-
1 ἡδύς
ἡδύς, εῖα, ύ, bei Hom. auch 2 Endgn, ἡδὺς ἀϋτμή, Od. 12, 369; im acc. ἁδέα, χαίταν, πόρτιν, Theocr. 20, 8 u. Mosch. 3, 83, wie τὸν ἁδέα Theocr. 20, 44; fem. ion. ἡδέα, ἡδέη (vgl. ἥδομαι), erfreulich, anmuthig, zunächst vom Geschmack, süß, bes. vom Wein, Od. 4, 51. 9, 197; δεῖπνον, 20, 391; vom Geruch, 4, 446. 9, 210. 12, 369; vom Gehör, ἡδεῖα ἀοιδή, 8, 64; αὐδή, Hes. Th. 40; ἀκοή, Pind. P. 1, 90; ὀμφαί, N. 10, 33; vom Gesicht, τί γὰρ γυναικὶ τούτου φέγγος ἥδιον δρακεῖν; Aesch. Ag. 588; Plat. sagt τὸ δι' ἀκοῆς τε καὶ ὄψεως ἡδύ, Hipp. mai. 296 a; übh. von angenehmen, sinnlichen Empfindungen, z. B. ὕπνος, oft Hom., wie Eur. Hec. 916; ἡδὺς κοῖτος, Od. 19, 510; ἡδὺ κνώσσειν, 4, 809; εὐνή, Pind. P. 9, 42; χάρις, I. 5, 48; ἐλπίς, P. 4, 201; μῦϑος οὔϑ' ἡδὺς οὔτ' ἀλγεινός, Soph. Ant. 12; φάτις, El. 56; λόγους ἡδεῖς φέρειν, in das geistig Angenehme, Erfreuliche übergehend; bes. häufig ἡδύ μοί ἐστι oder γίγνεται, es ist mir angenehm, lieb, erfreulich, Il. 4, 17. 7, 387 Od. 24, 235; ἡδύ τι ϑαρσαλέαις τὸν μακρὸν τείνειν βίον ἐλπίσι, schön, angenehm ist es, Aesch. Prom. 534; οὐ γὰρ αὐδᾶν ἡδὺ τἀκίνητ' ἔπη Soph. O. C. 630; πεισ τέον κεἰ μηδὲν ἡδύ, auch wenn es nicht Freude macht, O. R. 1516; ἡδὺ τὸ φῶς βλέπειν Eur. I. A. 1218, öfter; ταῦτα γὰρ τούτοις ἀκούειν ἡδέα, angenehm zu hören, Ar. Vesp. 503; ἀκούειν τὰ ἥδιστα Thuc. 7, 14, wie ἡδὺς ἀκοῦσαι λόγος Plat. Men. 81 d u. öfter; εἰ μὴ ἡδὺ Πρωταγόρᾳ Prot. 338 a; εἴπερ σοί γε ἡδύ Legg. I, 643 a; νῦν μοί σε ἡδύ ἐστι ἐπείρεσϑαι τὰ ϑέλω Her. 7, 101, es beliebt mir zu fragen. – Gegensätze sind λυπ ηρός, Plat. Legg. V, 733 a, ἀνιαρός, Prot. 355 b Xen. Cyr. 8, 3, 42, ἀλγεινός, Plat. Tim. 64 a. – Τὰ ἡδέα, sinnliche Genüsse, Vergnügungen, nach Plat. Prot. 351 d τὰ ἡδονῆς μετέχοντα ἢ ποιοῦντα ἡδονήν. – Von Menschen, angenehm, freundlich, froh, ἥδιστος ἀνήρ Soph. Phil. 526, vgl. O. R. 82; ἡδεῖαν ϑεόν Eur. Phoen. 402; ἡδίους ταῖς ἐλπίσιν ἐγένοντο Plut. Cam. 32; ἡδίους ἔσεσϑε ἀκούσαντες Dem. 23, 64. – Bei Plat. häufig mit leichter Ironie, auch tadelnd, gutmüthig, gutherzig, einfältig, ὡς ἡδὺς εἶ, τοὺς ἠλιϑίους λέγεις σώφρονας Gorg. 491 e; εἰκός γε, ἔφη, ὦ ἥδιστε Rep. I, 348 c, öfter; Sp., ὁ δ' οὕτως ἡδύς ἐστιν ὥςτε Strab. I, 54; εἰρωνευομένη μετὰ γέλωτος, ὡς ἡδύς, ἔφασκεν Plut. Artax. 17; Luc. Dem. enc. 24. – Comparat. u. superlat. ἡδίων u. ἥδιστος, selten ἡδύτερος, Phocyl. 183 u. Sp., wie P^hilip. 64 Tull. Gemin. 7 (IX, 247. 707); auch ἡδύτατος, wie Schol. Ar. Plut. 1021; Plut. de fort. p. 305; Ep. ad. 98 (XI, 298). – Adv. ἡδέως, angenehm, behaglich, ἡδέως εὕδειν Soph. Tr. 175; βίοτον ἡδέως ἄγειν Eur. Cycl. 452; ἡδέως ζῆν Plat. Prot. 351 b u. öfter; ἡδέως ἔχειν πρός τινα Isocr. 1, 20, wohlwollend gegen Einen gesinnt sein, wie Plut. Cim. 8; ἡδέως ἔχουσιν ἡμῖν, Dem. 5, 15; ἡδέως ἔχειν τινός, Hippocr.; Ath. XIII, 581 c; vgl. noch ἀλλ' ἡδέως ἔμοιγε κἀλγεινῶς ἅμα Soph. Ant. 432; gern, δέχεσϑαι, λαβεῖν, Ar. Equ. 440 u. A.; ἡδέως ἂν ἀκούσαιμι Plat. Rep. V, 470 a; ἥδιστα μέντ' ἂν ἤκουσα Theaet. 183 d. – Hom. braucht auch ἡδύ adverbialisch, ἡδὺ γέλασσαν, sie lachten behaglich, Il. 2, 270 u. oft, dem ausgelassenen Gelächter entgeggstzt; auch ἡδὺ κνώσσειν, Od. 4, 809.
-
2 ἡδύς
ἡδύς, ἡδεῖα, ἡδύ, ἡδὺς ἀϋτμή (as fem.) once in Hom., Od.12.369: [dialect] Dor. [full] ἁδύς [pron. full] [ᾱ], [dialect] Boeot. neut. [full] ϝαδού (written γάδου) cj. in Corinn.17 (cf. pr. n.Aϝαδιούλογος IG7.2788.3
), Elean [full] βᾱδύς (q.v.): irreg. acc. ἁδέα forἡδύν Theoc.20.44
, for ἡδεῖαν ib.[8], Mosch.3.82: [dialect] Ion. fem. ἡδέᾰ, [dialect] Dor. ἁδέα: [comp] Comp. ἡδίων [ῑ], [comp] Sup.ἥδιστος Od.13.80
, etc.; alsoἡδύτερος Thphr.HP3.2.1
, Ps.-Phoc.195, AP9.247 (Phil.); ἡδύτατος ib.11.298.7, Plu.2.98e.I pleasant to the taste,δεῖπνον Od.20.391
; of wine, 3.51, 9.197, etc.; to the smell,ἀμβροσίην.. ἡδὺ μάλα πνείουσαν 4.446
; ; to the hearing, ;αὐδή Hes.Th.40
; feelings or states,ἡ. ὕπνος Il.4.131
, Od.1.364, al.;κοῖτος 19.510
;ἡδὺ μάλα κνώσσουσα 4.809
; ἡδὺς μῦθος, opp. ἀλγεινός, S.Ant.12: c. inf.,φέγγος ἥδιον δρακεῖν A.Ag. 602
; ἡδὺς ἀκοῦσαι [λόγος] Pl.Men. 81d, cf. Ar.V. 503; laterἡ. ἀκουσθῆναι D.H.Comp.9
;εἰ.. τόδε πᾶσι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο Il.4.17
, cf. 7.387: c. inf., ; , etc.; so οὔ μοι ἥδιόν ἐστι λέγειν I had rather not.., Hdt.2.46: neut. as Subst.,τὸ δι' ἀκοῆς τε καὶ δι' ὄψεως ἡδύ Pl.Hp.Ma. 298a
; μεμιγμένον τῷ σεμνῷ τὸ ἡ. D.H.Comp.1; τὰ ἡ. pleasures, Th.5.105, Pl.Grg. 495a, etc.: neut. as Adv., ἐπ' αὐτῷ ἡδὺ γέλασσαν merrily, Il.2.270, etc.; ἁδὺ δὲ καὶ τὺ συρίσδες sweetly, Theoc.1.2.II after Hom., of persons, welcome, S.OT82, Ph. 530 ([comp] Sup.), El. 929; ironically,ἥδιστος.. δεσμώτης ἔσω θακεῖ Id.Aj. 105
; like εὐήθης, innocent, simple,ὡς ἡ. εἶ Pl.Grg. 491e
, Plu.Art.17, etc.: [comp] Sup., ὦ ἥδιστε my good friend (iron.), Pl.R. 348c, al.2 well-pleased, glad,ἡδίους ἔσεσθ' ἀκούσαντες D.23.64
;ἡδίους ταῖς ἐλπίσιν Plu.Cam.32
; τὴν γνώμην ἡδίω πρὸς τὸ μέλλον ποιεῖν to open a pleasanter view of the future, Id.Fab.5.III Adv. ἡδέως pleasantly, with pleasure, ; ;δρᾶν Id.Ant.70
; ;βίοτον ἄγειν Id.Cyc. 453
; λαβεῖν, δέχεσθαι, Ar.Eq. 440, X.Mem.1.2.4; ἡ. ἂν ἐροίμην I would gladly ask, should like to ask, D.18.64; ἡ. ἔχειν τι to be pleased or content with, E. Ion 647 (but ἵν' ἡ δόκησις Ξοῦθον ἡ. ἔχῃ ib. 1602); οὐδὲ πότων ἡ. εἶχον had no inclination to drink, Hp.Epid.3.13; τινος, of a person, Macho ap.Ath.13.577e; ἡ. ἔχειν πρὸς ἅπαντας to be suave, courteous towards.., Isoc.1.20; τινι D.5.15; ἡ. ἔχειν, of things, to be pleasant, E.IA 483;ἡ. ἔμοιγε κἀλγεινῶς ἅμα S.Ant. 436
; iron., ἡ. γε ' prettily said', Pl.Hp.Ma. 300c: [comp] Comp.ἥδιον Lys.7.40
, Pherecr.67, etc.: [comp] Sup.,ἥδιστα μεντἂν ἤκουσα Pl.Tht. 183d
, etc. -
3 ηδύς
-
4 ἡδύς
-
5 ηδυς
ἡδεῖα, ἡδύ, дор. ἁδύς (gen. ἡδέος, ἡδείας, ἡδέος)(эп. f тж. ἡδύς; дор. f тж. ἁδέα)
1) сладкий (в более широком смысле, чем γλυχύς), вкусный(δεῖπνον, οἶνος Hom.)
2) приятно пахнущий, душистый, ароматный(ὀδμή, ἀμβροσίη Hom.)
3) приятный для уха, ласкающий слух(ἀοιδή Hom.)
4) сладостный(ὕπνος Hom., Eur.; κοῖτος Hom.; ἐλπίς Pind.)
5) приятный, радостный(μῦθος Soph.)
ἡ. ἀκοῦσαι λόγος Plat. — приятная для слуха речь;αἴ κέ περ ὔμμι φίλον καὴ ἡδὺ γένοιτο Hom. — если (это) вам желательно и приятно6) дорогой, милый(ἀνήρ Soph.)
7) ирон. милый мой, в смысле наивный, простодушныйὦ ἥδιστε! Plat. — ах, милый ты мой! (ср. лат. dulcissime rerum!);
ὡς ἡ. εἶ! Plat. — какой же ты наивный!8) испытывающий радость, восхищенный, довольныйἡ. εἰμὴ ἀκούσας Dem. — я рад, что слышал
-
6 ἡδύς
Grammatical information: adj.Meaning: `sweet, tasteful, pleasant, pleasing' (Il.);Compounds: very often as 1. member, e. g. ἡδυ-επής `with sweet words, sounding pleasant' (Il.); as 2. member - ηδής, s. ἥδομαι. On ἡδίων (rare a. late ἡδύτερος), ἥδιστος s. Seiler Steigerungsformen 57f.Derivatives: ἥδυμος `sweet, comforting', dactylic variant of ἡδύς, of ὕπνος (Il.; in Hom. always wrongly νήδυμος, s. Bechtel Lex. s. v., Leumann Hom. Wörter 44f.), also Α῝δυμος as PN; cf. ἔτυμος and Schwyzer 494, Chantraine Formation 151f.; ἡδύλος `id.', hypocoristic enlargement (A. D., EM) with ἡδυλίζω `flatter, tempt' (Men.), ἡδυλίσαι συνουσιάσαι, ἡδυλισμός συνουσία H.; also as PN with ` Ηδυλίνη (Attica IVa), ` Ηδύλειος (Delos IIIa); further ` Ηδυτώ (Attica Va; after Έρατώ a. o.), ` Ηδάριον (Rhodes; after the dimin. in - άριον). Backformation ἦδος `vinegar' (Ath.), cf. γᾶδος (= Ϝ-) γάλα, ἄλλοι ὄξος H., on the meaning Schwyzer Festschrift Kretschmer 244ff.; also Pisani KZ 68, 176f. (where unclear Arm. k`ac̣ax `vinegar' is discussed). Denomin. verb ἡδύνω `sweeten, make tasteful, spice' (IA.) with ἥδυσμα, - μάτιον `spice' (Ion.-Att.), ἡδυσμός, ἡδυν-τός, - τικός, - τήρ `spiced etc.' (also from salt).Etymology: Old word for `sweet', identical with Skt. svādú-, Gaul. Suadu-rīx, - genus, IE *sueh₂dú-s; also Lat. suāvis, Germ., e. g. OHG suozi, OE. swēte `sweet'. The full grade perhaps from the comparative ἡδίων, Skt. svā́dīyas- (also ἥδιστος = svā́diṣṭha-). The zero grade in Lith. súdyti `spice, salt', Skt. sūdáyati, perf. pl. su-ṣūd-imá `make tasteful'. - Forms in W.-Hofmann s. suāvis. S. also ἥδομαι, ἁνδάνω.Page in Frisk: 1,623Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ἡδύς
-
7 ἡδύς
ἡδύς, εια, ύ сладкий, сладостный -
8 ἡδύς
A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ἡδύς
-
9 ἡδύς
ἡδύς, εῖα, ύ, erfreulich, anmutig, zunächst vom Geschmack: süß, bes. vom Wein; vom Geruch; vom Gehör; vom Gesicht; übh. von angenehmen, sinnlichen Empfindungen; λόγους ἡδεῖς φέρειν, in das geistig Angenehme, Erfreuliche übergehend; bes. häufig ἡδύ μοί ἐστι oder γίγνεται, es ist mir angenehm, lieb, erfreulich; ἡδύ τι ϑαρσαλέαις τὸν μακρὸν τείνειν βίον ἐλπίσι, schön, angenehm ist es; πεισ τέον κεἰ μηδὲν ἡδύ, auch wenn es nicht Freude macht; ταῦτα γὰρ τούτοις ἀκούειν ἡδέα, angenehm zu hören; νῦν μοί σε ἡδύ ἐστι ἐπείρεσϑαι τὰ ϑέλω, es beliebt mir zu fragen. Τὰ ἡδέα, sinnliche Genüsse, Vergnügungen. Von Menschen: angenehm, freundlich, froh; häufig mit leichter Ironie, auch tadelnd: gutmütig, gutherzig, einfältig. Adv. ἡδέως, angenehm, behaglich; ἡδέως ἔχειν πρός τινα, wohlwollend gegen Einen gesinnt sein; adverbialisch, ἡδὺ γέλασσαν, sie lachten behaglich -
10 ἡδύς
ἡδύς, εῖα, ύ (cp. ἥδομαι; Hom. et al.; ins, pap, LXX, En, ParJer 5:3; EpArist, Philo; Jos., Ant. 12, 47 ἡδὺ τῷ θεῷ; Ath. 33, 1 [pl. subst.]; orig. of someth. pleasant to one of the senses, then anyth. that pleases or is welcome) pleasant αὕτη ἡ ὁδὸς ἡδυτέρα αὐτοῖς ἐγένετο this way became more suitable to them Hs 8, 9, 1 (Ps.-Dicaearchus p. 140 F. ὁδὸς ἡδεῖα).—B. 1032. DELG s.v. ἥδομαι B. Spicq. Sv. -
11 ηδύς
εία, ύ1) сладкий, вкусный; 2) приятный, симпатичный, миловидный; 3) сладостный, упоительный -
12 ἡδύς
сладкий, приятный -
13 ἡδύς,-εῖα,-ύ
+ A 0-0-3-4-8=15 Is 3,24; 44,16; Jer 38(31),26; Prv 12,11a; 14,23 -
14 ὑπέρ-ηδυς
ὑπέρ-ηδυς, υ, über die Maaßen süß, angenehm, gew. im superl. ὑπερήδιστος, Luc. Gall. 5 u. a. Sp.
-
15 ηδέ'
ἡδέα, ἡδύςpleasant: masc /fem acc sg (ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: fem nom /voc sg (epic ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέϊ, ἡδύςpleasant: masc /neut dat sgἡδέϊ, ἡδύςpleasant: masc /neut dat sgἡδέαι, ἡδύςpleasant: fem nom /voc pl (epic ionic) -
16 ἡδέ'
ἡδέα, ἡδύςpleasant: masc /fem acc sg (ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: fem nom /voc sg (epic ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέα, ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέϊ, ἡδύςpleasant: masc /neut dat sgἡδέϊ, ἡδύςpleasant: masc /neut dat sgἡδέαι, ἡδύςpleasant: fem nom /voc pl (epic ionic) -
17 ηδέα
ἡδύςpleasant: masc /fem acc sg (ionic)ἡδύςpleasant: fem nom /voc sg (epic ionic)ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέᾱ, ἡδύςpleasant: fem nom /voc /acc dual (epic ionic)ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic) -
18 ἡδέα
ἡδύςpleasant: masc /fem acc sg (ionic)ἡδύςpleasant: fem nom /voc sg (epic ionic)ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic)ἡδέᾱ, ἡδύςpleasant: fem nom /voc /acc dual (epic ionic)ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic ionic) -
19 αδεα
I.II.дор. -
20 αδέα
ἁ̱δέα, ἡδύςpleasant: masc /fem acc sg (doric)ἁ̱δέα, ἡδύςpleasant: neut nom /voc /acc pl (epic doric ionic)ἁ̱δέᾱ, ἡδύςpleasant: fem nom /voc /acc dual (epic doric ionic)ἁ̱δέα, ἡδύςpleasant: fem nom /voc sg (epic doric ionic)
См. также в других словарях:
ἡδύς — pleasant masc nom sg ἡδύς pleasant masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ηδύς — εία, ύ (Α ἡδύς, δωρ. τ. ἁδύς, εῑα, ύ, στον Όμ. το θηλ. και ἡδύς [μόνο μία φορά], ιων. θηλ. ἡδέα, δωρ. θηλ. ἁδέα) 1. γλυκός, ευχάριστος στις αισθήσεις, κυρίως στη γεύση, στην όσφρηση και στην ακοή («ἡδύ δεῑπνον», Ομ. Οδ.) 2. (κατ επέκτ. και για… … Dictionary of Greek
ἡδέα — ἡδύς pleasant masc/fem acc sg (ionic) ἡδύς pleasant fem nom/voc sg (epic ionic) ἡδύς pleasant neut nom/voc/acc pl (epic ionic) ἡδέᾱ , ἡδύς pleasant fem nom/voc/acc dual (epic ionic) ἡδύς pleasant neut nom/voc/acc pl (epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδέων — ἡδύς pleasant masc/neut gen pl (epic doric ionic aeolic) ἡδέω̆ν , ἡδύς pleasant masc/neut gen pl ἡδύς pleasant masc/neut gen pl ἡδέω̆ν , ἡδύς pleasant gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδύ — ἡδύς pleasant masc voc sg ἡδύς pleasant neut nom/voc/acc sg ἡδύς pleasant masc voc sg ἡδύς pleasant neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδυτάτω — ἡδύς pleasant masc/neut nom/voc/acc dual ἡδύς pleasant masc/neut gen sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδυτάτων — ἡδύς pleasant fem gen pl ἡδύς pleasant masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδυτάτως — ἡδύς pleasant adverbial ἡδύς pleasant masc acc pl (doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδυτέρων — ἡδύς pleasant fem gen pl ἡδύς pleasant masc/neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδέες — ἡδύς pleasant masc nom pl (epic ionic) ἡδύς pleasant masc/fem nom/voc pl (epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ἡδέος — ἡδύς pleasant masc/neut gen sg (epic doric ionic aeolic) ἡδύς pleasant masc/neut gen sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
