to speakto one another, where the object is suffixed to the preceding verb.
    X. with an adverb or particle, of direction; upp á við, niðr á við, upwards, downwards; vestr á við, Fas. ii. 244; móts við, towards; á við, equivalent to (það er á við tvær merkr); austan við, vestan við, sunnan við, fram við, inn við, etc., followed by an accusative.

    Íslensk-ensk orðabók > VIÐ

  • 2 BLÁSA

    * * *
    (blæs; blés, blésum; blásinn), v.
    1) to blow, of the wind;
    blásandi byrr, a spanking breeze;
    2) to blow with the mouth (hann blés í kross yfir drykk sínum); to pant (hestrinn tók at frýsa ok blása);
    blása við to draw a deep breath, to sigh (jarl blés þá við mœðiliga);
    blés mœðiliga öndinni, breathed hard;
    blása e-m e-u í brjóst, to inspire, suggest a thing to one (guð blés henni því í brjóst);
    blása eldi, eitri, of serpents;
    blása lúðri, horni, to blow the trumpet, horn;
    blása liði (troops) til landgöngu;
    blása til stefnu, to a meeting;
    blása herblástr, to sound an alarm;
    5) to melt, cast (blása gullmálm, rauða);
    yxn tveir ór eiri blásnir (cast);
    6) to blow up, inflate (sem belgr blásinn);
    7) impers., blés upp fótinn, kviðinn, the leg, belly, swelled up;
    of land, to be laid bare, stripped of the turf (hafði blásit hauginn ok lá silfrit bert).
    * * *
    blés, blésu, blásit; pres. blæss, [Ulf. blêsan, a redupl. verb; Germ. blasen; Swed. blåsa; cp. Engl. blow ( blast); A. S. blâvan; Lat. flare.]
    I. to blow, Lat. flare, of the wind; the naut. alliterative phrase, blásandi byrr, a fresh breeze, Fms. vii. 287; vindrinn blæs og þú heyrir hans þyt, John iii. 8.
    2. act. to blow a trumpet, sound an alarm, with dat. of the people and the instrument, the act of blowing in acc.; b. lúðri, Fms. vii. 287; var blásinn herblástr, sounded an alarm, ix. 358; b. liði ( troops) til ofangaungu, Orkn. 350, Bret. 46; b. til stefnu, to a meeting, Fms. vii. 286; konungr lét b. öllum mönnum ór bænum, ix. 304; b. til þings, viii. 210; til héraðstefnu, ix. 255, v. l.: absol., þá bað hann b., sound the attack, viii. 403.
    β. to blow the bellows; blástu (imperat.) meir, Landn. 270 (in a verse), Edda 69, 70.
    γ. to melt, cast, the metal in acc.; hann blés fyrstr manna rauða á Íslandi, ok var hann af því kallaðr Rauðabjörn, Landn. 71, cp. Sks. 163; b. gullmálm, Bret. 4; sumir blésu ok steyptu af málmi Guðs líkneski, Barl. 139; sem af glóanda járni því er ákafliga er blásit í eldi, Fms. viii. 8; yxn tveir ór eiri blásnir ( cast), Bret. 22.
    δ. to swell, blow up; létt sem belgr blásinn, Fms. x. 308.
    II. to breathe, Lat. spirare; svá sem andi blæsk af munni, Eluc. 4: to blow with the mouth, hann blés í kross yfir drykk sínum, Fs. 103; bléss hann á þá og sagði, með-takið þeir Heilagan Anda, John xx. 22; b. við, to draw a deep breath; hón blés við ok svarar, Clem. 50; jarl blés þá við mæðiliga, Fs. 10, Magn. 444: to sigh, of a sick man, Gísl. 47; b. hátt við, Bjarn. 24: without ‘við,’ Sturl. i. 20; b. eitri, eldi (of serpents or dragons), to snort, Edda 42; of a horse, Greg. 49.
    2. theol. to inspire; Guð blés sínum anda (dat.) í brjóst honum, Fms. i. 142, 199; Guð blés henni því í brjóst, Stj. 160 (cp. innblástr).
    3. b. móti e-m, to conspire against one, Fms. vii. 164: in the phrase, ‘to blow not a hair off one’s head,’ Jarl mælti, at eingi skyldi b. hár af höfði Sveini, no one should dare to make a hair move on his head, Orkn. 252.
    III. impers.:
    1. medic. to ‘boulne,’ swell, from sickness, wounds …, the wound or swollen limb in acc.; hann svall svá ákafliga, at allan blés kviðinn, Bs. i. 319; sár Gríms varð illa, ok blés upp fótinn, Dropl. 36, Grett. 153; hann blés allan, Bs. i. 116.
    2. of land, to be laid bare, stripped of the turf by wind; hafði blásit hauginn ok lá silfrið bert, Fms. iv. 57.
    3. in supine, and partic. the personal construction reappears; á Ormarsstöðum þar sem er blásið allt, where all is stripped, barren, Landn. 280; meltorfa blásin mjök, stripped, barren, Hrafn. 27: medic., hin hægri geirvartan var blásin upp, 655 xxxii. 10; hans hörund var allt blásit, Fas. i. 286, Rb. 374; sýndist fótrinn blásinn ok kolblár, Grett. 152.

    Íslensk-ensk orðabók > BLÁSA

  • 3 STILLA

    * * *
    (-ta, -tr), v.
    1) to still, soothe, calm (Njörðr stillir sjá ok eld);
    stilla sik, to control oneself, keep control of one’s temper;
    stilla sonu okkura, to restrain our sons;
    2) to moderate, temper, with dat. (konungr var allreiðr ok stillti þó vel orðum sínum);
    3) to arrange, settle;
    vel er þessu í hóf stillt, this is very justly settled;
    stilla gørðinni, to moderate, regulate the arbitration;
    stilla til um e-t, to arrange (hversu þeir skyldi til stilla um ferðina);
    stilla svá til, at, to manage, that (nú skulum vér stilla svá til, at þeir nái eigi at renna);
    4) to tune an instrument (stilla hörpu, strengi);
    5) to walk with measure, noiseless steps (hann stillti at rekkjunni hljóðliga);
    6) to entrap, outwit (hann þykkist nú hafa stilltan þik mjök í þessu).
    * * *
    t, [A. S. stilljan; Engl. still; Dan. stille]:—to still, soothe, calm; Njörðr stillir sjá ok eld, Edda; stilla sik, to still oneself, keep down one’s wrath, Nj. 27, Fms. i. 15; hann var svá óðr at þeir fengu varla stillt hann, Fs. 38; s. skap sitt, 34; s. sonu okkra, to restrain them, Eg.
    2. to moderate, temper; stilla til mundangs-hófs, Sks. 778: with dat., svá stillti hann lífi sínu, at …, 655 iii. 4; stilltú vel aflinu, Nj. 32; s. afli þínu, Fms. vi. 105; s. lítt drykkjunni, Hkr. ii. 249; stilla orðum, Fms. vi. 323, vii. 158, Glúm. 338; s. röddu, Vkv.; vel er þessu í hóf stillt, Nj. 54; engi er svá snjallr, at svá kunni at s. sínu viti, at …, Flóv. 31; stilla görðinni, to moderate, regulate the arbitration, Nj. 54; nú, ef undir þik kæmi görðin, vil ek at þú stillir henni, Band, 9: s. til um e-t, to arrange; hversu þeir skyldi til stilla um ferðina, Fms. i. 163; skulu vér s. svá til, at …, Eg. 582, Fs. 29; hann stillir svá til um róðrinn, Gullþn 70; stilltu þau Ásgerðr um, watched the opportunity, 702; Guð stillti honum til lausnar, Fms. x. 391; Fjölni þótti nú ofraðar-vel um stillt, xi. 47; stilla til friðar, to make peace, conciliate.
    3. to tune an instrument; stilla hörpu, stilla strengi, Bs. i. 155.
    II. to walk with measured, noiseless steps; hvert stillir þú, Halli (?) … Hleyp ek fram at skyrkaupum, Fms. vi. 363; ok stillti næsta Brúna, Skíða R. 163; fékk hón síðan lurk, ok stillti at selnum, Bs. i. 335; hann stillti at rekkjunni hljóðliga, Grett. 126 new Ed.; þeir stilltu at steininum, Fms. viii. 343; þá stillti Davíð til, ok skar nokkut svá af kyrtil-blaði Sauls konungs, Stj. 718. 1 Sam. xxiv. 4; hann stillir nú fram tré undan tré, Karl. 67.
    2. to entrap; hann þykkisk nú hafa. stilltan þik mjök í þessu, Fms. xi. 113; vér stilltum svá til glæps, Sighvat; nú kveð ek her stilltan, led into a trap, entrapped, Fms. vi. 420 (in a verse).
    III. part. stilltr, q. v.

    Íslensk-ensk orðabók > STILLA

  • 4 SKAFA

    * * *
    I)
    (skef; skóf, skófum; skafinn), v.
    1) to scrape with a blunt instrument; s. e-t af, to scrape off; impers., þat hefir eik, er af annarri sjefr, one tree takes what is scraped from another;
    2) to shave so as to make smooth (hann skefr spjót-skepti á hallargólfinu);
    3) s. nagl sinn, to pare one’s nail; fig., s. at fastliga, to press hard;
    4) to shave (þeir höfðu látit s. krúnur).
    f. scraper (cf. hornskafa).
    * * *
    skef, skóf, skófu, skœfi, skafinn; [Ulf. skaban = κείρειν, 1 Cor. xi. 6; A. S. scafan; Engl. shave; Germ. skaben; Dan. skabe and skrabe with inserted r, cp. Engl. scrape; Swed. skafva]:— to scrape with a blunt instrument (for raka, q. v., is to shave); ef maðr höggr skýli-högg á viði eðr skefr svá at spell sé at, Grág. ii. 296 (of barking trees); mánadag, þá lofar biskup at skafa fyrir naut sín, N. G. L. i. 141 (see skaf): the saying, þat hefir eik er af annarri skefr, Hbl.; þykki mér þat ráð at hér hafi eik þat er af annarri skefr, Grett. 53 new Ed.; þá skefr hann ofan af skæðum sín, he scraped the hair off the skin, Skíða R.; telgdi hann af rúnarnar ok skóf þat í eld niðr, Eg. 567, Bs. ii. 153.
    2. to shave, plane; hann skefr ( planes) spjót-skepti, Fas. i. 284; hann telgir, skefr ok skapar, Rétt. 2. 10; var þá kistan spánósa svá sem ný-skafin væri, Ó. H. 229:—skafa af, to scratch off; áðr Hróarr skóf af, Landn. 247; nöfn ykkur eru skafin af lífs-bók, 623. 22, H. E. i. 465; allar (the Runes) vóru af skafnar þær er vóru á ristnar, Sdm. 18: so in the phrase, hann skefr ekki af manni, to be a blunt man, cp. Dan. uhövlet; þú ert höfðingi mikill, ok skefr lítt af manni, Nj. 223; skafa at fastliga, to shave to the quick, to press close, Fms. xi. 94, 443; eyrsilfr drukkit gefr bana, þvíat í hvern lim er þat renn, þá skefr þat innan, Pr. 474: of hair, to shave; skafa sveinar klif knúnu, to shave the head, Skálda (in a verse).

    Íslensk-ensk orðabók > SKAFA

  • 5 BEITA

    * * *
    I)
    f. bait, esp. for fish.
    (-tta, -ttr), v.
    1) to ‘cause to bite’, graze, with the animals in dat. (beita nautum), the pasture in acc. (beita haga, land, engi);
    absol. to pasture cattle (beita í skógi);
    beita upp land, to exhaust by grazing;
    beita upp ( to consume) engjum ok heyjum;
    2) to handle, use a weapon (beita sverði);
    3) to hunt or chase (with dogs or hawks);
    beita e-n hundum, to set dogs on one;
    4) fig., beita e-n brögðum, úlögum, illu, to deal cunningly, unlawfully, badly with one;
    recipr., við höfum opt brögðum beizt, schemed against each other;
    5) to harness (a horse, &c.) to a vehicle (beita hest fyrir vagn);
    beittu enn blakka mar, saddle thy black steed;
    fig., beita e-n fyrir e-t, to put one at the head of;
    refl., beitast fyrir e-t or e-u, to lead the cause;
    7) to steer or sail near the wind, to cruise (beita þeir í brot, frá landinu);
    fengu þeir beitt fyrir Skotland, they weathered S.
    * * *
    tt, [v. bita, beit, mordere], prop. mordere facere.
    I. to graze, feed sheep and cattle; the animals in dat., b. svínum, Grág. ii. 231; nautum, Eg. 721: the pasture in acc., b. haga, Grág. ii. 224, 225; engi, 228; afrétt, 302, 329; land, 329, Eg. 721: absol., Grág. ii. 249: with ‘í’ and dat., b. í skógi, 299: ‘í’ with acc., b. svínum í land annars manns, 231: b. upp land (acc.), to spoil the pasture by grazing, lay it bare; beittust þá upp allar engjar, Eg. 712: with dat., b. upp ( to consume) engjum ok heyjum, Fms. vi. 104.
    II. to handle, manage a (cutting) instrument; with dat., b. skutli, a harpoon, Fbr. 144; sverði, a sword, Fms. viii. 96, xi. 270; vápnum, 289.
    III. a nautical term, to cruise, prop. to let the ship ‘bite’ the wind; undu þeir segl sin ok beittu út at Njcirvasundum allfagran byr, Orkn. 356; beita þeir í brott frá landinu, Ld. 76; fengu þeir beitt fyrir Skotland, they sailed round, weathered S., Eg. 405; beittu þá sem þverast austr fyrir landit, 161; b. undir veðrit, to tack, Vb. i. 511; b. í haf út, Orkn. 402: metaph., varð jafnan þeirra hlutr betri, er til hans hnigu, en hinna, er frá beittu, who steered away from him, Fms. viii. 47.
    IV. a hunting term, to hunt (cp. beiða), the deer in acc., the dogs or hawks in dat.; b. e-n hundum, to set hounds on him; konungr sagði at hann skyldi afklæða, ok b. hundum til bana, Fms. ii. 173, x. 326; beita haukum, to chase with hawks, Fas. 1. 175: to chase, svá beitum vér björnuna, Hkr. ii. 369 MS. B, vide bauta; hann … hafði beitt fimm trönur, he had caught five cranes, Fagrsk. 77, where Hkr. l. c. has ‘veitt;’ svá beitu vér bjarnuna á mörkinni norðr, sagði hann, O. H. L. 70, cp. above; verðr Salomon konungr varr at dýr hans eru beitt, biðr. 231; þeir beita bar mart dýr, hjörtu ok björnu ok hindr, 232: metaph. and reflex., b. e-m, sögðu þeir mundu eigi þeim birni bcitast, at deila um mál hans við ofreflismenn slíka, they said they would not hunt that bear, Ölk. 34: metaph., b. e-n brögðum, vélum, vélræðum…, to hunt one down with tricks or schemes; þykist þér nú allmjök hafa komizt fyrir mik í viti, ok beittan brögðum í þessu, Ísl. ii. 164; vélum, 623; úlögum, Sks. 22; illu, Fas. i. 208: recipr., við höfum opt brögðum beizt, … schemed against each other, Fms. xi. 263; stundum beittust þau velræðum, i. 57.
    β. to bait; the bait in dat., the angle in acc.
    V. to yoke to, of horse or cattle for a vehicle, the cattle almost always in acc.; þá vóru yxn fyrir sleða beittir, Eb. 172; bjó sér vagn ok beitti hest, Fms. x. 373, Gkv. 2. 18; ok beittu fyrir tvá sterka yxn, Eb. 176, Grett. 112, Stj. 206: with dat., b. hestum, vagni, to drive; but acc., beittu, Sigurðr, hinn blakka mar, S. saddle thy black steed, Ghv. 18: metaph., b. e-n fyrir e-t, to put one at the head of it, Sks. 710: reflex., beitast fyrir e-t, to lead a cause, to manage it, Ld. 196, Fms. viii. 22, Hkr. ii. 168.
    VI. to hammer iron or metal into plates, v. beit, f.

    Íslensk-ensk orðabók > BEITA

  • 6 STRENGR

    (-jar or -s; pl. -ir, gen. -ja), m.
    1) string, cord, rope (strengir til at festa með hús); þeir ristu í strengi feldi sína, they cut their cloaks into strips;
    2) anchor-cable; drekinn flaut um strengi, rode at anchor; liggja um strengi, to lie at anchor;
    4) string of an instrument (glumðu strengir);
    5) narrow channel of water, swift current (slyðrur nökkurar rak ofan eptir strengnum).
    * * *
    m., gen. strengjar, pl. strengir, strengja, strengjum, strengi; [A. S. streng; Engl. string; O. H. G. strang; Dan. stræng]:—a string, cord, rope, with a notion of being hard-twisted; var strengr snaraðr at fótum þeim öllum, of an execution, Fms. i. 179; bundnir á einum streng, xi. 146; leysa menn ór strengnum, 147; strengir til at festa með hús, Nj. 115; þeir ristu í strengi feldi sína, they cut and twisted their cloaks into ropes, Ó. H. 152, Fms. xi. 3.
    2. naut. a cable(anchor-cable, mooring-rope); bera strengi á land, Nj. 273; þeir skutu út bryggjunum ok slógu strenginum, ok drógu út skipin, Eg. 75; drekinn flaut um strengi, rode at anchor, Fas. i. 395; liggja um strengi, to lie at anchor, Ld. 76; heimta skipin út undir strengina, Fms. viii. 202, 379; draga upp strengi sína, Ó. H. 136; ek fæ dreng til strengjar, Fs. (in a verse); til strengjar, Grág. ii. 399; gékk í sundr akkeris-strengrinn … hann kafaði eptir strengnum, Fs. 92; rann á blásandi byrr svá at stóð á hverjum streng, Fas. iii. 630; hann lét þekja sundit ok bera strengi á land, Nj. 273; at skip þeirra hafi eigi rúm, ok eigi liggi skip á strengjum þeirra, N. G. L. ii. 281; höfðu þeir þá strengja-raun mikla, Fms. ii. 16.
    3. spec. usages, a bow-string (boga-strengr); brast strengr, en ör sú er skotið var …, Fms. i. 182; boga ok streng á, N. G. L. ii. 41; boga-strengr, Nj. 115, 116: the string of an instrument, strengir gullu, Og. 30; glumdu strengir, Akv. 31; drepa strengi, Stj. 458; þann streng hafði hann ekki fyrr slegit, Fas. iii. 223; harpa strengja rúin, Núm. (fine): of a bell-rope, Hom. 69: buxna-strengr, the cord round the top of a pair of breeches.
    4. a narrow channel of water; áin rennr í streng, the river flows in a narrow channel.
    COMPDS: strengjaferja, strengjalauss.

    Íslensk-ensk orðabók > STRENGR

  • 7 blasa

    * * *
    (blæs; blés, blésum; blásinn), v.
    1) to blow, of the wind;
    blásandi byrr, a spanking breeze;
    2) to blow with the mouth (hann blés í kross yfir drykk sínum); to pant (hestrinn tók at frýsa ok blása);
    blása við to draw a deep breath, to sigh (jarl blés þá við mœðiliga);
    blés mœðiliga öndinni, breathed hard;
    blása e-m e-u í brjóst, to inspire, suggest a thing to one (guð blés henni því í brjóst);
    blása eldi, eitri, of serpents;
    blása lúðri, horni, to blow the trumpet, horn;
    blása liði (troops) til landgöngu;
    blása til stefnu, to a meeting;
    blása herblástr, to sound an alarm;
    5) to melt, cast (blása gullmálm, rauða);
    yxn tveir ór eiri blásnir (cast);
    6) to blow up, inflate (sem belgr blásinn);
    7) impers., blés upp fótinn, kviðinn, the leg, belly, swelled up;
    of land, to be laid bare, stripped of the turf (hafði blásit hauginn ok lá silfrit bert).
    * * *
    t; sup. blasað, [Engl. blaze], of places, in the phrase, b. við, to lie full and open before the eye (mod.)

    Íslensk-ensk orðabók > blasa

  • 8 DRÁPA

    * * *
    u, f. a heroic, laudatory poem; this word is probably derived from drepa, to strike, i. e. to strike the chords of an instrument, vide drepa A. I, as poems were at early times accompanied by instrumental music: the drápas were usually composed in the so-called ‘drótt-kvætt’ metre, q. v., and were much in fashion from the 10th to the 12th or even to the 13th century, but esp. flourished at the end of the 10th and during the 11th; the earliest poems of this kind on record are of the end of the 9th century: even poems in honour of gods, Christ, the holy cross, saints, etc. are called drápur if composed in the proper metre; but most of them are in honour of kings, earls, princes, or eminent men, vide Skáldatal. A drápa usually consisted of three parts, upp-haf introduction, stef or stefjamál the burden or middle part interpolated with artificial burdens, whence the name stefja-drápa, and lastly slæmr or peroration; according to the length, a drápa is tvítug or a poem of twenty stanzas, sextug or sixty stanzas, and so on; it is called erfi-drápa if in praise of a deceased man, mansöngs-drápa (Germ. minne-sang) if addressed to a lady-love, etc.; as to metre, we have tog-drápa, hrynhend drápa, etc.; drápa is sometimes distinguished from flokkr, a less laudatory and shorter poem without burdens, Fms. vi. 391; hví ortir þú flokk um konunginn, eðr þótti þér hann ekki drápunnar verðr, Ísl. ii. 237, and the classical passage Knytl. S. ch. 19. Passages in the Sagas referring to the delivery of these poems are very numerous, e. g. Gunnl. S. ch. 7–9, Eg. ch. 62, 63 (Höfuð-lausn), 80 (Sonatorek and Arinbjarnar-d.), 81 (Beru-drápa), Ld. ch. 29 (Hús-drápa), Hallfr. S. ch. 6, II, Bjarn. 6, 39, Fms. iii. 65, v. 173–175, Knytl. S. l. c., O. H. L. ch. 60, 61, Har. S. Harð. (Fms. vi.) ch. 24, 66, 110 (the interesting story of Stuf the Blind), Skáldat. 252, 268, Fb. iii. 241, 242, Hkr. i. 185, 186; the last on record is Sturl. iii. 303–306, referring to A. D. 1263, cp. also Sturl. ii. 56; most of these poems derive their name from the king or person in whose honour they were composed, e. g. Ólafs-d., Knúts-d. (king Canute), Eiríks-d., etc., vide Fms. xii, s. v. kvæði, or Jómsvíkinga-d., Íslendinga-d., the name of a laudatory poem addressed to the Icelandic people; or referring to other subjects, as Vell-ekla (want of gold), Hafgerðinga-d., Landn. 106, or Kross-d., Róða-d. ( the Holy Rood), etc. Mythical drápas are, e. g. Ragnars-d., Haustlöng, Hús-d.
    COMPDS: drápumál, drápustúfr.

    Íslensk-ensk orðabók > DRÁPA

  • 9 HÖGG

    * * *
    (dat. höggvi), n.
    1) stroke, blow; ljósta h. á dyrr, to knock at the door; skamma stund verðr hönd höggvi fegin, only a short while is the hand fain of the blow; eigi fellr tré við hit fyrsta h., no tree falls at the first stroke;
    2) beheading, execution (leiða e-n til höggs);
    3) fig. gap, breach (kom þá fljótt h. í liðit).
    * * *
    n., old dat. höggvi, Ó. H. 184, Fms. vii. 230, Nj. passim; gen. pl. höggva; [Shetl. huggie; Scot. hag; Dan. hug; Swed. hugg; cp. the verb höggva]:—a stroke, blow, esp. a stroke with an edged weapon, but also with a blunt one, Fms. vii. 191, 230, 297; laust hann selinn í svíma et fyrsta högg, Bs. i. 342; ljósta högg á dyr, to knock, Fs. 131, Nj. 28; í einu höggvi, of throwing a stone, Edda 72; högg loptsins, Skálda 174: sayings, skamma stund verðr hönd höggvi fegin, Nj. 64, 155, 213; eigi fellr tré við it fyrsta högg, Nj. 163, 224; eiga í höggvi við e-n, to have a quarrel, come to blows with a person; það sér ekki högg á vatni, a stroke in water is not seen, leaves no mark, of efforts without effect.
    2. slaughter, a beheading; leiddr til höggs, Grett. 85, Karl. 518, Clem. 58; dæma e-n til höggs, Blas. 49; slaughter of cattle, yxn er hann ætlaði til höggs, Eg. 181; strand-högg, q. v.
    3. a hewing down of trees, Dan. hugst, Grág. ii. 297; skógar-högg, 292; högg ok höfn, D. N.: a gap, kom þá skjótt högg í liðit, Fms. ix. 305.
    4. of an instrument; þela-högg, q. v.; saum-högg, q. v.; fjal-högg, a chopping-block.
    5. a ravine or a cut-like gap in a mountain. höggva-skipti, -viðskipti, n. exchange of blows, Fms. i. 38, v. 165, Eg. 581, Korm. 212, Fs. 48.

    Íslensk-ensk orðabók > HÖGG

  • 10 KRÆKJA

    * * *
    ð or t, [krókr], to hook with anything crooked, the instrument in dat.; hann krækti handar-stúfinum í kistu-hringana, Fms. x. 258, Eg. 564, Fb. i. 524, Grett. 50 new Ed., Karl.; hann krækir fótunum niðr undir kviðinn (of a horse), Sd. 177; hékk akkeri mikit á Drómundinum, ok var krækt fleinunum á borðit, en leggrinn vissi ofan, and had the fluke hooked on the gunwale, but the leg turned down, Orkn. 362; Þórir krœkði upp öxinni, Ó. H. 135, Fms. vii. 264, Eb. 310, Fær. 110; krækt er saman beinum í þér, thy bones are hooked together, i. e. badly knit, Grett.; hann krækti fætr undan þeim með staf, he hooked their legs with his stick, Fms. vii. 264; hann vildi k. af honum skjöldinn, Gullþ. 15.
    II. metaph. to go in circuits, in windings; þeir koma aptan dags á einn fjörð mikinn, ok krækti ymsa vega í landit, a fjord which branched, spread widely into the county, Krók. 52.
    III. refiex. to be hooked, Sks. 27 new Ed.; krækjask til, to grapple in close fight, Fær. 18; vera inni kræktr, to be shut in, Fms. viii, 386.

    Íslensk-ensk orðabók > KRÆKJA

  • 11 HVETJA

    * * *
    (hvet; hvatta, hvöttum; hvattr), v.
    1) to whet, sharpen (h. sverð);
    2) to encourage (síðan hvatti hann lið sitt);
    hvat hvatti þik hingat? what urged thee to come here?.
    * * *
    hvatti, hvatt, pres. hvet, part. hvattr, Gh. 6; a middle form hvöttomc, Hom. 29; [A. S. hwettgan; Engl. whet; Germ. wetzen; cp. hvass]:—to whet, sharpen a cutting instrument; h. sverð, Kormak; h. spjót, Fb. i. 189; Skarphéðinn hvatti öxi, Nj. 66, Fs. 72, Landn. 293; h. gadd, Stj. 77.
    II. metaph. to make one keen, encourage; þats mik hvatti hugr, Ls. 64; síðan hvatti hann lið sitt, Fms. ix. 509, Hðm. 2; hvat hvatti þik hingat, what urged thee to come here? Nj. 6; h. ok hvessa, Fms. vii. 37; hugr mik hvatti, Fm. 6; heilög ritning hvetr oss opt at fara, Hom. 9, Fs. 6, passim: part, hvetjandi, an inciter, instigator, Mar. 656 A. i. 12: pass, hvatinn, cut; hvatinn spjóti, pierced with a spear, Fas. ii. (in a verse), απ. λεγ.; cp. hvatt (q. v.), of the sheep mark, which seems to point to an affinity between Engl. to cut and Icel. hvetja.

    Íslensk-ensk orðabók > HVETJA

  • 12 sagla

    að, to saw or cut with a blunt instrument: metaph. to haggle.

    Íslensk-ensk orðabók > sagla

  • 13 sarga

    að, (sarg, n.), [prob. a corruption from saga, qs. sagra = sagla, q. v.]:— to hack with a blunt instrument; sargar, gargar sira Björn, Bjarni: metaph. to higgle and haggle, eg sargaði það út úr honum.

    Íslensk-ensk orðabók > sarga

  • 14 skafa

    * * *
    I)
    (skef; skóf, skófum; skafinn), v.
    1) to scrape with a blunt instrument; s. e-t af, to scrape off; impers., þat hefir eik, er af annarri sjefr, one tree takes what is scraped from another;
    2) to shave so as to make smooth (hann skefr spjót-skepti á hallargólfinu);
    3) s. nagl sinn, to pare one’s nail; fig., s. at fastliga, to press hard;
    4) to shave (þeir höfðu látit s. krúnur).
    f. scraper (cf. hornskafa).
    * * *
    u, f. a scraper; horn-skafa, a scraper of horn = brák, q. v. sköfu-leikr, m. a kind of game, Ísl. ii. 70, 71.

    Íslensk-ensk orðabók > skafa

См. также в других словарях:

  • Instrument meteorological conditions — (IMC), sometimes referred to as Blind flying, is an aviation term that describes weather conditions that normally require pilots to fly primarily by reference to instruments, and therefore under Instrument Flight Rules (IFR), rather than by… …   Wikipedia

  • Instrument automation — Architecture for Host Computer Interfacing of Clinical Laboratory Instruments:In a secure production environment, applications usually need to interact with instruments that transmit and receive data. These instruments can be of multiple types… …   Wikipedia

  • Instrument destruction — The destruction of musical instruments, a tradition in pop and rock music, is normally carried out by band members during a live performance, particularly at the end of the gig.Early yearsJerry Lee Lewis may be the first rock artist to destroy… …   Wikipedia

  • Instrument flight rules — (IFR) are a set of regulations and procedures for flying aircraft whereby navigation and obstacle clearance is maintained with reference to aircraft instruments only , while separation from other aircraft is provided by Air Traffic Control. In… …   Wikipedia

  • Instrument of Accession (Jammu and Kashmir) — Instrument of Accession of Jammu and Kashmir state to the Union of India Page 1 of Treaty Type Accession Treaty Signed 26 October 1947 Location …   Wikipedia

  • instrument — in·stru·ment n 1: a means or implement by which something is achieved, performed, or furthered an instrument of crime 2: a document (as a deed, will, bond, note, certificate of deposit, insurance policy, warrant, or writ) evidencing rights or… …   Law dictionary

  • Instrument error — refers to the combined accuracy and precision of a measuring instrument, or the difference between the actual value and the value indicated by the instrument (error). Measuring instruments are usually calibrated on some regular frequency against… …   Wikipedia

  • Instrument rating — refers to the qualifications that a pilot must have in order to fly under IFR (Instrument Flight Rules). It requires additional training and instruction beyond what is required for a Private Pilot certificate or Commercial Pilot certificate,… …   Wikipedia

  • Instrument-switch — Instrument switching is a practice of live musicians in which musicians trade their instruments and perform with an instrument with which they are usually not associated. Instrument switches are usually employed to entertain the audience and… …   Wikipedia

  • Instrument control — consists of connecting a desktop instrument to a computer and taking measurements.HistoryIn the late 1960s the first bus used for communication was developed by Hewlett Packard and was called HP IB (Hewlett Packard Interface Bus). Since HP IB was …   Wikipedia

  • Instrument — In stru*ment, n. [F. instrument, L. instrumentum. See {Instruct}.] [1913 Webster] 1. That by means of which any work is performed, or result is effected; a tool; a utensil; an implement; a device; as, the instruments of a mechanic; astronomical… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»