-
1 за
1) с вин. п. (около, вокруг) янына, янында2) с вин. п. ( при указании на начало действия)...лый башлау,...га тотыну3) с вин. п. (при указании предмета, лица, позади или по другую сторону к-рого что-то помещено, спрятано)...газаткнуть (что-л.) за пояс — нәрсәне дә булса билбауга кыстыру
4) с вин. п. (при указании цены, платы)...га5) с вин. п. (позднее; больше; сверх)...данему за сорок — аңарга кырыктан артык, ул кырыктан узган
6) с вин. п. ( при указании на расстояние)...да7) с вин. п. (раньше на какое-л. время)...нан... элек8) с вин. п. (в течение какого-л. времени)...га,...да, өчен9) с вин. п. (при указании на лицо или предмет, к к-ому прикасаются)...дан,...га10) с вин. п. (ради, в пользу чего-л.) өчен11) с вин. п. (вместо, в качестве кого-л.) өчен, урынына12) с вин. п. (при указании лица или предмета, выступающего в качестве кого-чего-л.)... итеп алу,... дип белүпринять (кого-л.) за своего знакомого — кемне дә булса танышың дип белү
13) с вин. п. (при указании лица, к к-ому возникает какое-л. чувство) өчен14) с вин. п. и с тв. п. (по причине, вследствие) өчен;...лыктан15) с вин. п. и с тв. п. (через, по ту сторону, позади, около) артына, аръягына, артында, аръягында, читенә, кырыена; янында;...га16) с тв. п. (позади, вслед, следом) артыннан, эзеннән17) с тв. п. (во время чего-л.)...да; вакытында, чакта, арада18) с тв. п. (при указании лица или предмета, на к-ые направлено действие)...ны19) с тв. п. (с целью, для чего-л.)...га;...ны20) с тв. п. (при указании лица, от к-ого зависит наступление какого-л. действия, за к-ым числится что-л.)...га,...ның21) с тв. п....ган;...лы22) с тв. п. (при указании на смену действия, состояния, лица, предмета, явления)...дан соң•- кто за?- выйти замуж
- за исключением
- ни за что! -
2 обернуться
сов.1) борылу, әйләнү, борылып (әйләнеп) карау2) перен.; разг. әйләнү, бүтән юл (төс) алу, бүтән юнәлеш (борылыш) алу3) эк. оборот (әйләнеш) ясау4) ( съездить туда и обратно) әйләнеп кайту, барып кайту; әйләнеш ясау5) разг. ( справиться с делами) эшне бетерү, эшләп чыгу, очлап чыгу6) (кем-чем, в кого, во что), фольк. әйләнү, әверелү -
3 запушить
-
4 затянуться
сов.1) тартып бәйләү, тарттырып бәйләү2) бәйләнү, тартылып бәйләнү3) каплану, томалану4) бетәшү, тартылу5) озакка сузылу, озакка тартылу6) ( при курении) эчкә суыру, эчкә тарту, эчкә алу ( тәмәке төтенен)
См. также в других словарях:
көзінде қалу — Қ орда., Арал) көзге түсу, көңіл аударттыру. Ол тұзы, пақыты көтеріліп, жұрттың к ө з і н д е қ а л а д ы Қ орда., Арал) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
тауда ұрыс қимылдарын жүргізу кезінде байланысты қамтамасыз ету — (Обеспечение связи при ведении боевых действий в горах) қазіргі кезде әскерлер күрделі бедермен, бірқатар жолы қиын аудандармен, жол саны шектелуімен, ұрыс техникасының барлық түрлерінің осы жолдар бойымен жылжу қиыншы лығымен, тау сусымалары… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
басып алу — (Оккупация; лат. occupatio – жаулап алу) халықаралық құқық анықтамасы бойынша қарулы күш қолдану арқылы қарсыластың аумағын уақытша басып алу. Б.а. соғыстың сипатымен және оның саяси мақсаттарымен анықталады. Б.а. соғыстың өзі сияқты агрессиялық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тау асуларын алу — (Захват перевала в горах) шабуыл барысында бірден жүріп келе жатып жүргізіледі. Бұл кезде қарсылас асу қорғанысын ұйымдастырмастан бұрын, рота (взвод) жаяуланып, шегініп бара жатқан қарсылас қимылының алдын алады және асуды (сайға кіреберісті,… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тосып алу — (Перехват) тасаланған объектілерге әуе қарсыласын жібермеу мақсатында оларға қарсы жойғыш ұшақтардың (жойғыштар тобының) ұшуы. Т.а. аэродромдағы кезекші жағдай және әуедегі кезекші жағдай болып бөлінеді. Бірінші түрінде жер үсті радилокациялық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
хабарларды тыңдау және тосып алу — (Подслушивание и перехват сообщений) барлау жүргізу тәсілі; тыңдау, негізінен, түнгі қимыл кезінде, тауларда, ормандарда, елді мекендерде қарсыласпен тікелей түйісу кезінде көру жағдайы нашар болғанда қолданылады. Оны бақылаушы посттардың… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қоршауға алу — (Блокирование) 1) тактикалық ауқымда (мыс., тірек пунктін оқшаулау) ұрыс қимылдарын жүргізу кезінде кейіннен жою немесе басып алу мақсатында кейбір объектілерді оқшаулау. Әдетте, ол 1 эшелон күшінің бөлігімен, әуе десантымен жүзеге асырылады; 2)… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тұтқындар мен қашқындардан жауап алу — (Допрос пленных и перебежчиков) қарсылас жөнінде барлау мәліметтерін алудың маңызды көзі. Бұл мәліметтер жан жақты тексеріліп, өзге дерек көздерінен алынған мәліметтермен салыстырылады. Тұтқындар мен қашқындардан жауап алуды рота командирінен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
күйек алу — Қой отарына қошқар қосу. Бұл үшін саулықтар іріктеліп отар құрылады да, оларға асыл тұқымды қошқарлар белгіленеді. Асыл тұқымды қой шаруашылықтарында тұсақты тұңғыш рет күйекке 2,5 жасында (басқа шаруашылықтарда 1,5 жасында) қосқан пайдалы.… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
салма алу — Қазақтың ертеден белгілі ұлттық ойынының бірі. Салма алу сарбаздарды шабандоздыққа, ептілікке үйрету әдісі ретінде шыққан. Бұл ойынды қошқар не тайынша денесі, салмағы сондай ауыр зат салынған қап қазылған шұңқырға тасталады. Бұл салма деп… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
қаусырып алу — (Охват) құрамалардың (бөлімдердің, бөлімшелердің) қарсыластың орналасқан жеріне шығу үшін және оның тобына қапталдан соққы беру мақсатында жүргізетін маневрі. Бұл ұрыс кезінде немесе ұрыс болардың алдында күштің бір бөлігімен немесе басты күштің… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу