-
1 निकर्तनम् _nikartanam
1निकर्तनम् See under निकृत्.2निकर्तनम् 1 Cutting down or off, tearing; निकर्तनमिवा- त्युग्रं लाङ्गूलस्य महाहरिः Mb.7.17.25.-2 Annihilation, wiping out completely; उत्सादनममित्राणां परसेनानिकर्तनम् Mb.3.167.55. -
2 अवकर्तनम् _avakartanam
अवकर्तनम् 1 Cutting off, excision; वस्त्रार्धस्यावकर्तनम् Nala.1.16.-2 Battle field; एकमुक्त्वा तु गांधारी कुरूणामव- कर्तनम् । अपश्यत्तत्र तिष्ठन्ती सर्वं दिव्येन चक्षुषा Mb.11.16.1. -
3 विवर्तनम् _vivartanam
विवर्तनम् 1 Revolving, revolution, whirling round.-2 Rolling about, turning round; शय्याप्रान्तविवर्तनै- र्विगमयत्युन्निद्र एव क्षपाः Ś.6.5; Ve.2.8;5.4; Mv.7.5.-3 Rolling back, returning; लाङ्गूलचालनं क्ष्वेडा प्रतिवाचो विवर्तनम् Mb.5.72.71; वप्रान्तस्खलितविवर्तनं पयोभिः Ki.7.11.-4 Rolling down, descending.-5 Existing, abiding.-6 Reverential salutation.-7 Passing through various states or existences.-8 An altered condition; पुनरकाण्ड- विवर्तनदारुणो प्रविशिनष्टि विधिर्मनसो रुजम् U.4.15; Māl.4.7.-9 Moving or wandering to and fro; तामिस्रादिषु चोग्रेषु नरकेषु विवर्तनम् Ms.12.75.-1 Transformation.-11 Cir- cumambulating (प्रदक्षिणा) -
4 शातनम् _śātanam
शातनम् 1 Whetting, sharpening.-2 Cutting down, destroyer; as in पर्वतपक्षातनम् R.3.42.-3 Causing to fall or perish.-4 Causing to decay or wither.-5 Becoming thin or small, thinness.-6 Withering, decaying; वसन्ते सर्वशस्यानां जायते पत्रशातनम् Adhikaraṇamālā.-7 Polishing, planing. -
5 अतिवर्तनम् _ativartanam
1अतिवर्तनम् a. Pardonable offence; दशातिवर्तनान्याहुः Ms.8.29.2अतिवर्तनम् A pardonable offence or misdemeanour; exemption from punishment; ten cases are mentioned in Ms.8.29 (यानस्य चैव यातुश्च यानस्वाभिन एव च । दशातिः- वर्तनान्याहुः शेषे दण्डो विधीयते ॥) -
6 अनुकीर्तनम् _anukīrtanam
अनुकीर्तनम् Act of proclaiming or publishing. असदा- चरिते मार्गे कथं स्यादनुकीर्तनम् Mb.3.233.1. -
7 अनुवर्तनम् _anuvartanam
अनुवर्तनम् 1 Following (fig. also); attending, compliance, obedience, conformity; प्रकृतस्यानुवर्तने Ak.; इदमाश्चर्यमथवा लोकस्थित्यनुवर्तनम् Mv.7.4; दाक्षिण्य˚ Dk.161.-2 Gratifying, obliging.-3 Approval of, concurrence in.-4 Continuance; result, consequence.-5 Supplying from a preceding Sūtra. -
8 अपवर्तनम् _apavartanam
अपवर्तनम् 1 Removal, transferring from one place to another; स्थान˚.-2 Taking away, depriving one of; न त्यागो$स्ति द्विषन्त्याश्च न च दायापवर्तनम् Ms.9.79.-3 Abridging, abbreviation.-4 Reducing a fraction to its lowest terms; division without remainder, or the divisor itself. -
9 अवपातनम् _avapātanam
अवपातनम् 1 Falling, knocking down, throwing down; द्रुमाणाम् Ms.11.64; कुड्यावपातनम् Y.2.223.-2 (In drama) a scene during which a person enters ths stage in terror but leaves it at the end in good humour. -
10 उपवर्तनम् _upavartanam
उपवर्तनम् 1 A place for exercise.-2 A place whe- ther inhabited or not.-3 A district or Pargaṇā.-4 A kingdom (राज्य) उपवर्तनमाहर्तुमुद्यतो$स्म्यहमञ्जसा Śiva. B.31.11.-5 A bog, marshy place. -
11 कृन्तनम् _kṛntanam
कृन्तनम् Cutting, cutting off, dividing, tearing asunder; नातः परं कर्मनिबन्धकृन्तनम् Bhāg.6.2.46.*****कृन्तनिका; -नी 1 A small knife.-2 The sharp edge of a knife. -
12 केतनम् _kētanam
केतनम् [कित्-ल्युट्]1 A house, an abode; अकलित- महिमानः केतनं मङ्गलानाम् Māl.2.9; मम मरणमेव वरमतिवितथके- तना Gīt.7.-2 An invitation, summons; Mb.13.23.12- 16.-3 Place, site; सौवर्णभित्ति संकेतकेतनं संपदामिव Ks.26.44.-4 A flag, banner; भग्नं भीमेन मरुता भवतो रथकेतनम् Ve.2. 23; Śi.14.28; R.9.39.-5 A sign, symbol; as in मकरकेतन.-6 An indispensable act (also religious); निवापाञ्जलिदानेन केतनैः श्राद्धकर्मभिः । तस्योपकारे शक्तस्त्वं किं जीवन् किमुतान्यथा Ve.3.16.-7 A spot, mark.-8 The body; तस्यां तु वानरो दिव्यः सिंहशार्दूलकेतनः Mb.1.225.15; Bhāg. 4.24.68; Gīt.7.5. -
13 चिन्तनम् _cintanam _ना _nā
चिन्तनम् ना [चिन्त्-भावे ल्युट्]1 Thinking, thinking of, having an idea of; मनसा$निष्टचिन्तनम् Ms.12.5.-2 Thought, reflection.-3 Anxious thought. -
14 परिवर्तनम् _parivartanam
परिवर्तनम् 1 Moving to and fro, turning about, rolling about (as on the lap, bed &c.); महार्हशय्या- परिवर्तनच्युतैः स्वकेशपुष्पैरपि या स्म दूयते Ku.5.12; R.9.13; Śi.4.47.-2 Turning round, revolving, whirling round.-3 Revolution, end of a period or time.-4 Change; वेषपरिवर्तनं विधाय Pt.3.-5 Exchange, barter......परि- हापणमुपभोगः परिवर्तनमपहारश्चेति कोशक्षयः Kau. A.2.7.26. also राजद्रव्याणामन्यद्रव्येणादानं परिवर्तनम्-6 Inverting.-7 Requital, return. -
15 प्रतियातनम् _pratiyātanam
प्रतियातनम् Requital, retaliation; as in वैरप्रतियातनम्; अयं हि कालो$स्य दुरात्मनो वै पार्थस्य वैरप्रतियातनाय Mb.8.9.14. -
16 प्रायश्चेतनम् _prāyaścētanam
प्रायश्चेतनम् Atonement, expiation; प्रायश्चेतनमादिशन्तु गुरवो रामेण दान्तस्य मे Mv.4.25. -
17 यातनम् _yātanam
यातनम् 1 Return, requital, recompense, retaliation; as in वैरयातनम्.-2 Vengeance, revenge.-ना 1 Requi- tal, recompense, return.-2 Torment, acute pain, anguish.-3 The torments inflicted by Yama upon sinners, the tortures of hell (pl.) ˚अर्थीय destined to suffer the torments of hell; शरीरं यातनार्थीयम् Ms.12.16. ˚गृहः torture-chamber. -
18 अधिविकर्तनम् _adhivikartanam
अधिविकर्तनम् The act of cutting off or cutting through. -
19 अनुचिन्ता _anucintā _अनुचिन्तनम् _anucintanam
अनुचिन्ता अनुचिन्तनम् 1 Calling to mind, thinking of, meditating upon.-2 Recalling, recollecting.-3 Constant thinking, anxiety.Sanskrit-English dictionary > अनुचिन्ता _anucintā _अनुचिन्तनम् _anucintanam
-
20 अपावर्तनम् _apāvartanam _वृत्तिः _vṛttiḥ
अपावर्तनम् वृत्तिः f. Turning away or from, retreating, retiring; repulse, rejection.-2 Revolution.Sanskrit-English dictionary > अपावर्तनम् _apāvartanam _वृत्तिः _vṛttiḥ
См. также в других словарях:
List of national mottos — This page lists state and national mottos for the world s nations. The mottos for some states lacking general international recognition, extinct states, non sovereign nations and territories are listed, but their names are not bolded. A state… … Wikipedia
Shiva Tandava Stotra — (िशवताण्डवस्तोत्रम्) is a hymn of praise in the Hindu tradition that describes Shiva s power and beauty. It was sung by the demon king Ravana. Both the fourth and fifth quatrains of this hymn conclude with lists of Shiva s epithets as destroyer,… … Wikipedia
nū́tana-mūrti-pratishṭhā — नूतनमूर्तिप्रतिष्ठा … Indonesian dictionary
stána-mukha — स्तनमुख … Indonesian dictionary
stána-mūla — स्तनमूल … Indonesian dictionary
