-
1 सुत्तकन्तन
සුත්තකන්තන suttakantana nspinning. -
2 तिक्तकन्दका
tikta-kandakā
tikta-kandikāf. Curcuma Zedoaria L.
-
3 तिक्तकन्दिका
tikta-kandakā
tikta-kandikāf. Curcuma Zedoaria L.
-
4 परितकन
-
5 पीतकन्द
pīta-kandan. Daucus Carota L.
-
6 रक्तकन्द
-
7 रक्तकन्दल
rakta-kandalam. coral L.
-
8 श्वेतकन्द
-
9 रक्त
raktamf (ā)n. coloured, dyed, painted Br. GṛṠrS. Mn. etc. (cf. Pāṇ. 4-2, 1);
reddened, red, crimson ṠāṇkhGṛ. MBh. Kāv. etc.
(said of 5 orﾠ 7 parts of the body which ought to be red MBh. IV, 253 VarBṛS. LXVIII, 84);
« coloured orﾠ modified by nasalization», nasalized (said of a vowel) RPrāt. (cf. raṅga);
excited, affected with passion orﾠ love, impassioned, enamoured, charmed with (instr.), attached orﾠ devoted to, fond of (loc. gen. orﾠ comp.) Mn. MBh. etc.;
beloved, dear, lovely, pleasant, sweet Kāv. ;
fond of play, engaging in pastime, sporting L. ;
m. red colour L. ;
safflower L. ;
Barringtonia Acutangula L. ;
N. of Ṡiva MBh. ;
of the planet Mars VarBṛS. Sch. ;
(ā) f. lac (= lākshā) Suṡr. ;
Abrus Precatorius ( orﾠ its seeds as a measure orﾠ weight, = raktikā) Car. ;
Rubia Munjista L. ;
Echinops Echinatus L. ;
N. of one of the 7 tongues of fire L. ;
(in music) N. of a Ṡruti Saṃgīt. ;
n. blood Mn. Hariv. etc.;
a partic. disease of the eyes, Hcat;
the menstrual fluid L. ;
copper L. ;
vermilion L. ;
cinnabar L. ;
saffron L. ;
the fruit of Flacourtia Cataphracta L. ;
= padmaka L. ;
- रक्तकङ्गु
- रक्तकण्ट
- रक्तकण्ठ
- रक्तकण्ठिन्
- रक्तकदम्ब
- रक्तकदली
- रक्तकन्द
- रक्तकन्दल
- रक्तकमल
- रक्तकम्बल
- रक्तकरवीर
- रक्तकरवीरक
- रक्तकल्लोल
- रक्तकाञ्चन
- रक्तकाण्डा
- रक्तकाल
- रक्तकाष्ठ
- रक्तकुण्डल
- रक्तकुमुद
- रक्तकृमिजा
- रक्तकृष्ण
- रक्तकेसर
- रक्तकैरव
- रक्तकोकनद
- रक्तकोशातकी
- रक्तखदिर
- रक्तखाडव
- रक्तगन्धक
- रक्तगर्भ
- रक्तगुल्म
- रक्तगैरिक
- रक्तगौर
- रक्तग्रन्थि
- रक्तग्रह
- रक्तग्रीव
- रक्तघ्न
- रक्तचन्दन
- रक्तचित्रक
- रक्तचिल्लिका
- रक्तचूर्ण
- रक्तचूर्णक
- रक्तच्छद
- रक्तच्छर्दि
- रक्तज
- रक्तजन्तुक
- रक्तजिह्व
- रक्ततर
- रक्तता
- रक्ततुण्ड
- रक्ततुण्डक
- रक्ततृणा
- रक्ततेजस्
- रक्तत्रिवृत्
- रक्तत्व
- रक्तदत्
- रक्तदन्त्
- रक्तदन्तिका
- रक्तदन्ती
- रक्तदला
- रक्तदूषण
- रक्तदृश्
- रक्तदृष्टि
- रक्तद्रुम
- रक्तधातु
- रक्तनयन
- रक्तनाडी
- रक्तनाल
- रक्तनासिक
- रक्तनिर्यासक
- रक्तनील
- रक्तनेत्र
- रक्तप
- रक्तपक्ष
- रक्तपट
- रक्तपतन
- रक्तपत्त्र
- रक्तपदी
- रक्तपद्म
- रक्तपर्ण
- रक्तपल्लव
- रक्तपाकी
- रक्तपात
- रक्तपाद
- रक्तपायिन्
- रक्तपारद
- रक्तपिटिका
- रक्तपिण्ड
- रक्तपिण्डक
- रक्तपिण्डालु
- रक्तपित्त
- रक्तपीतासितश्येत
- रक्तपुच्छक
- रक्तपुनर्नवा
- रक्तपुष्प
- रक्तपुष्पक
- रक्तपूय
- रक्तपूरक
- रक्तपूर्ण
- रक्तपैत्त
- रक्तपैत्तिक
- रक्तप्रदर
- रक्तप्रमेह
- रक्तप्रवाह
- रक्तप्रसव
- रक्तफल
- रक्तफेनज
- रक्तबिन्दु
- रक्तबीज
- रक्तबीजका
- रक्तभव
- रक्तभाव
- रक्तमञ्जर
- रक्तमण्डल
- रक्तमत्त
- रक्तमत्स्य
- रक्तमय
- रक्तमस्तक
- रक्तमाद्री
- रक्तमुख
- रक्तमूत्रता
- रक्तमूलक
- रक्तमूला
- रक्तमेह
- रक्तमोक्ष
- रक्तमोक्षण
- रक्तयष्टि
- रक्तयष्टिका
- रक्तयावनाल
- रक्तराजि
- रक्तराजी
- रक्तरेणु
- रक्तरैवतक
- रक्तलशुन
- रक्तलोचन
- रक्तवटी
- रक्तवरटि
- रक्तवर्ग
- रक्तवर्ण
- रक्तवर्त्मक
- रक्तवर्धन
- रक्तवर्षाभू
- रक्तवसन
- रक्तवस्त्रिन्
- रक्तवात
- रक्तवारिज
- रक्तवालुक
- रक्तवासस्
- रक्तवासिन्
- रक्तविकार
- रक्तविद्रधि
- रक्तविन्दु
- रक्तवीज
- रक्तवीजका
- रक्तविरक्त
- रक्तवृक्ष
- रक्तवृन्ता
- रक्तशालि
- रक्तशासन
- रक्तशिग्रु
- रक्तशीर्षक
- रक्तशुक्रता
- रक्तशूल
- रक्तशृङ्गक
- रक्तश्मश्रु
- रक्तश्याम
- रक्तष्ठीवनता
- रक्तष्ठीवी
- रक्तसंकोच
- रक्तसंकोचक
- रक्तसंज्ञ
- रक्तसंदंशिका
- रक्तसंध्यक
- रक्तसरोरुह
- रक्तसर्षप
- रक्तसहा
- रक्तसार
- रक्तसूर्यमणि
- रक्तसूर्याय
- रक्तसौगन्धिक
- रक्तस्रगनुलेपिन्
- रक्तस्राव
- रक्तहंस
- रक्तहीन
-
10 अनुप्रासः _anuprāsḥ
अनुप्रासः [अनुगतः रसाद्यनुगुणं प्रकृष्टमासं वर्णन्यासं समवर्ण- रचनां समवर्णोच्चारणं वा] Alliteration, repetition of similar letters, syllables or sounds; वर्णसाम्यमनुप्रासः K. P.9; (स्वरवैसादृश्ये$पि व्यञ्जनसदृशत्वं वर्णसाम्यं ससाद्यानुगतः प्रकृष्टो न्यासः; अनुप्रासः शब्दसाम्यं वैषम्ये$पि स्वरस्य यत् S. D.633.) अनुप्रास is of 5 kinds; (a) छेक˚ or single alliteration; बकुलगन्धा- नन्धीकुर्वन्, कावेरीवारिपावनः पवनः, मूर्ध्नामुद्वृत्तकृत्ताविरलगरल &c. K. P.7. (b) वृत्ति˚ or harmonious. उदा°ree उन्मीलन्मधुगन्ध- लुब्धमधुपव्याधूतचूताङ्कुरक्रीडत्कोकिलकाकलीकलकलैरुद्गीर्णकर्णज्वराः । नीयन्ते पथिकैः कथंकथमपि ध्यानावधानक्षणप्राप्तप्राणसमासमागमरसोल्ला- सैरमी वासराः ॥ (c) श्रुति˚ or melodious. उदा˚ दृशा दग्धं मनसिजं जीवयन्ति दृशैव याः । विरूपाक्षस्य जयिनीस्ताः स्तुमो वामलोचनाः ॥ (d) अन्त्य˚ or final; as मन्दं हसन्तः पुलकं वहन्तः. (e) लाट˚; स्मेरराजीवनयने नयने किं निमीलिते । पश्य निर्जीतकन्दर्पे कन्दर्पवशगं प्रियम् ॥ For definitions and examples see S. D. 633-38 and K. P.9th Ullāsa. -
11 अष्टक _aṣṭaka
अष्टक a. [अष्ट परिमाणमस्य कन्] Consisting of 8 parts eight-fold; क्रोधजो$पि गणो$ष्टकः Ms.7.48.-कः 1 [अष्टकं (पाणिनेः), विदन्ति अधीयते वा इत्यष्टकाः सूत्राच्च कोपधात् P.IV.2.65. Sk.] One who studies or is acquainted with the eight Adhyāyās of Pāṇini's grammar.-2 N. of a son of Viśvāmitra (author of the hymn Rv.1.14.)-का [अश्नन्ति पितरो$स्यां तिथौ अश्-तकन् Uṇ.3.148]1 A collection of three days (7th, 8th, and 9th) beginning from the seventh day after the full moon.-2 the 8th day of three months on which the Manes are to bo propitiated.-3 A Śrāddha to be performed on the above days; worship of the Manes on certein days; तस्य व्रातस्य यो$स्य द्वितीयो$- पानः साष्टका Av.15.16.2; अष्टकापितृदैवत्यमित्ययं प्रसृतो जनः Rām.2.18.14.-4 The 8th day of a month; Ms.4.113-4.-कम् 1 A whole consisting of 8 parts.-2 The 8 chapters of Pāṇinī's Sūtras; (अष्टावध्यायाः परिमाणमस्य इत्यष्टकम्; पाणिनेः सूत्रम् Sk.).-3 The study of the Sūtras.-4 A division of the Ṛig- veda (it being divided into 8 Aṣṭakas or 1 Ma- ṇḍalas).-5 Any group of eight; as वानराष्टकम्, तारा- ष्टकम्, मङ्गलाष्टकम् &c. गङ्गाष्टकं पठति यः प्रयतः प्रभाते वाल्मीकिना विरचितं शुभदं मनुष्यः-6 The number eight.-Comp. -अङ्गः, -ङ्गम् a kind of board or cloth for playing with dice on (having eight divisions). -
12 अहल्य _ahalya
अहल्य a.1 Unploughed.-2 Not arable.-ल्यः N. of a country.-ल्या N. of the wife of Gautama [According to the Rāmāyana she was the first woman created by Brahmā, who gave her to Gautama. She was seduced by Indra who assumed the form of her husband and so deceived her, or, according to another version, she knew the god and was flattered by the great God's condescension. There is another story which states that Indra secured the assistance of the moon who, assuming the form of a cock, crowed at mid-night. This roused Gautama to his morning devotions, and Indra went in and took his place. Gautama, when he knew of her seduction expelled her from his hermitage and cursed her to be a stone and become invisible till she should be touched by the feet of Dāśarathi Rāma which would restore her to her former shape. Rāma afterwards delivered her from her wretched state and she was reconciled to her husband. Ahalyā is one of the five very chaste and pure women whose names every one is recommend- ed to repeat in the morning; अहल्या द्रौपदी सीता तारा मन्दोदरी तथा । पञ्चकं ना स्मरेन्नित्यं महापातकनाशनम् ॥ Kumārila Bhaṭṭa explains the seduction of Ahalyā as Indra's (the sun's) carrying away the shades of night, Aha- lyā signifying night.] For a very succinct account, see also Mv.1.-2 N. of a sea.-Comp. -ईश्वरतीर्थः N. of a तीर्थ.-जारः Indra.-नन्दनः the sage Śatānanda, son of Ahalyā.-ह्रदः N. of a Tīrtha near the hermitage of Gautama. -
13 इष्टका _iṣṭakā
1इष्टका N. of a deity (Nārāyaṇa Up.8).2इष्टका [इष्-तकन् टाप् Uṇ.3.148]1 A brick; Mk.3.-2 A brick used in preparing the sacrificial altar &c. लोकादिमग्निं तमुवाच तस्मै या इष्टकी यावतार्वा यथा वा Kaṭh.1.15.-Comp. -गृहम् a brick-house.-चयनम् collecting fire by means of a brick.-चित a. made of bricks; Dk.84; also इष्टकचित; cf. P.VI.3.35.-न्यासः laying the founda- tion of a house.-पथः a road made of bricks.-मात्रा size of the bricks.-राशिः a pile of bricks. -
14 उत्था _utthā
उत्था 1 P. [उद्-स्था]1 To get up, stand, rise, raise oneself; उत्तिष्ठेत्प्रथमं चास्य Ms.2.194; R.9.59; Śi.9.39.-2 To get up from, leave, give up or cease from; अनाशनादुत्तिष्ठति Pt.4.-3 To rise, come up (as the sun &c.).-4 To rebound (as a ball); कराभिघातोत्थितकन्दुकेयम् R.16.83,-5 To come forth, arise, spring or originate from, accrue from; ग्रामाच्छतमुत्तिष्ठति Mbh; यदुत्तिष्ठति वर्णेभ्यो नृपाणां क्षयि तत्फलम् Ś.2.14; अन्यदमृतादुत्थितम् K.136; उदतिष्ठन् प्रशंसावाचः Dk.49 shouts of applause burst forth (were heard); असंशयं सागरभागुदस्थात् N.22.44.-6 To rise, increase in strength or power, grow, (as an enemy, disease &c.); (Ātm.) उत्तिष्ठमानस्तु परो नोपेक्ष्यः पथ्यमिच्छता Śi.2.1 (= Pt.1.234.)-7 To become animated, rise (from the dead) मृतोत्थिता; Ku.7.4.-8 To be active or brave, rise up; हृदयदौर्बल्यं त्यक्त्वोत्तिष्ठ Bg.2.3,37; Mv.2; Pt.3.21.-9 To make efforts; take pains, strive, try; उत्तिष्ठमानं मित्रार्थे कस्त्वां न बहु मन्यते Bk.8.12; 2.18; Mv.4.6; मुक्तावुत्तिष्ठते जनः Ki.11.13; उदस्थित ऋतौ Śi.14.17.-1 To excel, surpass. -Caus. (उत्थापयति)1 To cause to stand up, raise, lift up; उत्थाप्यते ग्रावा H.3.35; R.14.59; raise or throw up (as dust); R.7.39.-2 To instigate, excite, rouse to action; त्वामुत्थापयति द्वयम् Śi.2.57,12; Kām.5.4; H.3.85; Dk.17.-3 To arouse, awaken, raise to life, make alive; प्राणो हीदं सर्वमुत्थापयति Śat. Br.-4 To support, feed, aid; अत्र परिकरोत्थापितो$र्थान्तरन्यासालङ्कारः Malli. on Ki.8.4. -
15 कुम्भः _kumbhḥ
कुम्भः [कुं भूमिं कुत्सितं वा उम्भति पूरयति उम्भ्-अच् शकं˚ Tv.]1 A pitcher, water-pot, jar; इयं सुस्तनी मस्तकन्यस्तकुम्भा Jag.; वर्जयेत्तादृशं मित्रं विषकुम्भं पयोमुखम् H.1.74; R.2.36; so कुच˚, स्तन˚.-2 The frontal globe on the forehead of an elephant; इभकुम्भ Māl.5.32; मत्तेभकुम्भदलने भुवि सन्ति शूराः Bh.1.59.-3 Aquarius, the eleventh sign of the zodiac.-4 A measure of grain equal to 2 droṇas; धान्यं दशभ्यः कुम्भेभ्यो हरतो$भ्यधिकं वधः Ms.8.32.-5 (In Yoga phil.) Closing the nostrils and mouth so as to suspend breathing.-6 The paramour of a harlot.-7 An urn in which the bones of dead bodies are collected.-8 A kind of heart-disease.-9 N. of a plant (and also of its fruit); क्वचिद् बिल्वैः क्वचित्कुम्भैः क्वचिच्चा- मलकमुष्टिभिः Bhāg.1.18.14.-भा A harlot, a whore.-भम् A fragrant resin (गुग्गुल).-Comp. -उदरः one of the attendants of Śiva; अवेहि मां किङ्करमष्टमूर्तेः कुम्भोदरं नाम निकुम्भमित्रम् R.2.35.-उलूकः a kind of owl; हृत्वा पिष्ट- मयं पूपं कुम्भोलूकः प्रजायते Mb.13.111.11.-उलूख<?>कम् a medicinal plant (Mar. गुग्गुळ).-कर्णः 'pitcher-eared', N. of a gigantic Rākṣasa, a brother of Rāvaṇa and slain by Rāma. [He is said to have devoured thousands of beings including sages and heavenly nymphs, and the gods were anxiously waiting for an opportunity to retaliate upon the powerful demon. After Brahmā had inflicted on him a curse for the humiliation to which he subjected Indra and his elephant Airāvata, Kumbhakarṇa began to practise the most rigid austerities. Brahmā was pleased and was about to grant him a boon, when the gods requested Sarasvatī to sit on his tongue and to pervert it. Accordingly when he went to the god, instead of asking Indrapada he asked Nidrāpada which was readily granted. It is said that he slept for six months at a time, and, when roused, was awake for only one day. When Lankā was besieged by the monkey-troops of Rāma, Ravāṇa with great difficulty roused Kumbhakarṇa, desirous of availing himself of his gigantic strength. After having drunk 2 jars of liquor, he took Sugrīva prisoner, besides devouring thousands of monkeys. He was ultimately slain by Rāma.] Rām.6; R.12.8.-2 an epithet of Śiva; Mb.12.-कामला a bilious affection.-कारः 1 a potter; मृद्दण्डचक्रसंयोगात्कुम्भकारो यथा घटम् (करोति) Y.3.146.-2 a mixed tribe (वेश्यायां विप्रतश्चौर्यात् कुम्भकारः स उच्यते Uśanas; or मालाकारात्कर्मकर्यां कुम्भकारो व्यजायत Parāśara).-3 a serpent.-4 a kind of wild fowl.(-री), -कारिका 1 the wife of a potter.-2 a kind of collyrium.-घोणः N. of a town.-जः, -जन्मन् m.-योनिः, m.-संभवः 1 epithets of Agastya; एतदाख्याय रामाय महर्षिः कुम्भसंभवः Rām.7.8.1; प्रससादोदयादम्भः कुम्भयोनेर्महौजसः R.4.21;15.55.-2 an epithet of Droṇa, the military preceptor of the Kauravas and Pāṇḍavas.-3 an epithet of Vasiṣṭha.-दासी a bawd, procuress; sometimes used as a term of reproach or abuse.-धरः the sign ef the zodiac called Aquarius.-पञ्जरः a niche in the wall.-राशिः the sign Aqua- rius.-रेतस् m. a form of Agni.-लग्नम् that time of the day in which Aquarius rises above the horizon.-मण्डूकः 1 (lit.) a frog in a pitcher.-2 (fig.) an inexperienced man; cf. कूपमण्डूक.-शाला pottery.-सन्धिः the hollow on the top of an elephant's head between the frontal globes. -
16 चयाट्टः _cayāṭṭḥ
चयाट्टः A bastion (Mar. बुरुज) चयाट्टमस्तकन्यस्तनाला- यन्त्रसुदुर्गमे Śiva. B.9.51. -
17 नाला _nālā
नाला A hollow stalk, especially that of the lotus; नालां मृणालाग्रभुजो भजामः N.-Comp. -यन्त्रम् a cannon, a gun; चयाट्टमस्तकन्यस्तनालायन्त्रसुदुर्गमे Śiva B.9.51. -
18 लोहितक _lōhitaka
लोहितक a. (-तिका f.) Red.-कः 1 A ruby; लयनेषु लोहितकनिर्मिता भुवः Śi.13.52.-2 The planet Mars.-3 A kind of rice.-कम् 1 Bell-metal.-2 Calx of brass. -
19 वल् _val
वल् 1 Ā. (वलते; but sometimes वलति also; वलित)1 To go, approach, hasten; अन्योन्यं शरवृष्टिरेव वलते Mv.6. 41; प्रणयिनः परिरब्धुमथाङ्गना ववलिरे वलिरेचितमध्यमाः Śi.6.38; 6.11;19.42; त्वदभिसरणरभसेन वलन्ती पतति पदानि कियन्ति चलन्ती Gīt.6.-2 To move, turn, move or turn round; वलितकन्धर Māl.1.29; Mv.6.41; दृष्टिरन्यतो न वलति K.-3 To turn to, be drawn or attracted towards, be attached to; हृदय- मदये तस्मिन्नेवं पुनर्वलते बलात् Gīt.7; Nalod.3.5.-4 To increase; वलन्नूपुरनिस्वना S. D.116; अमन्दं कन्दर्पज्वरजनितचिन्ताकुलतया वलद्बाधां राधां सरसमिदमूचे सहचरी Gīt.1.-5 To cover, enclo- se.-6 To be covered, enclosed or surrounded.-7 To return. - With वि to move to and fro, roll about; स्विद्यति कूणति वेल्लति विवलति निमिषति विलोकयति तिर्यक् K. P. 1.-सम् 1 to mix, blend.-2 to connect, unite with (mostly in p. p.; see संवलित) -
20 backward
Adj1. पिछड़ा\backwardहुआIndia is still backward in Sciencee and Technology.भारत विज्ञान और तकनीकी में अब भी पिछड़ा हुआ है.2. पीछे\backwardकी\backwardओरHe gave a backward glance.उसने पीछे की ओर देखाGoing back to Jaipur would have been a backward step for her.जयपुर वापस जाना उसके लिये एक पीछे की ओर लिया कदम होता.
Страницы
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Rakasiya — is a very old village in the Gaya district in the Indian state of Bihar. It is approximately 3km from the town of Tekari, towards Nimsar Dam. Rakasiya is on the bank of the Morhar river, and has a population of around 1500. It is well connected… … Wikipedia
P.D. Memorial Religious and Educational Association — P.D.M.R.E.A. Motto तकनीकी शिक्षा, भविष्य की सुरक्षा (technical education,for a safe future) Established 1996 PDM polytechnic[1] 1999 PDM College of Engineering [2][3] PDM Coll … Wikipedia
PDM College of Engineering — PDMCE Motto तकनीकी शिक्षा, भविष्य की सुरक्षा (Technical Education,for a safe Future) Established 1999 Type Public Principal Dr.S.Niranjan Admin. staff 137 … Wikipedia
PDM polytechnic — Motto तकनीकी शिक्षा, भविष्य की सुरक्षा (Technical Education,for a safe Future) Established 1996 Type Public Principal Er.M.M.Sharma Academic staff 60 … Wikipedia
pari-takana — परितकन … Indonesian dictionary
pīta-kanda — पीतकन्द … Indonesian dictionary
rakta-kanda — रक्तकन्द … Indonesian dictionary
rakta-kandala — रक्तकन्दल … Indonesian dictionary
ṡvetá-kanda — श्वेतकन्द … Indonesian dictionary
tikta-kandakā — तिक्तकन्दका … Indonesian dictionary
tikta-kandikā — तिक्तकन्दिका … Indonesian dictionary
